shí lǐ huái guāng zì wèi bó liàn jīng bīng wǔ wàn, yuè tài xíng xí juǎn ér jiù fèng tiān yě. jìn jiàng pú shǎn cí xí tóng huá děng zhōu, bìng bǔ shòu jùn mù, dùn jūn yú jīng yáng, zi fù xiāng jì kě shí wǔ wàn. zhū cǐ wén jīng yáng zhàn gǔ, bù jué zhuì tà, suì chōu jūn què shǒu cháng ān. shí shí yī yuè shí bā rì yě. zhū cǐ wéi wǒ fèng tiān sì shí yú rì, yòng wǒ jīn bó, shí wǒ niú jiǔ, láo wǒ bǎi xìng, sān fǔ liǎng jī, zhuǎn wú tóu yì zhě. wéi lǐ chǔ lín, xiān shì zhū cǐ, dú wèi wài yìng. yú sì zhèn jiàng shuài, jìn shì wáng chén. jí cǐ chōu jūn jiāng dōng jiàn nán, gòng fù shān jī, zhēng gōng xiào sǐ, rú bǎi chuān zhī fù cāng hǎi. shī yún:" tì tì chán tù, yù quǎn huò zhī." cǐ zhī wèi yě.
时李怀光自魏博练精兵五万,越太行席卷而救奉天也。晋、绛、蒲、陕、慈、隰、同、华等州,并补授郡牧,顿军于泾阳,子父相继可十五万。朱泚闻泾阳战鼓,不觉坠榻,遂抽军却守长安。时十一月十八日也。朱泚围我奉天四十余日,用我金帛,食我牛酒,劳我百姓,三辅两畿,转无投义者。惟李楚琳,先事朱泚,独为外应。余四镇将帅,尽是王臣。及泚抽军江东、剑南,贡赋山积,争功效死,如百川之赴沧海。《诗》云:“趯趯毚兔,遇犬获之。”此之谓也。
chū, huái guāng zhì jīng yáng, zì yǐ wéi jūn fù zhī chóu, xīng yè jiù yuán, fāng zhǎn chén zǐ. jiāng yòng biǎo chéng, bèi mén xià shì láng lú qǐ yīn zhōng zhī, biàn lìng fù xián yáng dùn jūn. huái guāng zhī bèi zǎi chén suǒ zhōng, bù dé yǐ suì fā fù jīng yáng, jūn shì yàng yàng rán bù dé qí zhì. qí yuè èr shí rì dào xián yáng, yè zào fú qiáo ér jì, zhù lěi yú jiǔ zǐ zé chéng, zhōu huí sì shí lǐ. zhōng shǐ xiāng jì yú lù, jīn bó bǎo bèi měi rén xiāng wàng, jì zhǒng jiā zǎi xiàng zhōng shū lìng shōu chéng dū tǒng.
初,怀光至泾阳,自以为君父之仇,星夜救援,方展臣子。将用表成,被门下侍郎卢杞阴中之,便令赴咸阳顿军。怀光知被宰臣所中,不得已遂发赴泾阳,军士怏怏然不得其志。其月二十日到咸阳,夜造浮桥而济,筑垒于九子泽城,周回四十里。中使相继于路,金帛、宝贝、美人相望,继踵加宰相中书令、收城都统。
zhì qí yuè èr shí bā rì, zhì jiāng yù shǐ dài fū yì xìng wáng lǐ gōng chéng, zì zhào zhōu bá chéng, cóng fēi hú kǒu, yuè bái mǎ jīn, wén nán jùn bēn, jūn cì lì yáng xiàn. yǒu zhào jiā gōng bù shàng shū shén cè jūn xíng yíng jié dù, zhù jūn yú dōng wèi qiáo. zhǎn liú dé xìn, ér bìng qí jūn. gōng shēn yǔ shì zú tóng gān kǔ, jiā wú sī xù, xià bù cāo shàn, yǔ bù zhāng gài, hán bù bèi qiú jūn qì yì shèng, sān zhá zhī jiāng yě. chū, liú dé xìn jūn lǐ bù bèi, shī yí yú gōng, gōng zhǎn zhī. kǒng zǐ yuē:" hé yǐ wéi shēn yuē gōng jìng zhōng xìn ér yǐ. gōng zé yuǎn yú huàn, jìng zé rén ài zhī, zhōng zé hé yú zhòng, xìn zé rén xìn zhī." fàn cǐ xiān jiè, qí liú gōng zhī wèi hū? shí lǐ xī liè bīng wēi dà shèng, nán bài zhāng bó yí, běi bài gē shū yào, zòng shī xià biàn zhōu yě. dū tǒng sī tú lǐ gōng miǎn bù néng kàng, jí qì chéng ér dùn. zhèng huá jié dù lǐ chéng wèi zhū jiàng yuē:" chéng shèng zhī jūn bù kě dí, jīn yǐ guǐ jì jī mí ér qǔ zhī, yǐ tú wàn quán." suì fēi biǎo xíng zài, sòng qǐ yuán xiōng.
至其月二十八日,制将御史大夫异姓王李公晟,自赵州拔城,従飞狐口,越白马津,闻难骏奔,军次栎阳县。有诏加工部尚书、神策军行营节度,驻军于东渭桥。斩刘德信,而并其军。公身与士卒同甘苦,家无私蓄,夏不操扇,雨不张盖,寒不备裘;军气益盛,三札之将也。初,刘德信军礼不备,失仪于公,公斩之。孔子曰:“何以为身曰恭敬忠信而已。恭则远于患,敬则人爱之,忠则和于众,信则人信之。”犯此先诫,其刘公之谓乎?时李希烈兵威大盛,南败张伯仪,北败哥舒曜,纵师下汴州也。都统司徒李公勉不能抗,即弃城而遁。郑滑节度李澄谓诸将曰:“乘胜之军不可敌,今以诡计羁縻而取之,以图万全。”遂飞表行在,送启元凶。
shí lǐ nà hào qí wáng, tián yuè hào wèi wáng, wáng wǔ jùn hào zhào wáng, zhū tāo hào yàn wáng.
