strong xiāng mǐn gōng yuán xiāo shī zi shí sān láng wǔ suì cháo tiān strong
襄敏公元宵失子 十三郎五歲朝天
cí yún:
詞云:
ruì yān fú jìn yuàn. zhèng jiàng què chūn huí, xīn zhèng fāng bàn, bīng lún guì huá mǎn. yì huā qú gē shì, fú róng kāi biàn. lóng lóu liǎng guān, jiàn yín zhú xīng qiú yǒu làn. juǎn zhū lián, jǐn rì shēng gē, shèng jí bǎo chāi jīn chuàn. kān xiàn. qǐ luó cóng lǐ, lán shè xiāng zhōng, zhèng yí yóu wán. fēng róu yè nuǎn huā yǐng luàn, xiào shēng xuān. nào é ér mǎn lù, chéng tuán dǎ kuài, cù zhě guān ér dòu zhuǎn. xǐ huáng dōu jiù rì fēng guāng, tài píng zài jiàn. cí qīng ruì hè xiān
瑞煙浮禁苑。正絳闕春回,新正方半,冰輪桂華滿。溢花衢歌市,芙蓉開遍。龍樓兩觀,見銀燭星球有爛。卷珠簾,盡日笙歌,盛集寶釵金釧。堪羨。綺羅叢里,蘭麝香中,正宜遊玩。風柔夜暖花影亂,笑聲喧。鬧娥兒滿路,成團打塊,簇者冠兒斗轉。喜皇都舊日風光,太平再見。——詞青《瑞鶴仙》
zhè yī shǒu cí nǎi shì sòng shào xìng nián jiān cí rén kāng bó kě suǒ zuò. bó kě yuán shì běi rén, suí jià nán dù, yǒu míng shì gè huì zuò lè fǔ de cái zǐ, zòu shēn wáng jiàn yú gāo zōng huáng dì. zhè cí dān dào zhe shàng yuán jiā jǐng, gāo zōng huáng dì jí qí chēng shǎng, yù cì jīn bó shén duō. cí zhōng wèi hé shuō jiù rì fēng guāng, tài píng zài jiàn? gài yīn jìng kāng zhī luàn, huī qīn bèi lǔ, zhōng yuán jǐn shǔ jīn yí, jiǎo xìng kāng zhǔ nán dù, jí le dì wèi. piān ān yī yú, tōu xián qǔ lè, hái yào mó nǐ shèng shí guāng jǐng, gù cí rén gē yǒng rú cǐ, yě shì zì jiě zì lè ér yǐ. zěn rú dé dāng chū liǔ qí qīng lìng yǒu yī shǒu cí yún:
這一首詞乃是宋紹興年間詞人康伯可所作。伯可元是北人,隨駕南渡,有名是個會做樂府的才子,奏申王薦於高宗皇帝。這詞單道着上元佳景,高宗皇帝極其稱賞,御賜金帛甚多。詞中為何說「舊日風光,太平再見」?蓋因靖康之亂,徽、欽被虜,中原盡屬金夷,僥倖康主南渡,即了帝位。偏安一隅,偷閒取樂,還要模擬盛時光景,故詞人歌詠如此,也是自解自樂而已。怎如得當初柳耆卿另有一首詞云:
jìn lòu huā shēn, xiù gōng rì yǒng, xūn fēng bù nuǎn. biàn sháo jǐng dōu mén shí èr, yuán xiāo sān wǔ, yín chán guāng mǎn. lián yún fù dào líng fēi guān. sǒng huáng jū lì, jiā qì ruì yān cōng. cuì huá xiāo xìng, shì chù céng zhàn làng yuàn. yóu fèng zhú jiāo guāng xīng hàn. duì zhǐ chǐ áo shān kāi zhì shàn. huì lè fǔ liǎng jí shén xiān, lí yuán sì bù xián guǎn. xiàng xiǎo sè, dōu rén wèi sàn. yíng wàn jǐng, shān hū áo biàn. yuàn suì suì, tiān zhǎng lǐ cháng zhān fèng niǎn. cí jì qǐng bēi lè.
禁漏花深,繡工日永,薰風布暖。變韶景、都門十二,元宵三五,銀蟾光滿。連雲復道凌飛觀。聳皇居麗,佳氣瑞煙蔥。翠華宵幸,是處層戰閬苑。尤鳳燭、交光星漢。對咫尺鰲山開雉扇。會樂府兩籍神仙,梨園四部弦管。向曉色,都人未散。盈萬井,山呼鰲忭。願歲歲,天長里常瞻鳳輦。——詞寄《頃杯樂》。
zhè shǒu cí, duō shuō zhe shèng shí gōng jìn shuō huà. zhǐ yīn sòng shí jí zuò xìng shì gè yuán xiāo, dà zhāng dēng huǒ, yù jià qīn lín, jūn mín tóng lè. suǒ yǐ shuō dào jīn wú bù jìn yè, yù lòu mò xiāng cuī. rán yīn shì qīng chéng shì nǚ tōng xiāo chū yóu, méi xiē jìn jì, qí jiān jiù yǒu sī qī mì yuē, shǔ qiè gǒu tōu, nòng chū xǔ duō huà bǐng lái.
這首詞,多說着盛時宮禁說話。只因宋時極作興是個元宵,大張燈火,御駕親臨,君民同樂。所以說道「金吾不禁夜,玉漏莫相催」。然因是傾城士女通宵出遊,沒些禁忌,其間就有私期密約,鼠竊狗偷,弄出許多話柄來。
dāng shí lǐ hàn lǎo yòu yǒu yī shǒu cí yún:
當時李漢老又有一首詞云:
dì chéng sān wǔ, dēng guāng huā shì yíng lù. tiān jiē yóu chù, cǐ shí fāng xìn, fèng què dōu mín, shē huá háo fù. shā lóng cái guò chù, hè dào zhuǎn shēn, yī bì xiǎo lái qiě zhù. jiàn xǔ duō cái zǐ yàn zhì, xié shǒu bìng jiān dī yǔ. dōng lái xī wǎng shuí jiā nǚ? mǎi yù méi zhēng dài, huǎn bù xiāng fēng dù. běi guān nán gù, jiàn huà zhú yǐng lǐ, shén xiān wú shù. yǐn rén hún shì zuì, bù rú chèn zǎo, bù yuè guī qù. zhè yī shuāng qíng yǎn, hòu shēng jìn dé xǔ duō hú qù? cí jì nǚ guàn zi.
帝城三五,燈光花市盈路。天街游處,此時方信,鳳闕都民,奢華豪富。紗籠才過處,喝道轉身,一壁小來且住。見許多才子艷質,攜手並肩低語。東來西往誰家女?買玉梅爭戴,緩步香風度。北觀南顧,見畫燭影里,神仙無數。引人魂似醉,不如趁早,步月歸去。這一雙情眼,後生禁得許多胡覷?—詞寄《女冠子》。
xì kàn cǐ yī cí, kě jiàn yuán xiāo zhī yè, chèn zhe xuān nào cóng zhōng gàn nà bù sān bù sì gōu dāng de, bù yī ér zú, bù xiāo shuō qǐ. ér jīn zài xià shuō yī jiàn yuán xiāo de shì tǐ, zhí jiào:
細看此一詞,可見元宵之夜,趁着喧鬧叢中干那不三不四勾當的,不一而足,不消說起。而今在下說一件元宵的事體,直教:
nào dòng gōng hóu fǔ, fēn kāi dì zhǔ yán.
鬧動公侯府,分開帝主顏。
huá tú rù dì qù, zhì zǐ jiàn tiān hái.
猾徒入地去,稚子見天還。
huà shuō sòng shén zōng cháo, yǒu shí zhàng chén wáng xiāng mǐn gōng, dān huì zhe yī gè sháo zì, quán jiā zhù zài jīng shī. zhēn shì tán tán xiāng fǔ, fù guì shē huá, zì bù bì shuō. nà nián zhēng yuè shí wǔ yuán xiāo jiā jié, qí shí wáng ān shí wèi yòng, xīn fǎ wèi xíng, sì jìng wú qīn, wàn mín lè yè, zhèng shì tài píng shí hóu. jiā jiā hù hù, diǎn fàng huā dēng. zì cóng shí sān rì wèi shǐ, shí jiē jiǔ shì, huān hū dá dàn. zhè yè shí wǔ rì shì zhèng yè, nián nián guī jǔ, guān jiā qīn zì chū lái, shǎng wán tōng xiāo. qīng chéng shì nǚ, zhuān dài tiān yán yī kàn. qiě shì cǐ rì nán dé yī lún míng yuè dāng kōng, zhào yào rú tóng bái zhòu, yìng zhe gè sè qīng qiǎo huā dēng, cóng lái jiào zuò dēng yuè jiāo huī, jí wèi měi jǐng. xiāng mǐn gōng jiā nèi juàn, zì fū rén yǐ xià, lǎo lǎo yòu yòu, méi yī gè bù dǎ bàn qí zhěng le, zhǐ hòu rén qiān zhe wéi mù, chū lái jiē shàng kàn dēng yóu shuǎ. kàn guān, nǐ dào rú hé yòng zhe wéi mù? gài yīn guān huàn rén jiā nǚ juàn, kǒng fáng jiē shì rén āi āi cā cā, bù chéng tǐ miàn, suǒ yǐ huò yòng juàn duàn huò yòng bù pǐ děng lèi, chě zuò zhǎng quān wéi zhe, zhǐ yào gé jué wài biān rén, tā zài lǐ tóu zǒu de rén, yuán zì sì biān kàn de jiàn de. jìn shí jiào tā zuò bù zhàng, gù yǒu zǐ sī bù zhàng, jǐn bù zhàng zhī chēng. zhè shì dà rén jiā guī fàn rú cǐ.
話說宋神宗朝,有十丈臣王襄敏公,單諱着一個韶字,全家住在京師。真是潭潭相府,富貴奢華,自不必說。那年正月十五元宵佳節,其時王安石未用,新法未行,四境無侵,萬民樂業,正是太平時侯。家家戶戶,點放花燈。自從十三日為始,十街九市,歡呼達旦。這夜十五日是正夜,年年規矩,官家親自出來,賞玩通宵。傾城士女,專待天顏一看。且是此日難得一輪明月當空,照耀如同白晝,映着各色青巧花燈,從來叫做燈月交輝,極為美景。襄敏公家內眷,自夫人以下,老老幼幼,沒一個不打扮齊整了,只候人牽着帷幕,出來街上看燈游耍。看官,你道如何用着帷幕?蓋因官宦人家女眷,恐防街市人挨挨擦擦,不成體面,所以或用絹段或用布匹等類,扯作長圈圍着,只要隔絕外邊人,他在裡頭走的人,原自四邊看得見的。晉時叫他做步障,故有紫絲步障,錦步障之稱。這是大人家規範如此。
xián huà qiě guò, què shuō xiāng mǐn gōng yǒu gè xiǎo yá nèi, shì tā mò táng zuì xiǎo de ér zi, pái háng dì shí sān, xiǎo míng jiào zuò nán gāi. nián fāng wǔ suì, cōng míng guāi jué, róng mào bù fán, hé jiā nèi wài dà xiǎo dōu shì xǐ huān tā de, gōng yǔ fū rén zì bù bì shuō, qí shí yě yào dào jiē shàng kàn dēng. dà zhái mén zhōng yá nèi, chuān zhe qí zhěng hái shì děng xián, zhǐ tóu shàng yī dǐng mào zi, duō shì huáng dòu lái dà bù dǎ yǎn de yáng zhū, chuān chéng shuāng fèng chuān mǔ dān huā yàng, dāng miàn qián yī lì māo jǐ yǎn bǎo shí, jīng guāng shǎn shuò, sì wéi yòu shì wǔ sè bǎo shí xiāng zhe, nǎi shì yā qīng zǔ mǔ lǜ zhī lèi, zhǐ zhè dǐng mào, yě zhí qiān lái guàn qián. xiāng mǐn gōng fēn fù yī gè jiā rén wáng jí, tuó zài bèi shàng, suí zhe nèi juàn yì qǐ kàn dēng.
