kāi chūn zéi dōng cuàn, bì luàn shì yuǎn chū. qiū lái fù běi xíng, fēng huǒ qǐ cāng cù.
開春賊東竄,避亂事遠出。秋來復北行,烽火起倉卒。
hū háo wén bǐ lín, chuàng huáng chū guī tà. nǚ ruò tì lián ér, gū lǎo sè zhuì lì.
呼號聞比鄰,愴惶出閨闥。女弱涕漣洏,姑老色惴慄。
dà ér qián wǎn chē, xiǎo ér hòu tí qiè. mù chū dōng guō mén, qiū lǎo duō luàn zhé.
大兒前輓車,小兒後提挈。暮出東郭門,秋潦多亂轍。
yuè àn yǐng lóng lóng, lù hūn xíng bié bié. wǒ suí chē tú xíng, shí bù zài cuō tuó.
月暗影曨曨,路昏行蹩蹩。我隨車徒行,十步再蹉跎。
yě tián hū gāo dī, zhì jiàng fú huáng xiē. qián zhì hǎi shàng cūn, dèng huǒ shǎn péng bì.
野田忽高低,陟降弗遑歇。前至海上村,鐙火閃蓬篳。
jì jī jiā fú qīn, fù zi gòng yī shì. xīn gǔ jiàn huáng liáng, fān gēng zá wēi jué.
寄跡葭莩親,婦子共一室。新谷薦黃粱,蕃羹雜薇蕨。
qī xī suī yún ān, zhōng yè cháng jīng chù. jí dàn fù hǎi ruán, hǎi qì shàng yù bó.
棲息雖雲安,中夜常驚怵。詰旦赴海壖,海氣尚鬱勃。
yáng fān shì xiá zhēng, tiān fēng chuī xiāo sè. dǎo yǔ yǐng fú zhěn, bō tāo shēng dàng yù.
揚帆事遐征,天風吹蕭瑟。島嶼影浮枕,波濤聲盪潏。
miǎo rán gǎn rén shēng, yī lì jì míng bó. sān wǔ chán tù yíng, chéng huī hé jiǎo jié.
渺然感人生,一栗寄溟渤。三五蟾兔盈,澄輝何皎潔。
yú lóng dòng hùn máng, xīng dǒu chuí liáo kuò. wǒ běn huái bǎi yōu, fǎn yīn yì jìng fā.
魚龍動混茫,星斗垂寥闊。我本懷百憂,反因異境發。
huí shǒu wàng yì chéng, tiáo dì huǒ guāng chè. shě yǔ kǒng cuī tuí, sōng qiū huò zhǎn fá.
回首望邑城,迢遞火光徹。舍宇恐摧頹,松楸或斬伐。
kuàng wén hǎi fáng jūn, zuó rì xīn zhàn méi. jiǎo jiǎo wáng jiāng jūn, lì néng guàn qī zhá.
況聞海防軍,昨日新戰沒。矯矯王將軍,力能貫七札。
shǐ jué wú jì bīng, fù zǐ tóng yī liè. áng áng chén yì shì, shí dàng hái shí jué.
矢絕無繼兵,父子同一烈。昂昂陳義士,十盪還十決。
zhàn shèng zhòng rén yī, zhàn sǐ shuí shōu gǔ. zéi shì suì rì héng, suǒ zài chěng shǐ tū.
戰勝眾人依,戰死誰收骨。賊勢遂日橫,所在逞豕突。
yán hǎi shì fén jié, shā lù dào yán kū. yuè xún wén zéi xíng, guī fān dùn piāo piē.
沿海事焚劫,殺戮到岩窟。越旬聞賊行,歸帆頓飄瞥。
lái shí zhī suǒ jīng, chán shì bàn qiū dié. chí chí zào lǐ lǘ, nǚ pú yíng mén niè.
來時之所經,廛市半丘垤。遲遲造里閭,女僕迎門闑。
bó shì xiān wǒ hái, qīn qī wèn cún mò. bì lú xìng fù cún, gǎn yuàn duō yí shī.
