strong kào jiàng shì zhào pǔ cí guān yàn qún chén sòng qí fù shī strong
犒将士赵普辞官 宴群臣宋琪赋诗
què shuō shào mǎ bào rù yáng yè jūn zhōng, yè yǔ zhòng jiāng yì yuē:" jì liáo bīng fù chū, qiě huǎn yǔ zhàn. dài wǒ bào jié cháo tíng, liáng xiǎng chōng zú, xū píng dìng yàn yōu, rán hòu bān shī." tíng hàn děng rán qí yì. yè jí qiǎn tuán liàn shǐ cài yuè guī zòu tài zōng. tài zōng wén zhī lián shèng liáo bīng, qiě dà jūn zhí jìn yàn yōu, xīn zhōng dà yuè, yīn wèn liáo zhī xiāo xī rú hé. yuè yuē:" liáo jiāng bù shèng qí rǔ, jīn fù yì bīng lái zhàn. yáng zhǔ jiàng tún zhā wǎ qiáo guān. jìn yīn liáng shí bù chōng, wèi gǎn jìn bīng, tè qiǎn chén fù quē zòu zhī." tài zōng yǔ qún chén shāng yì, yù qīn zhēng dà liáo. shū mì shǐ zhāng qí xián shàng shū zòu yuē:
却说哨马报入杨业军中,业与众将议曰:“既辽兵复出,且缓与战。待我报捷朝廷,粮饷充足,须平定燕幽,然后班师。”廷翰等然其议。业即遣团练使蔡岳归奏太宗。太宗闻知连胜辽兵,且大军直进燕幽,心中大悦,因问辽之消息如何。岳曰:“辽将不胜其辱,今复益兵来战。杨主将屯扎瓦桥关。近因粮食不充,未敢进兵,特遣臣赴阙奏知。”太宗与群臣商议,欲亲征大辽。枢密使张齐贤上疏奏曰:
shèng rén jǔ shì, dòng chū wàn quán. bǎi zhàn bǎi shèng, bù rú bù zhàn ér shèng. ruò zhòng zhī jǐn zhī, róng dí bù zú tūn, yàn jì bù zú qǔ. zì gǔ jiāng chǎng zhī nán, fēi jǐn yóu róng dí, yì duō yīn biān lì rǎo ér zhì zhī. ruò yuán biān zhū sāi, fǔ yù dé rén, dàn shǐ jùn lěi shēn gōu, xù lì yǎng ruì, zì yì yǐ chù, níng wǒ zhì rén! suǒ wèi zé zú bù rú zé jiāng, rèn lì bù jí rèn rén. rú shì zé biān bǐ níng, ér hé běi zhī mín huò xiū xī yǐ. chén yòu wén:" jiā liù hé zhě, yǐ tiān xià wèi xīn." qǐ zhǐ zhēng chǐ cùn zhī tǔ, chéng róng dí zhī shì ér yǐ! shì gù shèng rén xiān běn ér hòu wèi, ān nèi yǐ rǎng wài. shì zhī wǔ dì sān wáng, wèi yǒu bù xiān gēn běn zhě yě. yáo shùn zhī dào wú tā, guǎng tuī ēn yú tiān xià zhī mín ěr. tuī ēn zhě hé? zài ān ér lì zhī. mín jì ān lì, zé róng dí liǎn rèn ér zhì yǐ.
圣人举事,动出万全。百战百胜,不如不战而胜。若重之谨之,戎狄不足吞,燕蓟不足取。自古疆场之难,非尽由戎狄,亦多因边吏扰而致之。若缘边诸塞,抚御得人,但使峻垒深沟,蓄力养锐,自逸以处,宁我致人!所谓择卒不如择将,任力不及任人。如是则边鄙宁,而河北之民获休息矣。臣又闻:“家六合者,以天下为心。”岂止争尺寸之土,乘戎狄之势而已!是故圣人先本而后未,安内以攘外。是知五帝三王,未有不先根本者也。尧舜之道无他,广推恩于天下之民尔。推恩者何?在安而利之。民既安利,则戎狄敛衽而至矣。
shū shàng, tài zōng yǐ shì zhào pǔ tián xī wáng yǔ rǎn shù chén. zhào pǔ zòu yuē:" qí xián suǒ chén, dāng jīn zhī jí wù yě. qǐ bì xià zhào hái yáng yè zhī bīng, chì shuài jiāng yán shè biān bèi, zé yōu yàn bù néng wéi zhōng yuán huàn yǐ." tài zōng yǔn yì, jí rì xià zhào qiǎn shǐ, zhào hái fá liáo zhī shī. bù tí.
