strong shā níng xǐ zǐ zhuān chū bēn lù cuī zhù qìng fēng dú xiāng strong
殺寧喜子鱄出奔 戮崔杼慶封獨相
huà shuō zhí chuò shuài xuǎn zú qiān rén, qù xí jìn shù, sān bǎi rén bù gōu yī sǎo, suì tún bīng yú máo shì, qiǎn rén rú wèi bào jié. lín fù wén wèi bīng yǐ rù dōng bǐ, qiǎn sūn kuǎi tóng yōng chú yǐn bīng jiù zhī, tàn zhī jìn shù jù yǐ shā jǐn, yòu zhī zhí chuò shì qí guó yǒu míng de yǒng jiāng, bù gǎn shàng qián jù dí, quán jūn ér fǎn, huí fù lín fù, lín fù dà nù yuē: è guǐ shàng néng wèi lì, kuàng rén hū, yī gè zhí chuò bù néng yǔ tā duì zhèn, tǎng wèi bīng dà zhì, hé yǐ yù zhī? rǔ kě zài wǎng, rú ruò wú gōng, xiū jiàn wǒ miàn!
話說殖綽帥選卒千人,去襲晉戍,三百人不勾一掃,遂屯兵於茅氏,遣人如衛報捷。林父聞衛兵已入東鄙,遣孫蒯同雍鉏引兵救之,探知晉戍俱已殺盡,又知殖綽是齊國有名的勇將,不敢上前拒敵,全軍而返,回復林父,林父大怒曰:「惡鬼尚能為厲,況人乎,一個殖綽不能與他對陣,倘衛兵大至,何以御之?汝可再往,如若無功,休見我面!」
sūn kuǎi mèn mèn ér chū, yǔ yōng chú shāng yì, yōng chú yuē: zhí chuò yǒng dí wàn fū, bì nán qǔ shèng, chú fēi yòng yòu dí zhī jì fāng kě.' sūn kuǎi yuē: máo shì zhī xī, yǒu dì míng yǔ cūn, sì wéi shù mù mào shèng, zhōng jiān yī cūn rén jiā, cūn zhōng yǒu xiǎo xiǎo tǔ shān, wǒ shǐ rén yú shān xià jué chéng xiàn kēng, yǐ cǎo fù zhī, rǔ xiān yǐn bǎi rén yǔ zhàn, yòu zhì cūn kǒu, wǒ tún bīng yú shān shàng, jí kǒu lì mà, bǐ nù, bì shàng shān lái qín wǒ, zhōng wú jì yǐ!
孫蒯悶悶而出,與雍鉏商議,雍鉏曰:「殖綽勇敵萬夫,必難取勝,除非用誘敵之計方可。'孫蒯曰:「茅氏之西,有地名圉村,四圍樹木茂盛,中間一村人家,村中有小小土山,我使人於山下掘成陷坑,以草覆之,汝先引百人與戰,誘至村口,我屯兵於山上,極口詈罵,彼怒,必上山來擒我,中吾計矣!」
yōng chú rú qí yán, shuài yī bǎi rén chí wǎng máo shì, rú tàn dí zhī zhuàng, yī yù zhí chuò zhī bīng, yáng wèi wèi jù, huí tóu biàn zǒu, zhí chuò shì yǒng, qī yōng chú bīng shǎo, bù chuán lìng kāi yíng, dān dài suí shēn jūn jiǎ shù shí rén, chéng qīng chē zhuī zhī, yōng chú wān wān qū qū, yǐn zhì yǔ cūn, què bù jìn cūn, jìng dǎ xié wǎng shù lín zhōng qù le.
雍鉏如其言,帥一百人馳往茅氏,如探敵之狀,一遇殖綽之兵,佯為畏懼,回頭便走,殖綽恃勇,欺雍鉏兵少,不傳令開營,單帶隨身軍甲數十人,乘輕車追之,雍鉏彎彎曲曲,引至圉村,卻不進村,徑打斜往樹林中去了。
zhí chuò yě yí xīn lín zhōng yǒu fú, biàn jiào tíng chē, zhǐ jiàn tǔ shān zhī shàng, yòu tún zhe yī cù bù zú, yuē yǒu èr bǎi rén shù, cù yōng zhe yī yuán jiāng, nà yuán jiāng xiǎo xiǎo shēn cái, jīn móu xiù jiǎ, jiào zhe zhí chuò de xìng míng, mà dào: nǐ shì qí bāng tuì xià lái de wāi huò! luán jiā yòng bù zhe de qì wù! jīn ái shēn zài wǒ wèi guó chī fàn, bù zhī xiū chǐ, hái gǎn chū tóu? qǐ bù xiǎo dé wǒ sūn shì shì bā dài shì chén, gǎn lái chù fàn? quán rán bù shí gāo dī, qín shòu bù rú!
殖綽也疑心林中有伏,便教停車,只見土山之上,又屯著一簇步卒,約有二百人數,簇擁著一員將,那員將小小身材,金鍪繡甲,叫著殖綽的姓名,罵道:「你是齊邦退下來的歪貨!欒家用不著的棄物!今捱身在我衛國吃飯,不知羞恥,還敢出頭?豈不曉得我孫氏是八代世臣,敢來觸犯?全然不識高低,禽獸不如!」
zhí chuò wén zhī dà nù. wèi bīng zhōng yǒu rén rèn dé de zhǐ dào: zhè biàn shì sūn xiāng guó de zhǎng zi, jiào zuò sūn kuǎi! zhí chuò yuē: qín dé sūn kuǎi, biàn shì bàn gè sūn lín fù le! nà tǔ shān píng wěn, pō bù shèn gāo, zhí chuò hē jiào: qū chē! chē chí mǎ zhòu, gāng gāng dào shān pō zhī xià, nà chē shì qù de xiōng měng, tà zhe xiàn kēng, mǎ jiù qiān chē xià qù, bǎ zhí chuò xiān xià kēng zhōng, sūn kuǎi kǒng tā yǒng lì nán zhì, yù bèi gōng nǔ, yī děng xiàn xià, zǎn jiàn shè zhī, kě lián hǎo yī yuán měng jiāng, jīn rì sǐ yú yōng rén zhī shǒu. zhèng shì: wǎ guàn bù lí jǐng shàng pò, jiāng jūn duō zài zhèn qián wáng! yǒu shī wèi zhèng:
殖綽聞之大怒。衛兵中有人認得的指道:「這便是孫相國的長子,叫做孫蒯!」殖綽曰:「擒得孫蒯,便是半個孫林父了!」那土山平穩,頗不甚高,殖綽喝教:「驅車!」車馳馬驟,剛剛到山坡之下,那車勢去得兇猛,踏著陷坑,馬就牽車下去,把殖綽掀下坑中,孫蒯恐他勇力難制,預備弓弩,一等陷下,攢箭射之,可憐好一員猛將,今日死於庸人之手。正是:「瓦罐不離井上破,將軍多在陣前亡!」有詩為證:
shén yǒng jiāng jūn shú gǎn dāng, wú míng sūn kuǎi yǐ bēn máng.
