zì xù
自序
hàn chū, wèi wú zhī fēng gāo liáng hóu, zi jūn, jūn zi huī, huī zi yàn. yàn zi xīn, zì zi hú, yòu gū yǒu zhì cāo, bó qià jīng shǐ, chéng dì shì, wèi zhōng jù lù tài shǒu, réng jiā yān. xīn zi yuè, zì chù dé, xìng chén hòu yǒu dù liàng, xuān chéng gōng zhào guó lǐ xiào bó jiàn ér zhòng zhī, yǐ nǚ qī yān. wèi jì yīn tài shǒu, yǐ shàn zhèng chēng.
汉初,魏无知封高良侯,子均,均子恢,恢子彦。彦子歆,字子胡,幼孤有志 操,博洽经史,成帝世,位终钜鹿太守,仍家焉。歆子悦,字处德,性沉厚有度量, 宣城公赵国李孝伯见而重之,以女妻焉。位济阴太守,以善政称。
yuè zi zi jiàn, zì jìng zhōng. shì hè fèng cháo qǐng, lèi qiān tài wèi cóng shì zhōng láng. chū, shì zōng shí píng dī, suì yú wǔ xìng lì zhèn, xún gǎi wéi dōng yì zhōu. qí hòu zhèn jiāng cì shǐ guāi shī rén hé, qún dī zuò gěng, suì wèi biān huàn, nǎi chú zi jiàn wèi dōng yì zhōu cì shǐ. zi jiàn bù yǐ ēn xìn, fēng huà dà xíng, yuǎn jìn qīng jìng. zhèng guāng wǔ nián, nán běi èr qín chéng rén mò zhé niàn shēng hán zǔ xiāng zhāng cháng mìng xiāng jì gòu nì, qiān yǐ zhōu chéng zhī rén mò bù jìn yǒng, tóng lèi xī fǎn, yí xiān shōu qí qì xiè. zi jiàn yǐ wéi chéng rén shù dāng háng chén, jìn jiē xiāo guǒ, ān zhī zú yǐ wéi yòng, jí zhī fù bèi wèi yōu, nǎi xī zhào jū chéng lǎo zhuàng xiǎo shì zhī bìng shàng yán zhū chéng rén běn fēi zuì zuò ér lái zhě xī qiú tīng miǎn. sù zōng yōu zhào cóng zhī. zi jiàn jiàn fēn qí fù xiōng zǐ dì wài jū jùn shù, nèi wài xiāng gù, zhōng huò bǎo quán. jí qín zéi chéng shèng, tún yíng hēi shuǐ, zi jiàn nǎi qián shǐ yǎn xí, qián hòu zhǎn huò shén zhòng, wēi míng hè rán, xiān fǎn zhě jí cǐ xī jiàng. nǎi jiān shǐ shàng wén, sù zōng shén jiā zhī, zhào zi jiàn jiān shàng shū wèi xíng tái, cì shǐ rú gù. yú shì wēi zhèn shǔ tǔ, qí liáng bā èr yì liǎng qín zhī shì, jiē suǒ jié dù. liáng zhōu cì shǐ fù shù yǎn zǐ jìng hé zhōng xīn yǐ wéi kuì, zài luò dà háng huò huì, yǐ tú xíng tái.
