zì xù
自序
hàn chū, wèi wú zhī fēng gāo liáng hóu, zi jūn, jūn zi huī, huī zi yàn. yàn zi xīn, zì zi hú, yòu gū yǒu zhì cāo, bó qià jīng shǐ, chéng dì shì, wèi zhōng jù lù tài shǒu, réng jiā yān. xīn zi yuè, zì chù dé, xìng chén hòu yǒu dù liàng, xuān chéng gōng zhào guó lǐ xiào bó jiàn ér zhòng zhī, yǐ nǚ qī yān. wèi jì yīn tài shǒu, yǐ shàn zhèng chēng.
漢初,魏無知封高良侯,子均,均子恢,恢子彥。彥子歆,字子胡,幼孤有志 操,博洽經史,成帝世,位終鉅鹿太守,仍家焉。歆子悅,字處德,性沉厚有度量, 宣城公趙國李孝伯見而重之,以女妻焉。位濟陰太守,以善政稱。
yuè zi zi jiàn, zì jìng zhōng. shì hè fèng cháo qǐng, lèi qiān tài wèi cóng shì zhōng láng. chū, shì zōng shí píng dī, suì yú wǔ xìng lì zhèn, xún gǎi wèi dōng yì zhōu. qí hòu zhèn jiāng cì shǐ guāi shī rén hé, qún dī zuò gěng, suì wèi biān huàn, nǎi chú zi jiàn wèi dōng yì zhōu cì shǐ. zi jiàn bù yǐ ēn xìn, fēng huà dà xíng, yuǎn jìn qīng jìng. zhèng guāng wǔ nián, nán běi èr qín chéng rén mò zhé niàn shēng hán zǔ xiāng zhāng zhǎng mìng xiāng jì gòu nì, qiān yǐ zhōu chéng zhī rén mò bù jìn yǒng, tóng lèi xī fǎn, yí xiān shōu qí qì xiè. zi jiàn yǐ wèi chéng rén shù dāng xíng chén, jǐn jiē xiāo guǒ, ān zhī zú yǐ wèi yòng, jí zhī fù bèi wèi yōu, nǎi xī zhào jū chéng lǎo zhuàng xiǎo shì zhī bìng shàng yán zhū chéng rén běn fēi zuì zuò ér lái zhě xī qiú tīng miǎn. sù zōng yōu zhào cóng zhī. zi jiàn jiàn fēn qí fù xiōng zǐ dì wài jū jùn shù, nèi wài xiāng gù, zhōng huò bǎo quán. jí qín zéi chéng shèng, tún yíng hēi shuǐ, zi jiàn nǎi qián shǐ yǎn xí, qián hòu zhǎn huò shén zhòng, wēi míng hè rán, xiān fǎn zhě jí cǐ xī jiàng. nǎi jiān shǐ shàng wén, sù zōng shén jiā zhī, zhào zi jiàn jiān shàng shū wèi xíng tái, cì shǐ rú gù. yú shì wēi zhèn shǔ tǔ, qí liáng bā èr yì liǎng qín zhī shì, jiē suǒ jié dù. liáng zhōu cì shǐ fù shù yǎn zǐ jìng hé zhōng xīn yǐ wèi kuì, zài luò dà xíng huò huì, yǐ tú xíng tái.
