strong jī bó yān shān shōu léi zhèn strong
姬伯燕山收雷震
shī yuē:
詩曰:
yān shān cǐ jì ruì yān lóng, léi qǐ dōng nán zhù xiǎo fēng. pī lì shēng zhōng jīng dié mèng, diàn guāng yǐng lǐ fā chén méng.
燕山此際瑞煙籠,雷起東南助曉風。霹靂聲中驚蝶夢,電光影里發塵蒙。
sān fēn yǒu èr kāi qí yè, bǎi zǐ míng quán yīng hào fēng. bo shì bo nián lóng hǔ jiāng, xìng zhōu miè zhòu jiàn qí gōng.
三分有二開岐業,百子名全應鎬酆。卜世卜年龍虎將,興周滅紂建奇功。
huà shuō zhòng guān jiàn shāng róng zhuàng sǐ, zhòu wáng dà nù, jù wèi jí yán yǔ. zhǐ jiàn dài fū zhào qǐ jiàn shāng róng hào shǒu sǐ yú fēi mìng, yòu mìng pāo shī, xīn xià shèn shì bù píng, bù jué shù mù yáng méi, rěn nà bú zhù, dà jiào chū bān: chén zhào qǐ bù gǎn yǒu fù xiān wáng, jīn rì diàn qián yǐ sǐ bào guó, dé yǔ shāng chéng xiàng tóng yóu dì xià zú yǐ. zhǐ zhòu wáng mà yuē: wú dào hūn jūn! jué shǒu xiàng, tuì zhōng liáng, zhū hóu shī wàng chǒng dá jǐ, xìn chán nìng, shè jì cuī tuí. wǒ qiě lì shù hūn jūn de jī è: huáng hòu zāo wǎng kù sǐ, zì lì dá jǐ wèi zhèng gōng zhuī shā tài zǐ, shǐ wú zōng jī guó wú gēn běn, bù jiǔ qiū xū. hūn jūn, hūn jūn! nǐ bù yì zhū qī, bù cí shā zi, bù dào zhì guó, bù dé shā dà chén, bù míng jìn xié nìng, bù zhèng tān jiǔ sè, bù zhì lì sān gāng, bù chǐ bài wǔ cháng. hūn jūn! rén lún dào dé, yī zì quán wú, wǎng wèi rén jūn, kōng chán dì zuò, yǒu rǔ chéng tāng, sǐ yǒu yú kuì! zhòu wáng dà nù, qiè chǐ pāi àn dà mà: pǐ fū yān gǎn wǔ jūn mà zhǔ! chuán zhǐ: jiāng zhè nì zéi sù ná páo luò! zhào qǐ yuē: wú sǐ bù zú xī, zhǐ liú zhōng xiào yú rén jiān, qǐ shì nǐ zhè hūn jūn, duàn sòng jiāng shān, wū míng wàn zài! zhòu wáng qì chōng niú dòu. liǎng biān jiāng páo luò shāo hóng, bǎ zhào qǐ bō qù guān miǎn, jiāng tiě suǒ guǒ shēn, zhǐ lào de jīn duàn pí jiāo, gǔ huà yān fēi, jiǔ jiān diàn yān fēi rén chòu, zhòng guān yuán qián kǒu shāng qíng. zhòu wáng kàn cǐ cǎn xíng, qí xīn fāng suì, chuán zhǐ jià huí. yǒu shī wèi zhèng, shī yuē:
話說眾官見商容撞死,紂王大怒,俱未及言語。只見大夫趙啟見商容皓首死於非命,又命拋屍,心下甚是不平,不覺豎目揚眉,忍納不住,大叫出班:「臣趙啟不敢有負先王,今日殿前以死報國,得與商丞相同游地下足矣。」指紂王罵曰:「無道昏君!絕首相,退忠良,諸侯失望;寵妲己,信讒佞,社稷摧頹。我且歷數昏君的積惡:皇后遭枉酷死,自立妲己為正宮;追殺太子,使無蹤跡;國無根本,不久坵墟。昏君,昏君!你不義誅妻,不慈殺子,不道治國,不德殺大臣,不明近邪佞,不正貪酒色,不智立三綱,不恥敗五常。昏君!人倫道德,一字全無,枉為人君,空禪帝座,有辱成湯,死有餘愧!」紂王大怒,切齒拍案大罵:「匹夫焉敢侮君罵主!」傳旨:「將這逆賊速拿炮烙!」趙啟曰:「吾死不足惜,止留忠孝於人間,豈似你這昏君,斷送江山,污名萬載!」紂王氣沖牛斗。兩邊將炮烙燒紅,把趙啟剝去冠冕,將鐵索裹身,只烙的筋斷皮焦,骨化煙飛,九間殿煙飛人臭,眾官員鉗口傷情。紂王看此慘刑,其心方遂,傳旨駕回。有詩為證,詩曰:
páo luò dāng tíng shè, huǒ wēi chéng shì rè. sì zhī wèi bào shí, yī jù xiān cuī liè.
炮烙當庭設,火威乘勢熱。四肢未抱時,一炬先摧烈。
xū yú huà gǔ jīn, qǐng kè chéng gāo xuè. yào zhī zhòu shān hé, suí cǐ yān jìn miè.
須臾化骨筋,頃刻成膏血。要知紂山河,隨此煙燼滅。
jiǔ jiān diàn yòu páo luò dà chén, bǎi guān dǎn chàn hún fēi. bù biǎo.
