strong lǐ wǔ shí qī yán gé wǔ shí qī xiōng lǐ shí jiǔ strong
禮五十七 沿革五十七 凶禮十九
bìng yǒu fù mǔ zhī sàng jí liàn rì jū lú è shì yì zhōu jìn sòng
並有父母之喪及練日居廬堊室議(周 晉 宋)
zhōu zhì, zēng zǐ wèn yuē:" bìng yǒu sàng rú zhī hé? hé xiān hé hòu?" bìng wèi fù mǔ ruò qīn tóng zhě tóng yuè sǐ yě. kǒng zǐ yuē:" zàng, xiān qīng ér hòu zhòng, qí diàn yě, xiān zhòng ér hòu qīng, lǐ yě. zì qǐ jí zàng bù diàn, bù diàn, wù yú dāng zàng zhě yě. xíng zàng bù āi cì. bù āi cì, qīng yú zài bìn zhě. fǎn zàng diàn, ér hòu cí yú bīn, suì xiū zàng shì. cí yú bīn, wèi gào jiāng zàng qǐ qī yě. qí yú yě, xiān zhòng ér hòu qīng, lǐ yě."
周制,曾子問曰:"並有喪如之何?何先何後?"(並謂父母若親同者同月死也。)孔子曰:"葬,先輕而後重,其奠也,先重而後輕,禮也。自啟及葬不奠,(不奠,務於當葬者也。)行葬不哀次。(不哀次,輕於在殯者。)反葬奠,而後辭於賓,遂修葬事。(辭於賓,謂告將葬啟期也。)其虞也,先重而後輕,禮也。"
jìn dù yuán kǎi yún:" ruò fù mǔ tóng rì zú, qí zàng, xiān mǔ hòu fù, jiē fú zhǎn cuī. qí yú fù, xiān fù hòu mǔ, gè fú qí fú, zú shì, fǎn fú fù fú. ruò fù yǐ zàng ér mǔ zú, zé fú mǔ zhī fú zhì yú qì, fǎn fú fù zhī fú jì liàn, zé fú mǔ zhī fú sàng kě chú zé fú fù zhī fú yǐ chú zhī, qì ér fú mǔ zhī fú."
晉杜元凱云:"若父母同日卒,其葬,先母后父,皆服斬縗。其虞祔,先父後母,各服其服,卒事,反服父服。若父已葬而母卒,則服母之服;至虞訖,反服父之服;既練,則服母之服;喪可除則服父之服以除之,訖而服母之服。"
hè xún yún:" fù zhī sàng fú wèi jìng, yòu zāo mǔ sàng, dāng fù fú yīng jìng zhī yuè, jiē fú xiáng jì zhī fú, rú chú sàng zhī lǐ, zú shì, fǎn mǔ zhī sàng fú yě."
賀循云:"父之喪服未竟,又遭母喪,當父服應竟之月,皆服祥祭之服,如除喪之禮,卒事,反母之喪服也。"
yòu xún nè dá wèn yún:" dài rén yǒu xiàng shǔ huǐ lú zuò è shì, jì bì, jū è shì jiàn kè zhě. huò yǒu yú lú qián shè wèi. wèi jīn kě yú lú qián shè wèi, zhe liàn fú, shì bì, fú mǔ fú jū lú."
又荀訥答問云:"代人有向曙毀廬作堊室,祭畢,居堊室見客者。或有於廬前設位。謂今可於廬前設位,著練服,事畢,服母服居廬。"
yǔ shì wèn xú guǎng yuē:" mǔ sàng yǐ xiǎo xiáng ér fù wáng, wèi zàng, zhì mǔ shí sān yuè, dāng shēn fú sān nián, yóu yàn qū ér xiáng xié?" dá yuē:" àn hè xún yún:' fù wèi bìn ér zǔ wáng, chéng dí yóu zhōu, cǐ bù rěn biàn fù zài yě.' gù zì yòng fù zài fú mǔ zhī lǐ, líng yán bù dé zhōng sān nián yě. lǐ yún:' sān nián zhī sàng jì zàng, nǎi wèi qián sàng liàn xiáng.' zé yóu xū hòu sàng zàng qì, nǎi dé wèi qián sàng biàn fú liàn xiáng yě."
庾氏問徐廣曰:"母喪已小祥而父亡,未葬,至母十三月,當伸服三年,猶厭屈而祥邪?"答曰:"按賀循云:'父未殯而祖亡,承嫡猶周,此不忍變父在也。'故自用父在服母之禮,靈筵不得終三年也。禮云:'三年之喪既葬,乃為前喪練祥。'則猶須後喪葬訖,乃得為前喪變服練祥也。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" qián sàng jì zhōu, yīng huǐ lú wèi è shì, ér hòu sàng yóu yīng jū lú. gǔ zhě shòu diào yú tíng jiē, lú è shì zì shì qǐn chù zhī suǒ. jīn suī yǐ lú è shì wèi sàng wèi, rán zì yì yú cuī dié yǐ. mǔ sàng jì liàn ér fù wáng, wèi mǔ shēn fú. nǎi wèn liú biǎo zhū rú jí tài shǐ zhì, jiē yún:' fù wáng wèi bìn ér zǔ wáng, chéng zǔ dí zhě bù gǎn fú zǔ zhòng, wèi bù rěn biàn yú fù zài yě. kuàng fù zài zhī rì, mǔ jiǔ yǐ wáng, níng kě yǐ fù wáng ér biàn zhī hū!' yì wèi lì fú zhī zhǐ, jiē dìng yú shǐ zhì zhī rì. nǚ zǐ dà gōng zhī mò kě jià, jì jià, bì bù kě wǔ yuè ér chú qí fú nán zǐ zài zhōu fú zhī nèi, chū wèi zú rén hòu, yì bù kě jiǔ yuè ér chú yǐ. fù wèi dài fū, zi wèi fù hòu, jiàng bó shū fù dà gōng, huò yǐ liǎng sān yuè rì ér fù wáng, níng kě dé shēn fú zhōu hū? shì zhī fán fú jiē yǐ shǐ zhì wèi duàn, wéi yǒu fù rén yú fū shì zhī qīn, bèi qiǎn yì jué, chū zé chú zhī."
宋庾蔚之謂:"前喪既周,應毀廬為堊室,而後喪猶應居廬。古者受吊於庭階,廬堊室自是寢處之所。今雖以廬堊室為喪位,然自異於縗絰矣。母喪既練而父亡,為母伸服。乃問劉表諸儒及泰始制,皆云:'父亡未殯而祖亡,承祖嫡者不敢服祖重,為不忍變於父在也。況父在之日,母久已亡,寧可以父亡而變之乎!'意謂立服之旨,皆定於始制之日。女子大功之末可嫁,既嫁,必不可五月而除其服;男子在周服之內,出為族人後,亦不可九月而除矣。父為大夫,子為父後,降伯叔父大功,或已兩三月日而父亡,寧可得伸服周乎?是知凡服皆以始制為斷,唯有婦人於夫氏之親,被遣義絕,出則除之。"
fù wèi bìn ér zǔ wáng fú yì jìn sòng
父未殯而祖亡服議(晉 宋)
jìn yú xǐ àn:" hè xún sàng fú jì yún:' fù sǐ wèi bìn ér zǔ fù sǐ, fú zǔ yǐ zhōu jì bìn ér zǔ fù sǐ, zé sān nián. cǐ wèi dí zǐ wèi fù hòu zhě yě. fù wèi bìn fú zǔ yǐ zhōu zhě, fù shī shàng zài, rén zǐ zhī yì, wèi kě yǐ dài zhòng yě.' xǐ yǐ wèi sān lǐ wú yǒu cǐ tiáo, dài shì tuō shī. zǔ fù zhèng tǒng, fēi wèi páng qīn. ruò fù sǐ wèi bìn, fú zǔ dàn zhōu, zé zǔ wú yǐ lú, chuán zhòng zài shuí? jiǎ shǐ zǔ wèi guó jūn, jǐ wèi dí sūn, zǔ mò jǐ sì, cǐ shòu fēng yú zǔ, zǔ zhī qún chén fú zǔ sān nián, ér jǐ wèi dí sūn, zé fú yī zhōu, qí cuī sòng zàng, zhǎn zhàng wú zhǔ, suī yún shī zài wèi rěn, rú dà fù hé!" dà fù, zǔ yě.
晉虞喜按:"賀循喪服記云:'父死未殯而祖父死,服祖以周;既殯而祖父死,則三年。此謂嫡子為父後者也。父未殯服祖以周者,父屍尚在,人子之義,未可以代重也。'喜以為三禮無有此條,殆是脫失。祖父正統,非為旁親。若父死未殯,服祖但周,則祖無倚廬,傳重在誰?假使祖為國君,己為嫡孫,祖歿己嗣,此受封於祖,祖之群臣服祖三年,而己為嫡孫,則服一周,齊縗送葬,斬杖無主,雖雲屍在未忍,如大父何!"(大父,祖也。)
sòng yǔ wèi zhī wèi:" lǐ yún' sān rì ér bù shēng, yì bù shēng yǐ'. gù jūn hōng wèi liǎn, rù mén, shēng zì zuò jiē, míng yǐ shēng fèng zhī yě. fù wáng wèi bìn, tóng zhī píng cún, shì fù wèi chuán zhòng zhèng zhǔ, jǐ shè xíng shì, shì wú suǒ què. yú xǐ hé wèi wú yǐ lú hū? xiào zǐ zhī suǒ qǐn chù, bù guān yú zhǔ, què zhī hé xián? ruò zǔ wèi guó jūn, wǔ shǔ jiē zhǎn, zé sūn wú dú zhōu zhī yì. àn hè xún suǒ jì, wèi dài fū shì yě."
宋庾蔚之謂:"禮雲'三日而不生,亦不生矣'。故君薨未斂,入門,升自阼階,明以生奉之也。父亡未殯,同之平存,是父為傳重正主,己攝行事,事無所闕。虞喜何謂無倚廬乎?孝子之所寢處,不關於主,闕之何嫌?若祖為國君,五屬皆斬,則孫無獨周之義。按賀循所記,謂大夫士也。"
fù sàng nèi zǔ wáng zuò èr zhǔ lì èr lú yì jìn sòng
父喪內祖亡作二主立二廬議(晉 宋)
jìn hán bó wèi yīn líng fú wèn huò rén, dá yún:" xī wáng bó sàng wèi chú, ér zǔ mǔ jiàn bèi, cóng xiōng bù fèi fù sàng zhǔ, ér wèi zǔ mǔ jū lú. xì tài wèi lái diào, bù yǐ wèi fēi lǐ yě."
