yuè è wáng sǐ, yù zú kuí shùn fù qí shī, yú chéng zhì běi shān yǐ zàng. hòu cháo tíng gòu qiú zàng chù, shùn zhī zǐ yǐ gào. jí qǐ guān rú shēng, nǎi yǐ lǐ fú liàn yān. kuí shùn, shǐ shī zài. jīn zhī dé yǐ chóng fēng sì xiǎng,?? qiān qiū, jiē shùn lì yě. ní tài shǐ yuán lù yuē: yuè wáng cí, ní fàn zhōng wǔ, tiě zhù guì, rén zhī yù bù xiǔ guì yě, shén yú zhōng wǔ. àn gōng zhī gǎi shì zhōng wǔ, zì lóng qìng sì nián. mù qián zhī yǒu qín guì wáng shì mò qí sān xiàng, shǐ yú zhèng dé bā nián, zhǐ huī lǐ lóng yǐ tóng zhù zhī, xuán wèi yóu rén tà suì. hòu zēng zhāng jùn yī xiàng. sì rén fǎn jiē, guì yú dan chi. zì wàn lì èr shí liù nián, àn chá sī fù shǐ fàn lái yì zhī yǐ tiě, yóu rén chuí jī yì hěn, sì shǒu qí luò, ér xià tǐ wèi luàn shí suǒ zhì, zhǐ lù jiān bèi. páng mù wèi yín píng xiǎo jiě. wáng bèi hài, qí nǚ bào yín píng zhuì jǐng zhōng sǐ. yáng tiě yá lè fǔ yuē: yuè jiā fù, guó zhī chéng qín jiā nú, chéng zhī qīng. huáng tiān bù líng, shā wǒ fù yǔ xiōng. jiē wǒ yín píng wèi wǒ fù, tí yíng shēng bù shú fù sǐ, bù rú wú shēng. qiān chǐ jǐng, yī chǐ píng, píng zhōng zhī shuǐ jīng wèi míng. mù qián yǒu fèn shī guì. tiān shùn bā nián, háng zhōu tóng zhī mǎ wěi jù ér zhí zhī, shǒu wěi fēn chù, yǐ shì zhé guì zhuàng. lóng qìng wǔ nián, dà léi jī zhé zhī. zhū tài shǐ zhī jùn yuē: yī qín guì ěr, tiě shǒu mù xīn, jù bù néng bǎo zhì cǐ. tiān qǐ dīng mǎo, zhè fǔ zào cí mèi?, qióng gōng jí qiǎo, xǐ sū dī dì yī qiáo yú bǎi bù zhī wài, shù rì lì chéng, hài qí shén sù. chóng zhēn gǎi yuán, wèi? bài, huǐ qí cí, yì yǐ mù shí xiū wáng miào. bo zhī wáng, wáng fú xǔ.
岳鄂王死,獄卒隗順負其屍,逾城至北山以葬。後朝廷購求葬處,順之子以告。及啟棺如生,乃以禮服殮焉。隗順,史失載。今之得以崇封祀享,??千秋,皆順力也。倪太史元璐曰:「岳王祠,泥范忠武,鐵鑄檜、Ι,人之欲不朽檜、Ι也,甚於忠武。」按公之改諡忠武,自隆慶四年。墓前之有秦檜、王氏、万俟Ι三像,始於正德八年,指揮李隆以銅鑄之,旋為遊人撻碎。後增張俊一像。四人反接,跪于丹墀。自萬曆二十六年,按察司副使范淶易之以鐵,遊人椎擊益狠,四首齊落,而下體為亂石所擲,止露肩背。旁墓為銀瓶小姐。王被害,其女抱銀瓶墜井中死。楊鐵崖樂府曰:「岳家父,國之城;秦家奴,城之傾。皇天不靈,殺我父與兄。嗟我銀瓶為我父,緹縈生不贖父死,不如無生。千尺井,一尺瓶,瓶中之水精衛鳴。」墓前有分屍檜。天順八年,杭州同知馬偉鋸而植之,首尾分處,以示磔檜狀。隆慶五年,大雷擊折之。朱太史之俊曰:「一秦檜耳,鐵首木心,俱不能保至此。」天啟丁卯,浙撫造祠媚?,窮工極巧,徙蘇堤第一橋於百步之外,數日立成,駭其神速。崇禎改元,魏?敗,毀其祠,議以木石修王廟。卜之王,王弗許。
yuè yún, wáng zhī yǎng zi, nián shí èr cóng zhāng xiàn zhàn, dé qí lì, dà jié, hào yuē yíng guān rén, jūn zhōng jiē hū yān. shǒu wò liǎng tiě chuí, zhòng bā shí jīn. wáng zhēng fá, wèi cháng bù yǔ, měi lì qí gōng, wáng zhé yǐn zhī. guān zhì zuǒ wǔ dài fū zhōng zhōu fáng yù shǐ. sǐ nián èr shí èr, zèng ān yuǎn jūn chéng xuān shǐ. suǒ yòng tiě chuí yóu cún.