疏上,太宗以示赵普、田锡、王禹珃数臣。赵普奏曰:“齐贤所陈,当今之急务也。乞陛下召还杨业之兵,敕帅将严设边备,则幽燕不能为中原患矣。”太宗允议,即日下诏遣使,召还伐辽之师。不提。
què shuō yáng yè zài guān zhōng de shèng zhǐ lái dào, yǔ zhū jiàng yí yuē:" cháo tíng jì yǒu bān shī zhī mìng, kě qiāng qiāng shì fēn zuò qián hòu ér xíng, yǐ fáng běi bīng zhuī xí." yán dé jìn yuē:" suǒ nán de zhě, jī yě. dà rén lián shèng liáo dí, zài jiǎ shí shù rì zhī chéng, zhí dǎo yōu jì, qǔ qí dì yú yǐ guī, shàng bào cháo tíng zhī yù hòu ēn, qǐ bù měi zāi?" yè yuē:" wú yì yǒu zhì rú cǐ, nài hé jūn mìng jì xià, ruò bù hái jūn, fǎn yǒu wéi kàng zhī zuì, zòng jiàn wēi gōng, yì bù zú cháng yě." yán dé nǎi bù fù gǎn yán. cì rì, lìng liú tíng hàn děng gù shǒu suì chéng, zì lǜ suǒ bù lí le wǎ qiáo guān, jìng wàng biàn jīng ér huí. jìng xuān yǒng shǐ shī yuē:
却说杨业在关中得圣旨来到,与诸将仪曰:“朝廷既有班师之命,可将将士分作前后而行,以防北兵追袭。”延德进曰:“所难得者,机也。大人连胜辽敌,再假十数日之程,直捣幽蓟,取其地舆以归,上报朝廷知遇厚恩,岂不美哉?”业曰:“吾亦有志如此,奈何君命既下,若不还军,反有违抗之罪,纵建微功,亦不足偿也。”延德乃不复敢言。次日,令刘廷翰等固守遂城,自率所部离了瓦桥关,径望汴京而回。静轩咏史诗曰:
gōng zài chuí chéng zhào jí xíng, kān jiē jī huì jìng nán píng. chén jiā gǔ kǒu zhōng qín niàn, qiān gǔ lìng rén hèn bù píng. yáng yè jì zhì jīng dū, cháo jiàn tài zōng. tài zōng shēn jiā fǔ wèi, cì jī shén hòu. yīn lìng shè yàn kào shǎng zhēng liáo jiàng shì, jūn chén jìn huān ér sàn.
功在垂成诏即行,堪嗟机会竟难凭。陈家谷口忠勤念,千古令人恨不平。杨业既至京都,朝见太宗。太宗深加抚慰,赐赍甚厚。因令设宴犒赏征辽将士,君臣尽欢而散。
cì rì, zhào pǔ cí bà chéng xiàng zhī zhí. dì yuē:" zhèn yǔ qīng zì bù yī zhī yù, qiě cháo tíng lài qīng fú chí, hé yǐ cí zhí wèi zāi?" pǔ yuē:" chén yǐ lǎo mài, bù néng lǐ fán, qǐ bì xià lián jù kū xiǔ zhī tǐ, yǔn jiě zhèng shì, zé shēng sǐ ér ròu gǔ yǐ." tài zōng jiàn kěn qiè zhī shén, suì yǔn qí qǐng, bà pǔ wèi wǔ shèng jūn jié dù shǐ. pǔ bài shòu mìng, jí rì cí xíng.