晉韓伯為殷靈符問或人,答云:"昔亡伯喪未除,而祖母見背,從兄不廢父喪主,而為祖母居廬。郤太尉來吊,不以為非禮也。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" fù sàng nèi zǔ yòu wáng, zé yīng jiān zhǔ èr sàng. jīn dài yǐ lú wèi shòu diào zhī chù, zé lì èr lú shì yě. rén wèi fù sàng lái diào, zé wǎng fù lú zhī suǒ ruò wèi zǔ sàng lái diào, zé wǎng zǔ lú zhī suǒ."
宋庾蔚之謂:"父喪內祖又亡,則應兼主二喪。今代以廬為受吊之處,則立二廬是也。人為父喪來吊,則往父廬之所;若為祖喪來吊,則往祖廬之所。"
jū zhòng sàng zāo qīng sàng yì fú yì biàn chú fù zhōu jìn sòng
居重喪遭輕喪易服議(變除附○周 晉 宋)
zhōu zhì, xián chuán yún:" zhǎn cuī zhī sàng, jì yú zú kū, zāo qí cuī zhī sàng, qīng zhě bāo, zhòng zhě tè. shuō suǒ yǐ yì qīng zhě zhī yì yě. jì yú zú kū, wèi qí cuī kě yì zhǎn fú zhī jié yě. qīng zhě kě shī yú bēi, fú qí cuī zhī má yǐ bāo zhǎn cuī zhī gé, wèi nán zǐ dài fù rén dié yě. zhòng zhě yí zhǔ yú zūn, wèi nán zǐ zhī dié, fù rén zhī dài, tè qí gé bù biàn zhī yě. yán bāo tè zhě, míng yú bēi zhě kě yǐ liǎng shī, ér zūn zhě bù kě èr yě. wú shè cí yún:" zhǎn cuī, jì zàng, cuī shang liù shēng, nán zǐ dié dài xī yì yǐ gé. fù rén yì shǒu dié yǐ gé, yāo dài gù má yě, dàn jiù wǔ fēn qù yī fēn, shā xiǎo zhī ěr. réng zāo mǔ jí bó shū kūn dì qí cuī zhī sàng, qí wèi mǔ, gèng yǐ sì shēng bù wèi yāo dài, wèi zhī bāo, yán yǐ bāo zhǎn cuī dài yě dié zhǎn cuī zhī gé dié, wèi zhī zhòng zhě, zhǔ yú zūn yě. fù rén yì shǒu dié yǐ má, yì wèi zhī bāo dài zhǎn cuī zhī má dài, wèi zhī tè. zhōu sàng jì zàng, fú shàng fú liù shēng zhī cuī shang, nán zǐ dài shàng fú zhī gé dài, fù rén dié shàng fú zhī gé dié yě." qí cuī zhī sàng, jì yú zú kū, zāo dà gōng zhī sàng, má gé jiān fú zhī. cǐ yán dà gōng kě yì qí cuī zhōu fú zhī jié yě. jiān yóu liǎng yě. bù yán bāo tè ér yán liǎng zhě, bāo tè zhe qí yì, jiān zhě míng yǒu dié yǒu dài ěr. bù yán zhòng zhě, sān nián zhī sàng jì liàn, huò wú dié, huò wú dài. yán zhòng zhě, yǐ míng jīn jiē yǒu, zhōu yǐ xià gù jiē yǒu yǐ. liǎng zhě yǒu má yǒu gé ěr, gé zhě yì tè qí zhòng, má zhě yì bāo qí qīng yě. fú zhòng zhě zé yì qīng zhě yě." fú zhòng zhě, wèi tè zhī yě. zé zhě, zé nán zǐ yǔ fù rén yě. fán xià fú, yú zú kū, nán zǐ fǎn qí gù gé dài, fù rén fǎn qí gù gé dié. qí shàng fú chú, zé gù zì shòu yǐ xià fú zhī shòu yǐ. wú shè cí yún:" qí cuī zhī sàng, jì yú zú kū, zāo dà gōng zhī sàng, má gé jiān fú zhī. qí cuī jì zàng, wèi mǔ qī shēng zhèng fú cuī, bā shēng dié dài, xī gé. fù rén shǒu dié yǐ gé, yāo dài gù má yě, yì jiù wǔ fēn qù yī, shā xiǎo zhī ěr. yòu zāo dà gōng zhī sàng, gèng zhì dà gōng zhī sàng cuī shang, nán zǐ yǐ má wèi yāo dài, dié zhōu zhī gé dié. fù rén yì shǒu dié yǐ má, dài zhōu zhī gé dài. dà gōng jì zàng, yì fú qí gōng cuī, nán zǐ fù rén xī fǎn zhe zhōu sàng jì zàng zhī dié dài yě." fú wèn yún:" sān nián zhī sàng jì liàn yǐ, yǒu zhōu zhī sàng jì zàng yǐ, zé dài qí gù gé dài, dié zhōu zhī dié, fú qí gōng cuī. dài qí gù gé dài zhě, sān nián jì liàn, zhōu jì zàng, chà xiāng sì yě. dié zhōu zhī gé dié, sān nián jì liàn, shǒu dié chú yǐ. wèi fù jì liàn, cuī qī shēng mǔ jì zàng, cuī bā shēng. fán qí cuī jì zàng, cuī huò bā shēng, huò jiǔ shēng. fú qí gōng cuī, fú qí cū zhě yě. wú shè cí yún:" sān nián zhī sàng jì liàn yǐ, yǒu zhōu zhī sàng, jì zàng, zé dài qí gù gé dài, dié zhōu zhī dié, fú qí gōng cuī, wèi sān nián jì liàn cuī qī shēng, nán zǐ shǒu dié fù rén má dài jù yǐ chú yǐ, yòu zāo zhōu sàng, gèng zhì zhōu cuī shang, dié dài xī má. zhōu sàng jì zàng, wèi mǔ cuī qī shēng, zhèng fú cuī bā shēng, yì fú cuī jiǔ shēng, wèi zhī gōng cuī. nán zǐ dài liàn zhī gé, dié zhōu zhī má, wèi jì zàng zhī má yě. qí dà sì cùn bǎi èr shí wǔ fēn cùn zhī qī shí liù yě." sān nián zhī sàng jì liàn yǐ, yǒu dà gōng zhī sàng, fú qí gōng cuī dié dài rú zhōu. dà gōng zhī má, biàn sān nián zhī liàn gé. zhōu jì zàng zhī gé dài, xiǎo yú liàn zhī gé dài. yòu dāng yǒu dié, yì fǎn fú qí gù gé dài, dié zhōu zhī dié. chà jiàng zhī yí yě. cǐ suī biàn má fú gé, dà xiǎo tóng ěr. yì fú qí gōng cuī. fán sān nián zhī sàng jì liàn, shǐ zāo qí cuī dà gōng zhī sàng, dié dài jiē má yě. xiǎo gōng wú biàn yě. wú suǒ biàn yú dà gōng qí zhǎn zhī fú, bù yòng qīng lèi zhòng yě. wú suǒ biàn yú dà gōng yǐ shàng zhī fú. má zhī yǒu běn zhě, biàn sān nián zhī gé." yǒu běn, wèi dà gōng yǐ shàng yě. xiǎo gōng yǐ xià zǎo má duàn běn yě. xián chuán yún:" jì liàn, zāo dà gōng zhī sàng, má gé zhòng. cǐ yán dà gōng kě yì zhǎn fú zhī jié yě. zhǎn cuī yǐ liàn, nán zǐ chú dié ér dài dú cún, fù rén chú dài ér dié dú cún, wèi zhī dān. zāo dà gōng zhī sàng, nán zǐ yǒu má dié, fù rén yǒu má dài. yòu jiē yì qí qīng zhě yǐ má, wèi zhī zhòng má. jì yú zú kū, nán zǐ dài qí gù gé dài, dié zhōu zhī gé dié, fù rén dié qí gù gé dié, dài zhōu zhī gé dài, wèi zhī zhòng gé yě. wú shè cí yún:" jì liàn, zāo dà gōng sàng, má gé zhòng zhě jì liàn, nán zǐ yǒu gé dài, fù rén yǒu gé dié, nán zǐ shǒu dié, fù rén má dài, jù yǐ chú yǐ, yòu zāo dà gōng zhī sàng, yì gèng zhì cuī shang, dié dài jiē má, wèi zhī zhòng má. dà gōng jì zàng, hái fú liàn cuī, nán zǐ dài liàn zhī gé dài, dié zhōu zhī gé dié qí fù rén dié qí liàn gé dié, dài zhōu zhī gé dài, wèi zhī zhòng gé. tán gōng yuē' fù rén bù gé dài', wèi qí zhǎn zhī fù rén yě. jīn cǐ dài zhōu zhī gé dài zhě, dà gōng jì zàng, fù rén dé gé dài. bù fú dà gōng zhī gé dài ér dài zhōu zhī gé dài zhě, zhǎn cuī jì liàn, fù rén chú gé dié, dà wǔ cùn èr shí wǔ fēn cùn zhī shí jiǔ, ruò dài dà gōng zhī gé dài, cái dà sān cùn liù bǎi èr shí wǔ fēn cùn zhī sì bǎi èr shí jiǔ, fēi dié dài wǔ fēn qù yī zhī chà yě, gù dài zhōu zhī gé dài. zhōu zhī gé dài, dà sì cùn bǎi èr shí wǔ fēn cùn zhī qī shí liù, yǔ liàn shǒu dié chà zhī yí yě. nán zǐ bù dié dà gōng gé dié ér dié zhōu zhī gé dié zhě, yì yǐ fēi liàn dài zhī chà yě." zá jì yún:" yǒu sān nián zhī liàn guān, zé yǐ dà gōng zhī má yì zhī, wéi zhàng jù bù yì." wèi jì liàn ér zāo dà gōng zhī sàng zhě yě. liàn, chú shǒu dié yāo dié gé, yòu bù rú dà gōng zhī má zhòng yě. yán liàn guān yì má, hù yán ěr. wéi zhàng jù bù yì, yán qí yú jiē yì yě. jù bù yì zhě, liàn yǔ dà gōng jù yòng shéng ěr. fú wèn yún:" jì liàn, yù má duàn běn zhě, wèi xiǎo gōng yǐ xià yě. yú miǎn dié zhī, jì miǎn qù dié, měi kě yǐ dié bì dié, jì dié zé qù zhī. suī wú biàn, yuán liàn wú shǒu dié, yú yǒu shì zé miǎn dié rú qí lún. miǎn wú bù dié, dié yǒu bù miǎn. qí wú shì zé zì ruò liàn fú yǐ. xiǎo gōng bù yì sàng zhī liàn guān, rú miǎn zé dié qí sī xiǎo gōng zhī dié, yīn qí chū gé dài. sī zhī má bù biàn xiǎo gōng zhī gé, xiǎo gōng zhī má bù biàn dà gōng zhī gé, yǐ yǒu běn wèi shuì." shuì yì biàn yì yě. xiǎo gōng yǐ xià zhī má suī yǔ shàng gé tóng, yóu bù biàn yě, cǐ yào qí má yǒu běn zhě nǎi biàn shàng ěr. xián chuán yún:" chú fú zhě xiān zhòng zhě, yì fú zhě yì qīng zhě." yì fú wèi wèi hòu sàng suǒ biàn yě. zá jì yún:" yǒu fù zhī sàng, rú wèi méi sàng ér mǔ sǐ, qí chú fù zhī sàng yě, fú qí chú fú, zú shì fǎn sàng fú. méi yóu jìng yě. qí chú fú wèi xiáng jì zhī fú yě. zú shì, jì jì yě. fǎn sàng fú, fú hòu sǐ zhě zhī fú yě. rú sān nián zhī sàng, zé jì xuǎn qí liàn xiáng jiē xíng." yán jīn zhī sàng jì fú xuǎn, nǎi wèi qián sān nián zhě biàn chú ér liàn xiáng jì yě. cǐ zhǔ wèi xiān yǒu fù mǔ zhī fú, jīn yòu sàng zhǎng zi zhě yě. qí xiān yǒu zhǎng zi zhī fú, jīn yòu sàng fù mǔ, qí lǐ yì rán. rán zé yán wèi méi sàng zhě, yǐ liàn xiáng yǐ. xuǎn, cǎo míng yě. wú gé zhī xiāng, qù má zé yòng xuǎn, nǎi wèi qián sàng xíng liàn xiáng jì yě. xuǎn yīn kǔ jiǒng fǎn.
