strong gōng wén jiè gōng shī strong
公文介公詩
wú xiāng gōng wén jiè gōng nài, wàn lì zhōng, wèi cí lín sù wàng, shī wén yān yǎ, jué jù yóu gōng. rú xí jiā chí yún: xiàn shǒu hàn shuǐ zhǎng, xí chí yān shù yě tíng huāng. yáng gōng liú tì shān gōng zuì, bìng zhěn cán bēi wò xī yáng. xī jiāo jīn zhǔ diào tái yún: huā shí yí gāng rù zhàn tú, jì mén shuāi cǎo diào tái gū. bù zhī gěn yuè gōng qián sǒu, dé jiàn nán jūn rù cài wú? jī nán wèn sòng liáo zhàn dì yún: zhàn shèng hé dōng xià jì qiū, gāo liáng shī yù zhèn yún chóu. liù fēi bù rù yān shān fǔ, zhí jiàn luán yú xià guǎng zhōu. míng hú dú tiào yún: zhǎi àn píng qiáo wàn liǔ xié, bàn chéng chūn shuǐ bàn rén jiā. dōng fēng chuī yǔ xiāo lái jí, yī piàn xiāng xīn dào hǎi yá. bié xíng zi yuàn yún: nán pǔ fēn xié mù yǔ wēi, píng lín wàng duàn sòng jiāng guī. xīn shī yī yī tí tuán shàn, lǒng shǒu qiū yún piàn piàn fēi. yǎn yuán bái shī jì féng yòng yùn yún: qiān lǐ jīn qī fù cǐ cí, yóu tǒng zhēn zhòng jì xiāng sī. jiāng lái mò qiǎn líng lóng chàng, lèi jǐn yí líng huǎn zhào shí. shēng píng yǒu yì jiē chéng huàn, sǐ qù píng shuí dé bào jūn? dēng yǐng chuáng chuáng duì shū yǔ, yī shēng āi yàn rù qiū yún. jì nán wù lǐ jì zhòng yún: yī wàng bīng zhōu yàn yǐng chén, sān nián yōu mèng là hú yīn. lì chéng sì miàn hán quán shuǐ, kān zhào qīng líng tái xià xīn. quán lín sì yún: bǎi lǐ tiān yá yī xī fēn, yuè huá zhōng duàn chàng lí qún. zuò wén zhuāng zǐ chéng tóu shuǐ, què yì yí wú tái shàng yún. lán xī wàng jīn huá shān shuǐ yún: xīn ān shuǐ sè kuò cāng yān, yù yù jīn huá wù nǚ lián. líng yì guǒ yīng xiān lù jìn, shǐ zhī cǐ shì wèi lán tiān. dù zi měi zǐ zhōu jīn huá shān shī shàng yǒu wèi lán tiān, wèi tóng chuān zhī jīn huá shān, cǐ nǎi jiè yòng bǎi zhé tóng jiāng rào diào tái, sì míng yún qǐ jiē tiān tāi. bàn kōng tū chū bīng lún yǒng, dìng shì lóng jiǎo yàn dàng kāi. nán lóu yún: shí èr lóu kāi liè yù jīng, fēn míng tiān shàng luò céng chéng. yán qián jì jì sān zhū shù, bàn yè hè fēi lái shàng míng. yē xiàn dào zhōng yún: qí jiāng xíng jǐn hǎi yún shēng, chù chù kàn shān zì wèn míng. mài xiù jiàn jiàn sāng zhè lǜ, mǎ tóu bù jiàn qū hóu chéng. xiāng yáng yún: jiāng shàng qīng fān luò yù fú, jìng zhōng dào yǐng shù fēng gū. lín yīng sòng kè yán huā xiào, céng jiàn tóng gē wǔ wú? nán zhú sì yún: wǎn xiá guà zhòng tǎ, wēi yuè bì diàn kōng. lín hè sōng guì xiǎng, shí lǐ wén qiū fēng. jiē bù jiǎn táng rén fēng zhì. ér liè cháo shī qǔ zhī shén shǎo, bù kě jiě. gài mù wēng duō yì xī běi rén yě.
吾鄉公文介公(鼐),萬曆中,為詞林宿望,詩文淹雅,絕句尤工。如習家池云:「峴首漢水長,習池煙樹野亭荒。羊公流涕山公醉,並枕殘碑臥夕陽。」西郊金主釣台云:「花石遺綱入戰圖,薊門衰草釣台孤。不知艮岳宮前叟,得見南軍入蔡無?」畿南問宋遼戰地云:「戰勝河東下薊丘,高梁失御陣雲愁。六飛不入燕山府,直見鑾輿下廣州。」明湖獨眺云:「窄岸平橋萬柳斜,半城春水半人家。東風吹雨宵來急,一片鄉心到海涯。」別邢子願云:「南浦分攜暮雨微,平林望斷送將歸。新詩一一題團扇,隴首秋雲片片飛。」衍元白詩寄馮用韞云:「千里襟期付此詞,郵筒珍重寄相思。將來莫遣玲瓏唱,淚盡夷陵緩棹時。」「生平有意皆成幻,死去憑誰得報君?燈影幢幢對疏雨,一聲哀雁入秋雲。」濟南晤李季重云:「一望并州雁影沉,三年幽夢蠟湖陰。歷城四面寒泉水,堪照青陵台下心。」泉林寺云:「百里天涯一夕分,月華中斷悵離群。坐聞莊子城頭水,卻憶夷吾台上雲。」蘭溪望金華山水云:「新安水色括蒼煙,煜煜金華婺女連。靈異果應仙路近,始知此是蔚藍天。」(杜子美梓州金華山詩「上有蔚藍天」,謂潼川之金華山,此乃借用)「百折桐江繞釣台,四明雲起接天台。半空突出冰輪涌,定是龍湫雁宕開。」南樓云:「十二樓開列玉京,分明天上落層城。檐前寂寂三珠樹,半夜鶴飛來上鳴。」掖縣道中云:「齊疆行盡海雲生,處處看山自問名。麥秀漸漸桑柘綠,馬頭不見曲侯城。」襄陽云:「江上輕帆落浴鳧,鏡中倒影數峰孤。林鶯送客岩花笑,曾見銅歌舞無?」南竺寺云:「晚霞掛重塔,微月碧殿空。林壑松檜響,十里聞秋風。」皆不減唐人風致。而《列朝詩》取之甚少,不可解。蓋牧翁多抑西北人也。
strong ān pán shī strong
安磐詩
ān pán, zì sōng xī, hóng jiā jiān wèi dōu gěi shì zhōng, yǒu zhí shēng, shǔ zhī jiā dìng zhōu rén, shēng ān xiān shēng yǒu yě. qí shī fēng shén dú jué, ér shì hǎn zhī zhī. yǔ dēng líng yún sì, shí bì kè shī shén huǒ, wéi sōng xī sì jué jù zuì wèi gāo chàng, jì qí èr yún: qīng yī jiāng shàng shuǐ róng róng, gé àn yáo wén jiè yè zhōng. zàn jiè zhú chuáng tīng fàn fàng, yuè huá chū dào dì sān fēng. lín zhú bān bān rì shàng chí, niǎo tí huā míng mù chūn shí. qīng yī bú shì cāng wú yě, què yǒu é méi wàng jiǔ yí. gài líng yún jiǔ fēng, zhěn qīng yī jiāng zhī dōng ér é méi sān shān, zhèng zhí qí xī. zhì qí dì, zhī qí shī wèi gōng yě.
安磐,字松溪,弘嘉間為都給事中,有直聲,蜀之嘉定州人,升庵先生友也。其詩風神獨絕,而世罕知之。予登凌雲寺,石壁刻詩甚夥,惟松溪四絕句最為高唱,記其二云:「青衣江上水溶溶,隔岸遙聞戒夜鍾。暫借竹床聽梵放,月華初到第三峰。」「林竹斑斑日上遲,鳥啼花暝暮春時。青衣不是蒼梧野,卻有蛾眉望九疑。」蓋凌雲九峰,枕青衣江之東;而蛾眉三山,正直其西。至其地,知其詩為工也。
strong péng xī yuán strong
彭西園
péng yáo yù, hào xī yuán gōng zǐ, hé nán lù yì rén, guān tōng pàn. chóng zhēn mò, pō shàn shī míng. yǔ nián shí bā jiǔ shí, yǔ xiān xiōng kǎo gōng tóng shàng gōng chē, yú běi dào nì lǚ, jiàn bì shàng huà lán shí, shén yǒu fēng zhì, qí páng xì zì zhù yuē: xī yuán shì ér qiáo shī tóng xiě. zhōng shū shè rén wú jùn wén qǐ měi zhèn hēng tí qí hòu yún: lìng rén xiàn shā xī yuán lǎo, xié dé xī shī gòng xiǎo qiáo. hòu shí yú nián, zhòng guò zhī, huà yóu wǎn rán, tí yī shī yún: wú fù xiāng zhōng jiàn sì rén, xī yuán lán shí chuàng rú xīn. dī huí shí wǔ nián qián shì, zhǐ yǒu zhū sī luò àn chén. cǐ shī bù fù yì, zài jīng shī péng shù zǐ xiàn mén wèi yǔ sòng zhī. fù shí yú cǐ.
彭堯諭,號西園公子,河南鹿邑人,官通判。崇禎末,頗擅詩名。予年十八九時,與先兄考功同上公車,於北道逆旅,見壁上畫蘭石,甚有風致,其旁細字注曰:「西園侍兒喬施同寫。」中書舍人吳郡文啟美(震亨)題其後云:「令人羨煞西園老,攜得西施共小喬。」後十餘年,重過之,畫猶宛然,題一詩云:「無復湘中見汜人,西園蘭石愴如新。低回十五年前事,只有蛛絲絡暗塵。」此詩不復憶,在京師彭庶子羨門為予誦之。附識於此。
strong huáng xú shī strong
黃徐詩
huáng lǔ zhí wǎn zì kān dìng qí shī, zhǐ sān bǎi bā piān. xú chāng guó zì xuǎn dí gōng jí, yì zhǐ sān bǎi yú shǒu. xī rén zì ài qí míng rú cǐ.
黃魯直晚自刊定其詩,止三百八篇。徐昌國自選《迪功集》,亦止三百餘首。昔人自愛其名如此。
strong ní rén jí strong
倪仁吉
nǚ láng ní rén jí, yì wū rén, shàn xiě shān shuǐ, yóu gōng piān shí. yǔ cháng jiàn qí gōng yì tú shī, qí yī yún: diào rù cāng wú bān zhú zhī, xiāo xiāng miǎo miǎo shuǐ yún sī. tīng lái jì dé huá qīng yè, shū yǔ yín gāng dú zuò shí. xiān kǎo gōng xiōng céng dé qí quán jí. ní shǒu zhǒng fāng zhú shù shí gān, shén ài xī. lái yáng dǒng qiáo chù shì yóu wù jùn, ní gāo qí rén, zhuó yī zhī zèng zhī.
女郎倪仁吉,義烏人,善寫山水,尤工篇什。予嘗見其宮意圖詩,其一云:「調入蒼梧斑竹枝,瀟湘渺渺水雲思。聽來記得華清夜,疏雨銀缸獨坐時。」先考功兄曾得其全集。倪手種方竹數十竿,甚愛惜。萊陽董樵處士游婺郡,倪高其人,斫一枝贈之。
strong yǐn zi qiú strong
尹子求
yú shān shī: huī háo duì kè cáo néng shǐ, lián gé fén xiāng yǐn zi qiú. zi qiú, míng shēn, shǔ yí bīn rén. yǔ guò xù zhōu, xún qí hòu rén, wú yǒu. dé qí yí shī jí sù xiá jì lüè yī juàn yú qí mén rén fán xīng wěi. fán yún: shǔ luàn, yǐn xiān shēng sǐ zhī. yǒu hú shēng yuē zhī zhě, xié cǐ jí bì bīng máng bù, hú yì sǐ, cǐ jí liú luò yī yí shēng jiā. jiǔ zhī, xù zhōu shì rén mǒu kè yóu qí dì, yī rì, yǔ lùn xiān shēng shī, yí shēng yáo shǒu yuē: làng dé míng ěr. chū cǐ jí, zé tú mǒ jǐ biàn, shì rén suì qǐ qǔ yǐ guī. ér yǔ lüè wèi lùn cì kè zhī. fán zì zi jǐng, lǎo rú yě. zi qiú zhǐ yǒu yī sūn, míng, zì ruò lǔ, yì fán yún.
