sūn sī miǎo, huá yuán rén, qī suì jiù xué, rì fěng qiān yán. jí zhǎng, shàn tán zhuāng lǎo bǎi jiā zhī shuō. zhōu xuān dì shí, yǐ wáng shì duō gù, yǐn yú tài bái shān. suí wén dì fǔ zhèng, zhēng wèi guó zi bó shì, bù jiù. cháng wèi rén yuē: guò shì wǔ shí nián, dāng yǒu shèng rén chū, wú fāng zhù zhī, yǐ jì shēng rén. tài zōng zhào yì jīng shī, jiē qí yán mào shén shǎo, wèi zhī yuē: gù zhī yǒu dào zhě chéng kě zūn zhòng, xiàn mén zhī tú, qǐ xū yě zāi! jiāng shòu zhī yǐ jué wèi, gù cí bù shòu. gāo zōng zhào bài jiàn yì dài fū, yòu gù cí. shí nián jiǔ shí yú, ér shì tīng bù shuāi, pō míng tuī bù dǎo yǎng zhī shù. shí fàn yáng lú zhào lín, yǒu shèng míng yú cháo, ér rǎn è jí, jiē bǐng shòu zhī bù tóng, mèi péng shāng zhī shū zhì, cháng wèn yú sāi mào yuē: míng yī yù jí, qí dào rú hé? duì yuē: wú wén shàn yán tiān zhě, bì běn zhī yú rén. tiān yǒu sì shí wǔ xíng, hán shǔ dié dài, qí yùn zhuǎn yě, hé ér wèi yǔ, nù ér wèi fēng, níng wèi shuāng xuě, zhāng wèi hóng ní, cǐ tiān dì zhī cháng shù. rén yǒu sì zhī wǔ cáng, yī jué yī mèi, hū xī tǔ nà, jīng qì wǎng lái, liú ér wèi róng wèi, zhāng ér wèi qì sè, fā ér wèi shēng yīn, cǐ rén zhī cháng shù yě. yáng yòng qí jīng, yīn yòng qí xíng, tiān rén zhī suǒ tóng yě. jí qí shī yě, zhēng zé shēng rè, fǒu zé shēng hán, jié ér wèi liú zhuì, xiàn ér wèi yōng jū, bēn ér wèi chuǎn fá, jié ér wèi jiāo kū, lì fā hū miàn, biàn dòng hū xíng, tuī cǐ yǐ jí tiān, zé zhào yì rú zhī. gù wǔ wěi yíng suō, xīng chén cuò xíng, rì yuè báo shí, huì bèi liú fēi, cǐ yòu tiān wén zhī wēi lì yě. hán shǔ bù shí, cǐ tiān dì zhī zhēng fǒu yě. shí lì tǔ yǒng, cǐ tiān dì zhī liú zhuì yě. shān bēng dì xiàn, cǐ tiān dì zhī yōng jū yě. bēn fēng bào yǔ, cǐ tiān dì zhī chuǎn fá yě. yǔ zé bù jiàng, chuān dú hé jié, cǐ tiān dì zhī jiāo kū yě. liáng yī dǎo zhī yǐ yào shí, jiù zhī yǐ zhēn jì. shèng rén hé zhī yǐ zhì dé, fǔ zhī yǐ rén shì. gù tǐ yǒu kě yù zhī jí, tiān dì yǒu kě xiāo zhī zāi yě. yòu yuē: dǎn yù dà ér xīn yù xiǎo, zhì yù yuán ér xíng yù fāng. shī yuē: rú lín shēn yuān, rú lǚ bó bīng. wèi xiǎo xīn yě. jiū jiū wǔ fū, gōng hóu qiān chéng. wèi dà dǎn yě. bù wèi lì huí, bù wèi yì jiù, rén zhī fāng yě. jiàn jǐ ér zuò, bù qí zhōng rì, zhì zhī yuán yě. zhì shòu chéng wù láng, zhí shàng yào jú. yǒng huī chū zú, yí lìng báo zàng, bù shè míng qì shēng láo zhī diàn. yuè yú yán sè bù biàn, jǔ shī rù guān, rú kōng yān. shí rén yí qí shī jiě yǐ.