閒話且過,卻說襄敏公有個小衙內,是他末堂最小的兒子,排行第十三,小名叫做南陔。年方五歲,聰明乖覺,容貌不凡,合家內外大小都是喜歡他的,公與夫人自不必說,其時也要到街上看燈。大宅門中衙內,穿着齊整還是等閒,只頭上一頂帽子,多是黃豆來大不打眼的洋珠,穿成雙鳳穿牡丹花樣,當面前一粒貓幾眼寶石,睛光閃爍,四圍又是五色寶石鑲着,乃是鴉青、祖母綠之類,只這頂帽,也值千來貫錢。襄敏公分付一個家人王吉,馱在背上,隨着內眷一起看燈。
nà wáng jí shì gè xiǎo fǎ dù de rén, zì dào shēn shì nán rén, bù gǎn zài wéi zhōng zǒu, zhǐ xiāng bàng wéi wài ér xíng. xíng dào xuān dé mén qián, qià hǎo shén zōng huáng dì zhèng yù xuān dé mén lóu, shèng zhǐ xǔ lìng wàn mù yǎng guān, jīn wú wèi bù dé lán zǔ. lóu shàng shè zhe áo shān, dēng guāng càn làn, xiāng yān fù yù zòu dòng yù lè, xiāo gǔ xuān tián. lóu xià shī chéng bǎi xì, gòng fèng yù lǎn. kàn dí zhēn shì rén shān rén hǎi, jǐ dé fèng dì dōu méi yǒu le. yǒu hàn lín chéng zhǐ wáng yǔ yù shàng yuán yīng zhì shī wèi zhèng:
那王吉是個曉法度的人,自道身是男人,不敢在帷中走,只相傍帷外而行。行到宣德門前,恰好神宗皇帝正御宣德門樓,聖旨許令萬目仰觀,金吾衛不得攔阻。樓上設着鰲山,燈光燦爛,香煙馥郁;奏動御樂,簫鼓喧闐。樓下施呈百戲,供奉御覽。看的真是人山人海,擠得縫地都沒有了。有翰林承旨王禹玉《上元應制詩》為證:
xuě xiāo huá yuè mǎn xiān tái, wàn zhú dāng lóu bǎo shàn kāi.
雪消華月滿仙台,萬燭當樓寶扇開。
shuāng fèng yún zhōng fú niǎn xià, liù áo hǎi shàng jià shān lái.
雙鳳雲中扶輦下,六鰲海上駕山來。
hào jīng chūn jiǔ zhān zhōu yàn, fén shuǐ qiū fēng lòu hàn cái.
鎬京春酒沾周宴,汾水秋風陋漢才。
yī qǔ shēng píng rén jǐn lè, jūn wáng yòu jìn zǐ xiá bēi.
一曲昇平人盡樂,君王又進紫霞杯。
cǐ shí wáng jí yōng zài rén cóng zhī zhōng, yīn wèi jiān shàng fù le xiǎo yá nèi, hǎo shēng bù biàn, guān kàn de bù shèn xiàng yì. hū rán jué dé bèi shàng qīng sōng le xiē, yī shí kàn de hún le, wàng qí suǒ yǐ, shēn shēn yāo, tái tái tóu, qiě shì zì zài, dāi dāi lǐ xiàng shàng kàn zhe. měng rán xiǎng dào: xiǎo yá nèi ne? jí huí tóu kàn shí, yǎn jiàn dé bù zài bèi shàng. sì xià yī wàng, duō shì miàn shēng zhī rén, jìng bù jiàn le xiǎo yá nèi zōng yǐng. yù yào zhǎo xún, yòu bèi jǐ zhù le jiǎo, xíng zǒu bù dé. wáng jí xīn huāng liāo luàn, jiāng shēn zi jǐn lì āi chū, āi dé gǔ ruǎn jīn má, cái dào de xī sōng zhī chù. yù jiàn fǔ zhōng yī huǒ rén, wèn dào: nǐ men jiàn xiǎo yá nèi me? fǔ zhōng rén dào: xiǎo yá nèi shì nǐ fù zhe, zěn dào lái wèn wǒ men? wáng jí dào: zhèng shì nào rǎng zhī jì, bù zhī nà gè shēn shǒu lái wǒ bèi shàng jiē le qù. xiǎng bì shì fǔ zhōng dì xiōng men jiàn wǒ fèi lì, tì wǒ bào le, fàng sōng wǒ xiē, yě bù jiàn dé. wǒ yī shí tān gè sōng kuài, rén nào lǐ bù kàn de zǐ xì, jí zhì xún shí yǐ bù jiàn le, nǐ men nán dào bù céng zhuàng jiàn? fǔ zhōng rén jiàn shuō, dà jiā huāng zhāng qǐ lái, dào: nǐ lái zuò guài le, zhè shì zuò shuǎ de shì? hǎo rú cǐ bù xiǎo xīn! nǐ zài rén qiān rén wàn chù shī qù le, què zài cǐ wèn zhāng wèn lǐ, qǐ bù wù shì! hái shì fēn tóu zài dào nào tóu lǐ xún.
此時王吉擁在人叢之中,因為肩上負了小衙內,好生不便,觀看得不甚像意。忽然覺得背上輕鬆了些,一時看得渾了,忘其所以,伸伸腰,抬抬頭,且是自在,呆呆里向上看着。猛然想道:「小衙內呢?」急回頭看時,眼見得不在背上。四下一望,多是面生之人,竟不見了小衙內蹤影。欲要找尋,又被擠住了腳,行走不得。王吉心慌撩亂,將身子盡力挨出,挨得骨軟筋麻,才到得稀鬆之處。遇見府中一伙人,問道:「你們見小衙內麼?」府中人道:「小衙內是你負着,怎到來問我們?」王吉道:「正是鬧嚷之際,不知那個伸手來我背上接了去。想必是府中弟兄們見我費力,替我抱了,放鬆我些,也不見得。我一時貪個鬆快,人鬧里不看得仔細,及至尋時已不見了,你們難道不曾撞見?」府中人見說,大家慌張起來,道:「你來作怪了,這是作耍的事?好如此不小心!你在人千人萬處失去了,卻在此問張問李,豈不誤事!還是分頭再到鬧頭裡尋。
yī huǒ shí lái gè rén tóng le wáng jí āi chū āi rù, gāo hū dà jiào, zěn dāng dé rén duō de jǐn le, máng máng lǐ xiàng nà gè wèn shì? luò de yǎn jīng yě kàn huā le, hóu lóng yě jiào yǎ le, bìng wú yī xiē yǐng xiǎng. xún le yī huí, zǒu jiāng lǒng lái, wǒ wèn nǐ, nǐ wèn wǒ, duō yì bān bù jiàn, huāng zuò le yī tuán. yǒu de dào: huò zhě nà gè bào le jiā qù le? yǒu de dào: nǐ wǒ dōu zài, yòu shì nà yī gè bào qù! wáng jí dào: qiě dào jiā wèn wèn kàn yòu chù. yī gè lǎo jiā rén dào: jué bù zài jiā lǐ, tóu shàng dōng xī yào rén yǎn mù, bèi dǎi rén lián rén dào guǎi qù le. wǒ men qiě bú yào jīng dòng fū rén, xiān dào jiā bǐng zhī liǎo xiàng gōng, chāi rén jí zǎo jī bǔ wèi shì. wáng jí jiàn shuō yào bǐng zhī xiàng gōng, xiān zì qiè le yī bàn, dào: rú hé huí dé xiàng gōng de huà? qiě cóng róng jì jiào dǎ tīng, bú yào xìng jí biàn hǎo! fǔ zhōng rén duō shì zhe le máng de, nà yóu de wáng jí zhǔ zhāng, yī qí bēn le jiā lái. sī xià wèn wèn, nà de gè xiǎo yá nèi zài lǐ tóu? zhǐ de lái jiàn xiāng mǐn gōng. què yě niè niè rú rú, wèi gǎn yī zhí shuō shī qù xiǎo yá nèi de shì. xiāng mǐn gōng jiàn zhòng rén jí jí zhī zhuàng, dào wèn dào: nǐ děng qù wèi duō shí, rú hé yī qí pǎo le huí lái? qiě duō yǒu xiē huāng zhāng shī zhì guāng jǐng, bì yǒu yuán gù. zhòng jiā rén cái bǎ wáng jí zài rén cóng zhōng shī qù xiǎo yá nèi zhī shì shuō le yī biàn. wáng jí guì xià, zhǐ shì kòu tóu qǐng sǐ. xiāng mǐn gōng háo bù zài yì, xiào dào: qù le zì rán huí lái, hé bì rú cǐ zháo jí? zhòng jiā rén dào: cǐ bì shì dǎi rén guǎi le qù, zěn néng gōu huí lái? xiàng gōng hái shì zhuó luò kāi fēng fǔ jí zǎo zhuī bǔ, fāng dé wú shī. xiāng mǐn gōng yáo tóu dào: yě bù bì. zhòng rén dào shì yī fān tiān yàng dà huǒ yàng jí de shì, hòu zhī xiāng mǐn gōng kàn de děng xián, shēng sè bù dòng, huà zuò yī bēi xuě shuǐ. zhòng rén liǎo jiě qí yì, zhǐ de dào wéi zhōng bǐng zhī fū rén.
一夥十來個人同了王吉挨出挨入,高呼大叫,怎當得人多得緊了,茫茫里向那個問是?落得眼睛也看花了,喉嚨也叫啞了,並無一些影響。尋了一回,走將攏來,我問你,你問我,多一般不見,慌做了一團。有的道:「或者那個抱了家去了?」有的道:「你我都在,又是那一個抱去!」王吉道:「且到家問問看又處。」一個老家人道:「決不在家裡,頭上東西耀人眼目,被歹人連人盜拐去了。我們且不要驚動夫人,先到家稟知了相公,差人及早緝捕為是。」王吉見說要稟知相公,先自怯了一半,道:「如何回得相公的話?且從容計較打聽,不要性急便好!」府中人多是着了忙的,那由得王吉主張,一齊奔了家來。私下問問,那得個小衙內在裡頭?只得來見襄敏公。卻也囁囁孺孺,未敢一直說失去小衙內的事。襄敏公見眾人急急之狀,到問道:「你等去未多時,如何一齊跑了回來?且多有些慌張失智光景,必有緣故。」眾家人才把王吉在人叢中失去小衙內之事說了一遍。王吉跪下,只是叩頭請死。襄敏公毫不在意,笑道:「去了自然回來,何必如此着急?」眾家人道:「此必是歹人拐了去,怎能勾回來?相公還是着落開封府及早追捕,方得無失。」襄敏公搖頭道:「也不必。」眾人道是一番天樣大、火樣急的事,後知襄敏公看得等閒,聲色不動,化做一杯雪水。眾人了解其意,只得到帷中稟知夫人。
fū rén jīng huāng chōu shēn jí huí, qín zhe yī bǎ yǎn lèi lái yǔ xiàng gōng shāng liáng, xiāng mǐn gōng dào: ruò shì bié gè ér zi shī qù, biàn dāng jí jí xún fǎng. jīn shì wú shí sān láng, bì rán zì huì guī lái, bù bì yōu lǜ. fū rén dào: cǐ zi suī rán lián lì, diǎn diǎn nián jì, shē zhē shā yě zhǐ shì sì wǔ suì de hái zi. wàn zhòng zhī zhōng jǐ diào le, zěn néng gōu zì huì guī lái? yǎng niáng měi dào: wén dé dǎi rén guǎi rén jiā xiǎo sī qù, yǒu cā xiā yǎn de, yǒu zhuó diào jiǎo de, qiān fāng bǎi jì bǎi bù huài le, zhuāng zuò jiào huà de huà qián. ruò bù jí jí zhuī xún, bì rán yá nèi zāo le dú shǒu! gè gè tí kū bú zhù. jiā rén měi dào: xiàng gōng biàn bù zháo luò fǔ lǐ jī bǔ, zhāo tiē yě xiě jǐ zhāng, huò shì dà zhāng gào shì, yǒu rén tān tú shǎng qián, biàn yǒu fǎng dé xià luò de lái bào le. yī shí jiān nǐ chū yī shuō, wǒ chū yī jiàn, fēn yún luàn jiǎng. zhǐ yǒu xiāng mǐn gōng yí rán bù yǐ wèi yì, dào: suí nǐ yì lùn bǎi chū, zǒng shì duō de, guò jǐ rì zì rán lái jiā. fū rén dào: mó hé luó bān yī gè hái zi, zěn shēng shě dé shī qù liǎo bù zài xīn shàng? shuō zhè yàng xiè huà! xiāng mǐn gōng dào: bāo zài wǒ shēn shàng, hái nǐ gè jiù hái zi biàn liǎo, bú yào xìng jí! fū rén nà lǐ fàng xīn? jiù shì jiā rén měi yǎng niáng měi yě bù kěn xìn xiàng gōng de huà. fū rén zì fēn fù jiā rén gè chù zhǎo xún qù liǎo bù tí.
