yuè è wáng sǐ, yù zú kuí shùn fù qí shī, yú chéng zhì běi shān yǐ zàng. hòu cháo tíng gòu qiú zàng chù, shùn zhī zǐ yǐ gào. jí qǐ guān rú shēng, nǎi yǐ lǐ fú liàn yān. kuí shùn, shǐ shī zài. jīn zhī dé yǐ chóng fēng sì xiǎng,?? qiān qiū, jiē shùn lì yě. ní tài shǐ yuán lù yuē:" yuè wáng cí, ní fàn zhōng wǔ, tiě zhù guì, rén zhī yù bù xiǔ guì yě, shèn yú zhōng wǔ." àn gōng zhī gǎi shì zhōng wǔ, zì lóng qìng sì nián. mù qián zhī yǒu qín huì wáng shì mò qí sān xiàng, shǐ yú zhèng dé bā nián, zhǐ huī lǐ lóng yǐ tóng zhù zhī, xuán wèi yóu rén tà suì. hòu zēng zhāng jùn yī xiàng. sì rén fǎn jiē, guì yú dan chi. zì wàn lì èr shí liù nián, àn chá sī fù shǐ fàn lái yì zhī yǐ tiě, yóu rén chuí jī yì hěn, sì shǒu qí luò, ér xià tǐ wèi luàn shí suǒ zhì, zhǐ lù jiān bèi. páng mù wèi yín píng xiǎo jiě. wáng bèi hài, qí nǚ bào yín píng zhuì jǐng zhōng sǐ. yáng tiě yá yuè fǔ yuē:" yuè jiā fù, guó zhī chéng qín jiā nú, chéng zhī qīng. huáng tiān bù líng, shā wǒ fù yǔ xiōng. jiē wǒ yín píng wèi wǒ fù, tí yíng shēng bù shú fù sǐ, bù rú wú shēng. qiān chǐ jǐng, yī chǐ píng, píng zhōng zhī shuǐ jīng wèi míng." mù qián yǒu fèn shī guì. tiān shùn bā nián, háng zhōu tóng zhī mǎ wěi jù ér zhí zhī, shǒu wěi fēn chǔ, yǐ shì zhé guì zhuàng. lóng qìng wǔ nián, dà léi jī zhé zhī. zhū tài shǐ zhī jùn yuē:" yī qín huì ěr, tiě shǒu mù xīn, jù bù néng bǎo zhì cǐ." tiān qǐ dīng mǎo, zhè fǔ zào cí mèi?, qióng gōng jí qiǎo, xǐ sū dī dì yī qiáo yú bǎi bù zhī wài, shù rì lì chéng, hài qí shén sù. chóng zhēn gǎi yuán, wèi? bài, huǐ qí cí, yì yǐ mù shí xiū wáng miào. bo zhī wáng, wáng fú xǔ.
岳鄂王死,狱卒隗顺负其尸,逾城至北山以葬。后朝廷购求葬处,顺之子以告。及启棺如生,乃以礼服殓焉。隗顺,史失载。今之得以崇封祀享,??千秋,皆顺力也。倪太史元璐曰:“岳王祠,泥范忠武,铁铸桧、Ι,人之欲不朽桧、Ι也,甚于忠武。”按公之改谥忠武,自隆庆四年。墓前之有秦桧、王氏、万俟Ι三像,始于正德八年,指挥李隆以铜铸之,旋为游人挞碎。后增张俊一像。四人反接,跪于丹墀。自万历二十六年,按察司副使范涞易之以铁,游人椎击益狠,四首齐落,而下体为乱石所掷,止露肩背。旁墓为银瓶小姐。王被害,其女抱银瓶坠井中死。杨铁崖乐府曰:“岳家父,国之城;秦家奴,城之倾。皇天不灵,杀我父与兄。嗟我银瓶为我父,缇萦生不赎父死,不如无生。千尺井,一尺瓶,瓶中之水精卫鸣。”墓前有分尸桧。天顺八年,杭州同知马伟锯而植之,首尾分处,以示磔桧状。隆庆五年,大雷击折之。朱太史之俊曰:“一秦桧耳,铁首木心,俱不能保至此。”天启丁卯,浙抚造祠媚?,穷工极巧,徙苏堤第一桥于百步之外,数日立成,骇其神速。崇祯改元,魏?败,毁其祠,议以木石修王庙。卜之王,王弗许。
yuè yún, wáng zhī yǎng zǐ, nián shí èr cóng zhāng xiàn zhàn, dé qí lì, dà jié, hào yuē" yíng guān rén", jūn zhōng jiē hū yān. shǒu wò liǎng tiě chuí, zhòng bā shí jīn. wáng zhēng fá, wèi cháng bù yǔ, měi lì qí gōng, wáng zhé yǐn zhī. guān zhì zuǒ wǔ dài fū zhōng zhōu fáng yù shǐ. sǐ nián èr shí èr, zèng ān yuǎn jūn chéng xuān shǐ. suǒ yòng tiě chuí yóu cún.