孫思邈，華原人，七歲就學，日諷千言。及長，善譚《莊》《老》百家之說。周宣帝時，以王室多故，隱於太白山。隋文帝輔政，征為國子博士，不就。常謂人曰：「過是五十年，當有聖人出，吾方助之，以濟生人。」太宗召詣京師，嗟其顏貌甚少，謂之曰：「故知有道者誠可尊重，羨門之徒，豈虛也哉！」將授之以爵位，固辭不受。高宗召拜諫議大夫，又固辭。時年九十餘，而視聽不衰，頗明推步導養之術。時范陽盧照鄰，有盛名於朝，而染惡疾，嗟稟受之不同，昧彭殤之殊致，嘗問于思貌曰：「名醫愈疾，其道如何？」對曰：「吾聞善言天者，必本之於人。天有四時五行，寒暑迭代，其運轉也，和而為雨，怒而為風，凝為霜雪，張為虹蜺，此天地之常數。人有四肢五藏，一覺一寐，呼吸吐納，精氣往來，流而為榮衛，彰而為氣色，發而為聲音，此人之常數也。陽用其精，陰用其形，天人之所同也。及其失也，蒸則生熱，否則生寒，結而為瘤贅，陷而為癰疽，奔而為喘乏，竭而為焦枯，沴發乎面，變動乎形，推此以及天，則兆亦如之。故五緯盈縮，星辰錯行，日月薄蝕，彗孛流飛，此又天文之危沴也。寒暑不時，此天地之蒸否也。石立土踴，此天地之瘤贅也。山崩地陷，此天地之癰疽也。奔風暴雨，此天地之喘乏也。雨澤不降，川瀆涸竭，此天地之焦枯也。良醫導之以藥石，救之以針劑。聖人和之以至德，輔之以人事。故體有可愈之疾，天地有可消之災也。」又曰：「膽欲大而心欲小，智欲圓而行欲方。《詩》曰：『如臨深淵，如履薄冰。』謂小心也。』赳赳武夫，公侯千城。』謂大膽也。不為利回，不為義疚，仁之方也。見幾而作，不俟終日，智之圓也。」制授承務郎，直尚藥局。永徽初卒，遺令薄葬，不設明器牲牢之奠。月余顏色不變，舉屍入棺，如空焉。時人疑其屍解矣。

zhū táo chuí, shǔ rén yě. dàn bó wú wèi, yǐn jū bù shì, pī qiú dài suǒ, chén fú rén jiān. dòu guǐ wèi yì zhōu, wén ér zhào zhī, yí yǐ yī fú, bī wèi xiāng zhèng. táo chuí bù yán ér tuì, táo rù shān zhōng, xià zé luǒ xíng, dōng zé shù pí zì fù. fán suǒ zèng yí, yī wú suǒ shòu. měi zhī máng juē, zhì zhī yú lù, jiàn zhě jiē yán: zhū jū shì juē yě. wèi yù qǔ mǐ, zhì zhī běn chù. táo chuí zhì xī qǔ zhī, zhōng bù jiàn rén. gāo shì lián xià chē, shēn jiā lǐ jìng, zhào zhī zhì, jiàng jiē yǔ yǔ, táo chuí bù dá, dèng mù ér qù. shì lián měi jiā yōu yì, shǔ rén yǐ wèi měi tán.
朱桃椎，蜀人也。澹泊無為，隱居不仕，披裘帶索，沉浮人間。竇軌為益州，聞而召之，遺以衣服，逼為鄉正。桃椎不言而退，逃入山中，夏則裸形，冬則樹皮自覆。凡所贈遺，一無所受。每織芒屩，置之於路，見者皆言：「朱居士屩也。」為鬻取米，置之本處。桃椎至夕取之，終不見人。高士廉下車，深加禮敬，召之至，降階與語，桃椎不答，瞪目而去。士廉每加優異，蜀人以為美譚。

zhāng guǒ lǎo xiān shēng zhě, yǐn yú héng zhōu zhī tiáo shān, wǎng lái fén jìn. shí rén chuán qí zhǎng nián mì shù, qí lǎo xián yún: yǒu ér tóng shí jiàn zhī, zì yán shù bǎi suì. zé tiān zhào zhī, yáng shī yú dù nǚ miào qián, hòu yǒu rén fù yú héng shān zhōng jiàn. zhì kāi yuán èr shí sān nián, cì shǐ wéi jì yǐ wén, zhào tōng shì shè rén péi wù chí yì yíng zhī. guǒ duì wù qì jué rú sǐ. wù fén xiāng qǐ qǐng, xuān tiān zǐ qiú dào zhī yì, xū yú