悅子子建,字敬忠。釋褐奉朝請,累遷太尉從事中郎。初,世宗時平氐,遂於 武興立鎮,尋改為東益州。其後鎮將、刺史乖失人和,群氐作梗,遂為邊患,乃除 子建為東益州刺史。子建布以恩信,風化大行,遠近清靜。正光五年,南、北二秦 城人莫折念生、韓祖香、張長命相繼構逆,僉以州城之人莫不勁勇,同類悉反,宜 先收其器械。子建以為城人數當行陳,盡皆驍果,安之足以為用,急之腹背為憂, 乃悉召居城老壯曉示之;並上言諸誠人本非罪坐而來者悉求聽免。肅宗優詔從之。 子建漸分其父兄子弟外居郡戍,內外相顧,終獲保全。及秦賊乘勝,屯營黑水,子 建乃潛使掩襲,前後斬獲甚眾,威名赫然,先反者及此悉降。乃間使上聞,肅宗甚 嘉之,詔子建兼尚書為行台,刺史如故。於是威震蜀土,其梁、巴、二益、兩秦之 事,皆所節度。梁州刺史傅豎眼子敬和中心以為愧,在洛大行貨賄,以圖行台。
xiān shì, zi jiàn yì lǚ qiú guī jīng shī, zhì cǐ, nǎi qiǎn cì shǐ táng yǒng dài yān, shù yǎn yīn wèi xíng tái. zi jiàn jiāng hái, qún dī mù liàn, xiāng shuài duàn dào. zhǔ bù yáng sēng fù xiān xíng xiǎo yù, zhū dī fèn yuē: wǒ liú cì shǐ, ěr sòng chū yě! zhuó zhī shù chuàng, jǐ sǐ. zi jiàn xú jiā wèi pì, xún rì fāng dé qián xíng, lì rén zèng yí, yī wú suǒ shòu. ér dōng yì dī shǔ xún fǎn, gōng bī táng yǒng, yǒng qì chéng ér zǒu, nǎi sàng yī fān yǐ. chū yǒng zhī zǒu, zi jiàn kè yǒu shā mén tán càn jí jù lù rén gěng xiǎn jiē méi luò dī shǒu, jí zhī zi jiàn zhī kè, chuí qì zhuī yī wù hái zhī, sòng chū bái mǎ. yí ài suǒ bèi rú cǐ. zì guó jiā kāi huá yáng děng jùn, liáng zhōu xíng luán yì zhōu fù shù yǎn jí zi jiàn wèi zuì. chū, zi jiàn wèi qián jūn jiāng jūn, shí nián bù xǐ, zài luò xián xiá, yǔ lì bù shàng shū lǐ sháo sháo cóng dì yán shí pō wèi yì qí, shí rén wèi wèi dān hǎo. zi jiàn měi yuē: qí yú jī quán lián yǒng zhī jì, dé zhī shēn yǐ. qiě wú wèi wèi shí yòng, bó yì kě yě. jí yī lín biān shì, fán jīng wǔ nián, wèi zēng duì jú.
先是,子建亦屢求歸京師,至此,乃遣刺史唐永代焉,豎眼因為行台。子建將 還,群氐慕戀,相率斷道。主簿楊僧復先行曉喻,諸氐忿曰:「我留刺史,爾送出 也!」斫之數創,幾死。子建徐加慰譬,旬日方得前行,吏人贈遺,一無所受。而 東益氐、蜀尋反,攻逼唐永,永棄城而走,乃喪一籓矣。初永之走,子建客有沙門 曇璨及鉅鹿人耿顯皆沒落氐手,及知子建之客,垂泣追衣物還之,送出白馬。遺愛 所被如此。自國家開華陽等郡,梁州邢巒、益州傅豎眼及子建為最。初,子建為前 軍將軍,十年不徙,在洛閒暇,與吏部尚書李韶、韶從弟延實頗為弈棋,時人謂為 耽好。子建每曰:「棋於機權廉勇之際,得之深矣。且吾未為時用,博弈可也。」 及一臨邊事,凡經五年,未曾對局。
hái luò hòu, é bài cháng shì wèi wèi qīng. chū, yuán hào nèi bī, zhuāng dì běi xìng, zi jiàn wèi suǒ qīn lú yì xī yuē: běi hǎi zì jué shè jì, chēng fān xiāo yǎn, wú lǎo yǐ, qǐ néng wèi péi chén? suì xié jiā kǒu jū luò nán, hào píng nǎi guī. xiān kǔ fēng bì, jí cǐ suì shén, yǐ qīng rèn yǒu wù, lǚ shàng shū qǐ shēn, tè chú yòu guāng lù dài fū. xíng gǎo zhī píng, tài fù lǐ yán shí zi shì zhōng yù wèi dà shǐ, fǔ wèi dōng tǔ, shí wài qī guì shèng, sòng kè tián mén, zi jiàn yì wǎng hòu bié. yán shí yuē: xiǎo ér jīn xíng, hé yǐ xiāng xù? zi jiàn yuē: yì yǐ yíng mǎn wèi jiè. yán shí chàng rán jiǔ zhī. jí zhuāng dì shā ěr zhū róng, yù huò yú hé yīn zhě qí jiā lǜ xiāng diào hè. tài wèi lǐ qián dì èr zi rén yào, zi jiàn zhī nǚ xù, wǎng yì jiàn hài. zi jiàn wèi yí dì lú dào qián yuē: cháo tíng zhū jiǎn quán qiáng, xiōng tú shàng gěng, wèi wén yǒu qí móu yì lüè, kǒng bù kě jì. cǐ nǎi lǐ mén huò shǐ, diào hè wú nǎi cōng cōng? jí yǒng ān zhī hòu, lǐ shì zōng zú liú lí, huò yù zhū yí, rú qí suǒ lǜ. hòu lì zuǒ guāng lù dài fū, jiā sàn qí cháng shì biāo qí dà jiāng jūn.