时李纳号齐王,田悦号魏王,王武俊号赵王,朱滔号燕王。
shí shén cè jūn bīng mǎ shǐ yù shǐ zhōng chéng shàng kě gū, lǜ bīng wǔ qiān zì xiāng dèng shōu lán tián ér rù. tóng huá jié dù luò yuán guāng, lǐng ruì zú wǔ qiān zì zhāo yīng cháng qū ér rù. hé dōng jié dù mǎ suì, shǐ xíng jūn sī mǎ yù shǐ zhōng chéng wáng quán, lǜ zú sān qiān, zhèn yú zhōng wèi qiáo, yǔ zéi xiāng chí. cǐ wéi jù chéng, zhòng cì jīn bó, ér sì yú zhī wài, jìn shì wáng shī. cǐ chū jù qián líng, shǐ yī qí yú chéng xià zhāo gōng qīng, shì shù yǐ wéi bù shí tiān?? qiǎo xì? jìng xuàn??? sǐ. shí fù mǎ dū wèi guō ài shǒu dōng běi jiǎo, shǒu shè shā shù shí rén, wú bù yīng xián ér bì, zéi zhòng pī mǐ ér tuì. ài jí fén yáng wáng shàng fù zǐ yí zhī zǐ yě. xiān shì, zhū cǐ diǎn jùn fèng xiáng, yǒu māo rǔ shǔ, biǎo zòu chēng jìng yǒu xiáng. zhào xià zhōng shū xiáng yì kě fǒu, yù biān qīng shǐ. zhòng yì jiē yǐ wéi bù rán. huò yuē:" shǔ zhě, kǎn jīng, zhǔ wèi qiè dào, māo zhě zhī shí, shì wú jūn lì qì fú xià zhī yì yě. jīn fǎn shí qí rǔ, shì kōng wǒ fù, zéi zhī zhēng yě." guǒ yǒu shí yuè sān rì zhī nán yǐ.
时神策军兵马使御史中丞尚可孤,率兵五千自襄邓收蓝田而入。同华节度骆元光,领锐卒五千自昭应长驱而入。河东节度马燧,使行军司马御史中丞王权,率卒三千,镇于中渭桥,与贼相持。泚惟据城,重赐金帛,而四隅之外,尽是王师。泚初据乾陵,使一骑于城下招公卿,士庶以为不识天??巧戏?迳渲???死。时驸马都尉郭暧守东北角,手射杀数十人,无不应弦而毙,贼众披靡而退。暧即汾阳王尚父子仪之子也。先是,朱泚典郡凤翔,有猫乳鼠,表奏称境有祥。诏下中书详议可否,欲编青史。众议皆以为不然。或曰:“鼠者,坎精,主为窃盗,猫者之食,是吾君利器服下之义也。今返食其乳,是空我腹,贼之征也。”果有十月三日之难矣。
yǐ qí nián, jiàn nán xī shān jié dù dōu zhī bīng mǎ shǐ zhāng pèi, jǔ zhèn wǔ qiān rén, pàn zhāng yán shǎng ér gōng chéng dū, zòng bīng zhì yú shí sǔn jiē. yán shǎng wú bèi, bù xiá zhī wú, qì chéng ér dùn, tóu yú dōng chuān. pèi yǐ wēn jù wèi móu zhǔ, jù sù wú cái lüè, sān jūn jiǔ sè ér yǐ. yán shǎng shǐ dié zhě chá qí bù yú, zhī qí wú bèi, jiǎ dōng chuān zhī shī, chū qí bù yì, yǎn ér qǔ zhī, zhī yè jiē fú zhū. jūn zǐ yuē:" yán shì yún:' lì měng yú dé, ér dé qí sǐ zhě, xiān yǐ.' zhāng pèi dāng zhī." yòu yuē:" dān zhī suǒ cáng zhě chì, qī zhī suǒ cáng zhě hēi. yǐ qí jiāng zhī zhāng pèi, suǒ shuài nú cái zhī wēn jù, pān wēi fǔ xiǔ, bù bài hé dài!"
以其年,剑南西山节度都知兵马使张沛,举镇五千人,叛张延赏而攻成都,纵兵至于石笋街。延赏无备,不暇枝梧,弃城而遁,投于东川。沛以温据为谋主,据素无才略,三军酒色而已。延赏使谍者察其不虞,知其无备,假东川之师,出其不意,掩而取之,枝叶皆伏诛。君子曰:“颜氏云:‘力猛于德,而得其死者,鲜矣。’张沛当之。”又曰:“丹之所藏者赤,漆之所藏者黑。以骑将之张沛,所帅奴才之温据,攀危辅朽,不败何待!”