夫人驚慌抽身急回,噙着一把眼淚來與相公商量,襄敏公道:「若是別個兒子失去,便當急急尋訪。今是吾十三郎,必然自會歸來,不必憂慮。」夫人道:「此子雖然憐俐,點點年紀,奢遮煞也只是四五歲的孩子。萬眾之中擠掉了,怎能勾自會歸來?」養娘每道:「聞得歹人拐人家小廝去,有擦瞎眼的,有斫掉腳的,千方百計擺布壞了,裝做叫化的化錢。若不急急追尋,必然衙內遭了毒手!」各各啼哭不住。家人每道:「相公便不着落府里緝捕,招帖也寫幾張,或是大張告示,有人貪圖賞錢,便有訪得下落的來報了。」一時間你出一說,我出一見,紛紜亂講。只有襄敏公怡然不以為意,道:「隨你議論百出,總是多的,過幾日自然來家。」夫人道:「魔合羅般一個孩子,怎生捨得失去了不在心上?說這樣懈話!」襄敏公道:「包在我身上,還你個舊孩子便了,不要性急!」夫人那裡放心?就是家人每、養娘每也不肯信相公的話。夫人自分付家人各處找尋去了不題。
què shuō nà wǎn nán gāi zài wáng jí bèi shàng, zhèng zài āi jǐ xuān rǎng zhī jì, hū rán yǒu gè rén chèn jìn dào wáng jí shēn pàn, qīng qīng shēn shǒu guò lái jiē qù, réng jiù yì bān tuó zhe. nán gāi tān zhe guān kàn, zhèng zài yǎn huā liāo luàn, yī shí bù jué. zhǐ jiàn nà yī gè rén fù dé zài bèi, biàn zài rén cóng lǐ luàn jǐ jiāng guò qù, nán gāi cái hē shēng dào: wáng jí! rú hé rú cǐ luàn zǒu! dìng jīng yī kàn, nà lǐ shì gè wáng jí? yī mào zhuāng shù duō lìng shì yī yàng le. nán gāi nián jì suī xiǎo, xīn lǐ shà shì cōng míng, biàn xiǎo dé shì gè dǎi rén, bèi tā nào lǐ lái guǎi le, yù dài shēng zhāng, zuǒ yòu yī kàn, bìng wú yī gè rèn dé de shú rén. tā xīn lǐ sī liang dào: cǐ bì tān wǒ tóu shàng zhū mào, ruò bèi tā lüè qù, xū nán xún tǎo, wǒ qiě cáng guò mào zi, wǒ shēn zi bù pà tā zěn dì! suì jiāng shǒu qù tóu shàng chú xià mào zi lái, chuāi zài xiù zhōng, yě bù yán yǔ, yě bù huāng zhāng, rèn tā tuó zhe qián zǒu, què xiàng bù xiǎo dé shén me de. jiāng jìn dōng huá mén, kàn jiàn jiào zi sì wǔ chéng dié lián ér lái, nán gāi qù jiào zi lái dé jiào jìn, shēn shǒu qù pān zhe jiào huǎng, dà hū dào: yǒu zéi! yǒu zéi! jiù rén! jiù rén! nà fù nán gāi de zéi chū yú bù yì, zhòu tīng dé bèi shàng rú cǐ hū jiào, chī le yī jīng, kǒng pà bèi rén ná zhù, lián máng bǎ nán gāi liāo xià bèi lái, tuō shēn biàn zǒu, zài rén cóng lǐ hùn guò le. jiào zhōng rén zài jiào nèi wén dé hái zi shēng huàn, tuī kāi lián zi yī kàn, jiàn shì gè qīng tóu bái liǎn mó hé luó bān yī gè xiǎo hái zi, xīn lǐ xǐ huān, jiào zhù le jiào, bào jiāng guò lái, wèn dào: nǐ shì hé chù lái de? nán gāi dào: shì zéi guǎi le lái de. jiào zhōng rén dào: zéi zài hé chù? nán gāi dào: fāng cái jiào hǎn qǐ lái, zài rén cóng zhōng zǒu le. jiào zhōng rén jiàn tā shuō huà míng bái, mó tā tóu dào: guāi guāi, nǐ bú yào xīn huāng, qiě suí wǒ qù zài chù. biàn shuāng shǒu bào lái, fàng zài xī shàng. yī zhí jìn le dōng huá mén, jìng rù dà nèi qù le. nǐ dào jiào zhōng shì hé děng rén? yuán lái shì chuān gōng de gāo pǐn jìn shì zhōng dà rén. yīn shèng jià yù lóu guān dēng yǐ bì, xiān tóng zhe yì bān de zhōng guì sì wǔ rén qián qù gōng zhōng pái yàn. bù xiǎng yù zhe nán gāi jiào hǎn, bào zài jiào zhōng, jìn le dà nèi. zhōng dà rén fēn fù cóng rén, lǐng tā dào zì jǐ rù zhí de fáng nèi, yǔ tā guǒ pǐn chī zhe, bèi wò wēn zhe. kǒng fáng jīng xià le tā, dīng zhǔ yòu dīng zhǔ. nèi jiān xīn xìng xǐ huān xiǎo de, zì rán rú cǐ.
卻說那晚南陔在王吉背上,正在挨擠喧嚷之際,忽然有個人趁近到王吉身畔,輕輕伸手過來接去,仍舊一般馱着。南陔貪着觀看,正在眼花撩亂,一時不覺。只見那一個人負得在背,便在人叢里亂擠將過去,南陔才喝聲道:「王吉!如何如此亂走!」定睛一看,那裡是個王吉?衣帽裝束多另是一樣了。南陔年紀雖小,心裡煞是聰明,便曉得是個歹人,被他鬧里來拐了,欲待聲張,左右一看,並無一個認得的熟人。他心裡思量道:「此必貪我頭上珠帽,若被他掠去,須難尋討,我且藏過帽子,我身子不怕他怎地!」遂將手去頭上除下帽子來,揣在袖中,也不言語,也不慌張,任他馱着前走,卻象不曉得什麼的。將近東華門,看見轎子四五乘疊聯而來,南陔覷轎子來得較近,伸手去攀着轎幌,大呼道:「有賊!有賊!救人!救人!」那負南陔的賊出於不意,驟聽得背上如此呼叫,吃了一驚,恐怕被人拿住,連忙把南陔撩下背來,脫身便走,在人叢里混過了。轎中人在轎內聞得孩子聲喚,推開帘子一看,見是個青頭白臉魔合羅般一個小孩子,心裡喜歡,叫住了轎,抱將過來,問道:「你是何處來的?」南陔道:「是賊拐了來的。」轎中人道:「賊在何處?」南陔道:「方才叫喊起來,在人叢中走了。」轎中人見他說話明白,摩他頭道:「乖乖,你不要心慌,且隨我去再處。」便雙手抱來,放在膝上。一直進了東華門,竟入大內去了。你道轎中是何等人?元來是穿宮的高品近侍中大人。因聖駕御樓觀燈已畢,先同着一般的中貴四五人前去宮中排宴。不想遇着南陔叫喊,抱在轎中,進了大內。中大人分付從人,領他到自己入直的房內,與他果品吃着,被臥溫着。恐防驚嚇了他,叮矚又叮矚。內監心性喜歡小的,自然如此。
cì zǎo, zhōng dà rén sì wǔ rén zhí dào shén zōng yù qián, kòu tóu guì bǐng dào: hǎo jiào wàn suì yé yé dé zhī, nú bì děng zuó wǎn suí shì shǎng dēng huí lái, zài dōng huá mén wài shí dé yī gè shī luò de hái zi, lǐng jìn gōng lái, cǐ nǎi wàn suì yé yé dé zi zhī zhào, nú bì děng bù shèng xǐ huān. wèi zhī shì shuí jiā zhī zǐ, wèi qǐng shèng zhǐ, bù gǎn tán biàn, tè cǐ qǐ zòu. shén zōng cǐ shí qián xīng wèi yào, zhèng jí de shì shēng zǐ yī shì. jiàn shuō shí dé yī gè hái zi, yě dào shì yí nán zhī xiáng. xǐ dòng tiān yán, jiào kuài xuān lái jiàn. zhōng dà rén lǐng zhǐ, jí dào rén zhí fáng nèi bào le nán gāi, xiān duì tā shuō: shèng zhǐ xuān zhào, rú jīn yào jiàn jià lī, nǐ bú yào jīng pà! nán gāi jiàn shuō jiàn jià, xiǎo dé shì jiàn huáng dì le, bù huāng bù máng, zài xiù zhōng qǔ chū zhū mào lái, yī sì zuó rì dài le, suí le zhōng dà rén jìng lái jiàn shén zōng huáng dì. wá zǐ jiā suī bù céng xí zhe shén me sōng hū bài wǔ zhī lǐ, què yě qíng quán qū tuǐ, yī bài liǎng bài de kòu tóu qǐ shǒu, xǐ de gè shén zōng diē jiǎo huān biàn, yù kǒu wèn dào: xiǎo hái zi, nǐ shì shuí rén zhī zǐ? kě xiǎo dé xìng shén me? nán gāi sǒng rán qǐ dá dào: ér xìng wáng, nǎi chén sháo zhī yòu zǐ yě. shén zōng jiàn tā shuō chū huà lái, shēng yīn qīng lǎng, qiě yǔ yán yǒu tǐ, dà jiā jīng yì, yòu wèn dào: nǐ yuán hé dé dào cǐ chù? nán gāi dào: zhǐ yīn zuó yè yuán xiāo jǔ jiā guān dēng, zhān yǎng shèng róng, rǎng luàn zhī zhōng, bèi zéi rén tōu tuó bèi shàng qián zǒu. ǒu jiàn nèi jiā chē chéng, zhǐ de jiào hū qiú jiù. zéi rén zǒu tuō, chén suí zhōng guì dà rén yī tóng dào cǐ. dé jiàn tiān yán, shí chū wàn xìng! shén zōng dào: nǐ jīn nián jǐ suì le? nán gāi dào: chén wǔ suì le. shén zōng dào: xiǎo xiǎo nián jì, biàn néng rú cǐ yīng duì, wáng sháo kě wèi yǒu zi yǐ. zuó yè shī qù, bù zhī jǔ jiā hé děng jīng huáng. zhèn jīn jí yào sòng hái rǔ fù, zhǐ kě xī méi chá chù nà gè zéi rén. nán gāi duì dào: bì xià yào chá cǐ zéi, yī fā bù nán. shén zōng jīng xǐ dào: nǐ yǒu hé jiàn, kě yǐ dé zéi? nán gāi dào: chén bèi zéi rén tuó zǒu, yǐ xiǎo dé bú shì jiā lǐ rén le, biàn bǎ tóu dài de zhū mào chú xià cáng hǎo. nà zhū mào zhī dǐng, yǒu chén mǔ jiāng xiù zhēn cǎi xiàn chā dài qí shàng, yǐ yàn bù xiáng. chén bǐ shí zài tā bèi shàng, xiǎng zéi rén wú kě jì rèn, jiù yú chú mào zhī shí jiāng zhēn xiàn qǔ xià, mì bǎ tā zhōng lǐng fèng xiàn yī dào, chā zhēn zài yī nèi, yǐ wèi àn hào. jīn bì xià lìng rén mì chá, ruò yī lǐng yǒu cǐ zhēn xiàn kàn, jí shì zuó yè zhī zéi, yǒu hé nán jiàn? shén zōng zhàng jīng dào: tīng zāi cǐ ér! yī diǎn nián jì, yǒu rú cǐ dà jiàn shí! zhèn ruò bù dé zéi, hái zi bù rú yǐ! dài zhèn qín zhì le cǐ zéi, fāng sòng rǔ huí qù. yòu duì jìn shì kuā chēng dào: rú cǐ qí yì ér zi, bù kě lìng gōng wéi zhōng rén bù jiàn yī jiàn. chuán zhǐ jí xuān qīn shèng huáng hòu jiàn jià.