次日,赵普辞罢丞相之职。帝曰:“朕与卿自布衣知遇,且朝廷赖卿扶持,何以辞职为哉?”普曰:“臣已老迈,不能理繁,乞陛下怜巨枯朽之体,允解政事,则生死而肉骨矣。”太宗见恳切之甚,遂允其请,罢普为武胜军节度使。普拜受命,即日辞行。
dì yú cháng chūn diàn cì yàn jiàn xíng. jiǔ zhì bàn hān, dì yú xí shàng wèi pǔ yuē:" cǐ xíng zhǐ suì qīng zhī zhì, yù yǒu jí shì shāng yì, qīng wén mìng zhī rì, dāng jí suí shǐ ér lái, wù fù zhèn wàng." pǔ lí xí lǐng mìng. dì shēn yǒu juàn liàn zhī yì, qīn zuò shī yǐ sòng zhī yuē:
帝于长春殿赐宴饯行。酒至半酣,帝于席上谓普曰:“此行只遂卿之志,遇有急事商议,卿闻命之日,当即随使而来,勿负朕望。”普离席领命。帝深有眷恋之意,亲作诗以送之曰:
zhōng qín gōng shì zhǎn hóng mò, zhèng shì cháo táng lài bǐng fú.
忠勤工室展宏漠,政事朝堂赖秉扶。
jiě zhí zàn chóu qīng suǒ zhì, xiū jiào yī niàn yuǎn huáng dōu.
解职暂酬卿所志,休教一念远皇都。
pǔ fèng shī ér qǐ qì yuē:" bì xià cì chén shī, dāng lēi zhī yú shí, yǔ chén xiǔ gǔ tóng zàng quán xià." tài zōng wén qí yán, yì wèi zhī dòng róng, jūn chén gè sàn. zhào pǔ zhì zhōng shū shěng cí liáo shǔ sòng qí děng, yīn dào zhǔ shàng zhī ēn, bù shèng gǎn mù. qí yuē:" zhǔ shàng yǐ gōng jí zhī zhī ài, ér yǒu juàn liàn zhī qíng. cǐ qù bù jiǔ, dāng fù zhào yě." pǔ qǔ chū yù shī tì qì yuē:" cǐ shēng yú nián, wú yǐ shàng bào, wéi yuàn lái shì, dé xiào dà mǎ zhī lì." qí wèi fǔ shèn zhì, sòng zhī ér chū. pǔ jìng fù wǔ shèng bù tí.
普奉诗而起泣曰:“陛下赐臣诗,当勒之于石,与臣朽骨同葬泉下。”太宗闻其言,亦为之动容,君臣各散。赵普至中书省辞僚属宋琪等,因道主上之恩,不胜感慕。琪曰:“主上以公极知之爱,而有眷恋之情。此去不久,当复召也。”普取出御诗涕泣曰:“此生余年,无以上报,惟愿来世,得效大马之力。”琪慰抚甚至,送之而出。普径赴武胜不提。
yì rì, tài zōng shè cháo, qún chén cháo jiàn. dì wèi zǎi xiàng yuē:" pǔ yǒu gōng guó jiā, zhèn xī yǔ yóu. jīn chǐ fā shuāi xiè, bù yù láo yǐ shù wù, zé shàn dì ér chù zhī, yīn cì shī yǐ dào qí yì. pǔ gǎn jī wèi xià, zhèn yì wèi zhī duò lèi." sòng qí duì yuē:" zuó rì pǔ zhì zhōng shū shěng, yǔ chén dào jí bì xià zhī ēn, qiě yán lái shēng yuàn xiào quǎn mǎ zhī lì jīn fù wén bì xià xuān yù: jūn chén shǐ zhōng, kě wèi liǎng quán." dì rán zhī. yǐ sòng qí lǐ fǎng zhī píng zhāng shì lǐ mù lǚ méng zhèng lǐ zhì cān zhī zhèng shì zhāng qí xián wáng miǎn tóng qiān shǔ shū mì yuàn shì kòu zhǔn wèi shū mì zhí xué shì. diān děng bài shòu mìng ér tuì.