悦子子建,字敬忠。释褐奉朝请,累迁太尉从事中郎。初,世宗时平氐,遂于 武兴立镇,寻改为东益州。其后镇将、刺史乖失人和,群氐作梗,遂为边患,乃除 子建为东益州刺史。子建布以恩信,风化大行,远近清静。正光五年,南、北二秦 城人莫折念生、韩祖香、张长命相继构逆,佥以州城之人莫不劲勇,同类悉反,宜 先收其器械。子建以为城人数当行陈,尽皆骁果,安之足以为用,急之腹背为忧, 乃悉召居城老壮晓示之;并上言诸诚人本非罪坐而来者悉求听免。肃宗优诏从之。 子建渐分其父兄子弟外居郡戍,内外相顾,终获保全。及秦贼乘胜,屯营黑水,子 建乃潜使掩袭,前后斩获甚众,威名赫然,先反者及此悉降。乃间使上闻,肃宗甚 嘉之,诏子建兼尚书为行台,刺史如故。于是威震蜀土,其梁、巴、二益、两秦之 事,皆所节度。梁州刺史傅竖眼子敬和中心以为愧,在洛大行货贿,以图行台。
xiān shì, zi jiàn yì lǚ qiú guī jīng shī, zhì cǐ, nǎi qiǎn cì shǐ táng yǒng dài yān, shù yǎn yīn wèi xíng tái. zi jiàn jiāng hái, qún dī mù liàn, xiāng shuài duàn dào. zhǔ bù yáng sēng fù xiān xíng xiǎo yù, zhū dī fèn yuē:" wǒ liú cì shǐ, ěr sòng chū yě!" zhuó zhī shù chuàng, jǐ sǐ. zi jiàn xú jiā wèi pì, xún rì fāng dé qián xíng, lì rén zèng yí, yī wú suǒ shòu. ér dōng yì dī shǔ xún fǎn, gōng bī táng yǒng, yǒng qì chéng ér zǒu, nǎi sàng yī fān yǐ. chū yǒng zhī zǒu, zi jiàn kè yǒu shā mén tán càn jí jù lù rén gěng xiǎn jiē mò luò dī shǒu, jí zhī zi jiàn zhī kè, chuí qì zhuī yī wù hái zhī, sòng chū bái mǎ. yí ài suǒ bèi rú cǐ. zì guó jiā kāi huá yáng děng jùn, liáng zhōu xíng luán yì zhōu fù shù yǎn jí zi jiàn wèi zuì. chū, zi jiàn wèi qián jūn jiāng jūn, shí nián bù xǐ, zài luò xián xiá, yǔ lì bù shàng shū lǐ sháo sháo cóng dì yán shí pō wéi yì qí, shí rén wèi wèi dān hǎo. zi jiàn měi yuē:" qí yú jī quán lián yǒng zhī jì, dé zhī shēn yǐ. qiě wú wèi wéi shí yòng, bó yì kě yě." jí yī lín biān shì, fán jīng wǔ nián, wèi zēng duì jú.
先是,子建亦屡求归京师,至此,乃遣刺史唐永代焉,竖眼因为行台。子建将 还,群氐慕恋,相率断道。主簿杨僧复先行晓喻,诸氐忿曰:“我留刺史,尔送出 也!”斫之数创,几死。子建徐加慰譬,旬日方得前行,吏人赠遗,一无所受。而 东益氐、蜀寻反,攻逼唐永,永弃城而走,乃丧一籓矣。初永之走,子建客有沙门 昙璨及钜鹿人耿显皆没落氐手,及知子建之客,垂泣追衣物还之,送出白马。遗爱 所被如此。自国家开华阳等郡,梁州邢峦、益州傅竖眼及子建为最。初,子建为前 军将军,十年不徙,在洛闲暇,与吏部尚书李韶、韶从弟延实颇为弈棋,时人谓为 耽好。子建每曰:“棋于机权廉勇之际,得之深矣。且吾未为时用,博弈可也。” 及一临边事,凡经五年,未曾对局。
hái luò hòu, é bài cháng shì wèi wèi qīng. chū, yuán hào nèi bī, zhuāng dì běi xìng, zi jiàn wèi suǒ qīn lú yì xī yuē: " běi hǎi zì jué shè jì, chēng fān xiāo yǎn, wú lǎo yǐ, qǐ néng wéi péi chén?" suì xié jiā kǒu jū luò nán, hào píng nǎi guī. xiān kǔ fēng bì, jí cǐ suì shén, yǐ qīng rèn yǒu wù, lǚ shàng shū qǐ shēn, tè chú yòu guāng lù dài fu. xíng gǎo zhī píng, tài fù lǐ yán shí zi shì zhōng yù wèi dà shǐ, fǔ wèi dōng tǔ, shí wài qī guì shèng, sòng kè tián mén, zi jiàn yì wǎng hòu bié. yán shí yuē:" xiǎo ér jīn xíng, hé yǐ xiāng xù?" zi jiàn yuē:" yì yǐ yíng mǎn wèi jiè." yán shí chàng rán jiǔ zhī. jí zhuāng dì shā ěr zhū róng, yù huò yú hé yīn zhě qí jiā lǜ xiāng diào hè. tài wèi lǐ qián dì èr zi rén yào, zi jiàn zhī nǚ xù, wǎng yì jiàn hài. zi jiàn wèi yí dì lú dào qián yuē:" cháo tíng zhū jiǎn quán qiáng, xiōng tú shàng gěng, wèi wén yǒu qí móu yì lüè, kǒng bù kě jì. cǐ nǎi lǐ mén huò shǐ, diào hè wú nǎi cōng cōng?" jí yǒng ān zhī hòu, lǐ shì zōng zú liú lí, huò yù zhū yí, rú qí suǒ lǜ. hòu lì zuǒ guāng lù dài fu, jiā sàn qí cháng shì piào qí dà jiàng jūn.