次早,中大人四五人直到神宗御前,叩頭跪稟道:「好教萬歲爺爺得知,奴婢等昨晚隨侍賞燈回來,在東華門外拾得一個失落的孩子,領進宮來,此乃萬歲爺爺得子之兆,奴婢等不勝喜歡。未知是誰家之子,未請聖旨,不敢檀便,特此啟奏。」神宗此時前星未耀,正急的是生子一事。見說拾得一個孩子,也道是宜男之祥。喜動天顏,叫快宣來見。中大人領旨,急到人直房內抱了南陔,先對他說:「聖旨宣召,如今要見駕哩,你不要驚怕!」南陔見說見駕,曉得是見皇帝了,不慌不忙,在袖中取出珠帽來,一似昨日帶了,隨了中大人竟來見神宗皇帝。娃子家雖不曾習着什麼嵩呼拜舞之禮,卻也擎拳曲腿,一拜兩拜的叩頭稽首,喜得個神宗跌腳歡忭,御口問道:「小孩子,你是誰人之子?可曉得姓什麼?」南陔竦然起答道:「兒姓王,乃臣韶之幼子也。」神宗見他說出話來,聲音清朗,且語言有體,大加驚異,又問道:「你緣何得到此處?」南陔道:「只因昨夜元宵舉家觀燈,瞻仰聖容,嚷亂之中,被賊人偷馱背上前走。偶見內家車乘,只得叫呼求救。賊人走脫,臣隨中貴大人一同到此。得見天顏,實出萬幸!」神宗道:「你今年幾歲了?」南陔道:「臣五歲了。」神宗道:「小小年紀,便能如此應對,王韶可謂有子矣。昨夜失去,不知舉家何等驚惶。朕今即要送還汝父,只可惜沒查處那個賊人。」南陔對道:「陛下要查此賊,一發不難。」神宗驚喜道:「你有何見,可以得賊?」南陔道:「臣被賊人馱走,已曉得不是家裡人了,便把頭帶的珠帽除下藏好。那珠帽之頂,有臣母將繡針彩線插戴其上,以厭不祥。臣比時在他背上,想賊人無可記認,就於除帽之時將針線取下,密把他中領縫線一道,插針在衣內,以為暗號。今陛下令人密查,若衣領有此針線看,即是昨夜之賊,有何難見?」神宗丈驚道:「廳哉此兒!一點年紀,有如此大見識!朕若不得賊,孩子不如矣!待朕擒治了此賊,方送汝回去。」又對近侍誇稱道:「如此奇異兒子,不可令宮闈中人不見一見。」傳旨急宣欽聖皇后見駕。
chuān gōng rén chuán jiāng zhǐ yì jìn gōng, xuān dé qīn shèng huáng hòu dào lái. shān hū xíng lǐ yǐ bì, shén zōng duì qīn shèng dào: wài xiāng yǒu gè hǎo ér zi, qīng kě zàn liú gōng zhōng, tì zhèn kàn yǎng tā jǐ rì, zuò gè dé zi de chèn zhào. qīn shèng suī rán zūn zhǐ xiè sī, bù zhī shén me shì yóu, xīn zhōng yǒu xiē yóu yù bù jué. shén zōng dào: yào zhī xiáng xì, lǐng cǐ ér dào gōng zhōng wèn tā, tā zì huì shuō míng bái. qīn shèng dé zhǐ, lǐng le nán gāi zì wǎng gōng zhōng qù le
穿宮人傳將旨意進宮,宣得欽聖皇后到來。山呼行禮已畢,神宗對欽聖道:「外廂有個好兒子,卿可暫留宮中,替朕看養他幾日,做個得子的讖兆。」欽聖雖然遵旨謝思,不知甚麼事由,心中有些猶豫不決。神宗道:「要知詳細,領此兒到宮中問他,他自會說明白。」欽聖得旨,領了南陔自往宮中去了
shén zōng yī miàn xiě xià mì zhǐ, chà gè zhōng dà rén jiǎ dào kāi fēng fǔ, shì zhǎng shì duǎn de, cóng tóu fēn fù le dà yǐn, lì xiàn bǔ zéi yǐ wén. kāi fēng fǔ dà yǐn fèng dé mì zhǐ, fēi bǐ xún cháng fǎng zéi de shì, zěn gǎn shí kè dài huǎn? jí huàn guò dāng rì jī bǔ shǐ chén hé guān chá fēn fù dào: jīn rì fèng dào mì zhǐ, xiàn nǐ sān rì nèi yào ná yuán xiāo yè zuò bú shì de yī huǒ rén. guān chá bǐng dào: wú zāng wú zhèng, cóng hé jī bǔ? dà yǐn jiào hé guān chá shàng lái fù ěr dī yán, bǎ zhōng dà rén suǒ chuán yī lǐng zhēn xiàn wèi hào zhī shuō shuō le yī biàn, hé guān chá dào: nèn dì shí, sān rì zhī nèi guǎn qǔ wán zhè tóu gōng shì, zhǐ shì bù kě shēng yáng. dà yǐn dào: nǐ hǎo gàn zhè shì, cǐ shì fèng zhǐ de, fēi bǐ bié xiàng dào zéi, xiǎo xīn zài yì! guān chá shēng nuò ér chū, dào de shǐ chén fáng, jí qí yī bān yǎn míng shǒu kuài de gōng rén lái shāng liáng dào: yuán xiāo yè chèn zhe rè nào zuò dǎi shì de, bù zhǐ yī rén, shī shì de yě bù zhǐ yī jiā. ǒu rán zhè yī jiā de xiǎo ér bù céng lāo dé qù, bié jiā dé shǒu chù bì duō. rì zi bù yuǎn, cǐ bèi bù guò zài huā jiē liǔ mò jiǔ lóu fàn diàn zhōng, qìng sōng qǔ lè, liào bì wèi sàn. suī shì bù zhī xìng míng dì fāng, yǒu cǐ àn jì, hái pà shén me? zhē mò méi zōng yǐng de yě yào xún chū lái. wǒ měi jǐ shí gè zuò gōng de fēn tóu tǐ fǎng, zì rán yǒu gè xià luò. dāng xià pài dìng zhāng èr wǎng dōng, lǐ sì wǎng xī. gè rén rèn lù, chá fāng jiǔ sì, fán yǒu zhòng rén tuán jù miàn shēng kě yí zhī chù, jí biàn liú xīn āi shēn tǐ kàn, gè zì qù qì.
神宗一面寫下密旨,差個中大人賈到開封府,是長是短的,從頭分付了大尹,立限捕賊以聞。開封府大尹奉得密旨,非比尋常訪賊的事,怎敢時刻怠緩?即喚過當日緝捕使臣何觀察分付道:「今日奉到密旨,限你三日內要拿元宵夜做不是的一伙人。」觀察稟道:「無贓無證,從何緝捕?」大尹叫何觀察上來附耳低言,把中大人所傳衣領針線為號之說說了一遍,何觀察道:「恁地時,三日之內管取完這頭公事,只是不可聲揚。」大尹道:「你好幹這事,此是奉旨的,非比別項盜賊,小心在意!」觀察聲喏而出,到得使臣房,集齊一班眼明手快的公人來商量道:「元宵夜趁着熱鬧做歹事的,不止一人,失事的也不止一家。偶然這一家的小兒不曾撈得去,別家得手處必多。日子不遠,此輩不過在花街柳陌酒樓飯店中,慶松取樂,料必未散。雖是不知姓名地方,有此暗記,還怕什麼?遮莫沒蹤影的也要尋出來。我每幾十個做公的分頭體訪,自然有個下落。」當下派定張二往東,李四往西。各人認路,茶坊酒肆,凡有眾人團聚面生可疑之處,即便留心挨身體看,各自去訖。
yuán lái nà wǎn zhè gè zéi rén, yǒu míng de jiào zuò diāo ér shǒu, yì qǐ yǒu shí lái gè, zhuān yī chèn zhe nào rè shí jié rén cóng lǐ zuò nà bù běn fèn de gōu dāng. yǒu shī wèi zhèng:
元來那晚這個賊人,有名的叫做雕兒手,一起有十來個,專一趁着鬧熱時節人叢里做那不本分的勾當。有詩為證:
hūn yè tān tā tuò shǒu cái, quán píng shǒu kuài yǎn ér guāi.
昏夜貪他唾手財,全憑手快眼兒乖。
shì rén mò xiào hú xíng shì, pì shì qiú rén gèng kě āi. nà yī gè zéi rén dāng shí zài wáng jiā mén shǒu, kuī tàn zōng jī, jiàn gè xiǎo yá nèi qí zhěng dǎ bàn bèi jiāng chū lái, biàn zì shàng le xīn, yí lù wěi zhe zǒu, bù gāo zuǒ yòu. dào le xuān dé mén lóu xià, zhèng zài āi jǐ xuān hòng zhī chù, qù gè kōng, biàn shuāng shǒu liū jiāng guò lái, bèi le jiù zǒu. qī tā shì xiǎo hái zi, zòng yǒu zhī jué, bù guò jīng pà tí kū zhī liào wú fáng ài, bù zài xīn shàng. bù dī fáng dào guān jiào páng biān, què huì jiào hǎn yǒu zéi qǐ lái. yī shí zhe le máng, xiǎng dào: lì hài! xiè zhe biàn zǒu. gèng bù zhī bèi shàng tóu, àn dì lǐ yòu bèi tā zuò gōng fu, liú xià jì rèn le, cǐ shì shén xiān yě bù cāi dào zhī shì. hòu lái tuō qù, jiàn le tóng huǒ, tuán jù rǎo lái, gè chū suǒ huò zhī wù, rú zān chāi jīn bǎo, zhū yù, diāo shǔ nuǎn ěr, hú wěi hù jǐng zhī lèi, wú suǒ bù yǒu. zhǐ yǒu cǐ rén què shì kōng shǒu, shù qí yuán gù, zhòng zéi dào: hé bù dān diāo le zhū mào lái? cǐ rén dào: tā yī shēn yī fú duō yǒu bǎo zhū niǔ kòu, shǒu zú shàng gè yǒu chuàn zhuó. jiù shì sì wǔ suì yī gè xiǎo hái zi hǎo dǎi yě zhí liǎng guàn qián, zěn shě dé qīng fàng le tā? zhòng zéi dào: ér jīn hái zi hé zài? zhèng shì tān duō jué bù làn le. cǐ rén dào: zhèng zài nèi jiā jiào biān jiào hǎn qǐ lái, suí cóng de yú hóu hǔ láng yě sì, hǎo bù duō rén zài nà lǐ, bù dōu zhù shēn zi biàn suàn tiān dà jiǎo xìng, hái wàng cái wù lī! zhòng zéi dào: guǒ shì lì hài. ér jīn xìng de wú shì, dì xiōng men qiě dǎ píng huǒ, chī jiǔ yā jīng qù. yú shì yī rì lún yī gè zuò zhǔ rén, zhǐ jiǎn yǐn pì jiǔ wù, biàn qù chàng yǐn.
世人莫笑胡行事,譬似求人更可哀。那一個賊人當時在王家門首,窺探蹤跡,見個小衙內齊整打扮背將出來,便自上了心,一路尾着走,不高左右。到了宣德門樓下,正在挨擠喧鬨之處,覷個空,便雙手溜將過來,背了就走。欺他是小孩子,縱有知覺,不過驚怕啼哭之料無妨礙,不在心上。不提防到官轎旁邊,卻會叫喊「有賊」起來。一時着了忙,想道:「利害!」卸着便走。更不知背上頭,暗地裡又被他做工夫,留下記認了,此是神仙也不猜到之事。後來脫去,見了同夥,團聚擾來,各出所獲之物,如簪釵、金寶,珠玉,貂鼠暖耳,狐尾護頸之類,無所不有。只有此人卻是空手,述其緣故,眾賊道:「何不單雕了珠帽來?」此人道:「他一身衣服多有寶珠鈕扣,手足上各有釧鐲。就是四五歲一個小孩子好歹也值兩貫錢,怎捨得輕放了他?」眾賊道:「而今孩子何在?正是貪多嚼不爛了。」此人道:「正在內家轎邊叫喊起來,隨從的虞侯虎狼也似,好不多人在那裡,不兜住身子便算天大僥倖,還望財物哩!」眾賊道:「果是利害。而今幸得無事,弟兄們且打平伙,吃酒壓驚去。」於是一日輪一個做主人,只揀隱僻酒務,便去暢飲。
shì rì, zhèng zài yù jīn yuán páng biān yī gè jiǔ wù lǐ tóu huān hū chàng yǐn. yī gè zuò gōng de, jiào zuò lǐ yún, ǒu rán zài wài jīng guò, tīng dé cāi quán huō zhǐ hū hóng hē liù zhī shēng. tā shì yǒu xīn de, biàn xué jìn mén lái yī kàn, jiàn zhè xiē rén jǔ zhǐ qì xiàng, xīn xià shí fēn qiáo kē. zǒu qù zuò le yī gè dú fù zuò tóu, jiào shēng: mǎi jiǔ fàn chī! diàn xiǎo èr xiān jiāng zhǎn zhù ān dùn qù le. tā biàn zhàn jiāng qǐ lái, bēi zhe shǒu duó lái duó qù, cè yǎn bǎ nèi xiē rén zhú gè gè qù jiāng qù, nèi zhōng yī gè guǒ rán yī lǐng shàng guà zhe yī cùn lái zhǎng duǎn cǎi xiàn tóu. lǐ yún xiǎo de zháo shǒu le, jiào diàn jiā: qiě màn tàng jiǔ, wǒ qù jiē shàng yāo zhe gè kè rén yī tóng lái chī. máng zǒu chū mén, kǒu zhōng dǎ gè hú shào, biàn yǒu qī bā gè zuò gōng de zǒu jiāng lǒng lái, wèn dào: lǐ dà, yǒu yǐng xiǎng me? lǐ yún bǎ shǒu zhǐ zhe diàn nèi dào: zhèng zài zhè lǐ tóu, yǐ kàn de shí le. wǒ men jǐ gè shǒu zhe zhè lǐ, bǎ yī gè zǒu qù, zài jiào jí shí lái gè dì xiōng yī tóng xià shǒu. nèi zhōng yī gè huì zǒu de fēi yě sì qù, yòu jiào le shí lái gè zuò gōng de lái le. fā shēng hǎn, wàng jiǔ wù lǐ dǎ jìn qù, jiào dào: fèng shèng zhǐ ná yuán xiāo yè zéi rén yī huǒ! diàn jiā xié lì, bù dé fàng zǒu le rén! diàn jiā tīng dé shèng zhǐ èr zì, xiǎo dé lì hài, jí jí xiǎo èr huǒ gōng, hòu shēng rén děng, zhí le qì xiè chū lái bāng zhù. shí lái gè zéi, bù céng zǒu le yī gè, duō bèi kǔn dào. zhèng shì: rì jiān bù zuò kuī xīn shì, yè bàn qiāo mén bù chī jīng.
