guó zhī yǒu shǐ, yǐ jì shì yě, gǔ zhě zuǒ shǐ jì shì, yòu shǐ jì yán. gù yī dài zhī jūn, bì yǒu yī dài zhī shǐ, yǐ chuí hòu shì, bǐ hòu shì dé yǐ kǎo qí shí lù, zhāo qí quàn jiè yān: xià cǐ ruò bài guān yě chéng wēi yǐ. zhì yú xiǎo shuō jiā, bù guò tīng qí yí shì ér fū yǎn zhī, yì zhī, fēi yǒu bāo biǎn shì fēi zhī kě yù, fēi yǒu yì lùn píng duàn zhī zú guān, shì wēi zhī yòu níng yǐ, hé zú shàng yān! rán dú bù yuē shǐ quē yǒu jiàn, nǎi shí shí yú tā shuō, ér xiǎo shuō yì hé bù zú shàng zhě shuō hū? qí zhōng jù yǒu zhōng xiào lián jié zhī kě fēng, xié tè chán sè zhī zú jiè, qǐ wú bài yú shì dào rén xīn hū? rú yǒu míng zhèng dé jūn zhī yú bái mǔ dān yī shì, shǐ wú wén yǐ. shǐ wú wén zé hé bù kě wèi zhī shuō! suǒ yì zhě yǐ mín jiā liǎng gè nǚ zǐ, ér shàng rù jūn wáng zhī mèng mèi, yǐ táng huáng yī dài tiān zǐ, ér xià děng zhòng shù zhī xī yóu.
国之有史,以纪事也,古者左史记事,右史记言。故一代之君,必有一代之史,以垂后世,俾后世得以考其实录,昭其劝戒焉:下此若稗官、野乘微矣。至于小说家,不过听其遗事而敷衍之,绎之,非有褒贬是非之可寓,非有议论评断之足观,是微之又凝矣,何足尚焉!然独不曰史缺有间,乃时时于他说,而小说抑何不足尚者说乎?其中具有忠孝廉节之可风,邪慝谗色之足戒,岂无稗于世道人心乎?如有明正德君之于白牡丹一事,史无闻矣。史无闻则何不可为之说!所异者以民家两个女子,而上入君王之梦寐,以堂皇一代天子,而下等众庶之嬉游。
zú zhì yú tóng zhōu jié jià, huáng hǔ jū hán. shǐ fēi yǒu lǐ mèng xióng yīng guó gōng dìng guó gōng zhī bǎo jià, zé zhèng dé zhī wèi zhèng dé, bù zhī qí hé rú yě! qǐ bù kě qí? qǐ bù kě xiào? qǐ bù kě jiè? kǒng zǐ yuē: jiè zhī zài sè, xìn rán. yú cháng xià wú shì, xìn bǐ huī chéng. rán yán cí ěr miù, wèi miǎn jiàn xiào yú rú lín réng shōu ér zhì zhū qiè.
卒至于同州劫驾,黄虎拘函。使非有李梦雄、英国公、定国公之保驾,则正德之为正德,不知其何如也!岂不可奇?岂不可笑?岂不可戒?孔子曰:戒之在色,信然。余长夏无事,信笔挥成。然言词饵谬,未免见笑于儒林;仍收而置诸箧。
shì fāng yǒu lái yóu, yǒu suǒ wèi bái mǔ dān zhě, shì rén duō yǒu qiú shòu ér bù dé zhě. jí yǒu cǐ biān, hé bù fù cuì, yǐ gōng tóng hào? yú yuē: bù kě sì. yīn yuán qǐng ài shū shù yǔ, yǐ nòng zhū shǒu yún ěr.
适坊友来游,有所谓《白牡丹》者,世人多有求售而不得者。即有此编,何不付粹,以公同好?余曰:不可嗣。因缘请爱书数语,以弄诸首云尔。
guāng xù xīn mǎo jì dōng zhī yuè xià yuàn zhù shí shì shū yú shàng yáng bó gǔ zhī zhāi
光绪辛卯季冬之月下院柱石氏书于上洋博古之斋
wǔ róng wēng shān zhù shí shì tí
武荣翁山柱石氏题