jiàn sū. wù bù gǎn bī, chí hái zòu zhī. nǎi lìng zhōng shū shè rén xú jiào tōng shì shè rén lú zhòng xuán, jī xǐ shū yíng zhī. guǒ suí jiào zhì dōng dōu, yú jí xián yuàn jiān yú rù gōng, bèi jiā lǐ jìng. gōng qīng jiē wǎng bài yè. huò wèn yǐ fāng wài zhī shì, jiē guǐ duì. měi yún: yú shì yáo shí bǐng zǐ nián shēng. shí rén mò néng cè yě. yòu yún: yáo shí wèi shì zhōng. shàn yú tāi xī, lèi rì bù shí, shí jìn měi jiǔ jí sān huáng wán. xún xià zhào yuē: héng zhōu zhāng guǒ lǎo, fāng wài zhī shì yě. jī xiān gāo shàng, xīn rù yǎo míng, shì hùn guāng chén, yīng zhào chéng què. mò zhī jiǎ zǐ zhī shù, qiě wèi xī huáng shàng rén. wèn yǐ dào shū, jǐn huì zōng jí. jīn jiāng xíng cháo lǐ, yuán shēn chǒng mìng. kě yín qīng guāng lù dài fū, réng cì hào tōng xuán xiān shēng. lèi cè lǎo bìng, qǐng guī héng zhōu, cì juàn sān bǎi pǐ, bài fú chí dì zǐ èr rén, bài gěi yì yú zhì héng zhōu. dì zǐ yī rén fàng huí, yī rén xiāng suí rù shān. wú hé shòu zhōng, huò chuán shī jiě.
張果老先生者，隱於恆州枝條山，往來汾晉。時人傳其長年秘術，耆老咸云：「有兒童時見之，自言數百歲。」則天召之，佯屍於妒女廟前，後有人復於恆山中見。至開元二十三年，刺史韋濟以聞，詔通事舍人裴晤馳驛迎之。果對晤氣絕如死。晤焚香啟請，宣天子求道之意，須臾漸蘇。晤不敢逼，馳還奏之。乃令中書舍人徐嶠、通事舍人盧重玄，齎璽書迎之。果隨嶠至東都，於集賢院肩輿入宮，備加禮敬。公卿皆往拜謁。或問以方外之事，皆詭對。每云：「余是堯時丙子年生。」時人莫能測也。又云：「堯時為侍中。」善於胎息，累日不食，時進美酒及三黃丸。尋下詔曰：「恆州張果老，方外之士也。跡先高上，心入窅冥，是混光塵，應召城闕。莫知甲子之數，且謂羲皇上人。問以道樞，盡會宗極。今將行朝禮，爰申寵命。可銀青光祿大夫，仍賜號通玄先生。」累策老病，請歸恆州，賜絹三百疋，拜扶持弟子二人，拜給驛舁至恆州。弟子一人放回，一人相隨入山。無何壽終，或傳屍解。

lú cáng yòng, shǐ yǐn yú zhōng nán shān zhōng. zhōng zōng cháo, lèi jū yào zhí. yǒu dào shì sī mǎ chéng zhēn zhě, ruì zōng yíng zhì jīng, jiāng hái, cáng yòng zhǐ zhōng nán shān wèi zhī yuē: cǐ zhōng dà yǒu jiā chù, hé bì zài yuǎn. chéng zhēn xú dá yuē: yǐ pū suǒ guān, nǎi shì huàn kuài jié fāng shì ěr. cáng yòng yǒu cán sè. cáng yòng bó xué, gōng wén zhāng, shàn cǎo lì tóu hú dàn qín, mò bù jǐn miào. wèi shì shí, cháng pì gǔ liàn qì, pō yǒu gāo shàng zhī zhì. jí dēng cháo, fù quán yào, zòng qíng shē yì, zú xiàn xiàn gāng, bēi fū!