是日,正在玉津園旁邊一個酒務裡頭歡呼暢飲。一個做公的,叫做李雲,偶然在外經過,聽得猜拳豁指呼紅喝六之聲。他是有心的,便踅進門來一看,見這些人舉止氣象,心下十分瞧科。走去坐了一個獨副座頭,叫聲:「買酒飯吃!」店小二先將盞箸安頓去了。他便站將起來,背着手踱來踱去,側眼把那些人逐個個覷將去,內中一個果然衣領上掛着一寸來長短彩線頭。李雲曉得着手了,叫店家:「且慢燙酒,我去街上邀着個客人一同來吃。」忙走出門,口中打個胡哨,便有七八個做公的走將攏來,問道:「李大,有影響麼?」李雲把手指着店內道:「正在這裡頭,已看的實了。我們幾個守着這裡,把一個走去,再叫集十來個弟兄一同下手。」內中一個會走的飛也似去,又叫了十來個做公的來了。發聲喊,望酒務里打進去,叫道:「奉聖旨拿元宵夜賊人一夥!店家協力,不得放走了人!」店家聽得「聖旨」二字,曉得利害,急集小二、火工,後生人等,執了器械出來幫助。十來個賊,不曾走了一個,多被捆倒。正是:日間不做虧心事,夜半敲門不吃驚。
dà fán zuò zéi de jiàn le zuò gōng de, jiù shì lǎo shǔ yù le māo ér, jiàn xíng biàn fú zuò gōng de jiàn le zuò zéi de, jiù shì xiān hè yù le shé dòng, wén qì jí zhī. suǒ yǐ zhè liǎng xiàng rén měi měi sī zì xiāng tōng, shí cháng yào xiē xiào shùn, jiào zuò dǎ yè qián. ruò shì zhuō pò le zéi, bú shì shén me yào jǐn gōng shì, dé xiē lì shì, biàn fàng sōng le. ér jīn shì qīn xiàn yào rén de shì, yī lǐng shàng zhēn xiàn dòu zhe hǎi dǐ yǎn, rú hé róng dé kuān zhǎn! dāng xià kǔn zhù, xiān bō le zhè yī gè de yī fú. zhòng zéi suī shì kǒu lǐ hái qiáng, què gè gè ròu chàn shēn yáo, miàn rú tǔ sè. shēn pàn yī sōu, gè yǒu líng zāng. yī zhí lǐ yā dào kāi fēng fǔ lái, bào zhī dà yǐn. dà yǐn shēng táng, yàn zhuó yī lǐng zhēn xiàn shì shí, míng zhī wú wǎng, hē jiào: yòng qǐ xíng lái! lìng zhāo shí qíng. shou péng bā diào kǎo, bèi shòu kǔ chǔ, zhè xiē wán pí lài ròu zhǐ bù kěn zhāo. dà yǐn jí jiāng yī lǐng zhēn xiàn wèn tā dào: nǐ shēn shàng hé dé yǒu cǐ? zéi rén bù zhī shì duān, xìn kǒu zhī wú. dà yǐn xiào dào: rú cǐ jù zéi, què bèi xiǎo hái zi suàn pò le, qǐ fēi tiān lǐ zhāo zhāng! nǐ kě jì dé yuán xiāo yè nèi jiā jiào biān jiào jiù rén de hái zi me? nǐ shēn shàng yǐ yǒu le àn jì, hái yào dǐ lài dào nà lǐ qù? zéi rén fāng zhī bèi hái zi àn suàn le, duì kǒu wú yán, zhǐ de zhāo chū shí huà lái. nǎi shì jī nián lèi suì yù zhe jié lìng shèng shí, jí shǐ sì chū piāo qiè, yǐ jí píng shí lüè fàn zǐ nǚ, shāng hài xìng mìng, zuì zhuàng shān jī, nán yǐ méi jǔ, cóng bù bài lù. qǐ zhī jīn nián yuán xiāo xíng shì zhī hòu, zú rán bèi qín? què bèi xiǎo zi àn suàn, jīng dòng tiān tīng, yǐ zhì yǒu cǐ. mò fēi tiān shù gāi bài, yī sǐ nán táo! dà yǐn zé le kǒu cí, dié chéng wén juàn. dà yǐn què jì kǒu cí, dié chéng wén juàn. dà yǐn què jì qǐ jiù nián yuán xiāo zhēn zhū jī yī àn, xiàn bǔ wèi huò de nà yī jiàn shì lái. nǐ dào yòu shì shèn shì? kàn guān qiě fàng xià zhè tóu, tīng xiǎo zi shuō nà yī tóu.
大凡做賊的見了做公的,就是老鼠遇了貓兒,見形便伏;做公的見了做賊的,就是仙鶴遇了蛇洞,聞氣即知。所以這兩項人每每私自相通,時常要些孝順,叫做「打業錢」。若是捉破了賊,不是什麼要緊公事,得些利市,便放鬆了。而今是欽限要人的事,衣領上針線斗着海底眼,如何容得寬展!當下捆住,先剝了這一個的衣服。眾賊雖是口裡還強,卻個個肉顫身搖,面如土色。身畔一搜,各有零贓。一直里押到開封府來,報知大尹。大尹升堂,驗着衣領針線是實,明知無枉,喝教:「用起刑來!」令招實情。扌朋扒弔拷,備受苦楚,這些頑皮賴肉只不肯招。大尹即將衣領針線問他道:「你身上何得有此?」賊人不知事端,信口支吾。大尹笑道:「如此劇賊,卻被小孩子算破了,豈非天理昭彰!你可記得元宵夜內家轎邊叫救人的孩子麼?你身上已有了暗記,還要抵賴到那裡去?」賊人方知被孩子暗算了,對口無言,只得招出實話來。乃是積年累歲遇着節令盛時,即使四出剽竊,以及平時略販子女,傷害性命,罪狀山積,難以枚舉,從不敗露。豈知今年元宵行事之後,卒然被擒?卻被小子暗算,驚動天聽,以致有此。莫非天數該敗,一死難逃!大尹責了口詞,疊成文卷。大尹卻記口詞,疊成文卷。大尹卻記起舊年元宵真珠姬一案,現捕未獲的那一件事來。你道又是甚事?看官且放下這頭,聽小子說那一頭。
yě zhǐ yīn xuān dé mén zhāng dēng, wáng hóu guì qī nǚ juàn duō shè zhàng mù zài mén wài liǎng wǔ, rì jiān xiān zài nà lǐ děng hóu guān kàn. qí shí yǒu yī gè zōng wáng jiā zài dōng shǒu, yǒu gè nǚ ér míng huàn zhēn zhū, yīn zhào xìng tiān huáng zhī zú, rén dōu chēng tā zhēn zhū zú jī. nián shí liù suì, wèi zēng xǔ jià rén jiā, yán sè míng yàn, fú shì xiān lì, yào rén yǎn mù. zōng wáng de fū rén yí mèi zú zhōng què zài xī shǒu. yí niáng xiǎo dé wài shēng zhēn zhū jī zài zhàng zhōng guān dēng, jiào gè yā huán zǒu lái xiāng yāo yī huì, shàng fù dào: ruò kěn lái, dāng chà dōu jiào lái yíng. zhēn zhū jī tīng bà, bù shèng zhī xǐ, biàn duì mǔ qīn dào: ér zhèng yào jiàn jiàn yí niáng, qià hǎo tā lái xiāng qǐng, shì bì yào qù. fū rén yì xīn rán xǔ yǔn. dǎ fā yā huán xiān qù huí huà, zhuān hóu jiào lái xiāng yíng. guò bù duō shí, zhǐ jiàn yī chéng dōu jiào dǎ cóng xī biān lái dào zhàng qián. zhēn zhū jī hái zi xīn xìng, bā bù dé jiù dào nà biān wán shuǎ, jiào yǎng niáng men wèn dé shì lái jiē de, fēn fù cóng rén suí hòu lái, zì jǐ bù nài fán děng dài, huāng máng xiān zì shàng jiào qù le. cái qù de yī huì, xiān qián lái de yā huán yòu lǐng le yī chéng dōu jiào lái dào, shuō dào: lì děng zhēn zhū jī xiāng huì, kuài qǐng shàng jiào. wáng fǔ lǐ jiā rén dào: zhēn zhū jī fāng cái xiān suí jiào qù le, rú hé yòu lái yíng jiē? yā huán dào: zhǐ shì wǒ tóng zhè chéng jiào lái, nà lǐ yòu yǒu shén me jiào xiān dào? jiā rén men xiǎo dé yǒu xiē qiāo qī le, dà jiā máng luàn qǐ lái. wén zhī zōng wáng, zhe rén dào xī biān qù kàn, yǎn jiàn dé jué bù zài nà lǐ de le. jí jí fēn fù yú hòu zhī cóng rén děng sì xià zhǎo xún, bìng wú yǐng xiǎng. jí jù shì zhuàng, gào dào kāi fēng fǔ. fǔ zhōng xiǎo dé shì wáng fǔ lǐ shì, bù gǎn dài màn, sàn qiǎn jī bǔ shǐ chén āi chá zōng jī. wáng fǔ lǐ zì chū shǎng jiē, bào xìn zhě èr qiān guàn, jìng wú xià luò. bù tí.