還洛後,俄拜常侍、衛尉卿。初,元顥內逼,莊帝北幸,子建謂所親盧義僖曰: 「北海自絕社稷,稱籓蕭衍,吾老矣,豈能為陪臣?」遂攜家口居洛南,顥平乃歸。 先苦風痺,及此遂甚,以卿任有務,屢上書乞身,特除右光祿大夫。邢杲之平,太 傅李延實子侍中彧為大使,撫慰東土,時外戚貴盛,送客填門,子建亦往候別。延 實曰:「小兒今行,何以相勖?」子建曰:「益以盈滿為誡。」延實悵然久之。及 莊帝殺爾朱榮,遇禍於河陰者其家率相吊賀。太尉李虔第二子仁曜,子建之女婿, 往亦見害。子建謂姨弟盧道虔曰:「朝廷誅翦權強,兇徒尚梗,未聞有奇謀異略, 恐不可濟。此乃李門禍始,吊賀無乃匆匆?」及永安之後,李氏宗族流離,或遇誅 夷,如其所慮。後歷左光祿大夫,加散騎常侍、驃騎大將軍。
zi jiàn zì chū wèi fān mù, dǒng sī shān nán, jū zhī gāo zhī zhōng, yù tiān xià duō shì, zhèng shēn jié jǐ, bù yǐ cái lì jīng huái. jí guī jīng shī, jiā rén yī shí cháng bù zhōu shàn, qīng sù zhī jī, zhe yú zhōng shǐ. xìng cún zhòng shèn, bù zá jiāo yóu, wéi yǔ shàng shū lú yì xī yí dì jīng zhōu cì shǐ lú dào yù yǎ xiàng qīn nì. jí jí dǔ, gù chì èr zǐ yuē: sǐ shēng dà fēn, hán qì suǒ tóng, shì yǒu hòu zàng, wú píng shēng bù qǔ, qú chú luǒ shēn, yòu fēi wú yì. qì jué zhī hòu, liǎn yǐ shí fú. wú shēng nián qì kuò, qián hòu sān qǔ, hé zàng zhī shì, yì yòu fēi gǔ. qiě rǔ èr mǔ xiān zài jiù yíng, fén dì jiǔ gù, yǐ yǒu dìng bié. wéi rǔ cì mǔ mù zài wài ěr, kě qiān rù zhào yù, yī bān ér dìng, xíng yú wú mù zhī hòu. rú cǐ zú yǐ, bù xū fù hé. dāng shùn wú xīn, wù lìng wú yǒu yí hèn. yǒng xī èr nián chūn, zú yú luò yáng xiào yì lǐ shě, shí nián liù shí sān, zèng yí tóng sān sī dìng zhōu cì shǐ, shì yuē wén jìng. èr zi, shōu zuò.