盧藏用，始隱於終南山中。中宗朝，累居要職。有道士司馬承禎者，睿宗迎至京，將還，藏用指終南山謂之曰：「此中大有佳處，何必在遠。」承禎徐答曰：「以仆所觀，乃仕宦快捷方式耳。」藏用有慚色。藏用博學，工文章，善草隸；投壺彈琴，莫不盡妙。未仕時，嘗辟穀練氣，頗有高尚之致。及登朝，附權要，縱情奢逸，卒陷憲綱，悲夫！

sī mǎ chéng zhēn, zì zi zhēng, yǐn yú tiān tāi shān, zì hào bái yún zi, yǒu fú ěr zhī shù. zé tiān zhōng zōng cháo, pín zhēng bù qǐ. ruì zōng yǎ shàng dào jiào, shāo jiā zūn yì, chéng zhēn fāng fù zhào. ruì zōng cháng wèn yīn yáng shù shù zhī shì, chéng zhēn duì yuē: jīng yún: sǔn zhī yòu sǔn zhī, yǐ zhì yú wú wèi. qiě xīn mù yī lǎn, zhī měi sǔn zhī shàng wèi néng yǐ, qǐ fù gōng hū yì duān ér zēng zhì lǜ zāi! ruì zōng yuē: lǐ shēn wú wèi, zé qīng gāo yǐ lǐ guó wú wèi, rú zhī hé? duì yuē: guó yóu shēn yě, lǎo zǐ yuē: yóu xīn yú dàn, hé qì yú mò, shùn wù zì rán, ér wú sī yān, ér tiān xià lǐ. yì yuē: shèng rén zhě, yǔ tiān dì hé qí dé. shì zhī tiān bù yán ér xìn, bù wèi ér chéng. wú wèi zhī zhǐ, lǐ guó zhī yào yě. ruì zōng shēn jiā shǎng yì. wú hé, kǔ cí guī, nǎi cì bǎo qín huā pèi yǐ qiǎn zhī. gōng bù shì láng lǐ kuò zhī fù shī yǐ zèng yān. dāng shí wén shì, wú bù shǔ hé. sàn qí cháng shì xú yàn bó cuō qí měi zhě sān shí yī shǒu, wèi zhì xù, míng yuē bái yún jì, jiàn chuán yú dài.
司馬承禎，字子征，隱於天台山，自號白雲子，有服餌之術。則天、中宗朝，頻征不起。睿宗雅尚道教，稍加尊異，承禎方赴召。睿宗嘗問陰陽術數之事，承禎對曰：「《經》云：『損之又損之，以至於無為。』且心目一覽，知每損之尚未能已，豈復攻乎異端而增智慮哉！」睿宗曰：「理身無為，則清高矣；理國無為，如之何？」對曰：「國猶身也，《老子》曰：『游心於澹，合氣於漠，順物自然，而無私焉，而天下理。』《易》曰：『聖人者，與天地合其德。』是知天不言而信，不為而成。無為之旨，理國之要也。」睿宗深加賞異。無何，苦辭歸，乃賜寶琴、花帔以遣之。工部侍郎李适之賦詩以贈焉。當時文士，無不屬和。散騎常侍徐彥伯撮其美者三十一首，為制《序》，名曰《白雲記》，見傳於代。

wáng xī yí, xú zhōu rén, gū pín hǎo dào. fù mǔ zhōng, wèi rén mù yáng qǔ yōng, gōng zàng bì, yǐn yú sōng shān. shī shì dào shì, dé xiū yǎng zhī shù. hòu jū yǎn zhōu cú lái shān, cì shǐ lú qí qīng jiù yè, yīn fǎng yǐ zhèng shì. xī yí yuē: kǒng zǐ yuē: jǐ suǒ bù yù, wù shī yú rén. kě yǐ zhōng shēn xíng zhī yǐ. xuán zōng dōng fēng, chì zhōu xiàn lǐ zhì, shí yǐ nián jiǔ shí liù. xuán zōng lìng zhāng shuō fǎng qí dào yì, shuō shén zhòng zhī. yǐ nián lǎo bù rèn zhí shì. nǎi xià zhào yuē: xú zhōu chù shì wáng xī yí, jué shèng qù zhì, bào yī jū zhēn, jiǔ xiè xiāo chén, dú wǎng lín hè. shǔ fēng luán zhǎn lǐ, cè xí jīng xián, bì rán lái sī, yīng zī jiā zhào. suī yū qǐ jì zhī jī, yǐ guò fú shēng zhī nián. yí mìng zhì yǐ zūn rú, bǐ quán gāo yú shàng chǐ. kě zhōng sàn dài fū shǒu guó zi bó shì, tè tīng hái shān. réng lìng zhōu xiàn, suì shí zèng shù bó yáng jiǔ, bìng cì bó yī bǎi pǐ.