还洛后,俄拜常侍、卫尉卿。初,元颢内逼,庄帝北幸,子建谓所亲卢义僖曰: “北海自绝社稷,称籓萧衍,吾老矣,岂能为陪臣?”遂携家口居洛南,颢平乃归。 先苦风痺,及此遂甚,以卿任有务,屡上书乞身,特除右光禄大夫。邢杲之平,太 傅李延实子侍中彧为大使,抚慰东土,时外戚贵盛,送客填门,子建亦往候别。延 实曰:“小兒今行,何以相勖?”子建曰:“益以盈满为诫。”延实怅然久之。及 庄帝杀尔朱荣,遇祸于河阴者其家率相吊贺。太尉李虔第二子仁曜,子建之女婿, 往亦见害。子建谓姨弟卢道虔曰:“朝廷诛翦权强,凶徒尚梗,未闻有奇谋异略, 恐不可济。此乃李门祸始,吊贺无乃匆匆?”及永安之后,李氏宗族流离,或遇诛 夷,如其所虑。后历左光禄大夫,加散骑常侍、骠骑大将军。
zi jiàn zì chū wèi fān mù, dǒng sī shān nán, jū zhī gāo zhī zhōng, yù tiān xià duō shì, zhèng shēn jié jǐ, bù yǐ cái lì jīng huái. jí guī jīng shī, jiā rén yī shí cháng bù zhōu shàn, qīng sù zhī jī, zhe yú zhōng shǐ. xìng cún zhòng shèn, bù zá jiāo yóu, wéi yǔ shàng shū lú yì xī yí dì jīng zhōu cì shǐ lú dào yù yǎ xiàng qīn nì. jí jí dǔ, gù chì èr zǐ yuē:" sǐ shēng dà fēn, hán qì suǒ tóng, shì yǒu hòu zàng, wú píng shēng bù qǔ, qú chú luǒ shēn, yòu fēi wú yì. qì jué zhī hòu, liǎn yǐ shí fú. wú shēng nián qì kuò, qián hòu sān qǔ, hé zàng zhī shì, yì yòu fēi gǔ. qiě rǔ èr mǔ xiān zài jiù yíng, fén dì jiǔ gù, yǐ yǒu dìng bié. wéi rǔ cì mǔ mù zài wài ěr, kě qiān rù zhào yù, yī bān ér dìng, xíng yú wú mù zhī hòu. rú cǐ zú yǐ, bù xū fù hé. dāng shùn wú xīn, wù lìng wú yǒu yí hèn." yǒng xī èr nián chūn, zú yú luò yáng xiào yì lǐ shě, shí nián liù shí sān, zèng yí tóng sān sī dìng zhōu cì shǐ, shì yuē wén jìng. èr zi, shōu zuò.