岳雲,王之養子,年十二從張憲戰,得其力,大捷,號曰「贏官人」,軍中皆呼焉。手握兩鐵錘,重八十斤。王征伐,未嘗不與,每立奇功,王輒隱之。官至左武大夫、忠州防禦使。死年二十二,贈安遠軍承宣使。所用鐵錘猶存。
zhāng xiàn wèi wáng bù jiāng, lǚ lì zhàn gōng. shào xìng shí nián, wù shù tún bīng lín yǐng, xiàn pò qí bīng, zhuī bēn shí wǔ lǐ, zhōng yuán dà zhèn. qín guì zhǔ hé, bān shī. guì yǔ zhāng jùn móu shā yuè fēi, yòu fēi bù qǔ néng gào fēi shì zhě, zú wú rén yīng. zhāng jùn duàn liàn xiàn, bèi lüè wú wán fū, qiáng biàn bù fú, zú yǐ yuān sǐ. jǐng dìng èr nián, zhuī fēng liè wén hóu.
張憲為王部將,屢立戰功。紹興十年,兀朮屯兵臨穎,憲破其兵,追奔十五里,中原大振。秦檜主和,班師。檜與張俊謀殺岳飛,誘飛部曲能告飛事者,卒無人應。張俊鍛煉憲,被掠無完膚,強辯不伏,卒以冤死。景定二年,追封烈文侯。
zhèng dé shí èr nián, bù yī wáng dà? fā dì dé jié shí, nǎi chóng fēng yān. jùn shǒu liáng cái jiàn miào, xiū zhuàn táng gāo jì zhī.
正德十二年,布衣王大?發地得碣石,乃崇封焉。郡守梁材建廟,修撰唐皋記之。
niú gāo mù zài qī xiá lǐng shàng. gāo zì bó yuǎn, rǔ zhōu rén, yuè è wáng bù jiāng, sù lì zhàn gōng. qín guì jù qí yuàn jǐ, yī rì dà huì zhòng jūn shì, zhì dú hài zhī. gāo jiāng sǐ, tàn yuē: wú nián jìn liù shí, guān zhì shì cóng láng, yī sǐ hé hèn, dàn hèn hé yì yī chéng, guó jiā rì xuē. dà zhàng fū bù néng yǐ mǎ gé guǒ shī bào jūn fù, shì wèi tàn ěr!
牛皋墓在棲霞嶺上。皋字伯遠,汝州人,岳鄂王部將,素立戰功。秦檜懼其怨己,一日大會眾軍士,置毒害之。皋將死,嘆曰:「吾年近六十,官至侍從郎,一死何恨,但恨和議一成,國家日削。大丈夫不能以馬革裹屍報君父,是為嘆耳!」
zhāng jǐng yuán yuè fén xiǎo jì:
張景元《岳墳小記》:
yuè shǎo bǎo fén cí, cí nán xiàng, jiù zài??. sūn zhōng guì wèi mǎi mín jū, kāi dào lín hú, shū qiè dà guān. cí yòu yì guān zàng yān. shí mén huá biǎo, xíng zhì bù jù, yǎ yǒu gǔ sè.
岳少保墳祠,祠南向,舊在??。孫中貴為買民居,開道臨湖,殊愜大觀。祠右衣冠葬焉。石門華表,形制不巨,雅有古色。
zhōu shī yuè wáng fén shī:
周詩《岳王墳》詩:
jiāng jūn mái gǔ chù, guò kè shì yīng fēng. běi fá shēng qián liè, nán zhī sǐ hòu zhōng.
將軍埋骨處,過客式英風。北伐生前烈,南枝死後忠。
gān gē róng mǎ yì, tì lèi gǔ jīn tóng. mù duàn fēng qiū shàng, cāng cāng xī zhào zhōng.
干戈戎馬異,涕淚古今同。目斷封丘上,蒼蒼夕照中。
gāo qǐ yuè wáng fén shī:
高啟《岳王墳》詩:
dà shù wú zhī xiàng běi fēng, qiān nián yí hèn qì yīng xióng.
大樹無枝向北風,千年遺恨泣英雄。
bān shī zhào yǐ chéng sān diàn, shè lǔ shū yóu shuō liǎng gōng.
班師詔已成三殿,射虜書猶說兩宮。
měi yì shàng fāng shuí qǐng jiàn, kōng jiē gāo miào zì cáng gōng.