虞山詩:「揮毫對客曹能始,簾閣焚香尹子求。」子求,名伸,蜀宜賓人。予過敘州,詢其後人,無有。得其遺詩及《訴峽記略》一卷於其門人樊星煒。樊云:「蜀亂,尹先生死之。有胡生約之者,攜此集避兵芒部,胡亦死,此集流落一彝生家。久之,敘州士人某客游其地,一日,與論先生詩,彝生搖手曰:『浪得名耳。』出此集,則塗抹幾遍,士人遂乞取以歸。而予略為論次刻之。」樊字子景,老儒也。子求止有一孫,名,字若魯,亦樊雲。
strong qí liáng chàng hé jí strong
岐梁倡和集
sū wén zhōng gōng fèng xiáng bā guān shī, gǔ jīn qí zuò, yǔ dù zi měi hán tuì zhī dǐng zhì, wén dìng jiē yǒu hé zuò, wèi zhī qí liáng chàng hé jí, rán pò lì bù dǎi wén zhōng yǐ. wén dìng zuò wén zhōng mù zhì, wèi: zì huáng zhōu hòu, qí wén yī biàn, rú chuān zhī fāng zhì, ér zhé chēng hū bù néng jí. rán cǐ zǎo suì zhī zuò, yì zì bù dí yě. yǐng bīn jí zhōng rú wèi fú lí hú yīn qū děng piān, yì shì gāo zuò.
蘇文忠公《鳳翔八觀詩》,古今奇作,與杜子美、韓退之鼎峙,文定皆有和作,謂之《岐梁倡和集》,然魄力不逮文忠矣。文定作文忠墓誌,謂:自黃州後,其文一變,如川之方至,而轍瞠乎不能及。然此早歲之作,亦自不敵也。《潁濱集》中如《魏佛狸》、《湖陰曲》等篇,亦是高作。
strong jì yìng huái strong
紀映淮
jīn líng jì qīng, zì zhú yuǎn, néng shī. shǎo wèi zhū shēng, qì qù, rù tiān tāi guó qīng sì wèi sēng. jiǔ zhī, fù shě qù. qí zi yìng zhōng bó zǐ, yóu fù shī míng. nǚ míng yìng huái, zì ā nán, cháng yǒu qín huái zhú zhī yún: qī yā liú shuǐ diǎn qiū guāng, ài cǐ xiāo shū shù jǐ xíng. bù yǔ xíng rén wǎn lí bié, fù chéng xiè nǚ xuě fēi xiāng. jí jī, jià jǔ zhōu dù shì, zǎo guǎ, nián wǔ shí yú, yǐ jié zhōng. yǔ zài yí zhì shí, xià yǒu sī jīng biǎo zhī. yǔ xī zài qín huái fù shī yún: shí lǐ qīng huái shuǐ wèi lán, bǎn qiáo xié rì liǔ sān sān. qī yā liú shuǐ kōng xiāo sè, bù jiàn tí shī jì ā nán. bó zǐ jiàn zhī, shū bù xǐ. hòu èr shí nián, cóng zi qǐ dà, guān jǔ xué zhèng, fǎng dé qí yí shī shù piān. qí yī yún: qīng xī yǒu táo yè, liú shuǐ zài jiā rén. míng yǐ wáng láng jiǔ, huā yóu gǔ dù xīn. jí yáo qín dài yuè, zhī dài jìn shí chūn. mò wèi gōng píng lǎn, yīn zhī kě jié lín. yòu: lǐ huā yī gū cūn, liú shuǐ shù jiān wū. xī yáng bù jiàn rén, gǔ niú mài zhōng sù.
金陵紀青,字竺遠,能詩。少為諸生,棄去,入天台國清寺為僧。久之,復捨去。其子映鍾伯紫,尤負詩名。女名映淮,字阿男,嘗有《秦淮竹枝》云:「棲鴉流水點秋光,愛此蕭疏樹幾行。不與行人綰離別,賦成謝女雪飛香。」及笄,嫁莒州杜氏,早寡,年五十餘,以節終。予在儀制時,下有司旌表之。予昔在秦淮賦詩云:「十里清淮水蔚藍,板橋斜日柳毿毿。棲鴉流水空蕭瑟,不見題詩紀阿男。」伯紫見之,殊不喜。後二十年,從子啟大,官莒學正,訪得其遺詩數篇。其一云:「清溪有桃葉,流水載佳人。名以王郎久,花猶古渡新。楫搖秦代月,枝帶晉時春。莫謂供憑攬,因之可結鄰。」又:「李花一孤村,流水數間屋。夕陽不見人,牯牛麥中宿。」
strong jǐn qiū tíng biàn strong
錦秋亭辨
zì xià zhuāng qiáo dù shí shuǐ sú míng wū hé ér dōng, bìng hé běi xíng, nèi hé wài hú, hào miǎo wú jì. shí lǐ zhì wān tóu, xīn bó èr yì fēn jiè chù yě. shí shuǐ zì nán ér běi, xiǎo qīng gù hé zì xī ér dōng, huì yú wān tóu, yǔ hú xiāng wàng, zhōng gèn zhǎng dī. wān tóu yān huǒ shù bǎi jiā, jiā hé yǐ jū, cuó zhōu yú tǐng, lín cì shì qiáo. zài dù wān tóu qiáo ér běi, shì chán jǐn chù, dī zhí rú xián, shǔ yú bó chāng chéng, fán shí lǐ, jǔ liǔ jiā zhī. liǎng àn jiē dào chéng hé táng, lí luò cài pǔ, yǔ wěi xiāo jiāo cuò. shí shí yuè xià huàn, guò zhī, yān yǔ kōng, shuǐ qín jiǎo yì, huáng yè mǎn dì, rén xíng qí zhōng, wǎn ruò huà tú, shí jiàn mù rén suō lì yù hú sù guī cūn luò jiān, miǎo rán yǒu wú yuè jiān yì. míng rì qíng, suì yóu dōng chéng qí xíng ér nán, shě qí guò shí liáng, dēng jià bǐ shān. shān dié tǔ wèi zhī, sān fēng qǐ fú, zá zhí táo liǔ, jǐn qiū tíng zài dōng fēng. cǐ tíng yuán zhōng tǒng suǒ jiàn, qí chéng yǐ wèi zài dōng nán chéng shàng, ér shān nǎi jiā jìng jiǎ chén qiān shì huáng áo suǒ zhú, zé tíng zhī yí, dāng zài shì shí yě. běi zhěn chéng dié, xī wàng hé dī, dōng nán fǔ lín jí pǔ, bèi yān bō kuàng miǎo zhī qù. yīn yì xú yǐn jūn yè jiù shì yǔ jǐn qiū tíng biàn, jù lù yú cǐ, yǐ bèi zī tíng gù shí, shǐ lái zhě yǒu suǒ kǎo yān.
自夏莊橋渡時水(俗名烏河)而東,並河北行,內河外湖,浩淼無際。十里至灣頭,新、博二邑分界處也。時水自南而北,小清故河自西而東,匯於灣頭,與湖相望,中亘長堤。灣頭煙火數百家,夾河以居,鹺舟漁艇,鱗次市橋。再渡灣頭橋而北,市廛盡處,堤直如弦,屬於博昌城,凡十里,櫸柳夾之。兩岸皆稻塍荷塘,籬落菜圃,與緯蕭交錯。時十月下浣,過之,煙雨空,水禽矯翼,黃葉滿地,人行其中,宛若畫圖,時見牧人蓑笠御觳觫歸村落間,邈然有吳越間意。明日晴,遂由東城騎行而南,舍騎過石樑,登架筆山。山疊土為之,三峰起伏,雜植桃柳,錦秋亭在東峰。此亭元中統所建,《齊乘》以為在東南城上,而山乃嘉靖甲辰僉事黃鰲所築,則亭之移,當在是時也。北枕城堞,西望河堤,東南俯臨極浦,備煙波曠渺之趣。因憶徐隱君(夜)舊示予《錦秋亭辨》,具錄於此,以備茲亭故實,使來者有所考焉。
běi hú míng jǐn qiū, xīn chéng bó xìng èr xiàn zhì, jiē yǐ wèi běn yú pō shī, qí suǒ wèi shī, jí jīn zhì suǒ zài: shuāng fēng shōu lǜ jǐn wǔ yán bā jù zhě shì yě. yǔ dú yí shī zhōng běi què zì, bù lèi sòng shí shì jī ér dōng pō quán jí jí dān kè jiāo xī jí, dōu wú cǐ shǒu shī zhī qì gé yì bù lèi, rán wú jù yǐ duó zhī. jí yuè yuán bīng bù shì láng yú gōng qīn qí chéng jǐn qiū tíng yī zé, nǎi zhī cǐ shī jí yú gōng zuò, suǒ wèi qǔ pō shī mìng míng zhě fēi. cǐ shī nǎi qǔ hé wén yǔ kě héng hú jué jù ér míng zhī yě. hòu lái zuò zhì zhě, jù qīn shū cǎi rù, bù xì xiáng wén yì, qiān lián dú qù, yǐ zhì chéng xí é wù ér bù zhī gǎi. jù qīn suǒ jì, tíng wèi zhōng tǒng jiān yì rén suǒ jiàn, zhōng tǒng nǎi yuán chū nián hào, hòu sū gōng bǎi shù shí nián, dāng shí qǐ suì yǒu tíng kě fù shī yé? rán hé yǐ zhī qí qǔ shī jí héng hú jué jù yě? yǐ qí piān zhōng lián zhuì jǐn qiū èr zì ér zhī zhī yě. jīn qīn shī shuāng jǐn yún qiū děng zì, yì réng běn cǐ. zhé lù qīn yuán wén bìng lù sū shī yú hòu.
北湖名錦秋,新城、博興二縣誌,皆以為本於坡詩,其所謂詩,即今志所載:「霜風收綠錦」五言八句者是也。予獨疑詩中北闕字,不類宋時事跡;而《東坡全集》及單刻《膠西集》,都無此首;詩之氣格亦不類,然無據以奪之。及閱元兵部侍郎於公欽《齊乘·錦秋亭》一則,乃知此詩即於公作,所謂取坡詩命名者非。此詩乃取《和文與可橫湖絕句》而名之也。後來作志者,據欽書采入,不細詳文義,牽連讀去,以致承襲訛誤而不之改。據欽所記,亭為中統間邑人所建,中統乃元初年號,後蘇公百數十年,當時豈遂有亭可賦詩耶?然何以知其取詩即《橫湖絕句》也?以其篇中連綴「錦秋」二字而知之也。今欽詩「霜錦雲秋」等字,亦仍本此。輒錄欽原文並錄蘇詩於後。
qí chéng yī zé: jǐn qiū tíng, bó xìng dōng nán chéng shàng, zhōng tǒng zhōng yì rén suǒ jiàn, qǔ pō shī mìng míng cǐ xià yú zì xù shù. gài qí dì zī shí bān luò zhū shuǐ, huì wèi mǎ chē dú yǐ rù hǎi, bó xìng wǎn zài shuǐ zhōng, zhōu jí jiāo tōng, yú dào chéng shì. xī cháng guò zhī, ài qí fēng jǐng jué lèi jiāng nán, fù shī tíng shàng yún: shuāng fēng shōu lǜ jǐn, wàn qǐng shuǐ yún qiū. hǎi qì cháo chéng shì, shān guāng wǎn duì lóu. zhōu chē tōng běi què, tú huà rù nán zhōu. qiě shí lú yú měi, wú méng zài bái ōu. qí lú suī xiǎo, yì sì sāi, bù jiǎn sōng jiāng, yǒu chún cài, qí rén bù shí, mù lú wèi zhì yún.
《齊乘》一則:錦秋亭,博興東南城上,中統中邑人所建,取坡詩命名(此下於自敘述)。蓋齊地淄、時、般、濼諸水,匯為馬車瀆以入海,博興宛在水中,舟楫交通,魚稻成市。昔嘗過之,愛其風景絕類江南,賦詩亭上云:「霜風收綠錦,萬頃水雲秋。海氣朝成市,山光晚對樓。舟車通北闕,圖畫入南州。且食鱸魚美,吾盟在白鷗。」其鱸雖小,亦四腮,不減松江,有蓴菜,齊人不識,目鱸為豸雲。
sū gōng héng hú jué jù: tān kàn cuì gài yōng hóng zhuāng, bù jué hú biān yī yè shuāng. juǎn què tiān jī yún jǐn duàn, cóng jiào pǐ liàn xiě qiū guāng.