九間殿又炮烙大臣,百官膽顫魂飛。不表。
qiě shuō zhòu wáng huí gōng, dá jǐ jiē jiàn. zhòu wáng xié shǒu xiàng chān, bìng zuò lóng dūn zhī shàng. wáng yuē: jīn rì shāng róng zhuàng sǐ, zhào qǐ páo luò, zhèn bèi zhè liǎng gè pǐ fū rǔ mà bù kān. zhè yàng cǎn xíng, bǎi guān jù hái bù pà, bì jìng hái zài xiǎng qí fǎ, zhì cǐ jué qiáng zhī bèi. dá jǐ duì yuē: róng qiè zài xiǎng. wáng yuē: měi rén dà wèi yǐ dìng, cháo nèi bǎi guān yě bù gǎn jiàn zǔ, zhèn suǒ lǜ dōng bó hóu jiāng huán chǔ, zhī tā nǚ ér cǎn sǐ, lǐng bīng fǎn pàn, gòu yǐn zhū hóu, shā zhì zhāo gē wén zhòng běi hǎi wèi huí, rú zhī nài hé? dá jǐ yuē: qiè nǎi nǚ liú, wén jiàn yǒu xiàn, wàng bì xià jí zhào fèi zhòng shāng yì, bì yǒu qí móu, kě ān tiān xià. wáng yuē: yù qī zhī yán yǒu lǐ. jí chuán zhǐ: xuān fèi zhòng. bù yī shí, fèi zhòng zhì gōng bài jiàn. zhòu wáng yuē: jiāng hòu yǐ wáng, zhèn kǒng jiāng huán chǔ wén zhī, lǐng bīng fǎn luàn, dōng fāng kǒng bù dé ān níng. qīng yǒu hé cè kě dìng tài píng? fèi zhòng guì ér zòu yuē: jiāng hòu yǐ wáng, diàn xià yòu shī, shāng róng zhuàng sǐ, zhào qǐ páo luò, wén wǔ gè yǒu yuàn yán, zhǐ kǒng nèi chuán yīn xìn, gòu rě jiāng huán chǔ bīng lái, bì shēng huò luàn. bì xià bù ruò àn chuán sì dào zhǐ yì, bǎ sì zhèn dà zhū hóu kuāng jìn dū chéng, xiāo shǒu hào lìng, zhǎn cǎo chú gēn. nà bā bǎi zhèn zhū hóu zhī sì chén yǐ gù, rú jiāo lóng shī shǒu, měng hǔ wú yá, duàn bù gǎn chāng jué. tiān xià kě bǎo ān níng. bù zhī shèng yì rú hé? zhòu wáng wén yán dà yuè: qīng zhēn nǎi gài shì qí cái, guǒ yǒu ān bāng zhī cè, bù fù sū huáng hòu zhī suǒ jiàn. fèi zhòng tuì chū gōng zhōng, zhòu wáng àn fā zhào zhǐ sì dào, diǎn sì yuán shǐ mìng guān, wǎng sì chù qù, zhào jiāng huán chǔ è chóng yǔ jī chāng chóng hóu hǔ. bù tí.
且說紂王回宮,妲己接見。紂王攜手相攙,並坐龍墩之上。王曰:「今日商容撞死,趙啟炮烙,朕被這兩個匹夫辱罵不堪。這樣慘刑,百官俱還不怕,畢竟還再想奇法,治此倔強之輩。」妲己對曰:「容妾再想。」王曰:「美人大位已定,朝內百官也不敢諫阻,朕所慮東伯侯姜桓楚,知他女兒慘死,領兵反叛,構引諸侯,殺至朝歌;聞仲北海未回,如之奈何?」妲己曰:「妾乃女流,聞見有限,望陛下急召費仲商議,必有奇謀,可安天下。」王曰:「御妻之言有理。」即傳旨:「宣費仲。」不一時,費仲至宮拜見。紂王曰:「姜後已亡,朕恐姜桓楚聞知,領兵反亂,東方恐不得安寧。卿有何策可定太平?」費仲跪而奏曰:「姜後已亡,殿下又失,商容撞死,趙啟炮烙,文武各有怨言,只恐內傳音信,構惹姜桓楚兵來,必生禍亂。陛下不若暗傳四道旨意,把四鎮大諸侯誆進都城,梟首號令,斬草除根。那八百鎮諸侯知四臣已故,如蛟龍失首,猛虎無牙,斷不敢猖獗。天下可保安寧。不知聖意如何?」紂王聞言大悅:「卿真乃蓋世奇才,果有安邦之策,不負蘇皇后之所薦。」費仲退出宮中,紂王暗發詔旨四道,點四員使命官,往四處去,詔姜桓楚、鄂崇禹、姬昌、崇侯虎。不題。
qiě shuō nà yī yuán guān jìng wǎng xī qí qián lái, yí lù shàng fēng chén gǔn gǔn, fāng cǎo qī qī, chuān zhōu guò fǔ, lǚ diàn cūn zhuāng, zhēn shì cháo dēng zǐ mò, mù tà hóng chén. bù yī rì, guò le xī qí shān qī shí lǐ, jìn le dū chéng. shǐ mìng guān kàn chéng nèi guāng jǐng: mín fēng wù fù, shì jǐng ān xián, zuò mǎi zuò mài, hé róng yuè sè, lái wǎng xíng rén, qiān ràng zūn bēi. shǐ mìng tàn yuē: wén dào jī bó rén dé, guǒ rán fēng jǐng yōng hé, zhēn shì táng yú zhī shì. shǐ mìng zhì jīn tíng guǎn yì xià mǎ. cì rì, xī bó hóu jī chāng shè diàn, jù wén wǔ jiǎng lùn zhì guó ān mín zhī dào. duān mén guān bào dào: zhǐ yì xià. jī bó dài lǐng wén wǔ, jiē tiān zǐ zhǐ. shǐ mìng dào diàn, guì tīng kāi dú:
且說那一員官徑往西岐前來,一路上風塵滾滾,芳草淒淒,穿州過府,旅店村莊,真是朝登紫陌,暮踏紅塵。不一日,過了西岐山七十里,進了都城。使命觀看城內光景:民豐物阜,市井安閒,做買做賣,和容悅色,來往行人,謙讓尊卑。使命嘆曰:「聞道姬伯仁德,果然風景雍和,真是唐虞之世。」使命至金庭館驛下馬。次日,西伯侯姬昌設殿,聚文武講論治國安民之道。端門官報道:「旨意下。」姬伯帶領文武,接天子旨。使命到殿,跪聽開讀:
zhào yuē: běi hǎi chāng jué, dà sì xiōng wán, shēng mín tú tàn, wén wǔ mò zhī suǒ cuò, zhèn shén yōu xīn. nèi wú fǔ bì, wài qiàn xié tóng, tè zhào ěr sì dà zhū hóu zhì cháo, gòng xiāng guó zhèng, kān dìng huò luàn. zhào shū dào rì, ěr xī bó hóu jī chāng sù fù dū chéng, yǐ wèi zhèn quǎn huái, wú dé jī chí, zhì zhèn zhù wàng. qí gōng chéng zhī rì, jìn jué jiā fēng, guǎng kāi máo tǔ. jǐn qīn lái mìng, zhèn bù shí yán. rǔ qí qīn zāi! tè zhào.