子建自出为籓牧,董司山南,居脂膏之中,遇天下多事,正身洁己,不以财利 经怀。及归京师,家人衣食常不周赡,清素之迹,著于终始。性存重慎,不杂交游, 唯与尚书卢义僖、姨弟泾州刺史卢道裕雅相亲昵。及疾笃,顾敕二子曰:“死生大 分,含气所同,世有厚葬,吾平生不取,蘧蒢裸身,又非吾意。气绝之后,敛以时 服。吾生年契阔,前后三娶,合葬之事,抑又非古。且汝二母先在旧茔,坟地久固, 已有定别。唯汝次母墓在外耳,可迁入兆域,依班而定,行于吾墓之后。如此足矣, 不须附合。当顺吾心,勿令吾有遗恨。”永熙二年春,卒于洛阳孝义里舍,时年六 十三,赠仪同三司、定州刺史,谥曰文静。二子,收、祚。
shōu zì bó qǐ, xiǎo zì fú zhù. nián shí wǔ, pō yǐ zhǔ wén. jí suí fù fù biān. zhí sì fāng duō nàn, hǎo xí qí shè, yù yǐ wǔ yì zì dá. xíng yáng zhèng bó diào zhī yuē:" wèi láng nòng jǐ duō shǎo?" shōu cán, suì zhé jié dú shū. xià yuè zuò bǎn chuáng, suí shù yīn fěng sòng, jī nián, chuáng bǎn wèi zhī ruì jiǎn, ér jīng lì bù chuò. yǐ wén huá xiǎn. chū yǐ fù gōng chú tài xué bó shì, jí ěr zhū róng yú hé yīn làn hài cháo shì, shōu yì zài wéi zhōng, yǐ rì yàn huò miǎn.
收字伯起,小字佛助。年十五,颇已属文。及随父赴边。值四方多难,好习骑 射,欲以武艺自达。荥阳郑伯调之曰:“魏郎弄戟多少?”收惭,遂折节读书。夏 月坐板床,随树阴讽诵,积年,床板为之锐减,而精力不辍。以文华显。初以父功 除太学博士,及尔朱荣于河阴滥害朝士,收亦在围中,以日晏获免。
lì bù shàng shū lǐ shén jùn zhòng shōu cái xué, zòu shòu sī tú jì shì cān jūn. yǒng ān sān nián, chú běi zhǔ kè láng zhōng. qián fèi dì lì, miào jiǎn jìn shì, zhào shì shōu wèi fēng shàn shū, shōu xià bǐ biàn jiù, bù lì cǎo gǎo, wén jiāng qiān yán, suǒ gǎi wú jǐ. shí huáng mén láng jiǎ sī tóng shì lì, shēn qí zhī. dì yuē:" suī qī bù zhī cái, wú yǐ guò cǐ." qiān sàn qí shì láng, xún chì diǎn qǐ jū zhù, bìng xiū guó shǐ. é jiān zhōng shū shì láng, nián èr shí liù. chū dì chū, yòu zhào shōu shè běn zhí, wén gào tián jī, shì xián chēng zhǐ. huáng mén láng cuī xin líng cóng qí xiàn wǔ wáng rù cháo, xūn zhuó yú shì, shōu chū bù yì mén. xin líng wèi dì dēng zuò shè, yún" lián tuō tǐ xiào wén", shōu chī qí shuài zhí. zhèng yuán láng lǐ shèn yǐ gào zhī, xin líng shēn fèn jì. shí qián fèi dì cú, lìng shōu wèi zhào, xin líng nǎi xuān yán: shōu pǔ tài shì chū rù wéi wū, yī rì zào zhào, yōu wèi