yuán fēng sān nián, yú dé zuì qiān gāo ān. xià liù yuè, guò lú shān, zhī qí shèng ér bù gǎn liú. liú èr rì, shè qí shān zhī yáng, rù qī xián gǔ. gǔ zhōng duō dà shí, jí yè wēi jí de yàng zi xiāng yǐ. shuǐ xíng shí jiān, qí shēng rú léi tíng, rú qiān shèng chē xíng zhě, zhèn diào bù néng zì chí, suī sān xiá zhī xiǎn bù guò yě. gù qí qiáo yuē sān xiá. dù qiáo ér dōng, yī shān xún shuǐ, shuǐ píng rú bái liàn, héng chù jù shí, huì wèi dà chē lún, liú zhuǎn xiōng yǒng, qióng shuǐ zhī biàn. yuàn jù qí shàng liú, yòu yǐ shí bì, zuǒ fǔ liú shuǐ, shí bì zhī zhǐ, sēng táng zài yān. kuáng fēng guài shí, xiáng wǔ yú yán shàng. shān sōng zhú jiàn, héng shēng dào zhí, cōng qiàn xíng róng cǎo mù qīng cuì mào shèng xiāng jiū. měi dà fēng yǔ zhì, táng zhōng zhī rén, yí jiāng yā yān. wèn zhī xí lú shān zhě, yuē:" b suī zī shān zhī shèng, qī xián gài yǐ yī èr shù yǐ. b" míng nián, zhǎng lǎo zhì qiān shǐ qí tú huì qiān yè yú yú gāo ān, yuē:" wú sēng táng zì shǐ jiàn zhì jīn liù shí nián yǐ. wǎ bài mù xiǔ, wú yǐ dài sì fāng zhī kè, huì qiān néng yǐ qí qín lì xīn zhī, wán zhuàng suì mì, fēi fù qí jiù, yuàn wéi wén yǐ zhì zhī." yú wén zhī, qiú dào zhě fēi yǒu yǐn shí yī fú jū chǔ zhī qiú, rán shǐ qí yǐn shí dé chōng, yī fú dé wán, jū chǔ dé ān, yú yǐ qiú dào ér wú wài rǎo, zé qí wèi dào yě qīng. cǐ gǔ zhī dá zhě suǒ yǐ bì yīn shān lín zhù shì lú, xù shū mǐ, yǐ dài sì fāng zhī yóu zhě, ér èr qiān zhī suǒ yǐ zhì lì ér bù xiè yě. fū shì jū yú chén gòu zhī zhōng, fēn yún zhī biàn, rì jìn yú qián, ér zhōng xīn wèi shǐ yī rì wàng dào. kuàng hū shēn shān zhī yá, yě shuǐ zhī yín hé àn shuǐ biān, yǒu táng yǐ jū, yǒu shí yǐ bǎo, shì fēi róng rǔ bù jiē yú xīn ěr, ér hū yān bù xǐng yě zāi? kǒng zǐ yuē:" cháo wén dào, xī sǐ kě yǐ." jīn fū chěng wù xíng róng qián wǎng qū fù hū sú xué ér bù wén dà dào, suī qín láo méi chǐ, yú zhī qí wú yǐ sǐ yě. gǒu yī rì wén dào, suī jí sǐ wú yú shì yǐ. gù yú yīn èr qiān zhī yì, ér yǐ gào qí lái zhě, fū qǐ wú rén hū zāi! sì nián wǔ yuè chū jiǔ rì, méi yáng sū zhé jì. xuǎn zì táng sòng bā dà jiā sǎn wén jiàn shǎng cí diǎn
元豐三年,余得罪遷高安。夏六月,過廬山,知其勝而不敢留。留二日,涉其山之陽,入棲(ㄒ|)賢谷。谷中多大石,岌嶪(ㄐ|ˊ|ㄝˋ;危急的樣子)相倚。水行石間,其聲如雷霆,如千乘車行者,震掉不能自持,雖三峽之險不過也。故其橋曰三峽。渡橋而東,依山循水,水平如白練,橫觸巨石,匯為大車輪,流轉洶湧,窮水之變。院據其上流,右倚石壁,左俯流水,石壁之趾,僧堂在焉。狂峰怪石,翔舞於檐上。杉松竹箭,橫生倒植,蔥蒨(ㄘㄨㄥㄑ|ㄢˋ;形容草木青翠茂盛)相糾。每大風雨至,堂中之人,疑將壓焉。問之習廬山者,曰:「雖玆山之勝,棲賢蓋以一二數矣。」明年,長老智遷使其徒惠遷謁余於高安,曰:「吾僧堂自始建至今六十年矣。瓦敗木朽,無以待四方之客,惠遷能以其勤力新之,完壯邃密,非復其舊,願為文以志之。」余聞之,求道者非有飲食、衣服、居處之求,然使其飲食得充,衣服得完,居處得安,於以求道而無外擾,則其為道也輕。此古之達者所以必因山林築室廬,蓄蔬米,以待四方之游者,而二遷之所以置力而不懈也。夫士居於塵垢之中,紛紜之變,日進於前,而中心未始一日忘道。況乎深山之崖,野水之垠(|ㄣˊ;河岸、水邊),有堂以居,有食以飽,是非榮辱不接於心耳,而忽焉不省也哉?孔子曰:「朝聞道,夕死可矣。」今夫騁鶩(ㄨˋ;形容前往趨附)乎俗學而不聞大道,雖勤勞沒齒,余知其無以死也。苟一日聞道,雖即死無餘事矣。故余因二遷之意,而以告其來者,夫豈無人乎哉!四年五月初九日,眉陽蘇轍記。(選自《唐宋八大家散文鑑賞辭典》)