蘇公《橫湖絕句》:「貪看翠蓋擁紅妝,不覺湖邊一夜霜。卷卻天機雲錦段,從教匹練寫秋光。」
wài zǔ jì mù wáng gōng, shì mù bó qià, gōng běi hú yóu jì zài: qīn cháng zì jì nán huá bù zhù shān xià, jīng xiǎo qīng hé, dōng rù cǐ hú zhé ér nán, rù shí shuǐ, zhì suǒ zhèn, shě zhōu guī yì dōu cǐ yì běn qí chéng shí shuǐ tiáo xià suǒ zài. zé zhī qīn guò cǐ fù shī, shì qí cháng suǒ wǎng lái zhī dì yǐ. dú jì zhōng yú cǐ shī ǒu shī jiǎn chá, shàng yán jiù zhì zhī é. ér wài bó zǔ kāng yǔ xiān shēng zuò zhì yì réng zhī, ān zhī hòu lái bù yǒu jù cǐ ér biān rù sū jí zhě, shì bù kě bù biàn yě. wèi yí yú hú zhī běi àn shèng chù, cí sū yú èr gōng, é yǐ méng ōu, gèng bǎng juǎn yún xiě liàn sì dà zì yú qí shàng, shù bǐ hòu lái zhī cǐ yuán qǐ. tè wèi bǐ shù, qí wú dì zhī dà rén jūn zǐ yǒu zhì chéng jí zhě shé zhōng yān. suì zài gēng xū wǔ yuè jiǔ rì, hú shàng lǎo yú xú yè jì kāng yǔ xiān shēng, jí xiān zǔ fāng bó gōng yě.
外祖季木王公,世目博洽,公《北湖遊記》載:「欽常自濟南華不注山下,經小清河,東入此湖;折而南,入時水,至索鎮,舍舟歸益都(此亦本《齊乘·時水》條下所載)。則知欽過此賦詩,是其常所往來之地矣。獨記中於此詩偶失簡察,尚沿舊志之訛。而外伯祖康宇先生作志亦仍之,安知後來不有據此而編入蘇集者,是不可不辨也。謂宜於湖之北岸勝處,祠蘇、於二公,額以「盟鷗」,更榜「捲雲寫練」四大字於其上,庶俾後來知此緣起。特為筆述,俟吾地之大人君子有志乘籍者折衷焉。歲在庚戌五月九日,湖上老漁徐夜記(康宇先生,即先祖方伯公也)。
strong léi yǔ jīn strong
雷雨津
léi bīng bù yǔ jīn qǐ jiàn, shǔ zhī jǐng yán rén, míng chóng zhēn jiǎ xū jìn shì. cháng guò chǔ, tí dòng tíng miào yún: wǒ shì rén lóng jūn yì lóng, wú jīn hú wèi hū ní zhōng? píng jūn jiè dé qīng yǔ, shǒu lǎn fēng yún mǎn tài kōng. jiǎ shēn hòu, cóng zhāng gōng yù sì jiān jūn sǐ. yǔ shí qí zi wú jiāng zhī xiàn shān, zì hù shān.
雷兵部雨津(起劍),蜀之井研人,明崇禎甲戌進士。嘗過楚,題洞庭廟云:「我是人龍君亦龍,吾今胡為乎泥中?憑君借得青雨,手攬風雲滿太空。」甲申後,從張公玉笥監軍死。予識其子吳江知縣埏,字笏山。
strong zhāng kūn shī strong
張鯤詩
zōu píng zhǎng bái shān lǐ quán sì, jí fàn wén zhèng gōng huà zhōu chù, sì shān huán hé, yī xī dài yíng, xī shàng yǒu fàn gōng cí, cí zhōng duō qián dài shí kè, yǒu jiā jìng shí sān nián sōng shǎo shān rén zhāng kūn bā jué jù zuì jiā. jié lù yú zuǒ: wēi gé yān xiá chū, fēng yán mí lù lái. chūn quán luò xī jiān, shēng rào dú shū tái. tái qián bì yù shù, yè yè shàng qīng xiāo. gōng shī qiú dà mù, lóng dòng wàn nián cháo. fēng zhòu xī yáng sè, yān chūn yán huì xiāng. rén yán bèi jué hè, cái shì shàng shū táng. shān hù mái jīn kū, quán tōng huà zhōu chú. chuán dēng yī bō zài, céng bàn lǎo lóng tú. líng shā qún fēng hé, míng cí bàn rì yóu. nán féng fú hǎi shù, yì jí xià shān chóu. kūn, hé nán jūn zhōu rén, shī míng bù shèn zhe, ér shī zhī gōng rú cǐ.
鄒平長白山醴泉寺,即范文正公畫粥處,四山環合,一溪帶瀠,溪上有范公祠,祠中多前代石刻,有嘉靖十三年崧少山人張鯤八絕句最佳。節錄於左:「危閣煙霞出,峰檐麋鹿來。春泉落西間,聲繞讀書台。」「台前碧玉樹,葉葉上青霄。工師求大木,隆棟萬年朝。」「風晝溪楊色,煙春岩蕙香。人言背絕壑,才是上書堂。」「山護埋金窟,泉通畫粥廚。傳燈衣缽在,曾伴老龍圖。」「靈剎群峰合,名祠半日游。難逢浮海術,易集下山愁。」鯤,河南鈞州人,詩名不甚著,而詩之工如此。
strong zhāng shǎn strong
張閃
diān yǒng chāng zhāng hán yù guāng jí, shēng ān xiān shēng suǒ dìng yòu shǎn jì xiū yǔn dí, yì yǒng chāng chǎn, zài qǐ zhēn wèn, yǒu shī míng. duān jiǎn wáng gōng hóng zuò yǐ èr gōng jiē qí xiāng qián bèi, cháng yù hé kè qí shī. dīng wèi wù shēn jiān, gōng wèi dà sī nóng, yǐ èr gōng jí shǔ yǔ xuǎn jiào kè zhī. yǔ wèi shǎn jí kě shān zhě guò bàn, fēi zhāng pǐ dí, dāng zhuān kè zhāng jí, ér yǐ shǎn jí fù hòu. gōng yǐ wèi rán. gēng xū, gōng qǐ hái gǔ, guī wò jīn líng, bù zhī jìng guǒ cǐ zhì fǒu?
滇永昌張含愈光集,升庵先生所定;又閃繼修允迪,亦永昌產,在啟禎問,有詩名。端簡王公(弘祚)以二公皆其鄉前輩,常欲合刻其詩。丁未戊申間,公為大司農,以二公集屬予選較刻之。予謂閃集可刪者過半,非張匹敵,當專刻張集,而以閃集附後。公以為然。庚戌,公乞骸骨,歸臥金陵,不知竟果此志否?
strong yuè shī strong
粵詩
nán hǎi qū jiè zǐ dà jūn, shǎo wèi zhū shēng, yǒu shēng. xuán qì qù, xué fú tú fǎ, shì míng yī líng, zì wēng shān. jū luó fú jiǔ zhī, chū yóu wú yuè. yòu shù nián, hū jiā guàn jīn, yóu qín lǒng, yǔ qín zhōng míng shì wáng wú yì hóng zhuàn lǐ tiān shēng yīn dǔ bèi wèi yǒu, zuò huá yuè bǎi yùn shī. gù yuán shǒu jiāng mǒu, jiàn ér mù qí cái, yǐ shēng qī zhī. wēng shān ài wán shǎo shì, fù shī yún: tóng qī hóng cuì sān huā shù, duì xiě dān qīng wǔ yuè tú. zì gù yuán xié qī zhì dài zhōu shàng gǔ, zài yóu jīng shī, xià wú huì, zì jīn líng guī yuè. qī suí bìng sǐ. wēng shān zhī shī, yóu gōng yú shān lín biān sāi, yī dài cái yě. tóng shí chén gōng yǐn zì yuán xiào, wáng bāng jī zì shuō zuò, liáng pèi lán zì zhī wǔ, wáng míng léi zì zhèn shēng, chén zi shēng zì qiáo shēng, jiē guǎng zhōu rén, gōng shī. yuán xiào shī yóu gāo, rú jī xuě huí gū zhào, hán xiāng gòng cǐ xīn. lí yōu zài xiāng shuǐ, gǔ sè mǎn héng yáng. yòu xiāng shān xiǎo bié yín jiān mèng, shuǐ yì duō qíng làng yǔ fēng. guāng láng guò yǔ chuí kòng dì, dài mào chéng cháo shàng gǔ chéng zhī lèi, jiē jiā. shuō zuò jù rú: yún dī cāng hǎi shù, cháo shàng xī yáng chéng. shǔ sè hán shān wài, qiū fēng gǔ dù qián. shū jìn qián liú. yòu yǒu jué jù yún: zuó dōng guī qù jīn chūn xìn, yán shì duān yáng rù chǔ shān. yín qǔ jīng zhōu jiù shí shì, dòng tíng qiū jǐn kè yīng hái. qiáo shēng xī xī yán yún: yuān yāng lóu wài wū yù qī, dài mào liáng jiān yàn tǔ ní. yuè yūn yuán suí hàn dōng bàng, tiān hé qīng xiàng rǔ nán jī. wàn fāng yí tài huá dèng chū, yī xiào héng chén cuì zhàng dī. chóu jiàn xiǎo hóng zhēng sài běi, bù zhī tiān jiāng dìng liáo xī. yòu yǒu nán zhōng sāi xià qū yī piān, jí shì yáng yòng xiū gé diào. wēng shān shī, yǔ céng wèi xuǎn bǎi piān, yǐ wèi táng sòng yǐ lái shī sēng wú jí zhě. wǔ lǜ rú fān suí nán yuè zhuǎn, yàn bèi bì xiāng fēi. jiǔ bìng bēi huān jǐn, xīn hán yī nà zhòng. jué jù rú yíng yíng táo lǐ huā, bó mìng jì jūn zhǎng. hé shuǐ suī dōng liú, hé yú zì xī shàng. yòu guī fēng cí: nán yuè qīng xiāo shì bì yún, cái wèi fēi yàn yù fēng qún. zhōng liú wǔ bà jiāng xiān qù, wàn suì qiān qiū fù jiù jūn. kè yàn mén yún: sān nián zuò kè bàng hū tuó, tīng jǐn āi jiā chū sài gē. bái fà bù chóu míng jìng mǎn, qiū shuāng zhǐ yuàn yàn mén duō. cǐ lèi bù néng xī jì yě. yǔ cháng yǔ chéng zhí fāng yún: jūn xiāng dōng yuè, rén cái zuì shèng, zhèng yǐ pì zài lǐng hǎi, bù wèi zhōng yuán jiāng zuǒ xí qì xūn rǎn, gù shàng cún gǔ fēng ěr. lǐ yīn dǔ fù píng lǐ tiān shēng yīn dǔ, nián sān shí, qì zhū shēng. bó xué qiáng jì, shí sān jīng zhù shū yóu jí guàn chuān. zhǎng lǜ dé shǎo líng jiā fǎ, cháng yǐ sì shí yùn shī zèng cáo qiū yuè, cáo tàn yuē: shù bǎi nián wú cǐ zuò yǐ. lǐ yǒu jù yún: lín gǔ guān yīn běn, qián kūn lǎo tuàn cái. yǔ wèi lǐ yǔ jīng yǔ, zuì bù yì xià, pō gōng xiě dù shī, zhì zhì yuǎn kǒng zhōng ní, tíng bǐ wèi xué rén yún: cǐ jù bù zú wèi fǎ. wáng jìng měi yún: cáo zi jiàn hòu, zuò zhě duō néng rù shǐ yǔ, bù néng rù jīng yǔ xiè kāng lè chū, ér yì cí zhuāng yǔ wú bù wèi yòng. rán zé yòng jīng, gù yǐ kāng lè wèi zōng yě.