zéi cǐ chū zhì fèng tiān, fèng xiáng jié dù pàn guān diàn zhōng shì yù shǐ wéi gāo lǐng lǒng zhōu liú hòu. shí suǒ zài zǔ jué, wèi zhī shì cóng. gāo mì móu jiàng shuài, lì yǐ zhōng chéng, lǎn qí xióng xīn, jiē yuàn xiào sǐ. zéi jiāng wáng wén jiǎng jī wěi dié yòu gāo, gāo yù zhǎn zhī, lǜ qí sù huò, nǎi lǐ ér qiǎn zhī. yīn lìng qí jiāng gāo guāng yí wǎng guān xíng shì. jì hái, jù yáng jiān jì. hǎo tōng děng xún pò qiān yáng xiàn, yì níng jūn shǐ lǐ mín yǐ bīng huì zhī. xīn xīng èr zhōu jiāng wáng zhèn, jǔ zhèn guī gāo, gāo jūn róng yì zhuàng. zhū cǐ yǐ lú lóng jiù zú wǔ bǎi rén zài lǒng zhōu, bīng mǎ shǐ niú yún guāng wěi yǒu jí, yāo gāo jiāng móu dà biàn. gāo bīng mǎ shǐ dí yè yǐ bái gāo, yún guāng zhī dǎng zhāng yuè guì liú yuán zhǎng chí rù gào biàn, yún guāng nǎi lǐng qí zhòng fù cǐ, cì yú qiān yáng. féng cǐ wěi zhōng shǐ sū yù jī wěi zhào, yǐ gāo wèi yù shǐ zhōng chéng. yù wèi yún guāng yuē:" tài wèi yǐ dēng bǎo wèi, wéi shì yù yǐ bài zhōng chéng, biàn wèi wú dǎng, kě yú cǐ hái." suì juǎn jiǎ ér huí. gāo wěi tuō xīn lǚ, yíng ér láo zhī, yīn wèi zhī yuē:" gāo shòu xīn mìng, gèng wú cāi zǔ. ruò xiān nà qì zhàng, fāng jiàn chì xīn." yún guāng sù yǐ shū shēng dài gāo, suì liǎn róng qì fù gāo. gāo nà zhī yú kù, suì chuí niú jù jiǔ, qī yǐ yàn shǎng. míng rì, mì zhào duì zhàng rù, yǐn zhòng jiù mǎ fāng, ér xī zhǎn zhī. cì yǐn zhū zéi jiù xí, jiǔ wèi xíng, ér fú jūn fā, xiōng dǎng wú yí, shàng shēn lài zhī, bài gāo yù shǐ dài fū lǒng zhōu cì shǐ, tè zhì fèng yì jūn jié dù yǐ jīng shū néng yě. fèng tiān shì zhòng wén zhī, xián zēng yǒng qì, bù fù yǒu xī miàn zhī yōu. gāo yòu mìng táng xiōng yǎn, jiān dào chén qǐng. cháo tíng yǐ wéi suī yǒu zhū yún guāng zhī jǔ, zéi hū bìng lái, zhōng kǒng hòu bài. gāo shǐ jì dào, zhī yǐ bǎo quán, nǎi yǒu chì cì jīn yìn zǐ shòu, jūn zhōng gōng shǎng zì yù shǐ zhōng chéng yǐ xià xián xǔ chéng zhì shòu zhī. gāo lǜ jiān rén fǎn jiàn, yǐ zǔ zhōng chéng, nǎi zhù tán xíng shēng cì xuè shì zhòng, lì bù jù yān. yè fān wén zhī, shǐ zèng míng mǎ bìng jí zhēn yì děng, xún jiā gāo jiǎn jiào lǐ bù shàng shū. shí wěi huáng chéng shǐ lǐ zhōng chén, měi fāng tuán liàn, rén xīn dà rǎo. cǐ zì fèng tiān xíng huí, xī lìng fèi zhì. jīng sān wǔ rì jiān, jí shǐ rén wěi cóng chéng wài lái bù gào fāng shì, yuē:" fèng tiān yǐ pò." bǎi xìng wén zhě, mò bù yǐn qì yān.
贼泚初至奉天,凤翔节度判官、殿中侍御史韦皋领陇州留后。时所在阻绝,未知适従。皋密谋将帅,励以忠诚,览其雄心,皆愿效死。贼将王文奖赍伪牒诱皋,皋欲斩之,虑其速祸,乃礼而遣之。因令其将高光仪往观形势。既还,具扬奸计。郝通等寻破汧阳县,义宁军使李旻以兵会之。新兴二州将王震,举镇归皋,皋军容益壮。朱泚以卢龙旧卒五百人在陇州,兵马使牛云光伪有疾,邀皋将谋大变。皋兵马使翟晔以白皋,云光之党张月桂、刘原长驰入告变,云光乃领其众赴泚,次于汧阳。逢泚伪中使苏玉赍伪诏,以皋为御史中丞。玉谓云光曰:“太尉已登宝位,韦侍御已拜中丞,便为吾党,可于此还。”遂卷甲而回。皋伪托心膂,迎而劳之,因谓之曰:“皋受新命,更无猜阻。若先纳器仗,方见赤心。”云光素以书生待皋,遂敛戎器付皋。皋纳之于库,遂椎牛聚酒,期以宴赏。明日,密召队仗入,引众就马坊,而悉斩之。次引诸贼就席,酒未行,而伏军发,凶党无遗,上深赖之,拜皋御史大夫、陇州刺史,特置奉义军节度以旌殊能也。奉天士众闻之,咸增勇气,不复有西面之忧。皋又命堂兄弇,间道陈请。朝廷以为虽有诛云光之举,贼忽并来,终恐后败。皋使继到,知已保全,乃有敕赐金印紫绶,军中功赏自御史中丞以下咸许承制授之。皋虑奸人反间,以阻忠诚,乃筑坛刑牲刺血誓众,吏不拒焉。叶番闻之,使赠名马并及珍异等,寻加皋检校礼部尚书。时伪皇城使李忠臣,每坊团练,人心大扰。泚自奉天行回,悉令废置。经三五日间,即使人伪従城外来布告坊市,曰:“奉天已破。”百姓闻者,莫不饮泣焉。
chū, cǐ zì hào qí zhái wèi" qián lóng gōng", yí qióng lín kù guó bǎo yǐ shí zhī. shí zhě yuē:" yì chēng:' qián lóng wù yòng', cǐ bài zhī zhēng yě." wèi jǐ bǎi xìng jié qí zhēn yì, cǐ bù néng jìn. cháo shì duō zài fèng tiān, cǐ bān liè bù bèi. huàn shù zhū zhòng yào bái cǐ yuē:" kě jiāng jiā shǔ wǎng chéng xià, shǐ qí zhāo bǎi guān lái. ruò bù lái, bìng duì bǐ yí lù." wěi zhōng shǐ sūn zhī gǔ jiàn cǐ yuē:" bù kě, qiě bì xià chū yǒu bǎo wèi, dāng yǐ róu fú wèi xīn, shǐ yuǎn jìn xīn dài. ruò jiāng bǐ qī zǐ duì zhī cán hài, shì jué wàn fāng xiàng mù zhī xīn, rén rén yǔ zhī wèi chóu. qiè wèi bù kě." yú shì bìng huò ān quán. zéi dǎng jì bài, chéng nèi chēng qìng.