「詔曰:北海猖獗,大肆凶頑,生民塗炭,文武莫知所措,朕甚憂心。內無輔弼,外欠協同,特詔爾四大諸侯至朝,共襄國政,戡定禍亂。詔書到日,爾西伯侯姬昌速赴都城,以慰朕綣懷,毋得羈遲,致朕佇望。俟功成之日,進爵加封,廣開茅土。謹欽來命,朕不食言。汝其欽哉!特詔。」
jī chāng bài zhào bì, shè yán kuǎn dài tiān shǐ. cì rì zhěng bèi jīn yín biǎo lǐ, jī sòng tiān shǐ. jī chāng yuē: tiān shǐ dà rén, zhī zài zhāo gē huì qí jī chāng shōu shí jiù xíng. shǐ mìng guān xiè bì jī chāng qù le. bù tí.
姬昌拜詔畢,設筵款待天使。次日整備金銀表禮,賫送天使。姬昌曰:「天使大人,只在朝歌會齊;姬昌收拾就行。」使命官謝畢姬昌去了。不題。
qiě yán jī chāng zuò duān míng diàn, duì shàng dài fū sàn yí shēng yuē: gū cǐ qù, nèi shì tuō yǔ dài fū, wài shì tuō yǔ nán gōng shì xīn jiǎ zhū rén. xuān ér bó yì kǎo zhì, fēn fù yuē: zuó rì tiān shǐ xuān zhào, wǒ qǐ yī yì kè, cǐ qù duō xiōng shǎo jí, zòng bù zhì sǔn shēn, gāi yǒu qī nián dà nán. nǐ zài xī qí, xū shì shǒu fǎ, bù kě gǎi yú guó zhèng, yī xún jiù zhāng dì xiōng hé mù, jūn chén xiāng ān, wú dé rèn yī jǐ zhī sī, biàn yī shēn zhī hǎo. fán yǒu zuò wèi, wéi lǎo chéng shì móu. xī qí zhī mín, wú qī zhě gěi yǔ jīn qián ér qǔ pín ér qiān qī wèi jià zhě, gěi yǔ jīn yín ér jià gū hán wú yī zhě, dāng yuè gěi kǒu liáng, wú shǐ qiàn quē. dài gū qī zài zhī hòu zāi mǎn, zì rán róng guī. nǐ qiè bù kě chāi rén lái jiē wǒ. cǐ shì zhì zhǔ zhì zhǔ, bù kě yǒu wàng! bó yì kǎo tīng fù cǐ yán, guì ér yán yuē: fù wáng jì yǒu qī zài zhī nán, zi dāng dài wǎng, fù wáng bù kě qīn qù. jī chāng yuē: wǒ ér, jūn zǐ jiàn nán, qǐ bù zhī huí bì? dàn tiān shù yǐ dìng, duàn bù kě táo, tú zì duō shì. nǐ děng zhuān xīn shǒu fù zhǔ zhū yán, jí shì dà xiào, hé bì nǎi ěr. jī chāng tuì zhì hòu gōng, lái jiàn mǔ qīn tài jiāng, xíng lǐ bì. tài jiāng yuē: wǒ ér, wèi mǔ yǔ nǐ yǎn xiān tiān shù, nǐ yǒu qī nián zāi nán. jī chāng guì xià dá yuē: jīn rì tiān zǐ zhào zhì, hái ér suí yǎn xiān tiān shù, nèi yǒu bù xiáng, qī zài zuì qiān, bù néng jué mìng. fāng cái nèi shì wài shì, jù tuō wén wǔ, guó zhèng fù zi bó yì kǎo. hái ér tè jìn gōng lái cí bié mǔ qīn, míng rì yù wǎng zhāo gē. tài jiāng yuē: wǒ ér cǐ qù, bǎi shì zhēn zhuó, bù kě zào cì. jī chāng yuē: jǐn rú mǔ xùn. suí chū nèi gōng yǔ yuán fēi tài jī zuò bié. xī bó hóu yǒu sì rǔ, èr shí sì fēi, shēng jiǔ shí jiǔ zǐ, zhǎng yuē bó yì kǎo, cì zǐ jī fā jí wǔ wáng tiān zǐ yě. zhōu yǒu sān mǔ, nǎi chāng zhī mǔ tài jiāng, chāng zhī yuán fēi tài jī, wǔ wáng zhī yuán pèi tài rèn, gù zhōu yǒu sān mǔ, jù shì dà xián shèng mǔ. jī chāng cì rì dǎ diǎn wǎng zhāo gē, cōng cōng xíng sè, dài lǐng cóng rén wǔ shí míng. zhǐ jiàn hé cháo wén wǔ: shàng dài fū sàn yí shēng, dà jiāng jūn nán gōng shì, máo gōng suì zhōu gōng dàn zhào gōng shì bì gōng róng gōng xīn jiǎ xīn miǎn tài diān hóng yāo sì xián bā jùn, yǔ shì zǐ bó yì kǎo jī fā, lǐng zhòng jūn mín rén děng, zhì shí lǐ zhǎng tíng jiàn bié, bǎi jiǔ lóng shì xí, bǎi guān yǔ shì zǐ bǎ zhǎn. jī chāng yuē: jīn yǔ zhū qīng yī bié, qī zài zhī hòu, jūn chén yǒu huì yǐ. jī chāng yǐ shǒu pāi yì kǎo yuē: wǒ ér, zhǐ nǐ dì xiōng hé mù, gū yì wú lǜ. yǐn bà shù zhǎn, jī chāng shàng mǎ. fù zǐ jūn chén, sǎ lèi ér bié.