岳云,王之养子,年十二从张宪战,得其力,大捷,号曰“赢官人”,军中皆呼焉。手握两铁锤,重八十斤。王征伐,未尝不与,每立奇功,王辄隐之。官至左武大夫、忠州防御使。死年二十二,赠安远军承宣使。所用铁锤犹存。
zhāng xiàn wèi wáng bù jiàng, lǚ lì zhàn gōng. shào xīng shí nián, wù shù tún bīng lín yǐng, xiàn pò qí bīng, zhuī bēn shí wǔ lǐ, zhōng yuán dà zhèn. qín huì zhǔ hé, bān shī. guì yǔ zhāng jùn móu shā yuè fēi, yòu fēi bù qǔ néng gào fēi shì zhě, zú wú rén yīng. zhāng jùn duàn liàn xiàn, bèi lüè wú wán fū, qiáng biàn bù fú, zú yǐ yuān sǐ. jǐng dìng èr nián, zhuī fēng liè wén hóu.
张宪为王部将,屡立战功。绍兴十年,兀术屯兵临颖,宪破其兵,追奔十五里,中原大振。秦桧主和,班师。桧与张俊谋杀岳飞,诱飞部曲能告飞事者,卒无人应。张俊锻炼宪,被掠无完肤,强辩不伏,卒以冤死。景定二年,追封烈文侯。
zhèng dé shí èr nián, bù yī wáng dà? fā dì dé jié shí, nǎi chóng fēng yān. jùn shǒu liáng cái jiàn miào, xiū zhuàn táng gāo jì zhī.
正德十二年,布衣王大?发地得碣石,乃崇封焉。郡守梁材建庙,修撰唐皋记之。
niú gāo mù zài qī xiá lǐng shàng. gāo zì bó yuǎn, rǔ zhōu rén, yuè è wáng bù jiàng, sù lì zhàn gōng. qín huì jù qí yuàn jǐ, yī rì dà huì zhòng jūn shì, zhì dú hài zhī. gāo jiāng sǐ, tàn yuē:" wú nián jìn liù shí, guān zhì shì cóng láng, yī sǐ hé hèn, dàn hèn hé yì yī chéng, guó jiā rì xuē. dà zhàng fū bù néng yǐ mǎ gé guǒ shī bào jūn fù, shì wèi tàn ěr!"
牛皋墓在栖霞岭上。皋字伯远,汝州人,岳鄂王部将,素立战功。秦桧惧其怨己,一日大会众军士,置毒害之。皋将死,叹曰:“吾年近六十,官至侍从郎,一死何恨,但恨和议一成,国家日削。大丈夫不能以马革裹尸报君父,是为叹耳!”
zhāng jǐng yuán yuè fén xiǎo jì:
张景元《岳坟小记》:
yuè shǎo bǎo fén cí, cí nán xiàng, jiù zài??. sūn zhōng guì wèi mǎi mín jū, kāi dào lín hú, shū qiè dà guān. cí yòu yì guān zàng yān. shí mén huá biǎo, xíng zhì bù jù, yǎ yǒu gǔ sè.
岳少保坟祠,祠南向,旧在??。孙中贵为买民居,开道临湖,殊惬大观。祠右衣冠葬焉。石门华表,形制不巨,雅有古色。
zhōu shī yuè wáng fén shī:
周诗《岳王坟》诗:
jiāng jūn mái gǔ chù, guò kè shì yīng fēng. běi fá shēng qián liè, nán zhī sǐ hòu zhōng.
将军埋骨处,过客式英风。北伐生前烈,南枝死后忠。
gān gē róng mǎ yì, tì lèi gǔ jīn tóng. mù duàn fēng qiū shàng, cāng cāng xī zhào zhōng.
干戈戎马异,涕泪古今同。目断封丘上,苍苍夕照中。
gāo qǐ yuè wáng fén shī:
高启《岳王坟》诗:
dà shù wú zhī xiàng běi fēng, qiān nián yí hèn qì yīng xióng.
大树无枝向北风,千年遗恨泣英雄。
bān shī zhào yǐ chéng sān diàn, shè lǔ shū yóu shuō liǎng gōng.