周制,閒傳云:"斬縗之喪,既虞卒哭,遭齊縗之喪,輕者包,重者特。(說所以易輕者之義也。既虞卒哭,謂齊縗可易斬服之節也。輕者可施於卑,服齊縗之麻以包斬縗之葛,謂男子帶、婦人絰也。重者宜主於尊,謂男子之絰,婦人之帶,特其葛不變之也。言包特者,明於卑者可以兩施,而尊者不可貳也。吳射慈云:"斬縗,既葬,縗裳六升,男子絰帶悉易以葛。婦人易首絰以葛,腰帶故麻也,但就五分去一分,殺小之耳。仍遭母及伯叔昆弟齊縗之喪,其為母,更以四升布為腰帶,謂之包,言以包斬縗帶也;絰斬縗之葛絰,謂之重者,主於尊也。婦人易首絰以麻,亦謂之包;帶斬縗之麻帶,謂之特。周喪既葬,服上服六升之縗裳,男子帶上服之葛帶,婦人絰上服之葛絰也。")齊縗之喪,既虞卒哭,遭大功之喪,麻葛兼服之。(此言大功可易齊縗周服之節也。兼猶兩也。不言包特而言兩者,包特著其義,兼者明有絰有帶耳。不言重者,三年之喪既練,或無絰,或無帶。言重者,以明今皆有,周以下固皆有矣。兩者有麻有葛耳,葛者亦特其重,麻者亦包其輕也。)服重者則易輕者也。"(服重者,謂特之也。則者,則男子與婦人也。凡下服,虞卒哭,男子反其故葛帶,婦人反其故葛絰。其上服除,則固自受以下服之受矣。吳射慈云:"齊縗之喪,既虞卒哭,遭大功之喪,麻葛兼服之。齊縗既葬,為母七升正服縗,八升絰帶,悉葛。婦人首絰以葛,腰帶故麻也,亦就五分去一,殺小之耳。又遭大功之喪,更制大功之喪縗裳,男子以麻為腰帶,絰周之葛絰。婦人易首絰以麻,帶周之葛帶。大功既葬,亦服其功縗,男子婦人悉反著周喪既葬之絰帶也。")服問云:"三年之喪既練矣,有周之喪既葬矣,則帶其故葛帶,絰周之絰,服其功縗。(帶其故葛帶者,三年既練,周既葬,差相似也。絰周之葛絰,三年既練,首絰除矣。為父既練,縗七升;母既葬,縗八升。凡齊縗既葬,縗或八升,或九升。服其功縗,服其粗者也。吳射慈云:"三年之喪既練矣,有周之喪,既葬,則帶其故葛帶,絰周之絰,服其功縗,謂三年既練縗七升,男子首絰、婦人麻帶俱已除矣,又遭周喪,更制周縗裳,絰帶悉麻。周喪既葬,為母縗七升,正服縗八升,義服縗九升,謂之功縗。男子帶練之葛,絰周之麻,謂既葬之麻也。其大四寸百二十五分寸之七十六也。")三年之喪既練矣,有大功之喪,服其功縗絰帶如周。(大功之麻,變三年之練葛。周既葬之葛帶,小於練之葛帶。又當有絰,亦反服其故葛帶,絰周之絰。差降之宜也。此雖變麻服葛,大小同耳。亦服其功縗。凡三年之喪既練,始遭齊縗大功之喪,絰帶皆麻也。)小功無變也。(無所變於大功齊斬之服,不用輕累重也。無所變於大功以上之服。)麻之有本者,變三年之葛。"(有本,謂大功以上也。小功以下澡麻斷本也。)閒傳云:"既練,遭大功之喪,麻葛重。(此言大功可易斬服之節也。斬縗已練,男子除絰而帶獨存,婦人除帶而絰獨存,謂之單。遭大功之喪,男子有麻絰,婦人有麻帶。又皆易其輕者以麻,謂之重麻。既虞卒哭,男子帶其故葛帶,絰周之葛絰,婦人絰其故葛絰,帶周之葛帶,謂之重葛也。吳射慈云:"既練,遭大功喪,麻葛重者既練,男子有葛帶,婦人有葛絰,男子首絰,婦人麻帶,俱已除矣,又遭大功之喪,亦更制縗裳,絰帶皆麻,謂之重麻。大功既葬,還服練縗,男子帶練之葛帶,絰周之葛絰;其婦人絰其練葛絰,帶周之葛帶,謂之重葛。檀弓曰'婦人不葛帶',謂齊斬之婦人也。今此帶周之葛帶者,大功既葬,婦人得葛帶。不服大功之葛帶而帶周之葛帶者,斬縗既練,婦人除葛絰,大五寸二十五分寸之十九,若帶大功之葛帶,裁大三寸六百二十五分寸之四百二十九,非絰帶五分去一之差也,故帶周之葛帶。周之葛帶,大四寸百二十五分寸之七十六,與練首絰差之宜也。男子不絰大功葛絰而絰周之葛絰者,亦以非練帶之差也。")雜記云:"有三年之練冠,則以大功之麻易之,唯杖屨不易。"(謂既練而遭大功之喪者也。練,除首絰腰絰葛,又不如大功之麻重也。言練冠易麻,互言耳。唯杖屨不易,言其餘皆易也。屨不易者,練與大功俱用繩耳。)服問云:"既練,遇麻斷本者,(謂小功以下也。)於免絰之,既免去絰,每可以絰必絰,既絰則去之。(雖無變,緣練無首絰,於有事則免絰如其倫。免無不絰,絰有不免。其無事則自若練服矣。)小功不易喪之練冠,如免則絰其緦小功之絰,因其初葛帶。緦之麻不變小功之葛,小功之麻不變大功之葛,以有本為稅。"(稅亦變易也。小功以下之麻雖與上葛同,猶不變也,此要其麻有本者乃變上耳。)閒傳云:"除服者先重者,易服者易輕者。"(易服謂為後喪所變也。)雜記云:"有父之喪,如未沒喪而母死,其除父之喪也,服其除服,卒事反喪服。(沒猶竟也。其除服謂祥祭之服也。卒事,既祭也。反喪服,服後死者之服也。)如三年之喪,則既顈其練祥皆行。"(言今之喪既服顈,乃為前三年者變除而練祥祭也。此主謂先有父母之服,今又喪長子者也。其先有長子之服,今又喪父母,其禮亦然。然則言未沒喪者,已練祥矣。顈,草名也。無葛之鄉,去麻則用顈,乃為前喪行練祥祭也。顈音苦迥反。)
jìn xiè fèng yì yuē:" fū xiào zǐ zhī chù sàng, fú qín sān nián, bù xiè bù dài, qíng sī suǒ zhǔ wú bù zài. zēng zǐ wèn:' sān nián zhī sàng kě yǐ diào hū?' kǒng zǐ yuē:' sān nián zhī sàng liàn, bù qún lì, bù lǚ xíng. jūn zǐ lǐ yǐ shì qíng, sān nián zhī sàng ér diào kū, bù yì xū hū!' gài yǐ wèi bǐ xìng āi, zé bù zhuān yú suǒ zhòng yě. ér lǐ yún' zú kū jì liàn, zāo zhōu dà gōng zhī sàng, jiē suí suǒ fú ér biàn'. dài xíng sàng zhě, xián cóng cǐ zhì, qiè yǒu suǒ hèn. fū rén zǐ zhī dào, tiān shǔ zhī ēn, kě wèi zhòng yǐ. zhōng shēn zhī yōu, fēi yī zhāo kě xiāo, gù yǒu xiáng liàn ér wèi qí jí. fū yǐ zī yú shì fù zhī dào, zài gōng, shàng yǒu duó sī fú zhī zhì, kuàng jiān ài jìng zhī zhòng ér gèng qū yú zhī shǔ hū! bēn sàng zhī lǐ, fù kū zhé bèi qí dié dài, guī yú běn gōng, jí fǎn zhèng fú. yú quán yí jiān tōng, shù kě zhī wú dà guò yǐ."