南海屈介子(大均),少為諸生,有聲。旋棄去,學浮屠法,釋名一靈,字翁山。居羅浮久之,出遊吳越。又數年,忽加冠巾,游秦隴,與秦中名士王無異(弘撰)、李天生(因篤)輩為友,作華岳百韻詩。固原守將某,見而慕其才,以甥妻之。翁山愛玩少室,賦詩云:「同棲紅翠三花樹,對寫丹青五嶽圖。」自固原攜妻至代州上谷,再游京師,下吳會,自金陵歸粵。妻隨病死。翁山之詩,尤工於山林邊塞,一代才也。同時陳恭尹字元孝,王邦畿字說作,梁佩蘭字芝五,王鳴雷字震生,陳子升字喬生,皆廣州人,工詩。元孝詩尤高,如「積雪回孤棹,寒湘共此心。離憂在湘水,古色滿衡陽。」又「鄉山小別吟兼夢,水驛多情浪與風。桄榔過雨垂空地,玳瑁乘潮上古城」之類,皆佳。說作句如:「雲低滄海樹,潮上夕陽城。」「曙色寒山外,秋風古渡前。」殊近錢、劉。又有絕句云:「昨冬歸去今春信,言是端陽入楚山。吟取荊州舊時事,洞庭秋盡客應還。」喬生昔昔鹽云:「鴛鴦樓外烏欲棲,玳瑁梁間燕吐泥。月暈圓隨漢東蚌,天河傾向汝南雞。萬方儀態華鐙出,一笑橫陳翠帳低。愁見曉鴻征塞北,不知天將定遼西。」又有《南中塞下曲》一篇,極似楊用修格調。翁山詩,予曾為選百篇,以為唐宋以來詩僧無及者。五律如「帆隨南嶽轉,雁背碧湘飛。」「久病悲歡盡,新寒衣衲重。」絕句如「熒熒桃李花,薄命寄君掌。河水雖東流,河魚自西上。」又歸風詞:「南越輕綃似碧雲,裁為飛燕御風裙。中流舞罷將仙去,萬歲千秋復就君。」客雁門云:「三年作客傍滹沱,聽盡哀笳出塞歌。白髮不愁明鏡滿,秋霜只怨雁門多。」此類不能悉記也。予嘗語程職方云:「君鄉東粵,人才最盛,正以僻在嶺海,不為中原江左習氣薰染,故尚存古風耳。」李因篤富平李天生因篤,年三十,棄諸生。博學強記,《十三經註疏》尤極貫穿。長律得少陵家法,常以四十韻詩贈曹秋岳,曹嘆曰:「數百年無此作矣。」李有句云:「林谷關音本,乾坤老彖才。」予謂理語經語,最不易下,坡公寫杜詩,至「致遠恐終泥」,停筆謂學人云:「此句不足為法。」王敬美云:「曹子建後,作者多能入史語,不能入經語;謝康樂出,而易辭、莊語無不為用。」然則用經,固以康樂為宗也。
strong chén bó jī strong
陳伯璣
chén bó jī yǔn héng, jiàn chāng nán chéng rén, yù shǐ běn zi, qīng léi rú bù shèng yī. wǔ yán shī gǔ dàn, zì chéng yī jiā, rú hán rì míng gū chéng, xié fēng xià fēi niǎo, yòu lán yú wàng guī niǎo, rì mù kōng chéng qū, cǐ lèi èr shí yú piān, bù jiǎn wáng wéi. luàn hòu yù huáng shān, yí jiū zī, zài yí bái xià, pín shén. zhuàn shī wèi guó yǎ jí lóu jiān xú shì pǔ yí wén zhī lèi, fán shí yú zhǒng, yòu zhe gǔ rén jǐ bù ruò gān juǎn. kāng xī guǐ mǎo, guī yù zhāng. shí shī yú shān rùn zhāng zhōu bó héng tǐ guān jiē wèi jiāng xī jiān sī, wèi bo zhú sū yún qīng dōng hú gù jū. hòu shù nián, jìng léi bìng sǐ.
陳伯璣允衡,建昌南城人,御史本子,清羸如不勝衣。五言詩古澹,自成一家,如「寒日明孤城,斜風下飛鳥」,又「籃輿望歸鳥,日暮空城曲」,此類二十餘篇,不減王、韋。亂後寓黃山,移鳩茲,再移白下,貧甚。撰《詩慰》、《國雅》及《婁堅徐世溥遺文》之類,凡十餘種,又著古人幾部若干卷。康熙癸卯,歸豫章。時施愚山(閏章)、周伯衡(體觀)皆為江西監司,為卜築蘇雲卿東湖故居。後數年,竟羸病死。
strong téng wáng gé shī strong
滕王閣詩
nán zhōu téng wáng gé, huǐ yú jīn shēng huán zhī luàn. shùn zhì zhōng, cài shàng shū shì yīng kāi fǔ jiāng yòu, chóng xīn zhī. hǎi nèi míng liú duō fù shī, wéi hǎi yán péng xiàn mén sūn shàn chǎng, qí jǐng jù yún: yī rán jí pǔ shēng qiū shuǐ, zhōng gǔ hán cháo sòng xī yáng. péng jīn wèi nèi gé xué shì jiān lǐ bù shì láng.
南州滕王閣,毀於金聲桓之亂。順治中,蔡尚書(士英)開府江右,重新之。海內名流多賦詩,惟海鹽彭羨門(孫)擅場,其警句云:「依然極浦生秋水,終古寒潮送夕陽。」彭今為內閣學士兼禮部侍郎。
strong shī zhàng strong
詩帳
shī yú shān fēn shǒu hú xī, zhì níng zhàng, tí shī qí shàng, jì lín wēng mào zhī. yī shí míng shì duō shǔ hé, míng yuē shī zhàng. huò yī jué jù yún: dòu zhàng yīn qín bái níng cái, shǐ jūn qīn zì xiě shī lái. gū shān chù shì cháo mián wěn, cháo rì hōng mén lǎn wèi kāi.
施愚山分守湖西,制苧帳,題詩其上,寄林翁茂之。一時名士多屬和,名曰「詩帳」。或一絕句云:「斗帳殷勤白苧裁,使君親自寫詩來。孤山處士朝眠穩,朝日烘門懶未開。」
strong fēi lián guǎn wǎ strong
飛廉館瓦
yuán wáng wén dìng yùn qiū jiàn jí, yǒu fēi lián guǎn wǎ yàn gē, lüè yún: liú láng yǎo yǎo qiū fēng kè, shén niǎo míng fēi yì chū gé. bào zhāng jué shǒu wěi pán shé, jiàn zhāng qiān mén fēng liè liè. yún yún. cǐ yì zài tóng què zhī qián, zhī hàn wǎ wú bù kě wèi yàn yě.
元王文定(惲)《秋澗集》,有《飛廉館瓦硯歌》,略云:「劉郎杳杳秋風客,神鳥冥飛憶初格。豹章爵首尾蟠蛇,建章千門風冽冽。」云云。此亦在銅雀之前,知漢瓦無不可為硯也。
strong zhào zhōu huà shuǐ strong
趙州畫水
zhào zhōu huà shuǐ, shì chuán shì wú dào zǐ bǐ. lù yǎn shān dà jià běi hái lù yún, xuān dé jiān dìng zhōu hé shēng zuò yě.
趙州畫水,世傳是吳道子筆。陸儼山《大駕北還錄》雲,宣德間定州何生作也。
strong shī sòng strong
施宋
kāng xī yǐ lái, shī rén wú chū nán shī běi sòng zhī yòu, xuān chéng shī rùn zhāng yú shān, lái yáng sòng wǎn lì shang yě. xī rén lùn gǔ shī shí jiǔ shǒu yǐ wèi jīng xīn dòng pò, yī zì qiān jīn. shī wǔ yán yún: qiū fēng yī xī qǐ, tíng shù yè jiē fēi. gū huàn bǎi yōu jí, gù rén qiān lǐ guī. yuè yún hán bù sàn, jiāng yàn qù hái xī. chí mù jiān lí bié, chóu jūn xuě mǎn yī. cǐ suī jìn tǐ, qǐ kuì shí jiǔ shǒu yé? jǐ wèi zài jīng shī, dēng táng zài bài, qiú yǔ dìng qí quán jí. sòng zhè jiāng hòu shī, pō nǐ fàng wēng, wǔ gǔ gē xíng, shí chuǎng dù hán zhī ào. kāng xī rén zǐ chūn zài jīng shī, qiú yǔ dìng qí shī bǐ, wèi sān shí juǎn. qí qiū, yǔ yǔ xiān hòu rù shǔ. yǔ guī zhī míng nián, sòng yǐ niè shǐ rù jìn. shǔ luàn, qī nú jiē jì chéng dū, sòng yù yù mò yú jīng dǐ. cǐ jí bù zhī liú luò hé dì yǐ?
康熙已來,詩人無出南施北宋之右,宣城施閏章愚山,萊陽宋琬荔裳也。昔人論古詩十九首以為驚心動魄,一字千金。施五言云:「秋風一夕起,庭樹葉皆飛。孤宦百憂集,故人千里歸。岳雲寒不散,江雁去還稀。遲暮兼離別,愁君雪滿衣。」此雖近體,豈愧十九首耶?己未在京師,登堂再拜,求予定其全集。宋浙江後詩,頗擬放翁,五古歌行,時闖杜、韓之奧。康熙壬子春在京師,求予定其詩筆,為三十卷。其秋,與予先後入蜀。予歸之明年,宋以臬使入覲。蜀亂,妻孥皆寄成都,宋鬱郁歿於京邸。此集不知流落何地矣?
strong èr dài strong
二戴
dài běn xiào, zì wù zhān, hé zhōu rén, shī huà jiē chāo jué. cháng zài jīng shī, yè yǔ yǒu rén tán huá shān zhī shèng, chén qǐ, jí fú bèi wǎng yóu, qí gāo kuàng rú cǐ. dì xiào, zì wú tiǎn, sì shí bù qǔ, yì yǒu shī míng. jiē lǎo yú bù yī. běn xiào yí yǔ huà, zì tí shī yún: cóng báo hé wěng huì, qiáo mù wú yú yīn. fǔ jīn xiàng tiān dì, bēi fēng cuī wǒ xīn. bù zhī shí róng zhě, hé yǐ dá gāo shēn? yòu yún: cǎo mù zì zhēng róng, pān yuán yǔ yī fù. líng xiāo sāng jì shēng, zī màn shàng kě jù. xī zāi bù fáng wēi, liáng cái huà kū shù.
戴本孝,字務旃,和州人,詩畫皆超絕。嘗在京師,夜與友人談華山之勝,晨起,即幞被往游,其高曠如此。弟┢孝,字無忝,四十不娶,亦有詩名。皆老於布衣。本孝貽予畫,自題詩云:「叢薄何蓊穢,喬木無餘陰。斧斤向天地,悲風摧我心。不知時榮者,何以答高深?」又云:「草木自爭榮,攀援與依附。凌霄桑寄生,滋蔓尚可懼。惜哉不防微,良材化枯樹。」
strong kuàng lù strong
鄺露
kuàng lù, zì zhàn ruò, nán hǎi rén, kuáng shēng yě. fù cái bù jī, cháng bì yī tā lǚ, xíng gē shì shàng, páng ruò wú rén. shùn zhì chū, wáng shī rù yuè, shēng bào qí suǒ bǎo gǔ qín, bù shí sǐ. qí shī míng jiào yǎ. guò jiǎ yì zhái sān lǘ miào yún: fú xiāng qī zé xià líng qú, láo luò cán yún bàn suǒ jū. gēng zǐ rì xié wén niǎo, zhòng yáng shā shui qū jiàn jiāng yú. tiān gāo wèi gǎn zhòng xiāng wèn, nián shào hé láo gèng shàng shū. cǐ qù fán chéng wàng jīng guó, dìng cóng wáng càn fù guī yǔ. lù, shǎo kè jīn líng, yóu ruǎn dà chéng zhī mén, cháng wèi ruǎn xù qí jí.