翌日,太宗设朝,群臣朝见。帝谓宰相曰:“普有功国家,朕昔与游。今齿发衰谢,不欲劳以庶务,择善地而处之,因赐诗以道其意。普感激位下,朕亦为之堕泪。”宋琪对曰:“昨日普至中书省,与臣道及陛下之恩,且言来生愿效犬马之力;今复闻陛下宣谕:君臣始终,可谓两全。”帝然之。以宋琪、李昉知平章事;李穆、吕蒙正、李至参知政事;张齐贤、王沔同佥署枢密院事;寇准为枢密直学士。滇等拜受命而退。
shì suì gǎi yuán wèi yōng xī yuán nián. dōng shí yuè, tài zōng xiǎng qǐ huà shān yǐn tǔ chén tuán. tuán, bó zhōu zhēn yuán rén, cháng jǔ táng cháng xīng zhōng jìn shì bù dì, suì bù fù guān lù, yǐ shān shuǐ wéi lè. yīn fú qì bì gǔ, rì yǐn shuǐ shù bēi ér yǐ. lì èr shí yú nián, nǎi yǐn huà shān líng tái guān. měi qǐn chù, duō bǎi yú rì bù qǐ, gù sú rén yǒu" dà shuì sān qiān, xiǎo shuì bā bǎi" zhī yǔ. xiān shì tuán chéng lǘ guò tiān jīn qiáo, wén tài zǔ kè biàn, nǎi dà xiào duò lǘ yuē:" tiān xià zì cǐ tài píng yǐ." zhì shì tài zōng qiǎn shǐ, zhào zhī fù jīng.
是岁改元为雍熙元年。冬十月,太宗想起华山隐土陈抟。抟,亳州真源人,尝举唐长兴中进士不第,遂不复官禄,以山水为乐。因服气辟谷,日饮水数杯而已。历二十余年,乃隐华山灵台观。每寝处,多百余日不起,故俗人有“大睡三千,小睡八百”之语。先是抟乘驴过天津桥,闻太祖克汴,乃大笑堕驴曰:“天下自此太平矣。”至是太宗遣使,召之赴京。
chén tuán dé zhào, suí shǐ cháo jiàn. tài zōng dài zhī shén hòu, wèi zǎi chén yuē:" tuán dú shàn qí shēn, bù gàn shì lì, suǒ wèi fāng wài zhī shì yě." nǎi qiǎn zhōng shǐ sòng tuán zhì zhōng shū shěng. sòng qí děng yán jiē yīn qín, zuò zhōng cóng róng wèn yuē:" xiān shēng xué dé xuán mò xiū yǎng zhī dào, yì kě yǐ jiào rén hū?" chuán xiào yuē:" xiǎo dào shān yě zhī rén, yú shí wú yòng, yì bù zhī shén xiān liàn dān zhī shì, tǔ nà yǎng shēng zhī lǐ, fēi yǒu fāng shù kě chuán. jiǎ lìng bái rì shēng tiān, yì hé yì yú shì? jīn zhǔ shàng lóng yán xiù yì, yǒu tiān rén zhī biǎo bó dá gǔ jīn, shēn jiū zhì luàn, zhēn yǒu dào rén shèng zhī zhǔ yě. zhèng shì jūn jù xié xīn tóng dé, xīng huà zhì zhì zhī qiū. qín xíng xiū liàn, wú chū yú cǐ." qí shēn fú qí yán. cì rì zòu duì, yǐ chén tuán suǒ yán shàng chén, tài zōng zhào cì hào" xī yí xiān shēng", qīn shū" huà shān shí shì" qiú zì zèng zhī, fàng hái huà shān. tuán zài bài shòu mìng, jí rì cí dì ér chū, zì huí huà shān bù tí.