也只因宣德門張燈,王侯貴戚女眷多設帳幕在門外兩廡,日間先在那裡等侯觀看。其時有一個宗王家在東首,有個女兒名喚真珠,因趙姓天潢之族,人都稱他真珠族姬。年十六歲,未曾許嫁人家,顏色明艷,服飾鮮麗,耀人眼目。宗王的夫人姨妹族中卻在西首。姨娘曉得外甥真珠姬在帳中觀燈,叫個丫鬟走來相邀一會,上復道:「若肯來,當差兜轎來迎。」真珠姬聽罷,不勝之喜,便對母親道:「兒正要見見姨娘,恰好他來相請,是必要去。」夫人亦欣然許允。打發丫鬟先去回話,專侯轎來相迎。過不多時,只見一乘兜轎打從西邊來到帳前。真珠姬孩子心性,巴不得就到那邊頑耍,叫養娘們問得是來接的,分付從人隨後來,自己不耐煩等待,慌忙先自上轎去了。才去得一會,先前來的丫鬟又領了一乘兜轎來到,說到:「立等真珠姬相會,快請上轎。」王府里家人道:「真珠姬方才先隨轎去了,如何又來迎接?」丫鬟道:「只是我同這乘轎來,那裡又有什麼轎先到?」家人們曉得有些蹺蹊了,大家忙亂起來。聞之宗王,着人到西邊去看,眼見得決不在那裡的了。急急分付虞候祗從人等四下找尋,並無影響。急具事狀,告到開封府。府中曉得是王府里事,不敢怠慢,散遣緝捕使臣挨查蹤跡。王府里自出賞揭,報信者二千貫,竟無下落。不題。
qiě shuō zhēn zhū jī zì shàng le jiào hòu, dàn jiàn jiào fū sì zú qí jǔ, qí xíng rú fēi. zhēn zhū jī xīn lǐ dào: shì qǐng kè jiù dào de lù, hé xū dé rú cǐ huāng zǒu? què yě dào shì jiào fū jiǎo bù guàn le de, bù yǐ wèi yì. jí zhì tái yǎn kàn shí, xiū hū zhuǎn wān, bú shì zhèng lù, jiàn jiàn zǒu dào xiá xiàng lǐ lái, jiào fū men jiǎo gāo bù dī, yuè zǒu yuè hēi. xīn lǐ zhèng yǒu xiē yí huò, hū rán jiào zhù le, jiào fū duō zǒu le qù. bù jiàn yǒu rén xiāng jiē, zhǐ de zì jǐ xiān lián zǒu chū jiào lái, dìng jīng yī kàn, zhǐ jiào dé kǔ. yuán lái shì yī suǒ gǔ miào. páng biān guǐ zú shí yú gè gè chí bīng zhàng jiā lì, zhōng jiān zuò zhe yī wèi shén dào, miàn kuò chǐ yú, xū rán mǎn hái, mù guāng rú jù, jiān bì bǎi dòng, xiàng gè huó de yì bān. zhēn zhū jī xīn huāng, bù miǎn xià bài. shén dào kāi dà yán dào: nǐ xiū de jīng pà! wǒ yǔ rǔ yǒu sù yuán, gù shǐ shén lì shè nǐ zhì cǐ. zhēn zhū jī jiàn shén dào shuō chū huà lái, yù jiā jīng pà, fàng shēng tí kū qǐ lái. páng biān liǎng gè guǐ zú zǒu lái fú zhe, shén dào shuō: kuài qǔ yā jīng jiǔ lái. páng biān yòu yī guǐ zú zhēn zhe yī bēi rè jiǔ, xiàng zhēn zhū jī yī biān fèng lái. zhēn zhū jī yù dài tuī jù, yòu huái jù pà, miǎn qiáng jiāng kǒu jiē zhe, bèi tā yī guàn ér jǐn. zhēn zhū jī zǎo yǐ tiān xuán dì zhuǎn, bù zhī rén shì, dào zài dì xià. shén dào zǒu xià zuò lái, xiào dào: zhe le shǒu yě! páng biān guǐ zú duō zǎn jiāng lǒng lái, tóng shén dào gè xiè le zhuāng shù, chú xià miàn jù. yuán lái gè gè duō shì huó rén, nǎi yī huǒ jù zéi zhuāng chéng de. jiāng méng hàn yào guàn dào le zhēn zhū jī, tái dào hòu miàn qù. hòu miàn dìng jiāng yī gè pó zǐ chū lái, fú qù fàng zài chuáng shàng mián zhe. zhòng zéi hàn chéng tā hūn mí, cì dì jiān yín. kě lián jīn zhī yù yè zhī rén, líng luò zài gǒu dǎng hú qún zhī shǒu. jiān yín yǐ bì, fēn fù pó zǐ kàn hǎo. gè zì sàn qù, bié zuò dǎi shì le.
且說真珠姬自上了轎後,但見轎夫四足齊舉,其行如飛。真珠姬心裡道:「是頃刻就到的路,何須得如此慌走?」卻也道是轎夫腳步慣了的,不以為意。及至抬眼看時,修忽轉灣,不是正路,漸漸走到狹巷裡來,轎夫們腳高步低,越走越黑。心裡正有些疑惑,忽然轎住了,轎夫多走了去。不見有人相接,只得自己掀簾走出轎來,定睛一看,只叫得苦。元來是一所古廟。旁邊鬼卒十餘個各持兵杖夾立,中間坐着一位神道,面闊尺余,須髯滿頦,目光如炬,肩臂擺動,象個活的一般。真珠姬心慌,不免下拜。神道開大言道:「你休得驚怕!我與汝有夙緣,故使神力攝你至此。」真珠姬見神道說出話來,愈加驚怕,放聲啼哭起來。旁邊兩個鬼卒走來扶着,神道說:「快取壓驚酒來。」旁邊又一鬼卒斟着一杯熱酒,向真珠姬一邊奉來。真珠姬欲待推拒,又懷懼怕,勉強將口接着,被他一灌而盡。真珠姬早已天旋地轉,不知人事,倒在地下。神道走下座來,笑道:「着了手也!」旁邊鬼卒多攢將攏來,同神道各卸了裝束,除下面具。元來個個多是活人,乃一夥劇賊裝成的。將蒙汗藥灌倒了真珠姬,抬到後面去。後面定將一個婆子出來,扶去放在床上眠着。眾賊漢乘他昏迷,次第姦淫。可憐金枝玉葉之人,零落在狗黨狐群之手。姦淫已畢,分付婆子看好。各自散去,別做歹事了。
zhēn zhū jī shuì zhì tiān míng, kàn kàn sū xǐng zhēng yǎn kàn shí, bù zhī shì nà lǐ, dàn jiàn yī gè pó zǐ zài páng biān zuò zhe. zhēn zhū jī zì jué yīn hù téng tòng, bǎ shǒu mō shí, zhōu wéi xū zhǒng, míng zhī zhe le rén shǒu, wèn pó zǐ dào: cǐ shì hé chù? jiāng wǒ sòng zài zhè lǐ! pó zǐ dào: yè jiān zhòng hǎo hàn měi sòng jiāng xiǎo niáng zǐ lái de. bù bì xīn jiāo, guǎn qǔ nǐ jiù luò hǎo chù biàn liǎo. zhēn zhū jī dào: wǒ shì zōng wáng fǔ zhōng guī nǚ, nǐ měi dǎi rén hòu rú cǐ hú xíng luàn zuò! pó zǐ dào: ér jīn shuō bù dé wáng fǔ bù wáng fǔ le. lǎo shēn jiàn nǐ shì jīn zhī yù yè, xū bù bǎ nǐ zuò jiàn. zhēn zhū jī yě bù xiǎo dé tā de shuō huà yīn yóu, wǔ zhuó yǎn zhǐ shì tí kū. yuán lái zhè pó zǐ shì gè yá pó, zhuān yī zǒu dà rén jiā gù mài rén kǒu de. zhè huǒ jù zéi lüè dé rén kǒu, biàn lái tóu tā jiā xià, liú xià jǐ wǎn, jiù yǒu tóu zhǔ lái chéng le qù de. nà shí liú le zhēn zhū jī, hǎo yán wēn wèi dé shú fēn. gāng liǎng sān rì, zhǐ jiàn yī rì yī chéng jiào lái tái le qù, yǐ jiāng tā mài yǔ chéng wài yī gè fù jiā wèi qiè le.
真珠姬睡至天明,看看甦醒;睜眼看時,不知是那裡,但見一個婆子在旁邊坐着。真珠姬自覺陰戶疼痛,把手摸時,周圍虛腫,明知着了人手,問婆子道:「此是何處?將我送在這裡!」婆子道:「夜間眾好漢每送將小娘子來的。不必心焦,管取你就落好處便了。」真珠姬道:「我是宗王府中閨女,你每歹人後如此胡行亂做!」婆子道:「而今說不得王府不王府了。老身見你是金枝玉葉,須不把你作賤。」真珠姬也不曉得他的說話因由,侮着眼只是啼哭。元來這婆子是個牙婆,專一走大人家雇賣人口的。這伙劇賊掠得人口,便來投他家下,留下幾晚,就有頭主來成了去的。那時留了真珠姬,好言溫慰得熟分。剛兩三日,只見一日一乘轎來抬了去,已將他賣與城外一個富家為妾了。
zhǔ wēng chéng hūn hòu, yún yǔ zhī shí, xīn lǐ xiǎo dé bú shì chù zi, què jiàn tā měi sè, shèn shì xǐ huān, bù yǐ wèi yì, gèng bù céng tí qǐ wèn tā lái lì. zhēn zhū jī yě shēn huái xiū fèn, bù gǎn qīng yì zì yán, zěn dāng dé nà jiā jī qiè pō duō, jiàn yī rén zhuān chǒng, jǐn shēng jí dù zhī xīn, shuō tā lái lì bù míng, duō guǎn shì zài jiā fàn jiān bèi zhú chū lái de nú bì, rì rì zài zhǔ wēng ěr gēn biān jī guā. zhǔ wēng tīng dé bù nài fán, ǒu rán wèn qí lái chù. zhēn zhū jī āi zhe xīn zhōng shì, dà shēng tí wèi, sù chū shì yóu lái, fāng zhī shì zōng wáng zhī nǚ, bèi rén lüè mài zhì cǐ. zhǔ wēng duō céng kàn jiàn bǎng wén shǎng tiē de, lǎo dà chī jīng, kǒng pà shì fā lián lèi. jí máng jiào rén xún qǔ yuán méi yá pó, yǐ zì bù zhī qù xiàng le. zhǔ wēng xún sī dào: cǐ děng jiān tú, cǐ chù bù bài, bié chù bì lù. dào de gēn jiū qǐ lái, xiàn zāng zài wǒ jiā, xū cáng bù guò, kě bú shì tiān dà lì hài? kuàng qiě wáng fǔ nǚ juàn, bú shì qǔ xiào, bì yǒu xún zhe gēn dǐ de rì zi. bié rén zuò le dǎi shì, bǎ gè chóu bù dài diū zài zhè lǐ, tì tā dǐng sǐ bù chéng? xīn shēng yī jì, jiào liǎng gè jiā rén jiā lǐ tái chū yī dǐng pò zhú jiào lái zhuāng hǎo le, qǐng chū zhēn zhū jī lái. zhǔ wēng nà tóu biàn bài dào: yī xiàng yǒu yǎn bù shí guì rén, duō yǒu táng tū, què shì rǔ mò le guì rén, duō shì dǎi rén zuò de shì, xiǎo kě bìng bù zhī dào. jīn qíng yuàn zhé le shēn jià, bái sòng guì rén hái fǔ, zhǐ wàng gāo tái guì shǒu, fán shì zhē gài, bú yào qiān lèi xiǎo kě zé gè. zhēn zhū jī jiàn shuō sòng tā hái jiā, jiù rú tīng dé yī fēng jiǔ zhòng ēn shè dào lái. yòu yuán shì shòu zhǔ wēng hòu dài de, jiàn tā xiǎo xīn péi lǐ, hǎo shēng guò yì xià qù, huí yán dào: zhǐ yào jiàn le wǒ fù mǔ, jué bù tí qǐ nǐ xìng míng bà le.
主翁成婚後,雲雨之時,心裡曉得不是處子,卻見他美色,甚是喜歡,不以為意,更不曾提起問他來歷。真珠姬也深懷羞憤,不敢輕易自言,怎當得那家姬妾頗多,見一人專寵,盡生嫉妒之心,說他來歷不明,多管是在家犯奸被逐出來的奴婢,日日在主翁耳根邊激聒。主翁聽得不耐煩,偶然問其來處。真珠姬挨着心中事,大聲啼位,訴出事由來,方知是宗王之女,被人掠賣至此。主翁多曾看見榜文賞帖的,老大吃驚,恐怕事發連累。急忙叫人尋取原媒牙婆,已自不知去向了。主翁尋思道:「此等奸徒,此處不敗,別處必露。到得根究起來,現贓在我家,須藏不過,可不是天大利害?況且王府女眷,不是取笑,必有尋着根底的日子。別人做了歹事,把個愁布袋丟在這裡,替他頂死不成?」心生一計,叫兩個家人家裡抬出一頂破竹轎來裝好了,請出真珠姬來。主翁納頭便拜道:「一向有眼不識貴人,多有唐突,卻是辱莫了貴人,多是歹人做的事,小可並不知道。今情願折了身價,白送貴人還府,只望高抬貴手,凡事遮蓋,不要牽累小可則個。」真珠姬見說送他還家,就如聽得一封九重恩赦到來。又原是受主翁厚待的,見他小心賠禮,好生過意下去,回言道:「只要見了我父母,決不題起你姓名罷了。」
zhǔ wēng qǐng zhēn zhū jī shàng le jiào, liǎng gè jiā rén tái le fēi zǒu, zhēn zhū jī yě bù jí fēn bié yī shēng. huāng máng zǒu le wǔ liù lǐ lù, yī tái tái dào huāng yě zhī zhōng, tái jiào de fàng xià zhú jiào, chōu shēn biàn zǒu, yī dào yān qù le. zhēn zhū jī zài jiào zhōng tàn tóu chū kàn, zhǐ jiàn jìng qiāo wú rén. zǒu chū jiào lái, qián hòu yī kàn, lián liǎng gè tái jiào de yǐng zōng bù jiàn, huāng zhāng qǐ lái dào: wǒ zhí rú cǐ mìng jiǎn! rú hé bù míng bù bái pāo wǒ zài cǐ? wàn yī yòu yù dǎi rén, rú hé shì hǎo? méi zuò lǐ huì chù, zhǐ de réng jiù jìn jiào zuò le, fàng shēng dà kū qǐ lái, luàn hǎn luàn jiào. jiāng shēn zi zài jiào nèi zhì diān bù yǐ, tóu fà duō diān dé péng sōng.