王希夷，徐州人，孤貧好道。父母終，為人牧羊取傭，供葬畢，隱於嵩山。師事道士，得修養之術。後居兗州徂徠山，刺史盧齊卿就謁，因訪以政事。希夷曰：「孔子曰：『己所不欲，勿施於人。』可以終身行之矣。」玄宗東封，敕州縣禮致，時已年九十六。玄宗令張說訪其道義，說甚重之。以年老不任職事。乃下詔曰：「徐州處士王希夷，絕聖去智，抱一居貞，久謝囂塵，獨往林壑。屬封巒展禮，側席旌賢，賁然來思，應茲嘉召。雖紆綺季之跡，已過伏生之年。宜命秩以尊儒，俾全高於上齒。可中散大夫、守國子博士，特聽還山。」仍令州縣，歲時贈束帛羊酒，並賜帛一百疋。

yuán kǎi, bó xué shàn tiān wén, rán gōng shèn, wèi cháng yán zhī. sòng jǐng yǔ zhī tóng xiāng qū, jiāng jiā jiàn jǔ, jiān yí mǐ bǎi shí, jiē jù ér bù shòu. yuán xíng chōng wèi cì shǐ, yāo zhì zhōu, wèn yǐ jīng yì, yīn yí yī fú. kǎi cí yuē: wēi qū bù yí fú xīn lì, kǒng bù shèng qí měi yǐ sù jiù yě. xíng chōng nǎi ní wū ér yǔ zhī, bù huò yǐ ér shòu. jí hái jiā, qǔ sù sī wǔ liǎng yǐ chóu zhī, yuē: yì bù shòu guò wàng zhī cái.
元愷，博學善天文，然恭慎，未嘗言之。宋璟與之同鄉曲，將加薦舉，兼遺米百石，皆拒而不受。元行沖為刺史，邀至州，問以經義，因遺衣服。愷辭曰：「微軀不宜服新麗，恐不勝其美以速咎也。」行沖乃泥污而與之，不獲已而受。及還家，取素絲五兩以酬之，曰：「義不受過望之財。」

bái lǚ zhōng, bó shè wén shǐ, yǐn jū dà liáng, shí rén hào wèi liáng qiū zi. kāi yuán zhōng, wáng zhì yīn biǎo jiàn kān wèi xué guān, kě dài mǎ huái sù chǔ wú liàng rù gé shì dú. nǎi zhēng fù jīng shī, lǚ zhōng cí yǐ lǎo jí, bù rèn zhí shì. shòu cháo sàn dài fū, xún qǐng guī xiāng. shǒu zhào yuē: qīng xiào tì lì shēn, jìng tuì dūn sú, nián guò cóng mào, bù zá fēng chén. shèng dé zǎo wén, tōng bān shì xī. qǐ wéi jīng bì shān sǒu, shí yù jiǎng quàn rén lún. qiě yóu shàng jīng, xú hái gù lǐ. suì tíng liú shù yuè.
白履中，博涉文史，隱居大梁，時人號為梁丘子。開元中，王志愔表薦堪為學官，可代馬懷素、褚無量入閣侍讀。乃征赴京師，履中辭以老疾，不任職事。授朝散大夫，尋請歸鄉。手詔曰：「卿孝悌立身，靜退敦俗，年過從耄，不雜風塵。盛德早聞，通班是錫。豈唯精賁山藪，實欲獎勸人倫。且游上京，徐還故里。」遂停留數月。

xuán zōng zhēng sōng shān yǐn shì lú hóng, sān zhào nǎi zhì. jí yè jiàn, bù bài, dàn qìng zhé bù yǐ. wèn qí gù, hóng duì yuē: chén wén lǎo zi yún: lǐ zhě, zhōng xìn zhī báo. bù zú kě yī. shān chén hóng, gǎn bù zhōng xìn fèng jiàn. xuán zōng yì zhī, zhào rù cì yàn, bài jiàn yì dài fū, cì yǐ zhāng fú, bìng cí bù shòu. nǎi gěi mǐ bǎi shí, juàn wǔ bǎi pǐ, hái yǐn jū zhī suǒ.
玄宗征嵩山隱士盧鴻，三詔乃至。及謁見，不拜，但磬折不已。問其故，鴻對曰：「臣聞《老子》云：『禮者，忠信之薄。』不足可依。山臣鴻，敢不忠信奉見。」玄宗異之，召入賜宴，拜諫議大夫，賜以章服，並辭不受。乃給米百石，絹五百疋，還隱居之所。