陈抟得诏,随使朝见。太宗待之甚厚,谓宰臣曰:“抟独善其身,不干势利,所谓方外之士也。”乃遣中使送抟至中书省。宋琪等延接殷勤,坐中从容问曰:“先生学得玄默修养之道,亦可以教人乎?”传笑曰:“小道山野之人,于时无用,亦不知神仙炼丹之事,吐纳养生之理,非有方术可传。假令白日升天,亦何益于世?今主上龙颜秀异,有天人之表;博达古今,深究治乱,真有道仁圣之主也。正是君巨协心同德,兴化致治之秋。勤行修炼,无出于此。”淇深服其言。次日奏对,以陈抟所言上陈,太宗诏赐号“希夷先生”,亲书“华山石室”囚字赠之,放还华山。抟再拜受命,即日辞帝而出,自回华山不提。
què shuō tài zōng yǐ biān jìng níng jìng, yǔ chén mín tóng xiǎng tài píng zhī shèng, yīn xià zhào cì jīng shī bǎi xìng yǐn jiǔ sān rì. qí zhào yuē:
却说太宗以边境宁静,与臣民同享太平之盛,因下诏赐京师百姓饮酒三日。其诏曰:
wáng zhě cì pú tuī ēn, yǔ zhòng gòng lè, suǒ yǐ biǎo shēng píng zhī shèng shì, qì yì zhào zhī huān xīn. lèi cháo yǐ lái, cǐ shì jiǔ fèi, gài féng duō gù, mò jǔ jiù zhāng. jīn sì hǎi huì tóng, wàn mín kāng tài yán yān shǐ bì, qìng zé jūn xíng. yí lìng shì shù, gòng qìng xiū míng, kě cì pú sān rì. zhào zhǐ jì xià, jīng dū shì mín, wú bù huān yuè. zhì qī, tài zōng qīn zì yǔ qún chén dēng dān fèng lóu, guān shì mín yuè yǐn. zì lóu qián zhì zhū què mén, shè yīn yuè, zuò shān chē hàn chuán wǎng lái yù yuàn zhì kāi fēng zhū xiàn jí zhū jūn, lè rén pái liè yú tōng lù. yīn yuè qí zòu, guān zhě mǎn chéng, fù guì wú bǐ. hòu rén yǒu shī duàn yuē:
王者赐酺推恩,与众共乐,所以表升平之盛事,契亿兆之欢心。累朝以来,此事久废,盖逢多故,莫举旧章。今四海会同,万民康泰;严烟始毕,庆泽均行。宜令士庶,共庆休明,可赐酺三日。诏旨既下,京都士民,无不欢跃。至期,太宗亲自与群臣登丹凤楼,观士民乐饮。自楼前至朱雀门,设音乐,作山车、旱船往来;御苑至开封诸县及诸军,乐人排列于通路。音乐齐奏,观者满城,富贵无比。后人有诗断曰:
fēng huǒ yān xiāo zhèn jié ān, jūn chén zuò yuè yè shēn lán. yōu liáo wèi xià zhōng yuán huàn, wàng què dāng nián bǎo zhì nán.
烽火烟消镇节安,君臣作乐夜深阑。幽辽未下中原患,忘却当年保治难。
shí yōng xī èr nián chūn èr yuè yě. cì rì, tài zōng yàn qún chén yú hòu yuàn, zhào zǎi xiàng jìn chén cì jiǔ shǎng huā, wèi zhī yuē:" chūn qì xuān hé, pǐn wù chàng mào, sì fāng wú shì. zhèn yǐ tiān xià zhī lè wéi lè, yí lìng shì yàn zhū chén fù shì shǎng huā." wáng yīn jì xià, yī rén jìn yuē:" xiǎo chén bù cái, yuàn chéng mìng fù shī." nǎi píng zhāng shì sòng qí yě. jí zhǎn huā jiān, yuán bǐ lì shū qī yán bā jù yǐ jìn. qí shī yuē:
时雍熙二年春二月也。次日,太宗宴群臣于后苑,召宰相近臣赐酒赏花,谓之曰:“春气暄和,品物畅茂,四方无事。朕以天下之乐为乐,宜令侍宴诸臣赋侍赏花。”王音既下,一人进曰:“小臣不才,愿承命赋诗。”乃平章事宋琪也。即展花笺,援笔立书七言八句以进。其诗曰:
shèng zhǔ fēi lóng sú měi chún, qián kūn zǒng shì yì bān chūn. sì fāng fēng zé bèi xiū jiào, wàn guó guī lái mù zhì rén. hào hào shùn ēn bāng jǐn dài, wēi wēi tāng huì shì jiē qīn. wēi chén yǒu kuì wú néng bǔ, gǔ wǔ shēng píng mù huà xīn.
