kāi méi shān, méi shān kāi zì xī níng zhī wǔ nián.
開梅山,梅山開自熙寧之五年。
qí chū lián fēng shàng cān tiān, luán yá pán xiǎn hé qún mán.
其初連峰上參天,巒崖盤嶮閡群蠻。
nán běi zhī dì záo hùn yuán, cǐ shān bù yí cáng yún yān.
南北之帝鑿混元,此山不圯藏雲煙。
jī pān niǎo dào chū huì wèi, xià shì shé jí xiāng yín yuán.
躋攀鳥道出薈蔚,下視蛇脊相夤緣。
xiāng yín yuán, qióng nán shān.
相夤緣,窮南山。
nán shān shí shì dà rú wū, huáng mǐn zhī jì pán hù xíng jī jīn yī rán.
南山石室大如屋,黃閔之記盤瓠行跡今依然。
gāo xīn shì shí běi yǒu dà róng kòu, guó zhōng xià lìng gòu tóu shǒu.
高辛氏時北有大戎寇,國中下令購頭首。
qī yǐ shào nǚ jīn yíng dòu, biàn guó wú rén yǒu chù gǒu.
妻以少女金盈斗,遍國無人有畜狗。
jué chū dé zhī bìng ěr fù, yǐ pán fù hù huà ér zǒu.
厥初得之病耳婦,以盤覆瓠化而走。
kān jiē wú jiāng jūn, qū sǐ yín yín kǒu.
堪嗟吳將軍,屈死狺狺口。
dì huáng xià lìng wàn guó tóng, shì chéng wéi xìn dào bù róng.
帝皇下令萬國同,事成違信道不容。
jìng yǐ nǚ qī zhī, gǒu nǎi fù zǒu táo shān zhōng.
竟以女妻之,狗乃負走逃山中。
shān yá yōu jué bù fù rén jī tōng, dì suī bēi sī shēn.
山崖幽絕不復人跡通,帝雖悲思深。
wǎng qiú zhé yù yǔ yǔ fēng, gèng wéi dú lì zhī yī duǎn hòu jū.
往求輒遇雨與風,更為獨力之衣短後裾。
liù nán liù nǚ xiāng hūn yīn, mù pí cǎo shí wǔ sè wén.
六男六女相婚姻,木皮草實五色文。
wǔ xī chì bì jiē zǐ sūn, zhū lí qí shēng yì yán yǔ.
武溪赤髀皆子孫,侏離其聲異言語。
qíng xiá mào chī xǐ ān tǔ, zì yǐ wú fù yǒu gōng mǔ dì nǚ.
情黠貌痴喜安土,自以吾父有功母帝女。
líng yí xià shāng jiān, shāo shāo bìng qīn wǔ.
凌夷夏商間,稍稍病侵侮。
zhōu xuān xī zhōng xīng, fāng shū jǐ zhèn lǚ.
周宣昔中興,方叔幾振旅。
chūn qiū jué bǐ dǎi zhàn guó, yī fù yī shèng ān kě shǔ.
春秋絕筆逮戰國,一負一勝安可數。
ěr lái méi shān shì xiǎn zǔ, huáng máo zhú jiàn yín wù yǔ.
邇來梅山恃險阻,黃茅竹箭霪霧雨。
nán rén diān bó bì xī nǔ, jù guān shǒu ài lèi xué shǔ.
南人顛踣斃溪弩,據關守隘類穴鼠。
yī fū dāng qí è, wàn zhòng mò néng wǔ.
一夫當其厄,萬眾莫能武。
yù zhī méi shān kāi, shuí shī shén yǔ fǔ.
欲知梅山開,誰施神禹斧。
dà shǐ shēn fú rú, bīn kè yíng mù fǔ.
大使身服儒,賓客盈幕府。
xí chuán yáo chū yí, kòu mǎ zú huān wǔ.
檄傳傜初疑,叩馬卒歡舞。
tǎn rán wú zhàng sāi, tǔ shí tián xī zhǔ.
坦然無障塞,土石填溪渚。
yī chuān bèi fā jì, yī biàn zú wèi lǔ.
伊川被發祭,一變卒為虜。
jīn suī guān liáng tōng, shī zhì hòu shuí yù.
今雖關梁通,失制後誰御。
kāi méi shān, kāi shān yì.
開梅山,開山易。
fáng liáo nán, bù rú xī rén bì yù guān.
防獠難,不如昔人閉玉關。