且言姬昌坐端明殿,對上大夫散宜生曰:「孤此去,內事托與大夫,外事托與南宮适、辛甲諸人。」宣兒伯邑考至,吩咐曰:「昨日天使宣召,我起一易課,此去多凶少吉,縱不致損身,該有七年大難。你在西岐,須是守法,不可改於國政,一循舊章;弟兄和睦,君臣相安,毋得任一己之私,便一身之好。凡有作為,惟老成是謀。西岐之民,無妻者給與金錢而娶;貧而愆期未嫁者,給與金銀而嫁;孤寒無依者,當月給口糧,毋使欠缺。待孤七載之後災滿,自然榮歸。你切不可差人來接我。此是至囑至囑,不可有忘!」伯邑考聽父此言,跪而言曰:「父王既有七載之難,子當代往,父王不可親去。」姬昌曰:「我兒,君子見難,豈不知迴避?但天數已定,斷不可逃,徒自多事。你等專心守父囑諸言,即是大孝,何必乃爾。」姬昌退至後宮,來見母親太姜,行禮畢。太姜曰:「我兒,為母與你演先天數,你有七年災難。」姬昌跪下答曰:「今日天子詔至,孩兒隨演先天數,內有不祥,七載罪愆,不能絕命。方才內事外事,俱托文武,國政付子伯邑考。孩兒特進宮來辭別母親,明日欲往朝歌。」太姜曰:「我兒此去,百事斟酌,不可造次。」姬昌曰:「謹如母訓。」隨出內宮與元妃太姬作別。──西伯侯有四乳,二十四妃,生九十九子,長曰伯邑考,次子姬發即武王天子也。周有三母,乃昌之母太姜,昌之元妃太姬,武王之元配太姙,故周有三母,俱是大賢聖母。姬昌次日打點往朝歌,匆匆行色,帶領從人五十名。只見合朝文武:上大夫散宜生,大將軍南宮适,毛公遂、周公旦、召公奭、畢公、榮公、辛甲、辛免、太顛、閎夭──四賢、八俊,與世子伯邑考、姬發,領眾軍民人等,至十里長亭餞別,擺九龍侍席,百官與世子把盞。姬昌曰:「今與諸卿一別,七載之後,君臣有會矣。」姬昌以手拍邑考曰:「我兒,只你弟兄和睦,孤亦無慮。」飲罷數盞,姬昌上馬。父子君臣,灑淚而別。
xī bó nà yī rì shàng lù, zǒu qī shí yú lǐ, guò le qí shān. yí lù xíng lái, yè zhù xiǎo xíng, yě fēi yī rì. nà yī rì xíng zhì yān shān, jī bó zài mǎ shàng yuē: jiào zuǒ yòu kàn qián miàn kě yǒu cūn shè mào lín, kě yǐ bì yǔ, zhǐ chǐ jiān bì yǒu dà yǔ lái le. gēn suí rén zhèng yì lùn yuē: qīng tiān lǎng lǎng, yún yì jù wú, chì rì liú guāng, yǔ cóng hé lái? shuō huà wèi liǎo, zhǐ jiàn yún wù qí shēng. jī chāng dǎ mǎ, jiào sù jìn mào lín bì yǔ. zhòng rén fāng jìn dé lín lái, dàn jiàn hǎo yǔ:
西伯那一日上路,走七十餘里,過了岐山。一路行來,夜住曉行,也非一日。那一日行至燕山,姬伯在馬上曰:「叫左右看前面可有村舍茂林,可以避雨,咫尺間必有大雨來了。」跟隨人正議論曰:「青天朗朗,雲翳俱無,赤日流光,雨從何來?……」說話未了,只見雲霧齊生。姬昌打馬,叫速進茂林避雨。眾人方進得林來,但見好雨:
yún shēng dōng nán, wù qǐ xī běi. shà shí jiān fēng kuáng shēng lěng qì, xū yú nèi yǔ qì kě qīn rén. chū qǐ shí wēi wēi xì, cì hòu lái mì mì céng céng. zī hé rùn jià, huā zhī shàng xié guà yù líng lóng zhuàng dì féi tián, cǎo shāo jiān luàn dī zhēn zhū gǔn. gāo shān fān xià qiān zhòng làng, dī āo píng tiān bái liàn shuǐ. biàn dì cǎo jiāo yā dǐng lǜ, mǎn shān shí xǐ fú tóu qīng. tuī tā jǐn jiāng huā sì hǎi, hǎo yǔ, bān dǎo tiān hé wǎng xià qīng.
雲生東南,霧起西北。霎時間風狂生冷氣,須臾內雨氣可侵人。初起時微微細,次後來密密層層。滋禾潤稼,花枝上斜掛玉玲瓏;壯地肥田,草梢尖亂滴珍珠滾。高山翻下千重浪,低凹平添白練水。遍地草澆鴨頂綠,滿山石洗佛頭青。推塌錦江花四海,好雨,扳倒天河往下傾。
huà shuō jī chāng zài mào lín bì yǔ, zhǐ jiàn pāng tuó dà yǔ, yī sì piāo pō pén qīng, xià yǒu bàn gè shí chén. jī bó fēn fù zhòng rén: zǐ xì xiē, léi lái le! gēn suí zhòng rén dà jiā shuō: lǎo yé fēn fù, léi lái le, zǐ xì xiē! huà yóu wèi liǎo, yī shēng xiǎng liàng, pī lì jiāo jiā, zhèn dòng shān hé dà dì, bēng dǎo huá yuè gāo shān. zhòng rén dà jīng shī sè, dōu jǐ jǐn zài yī chù. xū yú yún sàn yǔ shōu, rì sè dāng kōng, zhòng rén fāng chū dé lín zi lái. jī chāng zài mǎ shàng hún shēn yǔ shī, tàn yuē: léi guò shēng guāng, jiāng xīng chū xiàn. zuǒ yòu de, yǔ wǒ bǎ jiāng xīng xún lái! zhòng rén lěng xiào bù zhǐ: jiāng xīng shì shuí? nà lǐ qù zhǎo xún? rán ér bù gǎn wéi mìng, zhǐ de sì xià lǐ xún mì. zhòng rén zhèng xún zhī jiān, zhǐ tīng dé gǔ mù páng biān, xiàng yī hái zi kū qì shēng xiǎng. zhòng rén xiàng qián yī kàn, guǒ shì gè hái zi. zhòng rén yuē: xiǎng cǐ gǔ mù, yān dé yǒu zhè hái ér? bì rán gǔ guài, xiǎng shì jiāng xīng. jiù jiāng zhè yīng hái bào lái xiàn yǔ qiān suì kàn, hé rú? zhòng rén guǒ jiāng zhè hái ér bào lái, dì yǔ jī bó. jī bó kàn jiàn hǎo gè hái zi, miàn rú táo ruǐ, yǎn yǒu guāng huá. jī chāng dà xǐ, xiǎng: wǒ gāi yǒu bǎi zǐ, jīn zhǐ yǒu jiǔ shí jiǔ zǐ, shì cái zhī shù, gāi dé cǐ ér, zhèng chéng bǎi zǐ zhī zhào, zhēn shì měi shì. mìng zuǒ yòu: jiāng cǐ ér sòng wǎng qián cūn quán yǎng, dài gū qī zài huí lái, dài wǎng xī qí jiǔ hòu cǐ zi fú fēn bù qiǎn. jī chāng zòng mǎ qián xíng, dēng shān guò lǐng, gǎn guò yān shān. wǎng qián zhèng zǒu, bù guò yī èr shí lǐ, zhǐ jiàn yī dào rén, fēng zī qīng xiù, xiàng mào xī qí, dào jiā fēng wèi yì cháng, kuān páo dà xiù, nà dào rén yǒu piāo rán chū shì zhī biǎo, xiàng mǎ qián dǎ qǐ shǒu yuē: jūn hóu, pín dào qǐ shǒu le. jī chāng huāng máng xià mǎ dá lǐ, yán yuē: bù cái jī chāng shī lǐ le. qǐng chū dào zhě wèi hé dào cǐ? nà zuò míng shān? shén me dòng fǔ? jīn jiàn bù cái yǒu hé jiàn yù? yuàn wén qí xiáng. nà dào rén dá yuē: pín dào shì zhōng nán shān yù zhù dòng liàn qì shì yún zhōng zǐ shì yě. fāng cái yǔ guò léi míng, jiāng xīng chū xiàn. pín dào bù cí qiān lǐ ér lái, xún fǎng jiāng xīng. jīn dǔ zūn yán, pín dào xìng shèn. jī chāng tīng bà, mìng zuǒ yòu bào guò cǐ zi fù yǔ dào rén. dào rén jiē guò kàn yuē: jiāng xīng, nǐ zhè shí hòu cái chū xiàn! yún zhōng zǐ yuē: xián hóu, pín dào jīn jiāng cǐ ér dài shàng zhōng nán, yǐ wèi tú dì qí xián hóu huí rì, fèng yǔ xián hóu. bù zhī xián hóu yì xià rú hé? chāng yuē: dào zhě dài qù bù fáng, zhǐ shì jiǔ hòu xiāng huì, yǐ hé míng wèi zhèng? dào rén yuē: léi guò xiàn shēn, hòu huì shí yǐ léi zhèn wèi míng biàn liǎo. chāng yuē: bù cái lǐng jiào, qǐng le. yún zhōng zǐ bào léi zhèn zi huí zhōng nán shān ér qù. ruò yào xiāng huì, qī nián hòu jī bó yǒu nán, léi zhèn zi xià shān zhòng huì. cǐ shì hòu huà, biǎo guò bù tí.
話說姬昌在茂林避雨,只見滂沱大雨,一似飄潑盆傾,下有半個時辰。姬伯吩咐眾人:「仔細些,雷來了!」跟隨眾人大家說:「老爺吩咐,雷來了,仔細些!」話猶未了,一聲響喨,霹靂交加,震動山河大地,崩倒華岳高山。眾人大驚失色,都擠緊在一處。須臾雲散雨收,日色當空,眾人方出得林子來。姬昌在馬上渾身雨濕,嘆曰:「雷過生光,將星出現。左右的,與我把將星尋來!」眾人冷笑不止:「將星是誰?那裡去找尋?」然而不敢違命,只得四下里尋覓。眾人正尋之間,只聽得古墓旁邊,像一孩子哭泣聲響。眾人向前一看,果是個孩子。眾人曰:「想此古墓,焉得有這孩兒?必然古怪,想是將星。就將這嬰孩抱來獻與千歲看,何如?」眾人果將這孩兒抱來,遞與姬伯。姬伯看見好個孩子,面如桃蕊,眼有光華。姬昌大喜,想:「我該有百子,今止有九十九子,適才之數,該得此兒,正成百子之兆,真是美事。」命左右:「將此兒送往前村權養,待孤七載回來,帶往西岐;久後此子福分不淺。」姬昌縱馬前行,登山過嶺,趕過燕山。往前正走,不過一二十里,只見一道人,丰姿清秀,相貌稀奇,道家風味異常,寬袍大袖,那道人有飄然出世之表,向馬前打稽首曰:「君侯,貧道稽首了。」姬昌慌忙下馬答禮,言曰:「不才姬昌失禮了。請出道者為何到此?那座名山?甚麼洞府?今見不才有何見諭?願聞其詳。」那道人答曰:「貧道是終南山玉柱洞鍊氣士雲中子是也。方才雨過雷鳴,將星出現。貧道不辭千里而來,尋訪將星。今睹尊顏,貧道幸甚。」姬昌聽罷,命左右抱過此子付與道人。道人接過看曰:「將星,你這時候才出現!」雲中子曰:「賢侯,貧道今將此兒帶上終南,以為徒弟;俟賢侯回日,奉與賢侯。不知賢侯意下如何?」昌曰:「道者帶去不妨,只是久後相會,以何名為證?」道人曰:「雷過現身,後會時以『雷震』為名便了。」昌曰:「不才領教,請了。」雲中子抱雷震子回終南山而去。──若要相會,七年後姬伯有難,雷震子下山重會。此是後話,表過不題。
qiě shuō jī chāng yí lù wú cí, jìn wǔ guān, guò miǎn chí xiàn, dù huáng hé, guò mèng jīn, lián zhāo gē, lái zhì jīn tíng guǎn yì. guǎn yì zhōng xiān dào le sān lù zhū hóu: dōng bó hóu jiāng huán chǔ nán bó hóu è chóng yǔ běi bó hóu chóng hóu hǔ. sān wèi zhū hóu zài yì zhōng yǐn jiǔ, zuǒ yòu lái bào: jī bó hóu dào le. sān wèi yíng jiē. jiāng huán chǔ yuē: jī xián bó wèi hé lái chí? chāng yuē: yīn lù yuǎn jī mí, gù cǐ lái chí, dé zuì le. sì wèi xíng lǐ yǐ bì, fù tiān yī xí, chuán bēi huān yǐn. jiǔ xíng shù xún, jī chāng wèn yuē: sān wèi xián bó, tiān zǐ hé shì jǐn jí, zhào wǒ sì chén dào cǐ? wǒ xiǎng yǒu shèn me dà shì qíng, dū chéng nèi yǒu wǔ chéng wáng huáng fēi hǔ, shì tiān zǐ liàn liáng, zhì guó yǒu fāng yà xiāng bǐ gàn, néng diào hé dǐng nài, zhì mín yǒu