圣主飞龙俗美淳,乾坤总是一般春。四方风泽被休教,万国归来慕至仁。浩浩舜恩邦尽戴,巍巍汤惠士皆亲。微臣有愧无能补,鼓舞升平沐化新。
tài zōng lǎn shī dà yuè, mìng qǔ yù shāng cì jiǔ. lǐ fáng jì jìn yī shǒu yuē: shì bān shàng shèng nǐ liú shū, róng xù zhāo rán dé yì fú. bǎo nuǎn sì fāng xián dǐ dìng, gōng shū bǎi xìng zì wú yú. yǎng fēng zuó gòng lái mán bǎi, pī zé ōu gē fèi dào tú. jì yù tài píng hé yǐ bào? fèng lín wèi ruì yǒu zhēn fú.
太宗览诗大悦,命取玉觞赐酒。李防继进一首曰:侍班上圣拟旒疏,融煦昭然德意孚。饱暖四方咸底定,供输百姓自无虞。仰风琢贡来蛮佰,披泽讴歌沸道途。际遇太平何以报?凤麟为瑞有珍符。
cān zhī zhèng shì chāng méng zhèng yì jìn yī lǜ yuē:
参知政事昌蒙正亦进一律曰:
ēn fū xǐ dòng wàn fāng mín, yù jí lóng fēi jì shèng rén.
恩敷喜动万方民,御极龙飞际圣人。
shèng zhì jí jiāng xiū yùn qǐ, jiā xiáng rì sòng hǎo yīn pín.
圣治及将休运启,嘉祥日送好音频。
jūn zhān yǒu yù jiē huái dé, yī shì yuán bāng bù suí chén.
均沾有域皆怀德,一视元邦不遂臣。
shèng shì yuàn gēng rú guǎn sòng, dé yīn róng duì yù chí chūn.
盛世愿赓儒馆颂,德音荣对玉墀春。
dì lǎn bà sān shī, nǎi yuē:" sòng píng zhāng zhī shī, cí yǔ yōu yóu, tài píng qì xiàng yě lǐ fáng shī, qīng lì kě ài lǚ méng zhèng shī, pǐn gé qīng gāo, zhōng qín dù liàng. jiē kě wèi fǎ, rán shì sòng píng zhāng qì pò jué lún, zì yǔ èr rén bù tóng." yīn lìng zhōng guān, jiāng sān rén zhī shī, lēi yú shǎng huā tíng xià, yǐ jì jūn chén gòng lè zhī shèng. zhōng guān chéng mìng ér chū. tài zōng yòu yuē:" guó jiā suī zhí zàn ān, ér wǔ shì bù kě dài huāng. liáo jì wèi píng, zhèn rì xī wèi yōu. dāng jīn zài xí wǔ chén jí zhū wáng, gè wù zǒu mǎ shè jiàn, yǐ jiào wǔ yì." sòng qí yuē:" bì xià suǒ lǜ shén yuǎn, chéng shè jì zhī fú yě."
帝览罢三诗,乃曰:“宋平章之诗,词语优游,太平气象也;李防诗,清丽可爱;吕蒙正诗,品格清高,忠勤度量。皆可为法,然视宋平章气魄绝伦,自与二人不同。”因令中官,将三人之诗,勒于赏花亭下,以记君臣共乐之胜。中官承命而出。太宗又曰:“国家虽值暂安,而武事不可怠荒。辽、蓟未平,朕日夕为忧。当今在席武臣及诸王,各务走马射箭,以较武艺。”宋琪曰:“陛下所虑甚远,诚社稷之福也。”
dì jí mìng jūn xiào yú hòu yuàn xì dì, lì qǐ jiàn duǒ, lí bǎi bù wèi jiè. wǔ guān fēn wéi liǎng duì: zhū wáng chuān hóng, jiàng shuài chuān lǜ. zhào zhǐ jì xià, gè dài diāo gōng zhǎng jiàn, kuà ān lì mǎ tīng hòu. dì chuán lìng yuē:" néng yǒu shè zhòng hóng xīn zhě, shǎng yǔ jùn mǎ jǐn páo shè bù zhōng zhě, jiàng chū fān zhèn diào yòng." dào shēng wèi bà, hóng páo duì lǐ yī rén, zhòu mǎ chí gōng ér chū, zhòng shì zhī, nǎi qín wáng tíng měi yě. lēi dòng qí qí, wǎn gōng jià jiàn, zhǐ dìng hóng xīn fā shǐ, zhèng zhōng qí chù. kàn zhě àn àn chēng qí. tíng měi shè zhòng hóng xīn, jìng tiào xià mǎ, yú tài zōng yù qián qǐng mìng. tài zōng xǐ yuē:" wú zhí jì shàn chuān yáng, zhēn kě yù wǔ." suì cì páo mǎ. tíng měi xiè ēn ér tuì. hū chuān lǜ bān zhōng yī jiāng, yǒng shēn ér chū yuē:" xiǎo jiàng yuàn shì yī jiàn." shì zhī, nǎi shì dà jiàng cáo bīn. zòng mǎ kāi gōng, niān xián jià jiàn, yī shǐ zhèng tòu hóng xīn. guān zhě wú bù tàn xiàn, cáo bīn yì xià mǎ, bài fú yú yù qián. tài zōng shēn jiā fǔ láo, cì mǎ páo ér tuì. shì rì jūn chén jìn huān ér sàn.
