jiǔ jiāng duō hǔ, bǎi xìng kǔ zhī. qián jiāng mù mín bǔ qǔ, wǔ lì yǐ chú fù kè, jùn jìng jiè jiē shè xiàn jǐng. hòu tài shǒu sòng jūn dào, nǎi yí jì shǔ xiàn yuē: fū hǔ bào zài shān, yuán tuó zài yuān, wù xìng zhī suǒ tuō. gù jiāng huái zhī jiān yǒu měng shòu, yóu jiāng běi zhī yǒu jī tún. lìng shù wèi mín hài zhě, jiù zài tān cán, jū zhí shǐ rán. ér fǎn zhú bǔ, fēi zhèng zhī běn yě. huài kǎn jǐng, wù fù kè lù, tuì tān cán, jìn zhōng liáng. hòu hǔ xī dōng dù jiāng, bù wèi mín hài.
九江多虎,百姓苦之。前將募民捕取,武吏以除賦課,郡境界皆設陷井。後太守宋均到,乃移記屬縣曰:「夫虎豹在山,黿鼉在淵,物性之所託。故江、淮之間有猛獸,猶江北之有雞豚。令數為民害者,咎在貪殘,居職使然。而反逐捕,非政之本也。」壞檻井,勿複課錄,退貪殘,進忠良。後虎悉東渡江,不為民害。
jǐn jiē shàng shū: wǔ wáng róng chē sān bǎi liǎng, hǔ bì sān qiān rén, qín zhòu yú mù yě. yán měng nù rú hǔ zhī bēn fù yě. shī měi nán zhòng kàn rú xiāo hǔ.
謹接《尚書》:「武王戎車三百兩,虎賁三千人,擒紂於牧野。」言猛怒如虎之奔赴也。《詩》美南仲「闞如哮虎」。
yì chēng: dà rén hǔ biàn, qí wén bǐng jūn zǐ bào biàn, qí wén wèi. chuán yuē: shān yǒu měng hǔ, cǎo mù mào zhǎng. gù tiān zhī suǒ shēng, bèi wù zhì yòng, fēi yǐ shāng rén yě. rán shí wèi hài zhě, nǎi qí zhèng shǐ rán yě. jīn jūn sī qiú qí zhèng, jǔ qīng chù zhuó, shén míng bào yīng, yí bù wèi zāi. jiāng dù qī lǐ, shàng xià suí liú, jìn yǒu èr shí yú. hǔ shān qī xué chù, máo liè qǐ néng fàn yáng hóu líng tāo lài ér héng lì zāi! lǐ yǔ: hú yù dù hé, wú nài wěi hé. zhōu rén jí zhào, yóu shàng wèi bù, bù gǎn yíng shàng yǔ zhī zhōu xuán. yún xī dōng dù, shuí zhǐ jiàn zhě? yáo shùn qīn míng zài shàng, jì qì yǔn yì yú xià. dāng cǐ shí yě. níng fù yǒu hǔ yé? ruò yún dēng jù sān shì, dé bèi sì hǎi, hǔ qǐ kě bào fù xiāng suí, nǎi zhì guǐ fāng jué yù zhī dì hū!
《易》稱:「大人虎變,其文炳;君子豹變,其文蔚。」《傳》曰:「山有猛虎,草木茂長。」故天之所生,備物致用,非以傷人也。然時為害者,乃其政使然也。今均思求其政,舉清黜濁,神明報應,宜不為災。江渡七里,上下隨流,近有二十餘。虎山棲穴處,毛鬣豈能犯陽侯、凌濤瀨而橫厲哉!俚語:「狐欲渡河,無奈尾何。」舟人楫棹,猶尚畏怖,不敢迎上與之周旋。雲悉東渡,誰指見者?堯、舜欽明在上,稷、契允懿於下。當此時也。寧復有虎耶?若昀登據三事,德被四海,虎豈可抱負相隨,乃至鬼方絕域之地乎!
péng chéng xiāng yuán yuán fú sú shuō yuán fú fù zì bó chǔ, wèi guāng lù xūn, yú fú zhōng shēng cǐ zi. shí nián zhǎng yǐ, bù xiào mò dà yú wú hòu, gù shōu jǔ zhī. jūn zǐ bù yǐn qí guò, yīn yǐ fú wèi zì.