神勇將軍孰敢當,無名孫蒯已奔忙。
zhǐ yīn yī jī chéng qí jī, shǐ xìn nán ér dāng zì qiáng.
只因一激成奇績,始信男兒當自強。
sūn kuǎi yòng náo gōu dā qǐ zhí chuò zhī shī, gē le shǒu jí, shā sàn wèi jūn, huí bào sūn lín fù. lín fù yuē: jìn ruò zé wǒ bù jiù shù zú, wǒ yǒu zuì yǐ, bù rú yǐn qí shèng ér yǐ bài gào. nǎi shǐ yōng chú rú jìn gào bài. jìn píng gōng wén wèi shā qí shù zú, dà nù, mìng zhèng qīng zhào wǔ hé zhū dài fū yú chán yuān, jiāng jiā bīng yú wèi. wèi xiàn gōng tóng níng xǐ rú jìn, miàn sù sūn lín fù zhī zuì, píng gōng zhí ér qiú zhī.
孫蒯用撓鈎搭起殖綽之屍,割了首級,殺散衛軍,回報孫林父。林父曰:「晉若責我不救戍卒,我有罪矣,不如隱其勝而以敗告。」乃使雍鉏如晉告敗。晉平公聞衛殺其戍卒,大怒,命正卿趙武合諸大夫於澶淵,將加兵於衛。衛獻公同寧喜如晉,面訴孫林父之罪,平公執而囚之。
qí dài fū yàn yīng, yán yú qí jǐng gōng yuē: jìn hóu wèi sūn lín fù ér zhí wèi hóu, guó zhī qiáng chén, jiē jiāng dé zhì yǐ, jūn hé rú jìn qǐng zhī, yù lái zhī dé, bù kě qì yě! jǐng gōng yuē: shàn. nǎi qiǎn shǐ yuē huì zhèng jiǎn gōng yī tóng zhì jìn, wèi wèi qiú jiě.
齊大夫晏嬰,言於齊景公曰:「晉侯為孫林父而執衛侯,國之強臣,皆將得志矣,君盍如晉請之,寓萊之德,不可棄也!」景公曰:「善。」乃遣使約會鄭簡公一同至晉,為衛求解。
jìn píng gōng suī gǎn qí lái yì, rán yǒu lín fù xiān rù zhī yán, shàng wèi kěn tǒng kǒu, yàn píng zhòng sī wèi yáng shé xī yuē: jìn wèi zhū hóu zhī zhǎng, xù huàn bǔ què fú ruò yì qiáng, nǎi méng zhǔ zhī zhí yě, lín fù shǐ zhú qí jūn, jì bù néng tǎo jīn yòu wèi chén ér zhí jūn, wèi jūn zhě bù yì nán hū? xī wén gōng wù tīng yuán xuǎn zhī yán, zhí wèi chéng gōng guī yú jīng shī, zhōu tiān zǐ è qí bù shùn, wén gōng kuì ér shì zhī. fū guī yú jīng shī, ér yóu bù kě, kuàng yǐ zhū hóu qiú zhū hóu hū? zhū jūn zǐ bù jiàn, shì dǎng chén ér yì jūn, qí míng bù kě jū yě. yīng jù jìn zhī shī bó, gǎn wèi zi sī yán zhī. xī nǎi yán yú zhào wǔ, gù qǐng yú píng gōng, nǎi shì wèi hóu guī guó.
晉平公雖感其來意,然有林父先入之言,尚未肯統口,晏平仲私謂羊舌肹曰:「晉為諸侯之長,恤患補闕扶弱抑強,乃盟主之職也,林父始逐其君,既不能討;今又為臣而執君,為君者不亦難乎?昔文公誤聽元咺之言,執衛成公歸於京師,周天子惡其不順,文公愧而釋之。夫歸於京師,而猶不可,況以諸侯囚諸侯乎?諸君子不諫,是黨臣而抑君,其名不可居也。嬰懼晉之失伯,敢為子私言之。」肹乃言於趙武,固請於平公,乃釋衛侯歸國。
shàng wèi kěn shì níng xǐ, yòu zǎi gǔ quàn xiàn gōng shì nǚ lè shí èr rén, jìn yú jìn yǐ shú xǐ, jìn hóu yuè, bìng shì xǐ. xǐ guī, yù yǒu dé sè, měi shì zhuān jué, quán bù bǐng mìng, zhū dài fū yì shì zhě, jìng zài níng shì sī dì qǐng mìng, xiàn gōng gǒng shǒu ān zuò ér yǐ.
尚未肯釋寧喜,右宰谷勸獻公飾女樂十二人,進於晉以贖喜,晉侯悅,並釋喜。喜歸,愈有德色,每事專決,全不稟命,諸大夫議事者,竟在寧氏私第請命,獻公拱手安坐而已。
shí sòng zuǒ shī xiàng shù, yǔ jìn zhào wǔ xiāng shàn, yì yǔ chǔ lìng yǐn qū jiàn xiāng shàn. xiàng shù pìn yú chǔ, yán jí xī rì huá yuán yù wèi jìn chǔ hé chéng zhī shì, qū jiàn yuē: cǐ shì shén shàn, zhǐ wèi zhū hóu gè zì fēn dǎng, suǒ yǐ hé yì qì yú wú chéng. ruò shǐ jìn chǔ shǔ guó hù xiāng cháo pìn, huān hǎo rú tóng yī jiā, gān gē kě yǒng xī yǐ. xiàng shù yǐ wèi rán, nǎi chàng yì jìn chǔ èr jūn xiāng huì yú sòng, miàn dìng mǐ bīng jiāo jiàn zhī yuē.
時宋左師向戍,與晉趙武相善,亦與楚令尹屈建相善。向戍聘於楚,言及昔日華元欲為晉、楚合成之事,屈建曰:「此事甚善,只為諸侯各自分黨,所以和議迄於無成。若使晉、楚屬國互相朝聘,歡好如同一家,干戈可永息矣。」向戍以為然,乃倡議晉、楚二君相會於宋,面定弭兵交見之約。
chǔ zì gòng wáng zhì jīn, lǚ wèi wú guó qīn rǎo, biān jìng bù níng, gù qū jiàn yù hǎo jìn yǐ zhuān shì yú wú ér zhào wǔ yì yīn chǔ bīng lǚ cì fá zhèng, zhǐ wàng hé yì yī chéng, kě xiǎng shù nián ān xī zhī fú, liǎng biān jiē xīn rán lè cóng. suì qiǎn shǐ wǎng gè shǔ guó dìng qī.