帝即命军校于后苑隙地,立起箭垛,离百步为界。武官分为两队:诸王穿红,将帅穿绿。诏旨既下,各带雕弓长箭,跨鞍立马听候。帝传令曰:“能有射中红心者,赏与骏马、锦袍;射不中者,降出藩镇调用。”道声未罢,红袍队里一人,骤马持弓而出,众视之,乃秦王廷美也。勒动其骑,挽弓架箭,指定红心发矢,正中其处。看者暗暗称奇。廷美射中红心,竟跳下马,于太宗御前请命。太宗喜曰:“吾侄技擅穿杨,真可御武。”遂赐袍、马。廷美谢恩而退。忽穿绿班中一将,涌身而出曰:“小将愿试一箭。”视之,乃是大将曹彬。纵马开弓,拈弦架箭,一矢正透红心。观者无不叹羡,曹彬亦下马,拜伏于御前。太宗深加抚劳,赐马、袍而退。是日君臣尽欢而散。
qín wáng děng jì chū hòu yuàn, mù guò chǔ wáng yuán zuǒ mén shǒu. yuán zuǒ, dì zhǎng zǐ, shǎo cōng huì, mào lèi dì, dì zhōng ài zhī. hòu fā kuáng jí, shí yǐ xīn chài bù yù. wén yuè shēng tòu yú táng zhōng, wèn zuǒ yòu yuē:" shì shuí yè guò fǔ mén, ér yuè yīn tòu chè?" zuǒ yòu yuē:" jīn rì shèng shàng yàn zhū wáng wǔ chén yú hòu yuàn, jiē jiào shè wéi lè. shì qín wáng shè shèng, shǎng jī mǎ páo ér chū, jīng guò mén shǒu, sòng cóng zhī yuè yīn yě," yuán zuǒ nù yuē:" tā rén jiē shì shàng yàn shǎng, wǒ dú bù zài, shì qì wǒ yě." yīn fā fèn yǐn jiǔ, zhì yè shēn, fàng huǒ fén qí gōng shì. chéng zhōng dà jīng. guān jūn yī shí fù jiù bù miè, kě xī diāo liáng huà dòng, xiù gé qióng lóu, jǐn chéng huī jìn. cì rì, tài zōng zhī qí yóu, xià zhào fèi yuán zuǒ wèi shù rén, qiān yú jūn zhōu ān zhì. zhǐ lìng yǐ xià, yuán zuǒ huái cán wú jí, dài cóng rén jìng fù jūn zhōu. bù tí.
秦王等既出后苑,暮过楚王元佐门首。元佐,帝长子,少聪慧,貌类帝,帝钟爱之。后发狂疾,时以新瘥不预。闻乐声透于堂中,问左右曰:“是谁夜过府门,而乐音透彻?”左右曰:“今日圣上宴诸王、武臣于后苑,皆较射为乐。适秦王射胜,赏赍马、袍而出,经过门首,送从之乐音也,”元佐怒曰:“他人皆侍上宴赏,我独不在,是弃我也。”因发愤饮酒,至夜深,放火焚其宫室。城中大惊。官军一时赴救不灭,可惜雕梁画栋,绣阁琼楼,尽成灰烬。次日,太宗知其由,下诏废元佐为庶人,迁于均州安置。旨令已下,元佐怀惭无及,带从人径赴均州。不题。