每憶上方誰請劍,空嗟高廟自藏弓。
qī xiá lǐng shàng jīn huí shǒu, bù jiàn zhū líng bái wù zhōng.
棲霞嶺上今回首,不見諸陵白霧中。
táng shùn zhī yuè wáng fén shī:
唐順之《岳王墳》詩:
guó chǐ yóu wèi xuě, shēn wēi yì zì gān. jiǔ yuán rén bù fǎn, wàn hè qì zhǎng hán.
國恥猶未雪,身危亦自甘。九原人不返,萬壑氣長寒。
qǐ hèn cáng gōng zǎo, zhōng zhī jiè jiàn nán. wú shēng fēi zhuàng shì, yú cǐ fā chōng guān.
豈恨藏弓早,終知借劍難。吾生非壯士,於此發衝冠。
cài rǔ nán yuè wáng mù shī:
蔡汝南《岳王墓》詩:
shuí jiāng sān zì yù, duò cǐ yī zhǎng chéng. běi wàng zhēn kān lèi, nán zhī kōng zì róng.
誰將三字獄,墮此一長城。北望真堪淚,南枝空自榮。
guó suí shēn gòng jǐn, jūn shì xiāng wèi shēng. luò rì sōng fēng qǐ, yóu wén jiàn jǐ míng.
國隨身共盡,君恃相為生。落日松風起,猶聞劍戟鳴。
wáng shì zhēn yuè fén shī:
王世貞《岳墳》詩:
luò rì sōng shān fù gǔ bēi, yīng fēng sà sà dòng líng cí.
落日松杉覆古碑,英風颯颯動靈祠。
kōng chuán chì dì zhōng xìng zhào, zì zhé huáng lóng dà jiāng qí.
空傳赤帝中興詔,自折黃龍大將旗。
sān diàn yǒu rén cháo běi jí, liù líng wú shù duì nán zhī.
三殿有人朝北極,六陵無樹對南枝。
mò jiāng wū huì lùn gōu jiàn, niǎo jǐn gōng cáng yě bù bēi.
莫將烏喙論勾踐,鳥盡弓藏也不悲。
xú wèi yuè fén shī:
徐渭《岳墳》詩:
mù mén cǎn dàn bì hú zhōng, dān zhū fēi shè shuǐ hóng.
墓門慘澹碧湖中,丹ぬ朱扉射水紅。
sì hǎi lóng shé hán shí hòu, liù líng fēng yǔ dà jiāng dōng.
四海龍蛇寒食後,六陵風雨大江東。
yīng xióng jǐ yè qián kūn bó, zhōng xiào chuán jiā zǔ dòu tóng.
英雄幾夜乾坤博,忠孝傳家俎豆同。
cháng duàn liǎng gōng zhōng shuò xuě, nián nián mài fàn gé chūn fēng.
腸斷兩宮終朔雪,年年麥飯隔春風。
zhāng dài yuè wáng fén shī:
張岱《岳王墳》詩:
xī líng yān yǔ yuè wáng gōng, guǐ qì yīn sēn bì shù cóng.
西泠煙雨岳王宮,鬼氣陰森碧樹叢。
hán gǔ jīn rén zhǎng duò lèi, zhāo líng shí mǎ zì sī fēng.
函谷金人長墮淚,昭陵石馬自嘶風。
bàn tiān léi diàn jīn pái lěng, yī zú fēng bō yè hè hóng.
半天雷電金牌冷,一族風波夜壑紅。
ní sù yuè hóu tiě zhù guì, zhǐ lìng qiān zài mà jiān xióng.
泥塑岳侯鐵鑄檜,只令千載罵奸雄。
dǒng qí chāng yuè fén zhù duì:
董其昌《岳墳柱對》:
nán rén guī nán, běi rén guī běi, xiǎo cháo tíng qǐ qiú huó yé.
南人歸南,北人歸北,小朝廷豈求活耶。
xiào zǐ sǐ xiào, zhōng chén sǐ zhōng, dà zhàng fū dāng rú shì yǐ.
孝子死孝,忠臣死忠,大丈夫當如是矣。
zhāng dài yuè fén zhù míng:
張岱《岳墳柱銘》:
hū tiān bēi tiě xiàng, cǐ yuān wèi xuě, cháng wén shí mǎ kū zhāo líng.
呼天悲鐵像,此冤未雪,常聞石馬哭昭陵。
tà dì yǐn huáng lóng, jué zhì dāng chóu, shàng jiàn ní bīng shī jiǎng miào.
拓地飲黃龍,厥志當酬,尚見泥兵濕蔣廟。