楚自共王至今,屢為吳國侵擾,邊境不寧,故屈建欲好晉以專事於吳;而趙武亦因楚兵屢次伐鄭,指望和議一成,可享數年安息之福,兩邊皆欣然樂從。遂遣使往各屬國訂期。
jìn shǐ zhì yú wèi guó, níng xǐ bù tōng zhī xiàn gōng, jìng zì wěi shí è fù huì, xiàn gōng wén zhī dà nù, sù yú gōng sūn miǎn yú, miǎn yú yuē: chén qǐng yǐ lǐ zé zhī. miǎn yú jí wǎng jiàn níng xǐ, yán: huì méng dà shì, qǐ kě shǐ jūn bù yǔ wén? níng xǐ fú rán yuē: zi xiān yǒu yuē yán yǐ, wú qǐ yóu chén yě hū zāi? miǎn yú huí bào xiàn gōng yuē: xǐ wú lǐ shén yǐ. hé bù shā zhī? xiàn gōng yuē: ruò fēi níng shì, ān yǒu jīn rì? yuē yán shí chū zì guǎ rén, bù kě huǐ yě! miǎn yú yuē: chén shòu zhǔ gōng tè dá zhī zhī, wú yǐ wèi bào, qǐng zì yǐ jiā shǔ gōng níng shì, shì chéng zé lì guī yú jūn, bù chéng zé hài dú chén dāng zhī. xiàn gōng yuē: qīng zhēn zhuó ér xíng, wù lèi guǎ rén yě!
晉使至於衛國,寧喜不通知獻公,徑自委石惡赴會,獻公聞之大怒,訴於公孫免余,免余曰:「臣請以禮責之。」免余即往見寧喜,言:「會盟大事,豈可使君不與聞?」寧喜艴然曰:「子鮮有約言矣,吾豈猶臣也乎哉?」免余回報獻公曰:「喜無禮甚矣。何不殺之?」獻公曰:「若非寧氏,安有今日?約言實出自寡人,不可悔也!」免余曰:「臣受主公特達之知,無以為報,請自以家屬攻寧氏,事成則利歸於君,不成則害獨臣當之。」獻公曰:「卿斟酌而行,勿累寡人也!」
miǎn yú nǎi wǎng jiàn qí zōng dì gōng sūn wú dì. gōng sūn chén yuē: xiāng guó zhī zhuān, zi suǒ zhī yě, zhǔ gōng yóu zhí kēng kēng zhī xìn, yǐn rěn bù yán, yì rì yǎng chéng qí shì, huò qiě yǐ yú sūn shì yǐ, nài hé? wú dì yǔ chén tóng cí ér duì yuē: hé bù shā zhī? miǎn yú yuē: wú yán yú jūn, jūn bù cóng yě. ruò wú děng wěi wèi zuò luàn, xìng ér chéng, jūn zhī fú, bù chéng, bù guò chū bēn ěr! wú dì yuē: wú dì xiōng yuàn wèi xiān qū, miǎn yú qǐng shà xuè wèi xìn.
免余乃往見其宗弟公孫無地。公孫臣曰:「相國之專,子所知也,主公猶執硜硜之信,隱忍不言,異日養成其勢,禍且倚於孫氏矣,奈何?」無地與臣同辭而對曰:「何不殺之?」免余曰:「吾言於君,君不從也。若吾等偽為作亂,幸而成,君之福,不成,不過出奔耳!」無地曰:「吾弟兄願為先驅,」免余請歃血為信。
shí zhōu líng wáng èr shí liù nián, níng xǐ fāng zhì chūn yàn, wú dì wèi miǎn yú yuē: níng shì zhì chūn yàn, bì bù bèi, wú qǐng xiān cháng zhī, zi wèi zhī jì. miǎn yú yuē: hé bo zhī? wú dì yuē: shì zài bì xíng, hé bo zhī yǒu? wú dì yǔ chén xī qǐ jiā zhòng yǐ gōng níng shì.
時周靈王二十六年,寧喜方治春宴,無地謂免余曰:「寧氏治春宴,必不備,吾請先嘗之,子為之繼。」免余曰:「盍卜之?」無地曰:「事在必行,何卜之有?」無地與臣悉起家眾以攻寧氏。
níng shì mén nèi, shè yǒu fú jī. fú jī zhě, jué dì wèi shēn kū, shàng pù mù bǎn, bié yǐ mù wèi jī guān, chù qí jī, zé shì cóng xià fā, bǎn qǐ ér rén xiàn. rì jiān qù jī, yè zé shè zhī. shì rì yīn chūn yàn, jiā shǔ jiē yú táng zhōng guān yōu, wú shǒu mén zhě, nǎi shè jī yǐ dài xún jǐng. wú dì bù zhī, wù chù qí jī, xiàn yú kū zhōng. níng shì dà jīng, zhēng chū bǔ zéi, huò wú dì.
寧氏門內,設有伏機。伏機者,掘地為深窟,上鋪木板,別以木為機關,觸其機,則勢從下發,板啟而人陷。日間去機,夜則設之。是日因春宴,家屬皆於堂中觀優,無守門者,乃設機以代巡警。無地不知,誤觸其機,陷於窟中。寧氏大驚,爭出捕賊,獲無地。
gōng sūn chén huī gē lái jiù, níng shì rén zhòng, chén zhàn bài bèi shā.
公孫臣揮戈來救,寧氏人眾,臣戰敗被殺。
níng xǐ wèn wú dì yuē: zi zhī cǐ lái, hé rén zhǔ shǐ? wú dì chēn mù dà mà yuē: rǔ shì gōng zhuān zì, wèi chén bù zhōng, wú xiōng dì tè wèi shè jì zhū ěr, shì zhī bù chéng, mìng yě. qǐ yóu rén zhǔ shǐ yé? níng xǐ nù, fù wú dì yú tíng zhù, biān zhī zhì sǐ, rán hòu zhǎn zhī.
寧喜問無地曰:「子之此來,何人主使?」無地瞋目大罵曰:「汝恃功專恣,為臣不忠,吾兄弟特為社稷誅爾,事之不成,命也。豈由人主使耶?」寧喜怒,縛無地於庭柱,鞭之至死,然後斬之。
yòu zǎi gǔ wén níng xǐ de zéi, yè chéng chē lái wèn, níng shì fāng qǐ mén, miǎn yú shuài bīng shì zhì, chéng zhī ér rù, xiān zhǎn yòu zǎi gǔ yú mén, níng shì táng zhōng dà luàn, níng xǐ jīng máng zhōng, jù wèn: zuò zéi zhě hé rén? miǎn yú yuē: jǔ guó zhī rén jiē zài, hé wèn xìng míng hū? xǐ jù ér zǒu, miǎn yú duó jiàn zhú zhī, rào táng zhù sān zhōu, xǐ shēn zhōng liǎng jiàn, sǐ yú zhù xià.