子建自出為籓牧,董司山南,居脂膏之中,遇天下多事,正身潔己,不以財利 經懷。及歸京師,家人衣食常不周贍,清素之跡,著於終始。性存重慎,不雜交遊, 唯與尚書盧義僖、姨弟涇州刺史盧道裕雅相親昵。及疾篤,顧敕二子曰:「死生大 分,含氣所同,世有厚葬,吾平生不取,蘧蒢裸身,又非吾意。氣絕之後,斂以時 服。吾生年契闊,前後三娶,合葬之事,抑又非古。且汝二母先在舊塋,墳地久固, 已有定別。唯汝次母墓在外耳,可遷入兆域,依班而定,行於吾墓之後。如此足矣, 不須附合。當順吾心,勿令吾有遺恨。」永熙二年春,卒於洛陽孝義里舍,時年六 十三,贈儀同三司、定州刺史,諡曰文靜。二子,收、祚。
shōu zì bó qǐ, xiǎo zì fú zhù. nián shí wǔ, pō yǐ shǔ wén. jí suí fù fù biān. zhí sì fāng duō nán, hǎo xí qí shè, yù yǐ wǔ yì zì dá. xíng yáng zhèng bó diào zhī yuē: wèi láng nòng jǐ duō shǎo? shōu cán, suì zhé jié dú shū. xià yuè zuò bǎn chuáng, suí shù yīn fěng sòng, jī nián, chuáng bǎn wèi zhī ruì jiǎn, ér jīng lì bù chuò. yǐ wén huá xiǎn. chū yǐ fù gōng chú tài xué bó shì, jí ěr zhū róng yú hé yīn làn hài cháo shì, shōu yì zài wéi zhōng, yǐ rì yàn huò miǎn.
收字伯起,小字佛助。年十五,頗已屬文。及隨父赴邊。值四方多難,好習騎 射,欲以武藝自達。滎陽鄭伯調之曰:「魏郎弄戟多少?」收慚,遂折節讀書。夏 月坐板床,隨樹陰諷誦,積年,床板為之銳減,而精力不輟。以文華顯。初以父功 除太學博士,及爾朱榮於河陰濫害朝士,收亦在圍中,以日晏獲免。
lì bù shàng shū lǐ shén jùn zhòng shōu cái xué, zòu shòu sī tú jì shì cān jūn. yǒng ān sān nián, chú běi zhǔ kè láng zhōng. qián fèi dì lì, miào jiǎn jìn shì, zhào shì shōu wèi fēng chán shū, shōu xià bǐ biàn jiù, bù lì cǎo gǎo, wén jiāng qiān yán, suǒ gǎi wú jǐ. shí huáng mén láng jiǎ sī tóng shì lì, shēn qí zhī. dì yuē: suī qī bù zhī cái, wú yǐ guò cǐ. qiān sàn qí shì láng, xún chì diǎn qǐ jū zhù, bìng xiū guó shǐ. é jiān zhōng shū shì láng, nián èr shí liù. chū dì chū, yòu zhào shōu shè běn zhí, wén gào tián jī, shì xián chēng zhǐ. huáng mén láng cuī xin líng cóng qí xiàn wǔ wáng rù cháo, xūn zhuó yú shì, shōu chū bù yì mén. xin líng wèi dì dēng zuò shè, yún lián tuō tǐ xiào wén, shōu chī qí shuài zhí. zhèng yuán láng lǐ shèn yǐ gào zhī, xin líng shēn fèn jì. shí qián fèi dì cú, lìng shōu wèi zhào, xin líng nǎi xuān yán: shōu pǔ tài shì chū rù wéi wū, yī rì zào zhào, yōu