初,泚自号其宅为“潜龙宫”,移琼林库国宝以实之。识者曰:“《易》称:‘潜龙勿用’,此败之征也。”未几百姓劫其珍异,泚不能禁。朝士多在奉天,泚班列不备。宦竖朱重曜白泚曰:“可将家属往城下,使其招百官来。若不来,并对彼夷戮。”伪中使孙知古谏泚曰:“不可,且陛下初有宝位,当以柔服为心,使远近忻戴。若将彼妻子对之残害,是绝万方向慕之心,人人与之为仇。窃谓不可。”于是并获安全。贼党既败,城内称庆。
shí huái nán jié dù chén shǎo yóu, lǐng zú shù yú xū yí, wén nán jí rì hái guǎng líng, shēn gōu gāo lěi, shàn jiǎ wán shǒu. zhèn hǎi jūn zhè dōng xī jié dù shǐ rùn zhōu cì shǐ hán huàng, bì guān liáng, zhù shí tou wǔ chéng, zì jīng kǒu jù yù shān, jìn lǘ mǎ chū jìng. yǐ zhàn jiàn sān shí sōu, zhōu shī wǔ qiān rén, zì hǎi mén yáng wēi wǔ zhì yú shēn pǔ ér hái. chāi shàng yuán xiàn fó sì guān yǔ sì shí liù suǒ, zào wù bì, zì jiàn yè, dǐ jīng xiàn, lóu zhì bù jué. chuān dà jǐng, shēn shù shí zhàng, xià yǔ jīng jiāng píng, fán shù bǎi chù. huàng jiāng qiū cén, yán kù shì zú, rì yì shù qiān rén, qù chéng shù bǎi lǐ nèi xiān xián qiū mù, duō bèi qīn huǐ. gù lǎo yǐ wéi zì sūn quán dōng jìn sòng qí liáng chén, bīng lěi zhī gù, wèi shǐ yǒu yě. huàng xià sān qiān rén xiān shù sòng zhōu, jí rì zhuī huán, yǐ qí suǒ qīn lì lú fù wèi xuān zhōu cì shǐ cǎi shí jūn shǐ. zēng zhì yíng lěi, bù nèi fó sì tóng zhōng bìng zhù róng qì. běn sī qǔ chǔ fèn, hán gōng pàn yún:" fú běn wú xíng, yǒu xíng fēi fú. ní kān sù xiàng, rèn qí bēng tuí tóng tiě zhī liú, gè huán běn xìng." jì ér bìng fù lú yān. shǎo yóu yǐ jiǎ shì sān qiān rén, lín jiāng dà yuè, yǔ huàng jìng huì. huàng yì sān qiān rén lín jīn shān, yǔ shǎo yóu xiāng yìng. yǐ lóu chuán jīn bó jiāo pìn yú jiāng zhōng. shí huàng yǐ zhōng guó duō nàn, cuì huá bù shǒu. huái xī yōu yàn bìng wèi dí guó, gōng lǜ áo cāng zhī sù bù jì, yōu wáng shī zhī jué liáng, suì yú zhè jiāng dōng xī shì mǐ liù bǎi wàn dàn, biǎo zòu yù shǐ sì shí yuán, yǐ chōng gāng shǔ. huái biàn zhī jiān, lóu chuán wàn jì. zhōng yuán bǎi wàn zhī shī, kuì liáng bù jié zhě, hán gōng zhī lì yān. yǔ dà hàn zhī cuó gōng gè yī shí yě.
时淮南节度陈少游,领卒戍于盱眙,闻难即日还广陵,深沟高垒,缮甲完守。镇海军浙东西节度使、润州刺史韩滉,闭关梁,筑石头五城,自京口距玉山,禁驴马出境。以战舰三十艘,舟师五千人,自海门扬威武至于申浦而还。拆上元县佛寺观宇四十六所,造坞壁,自建业,抵京岘,楼雉不绝。穿大井,深数十丈,下与京江平,凡数百处。滉将邱岑,严酷士卒,日役数千人,去城数百里内先贤邱墓,多被侵毁。故老以为自孙权、东晋、宋、齐、梁、陈,兵垒之故,未始有也。滉下三千人先戍宋州,即日追还,以其所亲吏卢复为宣州刺史、采石军使。增置营垒,部内佛寺铜钟并铸戎器。本司取处分,韩公判云:“佛本无形,有形非佛。泥龛塑像,任其崩颓;铜铁之流,各还本性。”既而并付炉焉。少游以甲士三千人,临江大阅,与滉境会。滉亦三千人临金山,与少游相应。以楼船金帛交聘于江中。时滉以中国多难,翠华不守。淮西、幽燕并为敌国,公虑敖仓之粟不继,忧王师之绝粮,遂于浙江东西市米六百万石,表奏御史四十员,以充纲署。淮汴之间,楼船万计。中原百万之师,馈粮不竭者,韩公之力焉。与大汉之酂公各一时也。
shí shǎo yóu chū jūn wǔ shí lǐ, rì wǔ bù dé shí, suì xíng lüè guā zhōu yáng zi, jī quǎn wú yí. yán tiě shǐ yù shǐ zhōng chéng bāo jí, yǐ cái bó yī bǎi bā shí wàn pǐ zhuǎn shū rù jīng, shǎo yóu jǐn qǔ zhī. jí zì yì shǎo yóu zhǐ zhī. shǎo yóu cháng yī ér qiǎn zhī, yòu qiǎn mù zuǒ zé jí yáng zi yuàn cái bó kǒng mù. jí xiān yǒu shǒu fù sān qiān rén, bèi shǎo yóu lì yān, yòu jiā hé xì, jí xīn bù ān, suì jí zhào dù jiāng, qī zǐ fú yú àn dú zhōng. jí shǐ shǐ fēi biǎo yú là wán zhōng, lùn shǎo yóu shōu cái shì. shàng shēn bù píng, xìn sù, shǎo yóu shǐ jì zhì, shàng wèn shǐ zhě, shǎo yóu shōu bāo jí cái bó yǒu zhī hū duì yuē:" chén fā yáng zhōu zé wú, chén fā lái hòu, fēi chén suǒ zhī yě." shàng yǐ guó bù duō jiān, kǒng gēng shēng yī qín, dàn cóng róng wèi shǐ zhě yuē:" shǎo yóu shì guó jiā zhī shǒu chén, huò fáng tā dào, bù ěr, shí jūn fǔ, shōu yì hé shāng!" shí fāng yú zǔ jué, guó mìng wèi zhèn, yuǎn jìn wén zhī dà jīng, xián yǐ ruì qíng dá yú tōng biàn, míng jiàn wàn lǐ zhī wài. shǎo yóu wén zhī nǎi ān.