右宰谷聞寧喜得賊,夜乘車來問,寧氏方啟門,免余帥兵適至,乘之而入,先斬右宰谷於門,寧氏堂中大亂,寧喜驚忙中,遽問:「作賊者何人?」免余曰:「舉國之人皆在,何問姓名乎?」喜懼而走,免余奪劍逐之,繞堂柱三周,喜身中兩劍,死於柱下。
miǎn yú jǐn miè níng shì zhī jiā, hái bào xiàn gōng. xiàn gōng mìng qǔ níng xǐ jí yòu zǎi gǔ zhī shī, chén zhī yú cháo.
免余盡滅寧氏之家,還報獻公。獻公命取寧喜及右宰谷之屍,陳之於朝。
gōng zǐ zhuān wén zhī, tú xiǎn rù cháo, fǔ níng xǐ zhī shī, kū yuē: fēi jūn shī xìn, wǒ shí qī zi, zi sǐ, wǒ hé miàn mù lì wèi zhī cháo hū? hū tiān zhǎng hào zhě sān, suì qū chū, jí yǐ niú chē zài qí qī xiǎo, chū bēn jìn guó. xiàn gōng shǐ rén liú zhī, zhuān bù cóng, xíng jí hé shàng, xiàn gōng fù shǐ dài fū qí è chí yì zhuī jí zhī, qí è zhì wèi hóu zhī yì, bì yào zǐ zhuān huí guó. zi zhuān yuē: yào wǒ hái wèi, chú shì níng xǐ fù shēng fāng kě! qí è yóu qiáng zhī bù yǐ, zi zhuān qǔ huó zhì yī zhī, dāng qí è qián bá pèi dāo duò luò zhì tóu, shì yuē: zhuān jí qī zǐ, jīn hòu zài lǚ wèi dì, shí wèi sù, yǒu rú cǐ zhì! qí è zhī bù kě qiáng, zhǐ de zì huí.
公子鱄聞之,徒跣入朝,撫寧喜之屍,哭曰:「非君失信,我實欺子,子死,我何面目立衛之朝乎?」呼天長號者三,遂趨出,即以牛車載其妻小,出奔晉國。獻公使人留之,鱄不從,行及河上,獻公復使大夫齊惡馳驛追及之,齊惡致衛侯之意,必要子鱄回國。子鱄曰:「要我還衛,除是寧喜復生方可!」齊惡猶強之不已,子鱄取活雉一隻,當齊惡前拔佩刀剁落雉頭,誓曰:「鱄及妻子,今後再履衛地,食衛粟,有如此雉!」齊惡知不可強,只得自回。
zi zhuān suì bēn jìn guó, yǐn yú hán dān, yǔ jiā rén zhī jù yì sù ér shí, zhōng shēn bù yán yī wèi zì. shǐ chén yǒu shī yún:
子鱄遂奔晉國,隱於邯鄲,與家人織屨易粟而食,終身不言一「衛」字。史臣有詩云:
tā xiāng bù shì gù xiāng qīn, zhī jù xiāo rán jìng shí pín.
他鄉不似故鄉親,織屨蕭然竟食貧。
zhǐ wèi yuē yán jīn shí zhòng, wéi xīn kǒng fù jiǔ quán rén!
只為約言金石重,違心恐負九泉人!
qí è huí fù xiàn gōng, xiàn gōng gǎn tàn bù yǐ, nǎi mìng shōu liàn èr shī ér zàng zhī.
齊惡回復獻公,獻公感嘆不已,乃命收殮二屍而葬之。
yù lì miǎn yú wèi zhèng qīng, miǎn yú yuē: chén wàng qīng, bù rú tài shū, nǎi shǐ tài shū yí wèi zhèng, zì cǐ wèi guó shāo ān.
欲立免余為正卿,免余曰:「臣望輕,不如太叔,」乃使太叔儀為政,自此衛國稍安。
huà fēn liǎng tóu, què shuō sòng zuǒ shī xiàng shù, chàng wèi mǐ bīng zhī huì, miàn yì jiāo jiàn zhī shì, jìn zhèng qīng zhào wǔ chǔ lìng yǐn qū jiàn jù zhì sòng dì. gè guó dài fū lù xù jù zhì, jìn zhī shǔ guó lǔ wèi zhèng, cóng jìn yíng yú zuǒ chǔ zhī shǔ guó cài chén xǔ, cóng chǔ yíng yú yòu. yǐ chē wèi chéng, gè jù yī piān. sòng shì dì zhǔ, zì bù bì shuō.
話分兩頭,卻說宋左師向戍,倡為弭兵之會,面議交見之事,晉正卿趙武、楚令尹屈建俱至宋地。各國大夫陸續俱至,晉之屬國魯、衛、鄭,從晉營於左;楚之屬國蔡、陳、許,從楚營於右。以車為城,各據一偏。宋是地主,自不必說。
yì dìng, zhào cháo pìn cháng qī, chǔ zhī shǔ cháo pìn yú jìn, jìn zhī shǔ yì cháo pìn yú chǔ, qí gòng xiàn lǐ wù, gè shěng qí bàn, liǎng biān fēn yòng. qí dà guó qí qín, suàn zuò dí tǐ yǔ guó, bù zài shǔ guó zhī shù, gè bù xiāng jiàn. jìn shǔ xiǎo guó rú zhū jǔ téng xuē, chǔ shǔ xiǎo guó rú dùn hú shěn jūn, yǒu lì zhě zì xíng cháo pìn, wú lì zhě cóng fù yōng yī lì, fù yú lín jìn zhī guó.
議定,照朝聘常期,楚之屬朝聘於晉,晉之屬亦朝聘於楚,其貢獻禮物,各省其半,兩邊分用。其大國齊、秦,算做敵體與國,不在屬國之數,各不相見。晉屬小國如邾、莒、滕、薛,楚屬小國如頓、胡、沈、麇,有力者自行朝聘,無力者從附庸一例,附於鄰近之國。
suì yú sòng xī mén zhī wài, shà xuè dìng méng, chǔ qū jiàn àn àn chuán lìng, zhōng jiǎ jiāng shì, yì yù jié méng, xí shā zhào wǔ, bó zhōu lí gù jiàn nǎi zhǐ. zhào wǔ wén chǔ zhōng jiǎ, yǐ wèn yáng shé xī, yù yù bèi duì dí zhī jì. yáng shé xī yuē: běn wèi cǐ méng yǐ mǐ bīng yě, ruò chǔ yòng bīng, bǐ xiān shī xìn yú zhū hóu, zhū hóu qí shuí fú zhī, zi shǒu xìn ér yǐ, hé huàn yān?