晉謝奉議曰:"夫孝子之處喪,服勤三年,不懈不怠,情思所主無不在。曾子問:'三年之喪可以吊乎?'孔子曰:'三年之喪練,不群立,不旅行。君子禮以飾情,三年之喪而吊哭,不亦虛乎!'蓋以為彼興哀,則不專於所重也。而禮雲'卒哭既練,遭周大功之喪,皆隨所服而變'。代行喪者,咸從此制,竊有所恨。夫人子之道,天屬之恩,可謂重矣。終身之憂,非一朝可消,故有祥練而為其極。夫以資於事父之道,在公,尚有奪私服之制,況兼愛敬之重而更屈於支屬乎!奔喪之禮,赴哭輒備其絰帶,歸於本宮,即反正服。於權宜兼通,庶可知無大過矣。"
sòng cuī kǎi yún:" zhǎn cuī jì liàn ér zāo dà gōng zhī sàng, zé zhe dà gōng zhī guān jí má. má wèi nán zǐ shǒu dié, fù rén yāo dié yě. yòu yì qí gù jì liàn zhī gé yǐ má, wèi nán zǐ yāo fù rén shǒu yě. dà gōng zhī sàng, jì zàng zú kū, nán zǐ fù qí liàn guān, dài zhōu zhī gé dài. nán zǐ shǒu dié, fù rén yāo dié, jiē yán zhōu zhě, zhǎn cuī liàn, nán zǐ chú shǒu, fù rén chú yāo, jīn dà gōng zhī sàng jì zàng, shǒu yāo jiē dāng yǒu dié, dà gōng jì zàng zhī gé dié, zé xiǎo gōng zhī dié yě, dà sì cùn liù fēn, xiǎo, bù kě yǐ jū sān nián zhī sàng, gù jiē dié zhōu dié yě."
宋崔凱云:"斬縗既練而遭大功之喪,則著大功之冠及麻。麻謂男子首絰,婦人腰絰也。又易其故既練之葛以麻,謂男子腰、婦人首也。大功之喪,既葬卒哭,男子復其練冠,帶周之葛帶。男子首絰,婦人腰絰,皆言周者,斬縗練,男子除首,婦人除腰,今大功之喪既葬,首腰皆當有絰,大功既葬之葛絰,則小功之絰也,大四寸六分,小,不可以居三年之喪,故皆絰周絰也。"
zhǎng shāng zhōng shāng biàn sān nián zhī gé yì zhōu sòng
長殤中殤變三年之葛議(周 宋)
zhōu zhì, fú wèn yuē:" shāng zhǎng zhōng biàn sān nián zhī gé, zhōng shāng zhī yuè suàn ér fǎn sān nián zhī gé, shì fēi zhòng má, wèi qí wú zú kū zhī shuì. xià shāng zé bù." wèi dà gōng zhī qīn wèi shāng zài sī xiǎo gōng zhě yě. xián chuán yuē:" zhǎn cuī zhī gé yǔ qí cuī zhī má tóng, qí cuī zhī gé yǔ dà gōng zhī má tóng, dà gōng zhī gé yǔ xiǎo gōng zhī má tóng, xiǎo gōng zhī gé yǔ sī zhī má tóng, zé jiān fú zhī." cǐ yán yǒu shàng fú, jì yú zú kū zāo xià fú zhī chà yě. wéi dà gōng yǒu biàn sān nián jì liàn zhī fú, xiǎo gōng yǐ xià zé yú shàng fú jiē wú yì yān. cǐ yán dà gōng zhī gé yǔ xiǎo gōng zhī má tóng, xiǎo gōng zhī gé yǔ sī zhī má tóng, zhǔ wèi dà gōng zhī shāng zhǎng zhōng yán yě. wú shè cí yuē:" wèi dà gōng zhī qīn wèi shāng zài xiǎo gōng sī má zhě, jiē yì liàn gé, zhe má dié dài, yǐ zhōng shāng zhī yuè shù, ér fǎn sān nián zhī gé. wèi ruò cóng fù kūn dì dié shù sūn zhī zhǎng shāng zhōng shāng zài xiǎo gōng, fù rén wèi fū shū fù zhī zhǎng shāng zài xiǎo gōng zhōng shāng zài sī má zhě yě. cǐ shāng má yì duàn běn. biàn sān nián zhī gé zhě, zhèng qīn qīn yě. xià shāng zé bù yán, jiàn yě."
周制,服問曰:"殤長中變三年之葛,終殤之月筭而反三年之葛,是非重麻,為其無卒哭之稅。下殤則不。"(謂大功之親為殤在緦小功者也。)閒傳曰:"斬縗之葛與齊縗之麻同,齊縗之葛與大功之麻同,大功之葛與小功之麻同,小功之葛與緦之麻同,則兼服之。"(此言有上服,既虞卒哭遭下服之差也。唯大功有變三年既練之服,小功以下則於上服皆無易焉。此言大功之葛與小功之麻同,小功之葛與緦之麻同,主為大功之殤長中言也。吳射慈曰:"謂大功之親為殤在小功緦麻者,皆易練葛,著麻絰帶,以終殤之月數,而反三年之葛。謂若從父昆弟、絰、庶孫之長殤、中殤在小功,婦人為夫叔父之長殤在小功、中殤在緦麻者也。此殤麻亦斷本。變三年之葛者,正親親也。下殤則不言,賤也。")
sòng yǔ wèi zhī wèi:" fú wèn yún' má zhī yǒu běn zhě, biàn sān nián zhī gé, jì liàn, yù má duàn běn zhě, yú miǎn dié zhī', cì yún' xiǎo gōng bù yì sàng zhī liàn guān', yīn shuō má zhī yǒu běn, nǎi néng biàn shàng fú zhī gé. fāng yún' shāng zhǎng zhōng biàn sān nián zhī gé, zhōng shāng zhī yuè suàn, ér fǎn sān nián zhī gé, shì fēi zhòng má, wèi qí wú zú kū zhī shuì, xià shāng zé bù.' dāng shì lùn zhōu shāng zhī dà gōng. ruò shì dà gōng zhī shāng, jì dāng míng zhī. zhōu shāng zuì zài shàng, suǒ yǐ bù yán zhōu ěr. zhèng xuán dāng wèi zhōu shāng zhǎng zhōng yǐ zì dà gōng, bù fù zhǐ míng shāng fú zhī yì, bù yú zú kū ér biàn shàng fú zhī gé. yòu míng xià shāng zhī má, suī bù duàn běn, yǐ qí yòu jiàn, yì bù néng biàn shàng fú zhī gé. xián chuán dà míng zhǎn cuī biàn shòu zhī jié, yīn bèi liè wǔ fú má gé zhī fēn. sī xiǎo gōng zhī má, bù biàn shàng fú zhī gé, yǐ zì bié jiàn, gù cǐ suī lián yán, ér zài jiān fú zhī lì, shì yǐ bù fù qū biàn. ruò rú zhèng shuō, wèi dà gōng qīn zhī shāng zhě, qí rú sī xiǎo gōng zhī dié, má jì duàn běn, yòu yǔ sān nián zhī gé dà xiǎo shū jué, ān dé xiāng biàn xié?"
宋庾蔚之謂:"服問雲'麻之有本者,變三年之葛,既練,遇麻斷本者,於免絰之',次雲'小功不易喪之練冠',因說麻之有本,乃能變上服之葛。方雲'殤長中變三年之葛,終殤之月筭,而反三年之葛,是非重麻,為其無卒哭之稅,下殤則不。'當是論周殤之大功。若是大功之殤,記當明之。周殤最在上,所以不言周耳。鄭玄當謂周殤長中已自大功,不復指明殤服之異,不於卒哭而變上服之葛。又明下殤之麻,雖不斷本,以其幼賤,亦不能變上服之葛。閒傳大明斬縗變受之節,因備列五服麻葛之分。緦小功之麻,不變上服之葛,已自別見,故此雖連言,而在兼服之例,是以不復曲辨。若如鄭說,謂大功親之殤者,其如緦小功之絰,麻既斷本,又與三年之葛大小殊絕,安得相變邪?"
jū qīn sàng jì bìn zāo xiōng dì sàng jí wén wài sàng yì zhōu wèi jìn
居親喪既殯遭兄弟喪及聞外喪議(周 魏 晉)
zhōu zhì, tán gōng yuē:" yǒu bìn, wén yuǎn xiōng dì zhī sàng, yǒu bìn, fù mǔ zhī sàng yě. yuǎn xiōng dì zhě, yǒu xiōng dì qīn ér dào yuǎn yě. kū yú cè shì. xián kū bìn yě. wú cè shì, kū yú mén nèi zhī yòu. jìn nán zhě, wèi zhī biàn wèi yě. dōng wèi yòu, jiù zhǔ rén wèi yě. tóng guó zé wǎng kū zhī." yòu yuē:" yǒu bìn, wén yuǎn xiōng dì zhī sàng, suī sī bì wǎng. qīn gǔ ròu yě. fēi xiōng dì, suī lín bù wǎng." shū wú qīn yě. zá jì yuē:" yǒu bìn, wén wài sàng, kū zhī tā shì. míng suǒ kū zhě yì yě. kū zhī wèi wèi yě. rù diàn, zú diàn chū, gǎi fú jí wèi rú shǐ jí wèi zhī lǐ." wèi hòu rì zhī kū yě. cháo rù diàn yú qí bìn, jì nǎi gèng jí wèi jiù tā shì, rú shǐ kū zhī shí yě.
周制,檀弓曰:"有殯,聞遠兄弟之喪,(有殯,父母之喪也。遠兄弟者,有兄弟親而道遠也。)哭於側室。(嫌哭殯也。)無側室,哭於門內之右。(近南者,為之變位也。東為右,就主人位也。)同國則往哭之。"又曰:"有殯,聞遠兄弟之喪,雖緦必往。(親骨肉也。)非兄弟,雖鄰不往。"(疏無親也。)雜記曰:"有殯,聞外喪,哭之他室。(明所哭者異也。哭之為位也。)入奠,卒奠出,改服即位如始即位之禮。"(謂後日之哭也。朝入奠於其殯,既乃更即位就他室,如始哭之時也。)
wèi wáng sù yún:" wǎng kū ér tuì, bù dài liǎn yě."