wèi cí zhǐ, rán zé yì qí zhī shì, jǐn wèi nì rén yòu shōu fù lǎo hé jiě guān guī shì. nán tái jiāng jiā dàn hé, lài shàng shū xīn xióng wèi yán yú zhōng wèi qí jùn, nǎi jiě. shōu yǒu jiàn shēng dì zhòng tóng xiān wèi chǐ lù, yīn cǐ bù jù, shàng jí, qiǎn hái xiāng fú shì. chū dì cháng dà fā shì zú, shòu yú sōng shǎo zhī nán, xún yǒu liù rì, shí jì hán kǔ, cháo yě jiē yuàn. dì yǔ cóng guān jiē hú fú ér qí, gōng rén jí zhū fēi zhǔ zá qí jiān, qí jì yì shì, duō fēi lǐ dù. shōu yù yán zé wèi jù, yù mò bù néng yǐ, nǎi shàng nán shòu fù yǐ fěng yān, nián èr shí qī, suī fù yán yín lì, ér zhōng guī yǎ zhèng. dì shǒu zhào bào yān, shén jiàn bāo měi. zhèng bó wèi yuē: qīng bù yù lǎo fū, yóu yīng zhú miǎn. chū, qí xiàn wǔ wáng gù ràng tiān zhù dà jiāng jūn, dì chì shōu wèi zhào, lìng suì suǒ qǐng, yù jiā xiāng guó, wèn shōu xiāng guó pǐn zhì, shōu yǐ shí duì, dì suì zhǐ. shōu jì wèi cè zhǔ xiāng zhī yì, yǐ qián shì bù ān, qiú jiě, zhào xǔ yān. jiǔ zhī, chú dì xiōng zi guǎng píng wáng zàn kāi fǔ cóng shì zhōng láng, shōu bù gǎn cí, nǎi wèi tíng zhú fù yǐ zhì jǐ yì. xún jiān zhōng shū shè rén, yǔ jì yīn wēn zi shēng hé jiān xíng zi cái qí yù, shì hào sān cái. shí chū dì cāi jì xiàn wǔ, nèi yǒu jiān xì, shōu suì yǐ jí gù cí ér miǎn. qí jiù cuī xiào fēn guài ér wèn zhī, shōu yuē: jù yǒu jìn yáng zhī jiǎ. xún ér xiàn wǔ nán shàng, dì xī rù guān.
吏部尚書李神俊重收才學,奏授司徒記室參軍。永安三年,除北主客郎中。前 廢帝立,妙簡近侍,詔試收為《封禪書》,收下筆便就,不立草稿,文將千言,所 改無幾。時黃門郎賈思同侍立,深奇之。帝曰:「雖七步之才,無以過此。」遷散 騎侍郎,尋敕典起居注,並修國史。俄兼中書侍郎,年二十六。出帝初,又詔收攝 本職,文誥填積,事咸稱旨。黃門郎崔忄夌從齊獻武王入朝,熏灼於世,收初不詣 門。忄夌為帝《登祚赦》,雲「聯托體孝文」,收嗤其率直。正員郎李慎以告之, 忄夌深忿忌。時前廢帝殂,令收為詔,忄夌乃宣言:收普泰世出入幃屋,一日造詔, 優為詞旨,然則義旗之士,盡為逆人;又收父老合解官歸侍。」南台將加彈劾,賴 尚書辛雄為言於中尉綦俊,乃解。收有賤生弟仲同先未齒錄,因此怖懼,上籍,遣 還鄉扶侍。出帝嘗大發士卒,狩於嵩少之南,旬有六日,時既寒苦,朝野嗟怨。帝 與從官皆胡服而騎,宮人及諸妃主雜其間,奇伎異飾,多非禮度。收欲言則畏懼, 欲默不能已,乃上《南狩賦》以諷焉,年二十七,雖富言淫麗,而終歸雅正。帝手 詔報焉,甚見褒美。鄭伯謂曰:「卿不遇老夫,猶應逐免。」初,齊獻武王固讓天 柱大將軍,帝敕收為詔,令遂所請,欲加相國,問收相國品秩,收以實對,帝遂止。 收既未測主相之意,以前事不安,求解,詔許焉。久之,除帝兄子廣平王贊開府從 事中郎,收不敢辭,乃為《庭竹賦》以致己意。尋兼中書舍人,與濟陰溫子升、河 間邢子才齊譽,世號三才。時出帝猜忌獻武,內有間隙,收遂以疾固辭而免。其舅 崔孝芬怪而問之,收曰:「懼有晉陽之甲。」尋而獻武南上,帝西入關。