鄺露,字湛若,南海人,狂生也。負才不羈,常敝衣趿履,行歌市上,旁若無人。順治初,王師入粵,生抱其所寶古琴,不食死。其詩名《嶠雅》。過賈誼宅、三閭廟云:「浮湘七澤下靈渠,牢落殘雲伴索居。庚子日斜聞鳥,重陽沙氵屈見江魚。天高未敢重相問,年少何勞更上書。此去樊城望京國,定從王粲賦歸與。」露,少客金陵,游阮大鋮之門,嘗為阮序其集。
strong xú bō strong
徐波
wú zhōng shī lǎo xú bō yuán tàn, kāng xī chū, nián qī shí yú, shàng zài. jū tiān chí luò mù ān, yǔ zhōng fēng líng yán èr gāo sēng wǎng hái, yú shān xiān shēng jì shī yún: huáng tiān lǎo yǎn wèi cuō tuó, qī shí nián huá xiǎo jié guò. tiān bǎo zhēn yuán cí kè jǐn, jiāng dōng liú dé yī xú bō. luò mù ān kōng hóng dòu pín, mù yú fēng xiǎng bèi duō xīn. cháng míng dēng xià xū mí dǐng, xuě běi xiāng nán jiàn liǎng rén. yuán tàn zì zhuàn wán ān shēng kuàng zhì yún: xǐ dēng zhì, ér jīn lì jù shuāi. wèi fèi yín shī, ér fā yán mò shǎng. yòu wèi luò mù ān jì yún: guǐ yǒu shí yuè, yǔ jìng líng tán yǒu xià yù qí dì fú yīng dé qīng shǔ zhōng, xiǎo qǐ guàn shù, jiàn yǔ bái fà yíng shū, yún: zi cóng cǐ bié, jì bì zhù shān, qǐng zé jiā míng, yǐ míng qí jū. fú táng chū fú zhǐ, bǐ zuò bāi kē dà zì, yǒu xià zhí bǐ nǐ yì yuē: zi hái wú, kě wèi luò yè guī gēn yǐ. suì yǒu cǐ mù. jīn sān zì jiē zhū ān mén, sōng guā shù zhū, chēng fēng bì rì, yuán dōng shuāng yuè, xiāo xiāo ér xià, shuāng tóng fù zhǒu, sǎo chú bù gěi, zhāi chú cuàn yān, jiē cóng cǐ chū, shì zhī qián dìng rú cǐ. yuán tàn zhōng nián, jiàn zhī jiāo xī xiāng guó zhāi gāo gōng, gōng cháng quàn zhī chū shān, cí yuē: mǔ bìng sān nián, zi shēng wèi mí yuè, cǐ shēn fēi wǒ yǒu yě. jìng yì wú hòu. yǐ yǒu hòu, yǒu jì chǔ sēng hán bì shī yún: chǔ guǐ wēi yín shàng xiá yáo, zhōng yuán fǎ shí kě xiāng zhāo. píng jūn wèi pì xìng wáng hèn, yǔ dǎ qiū fén gǔ yì xiāo. hán bì shǎo yóu zhōng tán jiān, cǐ shī gài wèi èr gōng zuò yě.
吳中詩老徐波元嘆,康熙初,年七十餘,尚在。居天池落木庵,與中峰、靈岩二高僧往還,虞山先生寄詩云:「皇天老眼慰蹉跎,七十年華小劫過。天寶貞元詞客盡,江東留得一徐波。」「落木庵空紅豆貧,木魚風響貝多新。常明燈下須彌頂,雪北香南見兩人。」元嘆自撰《頑庵生壙志》云:「喜登陟,而筋力遽衰。未廢吟詩,而發言莫賞。」又為《落木庵記》云:「癸酉十月,與竟陵譚友夏寓其弟服膺德清署中,曉起盥漱,見予白髮盈梳,云:『子從此別,計必住山,請擇嘉名,以名其居。』服唐出幅紙,俾作擘窠大字,友夏執筆擬議曰:『子還吳,可謂落葉歸根矣。』遂有此目。今三字揭諸庵門,松栝數株,撐風蔽日,元冬霜月,蕭蕭而下,雙童縛帚,掃除不給,齋廚爨煙,皆從此出,事之前定如此。」元嘆中年,見知膠西相國齋高公,公常勸之出山,辭曰:「母病三年,子生未彌月,此身非我有也。」竟亦無後。乙酉後,有《寄楚僧寒碧詩》云:「楚鬼微吟上峽謠,中元法食可相招。憑君為譬興亡恨,雨打秋墳骨亦銷。」寒碧少游鍾譚間,此詩蓋為二公作也。
strong xià liáo néng wén strong
下僚能文
jìn xià liáo zhōng wǎng wǎng duō cái rén. lóu xiàn xiàn chéng shī hóng, zì zé wēi, mǐn shào wǔ rén, zhe shǐ cè shí juǎn, lùn nán běi cháo shì shén kě tīng. yòu xióng xiàn mǎ zhī, zì lái, liǎng wèi jiāng dū shòu zhāng guǎn hé zhǔ bù, zhuàn shī fáng jí zhāng qiū zhì gè ruò gān juǎn. tài zhōu zhōu tóng zhī zhào sān qí, zì gān fú, hán chéng rén, pō néng shī, yǒu jué jù yún: yú shùn xī nán xún, bù jiàn nán xún jī. dàn yú cǐ mù páng, yī piàn xiāo xiāng shí.
近下僚中往往多才人。婁縣縣丞施鴻,字則威,閩邵武人,著《史測》十卷,論南北朝事甚可聽。又雄縣馬之,字徠,兩為江都、壽張管河主簿,撰《詩防》及《張秋志》各若干卷。泰州州同知趙三麒,字乾符,韓城人,頗能詩,有絕句云:「虞舜昔南巡,不見南巡跡。但餘此墓旁,一片瀟湘石。」
strong shī zhào strong
詩兆
shùn zhì jǐ hài, kè jīng shī rì, tīng liú gōng yǒng gē lì bù gǔ qín, fù shī zèng zhī yún: yǔ jūn gèng zuò tā nián yuē, huáng hú shān zhōng fǎng dài xíng. zhì rén yín suì, xiāng yù yú jīng kǒu, jīng kǒu yǒu huáng hú shān, zài chéng nán wǔ liù lǐ, jí zhāo yǐn sì, sòng dài yí gù jū yě. shǐ wù qián shī, gài yǒu dìng shù yún.
順治己亥,客京師日,聽劉公《甬戈》吏部鼓琴,賦詩贈之云:「與君更作他年約,黃鵠山中訪戴行。」至壬寅歲,相遇於京口,京口有黃鵠山,在城南五六里,即招隱寺,宋戴頤故居也。始悟前詩,蓋有定數雲。
strong duì jù strong
對句
xiǎo shuō zài lǐ kōng tóng dū xué jiāng xī, yǒu yī shēng xìng míng ǒu tóng, lǐ chū duì jù yún: lìn xiàng rú, sī mǎ xiàng rú, míng xiàng rú, shí bù xiàng rú. shēng yīng shēng yún: fèi wú jì, zhǎng sūn wú jì, gōng wú jì, wǒ yì wú jì. kōng tóng xǐ. bù zhī cǐ duì zì sòng yǒu zhī, jiàn qí dōng yě yǔ yún sī mǎ xiàng rú, lìn xiàng rú, guǒ xiàng rú fǒu? zhǎng sūn wú jì, fèi wú jì, néng wú jì hū? gài hòu rén fù huì kōng tóng, rú xià zhōng jìng shàng shū gěi shì zhī duì ěr.
小說載李空同督學江西,有一生姓名偶同,李出對句云:「藺相如,司馬相如,名相如,實不相如。」生應聲云:「費無忌,長孫無忌,公無忌,我亦無忌。」空同喜。不知此對自宋有之,見《齊東野語》雲「司馬相如,藺相如,果相如否?長孫無忌,費無忌,能無忌乎?」蓋後人傅會空同,如夏忠靖尚書給事之對耳。
strong shǐ chén bó strong
史辰伯
shǐ zhào dòu, zì chén bó, wú jiāng rén, chù shì míng gǔ jiàn zhī hòu, xǐ jū zhǎng zhōu. bó yǎ duō cáng shū, shǎo jí yǔ liú zi wēi wáng bǎi gǔ jiāo, yóu shú wú zhōng diǎn gù. kāng xī chū zú, nián jǐn shí yú. wāng sháo wén yuē: cǐ wēng sǐ, wú zhōng wén xiàn jué yǐ.
史兆斗,字辰伯,吳江人,處士明古(鑒)之後,徙居長洲。博雅多藏書,少及與劉子威、王百穀交,尤熟吳中典故。康熙初卒,年盡十餘。汪苕文曰:「此翁死,吳中文獻絕矣。」
strong qín zhōng zhū zhì strong
秦中諸志
zhì yǐ jiǎn hé wèi dé tǐ, kāng dé hán wǔ gōng zhì zuì chēng yú shì. sì shì guān zhōng jì qǐ zhě, zé yǒu zhào jùn gǔ zhī píng liáng fǔ zhì, hú kě quán zhī qín zhōu zhì, wāng lái zhī běi dì zhì, qiáo sān shí zhī yào zhōu zhì, wáng bēi zhī zhì jǔ rén liú pú zēng yì, hán wǔ quán zhī cháo yì zhì yì rén wáng xué mó zēng yì, zhāng guāng xiào hào zuǒ huá shān rén, duì shān zhī shēng zhī huá zhōu zhì, mǎ xin zào zhī tóng zhōu zhì, liú jiǔ jīng zhī zhì, jiē chēng zuò zhě. ér wèi nán shǐ lián sháo jì shì, cháng zhī fén zhōu zhī jiè xiū, zuò zhì qī juǎn, yì lì jīng yuán. yǐ shàng jiē qín rén, ér běi dì yòu qín jiāng yě. hé dà fù yōng dà jì, yì yǔ kāng tóng shí zuò yú guān zhōng.
志以簡核為得體,康德涵《武功志》最稱於世。嗣是關中繼起者,則有趙浚谷之《平涼府志》,胡可泉之《秦州志》,汪來之《北地誌》,喬三石之《耀州志》,王陂之《志》(莒人劉璞增益),韓五泉之《朝邑志》(邑人王學謨增益),張光孝(號左華山人,對山之甥)之《華州志》,馬忄造之《同州志》,劉九經之《志》,皆稱作者。而渭南史蓮勺記事,嘗知汾州之介休,作志七卷,義例精轅。以上皆秦人,而北地又秦疆也。何大復《雍大記》,亦與康同時作於關中。
strong hán strong
韓
hán, zì shí gēng, běi píng rén. luàn hòu yóu jiāng nán, biàn lì tái dàng zhū shèng, kè sǐ píng hú. shàn gǔ qín, yóu gōng wǔ yán shī, yǒu jù yún: chūn chóu dāng èr yuè, jiǔ kě qǐ sān gēng.
韓,字石耕,北平人。亂後游江南,遍歷台、宕諸勝,客死平湖。善鼓琴,尤工五言詩,有句云:「春愁當二月,酒渴起三更。」
strong chéng míng fáng strong
程明房
xuān chéng méi yuān gōng qīng cháng yí yǔ mò pǔ yī, qí jiān rú shí, wén yuē chéng míng fáng zào yún. chéng jūn fáng, chū zì míng fáng, cǐ gài qí zǎo nián suǒ zhì.
宣城梅淵公(清)常遺予墨朴一,其堅如石,文曰「程明房造」雲。程君房,初字明房,此蓋其早年所制。
strong yòu chē strong
右車
zì guǎng wǔ jūn hòu, gǔ jīn rén duō yǐ zuǒ chē mìng míng zhě, hàn gōng chén biǎo yǒu zhōng mù gòng hóu dān yòu chē.
自廣武君後,古今人多以左車命名者,《漢·功臣表》有中牟共侯單右車。
strong yán gǎn yù strong
嚴感遇
yán gǎn yù, wū chéng rén. shǎo háo dàng, jǔ zhǐ yǔ sú yì. cháng chù yī bái què, xíng zhǐ yǔ jù, què sǐ, kū zhī shù rì. lǎo ér pín, jū shān zhōng qióng pì chù, rěn jī fù shī. yī rì mǐ jǐn, yǒu rén yí bái jīn yī bǐng, xié zhī shì mǐ, yù xiǎo hàn yù qì, zhé mǎi yǐ guī, wán nòng zhī, è ér jiāng pū, jǐ jué.
嚴感遇,烏程人。少豪宕,舉止與俗異。常畜一白鵲,行止與俱,鵲死,哭之數日。老而貧,居山中窮僻處,忍飢賦詩。一日米盡,友人遺白金一餅,攜之市米,遇小漢玉器,輒買以歸,玩弄之,餓而僵仆,幾絕。
strong gāo jīn qiáo strong
高釒喬
gāo jīn qiáo, zì yuān yǐng, bǎo dìng rén, shǎo cóng sūn zhōng yuán xiān shēng xué. shì jiǔ, hǎo yóu míng shān shuǐ, zì fù chuí záo, měi dé shī, bì tí shí, shǒu juān zhī. cháng yóu lín lǜ, jìng rì wàng fǎn, wén fēng xià gēng zhě xuān hū, huí shì xiàng suǒ lái chù, nǎi zhī chōng hǔ guò yě. jīn qiáo yǒu jí shù shí juǎn, qí mén rén chén xī ǎi gōng biān jí.