遂於宋西門之外,歃血訂盟,楚屈建暗暗傳令,衷甲將事,意欲劫盟,襲殺趙武,伯州犁固諫乃止。趙武聞楚衷甲,以問羊舌肹,欲預備對敵之計。羊舌肹曰:「本為此盟以弭兵也,若楚用兵,彼先失信於諸侯,諸侯其誰服之,子守信而已,何患焉?」
jí jiāng méng, chǔ qū jiàn yòu yù xiān shà, shǐ xiàng shù chuán yán yú jìn, xiàng shù zào jìn jūn, bù gǎn chū kǒu, qí cóng rén dài shù zhī. zhào wǔ yuē: xī wǒ xiān jūn wén gōng, shòu wáng mìng yú jiàn tǔ, suī fú sì guó, zhǎng yǒu zhū xià, chǔ ān dé xiān yú jìn? xiàng shù hái shù yú qū jiàn, jiàn yuē: ruò lùn wáng mìng, zé chǔ yì cháng shòu mìng yú huì wáng yǐ, suǒ yǐ jiāo jiàn zhě, wèi chǔ jìn pǐ dí yě, jìn zhǔ méng yǐ jiǔ, cǐ fān hé dāng ràng chǔ, ruò réng xiān jìn, biàn shì chǔ ruò yú jìn le, hé yún dí guó? xiàng shù fù zhì jìn yíng yán zhī, zhào wǔ yóu wèi kěn cóng. yáng shé xī wèi zhào wǔ yuē: zhǔ méng yǐ dé bù yǐ shì. ruò qí yǒu dé, shà suī hòu, zhū hóu dài zhī rú qí wú dé, shà suī xiān, zhū hóu pàn zhī. qiě hé zhū hóu yǐ mǐ bīng wèi míng, fū mǐ bīng tiān xià zhī lì yě, zhēng shà zé bì yòng bīng, yòng bīng zé bì shī xìn, shì shī suǒ yǐ lì tiān xià zhī yì yǐ, zi gū ràng chǔ.
及將盟,楚屈建又欲先歃,使向戍傳言於晉,向戍造晉軍,不敢出口,其從人代述之。趙武曰:「昔我先君文公,受王命於踐土,綏服四國,長有諸夏,楚安得先於晉?」向戍還述於屈建,建曰:「若論王命,則楚亦嘗受命於惠王矣,所以交見者,謂楚、晉匹敵也,晉主盟已久,此番合當讓楚,若仍先晉,便是楚弱於晉了,何雲敵國?」向戍復至晉營言之,趙武猶未肯從。羊舌肹謂趙武曰:「主盟以德不以勢。若其有德,歃雖後,諸侯戴之;如其無德,歃雖先,諸侯叛之。且合諸侯以弭兵為名,夫弭兵天下之利也,爭歃則必用兵,用兵則必失信,是失所以利天下之意矣,子姑讓楚。」
zhào wǔ nǎi xǔ chǔ xiān shà, dìng méng ér sàn.
趙武乃許楚先歃,定盟而散。
shí wèi shí è yǔ méng, wén níng xǐ bèi shā, bù gǎn guī wèi, suì cóng zhào wǔ liú yú jìn guó. zì shì jìn chǔ wú shì, bù zài huà xià.,
時衛石惡與盟,聞寧喜被殺,不敢歸衛,遂從趙武留於晉國。自是晉、楚無事,不在話下。,
zài shuō qí yòu xiāng cuī zhù, zì shì zhuāng gōng, lì jǐng gōng, wēi zhèn qí guó, zuǒ xiāng qìng fēng xìng shì jiǔ, hǎo tián liè, cháng bù zài guó zhōng, cuī zhù dú bǐng cháo zhèng, zhuān zì yì shén. qìng fēng xīn zhōng yīn huái jí jì, cuī zhù yuán xǔ táng jiāng lì cuī míng wèi sì, yīn lián zhǎng zi cuī chéng sǔn bì, bù rěn chū kǒu. cuī chéng kuī qí yì, qǐng ràng sì yú míng, yuàn dé cuī yì yǎng lǎo, cuī zhù xǔ zhī. dōng guō yǎn yǔ táng wú jiù bù kěn, yuē: cuī, zōng yì yě, bì yǐ shòu zōng zi, cuī zhù wèi cuī chéng yuē: wú běn yù yǐ cuī yǔ rǔ, yǎn yǔ wú jiù bù tīng, nài hé?
再說齊右相崔杼,自弒莊公,立景公,威震齊國,左相慶封性嗜酒,好田獵,常不在國中,崔杼獨秉朝政,專恣益甚。慶封心中陰懷嫉忌,崔杼原許棠姜立崔明為嗣,因憐長子崔成損臂,不忍出口。崔成窺其意,請讓嗣於明,願得崔邑養老,崔杼許之。東郭偃與棠無咎不肯,曰:「崔,宗邑也,必以授宗子,」崔杼謂崔成曰:「吾本欲以崔予汝,偃與無咎不聽,奈何?」
cuī chéng sù yú qí dì cuī jiāng, cuī jiāng yuē: nèi zi zhī wèi, qiě ràng zhī yǐ, yī yì shàng lìn bù yǔ hū. wú fù zài, dōng guō děng shàng rán bǎ chí, fù sǐ, wú dì xiōng qiú wèi nú pú bù néng yǐ. cuī chéng yuē: gū měi zuǒ xiāng wèi wǒ qǐng zhī,
崔成訴於其弟崔疆,崔疆曰:「內子之位,且讓之矣,一邑尚吝不予乎。吾父在,東郭等尚然把持,父死,吾弟兄求為奴僕不能矣。」崔成曰:「姑浼左相為我請之,」
chéng jiāng èr rén qiú jiàn qìng fēng, gào sù qí shì. qìng fēng yuē: rǔ fù wéi yǎn yǔ wú jiù zhī móu shì cóng, wǒ suī jìn yán, bì bù tīng yě, yì rì kǒng wèi rǔ fù zhī hài, hé bù chú zhī? chéng jiāng yuē: mǒu děng yì yǒu cǐ xīn, dàn lì báo, kǒng bù néng jì shì, qìng fēng yuē: róng gèng shāng zhī.
成、疆二人求見慶封,告訴其事。慶封曰:「汝父惟偃與無咎之謀是從,我雖進言,必不聽也,異日恐為汝父之害,何不除之?」成、疆曰:「某等亦有此心,但力薄,恐不能濟事,」慶封曰:「容更商之。」
chéng jiāng qù, qìng fēng zhào lú pú piè shù èr zi zhī yán. lú pú piè yuē: cuī shì zhī luàn, qìng shì zhī lì yě. qìng fēng dà wù, guò shù rì, chéng jiāng yòu zhì, fù yán dōng guō yǎn táng wú jiù zhī è, qìng fēng yuē: rǔ ruò néng jǔ néng, wú dāng yǐ jiǎ zhù zi. nǎi zèng zhī jīng jiǎ bǎi jù, bīng qì rú shù, chéng jiāng dà xǐ, yè bàn lǜ jiā zhòng pī jiǎ zhí bīng, sàn fú yú cuī shì zhī jìn cè, dōng guō yǎn táng wú jiù měi rì bì cháo cuī shì, hòu qí rù mén, jiǎ shì tū qǐ, jiāng dōng guō yǎn táng wú jiù zǎn jǐ cì sǐ.