cí zhǐ, rán zé yì qí zhī shì, jǐn wèi nì rén yòu shōu fù lǎo hé jiě guān guī shì." nán tái jiāng jiā tán hé, lài shàng shū xīn xióng wèi yán yú zhōng wèi qí jùn, nǎi jiě. shōu yǒu jiàn shēng dì zhòng tóng xiān wèi chǐ lù, yīn cǐ bù jù, shàng jí, qiǎn huán xiāng fú shì. chū dì cháng dà fā shì zú, shòu yú sōng shǎo zhī nán, xún yǒu liù rì, shí jì hán kǔ, cháo yě jiē yuàn. dì yǔ cóng guān jiē hú fú ér qí, gōng rén jí zhū fēi zhǔ zá qí jiān, qí jì yì shì, duō fēi lǐ dù. shōu yù yán zé wèi jù, yù mò bù néng yǐ, nǎi shàng nán shòu fù yǐ fěng yān, nián èr shí qī, suī fù yán yín lì, ér zhōng guī yǎ zhèng. dì shǒu zhào bào yān, shén jiàn bāo měi. zhèng bó wèi yuē:" qīng bù yù lǎo fū, yóu yīng zhú miǎn." chū, qí xiàn wǔ wáng gù ràng tiān zhù dà jiàng jūn, dì chì shōu wèi zhào, lìng suì suǒ qǐng, yù jiā xiàng guó, wèn shōu xiàng guó pǐn zhì, shōu yǐ shí duì, dì suì zhǐ. shōu jì wèi cè zhǔ xiāng zhī yì, yǐ qián shì bù ān, qiú jiě, zhào xǔ yān. jiǔ zhī, chú dì xiōng zi guǎng píng wáng zàn kāi fǔ cóng shì zhōng láng, shōu bù gǎn cí, nǎi wèi tíng zhú fù yǐ zhì jǐ yì. xún jiān zhōng shū shè rén, yǔ jì yīn wēn zi shēng hé jiān xíng zi cái qí yù, shì hào sān cái. shí chū dì cāi jì xiàn wǔ, nèi yǒu jiàn xì, shōu suì yǐ jí gù cí ér miǎn. qí jiù cuī xiào fēn guài ér wèn zhī, shōu yuē:" jù yǒu jìn yáng zhī jiǎ." xún ér xiàn wǔ nán shàng, dì xī rù guān.
吏部尚书李神俊重收才学,奏授司徒记室参军。永安三年,除北主客郎中。前 废帝立,妙简近侍,诏试收为《封禅书》,收下笔便就,不立草稿,文将千言,所 改无几。时黄门郎贾思同侍立,深奇之。帝曰:“虽七步之才,无以过此。”迁散 骑侍郎,寻敕典起居注,并修国史。俄兼中书侍郎,年二十六。出帝初,又诏收摄 本职,文诰填积,事咸称旨。黄门郎崔忄夌从齐献武王入朝,熏灼于世,收初不诣 门。忄夌为帝《登祚赦》,云“联托体孝文”,收嗤其率直。正员郎李慎以告之, 忄夌深忿忌。时前废帝殂,令收为诏,忄夌乃宣言:收普泰世出入帏屋,一日造诏, 优为词旨,然则义旗之士,尽为逆人;又收父老合解官归侍。”南台将加弹劾,赖 尚书辛雄为言于中尉綦俊,乃解。收有贱生弟仲同先未齿录,因此怖惧,上籍,遣 还乡扶侍。出帝尝大发士卒,狩于嵩少之南,旬有六日,时既寒苦,朝野嗟怨。帝 与从官皆胡服而骑,宫人及诸妃主杂其间,奇伎异饰,多非礼度。收欲言则畏惧, 欲默不能已,乃上《南狩赋》以讽焉,年二十七,虽富言淫丽,而终归雅正。帝手 诏报焉,甚见褒美。郑伯谓曰:“卿不遇老夫,犹应逐免。”初,齐献武王固让天 柱大将军,帝敕收为诏,令遂所请,欲加相国,问收相国品秩,收以实对,帝遂止。 收既未测主相之意,以前事不安,求解,诏许焉。久之,除帝兄子广平王赞开府从 事中郎,收不敢辞,乃为《庭竹赋》以致己意。寻兼中书舍人,与济阴温子升、河 间邢子才齐誉,世号三才。时出帝猜忌献武,内有间隙,收遂以疾固辞而免。其舅 崔孝芬怪而问之,收曰:“惧有晋阳之甲。”寻而献武南上,帝西入关。
shōu jiān tōng zhí sàn qí cháng shì fù wáng xīn pīng xiāo yǎn, xīn fēng liú wén biàn, shōu cí zǎo fù yì, yǎn jí qí qún chén xián jiā jìng yì. xiān shì, nán běi chū hé, lǐ xié lú yuán míng shǒu tōng shǐ mìng, èr rén cái qì, bìng wèi lín guó suǒ zhòng. zhì cǐ, yǎn chēng yuē:" lú lǐ mìng shì, wáng wèi zhōng xīng, wèi zhī hòu lái fù hé rú ěr?" wén xiāng qǐ shōu jiān sàn qí cháng shì, xiū guó shǐ. wǔ dìng èr nián, chú zhèng cháng shì, lǐng jiān zhōng shū shì láng, réng xiū shǐ. dì yàn bǎi liáo, wèn hé gù míng rén rì, jiē mò néng zhī. shōu duì yuē:" jìn yì láng dǒng xūn" dá wèn", chēng sú yún zhēng yuè yī rì wèi jī, èr rì wèi gǒu, sān rì wèi zhū, sì rì wèi yáng, wǔ rì wèi niú, liù rì wèi mǎ, qī rì wéi rén. shí xíng shào yì zài cè, shén nǜ yān. zì nán běi hé hǎo, shū xià zhǐ měi yún" xiǎng bǐ jìng nèi níng jìng, cǐ lǜ tǔ ān hé". xiāo yǎn hòu shǐ, qí shū nǎi qù" bǐ" zì, zì chēng yóu zhe" cǐ", yù qiú wú wài zhī yì. shōu dìng bào shū yún:" xiǎng jìng nèi qīng yàn, jīn wàn guó ān hé." nán rén fù shū, yī yǐ wéi tǐ. hòu xiàn wǔ rù cháo, jìng dì shòu xiàng guó, gù ràng, lìng shōu wèi qǐ. qǐ chéng chéng shàng, wén xiāng shí shì cè, xiàn wǔ zhǐ shōu yuē:" cǐ rén dāng fù wèi cuī guāng." sì nián, xiàn wǔ yú xī mén bào cí yàn jí, wèi sī mǎ zǐ rú yuē:" wèi shōu wèi shǐ guān, shū wú shàn è. wén běi fá shí, zhū guì cháng xiǎng shǐ guān yǐn shí, sī mǎ pú yè pō céng xiǎng bù?" yīn gòng dà xiào. réng wèi shōu yuē:" qīng wù jiàn yuán kāng děng zài wú mù xià qū zǒu, wèi wú yǐ wéi qín láo, wǒ hòu shì shēn míng zài qīng shǒu, wù wèi wǒ bù zhī." xún jiā jiān zhù zuò láng.