魏王肅云:"往哭而退,不待斂也。"
zhèng jì wèn yuē:" huò yán wǎng kū, huò yán cè shì, huò yán tā shì, bù tóng hé yě? yòu zá jì yún:' sān nián zhī sàng, suī gōng cuī bù diào. rú yǒu fú, fú qí fú ér wǎng, suī sī bì wǎng.' yì dāng fú qí fú bù?" wáng zàn dá yuē:" tán gōng yán wǎng kū, bù yán qīng zhòng, tōng sān nián dāng wǎng yě. zá jì zhǎn cuī yán gōng cuī nǎi fú qí fú ér wǎng, zé qí cuī yì yú gōng cuī nǎi fú qí fú yě. kū tā shì zhě, wèi wài xiōng dì, míng jiē dāng xiān kū nǎi xíng ěr. yì guó zé bù wǎng yě. wú shè cí yún:" suī sī bì wǎng, qīn gǔ ròu yě. suī lín bù wǎng, shū wú qīn yě." shǔ qiào zhōu yún:" lǐ, kū yú mén nèi zhī yòu, míng wèi biàn wèi yě. hòu rì zhī kū, jì cháo diàn qí bìn, zú shì chū, gǎi fú jí wèi rú chū, yì sān rì wǔ kū yě."
鄭記問曰:"或言往哭,或言側室,或言他室,不同何也?又雜記云:'三年之喪,雖功縗不吊。如有服,服其服而往,雖緦必往。'亦當服其服不?"王瓚答曰:"檀弓言往哭,不言輕重,通三年當往也。雜記斬縗言功縗乃服其服而往,則齊縗亦於功縗乃服其服也。哭他室者,為外兄弟,明皆當先哭乃行耳。異國則不往也。(吳射慈云:"雖緦必往,親骨肉也。雖鄰不往,疏無親也。"蜀譙周云:"禮,哭於門內之右,明為變位也。後日之哭,既朝奠其殯,卒事出,改服即位如初,亦三日五哭也。")
jìn shù xī wèn yuē:" yǒu fù mǔ zhī sàng, zāo wài sī má sàng, wǎng bēn bù?" bù xióng dá yuē:" bù de yě. ruò wài zǔ fù mǔ sàng, fēi dí zǐ kě wǎng. ruò gū zǐ mèi sàng, dí shù jiē yí wǎng bēn yě."
晉束皙問曰:"有父母之喪,遭外緦麻喪,往奔不?"步熊答曰:"不得也。若外祖父母喪,非嫡子可往。若姑姊妹喪,嫡庶皆宜往奔也。"
fù chún yún:" lǐ, xiān zhòng hòu qīng, zé qīng fú lín zhī. qīng fú lín zhě, xīn wáng xīn āi, yǐ biǎo xīn qíng, yì míng qīn qīn bù kě wú fú. jí qí hái jiā fù zhe zhòng zhě, shì qīng qíng qīng fú yǐ xíng gù yě. jīn xīn sǐ zhě zài qiān lǐ biǎo, yīng fú zhě yǐ guān yì wèi xiàn, bēn lín wú yóu, nǎi yǐ zhòng bāo zhī. fū zhòng fú zì qián wáng, fēi guān xīn sǐ, zé xīn sǐ wú fú yě. qǐ yīng fú zhī qīn, zú wèi wú fú, yí zhì xīn qīng zhī cuī, yǐ dāng wǎng lín zhī fú. ruò xīn wáng chú jì le, zé fǎn fú xiān zhòng, zì rán bāo zhī, qián hòu èr sàng, rén qíng yǔ fú, liǎng dé jì hū. huò nán yuē:' fú yǐ lǐ wèi zhǔ, lǐ yǒu wǎng lín zhī cuī, ér wú biàn zhì zhī fú. rú biàn zhì qīng cuī, kǒng fēi lǐ yě.' dá yuē:' lǐ shì jīng tōng zhī zhì, ér lǔ zhú wáng jī zhī guǎn yú wài, chūn qiū yǐ wèi dé lǐ zhī biàn, míng biàn fǎn hé lǐ zhě, yì jīng zhī suǒ xǔ yě.'"
傅純云:"禮,先重後輕,則輕服臨之。輕服臨者,新亡新哀,以表新情,亦明親親不可無服。及其還家復著重者,是輕情輕服已行故也。今新死者在千里表,應服者以官役為限,奔臨無由,乃以重包之。夫重服自前亡,非關新死,則新死無服也。豈應服之親,卒為無服,宜制新輕之縗,以當往臨之服。若新亡除既了,則反服先重,自然包之,前後二喪,人情與服,兩得濟乎。或難曰:'服以禮為主,禮有往臨之縗,而無便制之服。如便制輕縗,恐非禮也。'答曰:'禮是經通之制,而魯築王姬之館於外,春秋以為得禮之變,明變反合禮者,亦經之所許也。'"
jū qīn sàng chú páng qīn fú yì zhōu jìn
居親喪除旁親服議(周 晉)
zhōu zhì, zá jì yuē:" suī zhū fù kūn dì zhī sàng, rú dāng fù mǔ zhī sàng, qí chú zhū fù kūn dì zhī sàng, jiē fú qí chú sàng zhī fú, zú shì fǎn sàng fú." suī yǒu qīn zhī dà sàng, yóu wèi qīng fú zhě chú, gǔ ròu zhī ēn yě. suī jūn zhī sàng bù chú sī fú. yán dāng zhě, qī dà gōng zhī sàng, huò zhōng shǐ jiē zài sān nián zhī zhōng. xiǎo gōng sī má zé bù chú. shāng zhǎng zhōng nǎi chú.
周制,雜記曰:"雖諸父昆弟之喪,如當父母之喪,其除諸父昆弟之喪,皆服其除喪之服,卒事反喪服。"(雖有親之大喪,猶為輕服者除,骨肉之恩也。雖君之喪不除私服。言當者,期大功之喪,或終始皆在三年之中。小功緦麻則不除。殤長中乃除。)
jìn hè xún yún:" suī yǒu fù mǔ zhī sàng, jiē wèi zhōu dà gōng zhī fú xiáng chú, gè fú qí chú sàng zhī fú, rú cháng chú zhī jié. xiǎo gōng yǐ xià zé bù chú, zhuǎn qīng yě. jiàng ér wèi xiǎo gōng zé chú zhī."
晉賀循云:"雖有父母之喪,皆為周大功之服祥除,各服其除喪之服,如常除之節。小功以下則不除,轉輕也。降而為小功則除之。"
yīn yǔn yǒu xiōng zi sàng, yīng chú xiōng fú, yǔ xú miǎo shū yún:" qí chén dāng zhe jí fú chú fú bù? dāng jìng cǐ rì yǐ jí fú jiē kè? dāng xiōng jiù fú jiàn kè xié?" yòu yún:" lǐ yuē:' fú qí chú fú, zú shì fǎn sàng fú'. yǔ tài wèi dà sàng zhōng chú qī fú, bái qià duì kè zhōng rì. jīn zhāi fú jì tóng, qiě xià liú, yì wú xián yú biàn jí fú yě. jìng cǐ yī rì, rán hòu fǎn sàng fú xié?"
殷允有兄子喪,應除兄服,與徐邈書云:"其晨當著吉服除服不?當竟此日以吉服接客?當兄舊服見客邪?"又云:"禮曰:'服其除服,卒事反喪服'。庾太尉大喪中除妻服,白帢對客終日。今齋服既同,且下流,益無嫌於變吉服也。竟此一日,然後反喪服邪?"
fù rén yǒu fū sàng ér mǔ wáng fú yì
婦人有夫喪而母亡服議
jìn yáng zǔ yán wèn yuē:" wài shēng chē qí fù, xiān zāo chē qí sàng, zhǎn cuī fú yě. hòu zāo mǔ sàng, qí cuī fú yě. lǐ wèi liǎng zhì, fú yǒu suǒ biàn yì xié? àn zēng zǐ wèn yuē' jūn sàng yǐ bìn, chén yǒu fù mǔ sàng, guī jiā, yīn shì jí wǎng'. yīng yī cǐ bù? wǎng fú hé fú? jiā fú hé fú?" hè yàn xiān jí xún yě. dá yuē:" lǐ, nǚ zǐ shì rén, fú fū sān nián, ér jiàng qí fù mǔ. chuán yuē' bù èr zhǎn'. jì bù èr zhǎn, zé bù dé shě qí suǒ zhòng, fú qí suǒ jiàng, yǒu fèn míng yǐ. guó fēi yǒu chē qí zhǎn cuī zhī fú, yí yǐ bāo mǔ qí cuī, wú liǎng fú zhī yì. wéi chū bēn, dāng yǒu mǔ chū sàng zhī fú, yǐ míng běn qīn zhī ēn. chéng fú zhī rì, gù yí fǎn zhǎn cuī zhī fú, cǐ qīng zhòng zhī yì yě. yòu lǐ, jūn bù yàn chén. jūn jì bìn, yòu yǒu fù mǔ zhī sàng, yǔ jūn jù sān nián, gù yǒu guī jiā zhī yì. ér yóu yún yǒu jūn sàng zhě, bù gǎn sī fú, hé chú zhī yǒu. yǐ cǐ yán zhī, suī jūn fù liǎng fú, dāng qí jiān sàng, yǐ jūn cuī wèi zhǔ, ér bù yǐ jǐ sī fú wèi zhòng yě."