shōu jiān tōng zhí sàn qí cháng shì fù wáng xīn pīng xiāo yǎn, xīn fēng liú wén biàn, shōu cí zǎo fù yì, yǎn jí qí qún chén xián jiā jìng yì. xiān shì, nán běi chū hé, lǐ xié lú yuán míng shǒu tōng shǐ mìng, èr rén cái qì, bìng wèi lín guó suǒ zhòng. zhì cǐ, yǎn chēng yuē: lú lǐ mìng shì, wáng wèi zhōng xìng, wèi zhī hòu lái fù hé rú ěr? wén xiāng qǐ shōu jiān sàn qí cháng shì, xiū guó shǐ. wǔ dìng èr nián, chú zhèng cháng shì, lǐng jiān zhōng shū shì láng, réng xiū shǐ. dì yàn bǎi liáo, wèn hé gù míng rén rì, jiē mò néng zhī. shōu duì yuē: jìn yì láng dǒng xūn dá wèn, chēng sú yún zhēng yuè yī rì wèi jī, èr rì wèi gǒu, sān rì wèi zhū, sì rì wèi yáng, wǔ rì wèi niú, liù rì wèi mǎ, qī rì wèi rén. shí xíng shào yì zài cè, shén nǜ yān. zì nán běi hé hǎo, shū xià zhǐ měi yún xiǎng bǐ jìng nèi níng jìng, cǐ lǜ tǔ ān hé. xiāo yǎn hòu shǐ, qí shū nǎi qù bǐ zì, zì chēng yóu zhe cǐ, yù qiú wú wài zhī yì. shōu dìng bào shū yún: xiǎng jìng nèi qīng yàn, jīn wàn guó ān hé. nán rén fù shū, yī yǐ wèi tǐ. hòu xiàn wǔ rù cháo, jìng dì shòu xiāng guó, gù ràng, lìng shōu wèi qǐ. qǐ chéng chéng shàng, wén xiāng shí shì cè, xiàn wǔ zhǐ shōu yuē: cǐ rén dāng fù wèi cuī guāng. sì nián, xiàn wǔ yú xī mén bào cí yàn jí, wèi sī mǎ zi rú yuē: wèi shōu wèi shǐ guān, shū wú shàn è. wén běi fá shí, zhū guì cháng xiǎng shǐ guān yǐn shí, sī mǎ pú shè pō céng xiǎng bù? yīn gòng dà xiào. réng wèi shōu yuē: qīng wù jiàn yuán kāng děng zài wú mù xià qū zǒu, wèi wú yǐ wèi qín láo, wǒ hòu shì shēn míng zài qīng shǒu, wù wèi wǒ bù zhī. xún jiā jiān zhù zuò láng.