收兼通直散骑常侍副王昕娉萧衍,昕风流文辩,收辞藻富逸,衍及其群臣咸加 敬异。先是,南北初和,李谐、卢元明首通使命,二人才器,并为邻国所重。至此, 衍称曰:“卢、李命世,王、魏中兴,未知后来复何如耳?”文襄启收兼散骑常侍, 修国史。武定二年,除正常侍,领兼中书侍郎,仍修史。帝宴百僚,问何故名人日, 皆莫能知。收对曰:“晋议郎董勋“答问”,称俗云正月一日为鸡,二日为狗,三 日为猪,四日为羊,五日为牛,六日为马,七日为人。时邢邵亦在侧,甚恧焉。自 南北和好,书下纸每云“想彼境内宁静,此率土安和”。萧衍后使,其书乃去“彼” 字,自称犹著“此”,欲求无外之意。收定报书云:“想境内清晏,今万国安和。” 南人复书,依以为体。后献武入朝,静帝授相国,固让,令收为启。启成呈上,文 襄时侍侧,献武指收曰:“此人当复为崔光。”四年,献武于西门豹祠宴集,谓司 马子如曰:“魏收为史官,书吾善恶。闻北伐时,诸贵常饷史官饮食,司马仆射颇 曾饷不?”因共大笑。仍谓收曰:“卿勿见元康等在吾目下趋走,谓吾以为勤劳, 我后世身名在卿手,勿谓我不知。”寻加兼著作郎。
jìng dì céng jì qiū dà shè, pǔ lìng fù shī, shōu shī mò yún:" chǐ shū zhēng jiàn yè, zhé jiǎn zhào cháng ān." wén xiāng zhuàng zhī, gù wèi rén yuē:" zài cháo jīn yǒu wèi shōu, biàn shì guó zhī guāng cǎi. yǎ sú wén mò, tōng dá zòng héng, wǒ yì shǐ zi cái zǐ shēng shí yǒu suǒ zuò, zhì yú cí qì bìng bù jí zhī. wú huò yì yǒu suǒ huái, wàng ér bù yǔ, yǔ ér bù jìn, yì yǒu wèi jí. jí shōu chéng cǎo, jiē yǐ zhōu xī. cǐ yì nán yǒu." yòu chì jiān zhǔ kè láng, jiē xiāo yǎn shǐ xiè yán xú líng. hóu jǐng jì xiàn tái chéng, yǎn pó yáng wáng fàn shí wéi hé zhōu cì shǐ, wén xiāng chì shōu yǐ shū yù zhī. fàn dé shū, nǎi lǜ bù wǔ xī shàng, kǒu zhōu cì shǐ cuī shèng niàn rù jù qí chéng. wén xiāng wèi shōu yuē:" jīn dìng yī zhōu, qīng yǒu qí lì, yóu hèn ' chǐ shū zhēng jiàn yè' wèi jiāo ěr."
静帝曾季秋大射,普令赋诗,收诗末云:“尺书征建鄴,折简召长安。”文襄 壮之,顾谓人曰:“在朝今有魏收,便是国之光采。雅俗文墨,通达纵横,我亦使 子才、子升时有所作,至于词气并不及之。吾或意有所怀,忘而不语,语而不尽, 意有未及。及收呈草,皆以周悉。此亦难有。”又敕兼主客郎,接萧衍使谢延徐 陵。侯景既陷台城,衍鄱阳王范时为合州刺史,文襄敕收以书喻之。范得书,乃率 部伍西上,口州刺史崔圣念入据其城。文襄谓收曰:“今定一州,卿有其力,犹恨 ‘尺书征建鄴’未郊耳。”
wén xiāng bēng, wén xuān rú jìn yáng, jīn yǔ huáng mén láng cuī jì shū gāo dé zhèng lì bù láng zhōng wèi jǐn yú běi dì cān zhǎng jī mì. zhuǎn mì shū jiān, jiān zhù zuò láng, yòu chú dìng zhōu dà zhōng zhèng. shí qí jiāng shòu shàn, yáng yīn zòu shōu zhì zhī bié guǎn, lìng zhuàn chán dài zhào cè zhū wén, qiǎn xú zhī cái shǒu mén bù tīng chū. tiān bǎo yuán nián, chú zhōng shū lìng, réng jiān zhù zuò láng, fēng fù píng xiàn zi.