伯氏先我還,親戚問存歿。敝廬幸復存,敢怨多遺失。
chén fǔ shì huàn dí, bì diàn zhòng zhèn fú. cì dì lǐ qín shū, yīn qín zhěng juàn zhì.
塵釜事浣滌,敝簟重振拂。次第理琴書,殷勤整卷帙。
rén láo lè gǒu ān, shí wēi yì wèi yuè. yuǎn jìn chuán xū jǐng, xiāo xī shí huǎng hū.
人勞樂苟安,時危易為悅。遠近傳虛警,消息時恍惚。
hé fāng wéi lè tǔ, yù qù hái zhōng chuò. qún chǒu fù běi xuán, shū hū shì mò è.
何方為樂土,欲去還中輟。群醜復北旋,倏忽勢莫遏。
fú yè rù yì chéng, lì xiǎn jiē gēng dié. tuō jī xiàng hóng gōng, guǎng shà yī zhān shè.
扶掖入邑城,歷險嗟更迭。托跡向黌宮,廣廈一氈設。
yáo wàng jiàn fén shāo, yān yàn shēng lín mò, fēng zhú nù biāo fēi, xiāo chì qiū yún rè.
遙望見焚燒,煙焰生林末,風逐怒熛飛,霄熾秋雲熱。
āi zāi jiāo dōng mín, cǎn bǐ tā yì bié. cì shǐ běn shén míng, jìn shēn duō xián zhé.
哀哉膠東民,慘比他邑別。刺史本神明,縉紳多賢哲。
rén hòu jiè zhēng zhū, shǒu chéng guì mì wù. fū zǐ shì dēng pí, zhǎng zǐ suí háng liè.
仁厚戒征誅,守成貴密勿。夫子事登陴,長子隨行列。
zhū bù jí wū chí, shī xīn zhuó cóng yuè. yǒng rì bù zài chuī, shēn qiū wú zhòng hè.
瀦不汲污池,濕薪斫叢樾。永日不再炊,深秋無重褐。
ā gū shí tàn xī, lǎo bìng huái jīng dá. xiǎo nǚ wèi zéi lái, zhěn xí yì wù niè.
阿姑時嘆息,老病懷驚怛。小女畏賊來,枕席亦杌隉。
qiáng huān yù xiāng wèi, fǎn shǐ qì wū yè. dàn yún zéi dāng qù, zéi qù dāng quán huó.
強歡欲相慰,反使泣嗚咽。但云賊當去,賊去當全活。
xù jīng yì bǐng bǐng, hán yōu xīn chuò chuò. zài jiàn chán tù yíng, yán shuāng mù yè tuō.
蓄驚意怲怲,含憂心惙惙。再見蟾兔盈,嚴霜木葉脫。
yǒu shí wén zéi xíng, huò yán yuǎn sōu kuò. bǐ rì duàn fēng yān, liáo tiān qì qīng chè.
有時聞賊行,或言遠搜括。比日斷烽煙,寥天氣清澈。
yù chū fù chí yí, zéi móu kǒng guǐ jué. sān xún shǐ chū chéng, chǎng huǎng yì tiān rì.
欲出復遲疑,賊謀恐詭譎。三旬始出城,惝恍異天日。
wǎ lì sāi tōng qú, lián méng bǎi wú yī. huí fēng chuī xuè xīng, dāng tú yú shā yuè.
瓦礫塞通衢,連甍百無一。迴風吹血腥,當途餘殺越。
kōng xiàng xíng xiāo tiáo, bài bì lì tū wù. cán jìn yōng tuí yuán, gù jū rèn fǎng fú.
空巷行蕭條,敗壁立突兀。殘燼擁頹垣,故居認仿佛。
qù qù jiāng ān zhī, cuī cán dào guā gé. xìng yǒu zōng rén shě, zàn liú jǐn róng xī.
去去將安之,摧殘到瓜葛。幸有宗人舍,暫留僅容膝。
sān qiū shū yǐ mài, tiān hán qì lì liè. sān jiàn chán tù yíng, shí wéi dōng shí yuè.