成、疆去,慶封召盧蒲嫳述二子之言。盧蒲嫳曰:「崔氏之亂,慶氏之利也。」慶封大悟,過數日,成、疆又至,復言東郭偃、棠無咎之惡,慶封曰:「汝若能舉能,吾當以甲助子。」乃贈之精甲百具,兵器如數,成、疆大喜,夜半率家眾披甲執兵,散伏於崔氏之近側,東郭偃、棠無咎每日必朝崔氏,候其入門,甲士突起,將東郭偃、棠無咎攢戟刺死。
cuī zhù wén biàn dà nù, jí hū rén shǐ jià chē. yú pū táo nì jiē jǐn, wéi yǔ rén zài jiù, nǎi shǐ yǔ rén jià mǎ, yī xiǎo shù wèi yù, wǎng jiàn qìng fēng, kū sù yǐ jiā nán, qìng fēng yáng wèi bù zhī, yà yuē: cuī qìng suī wèi èr shì, shí yī tǐ yě, rú zǐ gǎn wú shàng zhì cǐ, zi rú yù tǎo, wú dāng xiào lì. cuī zhù xìn yǐ wèi chéng, nǎi xiè yuē: tǎng dé chú cǐ èr nì, yǐ ān cuī zōng, wǒ shǐ míng yě bài zi wèi fù. qìng fēng nǎi xī qǐ jiā jiǎ, zhào lú pú piè shǐ lǜ zhī, fēn fù: rú cǐ rú cǐ.
崔杼聞變大怒,急呼人使駕車。輿仆逃匿皆盡,惟圉人在廄,乃使圉人駕馬,一小豎為御,往見慶封,哭訴以家難,慶封佯為不知,訝曰:「崔、慶雖為二氏,實一體也,孺子敢無上至此,子如欲討,吾當效力。」崔杼信以為誠,乃謝曰:「倘得除此二逆,以安崔宗,我使明也拜子為父。」慶封乃悉起家甲,召盧蒲嫳使率之,吩咐:「如此如此。」
lú pú piè shòu mìng ér wǎng. cuī chéng cuī jiāng jiàn lú pú piè bīng zhì, yù bì mén zì shǒu, lú pú piè yòu zhī yuē: wú fèng zuǒ xiāng zhī mìng ér lái, suǒ yǐ lì zi, fēi hài zi yě. chéng wèi jiāng yuē: dé fēi yù chú niè dì míng hū? jiāng yuē: róng yǒu zhī. nǎi qǐ mén nà lú pú piè, piè rù mén, jiǎ shì jù rù, chéng jiāng zǔ è bú zhù, nǎi wèn piè yuē: zuǒ xiāng zhī mìng hé rú? piè yuē: zuǒ xiāng shòu rǔ fù zhī sù, wú fèng mìng lái qǔ rǔ tóu ěr! hè lìng jiǎ shì: hái bù dòng shǒu! chéng jiāng wèi jí dá yán, tóu yǐ luò dì, lú pú piè zòng jiǎ shì chāo lǔ qí jiā, chē mǎ fú qì qǔ zhī wú yí, yòu huǐ qí mén hù.
盧蒲嫳受命而往。崔成、崔疆見盧蒲嫳兵至,欲閉門自守,盧蒲嫳誘之曰:「吾奉左相之命而來,所以利子,非害子也。」成謂疆曰:「得非欲除孽弟明乎?」疆曰:「容有之。」乃啟門納盧蒲嫳,嫳入門,甲士俱入,成、疆阻遏不住,乃問嫳曰:「左相之命何如?」嫳曰:「左相受汝父之訴,吾奉命來取汝頭耳!」喝令甲士:「還不動手!」成、疆未及答言,頭已落地,盧蒲嫳縱甲士抄擄其家,車馬服器取之無遺,又毀其門戶。
táng jiāng jīng hài, zì yì yú fáng, wéi cuī míng xiān zài wài, bù jí yú nán, lú pú piè xuán chéng jiāng zhī shǒu yú chē, huí fù cuī zhù. zhù jiàn èr shī, qiě fèn qiě bēi, wèn piè yuē: dé wú zhèn jīng nèi shì fǒu? piè yuē: fū rén fāng gāo wò wèi qǐ. zhù yǒu xǐ sè, wèi qìng fēng yuē: wú yù guī, nài xiǎo shù bù shàn zhí pèi, xìng jiè yī yù zhě. lú pú piè yuē: mǒu qǐng wèi xiāng guó yù. cuī zhù xiàng qìng fēng zài sān chēng xiè, dēng chē ér bié.
棠姜驚駭,自縊於房,惟崔明先在外,不及於難,盧蒲嫳懸成、疆之首於車,回復崔杼。杼見二屍,且憤且悲,問嫳曰:「得無震驚內室否?」嫳曰:「夫人方高臥未起。」杼有喜色,謂慶封曰:「吾欲歸,奈小豎不善執轡,幸借一御者。」盧蒲嫳曰:「某請為相國御。」崔杼向慶封再三稱謝,登車而別。
xíng zhì fǔ dì, zhǐ jiàn zhòng mén dà kāi, bìng wú yī rén xíng dòng, bǐ rù zhōng táng, zhí wàng nèi shì, chuāng hù mén tà, kōng kōng rú yě, táng jiāng xuán liáng, shàng wèi jiě suǒ, cuī zhù jīng dé hún bù fù tǐ, yù wèn lú pú piè, yǐ bù cí ér qù yǐ, biàn mì cuī míng bù dé, fàng shēng dà kū yuē: wú jīn wèi qìng fēng suǒ mài, wú wú jiā yǐ, hé yǐ shēng wèi? yì zì yì ér sǐ. zhù zhī dé huò, bù yì cǎn hū? rán wēng yǒu shī yuē:
行至府第,只見重門大開,並無一人行動,比入中堂,直望內室,窗戶門闥,空空如也,棠姜懸樑,尚未解索,崔杼驚得魂不附體,欲問盧蒲嫳,已不辭而去矣,遍覓崔明不得,放聲大哭曰:「吾今為慶封所賣,吾無家矣,何以生為?」亦自縊而死。杼之得禍,不亦慘乎?髯翁有詩曰:
xī rì tóng xīn qǐ nì róng, jīn zhāo xiāng yà biàn xiāng gōng.
昔日同心起逆戎,今朝相軋便相攻。
mò yán cuī zhù jiā mén cǎn, jǐ gè jiān xióng dé shàn zhōng?