晉羊祖延問曰:"外生車騎婦,先遭車騎喪,斬縗服也。後遭母喪,齊縗服也。禮為兩制,服有所變易邪?按曾子問曰'君喪已殯,臣有父母喪,歸家,殷事即往'。應依此不?往服何服?家服何服?"賀彥先(即循也。)答曰:"禮,女子適人,服夫三年,而降其父母。傳曰'不貳斬'。既不貳斬,則不得舍其所重,服其所降,有分明矣。國妃有車騎斬縗之服,宜以包母齊縗,無兩服之義。唯初奔,當有母初喪之服,以明本親之恩。成服之日,故宜反斬縗之服,此輕重之義也。又禮,君不厭臣。君既殯,又有父母之喪,與君俱三年,故有歸家之義。而猶雲有君喪者,不敢私服,何除之有。以此言之,雖君父兩服,當其兼喪,以君縗為主,而不以己私服為重也。"
jū suǒ hòu fù sàng yǒu běn qīn sàng fú yì jìn sòng
居所後父喪有本親喪服議(晉 宋)
jìn hán kāng bó wèn xún nè yún:" yǒu rén fèng qí bó hòu, fú zhì wèi chú, fù yǒu běn fù sàng, dāng fù yīng hái suǒ shēng, liǎng chù zuò sàng wèi bù? ruò zuò è shì, jīn dāng fú zhǎn, xiān zhǎn yǐ jū è xié?" dá yuē:" jīn shēn yǒu suǒ hòu zhòng fú, wèi liàn, suī yǒu suǒ shēng zhī sàng, wú suǒ gǎi yì. jì liàn zé dāng fú zhōu, bù guān zé, shǒu dié, qí cuī. xiān sàng jì liàn, yǐ yǒu è shì, wéi dāng fú zhōu yǐ jū zhī ěr, bù fù hái běn jiā zuò sàng wèi." hán zhòng wèn:" jì wèi rén hòu, xiān fú zhòng zhì, qǐ dāng yǒu gǎi. rán jīn yào dāng yǒu shí hái běn, kū lín qí běn qīn, fù diào bù shè sàng wèi, qíng wèi bù ān. kě yú běn qīn xiōng dì cì zuò è shì guī lái chù zhī bù?" xún zhòng dá:" yì wèi shēn yǒu suǒ hòu zhòng fú, dāng bù dé fù yú běn xiōng dì lú cì zuò è shì, guī kě shè kū wèi ér yǐ."
晉韓康伯問荀訥云:"有人奉其伯後,服制未除,復有本父喪,當復應還所生,兩處作喪位不?若作堊室,今當服斬,先斬以居堊邪?"答曰:"今身有所後重服,未練,雖有所生之喪,無所改易。既練則當服周,布冠幘,首絰,齊縗。先喪既練,已有堊室,唯當服周以居之耳,不復還本家作喪位。"韓重問:"既為人後,先服重製,豈當有改。然今要當有時還本,哭臨其本親,赴吊不設喪位,情為不安。可於本親兄弟次作堊室歸來處之不?"荀重答:"意謂身有所後重服,當不得復於本兄弟廬次作堊室,歸可設哭位而已。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" lǐ, qí cuī zhǎn cuī zhī shòu fú, dà gōng biàn jì liàn zhī fú, jì cuī shēng shù, cóng qí cū zhě. ruò shēng shù tóng zé bù biàn, dié dài ér yǐ. jīn dài zé bù rán, yīng bié zhì běn qīn zhōu fú, hái běn jiā zé zhe zhī. shí dài bù tóng, bù dé quán yī lǐ. jīn yǐ è shì wèi duì diào zhī suǒ, gù yīng hái běn jiā, lì è shì, zài zhū dì zhī xià yǐ shòu diào. shè shǐ běn jiā yuǎn, biàn dāng yú bié shì. bù dé yú suǒ hòu líng qián shòu běn qīn sàng zhī diào."
宋庾蔚之謂:"禮,齊縗斬縗之受服,大功變既練之服,計縗升數,從其粗者。若升數同則不變,絰帶而已。今代則不然,應別制本親周服,還本家則著之。時代不同,不得全依禮。今以堊室為對吊之所,故應還本家,立堊室,在諸弟之下以受吊。設使本家遠,便當於別室。不得於所後靈前受本親喪之吊。"
yǒu zǔ sàng ér fù wáng fú yì
有祖喪而父亡服議
sòng mèng shì wèn yuē:" sì zǐ jīn wèi mèng shǐ jūn chí zhòng, guāng lù sàng tíng biàn wú fù zhǔ wèi, yú lǐ yún hé?" zhōu xù zhī dá:" lǐ wú xiǎo rán zhī wén, rán yì wèi sì zǐ yí jiān chí zhòng zhèng wèi zhī sàng, qǐ kě què sān nián zhèng zhǔ xié!" yòu wèn yuē:" ruò sì zǐ jiān chí zhòng zhě, guāng lù sàng cì, qīn yǒu lú xié?" yòu dá yuē:" lǐ zhī yǐ lú zài dōng qiáng xià, gài shì qǐn shān zhěn kuài zhī chù, fēi jiē bīn wèi yě. wèi qǐn xī zhī suǒ, yí zài qīn zhī bìn gōng. yú guāng lù sàng tíng, ruò bīn kè kuì diàn, fán shì yǒu shì, rán hòu zhī sàng suǒ, yǐ zé hái lú cì. rán jīn dài jiē yǐ lú wèi jiē bīn zhī wèi, wèi zé èr chù, cóng lǐ zhī biàn, yì yí liǎng shè yé." yòu wèn:" zàng diàn zhī lǐ, hé xiān hé hòu?" yòu dá:" lǐ yún' fù mǔ zhī sàng xié, qí zàng yě xiān qīng ér hòu zhòng, qí yú yě xiān zhòng ér hòu qīng, qí zàng fú zhǎn cuī'. yǐ lì ér tuī, guāng lù zàng jí diàn yú jiē yí xiān. yú qíng zé zǔ qīng, yú zūn zé yì zhòng."
宋孟氏問曰:"嗣子今為孟使君持重,光祿喪庭便無復主位,於禮云何?"周續之答:"禮無曉然之文,然意謂嗣子宜兼持重正位之喪,豈可闕三年正主邪!"又問曰:"若嗣子兼持重者,光祿喪次,親有廬邪?"又答曰:"禮之倚廬在東牆下,蓋是寢苫枕塊之處,非接賓位也。謂寢息之所,宜在親之殯宮。於光祿喪庭,若賓客饋奠,凡是有事,然後之喪所,已則還廬次。然今代皆以廬為接賓之位,位則二處,從禮之變,亦宜兩設耶。"又問:"葬奠之禮,何先何後?"又答:"禮雲'父母之喪偕,其葬也先輕而後重,其虞也先重而後輕,其葬服斬縗'。以例而推,光祿葬及奠虞皆宜先。於情則祖輕,於尊則義重。"
zǔ xiān wáng fù hòu zú ér zǔ mǔ wáng fú yì zhōu hòu hàn jìn
祖先亡父後卒而祖母亡服議(周 後漢 晉)
zhōu zhì, sàng fú xiǎo jì yuē:" zǔ fù zú, ér hòu wèi zǔ mǔ hòu zhě sān nián." zǔ fù zài, zé qí fú rú fù zài wèi mǔ yě.
周制,喪服小記曰:"祖父卒,而後為祖母后者三年。"(祖父在,則其服如父在為母也。)
hòu hàn liú biǎo jí shì zhōng chéng càn yún:" fù mǔ wáng zài zǔ hòu, zé bù wèi zǔ mǔ sān nián." wú shāng bó zhī yuē:" cháng jiàn biǎo suǒ zuò sàng fú hòu dìng, biàn chú wèi fù rén zhī fú, bù yú nán zǐ sūn wèi zǔ fù fú zhōu, fù wáng zhī hòu, wèi zǔ mǔ fú, ér yún bù dé yú zǔ yě. yòu jiàn chéng shì zhōng yún, yǐ wèi jǐ zì shòu zhòng yú fù, bù shòu zhòng yú zǔ, zǔ mǔ fú bù yīng sān nián. shāng àn: jiǎ shǐ zi wèi rén hòu, wèi běn fù fú zhōu, ér suǒ hòu zhě gèng zì yǒu zi, jǐ zé hái jiā, ér mǔ hòu wáng, dāng kě yǐ bù dé yú fù bù sān nián hū? yòu cóng zǔ zǔ fù xiān wáng, jǐ wèi xiǎo gōng wǔ yuè ér yǐ hòu wèi cóng fù hòu, cóng fù yòu xiān wáng zǔ mǔ hòu zú, kě fù yǐ jǐ xiān wèi zǔ fù xiǎo gōng, jīn wèi zǔ mǔ bù yú zǔ fù fù fú wǔ yuè hū? zhū rú cǐ bǐ, fù fú zhòng yú fū shén zhòng, bù kě jù jì. bù dé yú fū zhī shuō, jīng chuán wú jù. dí xíng shù fú, yì yòu bù tōng. càn yòu yún:' jǐ zì shòu zhòng yú fù, bù shòu zhòng yú zǔ, jīn fú zǔ mǔ yì dāng zhōu.' yòu qí cuī zhāng, chén wèi jūn zhī fù mǔ zǔ fù mǔ zhōu. fán chén cóng jūn suǒ fú ér jiàng yī děng, chén cóng fú zhōu, zé jūn wèi sān nián yě. jù wèi guó jūn ér yǒu fù ruò zǔ zhī sàng zhě, wèi shǐ fēng jūn yě. qí jì tǐ zé fù yǔ zǔ, bìng yǒu fèi jí bù lì zhě yě. yǒu fèi jí bù lì, zé jūn shòu guó yú zēng zǔ, bù shòu guó yú zǔ yě. bù shòu guó yú zǔ, yóu fú sān nián. cǐ zé jīng zhī míng lì, fēi cóng chuán jì zhī shuō yě. qí yì rú cǐ, zé fán wèi hòu zhě jiē yīng sān nián, hé bì shòu zhòng rán hòu fú zhǎn."