时少游出军五十里,日午不得食,遂行掠瓜州、扬子,鸡犬无遗。盐铁使御史中丞包佶,以财帛一百八十万匹转输入京,少游尽取之。佶自诣少游止之。少游长揖而遣之,又遣幕佐责佶扬子院财帛孔目。佶先有守附三千人,被少游隶焉,又加何隙,佶心不安,遂急棹渡江,妻子伏于案牍中。佶使使飞表于蜡丸中,论少游收财事。上深不平,信宿,少游使继至,上问使者,少游收包佶财帛有之乎对曰:“臣发扬州则无,臣发来后,非臣所知也。”上以国步多艰,恐更生一秦,但従容谓使者曰:“少游是国家之守臣,或防他盗,不尔,实军府,收亦何伤!”时方隅阻绝,国命未振,远近闻之大惊,咸以睿情达于通变,明见万里之外。少游闻之乃安。
shí zhū fāng xián jìng zì shǒu, jiāng xī jié dù shǐ sì cáo wáng gāo, dōng jù lǐ xī liè, shēn zài qí yáng, shù qiǎn jī zhēn yì jiān dào jìn xiàn, gù dāng shí tuī zhòng yān. shàng xún mìng yán tiě shǐ bāo jí zì yáng zhōu dá jīng xiāng, zhuǎn shū dōng nán zhēng fù. zhōu chuán wàn jì, dào qí kǒu, xī liè zéi zhòng èr wàn yǎn zhì. sì cáo wáng gāo yǔ qí jiāng yù shǐ zhōng chéng yī shèn, huàn jiǎ lì zhàn yú yǒng ān zhà, dà pò zhī, shā shāng dài jìn. shì rì, ruò wēi gāo shèn zhī gōng, jí zhī suǒ tǒng, bìng wèi dào zī. yǐ qí yuè èr shí wǔ rì, zhōng shū shì láng lú qǐ biǎn yí zhōu sī mǎ bái zhì zhēn yǐ sù wèi bù jǐng, biǎn ēn zhōu sī mǎ hù bù shì láng zhào zàn biǎn bō zhōu sī mǎ. xún miǎn jiān jià zhī fù, ér xià zuì yǐ jǐ gōng zhào, qù" shèng shén wén wǔ" zhī hào. yú shì lǐ xī liè lǐ nà tián yuè wáng wǔ jùn jí suǒ guǎn jiāng lì jiē yǐ guān jué dài zhī rú chū, fēn dào xuān wèi, hǎi nèi xīn xīn, ruò dēng chūn tái yǐ. qí hù cóng fèng tiān jiàng shì, bìng cì míng" dìng nán gōng chén" shēn yǒu guò fàn, zuì jiǎn sān děng. shēng fèng tiān wèi chì xiàn, gěi fù wǔ nián zài xiàn chéng zhě, gěi fù shí nián jīng chéng jiǎn shōu liǎng shuì zhī bàn. jí xìng yuán yuán nián zài yuè yī rì yě.