高釒喬,字淵潁,保定人,少從孫鍾元先生學。嗜酒,好游名山水,自負錘鑿,每得詩,必題石,手鐫之。常游林慮,竟日忘返,聞峰下耕者喧呼,回視向所來處,乃知沖虎過也。釒喬有集數十卷,其門人陳僖藹公編集。
strong zhāng wén zhì strong
張文峙
zhāng kě shì, zì wén sì, gēng míng wén zhì, zì zǐ diàn, chǔ rén. jiā jīn líng, néng shī. yǔ guī ān máo yuán yí shàn, máo sǐ, yǒu jī yáng wǎn, yǐ cái sè chēng, qī wǎn tián hóng yù yù de zhī, yǐ qiān jīn shòu wén sì, qiú yù yì, wén sì jué fú yǔ tōng. fàn wén zhēn gōng lǐ wèi shàng kè, gōng xùn guó, wén sì shè wèi yǔ huā tái, wèi wén kū zhī. chóng zhēn mò, jí zǐ shǐ chéng jù wèi sì yán shī yī juàn, fěng qiè shí shì, hào jī qìng jí. dì kě dù, zì fá, hǎo nìng fú, yī shí qīng zhāi, rán zhōng rì.
張可仕,字文寺,更名文峙,字紫淀,楚人。家金陵,能詩。與歸安茅元儀善,茅死,有姬楊宛,以才色稱,戚畹田弘遇欲得之,以千金壽文寺,求喻意,文寺絕弗與通。範文貞公禮為上客,公殉國,文寺設位雨花台,為文哭之。崇禎末,集子史成句為四言詩一卷,諷切時事,號《擊磬集》。弟可度,字筏,好佞佛,一食清齋,然終日。
strong fèi mì strong
費密
fèi mì, zì cǐ dù, chéng dū rén. shǎo yù nì xiàn zhī luàn, cuàn shēn xī yù bù máo zhī dì. yǐ nǎi sù hàn jiāng xià, yóu wú chǔ, jū huái nán lǎo yān. cháng yù tài zhōu, tài zhōu shǒu zhī qí xián, wèi chú yáo yì. yǔ céng jiàn yǒu rén jǐ shàng yī juàn, ǒu qǔ shì zhī, qí shǒu piān yún: dà jiāng liú hàn shuǐ, gū tǐng jiē cán chūn. xún zhī, nǎi mì zuò yě. suì fù shī yǔ dìng jiāo. mì bǒ yī zú, hòu wǎng sū mén, yè sūn zhōng yuán chēng dì zǐ, zhe lù fēng jí.
費密,字此度,成都人。少遇逆獻之亂,竄身西域不毛之地。已乃溯漢江下,游吳楚,居淮南老焉。常寓泰州,泰州守知其賢,為除徭役。予曾見友人几上一卷,偶取視之,其首篇云:「大江流漢水,孤艇接殘春。」詢之,乃密作也。遂賦詩與定交。密跛一足,後往蘇門,謁孫鍾元稱弟子,著《鹿峰集》。
strong mǎ huáng strong
馬黃
mǎ yīng lóng, zì bó guāng, ān qiū rén, dōu yù shǐ wén wěi zi. wàn lì rén chén jìn shì, lì lǐ bù láng zhōng zú. bó yǎ hào gǔ, zhù dào dé jīng èr juǎn, kǎo dìng gǔ běn zhōu lǐ liù juǎn cān tóng qì èr juǎn shàng shū qī juǎn máo shī qī juǎn yì lín gōu yuán lù èr shí liù juǎn. chū wèi qǐ lìng, zuǎn qǐ chéng sì shí bā juǎn. jīn ān qiū jiù zhì èr shí bā juǎn, zuì jīng shàn, yǒu tǐ cái, shǔ qí fù wén wěi zhuàn, shí yīng lóng shǎo shí shǒu bǐ yě.
馬應龍,字伯光,安丘人,都御史文煒子。萬曆壬辰進士,歷禮部郎中卒。博雅好古,注《道德經》二卷,考訂《古本周禮》六卷、《參同契》二卷、《尚書》七卷、《毛詩》七卷、《藝林鈎元錄》二十六卷。初為杞令,纂《杞乘》四十八卷。今《安丘舊志》二十八卷,最精贍,有體裁,署其父文煒撰,實應龍少時手筆也。
huáng zhēn, zì dé zhào, yì ān qiū rén. jiā jìng guǐ wèi jìn shì, lì wén xuǎn láng zhōng, yǔ lè ān lǐ tài pú shùn chén qí míng, hào wèi lǐ huáng. yǒu nǐ sāo xíng yú shì.
黃楨,字德兆,亦安丘人。嘉靖癸未進士,歷文選郎中,與樂安李太僕舜臣齊名,號為李黃。有《擬騷》行於世。
strong fú shēng guāng wǔ èr tú strong
伏生光武二圖
wáng wéi huà fú shēng tú, jīn cáng běi píng sūn shì láng tuì gǔ chéng zé jiā. wú dào zǐ huà guāng wǔ liáo yī tú, jīn cáng xīn ān chéng mù qiàn suì jiā.
王維畫《伏生圖》,今藏北平孫侍郎退谷(承澤)家。吳道子畫《光武燎衣圖》,今藏新安程穆倩(邃)家。
strong hé yùn cí strong
和韻詞
xiān lì bù xiōng zuò zhǎng diào, wǎng wǎng hǎo yā xiǎn yùn, yī diào dié yùn yǒu zhì shí yú què zhě. zài háng zhōu, yǔ sòng lì shang cáo gù ān chàng hé mǎn jiāng hóng cí, tóng yòng shàng zhàng zhuàng děng zì, xiōng jù yún: yǔ shèn yī lí tián dú xǐ, bō tiān sān chǐ hé yú shàng. yòng shǐ jì hé yú dà shàng yǔ yě. yòu zì kè zhī lián hái yǒu shǒu, biàn cóng hé fēi wú zhàng. yòu yì dé zhuó láo móu ruò xià, nán féng chūn shuǐ rú tiān shàng. yòu sī mǎ gāo cái yuán hé fǔ, yàn yuān bó xué zhēn xū zhàng. guài wú tú dǐ shì nì chóng yú? chén wú zhuàng. yòu dī liǔ yǐ suí pō lǎo méi, zhú zhī shuí jià lián fū shàng. yòu qī hòu duàn wén réng kě gǔ, xuē yú fāng zhú hái kān zhàng. yòu gù wǒ yǐ gān jū wǔ xià, rú gōng cái hé jū lóu shàng. dié chū bù qióng, jiē qí jù yě. hòu zài yáng zhōu yǔ chén qí nián bèi chàng hé niàn nú jiāo cí, tóng yòng wū zì, yì zhì shí yú wǎng fù. rú: hái shì lí sāo chuán qū zǐ, jù lǐ lóng táng lín wū. xuē jī jiān yú, shàn chǎng fēng yǎ, wèi qiǎn zhōng shū tū. yòu shí zài míng chǎng xiāng jī jiǎo, róng zi zhī jū zhú lù. yòu wǒ shì xiǎo chéng chū chán, kuì tā bēi dù, sì dàn rén jiān ròu. xiàn rǔ jī fēng shū zì yǒu, yǐ shì nán néng dào shú. yòu gèng tān qīng xiǎo jīng lián, wò kàn gāo mù. cǐ lèi shén duō. xiōng cháng zì bá yún: yòu xiǎo cí zhū què, jiē zá cì zhū gōng yùn, zhū gōng lǜ miù xǔ qí yā yùn zhī gōng, pū zé zì wèi cǐ shí yù shěng sī lì. rú xī rén yún cōng cōng bù xiá cǎo shū ěr. cháng wèi shī bù yí cì yùn, cì yùn zé lǜ shāng yì qì cí bù fáng cì yùn, cì yùn huò bī chū miào sī. qí chí lùn rú cǐ.
先吏部兄作長調,往往好壓險韻,一調疊韻有至十餘闋者。在杭州,與宋荔裳、曹顧庵倡和滿江紅詞,同用上、杖、狀等字,兄句云:「雨滲一犁田犢喜,波添三尺河魚上。」用《史記》河魚大上語也。又「自課織簾還有手,便從荷非無杖。」又「易得濁醪謀若下,難逢春水如天上。」又「司馬高才元和腐,彥淵博學真須杖。怪吾徒、底事昵蟲魚?臣無狀。」又「堤柳已隨坡老沒,竹枝誰駕廉夫上。」又「漆後斷紋仍可鼓,削餘方竹還堪杖。」又「顧我已甘居廡下,如公才合居樓上。」疊出不窮,皆奇句也。後在揚州與陳其年輩倡和《念奴嬌》詞,同用屋字,亦至十餘往復。如:「還似離騷傳屈子,句里龍堂鱗屋。削跡艱虞,擅場風雅,未遣中書禿。」又「十載名場相犄角,戎子支駒逐鹿。」又「我似小乘初禪,愧他杯渡,肆啖人間肉。羨汝機鋒殊自有,已似南能稻熟。」又「更貪清曉晶簾,臥看膏沐。」此類甚多。兄常自跋云:「右小詞諸闋,皆雜次諸公韻,諸公率謬許其押韻之工,仆則自謂此實欲省思力。如昔人云「匆匆不暇草書耳」。嘗謂「詩不宜次韻,次韻則慮傷逸氣;詞不妨次韻,次韻或逼出妙思。」其持論如此。
strong gāo sī kòu shī strong
高司寇詩
zī chuān gāo niàn dōng shì láng, shǎo shí yǔ xiōng jiè yuán shéng dōng wěi tóng jǔ shěng shì, gōng chē běi shàng, yè zōu píng shàng shū huá dōng zhāng gōng yán dēng. gōng yán: jūn bèi shào nián dēng dì, bù chì dēng xiān. lǎo fū shào nián, yì qì yì ěr, jīn lǎo yǐ, huí yì wǔ shí nián zhōng, gōng míng guān zhí, dōu rú jué là. gèng shù shí nián, jūn yuè lì dāng zì zhī zhī. gōng xīn sì yǐ nán zǒng xiàn kǎo mǎn guò jiā, hōng yú lǐ dì. sī kòu jí xiōng, guǐ wèi bǐng xū xiān hòu chéng jìn shì. sī kòu rù hàn lín, shí nián zhì zuǒ quán, yǐ, nǎi yǐ shì zuǒ qiān. yòu shí yú nián, zài èr sī kòu, yì shàng shū zhī yǔ, kǎi rán fù shī yún: qiào chē běi zhǐ wǔ yún biān, xù lùn zhuī péi qǐ ǒu rán? wǎn jié gōng míng rú jué là, shào nián kē dì shì dēng xiān. kuàng huái jiǔ yǐ tuī xiān bèi, wēi yǔ hái kān wù hòu xián. bì jìng shān zhōng wēi yù hǎo, shí nián zǎi xiàng yì kān lián!
淄川高念東侍郎,少時與兄解元繩東(瑋)同舉省試,公車北上,謁鄒平尚書華東張公(延登)。公言:「君輩少年登第,不啻登仙。老夫少年,意氣亦爾,今老矣,回憶五十年中,功名官職,都如嚼蠟。更數十年,君閱歷當自知之。」公辛巳以南總憲考滿過家,薨於里第。司寇及兄,癸未、丙戌先後成進士。司寇入翰林,十年至佐銓,已,乃以事左遷。又十餘年,再貳司寇,憶尚書之語,慨然賦詩云:「翹車北指五雲邊,緒論追陪豈偶然?晚節功名如嚼蠟,少年科第似登仙。曠懷久矣推先輩,微語還堪悟後賢。畢竟山中煨芋好,十年宰相亦堪憐!」
strong bái duò qín gāo strong
白墮琴高
yè shí lín jǔ dōng pō dú kàn hóng qú qīng bái duò, bái duò, rén míng. cǐ zhèng rú wú xià zhuàn é shè kè, yún qǐng gòng guò shí yòu jūn. bù zhī cǐ lì zhèng duō, rú shān gǔ shī chūn wǎng jiàn qín gāo, qín gāo, yì rén míng. jiē zì cáo mán wéi yǒu dù kāng zuò yǒng.
葉石林舉東坡「獨看紅蕖傾白墮」,白墮,人名。此正如吳下饌鵝設客,雲「請共過食右軍。」不知此例正多,如山谷詩「春網薦琴高」,琴高,亦人名。皆自曹瞞「惟有杜康」作俑。
strong wén tài qīng strong
文太青
wén guāng lù tài qīng xiáng fèng xì zuò kǒu chī shī yún: xiá zi xiàng kè gòng duō kǒu, qī lì bǐ mì shǒu liǔ jiǔ. běn mò kè huī xī: fèng zhōu yǒu sān chū: shǒu liǔ jiǔ. xuān zhōu yǒu sì chū: qī lì bǐ mì yě. yǔ shǐ shǔ, guò fèng xiàn, dàn wán xiǎo yì, zài zhàn dào zhōng. suǒ wèi jì shǒu xiān bái, gù wú cóng jiàn zhī. yì jiǔ shū báo liè. liǔ zì rù zhàn, yì pō xī shǎo. yǔ jìn hé hǎi yán mén rén chén zi wén yì xǐ yǒng fèng xiàn jīn sī liǔ shī yún: fèng zhōu sān jué wú qiàn shǒu, yòu shǎo qí tíng jiǔ gòng qīng. wéi yǒu jīn sī jǐ zhū liǔ, lín jiāng yìng yì fú rén xíng.
