guó zhī yǒu shǐ, yǐ jì shì yě, gǔ zhě zuǒ shǐ jì shì, yòu shǐ jì yán. gù yī dài zhī jūn, bì yǒu yī dài zhī shǐ, yǐ chuí hòu shì, bǐ hòu shì dé yǐ kǎo qí shí lù, zhāo qí quàn jiè yān: xià cǐ ruò bài guān yě chéng wēi yǐ. zhì yú xiǎo shuō jiā, bù guò tīng qí yí shì ér fū yǎn zhī, yì zhī, fēi yǒu bāo biǎn shì fēi zhī kě yù, fēi yǒu yì lùn píng duàn zhī zú guān, shì wēi zhī yòu níng yǐ, hé zú shàng yān! rán dú bù yuē shǐ quē yǒu jiān, nǎi shí shí yú tā shuō, ér xiǎo shuō yì hé bù zú shàng zhě shuō hū? qí zhōng jù yǒu zhōng xiào lián jié zhī kě fēng, xié tè chán sè zhī zú jiè, qǐ wú bài yú shì dào rén xīn hū? rú yǒu míng zhèng dé jūn zhī yú bái mǔ dān yī shì, shǐ wú wén yǐ. shǐ wú wén zé hé bù kě wèi zhī shuō! suǒ yì zhě yǐ mín jiā liǎng gè nǚ zǐ, ér shàng rù jūn wáng zhī mèng mèi, yǐ táng huáng yī dài tiān zǐ, ér xià děng zhòng shù zhī xī yóu.
國之有史,以紀事也,古者左史記事,右史記言。故一代之君,必有一代之史,以垂後世,俾後世得以考其實錄,昭其勸戒焉:下此若稗官、野乘微矣。至於小說家,不過聽其遺事而敷衍之,繹之,非有褒貶是非之可寓,非有議論評斷之足觀,是微之又凝矣,何足尚焉!然獨不曰史缺有間,乃時時於他說,而小說抑何不足尚者說乎?其中具有忠孝廉節之可風,邪慝讒色之足戒,豈無稗於世道人心乎?如有明正德君之於白牡丹一事,史無聞矣。史無聞則何不可為之說!所異者以民家兩個女子,而上入君王之夢寐,以堂皇一代天子,而下等眾庶之嬉遊。
zú zhì yú tóng zhōu jié jià, huáng hǔ jū hán. shǐ fēi yǒu lǐ mèng xióng yīng guó gōng dìng guó gōng zhī bǎo jià, zé zhèng dé zhī wèi zhèng dé, bù zhī qí hé rú yě! qǐ bù kě qí? qǐ bù kě xiào? qǐ bù kě jiè? kǒng zǐ yuē: jiè zhī zài sè, xìn rán. yú zhǎng xià wú shì, xìn bǐ huī chéng. rán yán cí ěr miù, wèi miǎn jiàn xiào yú rú lín réng shōu ér zhì zhū qiè.
卒至於同州劫駕,黃虎拘函。使非有李夢雄、英國公、定國公之保駕,則正德之為正德,不知其何如也!豈不可奇?豈不可笑?豈不可戒?孔子曰:戒之在色,信然。余長夏無事,信筆揮成。然言詞餌謬,未免見笑於儒林;仍收而置諸篋。
shì fāng yǒu lái yóu, yǒu suǒ wèi bái mǔ dān zhě, shì rén duō yǒu qiú shòu ér bù dé zhě. jí yǒu cǐ biān, hé bù fù cuì, yǐ gōng tóng hào? yú yuē: bù kě sì. yīn yuán qǐng ài shū shù yǔ, yǐ nòng zhū shǒu yún ěr.
適坊友來游,有所謂《白牡丹》者,世人多有求售而不得者。即有此編,何不付粹,以公同好?余曰:不可嗣。因緣請愛書數語,以弄諸首云爾。
guāng xù xīn mǎo jì dōng zhī yuè xià yuàn zhù shí shì shū yú shàng yáng bó gǔ zhī zhāi
光緒辛卯季冬之月下院柱石氏書於上洋博古之齋
wǔ róng wēng shān zhù shí shì tí
武榮翁山柱石氏題