时诸方闲境自守,江西节度使嗣曹王皋,东拒李希烈,身在蕲阳,数遣赍珍异间道进献,故当时推重焉。上寻命盐铁使包佶自扬州达荆襄,转输东南征赋。舟船万计,到蕲口,希烈贼众二万掩至。嗣曹王皋与骑将御史中丞伊慎,擐甲力战于永安栅,大破之,杀伤殆尽。是日,若微皋、慎之功,佶之所统,并为盗资。以其月二十五日,中书侍郎卢杞贬夷州司马;白志贞以宿卫不警,贬恩州司马;户部侍郎赵赞贬播州司马。寻免间架之赋,而下罪已己躬诏,去“圣神文武”之号。于是李希烈、李纳、田悦、王武俊及所管将吏皆以官爵待之如初,分道宣尉,海内忻忻,若登春台矣。其扈従奉天将士,并赐名“定难功臣”;身有过犯,罪减三等。升奉天为赤县,给复五年;在县城者,给复十年;京城减收两税之半。即兴元元年在月一日也。
shì yuè, zhū cǐ yì gǎi wěi hào yuē" tiān huáng yuán nián", guó hào" dà hàn". cǐ yǐ guó jiā fǔ kù zhī yīn, zhòng shǎng yīng zài jīng chéng gōng qīng jiā shǔ, jiē yuè gěi fèng liào, yǐ ān zhòng xīn. cǐ wài cì jūn shì, zhōng fǔ bān liè, jiān xiū róng xiè zhī jù gōng shǒu qì bèi, fèi yòng jù wàn jì. jì cǐ zhī bài, ér fǔ cáng bù jié. shí zhě yǐ qián hòu zhǔ jì dà chén, bù sī wàn xìng zhī dān jié, ér zhuǎn niǎn xiāng zī, wù sǔn yú rén wéi guó shēng huàn, jiē shì miào suàn wú liáng, xiàn jūn zhī zuì yě. shí shè lìng jì xíng, zhū fāng mò bù xiàng huà, wéi lǐ xī liè fù chē bù gǎi, yǐ lán rǎn huá shí wèi yù xǐ, yǐ zhé chē gāng wèi ruì, kuáng huò qí zhòng. nián hào" wǔ chéng", guó hào" dà chǔ". yǐ zhāng luán zi wèi zǎi xiàng, sūn guǎng wéi zhōng shū lìng, zhèng bēn wèi shì zhōng chōng biàn zhōu liú hòu, sī tú liú gōng xià biàn zhōu, bìng cóng yí lù. xī liè yǐ cài zhōu wèi gōng, guǎng shè mén é, fēn qí jìng nèi wèi sì jié dù, yǐ ān zhōu wèi nán guān, wài shēng liú jiè xū wèi nán guān dū tǒng. jiè xū wǔ yǒng jué lún, xī liè píng zhī ér fǎn, hòu bèi sì cáo wáng gāo qí jiāng xú chéng shēng huò, sòng yú cháo tíng.
是月,朱泚亦改伪号曰“天皇元年”,国号“大汉”。泚以国家府库之殷,重赏应在京城公卿家属,皆月给俸料,以安众心。泚外赐军士,中抚班列,兼修戎械之具;攻守器备,费用巨万计。洎泚之败,而府藏不竭。识者以前后主计大臣,不思万姓之殚竭,而转辗相资,务损于人;为国生患,皆是庙算无良,陷君之罪也。时赦令既行,诸方莫不向化,惟李希烈覆车不改,以蓝染滑石为玉玺,以折车釭为瑞,诳惑其众。年号“武成”,国号“大楚”。以张鸾子为宰相,孙广为中书令,郑贲为侍中、充汴州留后,司徒刘公下汴州,并従夷戮。希烈以蔡州为宫,广设门额,分其境内为四节度,以安州为南关,外生刘诫虚为南关都统。诫虚武勇绝伦,希烈凭之而反,后被嗣曹王皋骑将徐诚生获,送于朝廷。
chū, zhū cǐ jiàn wèi, shǐ zǒu jiǎo qiáo jié zhě, yuē chí shù bǎi lǐ, sòng shū yú zhū tāo. shū yuē:" xī wén wáng qiú yú xiàn lǐ, zhōng wáng bā bǎi zhī jī yīn tāng xì yú xià tái, hòu yǒu jiě wǎng zhī sòng. wú qǐng diǎn jùn sì zhèn, fān yí zhàn shè. táng wáng bù chá, xìn chǎn yú zhī shuō, wú lí jiān chén zhī huò, biàn duó bīng quán, suī wèi liè shàng gōng, zhào shū jì zhì, qíng huái huǎng hū, bǎi lǜ zǎn xīn. hé qī tiān dào yíng xū, wǔ yùn gēng dài, wù jí zé fǎn, yōu jí huān lái. lì shǔ zài gōng, yǐ dēng bǎo wèi. jīng yuán sì zhèn shì mǎ zhēng qū, lǒng yòu fèng xiáng xiàn shū jì zhì. sān qín zhī dì zhǐ rì kè píng, wú shǔ zhī jiān yǐ lìng xuān shì. hé běi yí lù yòng qīng tiǎn chú, bù xīn lìng yǐ shì zhī, tuī lì hài yǐ yòu zhī, xuán jué shǎng ér zhāo zhī, zhāng huáng wēi ér bī zhī, qū tiě qí yǐ lín zhī. héng xíng luò yáng, yǔ qīng dà huì yú dìng dǐng." zhū tāo dé shū, xī xiàng bài wǔ, xuān shì wěi zhào, xiǎo yù sān jūn, shǐ lìng yǒu sī, tiáo liú yí dié zhū dào. yuē:" jīn yuè bā rì, dà qín huáng dì yǐ dēng bǎo wèi, guān xī sì zhèn yìng shí kuǎn fù, qǐng wèi chén qiè. wéi fèng tiān gū chéng, wēi tóng léi luǎn, bù yǒu fèi yě, jiāng hé yǐ xìng jīn pī chèn yīng tú, zé dǐng xīn zhī zhào xiān yě tóng tiān xià sú, dài wǒ hòu yǐ lái sū. jīn fā tū qí yuán róng sì shí wàn, fèn jiàn yǔ xī huǒ zhēng guāng, huī gē yǔ qiū yuè jìng sè. cháng qū hé běi, zhì luò yáng yǔ huáng dì huì bì yú shàng yáng gōng. dié wèi bó héng jì děng zhōu jiàng shì, jí xuān yōng jié guī cháo, dá yú xiān jué, bì shǐ xūn liú yì yè, róng jí zǐ sūn. rú huò gù shǒu qióng chéng, bù shí tiān mìng, bì shǐ fù cháo pò luǎn, yì zi xī hái. qǐng kàn jīn rì zhī cháng ān, jìng shì shuí jiā zhī gōng què tài shān rú lì, kě zhī fēi shí zhī yán qiū rì lì tiān, bù yì qín wáng zhī yì."