彭城相袁元服俗說元服父字伯楚,為光祿勛,於服中生此子。時年長矣,不孝莫大於無後,故收舉之。君子不隱其過,因以「服」為字。
jǐn àn yuán fú míng hè, rǔ nán rén yě. zǔ fù míng yuán, wèi shì zhōng. ān dì shǐ jiā yuán fú, bǎi guān huì hè, lín yán chuí chū ér sūn shì shēng. xǐ qí jiā huì, yīn míng yuē hè, zì yuán fú. yuán fù ān wèi sī tú, zhōng jiǎn fěi gōng, jǐn chéng shì guó, qǐ fā hé dì, zhū tǎo dòu shì. zhōng xìng yǐ lái, zuì wèi míng zǎi, yuán yǒu táng gòu zhī chēng, jīn yú fǎ dù. bó chǔ míng péng, qīng nǐ yí shū, zhèng zé rǎn jì, lì diǎn sān jùn, zhì wèi shàng liè. hè zǎo shī mǔ, bù fù jì shì, yún zēng zǐ shī qī ér bù qǔ, yuē wú bù jí yǐn jí fǔ, zi bù rú bó qí. yǐ jí fǔ zhī xián, bó qí zhī xiào, shàng yǒu fàng zhú zhī bài, wǒ hé rén zāi! jí lín bìng kùn, chì shǐ liú zàng, shì wèi xiān gōng. shèn wú yíng qǔ rǔ mǔ sàng jiù, rú wáng zhě yǒu zhī, wǎng lái bù nán rú qí wú zhī, zhǐ wèi fán ěr. yú shùn zàng yú cāng wú, èr fēi bù cóng, jīng diǎn míng wén, wù wéi wú zhì. qīng gāo jǔ dòng, jiē cǐ lèi yě. hé qí zài fú zhōng shēng zǐ ér míng zhī hè zhě hū! suī zhì yú rén, yóu bù yún ěr.
謹按元服名賀,汝南人也。祖父名原,為侍中。安帝始加元服,百官會賀,臨嚴垂出而孫適生。喜其嘉會,因名曰賀,字元服。原父安為司徒,忠蹇匪躬,盡誠事國,啟發和帝,誅討竇氏。中興以來,最為名宰,原有堂構之稱,矜於法度。伯楚名彭,清擬夷、叔,政則冉、季,歷典三郡,致位上列。賀早失母,不復繼室,雲「曾子失妻而不娶,曰吾不及尹吉甫,子不如伯奇。以吉甫之賢,伯奇之孝,尚有放逐之敗,我何人哉!」及臨病困,敕使留葬,侍衛先公。「慎無迎取汝母喪柩,如亡者有知,往來不難;如其無知,只為煩耳。虞舜葬於蒼梧,二妃不從,經典明文,勿違吾志。」清高舉動,皆此類也。何其在服中生子而名之賀者乎!雖至愚人,猶不雲耳。
yǔ wèi xiāo lìng, zhōu xuán yè cí gù sī kōng xuān bó yīng, xián xiāng bǎ bì yán: yì chēng: tiān dì dà dé yuē shēng. jīn sú jiān duō yǒu jìn jì, shēng sān zi zhě, wǔ yuè shēng zhě, yǐ wèi fáng hài fù mǔ, fú zhōng zǐ fàn lǐ shāng xiào, mò kěn shōu jǔ. yuán yuán fú gōng dé jué wèi, zi sūn wēi wēi, rén jūn suǒ jiàn. yuè wáng gōu jiàn mín shēng sān zi yǔ rǔ mǔ, mèng cháng jūn duì qí fù: ruò bù shòu mìng yú tiān, hé bù gāo hù, shuí néng jí zhě. fū xué wèn guì néng xíng, jūn tǐ bó yǎ, zhèng yí yǒu yì hū! dá yuē: qí chǔ zhī shì, jìng wén mìng yǐ. zhì yú yuán fú, qí shì rú cǐ. míng gōng jì wèi xiāng lǐ, chāo rán yuǎn lǎn, hé wèi guò líng jìn yǔ, jiǎn zài xīn shì hū! yú shì xīn rán yuè fú, xù yǐ dà yán: gǒu yǒu guò, rén bì zhī zhī, wǒ néng shèng zhòng ní zāi! yuán fú zi xià fǔ, qián hòu zhēng mìng, zhōng bù jiàng zhì, yà zuò zhě zhī yí fēng yǐ. zhèng fǔ yì yǒu zhòng míng, jīn jiàn pèi xiāng. zài dé wǔ shì ér bèi sī yán zhī diàn, kǒng duō yǒu xuān gōng zhī lùn, gù bèi jì qí zhōng shǐ.
予為蕭令,周旋謁辭故司空宣伯應,賢相把臂言:「易稱:『天地大德曰生。』今俗間多有禁忌,生三子者,五月生者,以為妨害父母,服中子犯禮傷孝,莫肯收舉。袁元服功德爵位,子孫巍巍,仁君所見。越王勾踐民生三子與乳母,孟嘗君對其父:『若不受命於天,何不高戶,誰能及者。』夫學問貴能行,君體博雅,政宜有異乎!」答曰:「齊、楚之事,敬聞命矣。至於元服,其事如此。明公既為鄉里,超然遠覽,何為過聆晉語,簡在心事乎!」於是欣然悅服,續以大言:「苟有過,人必知之,我能勝仲尼哉!」元服子夏甫,前後徵命,終不降志,亞作者之遺風矣。正甫亦有重名,今見沛相。載德五世而被斯言之玷,恐多有宣公之論,故備記其終始。