三秋倏以邁,天寒氣慄冽。三見蟾兔盈,時維冬十月。
hào tiān hú bù huì, dà lì fú wǒ xù. cí gū bìng chán mián, mí liú jìng yǒng jué.
昊天胡不惠,大戾弗我恤。慈姑病纏綿,彌留竟永絕。
luàn yú gòu mǐn xiōng, shuí yún lǐ wú quē. āi āi shì jūn zǐ, má yī lèi níng xuè.
亂餘遘閔凶,誰雲理無闕。哀哀視君子,麻衣淚凝血。
jiàn zhǐ tì zòng héng, mò shǐ huí cháng jié. ā gū zàn fú cuò, huáng quán wèi dìng xué.
漸止涕縱橫,莫使迴腸結。阿姑暫浮厝,黃泉未定穴。
dāng sī xī xián yán, huǐ bù shǐ xìng miè. xián xù gèng chén hūn, jiàn chài shí wèi jié.
當思昔賢言,毀不使性滅。銜恤更晨昏,薦瘥時未竭。
è yùn shāng bù yǐ, hán qī shì suǒ xiè. wéi shí fāng jiàn zhēn, yú fù lí jiù jí.
厄運傷不已,含戚視瑣屑。維時方荐臻,余復罹疚疾。
cì rǎn jí ér nǚ, shēn yín zá xuān guā. lěng zào jìng wú yān, bì qīn hán rú tiě.
次染及兒女,呻吟雜喧聒。冷灶靜無煙,敝衾寒如鐵。
gù zhān shǐ xīn shāng, tì líng wú fù chuài. rǔ bèi háng dāng quán, yǔ jí kǒng chéng jué.
顧瞻使心傷,涕零無復啜。汝輩行當痊,予疾恐成訣。
zhǔ nǚ mò jiāo chī, zhǔ nán wù dài yì. dài yì chéng huāng fèi, jiāo chī zāo chēn hē.
囑女莫嬌痴,囑男勿怠逸。怠逸成荒廢,嬌痴遭瞋喝。
fū zǐ xiāng wèi yán, rǔ yán hé bù dá. rén shēng tiān suǒ mìng, hú wéi shāng qíng qiē.
夫子相慰言,汝言何不達。人生天所命,胡為傷情切。
xiān shì ér chóu móu, wèi jì liáng yì zhuō. suǒ yù zài zhōu zhāng, qiě yǔ tóng jī kě.
先事而綢繆,為計良亦拙。所遇在輈張,且與同饑渴。
wén cǐ gǎn yǔ xīn, yōu huái miǎn wèi huō. shí xù zì yǒu cháng, yáng hé huí qióng jié.
聞此感予心,憂懷勉為豁。時序自有常,陽和回窮節。
nǚ bìng jiàn jiā cān, nán yù xíng bié sǎ. yǔ jí yì yún liáo, fú zhàng yóu diān jué.
女病漸加餐,男愈行蹩躠。予疾亦云療,扶杖猶顛蹶。
lóng dōng sù hán wēi, qì yán shǒu zhǐ liè. bì xì míng fēng biāo, chuāng yīn jī shuāng xuě.
隆冬肅寒威,氣嚴手指裂。壁隙鳴風飆,窗陰積霜雪。
jiān nán jì jū qíng, rén shì ān néng shuō. shěn nǎi yí shuǐ yáng, yóu qí shàng tū yì.
艱難寄居情,人事安能說。矧乃沂水陽,游騎尚突軼。
yáo wén gǔ wéi zhōu, zhàn shì duō rén jié. fēn chāo bù jí jìng, zéi qì wèi zhī duó.
遙聞古濰州,戰士多人傑。分抄不及境,賊氣為之奪。
shù zhuāng sī běi shàng, liú lí yóu wèi bì. hé rì xī chuāng yí, shàng jiàng lín jié yuè.
束裝思北上,流離猶未畢。何日息瘡痍,上將臨節鉞。
jiě cǐ xià mín yōu, jì shí wàng jì qì.
解此下民憂,濟時望稷契。