初,朱泚僭位,使走矫趫捷者,曰驰数百里,送书于朱滔。书曰:“昔文王囚于羡里,终王八百之基;殷汤系于夏台,后有解网之颂。吾顷典郡四镇,藩夷战慑。唐王不察,信谄谀之说,吾罹奸臣之祸,便夺兵权,虽位列上公,诏书继至,情怀恍忽,百虑攒心。何期天道盈虚,五运更代,物极则返,忧极欢来。历数在躬,以登宝位。泾原四镇士马争驱,陇右凤翔献书继至。三秦之地指日克平,吴蜀之间已令宣示。河北一路用卿殄除,布新令以示之,推利害以诱之,悬爵赏而招之,张皇威而逼之,驱铁骑以临之。横行洛阳,与卿大会于定鼎。”朱滔得书,西向拜舞,宣示伪诏,晓谕三军,使令有司,条流移牒诸道。曰:“今月八日,大秦皇帝已登宝位,关西四镇应时款附,请为臣妾。惟奉天孤城,危同累卵,不有废也,将何以兴今披谶应图,则鼎新之兆先也;同天夏俗,待我后以来苏。今发突骑元戎四十万,奋剑与夕火争光,挥戈与秋月竞色。长驱河北,至洛阳与皇帝会跸于上阳宫。牒魏博、恒冀等州将士,即宣拥节归朝,达于先觉,必使勋流奕叶,荣及子孙。如或固守穷城,不识天命,必使覆巢破卵,易子析骸。请看今日之长安,竟是谁家之宫阙太山如砺,可知非石之言;秋日丽天,不易勤王之意。”
xìng yuán yuán nián chūn sān yuè jiǔ rì, zhū tāo fā bīng lín hé běi dì, shì mǎ hóng zhuàng, yǒu jiāo fá zhī sè. yǐ xiān yǒu jiù tián yuè zhī gōng, xī wèi nèi yìng, wèi yuè kāi bì yíng tāo, yīn cǐ yù yǒu tūn bìng zhī shì. xiāng wèi ruò xià, hé běi xī wèi zhū shì suǒ yǒu. wáng wǔ jùn jī móu zhě, liào bǐ dí qíng, fáng qí bù yì, bì lěi qīng yě, chí shǐ wǎng lái, shēn qiě bù yǔ tāo xiāng jiàn. tāo yì jiè yán, qiū háo wú fàn, jūn cì wèi jìng, zú duò jiāng jiāo, yù yǒu chéng xià zhī yì. shí bèi zhōu cì shǐ xíng cáo jùn, wǔ yǒng jué lún, yīng wēi zì ruò, lì bīng mò mǎ, gù dí shì qiú. zhū tāo wéi chéng, rì yè gōng zhàn. shí wǔ jùn zhì shū yú zhāo yì wèi bó děng, shū yuē:" zì gǔ tōng xián, jiàn jī ér zuò. zhǔ shàng míng míng, èr bǎi nián zhī lìng zhǔ, zōng zhī bǎi dài, dì zi dì sūn. wú tú qǐng yīn chán chén wǎng shàng chù fān zhī jì, suì jù qīng wēi, jù jìng kàng bīng, tōu cún shùn xī. jīn zhū cǐ qiè jù yú gōng què, zhū tāo cháng qū yú hé běi shèng shàng xún shòu yú jī diān, xī liè zhū zhāng yú huái chǔ. xī bān biāo zhī zhì, zhī hàn zuò zhī wèi shuāi mǎ yuán shū shēng, shí guāng wǔ zhī kě fǔ. jīn qǐng zhuǎn huò wéi fú, yǐ guò wèi gōng, lù lì qín wáng, gòng kuāng shí nán. dié zhāo yì wèi bó cāng jǐng děng zhōu, jí qǐng bù shǔ, sì zhèn qí qū: wèi bó jī qí qián, cāng jǐng yǎn qí hòu, yì dìng chéng qí zuǒ, zhāo yì duó qí shí. sǎo dàng yāo niè, kuò qīng huán yǔ. rán hòu fèng biǎo zǐ chén, xiàn shū běi quē, róng jiā róng guó, qǐ bù xiū zāi!" zhū jūn dé shū, gè jìn biǎo xíng zài. yǒu zhào lìng wèi jì zhāo yì jìn jūn jī zhū tāo yě. zhū jiàng shòu zhào, gè suì gōng dí. wǔ jùn wèi èr jiāng yuē:" pū cái fēi lián lìn, jīn yù shí lái, qǐng xiào xiān fēng. zhū gōng lēi pèi, yī guān chéng bài." èr jiāng lè bīng jù xiǎn, wèi wǔ jùn jūn yuán. zhū tāo yǔ wǔ jùn zì chén jiāo bīng, zhì yú wǔ wèi zhī jiān, qì sè liǎng shuāi. wǔ jùn wèi liú shǐ suǒ zhōng, suì gè chōu jūn guī yíng lěi. wǔ jùn wèi èr jiāng yuē:" jūn shì liǎng shuāi, gè qǐng qí shì." zhāo yì xiāng wèi gè lǜ jīng qí wǔ qiān, zhāo yì jié dù lǐ bào zhēn shǐ mǎ jūn bīng mǎ shǐ yù shǐ dài fū lái hào wèi jūn zhèng, hào lìng sān jūn yuē:" jīn yǐ qí shì yī gǔ ér cuī zhī, qí shì bì bài. zéi yíng ruò dòng, biàn qǐng sān jūn qí qū, rú fù cháo zhī pò luǎn, bǎi zhàn bǎi shèng zhī qíng yě." xiǎo shì qì hào, lǐng sān jūn qí shì yī wàn, dāng fēng ér chōng zhī, zhà jù zhà sàn, jūn shì mí shèng. zéi huǎng hū cǎo cè qí suàn, qiě wǔ jùn fú bīng yào hài, lǐ bào zhēn shǐ xíng jūn sī mǎ lú yuán zhēn lè bīng yī wàn, xí qí yíng lěi. tāo wén hòu jūn yǒu biàn, zuǒ yòu gù wàng, jūn shì bù ān, suì chōu jūn bēn lěi, jūn shì yì dòng, bèi wáng shī zhuī zhú, jūn suì dà kuì, qì jiǎ ér dùn. wǔ jùn fú bīng yāo zhī, zhū zhǎn lüè jǐn. sān shí wàn zhī tū qí, suí shuāng jiàn ér xīng fēi shù bǎi lǐ zhī fú shī, yǒu cháng píng zhī yuān qì. zhū tāo tǐng shēn bēn yú yōu zhōu, tiān sàng qú kuí, suì fā bèi ér sǐ. yú xì! tiān dào è yíng, qí zhū tāo zhī wèi hū yú shì hé běi zhū shuài, xiàn shū xíng zài, xī wèi wáng chén. huáng ēn pǔ zhān, xián méng xǐ xuě. shī yún:" wǒ tú wǒ yù, wǒ shī wǒ lǚ wǒ xíng jì jí, gài yún guī chǔ."