文光祿太青(翔鳳)戲作口吃詩云:「黠子向客共哆口,漆栗筆蜜手柳酒。」本《墨客揮犀》:「鳳州有三出:手、柳、酒。宣州有四出:漆、栗、筆、蜜也。」予使蜀,過鳳縣,彈丸小邑,在棧道中。所謂伎手纖白,固無從見之。驛酒殊薄劣。柳自入棧,亦頗稀少。予近和海鹽門人陳子文(奕禧)詠《鳳縣金絲柳詩》云:「鳳州三絕無縴手,又少旗亭酒共傾。惟有金絲幾株柳,臨江映驛拂人行。」
strong zhōng zhōu jí strong
中州集
yuán yù zhī zhuàn zhōng zhōu jí, qí xiǎo chuán zú bèi jīn yuán yī dài gù shí. yú shān jí xǐ zhī, wǎn nián zhuàn míng liè cháo shī jí, lüè fǎng yuán lì. rán yuán shū dà yǒu sī cǐ miù, rú zài zhū xiāng shī, qǔ sòng pàn chén liú yù dù chōng zhī lèi. cài sōng nián shǐ chēng biàn nìng, yuán shǒu tuī qí jiā xué, qiě qǔ qí lùn wáng yí fǔ wáng yì shǎo zhī yǔ, lüè wú biǎn cí. qū bǐ rú cǐ, qǐ zú zhēng xìn, ér gù xiào zhī zāi? gōng chén shī xiān xiōng kǎo gōng cháng yún: hé féi gōng liú shuǐ qīng shān sòng liù cháo, cái zǐ yǔ yě. chén qí nián wéi sōng làng juǎn qián cháo qù, yīng xióng yǔ yě. gōng gōng zì dōng yuè guī, guò jīn líng fù shī yún: qǐ gé lín chūn yù shù piāo, kōng jiāng tiě suǒ yě yān xiāo. xìng wáng hé xiàn lán tíng gǎn, liú shuǐ qīng shān sòng liù cháo. chén yǒu wū sī cí sān juǎn, duō guī qí, guī fáng yóu xiá zhī cí yóu miào. rú chūn yīn lián wài tiān rú mò, yòu yù méi huā xià jiāo sān jiǔ, suī qín lǐ bù néng guò yě.
元裕之撰《中州集》,其小傳足備金源一代故實。虞山極喜之,晚年撰《明列朝詩集》,略仿元例。然元書大有糹此謬,如載諸相詩,取宋叛臣劉豫、杜充之類。蔡松年史稱便佞,元首推其家學,且取其論王夷甫、王逸少之語,略無貶詞。曲筆如此,豈足徵信,而顧效之哉?龔陳詩先兄考功常云:「合肥公『流水青山送六朝』,才子語也。陳其年(維崧)『浪卷前朝去』,英雄語也。」龔公自東粵歸,過金陵賦詩云:「綺閣臨春玉樹飄,空江鐵鎖野煙消。興亡何限蘭亭感,流水青山送六朝。」陳有《烏絲詞》三卷,多瑰奇,閨房遊俠之詞尤妙。如「春陰簾外天如墨」,又「玉梅花下交三九」,雖秦、李不能過也。
strong yī sī jù sī strong
一糹句絲
wǎng zài jīng shī, wú mén wén diǎn wèi yǔ zuò dú shū tú, wāng sháo wén tí shī yún: jiè wèn lín jiā jìng shēng guǎn, yī sī jù néng luò jǐ duō sī? hòu gǎi zuò yī sī jù sī luò jǐ duō shí? yī rì, dú mǎ yǒng qīng lǎn zhēn zǐ yún: yàn yún, yī sī jù sī néng dé jǐ shí luò, yù xiǎo rén zhú mù qián zhī lè yě. sī jù zì dāng zuò sī jù. tài xuán jīng luò zhī cì, wǔ yuē, zhī zhū zhī wù, bù rú cán yī sī jù zhī lì. sī jù yīn qī hóu fǎn, yǔ sī jù yīn tóng.
往在京師,吳門文點為予作《讀書圖》,汪苕文題詩云:「借問鄰家競笙管,一糹句能絡幾多絲?」後改作「一糹句絲絡幾多時?」一日,讀馬永卿《懶真子》云:「諺雲,一糹句絲能得幾時絡,喻小人逐目前之樂也。」糹句字當作糹句。《太玄經》絡之次,五曰,蜘蛛之務,不如蠶一糹句之利。糹句音七侯反,與糹句音同。
strong ā zì yīn strong
阿字音
sòng rén wèi hàn táng rén duō yǐ ā zì wèi fā yǔ, rú ā jiāo ā shuí ā jiā ē páng gōng zhī lèi. zé ē páng zhī ā, yì dāng zuò qù shēng. yòu shān gǔ shī yǔ yán bù yùn wú ē dǔ, ā zì fǎn zuò píng shēng. yǔ shǔ dào jí shī yǒu jù yún lǜ tái wèi yāng wǎ, huáng tǔ ē páng gōng, běn cǐ.
宋人謂漢唐人多以阿字為發語,如阿嬌、阿誰、阿家、阿房宮之類。則阿房之阿,亦當作去聲。又山谷詩「語言不韻無阿堵」,阿字反作平聲。予《蜀道集》詩有句雲「綠苔未央瓦,黃土阿房宮」,本此。
strong hán shī jù strong
韓詩句
hán shī: chūn yī wǎn rù qīng yáng xiàng, xì mǎ chūn guò zào jiá qiáo. àn qīng yáng xiàng zài jīng zhōu. liáng hé tuǒ jū bái yáng xiàng, xiāo jū qīng yáng xiàng, shí rén yǔ yuē: shí yǒu èr jùn, bái yáng hé tuǒ, qīng yáng xiāo. zào jiá qiáo zài yáng zhōu, cháo wú jiù yáng zhōu shī yuē: zào jiá cūn nán sān sì lǐ, chūn jiāng bù gé yī chéng yáo. shuāng bēi dòu qǐ rú niú jiǎo, zhī shì suí jiā wàn lǐ qiáo.
韓詩:「春衣晚入青楊巷,細馬春過皂莢橋。」按青楊巷在荊州。梁何妥居白楊巷,蕭居青楊巷,時人語曰:「時有二俊,白楊何妥,青楊蕭。」皂莢橋在揚州,晁無咎揚州詩曰:「皂莢村南三四里,春江不隔一程遙。雙陂鬥起如牛角,知是隋家萬里橋。」
strong guǒ tiē strong
裹帖
wáng yòu jūn guǒ tiē zhēn jī: guǒ wèi jiā, yī yī zhì jūn suǒ xū kě shì, wù nán, dāng yǐ yǔ yú lìng. fán shí jiǔ zì. hòu yǒu mǐ yǒu rén bá, zhào zi áng zhū rén tú jì. cáng běi píng sūn shì láng tuì gǔ jiā. qián yǒu wáng sòng nán kuò kù jīng shǒu rén guō mò yìn jì.
王右軍《裹帖》真跡:「裹味佳,一一致君;所須可示,勿難,當以語虞令。」凡十九字。後有米友仁跋,趙子昂諸人圖記。藏北平孫侍郎退谷家。前有亡宋南廓庫經手人郭墨印記。
strong fú wēng strong
鳧翁
huáng shī chūn xī pú cao bài méi fú wēng. lè fǔ huà wèi bái fú rú lǎo wēng. jí jiù piān: chūn cǎo jī qiào fú wēng zhuó, yán shī gǔ zhù: wēng, jǐng shàng máo yě. xiàng fú zài shuǐ zhōng, yǐn zhuó qí máo yě. huáng shī gài chū cǐ, yǔ lǎo wēng yì bié. hàn jiāo sì zhì: fú wēng zá wǔ cǎi wén. yòu běi qí wǔ chéng dì zhàn, xiǎo zì fú wēng. běi qí tóng yáo yún: zhōng xìng sì nèi bái fú wēng, sì fāng cè tīng shēng, dào rén wén zhī yè dǎ zhōng.
黃詩「春溪蒲{艹稗}沒鳧翁」。樂府「化為白鳧如老翁」。《急就篇》:「春草雞翹鳧翁濯」,顏師古註:「翁,頸上毛也。象鳧在水中,引濯其毛也。」黃詩蓋出此,與老翁義別。《漢·郊祀志》:「鳧翁雜五采文。」又北齊武成帝湛,小字鳧翁。北齊童謠云:「中興寺內白鳧翁,四方側聽聲,道人聞之夜打鐘。」
strong sān liù strong
三六
wáng bīn gōng zhuàn lì, yǔ wáng zhì qí míng. shí rén yǔ yuē: sān zhēn liù cǎo, wèi tiān xià bǎo. liú xiào chuò chēng qí xiōng dì xiào yí xiào wēi yuē sān bǐ liù shī.
王彬工篆隸,與王志齊名。時人語曰:「三真六草,為天下寶。」劉孝綽稱其兄弟孝儀、孝威曰「三筆六詩」。
strong sēng shī strong
僧詩
zài jīng shī, chū chéng sòng kè, ǒu qì yě ān, jiàn bì shàng tí shī shén yǒu yì yì. shī yún: chūn fēng tiáo dì yì tiān tāi, wǔ yuè bīng hán shuō wǔ tái. wú shù hǎo shān yóu wèi jǐn, qiū shuāng yòu yù shàng méi lái. kǎo zhī, nǎi míng jiā shàn xī lín sì sēng xuě xī yuán yìng zuò yě. yìng yǒu xī lín jí.
在京師,出城送客,偶憩野庵,見壁上題詩甚有意義。詩云:「春風迢遞憶天台,五月冰寒說五台。無數好山游未盡,秋霜又欲上眉來。」考之,乃明嘉善西林寺僧雪溪圓映作也。映有《西林集》。
strong méi cūn bìng zhōng shī strong
梅村病中詩
tài cāng wú méi cūn wěi yè jì jiǔ, xīn hài yuán dàn, mèng shàng dì zhào wèi tài shān fǔ jūn. shì suì bìng gé, yǒu jué mìng cí yún: rěn sǐ tōu shēng niàn zài yú, ér jīn zuì niè zěn xiāo chú? shòu ēn qiàn zhài xū tián bǔ, zòng bǐ hóng máo yě bù rú. yú sān zhāng bù jù lù. xiān shì, xiān shēng cháng bìng zhōng fù hè xīn láng cí yún: wàn shì cuī huá fā. lùn gōng shēng tiān nián jìng yāo, gāo míng nán méi. wú bìng nán jiāng yī yào zhì, gěng gěng xiōng zhōng rè xuè. dài sǎ xiàng xī fēng cán yuè. pōu què xīn gān jīn zhì dì, wèn huá tuó jiě wǒ cháng qiān jié. zhuī wǎng hèn, bèi qī yàn. gù rén kāng kǎi duō qí jié. wèi dāng nián shěn yín bù duàn, cǎo jiān tōu huó. ài jiǔ méi tóu guā pēn bí, jīn rì xū nán jué jué. zǎo huàn kǔ zhòng lái qiān dié. tuō xǐ qī nú fēi yì shì, jìng yī qián bù zhí hé xū shuō. rén shì shì, jǐ wán quē. shí zhè xī sēng shuǐ yuè, nián bǎi yú suì, néng qián zhī. xiān shēng bìng jí, nú zhōu yíng zhī, zhì zé yuē: gōng yuán dàn mèng gào zhī yǐ, hé bì gèng wèn lǎo sēng? suì zú.