主翁請真珠姬上了轎,兩個家人抬了飛走,真珠姬也不及分別一聲。慌忙走了五六里路,一抬抬到荒野之中,抬轎的放下竹轎,抽身便走,一道煙去了。真珠姬在轎中探頭出看,只見靜悄無人。走出轎來,前後一看,連兩個抬轎的影蹤不見,慌張起來道:「我直如此命蹇!如何不明不白拋我在此?萬一又遇歹人,如何是好?」沒做理會處,只得仍舊進轎坐了,放聲大哭起來,亂喊亂叫。將身子在轎內擲顛不已,頭髮多顛得蓬鬆。
cǐ shí zhèng shì chūn sān yuè tiān dào, shí cháng yǒu jiāo wài tà qīng de. yǒu rén kàn jiàn kōng kuàng zhī zhōng, yī chéng zhú jiào nèi yǒu rén dà kū, bù shèng hài yì, jiàn jiàn zǒu jiāng lǒng lái. qǐ chū zhǐ shì yī liǎng gè rén, hòu lái bò ji bān wéi jiāng zhuǎn lái, nǐ jié wǒ wèn, nǐ xuān wǒ rǎng. zhēn zhū jī huāng huāng zhāng zhāng, méi kǒu dé fēn sù, yī fā shuō bù chū yī jù míng bái huà lái. nèi zhōng yǒu lǎo chéng rén, yáo shǒu jiào sì páng rén mò rǎng, lǎng shēng wèn: dào: niáng zǐ shì hé jiā zhái juàn? yīn shén dú zì xiē jiào zài cǐ? zhēn zhū jī fāng cái qín le yǎn lèi, shuō dé huà chū lái dào: nú shì wáng fǔ zhōng zú jī, bèi dǎi rén guǎi lái zài cǐ de. yǒu rén bào zhī fǔ zhōng, dìng dāng zhòng shǎng. dāng shí wáng fǔ zhōng shǎng tiē, kāi fēng fǔ bǎng wén, shuí bù zhī dào? zhēn zhū jī huà cái chū kǒu, zǎo yǐ yǒu qǐng gōng de fēi yě sì qù bào le. xū yú zhī jiān, wáng fǔ zhōng gàn bàn yú hòu zǒu le ruò duō rén lái rèn kàn, guǒ rán pò jiào zhī nèi zuò zhe de shì zhēn zhū zú jī. huāng máng dǎ jiào lái huàn le, tái guī fǔ zhōng. fù mǔ yǔ hé jiā rén děng kàn jiàn tóu péng bìn luàn, mǎn miàn lèi hén, bào zhe dà kū. zhēn zhū jī yī fā luàn diān luàn zhì, kū dé yī fó chū shì, èr fú shēng tiān, zhí děng kū dé jǐn qíng le, fāng cái bǎ qián shí shī qù jīn rì guī lái de shì duān, yī wǔ yī shí gào sù le yī biàn. zōng wáng dào: kě xiǎo dé nà tǎo nǐ de shì nà yī jiā? biàn hǎo āi chá. zhēn zhū jī xīn lǐ hái hù zhe nà zhǔ wēng, huí yán dào: rén jiā biàn rèn dé, què shì bù xiǎo dé xìng míng, yě bù xiǎo de dì fāng, yòu lái dé lù yuǎn le, bù jì qǐ zài nà yī biān. yì qiě nà rén jiā yuán bù zhī qíng, duō shì dǎi rén suǒ wèi. zōng wáng xīn lǐ dào shì jiā chǒu bù kě wài yáng, kǒng nǚ ér xǔ bù dé rén jiā. zhǐ de hán rěn guò le, xià qù shēng zhāng, lǎo shí bào jiū. zhǐ àn dì zhǔ fù kāi fēng fǔ, liú xīn fǎng zéi bà le.
此時正是春三月天道,時常有郊外踏青的。有人看見空曠之中,一乘竹轎內有人大哭,不勝駭異,漸漸走將攏來。起初止是一兩個人,後來簸箕般圍將轉來,你詰我問,你喧我嚷。真珠姬慌慌張張,沒口得分訴,一發說不出一句明白話來。內中有老成人,搖手叫四旁人莫嚷,朗聲問:道:「娘子是何家宅眷?因甚獨自歇轎在此?」真珠姬方才噙了眼淚,說得話出來道:「奴是王府中族姬,被歹人拐來在此的。有人報知府中,定當重賞。」當時王府中賞帖,開封府榜文,誰不知道?真珠姬話才出口,早已有請功的飛也似去報了。須臾之間,王府中幹辦虞候走了偌多人來認看,果然破轎之內坐着的是真珠族姬。慌忙打轎來換了,抬歸府中。父母與合家人等看見頭蓬鬢亂,滿面淚痕,抱着大哭。真珠姬一發亂顛亂擲,哭得一佛出世,二佛生天,直等哭得盡情了,方才把前時失去今日歸來的事端,一五一十告訴了一遍。宗王道:「可曉得那討你的是那一家?便好挨查。」真珠姬心裡還護着那主翁,回言道:「人家便認得,卻是不曉得姓名,也不曉得地方,又來得路遠了,不記起在那一邊。抑且那人家原不知情,多是歹人所為。」宗王心裡道是家醜不可外揚,恐女兒許不得人家。只得含忍過了,下去聲張,老實報究。只暗地矚付開封府,留心訪賊罷了。
gé le yī nián, yòu shì yuán xiāo zhī yè, nòng chū wáng jiā zhè jiàn àn lái. qí shí dà yǐn ná dào wáng jiā zuò dǎi shì de zéi, jì dé wáng fǔ zhōng de shì, yě bǎ lái wèn wèn kàn, guǒ rán jí shì zhè huǒ rén. dà yǐn yǎo yá qiè chǐ, pāi àn dà mà dào: zhè xiē zéi nán nǚ, sǐ yǒu yú gū! hē jiāo jiā lì xíng zhàng, gè dǎ le liù shí xùn gùn, yā xià sǐ qiú láo zhōng, zòu qǐng míng duàn fà luò. zòu nèi dà lüè yún: qún dào yuán xī suǒ wèi, zhǐ yú qū kuāng jū héng suǒ fàn, jǐn shǔ tuī mái. shì cǐ xiāo jìng zhī tú, qǐ róng niǎn gǔ zhī xià! hé xíng pián lù, yǐ jìng bāng jī. shén zōng huáng dì jiàn zòu, xiǎo dé kāi fēng fǔ jǐn huò dào fàn, xiào dào: guǒ rán bù chū xiǎo hái zi suǒ suàn. lóng yán dà xǐ, pī zhǔn zòu zhāng, zhe huì guān jí shí chù jué, yòu mìng kāi fēng fǔ zài lù yù cí yī tòng lái kàn. kāi fēng fǔ qīn cǐ qīn zūn, chù zhǎn zhòng dào yǐ bì, yī miàn huí zòu, fù jiāng qián hòu fàn yóu yù cí xiáng xì lù shàng. shén zōng dé zòu, jí jiāng yù cí lóng zài páo xiù zhī zhōng, hán xiào huí gōng.
隔了一年,又是元宵之夜,弄出王家這件案來。其時大尹拿倒王家做歹事的賊,記得王府中的事,也把來問問看,果然即是這夥人。大尹咬牙切齒,拍案大罵道:「這些賊男女,死有餘辜!」喝交加力行杖,各打了六十訊棍,押下死囚牢中,奏請明斷髮落。奏內大略云:群盜元夕所為,止於胠筐;居恆所犯,盡屬推埋。似此梟獍之徒,豈容輦轂之下!合行駢戮,以靖邦畿。神宗皇帝見奏,曉得開封府盡獲盜犯,笑道:「果然不出小孩子所算。」龍顏大喜,批准奏章,着會官即時處決,又命開封府再錄獄詞一通來看。開封府欽此欽遵,處斬眾盜已畢,一面回奏,復將前後犯由獄詞詳細錄上。神宗得奏,即將獄詞籠在袍袖之中,含笑回宮。
qiě shuō zhèng gōng qīn shèng huáng hòu, nà rì qīn fèng shèng yù, cì yǔ wài xiāng xiǎo ér jū yǎng, yǐ wèi dé zi zhī zhào, dāng xià xiè ēn lǐng huí gōng zhōng lái. shì wèn tā lái lì bèi xì, nà xiǎo hái zi yīng dá rú liú, yǔ yán qīng lǎng. tā zài huáng dì yù qián yě céng jīng guò, kě zhī dào bù pà miàn shēng, jiù xiàng zì jiā wū lǐ yì bān, xī xiào zì ruò. xǐ de gè qīn shèng xīn huā yě kāi le, jiāng lái bào zài xī shàng, bǎo qì xīn gān de bú zhù de jiào. mìng gōng é qǔ guò shū zhuāng xiá lái, tì tā lüè fā zhěng róng, diào zhī huà é, yī fā dǎ bàn dé qí zhěng. hé gōng fēi pín wén dé qīn quán gōng zhōng yù cì yī gè xiǎo ér, jǐn jiē lái dào gōng zhōng, yī lái chēng hè niáng niáng, èr lái guān kàn xiǎo ér. gài yīn xiǎo ér shì gōng zhōng suǒ bù céng yǒu de, shí jué xī hǎn. jí zhì jiàn le, yòu shì yī gè méi qīng mù xiù, chún hóng chǐ bái, mó hé luó bān yī gè néng yán néng yǔ, bǎi wèn bǎi dá, nǐ dào yǒu bù kuài huó de me? fēi pín měi yào fèng chéng niáng niáng, yì qiě xǐ huān hái zi, zhēng xiān jiāng chū bǎo wán jīn zhū chuàn zhuó děng lèi lái zuò jiàn miàn qián, duō sāi zài tā xiǎo xiù zi lǐ, xiù zi lǐ shèng mǎn le zhe bù dé. qīn shèng mìng yī gè lǎo nèi rén zhú yī tì tā shōu hǎo le. yòu jiào lǐng le tā dào gè gōng cháo jiàn wán shuǎ. gè zì yǐ wèi shèng shì, nǐ qiáng wǒ sài, yòu duō gè yǒu shǎng cì, gōng zhōng hǎo bù xǐ huān rè nào.
且說正宮欽聖皇后,那日親奉聖諭,賜與外廂小兒鞠養,以為得子之兆,當下謝恩領回宮中來。試問他來歷備細,那小孩子應答如流,語言清朗。他在皇帝御前也曾經過,可知道不怕面生,就象自家屋裡一般,嘻笑自若。喜得個欽聖心花也開了,將來抱在膝上,寶器心肝的不住的叫。命宮娥取過梳妝匣來,替他掠發整容,調脂畫額,一發打扮得齊整。合宮妃嬪聞得欽全宮中御賜一個小兒,盡皆來到宮中,一來稱賀娘娘,二來觀看小兒。蓋因小兒是宮中所不曾有的,實覺稀罕。及至見了,又是一個眉清目秀,唇紅齒白,魔合羅般一個能言能語,百問百答,你道有不快活的麼?妃嬪每要奉承娘娘,亦且喜歡孩子,爭先將出寶玩金珠釧鐲等類來做見面錢,多塞在他小袖子裡,袖子裡盛滿了着不得。欽聖命一個老內人逐一替他收好了。又叫領了他到各宮朝見頑耍。各自以為盛事,你強我賽,又多各有賞賜,宮中好不喜歡熱鬧。
rú shì shí lái rì, zhèng zài xuān hòng zhī jì, hū rán jià xìng qīn shèng gōng, xuān zhào qián rì hái zi. qīn shèng dāng xià lǜ lǐng nán gāi cháo jiàn yǐ bì, shén zōng wèn qīn shèng dào: xiǎo hái zi mò jīng pà fǒu? qīn shèng dào: méng shèng sī chì lìng zàn jū cǐ ér, cǐ ér cōng huì fēi fán, suī jū jìn dì, háo bù gǎi dù, lǎo chéng rén bù guò rú cǐ. shí nǎi bì xià hóng fú qí tiān, guó jiā yǒu cǐ děng shén tóng chū shì, chén qiè bù shèng xīn xìng! shén zōng dào: hǎo jiào qīng děng zhī dào, zhǐ nà yè zuò dǎi shì de rén, jǐn bèi kāi fēng fǔ suǒ huò, zé wèi yī lǐng shàng zhēn xiàn àn jì, bú dào dé zǒu le yī gè. cǐ ér kě wèi yǒu zhì jí yǐ! jīn zéi rén jǐn xíng zhǎn qì, pà tā jiā lǐ bù zhī dào, zài jiā máng luàn, jīn rì hǎo hǎo sòng hái tā qù. qīn shèng yǔ nán gāi gè kòu shǒu xiè ēn. dāng xià chuán zhǐ: chì lìng qián rì bào jìn gōng de nà gè zhōng dà rén hù sòng guī dì, yù cì jīn xī yī lù, yǔ tā yā jīng.