後漢劉表及侍中成粲云:"父母亡在祖後,則不為祖母三年。"吳商駁之曰:"嘗見表所作喪服後定,變除為婦人之服,不逾男子;孫為祖父服周,父亡之後,為祖母服,而雲不得逾祖也。又見成侍中雲,以為己自受重於父,不受重於祖,祖母服不應三年。商按:假使子為人後,為本父服周,而所後者更自有子,己則還家,而母后亡,當可以不得逾父不三年乎?又從祖祖父先亡,己為小功五月而已;後為從父後,從父又先亡;祖母后卒,可復以己先為祖父小功,今為祖母不逾祖父復服五月乎?諸如此比,婦服重於夫甚眾,不可具記。不得逾夫之說,經傳無據。嫡行庶服,義又不通。粲又云:'己自受重於父,不受重於祖,今服祖母亦當周。'又齊縗章,臣為君之父母、祖父母周。凡臣從君所服而降一等,臣從服周,則君為三年也。據為國君而有父若祖之喪者,謂始封君也。其繼體則父與祖,並有廢疾不立者也。有廢疾不立,則君受國於曾祖,不受國於祖也。不受國於祖,猶服三年。此則經之明例,非從傳記之說也。其義如此,則凡為後者皆應三年,何必受重然後服斬。"
wèi zǔ mǔ chí zhòng jì zàng ér mǔ wáng fú yì jìn sòng
為祖母持重既葬而母亡服議(晉 宋)
jìn léi xiào qīng wèn yuē:" wèi zǔ mǔ chí zhòng, jì zàng ér mǔ wáng, fú zhì yún hé? bié kāi mén, gèng lì lú bù? yán chēng gū sūn, wèi chēng gū zǐ?" fàn xuān yuē:" àn lǐ yīng fú hòu sàng zhī fú. chéng dí jū zhū fù zhī shàng, yī shēn wèi liǎng sàng zhī zhǔ, wú yuán gèng bié kāi mén lì lú, yǐ shī jū zhèng zhī yì. zhì zǔ mǔ liàn rì, zé biàn chú jū è shì, shì bì fǎn hòu sàng zhī fú. lǐ wú shū shū chēng gū zǐ gū sūn zhī wén, jīn dài xíng zhī, hé yú rén qíng. chēng gū sūn, cún chuán zhòng zhī mù. yí zú zǔ mǔ qì fú, rán hòu chēng gū zǐ."
晉雷孝清問曰:"為祖母持重,既葬而母亡,服制云何?別開門,更立廬不?言稱孤孫,為稱孤子?"范宣曰:"按禮應服後喪之服。承嫡居諸父之上,一身為兩喪之主,無緣更別開門立廬,以失居正之意。至祖母練日,則變除居堊室,事畢反後喪之服。禮無書疏稱孤子孤孫之文,今代行之,合於人情。稱孤孫,存傳重之目。宜卒祖母訖服,然後稱孤子。"
sòng yǔ wèi zhī wèi:" ruò rú fàn shuō, fēi wèi fǎn hòu sàng zhī fú, yì yīng hái huǐ è shì, lì lú zài zhū fù è shì zhī shàng. dàn èr sàng gòng wèi, lú è shì zá chù, kǒng fēi shì shí zhī lǐ. wèi yí shǐ yǒu hòu sàng, biàn bié shì wèi lú, jiān zhǔ èr sàng."
宋庾蔚之謂:"若如范說,非為反後喪之服,亦應還毀堊室,立廬在諸父堊室之上。但二喪共位,廬堊室雜處,恐非適時之禮。謂宜始有後喪,便別室為廬,兼主二喪。"
jì liàn wèi rén hòu fú suǒ hòu fù fú yì
既練為人後服所後父服議
sòng hé chéng tiān wèn yuē:" fù rén fū xiān wáng, wú nán, yǒu nǚ yǐ chū jià. fù rén wáng hòu wèi zhōu, zōng cóng zhī jiā nǎi yǐ ér jì qí hòu. jīn jì gèng zhì lú zhàng, wèi zhī dāng jí wáng yuè yī zhōu biàn liàn, wèi qǔ chū hòu rì wèi zhì fú zhī shǐ?" xún bó zi dá yuē:" chū hòu wǎn yì yú wén sàng wǎn shuì fú yě. yīng yǐ wáng yuè wèi zhōu, bù yǐ chū hòu rì wèi zhì fú zhī shǐ. jiǎ shǐ jiǎ yǒu fù jí nán nǚ, jiǎ sǐ, jiǎ ér chí zhòng fú, yǐ liàn, jiǎ ér fù sǐ, jiǎ dì yǐ fāng yǐ zi jǐng hòu jiǎ, jǐng yǐ wèi bó chí zhōu nián fú qì, biàn gèng zhì èr shí wǔ yuè fú, jiǎ fù nǚ bù hé xiān jǐng chú fú, hé róng chí sān zhōu fú xié! nán zhě huò yí ruò shǐ jiǎ fú jiāng chú ér jǐng shǐ chū hòu, jǐng biàn shì fú zhǎn, xún rì ér chú. yì wèi ruò fú jiāng qì, yí dài chú fú fāng chū hòu ěr, bù kě shǐ jiǎ fù nǚ zhì sì zhōu fú yě." hé zhòng wèn:" chū shì zhī nǚ zhōu ér chú, xīn zhì jì guò, jì jí zhī hòu, ér lái jì zhī dì, bù wèi sàng shǐ, mén tíng xiōng sù, líng yán wèi huǐ, chuǎn cuò shēn qiǎn, qǐ chēng rén qíng. jīn wèi yí dài chú fú wèi hòu shì yě. jīn wèn bù dài chú zhě ěr. ruò bù fú qí cán yuè, biàn dāng rú zhī sàng wǎn, tè yī rén wèi jí jí. èr tiáo hé zhě wèi ān?" xún zhòng dá yuē:" yì wèi chū hòu wèi jí liàn zhě, yí fú qí cán yuè, yǐ wáng yuè wèi zhōu. ruò jiāng fú chū hòu, yí yán dài fú jìng. zhì yú qù lú jí liàn, qīn gǎo cóng qīng, cǐ zì jiàng shā yǐ jiàn, suǒ wèi sòng sǐ yǒu yǐ, fú shēng yǒu jié, fēi míng chū hòu shǐ wèi sàng zhǔ yě. yòu wèi wèi rén hòu zhě, zài liàn zé liàn, zài qīn zé qīn, hé yí fú xún biàn chú. rán wèi cǐ yǔ bù tōng. shè shǐ jiǎ sǐ, qí fù nǚ chí fú yǐ zài zhōu, jiǎ dì yǐ chí èr zi cóng yuǎn hái, shǐ wén sàng, yǐ zhǎng zi jǐng hòu jiǎ, jǐng dì dīng wèi bó fù zhuī zhōu fú, jǐng yǐ chū hòu zhī gù, gèng qīn gǎo xún rì chú: suǒ wèi shēn qiǎn chuǎn cuò, bú shì guò yě. pì rú zhī sàng wǎn, tè yī rén wèi jí jí, cǐ yòu suǒ yí yě. fán chū hòu wǎn, yì zhī sàng wǎn yě. jì yǐ zhì běn fú, jīn rì yuè yǐ guò, wú yuán gèng jū zài zhōu. ruò jiǎ zhī fù nǚ wú shì bù jí, ér lái jì zhī zǐ mén tíng xiōng sù, cǐ fù nǚ wú róng bì cǐ xiōng jū, bié bo jí zhái. yòu bù kě shǐ fù nǚ gē yú nèi, ér jì zi kū yú wài. wèi yīng fú qí cán yuè."
宋何承天問曰:"婦人夫先亡,無男,有女已出嫁。婦人亡後未周,宗從之家乃以兒繼其後。今既更制廬杖,未知當及亡月一周便練,為取出後日為制服之始?"荀伯子答曰:"出後晚異於聞喪晚稅服也。應以亡月為周,不以出後日為制服之始。假使甲有婦及男女,甲死,甲兒持重服,已練,甲兒復死,甲弟乙方以子景後甲,景以為伯持周年服訖,便更制二十五月服,甲婦、女不合先景除服,何容持三周服邪!難者或疑若使甲服將除而景始出後,景便是服斬,旬日而除。意謂若服將訖,宜待除服方出後耳,不可使甲婦、女制四周服也。"何重問:"出適之女周而除,心制既過,既吉之後,而來繼之弟,不為喪始,門庭凶素,靈筵未毀,舛錯深淺,豈稱人情。今謂宜待除服為後是也。今問不待除者耳。若不服其殘月,便當如知喪晚,特一人未即吉。二條何者為安?"荀重答曰:"意謂出後未及練者,宜服其殘月,以亡月為周。若將服出後,宜延待服竟。至於去廬即練,綅縞從輕,此自降殺以漸,所謂送死有已,服生有節,非明出後始為喪主也。又謂為人後者,在練則練,在綅則綅,何疑服旬便除。然謂此語不通。設使甲死,其婦女持服已再周,甲弟乙持二子從遠還,始聞喪,以長子景後甲,景弟丁為伯父追周服,景以出後之故,更綅縞旬日除:所謂深淺舛錯,不是過也。譬如知喪晚,特一人未即吉,此又所疑也。凡出後晚,異知喪晚也。既已制本服,今日月已過,無緣更居再周。若甲之婦女無事不吉,而來繼之子門庭凶素,此婦女無容避此凶居,別卜吉宅。又不可使婦女歌於內,而繼子哭於外。謂應服其殘月。"
sī mǎ cāo nán:" wèi rén hòu zhě jǐn lǐ yú bǐ, zhì jiàng yú cǐ, suǒ yǐ quán shòu zhòng zhī dào, chéng ruò zi zhī yì, qǐ yǐ zhēn jiǎ shū qí shì, zǎo wǎn yì qí zhì zāi! qǐ bù fù zǐ zhī míng dìng yú shòu mìng zhī chén, jiā chóng zhī ēn qǐ yú cí qīn zhī rì, dà yì zhāo rán, wú yàn duó zhī biàn. ér shǐ qíng jié shēn ér yǒu yú, suì yuè qū yú bù zú, wèi zhī qīng zhòng, jiāng yù hé fù. lùn yún:' jiǎ sǐ, jiǎ ér chí fú, yǐ liàn, jiǎ ér sǐ, jiǎ dì yǐ fāng yǐ zi jǐng hòu zhī, jǐng wú yuán wèi bó chí zhōu fú bì, fù gèng zhì èr shí wǔ yuè fú.' nán yuē:' jǐng yǐ jiǎ liàn hòu fāng lái hòu jiǎ, bǐ sàng suī shā, wǒ zhòng zì shǐ, gèng zhì yuǎn yuè, yú yì hé shāng. qiě xī yǐ páng zūn, fú bù yú qí, jīn wèi qí zi, lǐ qióng yú zhì, shì guāi yì yì, shēn qiǎn shū jué, qǐ yí xiāng méng, gòng wèi sān nián. ruò shì dà gōng xiǎo gōng zhī qīn, běn fú yǐ qì, nǎi wèi zhī hòu, yì kě jì běn fú zhī yuè, yǐ chōng zài zhōu zhī xiàn. ruò wú fú zhī qīn, jīn wèi jiǎ sì, qí yì yún hé?" lùn yún:' jiǎ fù nǚ wú yuán chí sān zhōu fú, yòu bù hé xiān jǐng chú fú.' nán yuē:' jiǎ fù nǚ èr zhōu zhōng qì, hé shì sān zhōu. jí xiōng yǒu qī, hé bì gù jǐng. yì yóu zì yuǎn zhī xiōng, shǐ jí tǎn miǎn, jū shì zhī dì, jiǔ yǐ shēng gē, qǐ dé tóng yī!' lùn yún:' huò yí jiǎ fú chuí chú, ér jǐng chū hòu, jǐng yīng fú zhǎn, xún rì ér chú. yì wèi yán dài fú chú ér chū hòu ěr.' nán yuē:' jǐng yǐ lǐ ér xíng, bù jí jiǎ shǐ sàng, gài yóu shì qù. qiě fú táng jiē jué gòu, sàng wèi wú zhǔ, xíng lù qī chuàng, gǔ ròu dào xīn, jì wèi zhì hòu, yí jí sān nián zhī nèi, qíng shì yǒu jì, qǐ dé chí yí yǐ qí jí, shì zài zhōu zhī tú guò zāi!' lùn yuē:' jiǎ sǐ, fù nǚ chí fú zài zhōu, dì yǐ èr zi yuǎn hái, yǐ zhǎng zi jǐng hòu jiǎ, jǐng dì dīng wèi bó fù zhuī shuì fú zhōu, ér jǐng yǐ chū hòu zhī gù, gèng jū qīn gǎo, xún rì ér chú, chuǎn cuò qiǎn shēn, bù fù shì guò.' nán yuē:' yǐ zhī zǐ jǐng jīn lái hòu jiǎ, jì bù kě yǔ dì dīng tóng shuì zhōu fú, yòu bù kě zàn jū qīn gǎo, xún rì ér chú, zé jǐng yú jiǎ zhī sàng, zhōng què zhēng fú. qīn wèi jiǎ zǐ, ér fǎn bù rú dīng yǒu zhōu yuè zhī zhì, chù zhī yú sān nián zhī dì, ér jué zhī yú yī rì zhī āi, dài jí zhī yì, yú cǐ wèi zhì.' lùn yuē:' jiǎ fù nǚ wú yuán bì chū cǐ xiōng jū, bié bo jí zhái yòu bù kě fù nǚ gē yú nèi, jì zi kū yú wài.' nán yuē:' jiǎ fù suī fù cuī má qù shēn, hào táo chuò xiǎng, rán sù fú lí jū, yǔ dài zhǎng qī, fū hé tú yú jí zhái, hé wù yú ōu gē.'"