班师诏已成三殿,射虏书犹说两宫。
měi yì shàng fāng shuí qǐng jiàn, kōng jiē gāo miào zì cáng gōng.
每忆上方谁请剑,空嗟高庙自藏弓。
qī xiá lǐng shàng jīn huí shǒu, bú jiàn zhū líng bái wù zhōng.
栖霞岭上今回首,不见诸陵白雾中。
táng shùn zhī yuè wáng fén shī:
唐顺之《岳王坟》诗:
guó chǐ yóu wèi xuě, shēn wēi yì zì gān. jiǔ yuán rén bù fǎn, wàn hè qì zhǎng hán.
国耻犹未雪,身危亦自甘。九原人不返,万壑气长寒。
qǐ hèn cáng gōng zǎo, zhōng zhī jiè jiàn nán. wú shēng fēi zhuàng shì, yú cǐ fā chōng guān.
岂恨藏弓早,终知借剑难。吾生非壮士,于此发冲冠。
cài rǔ nán yuè wáng mù shī:
蔡汝南《岳王墓》诗:
shuí jiāng sān zì yù, duò cǐ yī cháng chéng. běi wàng zhēn kān lèi, nán zhī kōng zì róng.
谁将三字狱,堕此一长城。北望真堪泪,南枝空自荣。
guó suí shēn gòng jǐn, jūn shì xiāng wéi shēng. luò rì sōng fēng qǐ, yóu wén jiàn jǐ míng.
国随身共尽,君恃相为生。落日松风起,犹闻剑戟鸣。
wáng shì zhēn yuè fén shī:
王世贞《岳坟》诗:
luò rì sōng shān fù gǔ bēi, yīng fēng sà sà dòng líng cí.
落日松杉覆古碑,英风飒飒动灵祠。
kōng chuán chì dì zhōng xīng zhào, zì zhé huáng lóng dà jiàng qí.
空传赤帝中兴诏,自折黄龙大将旗。
sān diàn yǒu rén cháo běi jí, liù líng wú shù duì nán zhī.
三殿有人朝北极,六陵无树对南枝。
mò jiāng wū huì lùn gōu jiàn, niǎo jìn gōng cáng yě bù bēi.
莫将乌喙论勾践,鸟尽弓藏也不悲。
xú wèi yuè fén shī:
徐渭《岳坟》诗:
mù mén cǎn dàn bì hú zhōng, dān zhū fēi shè shuǐ hóng.
墓门惨淡碧湖中,丹ぬ朱扉射水红。
sì hǎi lóng shé hán shí hòu, liù líng fēng yǔ dà jiāng dōng.
四海龙蛇寒食后,六陵风雨大江东。
yīng xióng jǐ yè qián kūn bó, zhōng xiào chuán jiā zǔ dòu tóng.
英雄几夜乾坤博,忠孝传家俎豆同。
cháng duàn liǎng gōng zhōng shuò xuě, nián nián mài fàn gé chūn fēng.
肠断两宫终朔雪,年年麦饭隔春风。
zhāng dài yuè wáng fén shī:
张岱《岳王坟》诗:
xī líng yān yǔ yuè wáng gōng, guǐ qì yīn sēn bì shù cóng.
西泠烟雨岳王宫,鬼气阴森碧树丛。
hán gǔ jīn rén zhǎng duò lèi, zhāo líng shí mǎ zì sī fēng.
函谷金人长堕泪,昭陵石马自嘶风。
bàn tiān léi diàn jīn pái lěng, yī zú fēng bō yè hè hóng.
半天雷电金牌冷,一族风波夜壑红。
ní sù yuè hóu tiě zhù guì, zhǐ lìng qiān zǎi mà jiān xióng.
泥塑岳侯铁铸桧,只令千载骂奸雄。
dǒng qí chāng yuè fén zhù duì:
董其昌《岳坟柱对》:
nán rén guī nán, běi rén guī běi, xiǎo cháo tíng qǐ qiú huó yé.
南人归南,北人归北,小朝廷岂求活耶。
xiào zǐ sǐ xiào, zhōng chén sǐ zhōng, dà zhàng fū dāng rú shì yǐ.
孝子死孝,忠臣死忠,大丈夫当如是矣。
zhāng dài yuè fén zhù míng:
张岱《岳坟柱铭》:
hū tiān bēi tiě xiàng, cǐ yuān wèi xuě, cháng wén shí mǎ kū zhāo líng.
呼天悲铁像,此冤未雪,常闻石马哭昭陵。
tà dì yǐn huáng lóng, jué zhì dāng chóu, shàng jiàn ní bīng shī jiǎng miào.
拓地饮黄龙,厥志当酬,尚见泥兵湿蒋庙。