shī zǒng liù yì, fēng guān qí shǒu, sī nǎi huà gǎn zhī běn yuán, zhì qì zhī fú qì yě. shì yǐ chāo chàng shù qíng, bì shǐ hū fēng chén yín pù cí, mò xiān yú gǔ. gù cí zhī dài gǔ, rú tǐ zhī shù hái qíng zhī hán fēng, yóu xíng zhī bāo qì. jié yán duān zhí, zé wén gǔ chéng yān yì qì jùn shuǎng, zé wén fēng qīng yān. ruò fēng zǎo kè shàn, fēng gǔ bù fēi, zé zhèn cǎi shī xiān, fù shēng wú lì. shì yǐ zhuì lǜ cái piān, wù yíng shǒu qì, gāng jiàn jì shí, huī guāng nǎi xīn. qí wèi wén yòng, pì zhēng niǎo zhī shǐ yì yě.
《詩》總六義，風冠其首，斯乃化感之本源，志氣之符契也。是以怊悵述情，必始乎風；沉吟鋪辭，莫先於骨。故辭之待骨，如體之樹骸；情之含風，猶形之包氣。結言端直，則文骨成焉；意氣駿爽，則文風清焉。若豐藻克贍，風骨不飛，則振采失鮮，負聲無力。是以綴慮裁篇，務盈守氣，剛健既實，輝光乃新。其為文用，譬征鳥之使翼也。
gù liàn yú gǔ zhě, xī cí bì jīng shēn hū fēng zhě, shù qíng bì xiǎn. chuí zì jiān ér nán yí, jié xiǎng níng ér bù zhì, cǐ fēng gǔ zhī lì yě. ruò jí yì féi cí, fán zá shī tǒng, zé wú gǔ zhī zhēng yě. sī bù huán zhōu, qiān kè fá qì, zé wú fēng zhī yàn yě. xī pān xù xī wèi, sī mó jīng diǎn, qún cái tāo bǐ, nǎi qí gǔ suǐ jùn yě xiàng rú fù xiān, qì hào líng yún, wèi wèi cí zōng, nǎi qí fēng lì qiú yě. néng jiàn sī yào, kě yǐ dìng wén, zī shù huò wéi, wú wù fán cǎi.
故練於骨者，析辭必精；深乎風者，述情必顯。捶字堅而難移，結響凝而不滯，此風骨之力也。若瘠義肥辭，繁雜失統，則無骨之徵也。思不環周，牽課乏氣，則無風之驗也。昔潘勖錫魏，思摹經典，群才韜筆，乃其骨髓峻也；相如賦仙，氣號凌雲，蔚為辭宗，乃其風力遒也。能鑒斯要，可以定文，茲術或違，無務繁采。
gù wèi wén chēng wén yǐ qì wèi zhǔ, qì zhī qīng zhuó yǒu tǐ, bù kě lì qiáng ér zhì. gù qí lùn kǒng róng, zé yún tǐ qì gāo miào, lùn xú gàn, zé yún shí yǒu qí qì, lùn liú zhēn, zé yún yǒu yì qì. gōng gàn yì yún kǒng shì zhuō zhuō, xìn hán yì qì bǐ mò zhī xìng, dài bù kě shèng. bìng zhòng qì zhī zhǐ yě. fū huī dí bèi sè, ér xuān zhù bǎi bù, jī fēng ér lì shěn yě yīng sǔn fá cǎi, ér hàn fēi lì tiān, gǔ jìn ér qì měng yě. wén zhāng cái lì, yǒu shì yú cǐ. ruò fēng gǔ fá cǎi, zé zhì jí hàn lín cǎi fá fēng gǔ, zé zhì cuàn wén yòu wéi zǎo yào ér gāo xiáng, gù wén bǐ zhī míng fèng yě. ruò fú róng zhù jīng diǎn zhī fàn, xiáng jí zǐ shǐ zhī shù, dòng xiǎo qíng biàn, qū zhāo wén tǐ, rán hòu néng fú jiǎ xīn yì, diāo zhòu qí cí. zhāo tǐ, gù yì xīn ér bù luàn, xiǎo biàn, gù cí qí ér bù dú. ruò gǔ cǎi wèi yuán, fēng cí wèi liàn, ér kuà lüè jiù guī, chí wù xīn zuò, suī huò qiǎo yì, wēi bài yì duō, qǐ kōng jié qí zì, pī móu ér chéng jīng yǐ? zhōu shū yún cí shàng tǐ yào, fú wéi hǎo yì. gài fáng wén làn yě. rán wén shù duō mén, gè shì suǒ hǎo, míng zhě fú shòu, xué zhě fú shī. yú shì xí huá suí chǐ, liú dùn wàng fǎn. ruò néng què hū zhèng shì, shǐ wén míng yǐ jiàn, zé fēng qīng gǔ jùn, piān tǐ guāng huá. néng yán zhū lǜ, hé yuǎn zhī yǒu zāi!
故魏文稱∶「文以氣為主，氣之清濁有體，不可力強而致。」故其論孔融，則雲「體氣高妙」，論徐幹，則雲「時有齊氣」，論劉楨，則雲「有逸氣」。公幹亦云∶「孔氏卓卓，信含異氣；筆墨之性，殆不可勝。」並重氣之旨也。夫翬翟備色，而翾翥百步，肌豐而力沈也；鷹隼乏采，而翰飛戾天，骨勁而氣猛也。文章才力，有似於此。若風骨乏采，則鷙集翰林；采乏風骨，則雉竄文囿；唯藻耀而高翔，固文筆之鳴鳳也。若夫熔鑄經典之范，翔集子史之術，洞曉情變，曲昭文體，然後能孚甲新意，雕晝奇辭。昭體，故意新而不亂，曉變，故辭奇而不黷。若骨采未圓，風辭未練，而跨略舊規，馳騖新作，雖獲巧意，危敗亦多，豈空結奇字，紕繆而成經矣？《周書》雲∶「辭尚體要，弗惟好異。」蓋防文濫也。然文術多門，各適所好，明者弗授，學者弗師。於是習華隨侈，流遁忘反。若能確乎正式，使文明以健，則風清骨峻，篇體光華。能研諸慮，何遠之有哉！
zàn yuē
贊曰∶
qíng yǔ qì xié, cí gòng tǐ bìng. wén míng yǐ jiàn, guī zhāng nǎi pìn.
情與氣偕，辭共體並。文明以健，珪璋乃聘。
wèi bǐ fēng lì, yán cǐ gǔ gěng. cái fēng jùn lì, fú cǎi kè bǐng.
蔚彼風力，嚴此骨鯁。才鋒峻立，符采克炳。