莫言崔杼家門慘,幾個奸雄得善終?
cuī míng bàn yè qián zhì fǔ dì, dào cuī zhù yǔ táng jiāng zhī shī, nà yú yī jiù zhī zhōng, chē zài yǐ chū, jué kāi zǔ mù zhī xué, xià qí jiù, réng jiā yǎn fù, wéi yǔ rén yī tóng zuò shì, cǐ wài wú zhī zhě. shì bì, cuī míng chū bēn lǔ guó.
崔明半夜潛至府第,盜崔杼與棠姜之屍,納於一柩之中,車載以出,掘開祖墓之穴,下其柩,仍加掩覆,惟圉人一同做事,此外無知者。事畢,崔明出奔魯國。
qìng fēng zòu jǐng gōng yuē: cuī zhù shí shì xiān jūn, bù gǎn bù tǎo yě. jǐng gōng wěi wěi ér yǐ. qìng fēng suì dú xiāng jǐng gōng, yǐ gōng mìng zhào chén xū wú fù guī qí guó. xū wú gào lǎo, qí zi chén wú yǔ dài zhī, cǐ zhōu líng wáng èr shí liù nián shì yě.
慶封奏景公曰:「崔杼實弒先君,不敢不討也。」景公唯唯而已。慶封遂獨相景公,以公命召陳須無復歸齊國。須無告老,其子陳無宇代之,此周靈王二十六年事也。
shí wú chǔ lǚ cì xiāng gōng, chǔ kāng wáng zhì zhōu shī yǐ fá wú. wú yǒu bèi, chǔ shī wú gōng ér hái.
時吳、楚屢次相攻,楚康王治舟師以伐吳。吳有備,楚師無功而還。
wú wáng yú jì fāng lì èr nián, hǎo yǒng qīng shēng, nù chǔ jiàn fá, shǐ xiāng guó qū hú yōng, yòu chǔ zhī shǔ guó shū jiū pàn chǔ. chǔ lìng yǐn qū jiàn shuài shī fá shū jiū, yǎng yáo jī zì qǐng wèi xiān fēng.
吳王余祭方立二年,好勇輕生,怒楚見伐,使相國屈狐庸,誘楚之屬國舒鳩叛楚。楚令尹屈建帥師伐舒鳩,養繇基自請為先鋒。
qū jiàn yuē: jiāng jūn lǎo yǐ, shū jiū zuì ěr guó, bù yōu bù shèng, wú xiāng fán yě. yǎng yáo jī yuē: chǔ fá shū jiū, wú bì jiù zhī, mǒu lǚ jù wú bīng, shú zhī jūn qíng, yuàn suí yī xíng, suī sǐ bù hèn! qū jiàn jiàn tā shuō gè sǐ zì, xīn zhōng cè rán. jī yòu yuē: mǒu shòu xiān wáng zhī yù, cháng yù yǐ shēn bào guó, hèn wú qí dì, jīn xū fà jù gǎi, tuō yī dàn bìng sǐ yǒu xià, nǎi lìng yǐn fù mǒu yǐ!
屈建曰:「將軍老矣,舒鳩蕞爾國,不憂不勝,無相煩也。」養繇基曰:「楚伐舒鳩,吳必救之,某屢拒吳兵,熟知軍情,願隨一行,雖死不恨!」屈建見他說個「死」字,心中惻然。基又曰:「某受先王知遇,嘗欲以身報國,恨無其地,今鬚髮俱改,脫一旦病死牖下,乃令尹負某矣!」
qū jiàn jiàn qí yì yǐ jué, suì yǔn qí qǐng, shǐ dài fū xī huán zhù zhī.
屈建見其意已決,遂允其請,使大夫息桓助之。
yǎng yáo jī xíng zhì lí chéng, wú wáng zhī dì yí mèi tóng xiāng guó qū hú yōng lǜ bīng lái jiù. xī huán yù qí dà jūn, yǎng yáo jī yuē: wú rén shàn shuǐ, jīn qì zhōu cóng lù, qiě shè yù fēi qí zhǎng, chéng qí chū zhì wèi dìng, dāng jí jī zhī. suì zhí gōng guàn shǐ, shēn xiān shì zú, suǒ shè zhé sǐ, wú shī shāo què. jī zhuī zhī, yù hú yōng yú chē, mà yuē: pàn guó zhī zéi, gǎn yǐ miàn mù jiàn wǒ yé? yù shè hú yōng, hú yōng yǐn chē ér tuì, qí jí rú fēng. jī hài yuē: wú rén yì shàn yù yé? hèn bù zǎo shè yě. shuō yóu wèi bì, zhǐ jiàn sì miàn tiě yè chē wéi guǒ jiāng lái, bǎ jī kùn yú gāi xīn, chéng chē jiāng shì, jiē jiāng nán shè shǒu, wàn shǐ qí fā, yǎng yáo jī sǐ yú luàn jiàn zhī xià.
養繇基行至離城,吳王之弟夷昧同相國屈狐庸率兵來救。息桓欲俟大軍,養繇基曰:「吳人善水,今棄舟從陸,且射御非其長,乘其初至未定,當急擊之。」遂執弓貫矢,身先士卒,所射輒死,吳師稍卻。基追之,遇狐庸於車,罵曰:「叛國之賊,敢以面目見我耶?」欲射狐庸,狐庸引車而退,其疾如風。基駭曰:「吳人亦善御耶?恨不早射也。」說猶未畢,只見四面鐵葉車圍裹將來,把基困於垓心,乘車將士,皆江南射手,萬矢齊發,養繇基死於亂箭之下。
chǔ gòng wáng céng yán qí shì yì bì sǐ, yàn yú cǐ yǐ. xī huán shōu shí bài jūn, huí bào qū jiàn, jiàn tàn yuē: yǎng shū zhī sǐ, nǎi zì qǔ yě! nǎi fú jīng bīng yú qī shān, shǐ bié jiāng zi jiāng yǐ sī shǔ yòu wú jiāo fēng, cái shí yú hé suì zǒu, hú yōng yì qí yǒu fú bù zhuī. yí mèi dēng gāo wàng zhī, bù jiàn chǔ jūn, yuē: chǔ yǐ dùn yǐ! suì kōng bì zhú zhī, zhì qī shān zhī xià, zi jiāng huí zhàn, fú bīng jǐn qǐ, jiāng yí mèi wéi zhù, chōng tū bù chū. què dé hú yōng bīng dào, shā tuì chǔ bīng, jiù chū yí mèi, wú shī bài guī, qū jiàn suì miè shū jiū.