如是十來日,正在喧鬨之際,忽然駕幸欽聖宮,宣召前日孩子。欽聖當下率領南陔朝見已畢,神宗問欽聖道:「小孩子莫驚怕否?」欽聖道:「蒙聖思敕令暫鞠此兒,此兒聰慧非凡,雖居禁地,毫不改度,老成人不過如此。實乃陛下洪福齊天,國家有此等神童出世,臣妾不勝欣幸!」神宗道:「好教卿等知道,只那夜做歹事的人,盡被開封府所獲,則為衣領上針線暗記,不到得走了一個。此兒可謂有智極矣!今賊人盡行斬訖,怕他家裡不知道,在家忙亂,今日好好送還他去。」欽聖與南陔各叩首謝恩。當下傳旨:敕令前日抱進宮的那個中大人護送歸第,御賜金犀一簏,與他壓驚。
zhōng dà rén dé zhǐ, jiù yù qián bào le nán gāi, cí le qīn shèng, yí lù chū gōng. qīn shèng shàng wū zì hǎo xiē bù gē shě tā, tī jǐ zì yǒu shǎng cì, yǔ tóng qián rì gè gōng suǒ zèng zhī wù zǒng zhù yī kuāng, lìng rén yī tóng jiāo fù yǔ zhōng dà rén shōu hǎo, sòng dào tā jiā. zhōng dà rén chū le gōng mén, chuán mìng qǐ liàng dú chē, jī le shèng zhǐ, jiù bào nán gāi zuò zài huái lǐ le, jìng wàng wáng jiā ér lái.
中大人得旨,就御前抱了南陔,辭了欽聖,一路出宮。欽聖尚兀自好些不割捨他,梯己自有賞賜,與同前日各宮所贈之物總貯一筐,令人一同交付與中大人收好,送到他家。中大人出了宮門,傳命起輛犢車,齎了聖旨,就抱南陔坐在懷裡了,徑望王家而來。
qù shí mò dì tōu jiāng qù, lái rì cóng tiān jiàng xià lái.
去時驀地偷將去,來日從天降下來。
hái bào hé yuán qīn jiàn dì? huǎng yí guǐ shǐ yǔ shén chà.
孩抱何緣親見帝?恍疑鬼使與神差。
huà shuō wáng xiāng mǐn jiā zhōng zì nà wǎn shī qù le xiǎo yá nèi, hé jiā lǐ wài dà xiǎo méi yī gè bù yōu chóu sī lǜ, kū kū tí tí. zhǐ yǒu xiāng mǐn háo bù zài yì, jìng bù lìng rén zhuī xún. suī rán fū rén yǔ tóng guǎn jiā de fēn fù zhòng jiā rén gè chù tàn fǎng, què yě bìng wú yī xiē yǐng xiǎng. rén rén ào nǎo, méi gè shì chù. hū rán cǐ rì cháo mén shàng fēi bào jiāng lái, yǒu zhōng dà rén qīn jī shèng zhǐ dào dì kāi dú. xiāng mǐn bù zhī shì duān, fēn fù máng pái xiāng àn yíng jiē, zì jǐ guān shēn páo hù, fǔ fú tīng zhǐ. zhǐ jiàn zhōng dà rén bào le gè xiǎo hái zi xià dú chē lái, jiā rén shàng qián lái zhēng kàn, rèn dé shì xiǎo yá nèi, dào chī le yī jīng. bù jué dà jiā shǒu wǔ zú dǎo, jìn bù dé xǐ huān. zhōng dà rén hè dào: qiě tīng xuān shèng zhǐ! gāo shēng xuān dào: qīng yuán xiāo shī zi, nǎi zhèn huò zhī, jīn què hái qīng. tè cì yā jīng wù yī lù, jiǎng qí yòu zhì. qīn zāi!
話說王襄敏家中自那晚失去了小衙內,合家裡外大小沒一個不憂愁思慮,哭哭啼啼。只有襄敏毫不在意,竟不令人追尋。雖然夫人與同管家的分付眾家人各處探訪,卻也並無一些影響。人人懊惱,沒個是處。忽然此日朝門上飛報將來,有中大人親齎聖旨到第開讀。襄敏不知事端,分付忙排香案迎接,自己冠紳袍笏,俯伏聽旨。只見中大人抱了個小孩子下犢車來,家人上前來爭看,認得是小衙內,到吃了一驚。不覺大家手舞足蹈,禁不得喜歡。中大人喝道:「且聽宣聖旨!」高聲宣道:卿元宵失子,乃朕獲之,今卻還卿。特賜壓驚物一簏,獎其幼志。欽哉!
zhōng dà rén xuān bì, xiāng mǐn bài wǔ xiè ēn yǐ le, qǐng guò shèng zhǐ, yǔ zhōng dà rén xù lǐ, fēn bīn zhǔ zuò dìng. zhōng dà rén xiào dào: lǎo xiān ér, hǎo gè guāi lìng láng! xiāng mǐn zhèng yào wèn qǐ gēn yóu, zhōng dà rén xiào xī xī de xiù zhōng qǔ chū yī juàn wén shū chū lái, shuō dào: lǎo xiān ér yào zhī lìng láng qù lái shì duān, zhǐ kàn cǐ yī juàn biàn míng bái le. xiāng mǐn jiē guò shǒu lái yī kàn, nǎi kāi fēng fǔ huò dào yù cí yě. xiāng mǐn cóng tóu kàn qù, jiàn shì mì zhào kāi fēng bǔ huò, biàn dào: rǔ xiù xiǎo ér, rú cǐ jīng dòng tiān tīng, yòu fán shèng lǜ huò zéi, zhí jiào lǎo chén fěn shēn suì gǔ, nán bào shèng ēn wàn yī! zhōng dà rén xiào dào: zhè zéi duō shì lìng láng zì jiā ná dào de, bù fán yī háo shèng lǜ, suǒ yǐ wèi miào. nán gāi dāng shí jiù kǒu lǐ shuō nà yè hòu de zhǎng zěn de duǎn, hòu de jiàn huáng dì, zěn de bài huáng hòu, míng míng lǎng lǎng, sù gè bú zhù kǒu. xiān qián hé jiā rén tīng jiàn shèng zhǐ dào shí, yǐ zǎn zài zhōng mén kǒu guān kàn, jí jiàn nán gāi chū chē lái, dà jiā jīng xǐ, zhǐ shì bù zhī tóu nǎo. zhí dài tīng jiàn nán gāi bèi xì shù cǐ yī biàn, xīn xià fāng cái míng bái, jǐn duō zàn tàn tā guāi qiǎo zhī jí. fāng xìn xiāng mǐn bù zài xīn shàng, bù kěn zhuī qiú, dào shì tā zì jiū huì guī lái de, zhēn yǒu xiān jiàn zhī míng yě. xiāng mǐn fēn fù zhì jiǔ kuǎn dài zhōng dà rén, zhōng dà rén jiù jiāng shèng shàng qīn shǎng yā jīng jīn xī, jí qīn shèng yǔ gè gōng suǒ cì zhī wù, chén shè qǐ lái. zhēn shì zhū bǎo yíng tíng, guāng cǎi duó mù, suǒ zhí bù chì jù wàn. zhōng dà rén mó zhe nán gāi de tóu dào: gē, gōu nǐ mǎi guǒ ér chī le. xiāng mǐn yòu kòu shǒu duì què xiè ēn. fāng mìng guǎn kè xiě xià xiè biǎo, xiān fù zhōng dà rén chén zòu. děng lái rì zǎo cháo miàn shèng, zài xíng lǜ lǐng xiǎo zi xiè ēn. zhōng dà rén dào: lìng láng gē ér shì zá jiā yù zhe xié jiàn shèng rén de, zá jiā yě yǒu gè báo lǐ ér, zuò gè jì niàn. jiāng chū yuán bǎo èr gè, cǎi duàn bā biǎo lǐ lái. xiāng mǐn zài sān tuī cí bù dé, zhǐ de shōu le. lìng gè hòu lǐ dá xiè guò zhōng dà rén, zhōng dà rén shàng chē huí fù shèng zhǐ qù le.
中大人宣畢,襄敏拜舞謝恩已了,請過聖旨,與中大人敘禮,分賓主坐定。中大人笑道:「老先兒,好個乖令郎!」襄敏正要問起根由,中大人笑嘻嘻的袖中取出一卷文書出來,說道:「老先兒要知令郎去來事端,只看此一卷便明白了。」襄敏接過手來一看,乃開封府獲盜獄詞也。襄敏從頭看去,見是密詔開封捕獲,便道:「乳臭小兒,如此驚動天聽,又煩聖慮獲賊,直教老臣粉身碎骨,難報聖恩萬一!」中大人笑道:」這賊多是令郎自家拿倒的,不煩一毫聖慮,所以為妙。」南陔當時就口裡說那夜後的長怎的短,後的見皇帝,怎的拜皇后,明明朗朗,訴個不住口。先前合家人聽見聖旨到時,已攢在中門口觀看,及見南陔出車來,大家驚喜,只是不知頭腦。直待聽見南陔備細述此一遍,心下方才明白,盡多讚嘆他乖巧之極。方信襄敏不在心上,不肯追求,道是他自究會歸來的,真有先見之明也。襄敏分付治酒款待中大人,中大人就將聖上欽賞壓驚金犀,及欽聖與各宮所賜之物,陳設起來。真是珠寶盈庭,光采奪目,所直不啻巨萬。中大人摩着南陔的頭道:「哥,勾你買果兒吃了。」襄敏又叩首對闕謝恩。方命館客寫下謝表,先附中大人陳奏。等來日早朝面聖,再行率領小子謝恩。中大人道:「令郎哥兒是咱家遇着攜見聖人的,咱家也有個薄禮兒,做個紀念。」將出元寶二個,彩段八表里來。襄敏再三推辭不得,只得收了。另各厚禮答謝過中大人,中大人上車回復聖旨去了。
xiāng mǐn sòng le huí lái, hé jiā huān qìng. xiāng mǐn gōng dào: wǒ shuō nǐ men bú yào máng, wǒ shí sān bì néng zì guī. jīn fēi dàn guī lái, qiě dé le xǔ duō ēn cì, yòu yǐ ná le zéi rén, duō shì shí sān zì jǐ de zhǔ zhāng lái. kě jiàn wǒ bù zháo jí de shì me? hé jiā gè gè chēng fú. hòu lái nán gāi qǔ míng wáng cǎi, zhèng hé nián jiān, dà yǒu wén shēng, gōng míng xiǎn dá. zhǐ kàn tā xiǎo shí jǔ dòng rú cǐ, yǐ zhàn dà jiù yǐ.
襄敏送了回來,合家歡慶。襄敏公道:「我說你們不要忙,我十三必能自歸。今非但歸來,且得了許多恩賜,又已拿了賊人,多是十三自己的主張來。可見我不着急的是麼?」合家各各稱服。後來南陔取名王采,政和年間,大有文聲,功名顯達。只看他小時舉動如此,已占大就矣。
xiǎo shí liǎo liǎo dà shí jiā, wǔ suì hái tóng yǐ zú kuā.
小時了了大時佳,五歲孩童已足夸。
jì fù jù tú rú fǎn zhǎng, zhí jiào tiān zǐ sòng hái jiā.
計縛劇徒如反掌,直教天子送還家。