fǎ, yǒu gàn hé shì, xuān zhào wǒ děng. sì rén yǐn jiǔ bàn hān, zhǐ jiàn nán bó hóu è chóng yǔ píng shí zhī dào chóng hóu hǔ huì yín yuán zuān cì, jié dǎng fèi zhòng yóu hún, dù huò shèng cōng, guǎng shī tǔ mù, láo mín shāng cái, nà kěn wèi guó wèi mín, zhǐ zhī huì lù yú jǐ, cǐ shí jiǔ yǐ duō le, ǒu rán xiǎng qǐ cóng qián shì lái, è chóng yǔ nǎi yuē: jiāng xián bó, jī xián bó, bù cái yǒu yī yán fèng qǐ chóng xián bó. chóng hóu hǔ xiào róng dá yuē: xián bó yǒu shèn shì jiàn jiào? bù cái gǎn bù lǐng mìng? è chóng yǔ yuē: tiān xià zhū hóu shǒu lǐng shì wǒ děng sì rén, wén xián bó guò è duō duān, quán wú dà chén tǐ miàn, bō mín lì jǐ, zhuān yǔ fèi zhòng yóu hún wǎng lái. dū gōng jiān zào zhāi xīng lóu, wén dé nǐ sān dīng chōu èr, yǒu qián zhě mǎi xián zài jiā, wú qián zhě zhòng yì kǔ lèi, nǐ shòu sī ài cái, kǔ shā wàn mín, zì zhuān shā fá, hú jiǎ hǔ wēi, xíng shì chái láng, xīn rú è hǔ, zhāo gē chéng nèi jūn mín rén děng, bù gǎn zhèng shì, qiān mén qiè chǐ, wàn hù xián yuān. xián bó, cháng yán dào dé hǎo: huò yóu è zuò, fú zì dé shēng. cóng cǐ gǎi guò, qiè bù kě wèi! jiù bǎ chóng hóu hǔ shuō dé mǎn mù yān shēng, kǒu nèi huǒ chū, dà jiào dào: è chóng yǔ! nǐ chū yán kuáng wàng. wǒ hé nǐ jù shì yī yàng dà chén, nǐ wèi hé xí qián zhè děng líng rǔ wǒ! nǐ yǒu hé néng, gǎn dāng miàn yǐ wū yán wū miè wǒ! kàn guān, chóng hóu hǔ yǐ fèi zhòng yóu hún nèi lǐ yǒu rén, jiù jiǔ xí shàng yào yǔ è chóng yǔ xiāng zhēng qǐ lái. zhǐ jiàn jī chāng zhǐ hóu hǔ yuē: chóng xián bó, è xián bó quàn nǐ jù shì hǎo yán, nǐ zěn zhè děng héng bào! nán dào wǒ děng zài cǐ, nǐ hǎo huǐ dǎ è xián bó! ruò è xián bó zhè fān yán yǔ, yě bù guò shì ài gōng zhōng gào zhī dào. ruò yǒu cǐ shì, tòng jiā gǎi guò ruò wú cǐ shì, gèng zì jiā miǎn zé è bó zhī yán jù jù liáng yán, yǔ yǔ jīn shí. jīn gōng bù zhī zì zé, fǎn guài zhí jiàn, fēi lǐ yě. chóng hóu hǔ tīng jī chāng zhī yán, bù gǎn dòng shǒu. bù dī fáng bèi è chóng yǔ yī jiǔ hú, pī miàn dǎ lái, zhèng dǎ hóu hǔ liǎn shàng. hóu hǔ tàn shēn lái zhuā è chóng yǔ, yòu bèi jiāng huán chǔ jià kāi, dà hē yuē: dà chén sī dǎ, tǐ miàn hé cún! chóng xián bó, yè shēn le, nǐ shuì bà. hóu hǔ rěn qì tūn shēng, zì qù shuì le. yǒu shī yuē:
且說姬昌一路無詞,進五關,過澠池縣,渡黃河,過孟津,連朝歌,來至金庭館驛。館驛中先到了三路諸侯:東伯侯姜桓楚、南伯侯鄂崇禹、北伯侯崇侯虎。三位諸侯在驛中飲酒,左右來報:「姬伯侯到了。」三位迎接。姜桓楚曰:「姬賢伯為何來遲?」昌曰:「因路遠羈縻,故此來遲,得罪了。」四位行禮已畢,復添一席,傳杯歡飲。酒行數巡,姬昌問曰:「三位賢伯,天子何事緊急,詔我四臣到此?我想有甚麼大事情,都城內有武成王黃飛虎,是天子楝梁,治國有方;亞相比干,能調和鼎鼐,治民有法,有干何事,宣詔我等。」四人飲酒半酣,只見南伯侯鄂崇禹平時知道崇侯虎會夤緣鑽刺,結黨費仲、尤渾,蠹惑聖聰,廣施土木,勞民傷財,那肯為國為民,只知賄賂於己,此時酒已多了,偶然想起從前事來,鄂崇禹乃曰:「姜賢伯,姬賢伯,不才有一言奉啟崇賢伯。」崇侯虎笑容答曰:「賢伯有甚事見教?不才敢不領命?」鄂崇禹曰:「天下諸侯首領是我等四人,聞賢伯過惡多端,全無大臣體面,剝民利己,專與費仲、尤渾往來。督功監造摘星樓,聞得你三丁抽二,有錢者買閒在家,無錢者重役苦累,你受私愛財,苦殺萬民,自專殺伐,狐假虎威,行似豺狼,心如餓虎,朝歌城內軍民人等,不敢正視,千門切齒,萬戶銜冤。賢伯,常言道得好:『禍由惡作,福自德生。』從此改過,切不可為!」就把崇侯虎說得滿目煙生,口內火出,大叫道:「鄂崇禹!你出言狂妄。我和你俱是一樣大臣,你為何席前這等凌辱我!你有何能,敢當面以誣言污衊我!」──看官,崇侯虎倚費仲、尤渾內里有人,就酒席上要與鄂崇禹相爭起來。只見姬昌指侯虎曰:「崇賢伯,鄂賢伯勸你俱是好言,你怎這等橫暴!難道我等在此,你好毀打鄂賢伯!若鄂賢伯這番言語,也不過是愛公忠告之道。若有此事,痛加改過;若無此事,更自加勉;則鄂伯之言句句良言,語語金石。今公不知自責,反怪直諫,非禮也。」崇侯虎聽姬昌之言,不敢動手。不提防被鄂崇禹一酒壺,劈面打來,正打侯虎臉上。侯虎探身來抓鄂崇禹,又被姜桓楚架開,大喝曰:「大臣廝打,體面何存!崇賢伯,夜深了,你睡罷。」侯虎忍氣吞聲,自去睡了。有詩曰:
guǎn shě chuán bēi lùn duǎn zhǎng, jiān chén shè jì hài zhōng liáng. dāo bīng zì cǐ fēn fēn qǐ, bō luàn zhāo gē wàn xìng yāng.