楚共王曾言其恃藝必死,驗於此矣。息桓收拾敗軍,回報屈建,建嘆曰:「養叔之死,乃自取也!」乃伏精兵於棲山,使別將子疆以私屬誘吳交鋒,才十餘合遂走,狐庸意其有伏不追。夷昧登高望之,不見楚軍,曰:「楚已遁矣!」遂空壁逐之,至棲山之下,子疆回戰,伏兵盡起,將夷昧圍住,衝突不出。卻得狐庸兵到,殺退楚兵,救出夷昧,吳師敗歸,屈建遂滅舒鳩。
míng nián, chǔ kāng wáng fù yù fá wú, qǐ shī yú qín. qín jǐng gōng shǐ dì gōng zǐ chú shuài bīng zhù zhī.
明年,楚康王復欲伐吳,乞師於秦。秦景公使弟公子鉏帥兵助之。
wú shèng bīng yǐ shǒu jiāng kǒu, chǔ bù néng rù, yǐ zhèng jiǔ fú shi jìn, suì hái shī qīn zhèng, chǔ dài fū chuān fēng shù, qín zhèng jiāng huáng xié yú zhèn, gōng zǐ wéi yù duó zhī, chuān fēng shù bù yǔ, wéi fǎn sù yú kāng wáng, yán: yǐ qín huáng xié, wèi chuān fēng shù suǒ duó. wèi jǐ, chuān fēng shù jiě huáng xié xiàn gōng, yì sù qí shì, kāng wáng bù néng jué, shǐ tài zǎi bó zhōu lí duàn zhī. lí zòu yuē: zhèng qiú nǎi dài fū, fēi xì rén yě, wèn qiú zì néng yán zhī. nǎi lì qiú yú tíng xià, bó zhōu lí lì yú yòu, gōng zǐ wéi yǔ chuān fēng shù lì yú zuǒ, lí gǒng shǒu xiàng shàng yuē: cǐ wèi shì wáng zǐ wéi, guǎ jūn zhī jiè dì yě! fù gǒng shǒu xiàng xià yuē: cǐ wèi wèi chuān fēng shù, nǎi fāng chéng wài zhī xiàn yǐn yě, shuí shí qín rǔ? kě shí yán zhī! huáng xié yǐ wù lí zhī yì, yǒu xīn yào fèng chéng wáng zǐ wéi, wěi zhāng mù shì wéi, duì yuē: xié yù cǐ wèi wáng zǐ bù shèng, suì bèi huò.
吳盛兵以守江口,楚不能入,以鄭久服事晉,遂還師侵鄭,楚大夫穿封戍,擒鄭將皇頡於陣,公子圍欲奪之,穿封戍不與,圍反訴於康王,言:「已擒皇頡,為穿封戍所奪。」未幾,穿封戍解皇頡獻功,亦訴其事,康王不能決,使太宰伯州犁斷之。犁奏曰:「鄭囚乃大夫,非細人也,問囚自能言之。」乃立囚於庭下,伯州犁立於右,公子圍與穿封戍立於左,犁拱手向上曰:「此位是王子圍,寡君之介弟也!」復拱手向下曰:「此位為穿封戍,乃方城外之縣尹也,誰實擒汝?可實言之!」皇頡已悟犁之意,有心要奉承王子圍,偽張目視圍,對曰:「頡遇此位王子不勝,遂被獲。」
chuān fēng shù dà nù, suì yú jià shàng chōu gē yù shā gōng zǐ wéi, wéi jīng zǒu, shù zhú zhī bù jí. bó zhōu lí zhuī shàng, quàn jiě ér hái, yán yú kāng wáng, liǎng fēn qí gōng. fù zì zhì jiǔ, yǔ wéi shù èr rén jiǎng hé. jīn rén lùn xùn sī qū bì zhī shì, zhé yún: shàng xià qí shǒu. gài běn bó zhōu lí zhī shì yě, hòu rén yǒu shī tàn yún:
穿封戍大怒,遂於駕上抽戈欲殺公子圍,圍驚走,戍逐之不及。伯州犁追上,勸解而還,言於康王,兩分其功。復自置酒,與圍、戍二人講和。今人論徇私曲庇之事,輒云:「上下其手。」蓋本伯州犁之事也,後人有詩嘆云:
zhǎn qín gōng jī biàn xū zhēn, sī yòng jī mén mèi guì chén.
斬擒功績辨虛真,私用機門媚貴臣。
mù fǔ jì gōng duō lèi cǐ, kěn chí gōng dào shì hé rén?
幕府計功多類此,肯持公道是何人?
què shuō wú zhī lín guó míng yuè, zǐ jué, nǎi xià wáng yǔ zhī hòu yì, zì wú yú shǐ fēng. zì xià lì zhōu, fán sān shí yú shì, zhì yú yǔn cháng. yǔn cháng qín yú wèi zhì, yuè shǐ qiáng shèng. wú jì zhī.
卻說吳之鄰國名越,子爵,乃夏王禹之後裔,自無餘始封。自夏曆周,凡三十餘世,至於允常。允常勤於為治,越始強盛。吳忌之。
yú jì lì sì nián, shǐ yòng bīng fá yuè, huò qí zōng rén, yuè qí zú, shǐ wèi hūn, shǒu yú huáng dà zhōu, yú jì guān zhōu zuì wò, zōng rén jiě yú jì zhī pèi dāo, cì shā yú jì, cóng rén shǐ jué, gòng shā zōng rén. yú jì dì yí mèi, yǐ cì sì lì, yǐ guó zhèng rèn jì zhá. zhá qǐng jí bīng ān mín, tōng hǎo shàng guó.
余祭立四年,始用兵伐越,獲其宗人,刖其足,使為閽,守「余皇」大舟,余祭觀舟醉臥,宗人解余祭之佩刀,刺殺余祭,從人始覺,共殺宗人。余祭弟夷昧,以次嗣立,以國政任季札。札請戢兵安民,通好上國。
yí mèi cóng zhī, nǎi shǐ zhá shǒu pìn lǔ guó, qiú guān wǔ dài jí liè guó zhī lè, zhá yī yī píng pǐn, zhé dāng qí qíng, lǔ rén yǐ wèi zhī yīn cì pìn qí, yǔ yàn yīng xiāng shàn cì pìn zhèng, yǔ gōng sūn qiáo xiāng shàn jí wèi, yǔ qú yuàn xiāng shàn suì shì jìn, yǔ zhào wǔ hán qǐ wèi shū xiāng shàn. suǒ shàn jiē yī shí xián chén, zhá zhī xián yì kě zhī yǐ. yào zhī hòu shì, zài kàn xià huí fēn jiě.
夷昧從之,乃使札首聘魯國,求觀五代及列國之樂,札一一評品,輒當其情,魯人以為知音;次聘齊,與晏嬰相善;次聘鄭,與公孫僑相善;及衛,與蘧瑗相善;遂適晉,與趙武、韓起、魏舒相善。所善皆一時賢臣,札之賢亦可知矣。要知後事,再看下回分解。