收兼通直散騎常侍副王昕娉蕭衍,昕風流文辯,收辭藻富逸,衍及其群臣咸加 敬異。先是,南北初和,李諧、盧元明首通使命,二人才器,並為鄰國所重。至此, 衍稱曰:「盧、李命世,王、魏中興,未知後來復何如耳?」文襄啟收兼散騎常侍, 修國史。武定二年,除正常侍,領兼中書侍郎,仍修史。帝宴百僚,問何故名人日, 皆莫能知。收對曰:「晉議郎董勛「答問」,稱俗雲正月一日為雞,二日為狗,三 日為豬,四日為羊,五日為牛,六日為馬,七日為人。時邢邵亦在側,甚恧焉。自 南北和好,書下紙每雲「想彼境內寧靜,此率土安和」。蕭衍後使,其書乃去「彼」 字,自稱猶著「此」,欲求無外之意。收定報書云:「想境內清晏,今萬國安和。」 南人復書,依以為體。後獻武入朝,靜帝授相國,固讓,令收為啟。啟成呈上,文 襄時侍側,獻武指收曰:「此人當復為崔光。」四年,獻武於西門豹祠宴集,謂司 馬子如曰:「魏收為史官,書吾善惡。聞北伐時,諸貴常餉史官飲食,司馬僕射頗 曾餉不?」因共大笑。仍謂收曰:「卿勿見元康等在吾目下趨走,謂吾以為勤勞, 我後世身名在卿手,勿謂我不知。」尋加兼著作郎。
jìng dì céng jì qiū dà shè, pǔ lìng fù shī, shōu shī mò yún: chǐ shū zhēng jiàn yè, zhé jiǎn zhào zhǎng ān. wén xiāng zhuàng zhī, gù wèi rén yuē: zài cháo jīn yǒu wèi shōu, biàn shì guó zhī guāng cǎi. yǎ sú wén mò, tōng dá zòng héng, wǒ yì shǐ zi cái zǐ shēng shí yǒu suǒ zuò, zhì yú cí qì bìng bù jí zhī. wú huò yì yǒu suǒ huái, wàng ér bù yǔ, yǔ ér bù jǐn, yì yǒu wèi jí. jí shōu chéng cǎo, jiē yǐ zhōu xī. cǐ yì nán yǒu. yòu chì jiān zhǔ kè láng, jiē xiāo yǎn shǐ xiè yán xú líng. hóu jǐng jì xiàn tái chéng, yǎn pó yáng wáng fàn shí wèi hé zhōu cì shǐ, wén xiāng chì shōu yǐ shū yù zhī. fàn dé shū, nǎi lǜ bù wǔ xī shàng, kǒu zhōu cì shǐ cuī shèng niàn rù jù qí chéng. wén xiāng wèi shōu yuē: jīn dìng yī zhōu, qīng yǒu qí lì, yóu hèn chǐ shū zhēng jiàn yè wèi jiāo ěr.
靜帝曾季秋大射,普令賦詩,收詩末云:「尺書征建鄴,折簡召長安。」文襄 壯之,顧謂人曰:「在朝今有魏收,便是國之光采。雅俗文墨,通達縱橫,我亦使 子才、子升時有所作,至於詞氣並不及之。吾或意有所懷,忘而不語,語而不盡, 意有未及。及收呈草,皆以周悉。此亦難有。」又敕兼主客郎,接蕭衍使謝延徐 陵。侯景既陷台城,衍鄱陽王范時為合州刺史,文襄敕收以書喻之。范得書,乃率 部伍西上,口州刺史崔聖念入據其城。文襄謂收曰:「今定一州,卿有其力,猶恨 『尺書征建鄴』未郊耳。」
wén xiāng bēng, wén xuān rú jìn yáng, jīn yǔ huáng mén láng cuī jì shū gāo dé zhèng lì bù láng zhōng wèi jǐn yú běi dì cān zhǎng jī mì. zhuǎn mì shū jiān, jiān zhù zuò láng, yòu chú dìng zhōu dà zhōng zhèng. shí qí jiāng shòu chán, yáng yīn zòu shōu zhì zhī bié guǎn, lìng zhuàn chán dài zhào cè zhū wén, qiǎn xú zhī cái shǒu mén bù tīng chū. tiān bǎo yuán nián, chú zhōng shū lìng, réng jiān zhù zuò láng, fēng fù píng xiàn zi.