文襄崩,文宣如晋阳,今与黄门郎崔季舒、高德正、吏部郎中尉瑾于北第参掌 机密。转秘书监,兼著作郎,又除定州大中正。时齐将受禅,杨愔奏收置之别馆, 令撰禅代诏册诸文,遣徐之才守门不听出。天保元年,除中书令,仍兼著作郎,封 富平县子。
èr nián, shòu zhào zhuàn wèi shǐ, chú wèi yǐn, gù yōu yǐ lù lì, zhuān zài shǐ gé, bù zhī jùn shì. chū, dì lìng qún chén gè yán zhì, shōu yuē:" chén yuàn dé zhí bǐ dōng guān, zǎo chū wèi shū." gù dì shǐ shōu zhuān qí rèn. yòu zhào píng yuán wáng gāo lóng zhī zǒng jiān zhī, lóng zhī shǔ míng ér yǐ, dì chì shōu yuē:" hǎo zhí bǐ, wǒ zhōng bù zuò wèi tài wǔ zhū shǐ guān." shǐ wèi chū, dèng yuān zhuàn dài jì shí yú juǎn, qí hòu cuī hào diǎn shǐ, yóu yǎ gāo yǔn chéng jùn lǐ biāo cuī guāng lǐ yǎn zhī shì xiū qí yè. hào wèi biān nián tǐ, biāo shǐ fēn zuò jì biǎo zhì chuán, shū yóu wèi chū. shì zōng shí, mìng xíng luán zhuī zhuàn gāo zǔ qǐ jū zhù, shū zhì tài hé shí sì nián, yòu mìng cuī hóng wáng zūn yè bǔ xù yān. xià qì sù zōng, shì shén wěi xī. jì yīn wáng huī yè zhuàn biàn zōng shì lù sān shí juǎn. shōu yú shì yǔ tōng zhí cháng shì fáng yán yòu, sī kōng sī mǎ xīn yuán zhí, guó zǐ bó shì diāo róu péi áng zhī, shàng shū láng gāo xiào gàn zhuān zǒng zhēn zhuó, yǐ chéng wèi shū. biàn dìng míng chēng, suí tiáo zhēn jǔ, yòu sōu cǎi wáng yí, zhuì xù hòu shì, bèi yī dài shǐ jí, biǎo ér shàng wén. lēi chéng yī dài dà diǎn, fán shí èr jì jiǔ shí èr liè zhuàn, hé yī bǎi yī shí juǎn, wǔ nián sān yuè zòu shàng zhī. qiū, chú liáng zhōu cì shǐ, shōu yǐ zhì wèi chéng, zòu qǐng zhōng yè, xǔ zhī. shí yī yuè, fù zòu shí zhì: tiān xiàng sì juǎn, dì xíng sān juǎn, lǜ lì èr juǎn, lǐ yuè sì juǎn, shí huò yī juàn, xíng fá yī juàn, líng zhēng èr juǎn, guān shì èr juǎn, shì lǎo yī juàn, fán èr shí juǎn, xù yú jì chuán, hé yī bǎi sān shí juǎn, fēn wéi shí èr zhì. qí shǐ sān shí wǔ lì, èr shí wǔ xù, jiǔ shí sì lùn, qián hòu èr biǎo yī qǐ yān.
二年,受诏撰魏史,除魏尹,故优以禄力,专在史阁,不知郡事。初,帝令群 臣各言志,收曰:“臣愿得直笔东观,早出《魏书》。”故帝使收专其任。又诏平 原王高隆之总监之,隆之署名而已,帝敕收曰:“好直笔,我终不作魏太武诛史官。” 始魏初,邓渊撰《代记》十余卷,其后崔浩典史,游雅、高允、程骏、李彪、崔光、 李琰之世修其业。浩为编年体,彪始分作纪表志传,书犹未出。世宗时,命邢峦追 撰《高祖起居注》,书至太和十四年,又命崔鸿、王遵业补续焉。下讫肃宗,事甚 委悉。济阴王晖业撰《辩宗室录》三十卷。收于是与通直常侍房延祐,司空司马辛 元植,国子博士刁柔、裴昂之,尚书郎高孝干专总斟酌,以成《魏书》。辨定名称, 随条甄举,又搜采亡遗,缀续后事,备一代史籍,表而上闻。勒成一代大典,凡十 二纪、九十二列传,合一百一十卷,五年三月奏上之。秋,除梁州刺史,收以志未 成,奏请终业,许之。十一月,复奏十志:《天象》四卷,《地形》三卷,《律历》 二卷,《礼》、《乐》四卷,《食货》一卷,《刑罚》一卷,《灵征》二卷,《官 氏》二卷,《释老》一卷,凡二十卷,续于纪传,合一百三十卷,分为十二帙。其 史三十五例,二十五序,九十四论,前后二表一启焉。