館舍傳杯論短長,奸臣設計害忠良。刀兵自此紛紛起,播亂朝歌萬姓殃。
qiě yán sān wèi zhū hóu, jiǔ bù céng huì, chóng zhěng yī xí, sān rén gòng yǐn. jiāng zhì èr gǔ shí fēn, nèi zhōng yǒu yī yì zú, jiàn sān wèi dà chén yǐn jiǔ, diǎn tóu tàn yuē: qiān suì, qiān suì! nǐ men jīn yè chuán bēi huān huì yǐn, zhǐ pà míng rì xiān hóng rǎn shì cáo! gēng shēn yè jìng, rén yán shèn shì míng bái. jī chāng míng míng tīng jiàn zhè yàng yán yǔ, biàn wèn: shén me rén shuō huà? jiào guò lái. zuǒ yòu shì jiǔ rén děng, jù zài liǎng bàng, zhǐ de jù guò lái, qí qí guì dǎo. jī bó wèn yuē: fāng cái shuí yán jīn yè chuán bēi huān huì yǐn, míng rì xiān hóng rǎn shì cáo? zhòng rén dá yuē: bù céng shuō cǐ yán yǔ. zhǐ jiàn jiāng è èr hóu yě bù céng tīng jiàn. jī bó yuē: jù jù fēn míng, zěn yán bù céng shuō? jiào jiā jiāng jìn lái: ná chū qù, dōu zhǎn le! yì zú tīng dé, shuí kěn jiāng shēn tì sǐ! zhǐ de jǐ chū zhè rén. zhòng rén qí jiào: qiān suì yé, bù gàn xiǎo rén shì, shì yáo fú qīn kǒu shuō chū. jī bó tīng bà, jiào: zhù le. zhòng rén qǐ qù, huàn yáo fú wèn yuē: nǐ wèi hé chū cǐ yán yǔ? shí shuō yǒu shǎng, jiǎ kuáng yǒu zuì. yáo fú dào: shì fēi zhǐ wèi duō kāi kǒu, qiān suì yé zài shàng, zhè yī jiàn shì jī mì shì. xiǎo de shì shǐ mìng guān jiā xià de rén, yīn jiāng huáng hòu qū sǐ xī gōng, èr diàn xià dà fēng guā qù, tiān zǐ xìn dá jǐ niáng niáng àn chuán shèng zhǐ, xuān sì wèi dà chén míng rì zǎo cháo, bù fēn zào bái, yī gài zhǎn shǒu, jīn yè xiǎo rén bù rěn, bù jué shuō chū cǐ yán. jiāng huán chǔ tīng bà, máng wèn yuē: jiāng niáng niáng wèi hé qū sǐ xī gōng? yáo fú huà yǐ lù le, shōu bú zhù yán yǔ, zhǐ de cóng tóu sù shuō: zhòu wáng wú dào, shā zi zhū qī, zì lì dá jǐ wèi zhèng gōng xì xì sù shuō yī biàn. jiāng huáng hòu nǎi huán chǔ zhī nǚ, nǚ sǐ, xīn xià rú hé bù tòng! shēn shì dāo suì, yì rú yóu jiān, dà jiào yī shēng, diē dǎo zài dì. jī chāng mìng rén fú qǐ. huán chǔ tòng kū yuē: wǒ ér wān mù, páo luò shuāng shǒu, zì gǔ jí jīn, nà yǒu cǐ shì! jī bó quàn yuē: huáng hòu shòu qū, diàn xià wú zōng, rén sǐ bù néng fù shēng. jīn yè wǒ děng gè jù zòu zhāng, míng zǎo jiàn jūn, fàn yán lì jiàn, bì fēn qīng bái, yǐ zhèng rén lún. huán chǔ kū ér yán yuē: jiāng mén bù xìng, zěn gǎn dòng láo liè wèi xián bó shàng yán. wǒ jiāng huán chǔ dú zì miàn jūn, biàn míng yuān wǎng. jī chāng yuē: xián bó lìng shì yī běn, wǒ sān rén gè jù běn zhāng. jiāng huán chǔ yǔ lèi qiān xíng, yī yè xiū běn. bù tí.