文襄崩,文宣如晉陽,今與黃門郎崔季舒、高德正、吏部郎中尉瑾於北第參掌 機密。轉秘書監,兼著作郎,又除定州大中正。時齊將受禪,楊愔奏收置之別館, 令撰禪代詔冊諸文,遣徐之才守門不聽出。天保元年,除中書令,仍兼著作郎,封 富平縣子。
èr nián, shòu zhào zhuàn wèi shǐ, chú wèi yǐn, gù yōu yǐ lù lì, zhuān zài shǐ gé, bù zhī jùn shì. chū, dì lìng qún chén gè yán zhì, shōu yuē: chén yuàn dé zhí bǐ dōng guān, zǎo chū wèi shū. gù dì shǐ shōu zhuān qí rèn. yòu zhào píng yuán wáng gāo lóng zhī zǒng jiān zhī, lóng zhī shǔ míng ér yǐ, dì chì shōu yuē: hǎo zhí bǐ, wǒ zhōng bù zuò wèi tài wǔ zhū shǐ guān. shǐ wèi chū, dèng yuān zhuàn dài jì shí yú juǎn, qí hòu cuī hào diǎn shǐ, yóu yǎ gāo yǔn chéng jùn lǐ biāo cuī guāng lǐ yǎn zhī shì xiū qí yè. hào wèi biān nián tǐ, biāo shǐ fēn zuò jì biǎo zhì chuán, shū yóu wèi chū. shì zōng shí, mìng xíng luán zhuī zhuàn gāo zǔ qǐ jū zhù, shū zhì tài hé shí sì nián, yòu mìng cuī hóng wáng zūn yè bǔ xù yān. xià qì sù zōng, shì shén wěi xī. jì yīn wáng huī yè zhuàn biàn zōng shì lù sān shí juǎn. shōu yú shì yǔ tōng zhí cháng shì fáng yán yòu, sī kōng sī mǎ xīn yuán zhí, guó zi bó shì diāo róu péi áng zhī, shàng shū láng gāo xiào gàn zhuān zǒng zhēn zhuó, yǐ chéng wèi shū. biàn dìng míng chēng, suí tiáo zhēn jǔ, yòu sōu cǎi wáng yí, zhuì xù hòu shì, bèi yī dài shǐ jí, biǎo ér shàng wén. lēi chéng yī dài dà diǎn, fán shí èr jì jiǔ shí èr liè chuán, hé yī bǎi yī shí juǎn, wǔ nián sān yuè zòu shàng zhī. qiū, chú liáng zhōu cì shǐ, shōu yǐ zhì wèi chéng, zòu qǐng zhōng yè, xǔ zhī. shí yī yuè, fù zòu shí zhì: tiān xiàng sì juǎn, dì xíng sān juǎn, lǜ lì èr juǎn, lǐ lè sì juǎn, shí huò yī juàn, xíng fá yī juàn, líng zhēng èr juǎn, guān shì èr juǎn, shì lǎo yī juàn, fán èr shí juǎn, xù yú jì chuán, hé yī bǎi sān shí juǎn, fēn wèi shí èr zhì. qí shǐ sān shí wǔ lì, èr shí wǔ xù, jiǔ shí sì lùn, qián hòu èr biǎo yī qǐ yān.
二年,受詔撰魏史,除魏尹,故優以祿力,專在史閣,不知郡事。初,帝令群 臣各言志,收曰:「臣願得直筆東觀,早出《魏書》。」故帝使收專其任。又詔平 原王高隆之總監之,隆之署名而已,帝敕收曰:「好直筆,我終不作魏太武誅史官。」 始魏初,鄧淵撰《代記》十餘卷,其後崔浩典史,游雅、高允、程駿、李彪、崔光、 李琰之世修其業。浩為編年體,彪始分作紀表志傳,書猶未出。世宗時,命邢巒追 撰《高祖起居注》,書至太和十四年,又命崔鴻、王遵業補續焉。下訖肅宗,事甚 委悉。濟陰王暉業撰《辯宗室錄》三十卷。收於是與通直常侍房延祐,司空司馬辛 元植,國子博士刁柔、裴昂之,尚書郎高孝干專總斟酌,以成《魏書》。辨定名稱, 隨條甄舉,又搜采亡遺,綴續後事,備一代史籍,表而上聞。勒成一代大典,凡十 二紀、九十二列傳,合一百一十卷,五年三月奏上之。秋,除梁州刺史,收以志未 成,奏請終業,許之。十一月,復奏十志:《天象》四卷,《地形》三卷,《律歷》 二卷,《禮》、《樂》四卷,《食貨》一卷,《刑罰》一卷,《靈征》二卷,《官 氏》二卷,《釋老》一卷,凡二十卷,續於紀傳,合一百三十卷,分為十二帙。其 史三十五例,二十五序,九十四論,前後二表一啟焉。