太倉吳梅村(偉業)祭酒,辛亥元旦,夢上帝召為泰山府君。是歲病革,有絕命詞云:「忍死偷生廿載餘,而今罪孽怎消除?受恩欠債須填補,縱比鴻毛也不如。」餘三章不具錄。先是,先生嘗病中賦賀新郎詞云:「萬事催華發。論龔生天年竟夭,高名難沒。吾病難將醫藥治,耿耿胸中熱血。待灑向西風殘月。剖卻心肝今置地,問華佗解我腸千結。追往恨,倍淒咽。故人慷慨多奇節。為當年沈吟不斷,草間偷活。艾灸眉頭瓜噴鼻,今日須難決絕。早患苦重來千疊。脫屣妻孥非易事,竟一錢不值何須說。人世事,幾完缺。」時浙西僧水月,年百餘歲,能前知。先生病亟,孥舟迎之,至則曰:「公元旦夢告之矣,何必更問老僧?」遂卒。
strong gōng wén jiè lùn lè fǔ strong
公文介論樂府
zhèng yú zhòng yuē: jì sān dài zhī zuò zhě, lè fǔ yě. lè fǔ zhī zuò, wǎn tóng fēng yǎ. jīn zhī xíng yú shì zhě, zhāng jù suī cún, shēng lè wú yòng. cuī bào zhī tú, yǐ yì shuō míng wú jīng zhī tú, yǐ shì jiě mù. gài shēng shī zé yì qǐ, lè fǔ zhī dào, jǐ hū xī yǐ. cǐ yán lè fǔ yuán wèi shī lè zhī yòng, ér shì yì zé bì yǒu suǒ yóu qǐ, jūn bù kě fèi yě. yú wèi fēng yǎ zhī hòu yǒu lè fǔ, rú táng shī zhī hòu yǒu cí qū, shēng tīng zhī biàn, yǒu suǒ bì qū, qíng cí zhī qiān, yǒu suǒ bì zhì, gǔ lè zhī bù kě fù jiǔ yǐ. hòu rén zhī bù néng hàn wèi, yóu hàn wèi zhī bù néng fēng yǎ, shì shǐ rán yě. rú hàn zhū lù wēng lí zhī zuò, wèi jìn zhū chén nǐ zhī, yǐ míng qí yī dài zhī shì, yì míng bié diào, gè jí qí zhǎng, qǐ yǐ gǔ jīn tóng yì wèi bìng zāi? hòu shì wén shì, rú lǐ tài bái zé yán qí mù ér gé qí cí, dù zi měi bái lè tiān zhī lún, zé chuàng wèi yì ér bù xí qí mù, jiē zhuō rán zuò zhě, hòu shì yǒu shù yān. jìn nǎi yǒu nǐ gǔ lè fǔ zhě, suì zhuān yǐ nǐ míng, qí shuō dàn qǔ hàn wèi suǒ chuán zhī cí, jù fǔ ér zì hé zhī. zhōng jiān qǐ wú táo yīn zhī wù, xià wǔ zhī tuō? xī suǒ bù jiào. huò jiǎ jiè yǐ fù yì, huò yīn wén ér zēng sǔn, chuáng wū zhī xià, tàn qù qiè zhī jiān, nǎi yì lín zhī gēn máo, xué rén zhī lù jǐng yǐ. yǐ cǐ yǔ yú zuò zhě zhī mén, bù yì nǜ hū? fū cái yǒu zhǎng duǎn, xué yǒu tōng sāi, qǔ gǔ jīn zhī rén, yī yī qiáng tóng, zé qiān lǐ zhī miù, bù róng qiū háo, xiào mào zhī xíng, nán wèi dí miàn. ruò yuē lè fǔ, zé lè fǔ yǐ, jǐn rén ér néng wèi lè fǔ yě. ruò yuē bì cǐ wèi gǔ lè fǔ, shǐ yǔ gǔ rén tóng cáo ér bìng zòu zhī, qí hé yǐ zì róng zāi? lǐ yú lín yuē: nǐ yì yǐ chéng qí biàn huà. yī, nǐ yì jiāng yǐ biàn huà yě, bù néng biàn huà, ér nǐ yì xī qǔ yān? yǔ zhī qí bù kě ér bù néng bù wèi yě. dì mìng yuē gǔ lè fǔ, ér bù gǎn yǐ nǐ chēng yún.
「鄭漁仲曰:『繼三代之作者,樂府也。樂府之作,宛同風雅。今之行於世者,章句雖存,聲樂無用。崔豹之徒,以義說名;吳兢之徒,以事解目。蓋聲失則義起,樂府之道,幾乎熄矣。」此言樂府原為詩樂之用,而事義則必有所由起,均不可廢也。愚謂風雅之後有樂府,如唐詩之後有詞曲,聲聽之變,有所必趨,情辭之遷,有所必至,古樂之不可復久矣。後人之不能漢魏,猶漢魏之不能風雅,勢使然也。如漢《朱鷺》、《翁離》之作,魏晉諸臣擬之,以鳴其一代之事,易名別調,各極其長,豈以古今同異為病哉?後世文士,如李太白則沿其目而革其詞,杜子美、白樂天之倫,則創為意而不襲其目,皆卓然作者,後世有述焉。近乃有擬古樂府者,遂顓以擬名,其說但取漢魏所傳之詞,句撫而字合之。中間豈無陶陰之誤,夏五之脫?悉所不較。或假藉以附益,或因文而增損,床屋之下,探去篋之間,乃藝林之根蟊,學人之路阱矣。以此語於作者之門,不亦恧乎?夫才有長短,學有通塞,取古今之人,一一強同,則千里之謬,不容秋毫,肖貌之形,難為覿面。若曰樂府,則樂府矣,盡人而能為樂府也。若曰必此為古樂府,使與古人同曹而並奏之,其何以自容哉?李於鱗曰:『擬議以成其變化。』噫,擬議將以變化也,不能變化,而擬議奚取焉?予知其不可而不能不為也。第命曰古樂府,而不敢以擬稱雲。」
yòu méng yīn gōng wén jiè gōng xiào yǔ nài lè fǔ zì xù yě. yú shān qián mù wēng, cháng jí qǔ dōng ā yú wén dìng gōng lùn lè fǔ zhī shuō, bù zhī wén jiè cǐ lùn, yǔ wén dìng ruò hé fú jié. yǔ cháng jiàn yī jiāng nán shì rén nǐ gǔ lè fǔ, yǒu fēi lái hū zhī zhī zhī jù. gài lè fǔ fēi hū jiē shēng ér wú zì, jīn wù yǐ fēi wèi nǚ, hū wèi huàn, wèi shǐ, còu pō chéng jù, shì hé wén lǐ? yīn yú lùn shī jué jù zhe qí shuō yún: cǎo táng lè fǔ shàn jīng qí, dù lǎo āi shí tuō xìng wēi. yuán bái zhāng wáng jiē gǔ yì, bù céng xīn kǔ xué fēi. yì yú gōng èr gōng zhī xù lùn yě.
右蒙陰公文介公孝與(鼐)樂府自敘也。虞山錢牧翁,嘗亟取東阿於文定公論樂府之說,不知文介此論,與文定若合符節。予嘗見一江南士人擬古樂府,有「妃來呼知之」之句。蓋樂府妃呼皆聲而無字,今誤以妃為女,呼為喚,為豕,湊泊成句,是何文理?因於論詩絕句著其說云:「草堂樂府擅驚奇,杜老哀時托興微。元白張王皆古意,不曾辛苦學妃。」亦於、公二公之緒論也。
strong lín chéng shī jù strong
林程詩句
lín jūn fù shī: yīn chén huà zhóu lín jiān sì, líng luàn qí píng fēng shàng tián. xiě jǐng zuì gōng. jìn chéng mèng yáng jiā suì yǒu jù yún: gǔ sì zhèng rú hūn bì huà, céng hú dōu zuò shuǐ tián yī. yǔ yì běn lín, ér gōng yòu guò zhī.
林君復詩:「陰沉畫軸林間寺,零亂棋枰葑上田。」寫景最工。近程孟陽(嘉燧)有句云:「古寺正如昏壁畫,層湖都作水田衣。」語意本林,而工又過之。
wǔ dài shǐ cǎo xú dōng chī yè gāo shì dōng yè guò sù, yīn jí cóng shū zǔ jì mù kǎo gōng xiàng chūn xī suǒ cáng shū huà, yún céng jiàn yǒu ōu yáng gōng wǔ dài shǐ cǎo gǎo yī juàn, yòu yáng lián fū shī cǎo yī juàn, tú yǐ wǎn rán. ōu juǎn qí hòu rén màn sòng yī xǔ xìng wǔ biàn, bù zhī liú luò hé chù yǐ. yòu shū zǔ lì yǔ zhōng chéng xiàng héng jiā, yǒu wáng yòu jūn huà fǎng jī tú.
五代史草徐東痴(夜)高士冬夜過宿,因及從叔祖季木考功(象春)昔所藏書畫,雲曾見有歐陽公《五代史草藁》一卷,又《楊廉夫詩草》一卷,塗乙宛然。歐卷其後人漫送一許姓武弁,不知流落何處矣。又叔祖立宇中丞(象恆)家,有王右軍畫《紡績圖》。
strong zhū bì jiē bō tú strong
朱璧揭缽圖
jiē bō tú, fán jiàn shù běn, zuì hòu jiàn zhū bì běn, yǒu dèng wén yuán zhào zhòng mù jí qiū hè qián shān èr xiāng tú shū, zuì wèi qí gǔ. jiù wèi xiān bó zǔ tài shī gōng suǒ cáng, jīn guī xú yǐn jūn dōng chī. hòu yǒu dǒng sī bái shū bǎo jī jīng bīn jiā luó shì, yòu yǒu wú páo ān shěn shí tián èr bá. yǔ suǒ jiàn tài shī gù wù, cǐ juǎn yǔ lǐ bó shí mó zhī dào yuán shí liù yīng zhēn zhōu wén jǔ shuō jiàn tú ér sān ěr. shuō jiàn tú jīn rù mì fǔ. àn zhāng wú zhōng rén wù zhì yún: zhū yù, zì jūn bì, kūn shān rén. wáng zhèn péng jiè huà, jiàn chēng yú shí, yù jǐn dé qí jì. zhì shùn rén wǔ, fèng zhōng gōng jiào jīn tú cáng jīng fó xiàng, fāng bù yíng jǔ, qū jǐn qí miào. suǒ jū hóng yuè lóu, yáng lián fū zuò jì. liú zhāng míng shū huà shǐ yún: hé jǐng gāo shàn jiè huà, zōng zhū jūn bì. yù, gài yǐ zì xíng yě.
《揭缽圖》,凡見數本,最後見朱璧本,有鄧文原、趙仲穆及秋壑、鈐山二相圖書,最為奇古。舊為先伯祖太師公所藏,今歸徐隱君東痴。後有董思白書寶積經賓伽羅事,又有吳匏庵、沈石田二跋。予所見太師故物,此卷與李伯時摹《支道元十六應真》、周文矩《說劍圖》而三耳。《說劍圖》今入秘府。按張《吳中人物誌》云:「朱玉,字君璧,崑山人。王振鵬界畫,見稱於時,玉盡得其技。至順壬午,奉中宮教金圖藏經佛像,方不盈矩,曲盡其妙。所居虹月樓,楊廉夫作記」。劉璋明《書畫史》云:「何景高善界畫,宗朱君壁。」玉,蓋以字行也。
strong ruǎn huái níng strong
阮懷寧
jīn líng bā shí lǎo rén dīng yìn, cháng yǔ yǔ yóu zǔ táng sì, qì chéng jiàn táng, zhǐ shì yǔ yuē, cǐ ruǎn huái níng dù qǔ chù yě. ruǎn bì rén yú cǐ shān, měi xī yǔ xiá kè yǐn, yǐ sān gǔ wèi jié. kè juàn bà qù, ruǎn tiāo dēng zuò chuán qí, dá dàn bù qǐn yǐ wèi cháng. yàn zi jiān shuāng jīn bǎng shī zi zhuàn zhū chuán qí, jiē chéng yú cǐ. suǒ zhī lù yún: dà chéng jì jiàng běn cháo, zài yíng zhōng, zhū gōng wén qí yǒu chūn dēng mí zhū jù, wèn néng zì dù qǔ fǒu? dà chéng jí qǐ, zhí bǎn dùn zú ér chàng yǐ yòu jiǔ.
金陵八十老人丁胤,常與予游祖堂寺,憩呈劍堂,指示予曰,「此阮懷寧度曲處也。阮避人於此山,每夕與狎客飲,以三鼓為節。客倦罷去,阮挑燈作傳奇,達旦不寢以為常。《燕子箋》、《雙金榜》、《獅子賺》諸傳奇,皆成於此。」《所知錄》云:「大鋮既降本朝,在營中,諸公聞其有《春燈謎》諸劇,問能自度曲否?大鋮即起,執板頓足而唱以侑酒。」