且言三位諸侯,久不曾會,重整一席,三人共飲。將至二鼓時分,內中有一驛卒,見三位大臣飲酒,點頭嘆曰:「千歲,千歲!你們今夜傳杯歡會飲,只怕明日鮮紅染市曹!」更深夜靜,人言甚是明白。姬昌明明聽見這樣言語,便問:「甚麼人說話?叫過來。」左右侍酒人等,俱在兩傍,只得俱過來,齊齊跪倒。姬伯問曰:「方才誰言『今夜傳杯歡會飲,明日鮮紅染市曹』?」眾人答曰:「不曾說此言語。」只見姜、鄂二侯也不曾聽見。姬伯曰:「句句分明,怎言不曾說?」叫家將進來:「拿出去,都斬了!」驛卒聽得,誰肯將身替死!只得擠出這人。眾人齊叫:「千歲爺,不干小人事,是姚福親口說出。」姬伯聽罷,叫:「住了。」眾人起去,喚姚福問曰:「你為何出此言語?實說有賞,假誑有罪。」姚福道:「『是非只為多開口』,千歲爺在上,這一件是機密事。小的是使命官家下的人,因姜皇后屈死西宮,二殿下大風颳去,天子信妲己娘娘暗傳聖旨,宣四位大臣明日早朝,不分皂白,一概斬首,今夜小人不忍,不覺說出此言。」姜桓楚聽罷,忙問曰:「姜娘娘為何屈死西宮?」姚福話已露了,收不住言語,只得從頭訴說:「紂王無道,殺子誅妻,自立妲己為正宮……」細細訴說一遍。姜皇后乃桓楚之女,女死,心下如何不痛!身似刀碎,意如油煎,大叫一聲,跌倒在地。姬昌命人扶起。桓楚痛哭曰:「我兒剜目,炮烙雙手,自古及今,那有此事!」姬伯勸曰:「皇后受屈,殿下無蹤,人死不能復生。今夜我等各具奏章,明早見君,犯顏力諫,必分清白,以正人倫。」桓楚哭而言曰:「姜門不幸,怎敢動勞列位賢伯上言。我姜桓楚獨自面君,辨明冤枉。」姬昌曰:「賢伯另是一本,我三人各具本章。」姜桓楚雨淚千行,一夜修本。不題。
qiě shuō jiān chén fèi zhòng zhī dào sì wèi dà chén zài guǎn yì zhù, jiān chén fèi zhòng àn jìn piān diàn jiàn zhòu wáng, jù yán sì lù zhū hóu jù dào le. zhòu wáng dà xǐ. míng rì shēng diàn, sì hóu bì yǒu zòu zhāng, shàng yán zǔ jiàn. chén qǐ bì xià, míng rì dàn sì hóu shàng běn, bì xià bù bì kàn běn, bù fēn zào bái, chuán zhǐ ná chū wǔ mén xiāo shǒu, cǐ wèi shàng cè. wáng yuē: qīng yán shén shàn. fèi zhòng cí wáng guī zhái, yī xiǔ wǎn jǐng yǐ guò. cì rì, zǎo cháo shēng diàn, jù jī liǎng bān wén wǔ. wǔ mén guān qǐ jià: sì zhèn zhū hóu hòu zhǐ. wáng yuē: xuān lái. zhǐ jiàn sì hóu bó tīng zhào, jí zhì diàn qián. dōng bó hóu jiāng huán chǔ děng, gāo qíng yá hù, jìn lǐ chēng chén bì. jiāng huán chǔ jiāng běn zhāng chéng shàng, yà xiāng bǐ gàn jiē běn. zhòu wáng yuē: jiāng huán chǔ, nǐ zhī zuì me? huán chǔ zòu yuē: chén zhèn dōng lǔ, sù yán biān tíng, fèng fǎ shǒu gōng, zì jǐn chén jié, yǒu hé zuì kě zhī. bì xià tīng chán chǒng sè, bù niàn yuán pèi, tòng jiā cǎn xíng, zhū zi miè lún, zì jué zōng sì. xìn yāo fēi, yīn móu jì dù tīng nìng chén, páo luò zhōng liáng. chén jì shòu xiān wáng zhòng ēn, jīn dǔ tiān yán, bù bì fǔ yuè, zhí yán mào zòu, shí jūn fù wēi chén, chén wú fù yú jūn. wàng qǐ jiàn lián, biàn míng yuān wǎng. shēng zhě xìng shèn, sǐ zhě xìng shèn! zhòu wáng dà nù, mà yuē: lǎo nì zéi! mìng nǚ shì jūn, rěn xīn cuàn wèi, zuì è rú shān, jīn fǎn shì cí qiáng biàn, xī tú lòu wǎng. mìng wǔ shì: ná chū wǔ mén, suì hǎi qí shī, yǐ zhèng guó fǎ! jīn guā wǔ shì jiāng jiāng huán chǔ bō qù guān miǎn, shéng chán suǒ bǎng. jiāng huán chǔ mà bù jué kǒu. bù yóu fēn shuō, tuī chū wǔ mén. zhǐ jiàn xī bó hóu jī chāng nán bó hóu è chóng yǔ běi bó hóu chóng hóu hǔ chū bān chēng chén: bì xià, chén děng jù yǒu běn zhāng. jiāng huán chǔ zhēn xīn wèi guó, bìng wú móu cuàn qíng yóu, wàng qǐ xiáng chá. zhòu wáng ān xīn yào shā sì zhèn zhū hóu, jiāng jī chāng děng běn zhāng fàng yú lóng àn zhī shàng. bù zhī jī chāng děng xìng mìng rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
且說奸臣費仲知道四位大臣在館驛住,奸臣費仲暗進偏殿見紂王,具言四路諸侯俱到了。紂王大喜。──「明日升殿,四侯必有奏章,上言阻諫。臣啟陛下,明日但四侯上本,陛下不必看本,不分皂白,傳旨拿出午門梟首,此為上策。」王曰:「卿言甚善。」費仲辭王歸宅,一宿晚景已過。次日,早朝升殿,聚積兩班文武。午門官啟駕:「四鎮諸侯候旨。」王曰:「宣來。」只見四侯伯聽詔,即至殿前。東伯侯姜桓楚等,高擎牙笏,進禮稱臣畢。姜桓楚將本章呈上,亞相比干接本。紂王曰:「姜桓楚,你知罪麼?」桓楚奏曰:「臣鎮東魯,肅嚴邊庭,奉法守公,自盡臣節,有何罪可知。陛下聽讒寵色,不念元配,痛加慘刑,誅子滅倫,自絕宗嗣。信妖妃,陰謀忌妒;聽佞臣,炮烙忠良。臣既受先王重恩,今睹天顏,不避斧鉞,直言冒奏,實君負微臣,臣無負於君。望乞見憐,辨明冤枉。生者幸甚,死者幸甚!」紂王大怒,罵曰:「老逆賊!命女弒君,忍心篡位,罪惡如山,今反飾辭強辯,希圖漏網。」命武士:「拏出午門,碎醢其屍,以正國法!」金瓜武士將姜桓楚剝去冠冕,繩纏索綁。姜桓楚罵不絕口。不由分說,推出午門。只見西伯侯姬昌、南伯侯鄂崇禹、北伯侯崇侯虎出班稱臣:「陛下,臣等俱有本章。姜桓楚真心為國,並無謀篡情由,望乞詳察。」紂王安心要殺四鎮諸侯,將姬昌等本章放於龍案之上。不知姬昌等性命如何,且聽下回分解。