司馬操難:"為人後者盡禮於彼,致降於此,所以全受重之道,成若子之義,豈以真假殊其事,早晚異其制哉!豈不父子之名定於受命之辰,加崇之恩起於辭親之日,大義昭然,無厭奪之變。而使情節伸而有餘,歲月屈於不足,未知輕重,將欲何附。論云:'甲死,甲兒持服,已練,甲兒死,甲弟乙方以子景後之,景無緣為伯持周服畢,復更制二十五月服。'難曰:'景以甲練後方來後甲,彼喪雖殺,我重自始,更制遠月,於義何傷。且昔以旁尊,服不逾齊,今為其子,禮窮於制,事乖義異,深淺殊絕,豈宜相蒙,共為三年。若是大功小功之親,本服已訖,乃為之後,亦可計本服之月,以充再周之限。若無服之親,今為甲嗣,其義云何?"論云:'甲婦女無緣持三周服,又不合先景除服。'難曰:'甲婦女二周終訖,何事三周。吉凶有期,何必顧景。亦猶自遠之兄,始及袒免,居室之弟,久已笙歌,豈得同一!'論云:'或疑甲服垂除,而景出後,景應服斬,旬日而除。意謂延待服除而出後耳。'難曰:'景以禮而行,不及甲始喪,蓋由事趣。且夫堂階絕構,喪位無主,行路悽愴,骨肉悼心,既為置後,宜及三年之內,情事有寄,豈得持疑以俟吉,視再周之徒過哉!'論曰:'甲死,婦女持服再周,弟乙二子遠還,以長子景後甲,景弟丁為伯父追稅服周,而景以出後之故,更居綅縞,旬日而除,舛錯淺深,不復是過。'難曰:'乙之子景今來後甲,既不可與弟丁同稅周服,又不可暫居綅縞,旬日而除,則景於甲之喪,終闕徵服。親為甲子,而反不如丁有周月之制,處之於三年之地,而絕之於一日之哀,待吉之義,於此為躓。'論曰:'甲婦女無緣避出此凶居,別卜吉宅;又不可婦女歌於內,繼子哭於外。'難曰:'甲婦雖復縗麻去身,號咷輟響,然素服嫠居,與代長戚,夫何圖於吉宅,何務於謳歌。'"
xún bó zi dá sī mǎ cāo:" nán yuē:' wèi rén zǐ zhě fèng wáng shì cún, rú suǒ shēng bù yì, jǐn lǐ yú bǐ, ér zhì jiàng yú cǐ.' dá yuē:' tóng suǒ shēng zhě, wèi chū hòu jí suǒ yǎng ěr, bù wèi chuí chú ér zhuī zé shǐ tóng yě. shè shǐ suǒ jì zhě shì jué fú zhī qīn, ér jì fù yǒu xiōng dì sàng wèi zhōu, qǐ kě xī zhuī zhì bó shū zhōu fú hū! gù zhī jí shēng zé tóng, yǐ sǐ zé yì. ruò běn fú dà gōng zhī qīn, suī shù shí zài zhī hòu, yóu zhuī wèi shuì fú. zhì yú chū hòu zhī zǐ, zài sān nián zhī wài, biàn bù wèi jì fù zhuī fú, míng jì wǎng bù kě dé tóng yě.' nán yuē:' yǐ zi jǐng jīn lái hòu jiǎ, jì bù kě yǔ qí dì dīng tóng shuì zhōu fú, yòu bù kě zhì jū qīn gǎo xún rì ér chú, jì wèi jiǎ zǐ ér fǎn bù rú dīng, qǐ yǒu chù sān nián zhī dì ér jué yú yī rì zhī āi hū?' dá yún:' wèi jǐng yīng xiān shuì zhōu fú bì, rán hòu kě chū hòu ěr. shè shǐ jiǎ sǐ yǐ sān shí nián, yǐ jiāng jǐng dīng cóng jué yù hái, shǐ wén jiǎ sàng, qǐ kě shǐ jǐng dīng èr zi tóng shuì zhōu fú, rán hòu yì chū hòu zhī shì hū! ruò yóu shǐ jǐng jū zhòng, jiǎ fù nǚ píng jí yǐ lái, huò shì cháo shì gǎi yì, qǐ kě fāng nà yī xiào jū sàng hū! suī fù sān shí nián, ér dīng yóu shuì fú, jǐng bù kě yǐ fǎn bù rú dīng, dé bù dài shuì fú bì hū! shè shǐ zhōu gōng gēng shēng, bù néng wéi cǐ yán yě.'"
荀伯子答司馬操:"難曰:'為人子者奉亡事存,如所生不異,盡禮於彼,而致降於此。'答曰:'同所生者,謂出後及所養耳,不謂垂除而追責使同也。設使所繼者是絕服之親,而繼父有兄弟喪未周,豈可悉追制伯叔周服乎!故知及生則同,已死則異。若本服大功之親,雖數十載之後,猶追為稅服。至於出後之子,在三年之外,便不為繼父追服,明既往不可得同也。'難曰:'乙子景今來後甲,既不可與其弟丁同稅周服,又不可制居綅縞旬日而除,既為甲子而反不如丁,豈有處三年之地而絕於一日之哀乎?'答云:'謂景應先稅周服畢,然後可出後耳。設使甲死已三十年,乙將景丁從絕域還,始聞甲喪,豈可使景丁二子同稅周服,然後議出後之事乎!若猶使景居重,甲婦女平吉已來,或是朝市改易,豈可方納一孝居喪乎!雖復三十年,而丁猶稅服,景不可以反不如丁,得不待稅服畢乎!設使周公更生,不能違此言也。'"
jiān qīn fú yì
兼親服議
sòng yǔ wèi zhī wèi:" yī rén shēn ér nèi wài liǎng qīn, lùn zūn bēi zhī xù, dāng yǐ jǐ zú wèi zhèng, zhāo mù bù kě luàn yě lùn fú dāng yǐ qīn zhě wèi xiān, qīn qīn zhī qíng bù kě méi yě. huò zú shū ér shì yí dì, ruò cǐ zhī lèi jiē shì yě. lǐ yún:' fū shǔ fù dào, qī jiē mǔ dào fū shǔ zǐ dào, qī jiē fù dào.' cǐ yán běn wú qīn yě. ruò běn yǒu wài shǔ zhī qīn, zé dāng tuī qí zūn qīn zhī yí. wài qīn bù guān mǔ fù zhī lì, wú xián qí zhāo mù zhī luàn, gù kě dé suí qí suǒ qīn ér fú zhī. ruò wài shēng nǚ wèi jǐ zi fù, zé bù yòng wài shēng zhī fú, shì cóng qīn zhě fú yě. wài zǐ mèi ér wèi xiōng dì zhī qī, yì yí yòng wú fú zhī zhì, xiōng dì qī zhī wú fú, nǎi qīn yú wài qīn zhī yǒu fú yě. zhì ruò cóng mǔ ér wèi cóng fù kūn dì zhī zǐ fù, zé bù kě yǐ fù lǐ dài zhī, yóu wài qīn zhī shǔ jìn ér zūn yě. qí yú jiē kě tuī ér zhī yǐ."
宋庾蔚之謂:"一人身而內外兩親,論尊卑之敘,當以己族為正,昭穆不可亂也;論服當以親者為先,親親之情不可沒也。或族叔而是姨弟,若此之類皆是也。禮云:'夫屬父道,妻皆母道;夫屬子道,妻皆婦道。'此言本無親也。若本有外屬之親,則當推其尊親之宜。外親不關母婦之例,無嫌其昭穆之亂,故可得隨其所親而服之。若外甥女為己子婦,則不用外甥之服,是從親者服也。外姊妹而為兄弟之妻,亦宜用無服之制,兄弟妻之無服,乃親於外親之有服也。至若從母而為從父昆弟之子婦,則不可以婦禮待之,由外親之屬近而尊也。其餘皆可推而知矣。"