兴元元年春三月九日,朱滔发兵临河北地,士马宏壮,有骄伐之色。以先有救田悦之功,希为内应,谓悦开壁迎滔,因此欲有吞并之势。相魏若下,河北悉为朱氏所有。王武俊机谋者,料彼敌情,防其不意,闭垒清野,驰使往来,身且不与滔相见。滔亦戒严,秋毫无犯,军次魏境,卒惰将骄,欲有城下之意。时贝州刺史刑曹俊,武勇绝伦,英威自若,励兵秣马,固敌是求。朱滔围城,日夜攻战。时武俊致书于昭义、魏博等,书曰:“自古通贤,见机而作。主上明明,二百年之令主,宗枝百代,帝子帝孙。吾徒顷因谗臣罔上触藩之际,遂惧倾危,拒境抗兵,偷存瞬息。今朱泚窃据于宫阙,朱滔长驱于河北;圣上巡狩于畿甸,希烈侏张于淮楚。昔班彪之智,知汉祚之未衰;马援书生,识光武之可辅。今请转祸为福,以过为功,戮力勤王,共匡时难。牒昭义、魏博、沧景等州,即请部署,四镇齐驱:魏博击其前,沧景掩其后,易定乘其左,昭义夺其石。扫荡妖孽,廓清寰宇。然后奉表紫宸,献书北阙,荣家荣国,岂不休哉!”诸军得书,各进表行在。有诏令魏冀、昭义进军击朱滔也。诸将受诏,各遂攻敌。武俊谓二将曰:“仆才非廉、蔺,今遇时来,请效先锋。诸公勒辔,一观成败。”二将勒兵据险,为武俊军援。朱滔与武俊自辰交兵,至于午未之间,气色两衰。武俊为流矢所中,遂各抽军归营垒。武俊谓二将曰:“军势两衰,各请骑士。”昭义、相魏各率精骑五千,昭义节度李抱真使马军兵马使御史大夫来皓为军正,皓令三军曰:“今以骑士一鼓而摧之,其势必败。贼营若动,便请三军齐驱,如覆巢之破卵,百战百胜之情也。”晓示讫皓,领三军骑士一万,当锋而冲之,乍聚乍散,军势弥盛。贼恍忽草测其算,且武俊伏兵要害,李抱真使行军司马卢元真勒兵一万,袭其营垒。滔闻后军有变,左右顾望,军势不安,遂抽军奔垒,军势亦动,被王师追逐,军遂大溃,弃甲而遁。武俊伏兵邀之,诛斩略尽。三十万之突骑,随霜剑而星飞;数百里之浮尸,有长平之冤气。朱滔挺身奔于幽州,天丧渠魁,遂发背而死。于戏!天道恶盈,其朱滔之谓乎于是河北诸帅,献书行在,悉为王臣。皇恩普沾,咸蒙洗雪。《诗》云:“我徒我御,我师我旅;我行既集,盖云归处。”
chū, tián yuè pàn wáng mìng, yǒu biǎo qǐng dài juàn bā wàn pǐ, cì lài sān jūn. cǐ wèi bù dào zhī méng yǐ. shèng shàng yǐ tiān jiàn kǒng míng, wú yōu bù zhú, wèi yuè shǐ zhě yuē:" jūn chén fù zǐ, yì wú dài jiǎ sì hǎi zhī nèi, jiē shì wǒ jiā. rì yuè suǒ zhào, xī wèi chén qiè. qīng bǐ jiàng shì, jí zhèn gǔ gōng. ruò xìn dài jiǎ, qiè shāng wù yì. jīn qiǎn jiàng juàn bā wàn pǐ, yǐ chōng sān jūn niú jiǔ zhī kuàng." biàn lìng xuān shì xiǎo yù sān jūn, sān jūn è rán zhī yǒu nì shùn. tián yuè bù suí qí móu, jiǎo zhà suì xī. xuán yīn yú shào lìng gū huán xiān yú shū míng děng shàng fēng shì, jiǎn liàn sēng dào. ēn zhì jì xíng, xuān shì tiān xià. tián yuè yīn cǐ dé zhǎn chěng móu, wěi chēng ēn zhì, jiǎn diǎn sān jūn, lǎo shào zhōng rén yǐ xià, duō yuàn bàng yān. tián yuè suì diào shuō sān jūn, jù wǒ wáng mìng, quán jūn wéi wǒ lín míng. shǒu jiāng zhāng pī liàn zú sān qiān, jiān bì shēn lěi, hào lìng yán sù, gān kǔ jiē tóng, lì shì mò bù xiào qí sǐ jié. wéi jīng wǔ yuè, liáng chǔ qìng jié, zéi wéi bù jiě. pī xiān chū sī jiā niú mǎ yòng chōng jūn shí, sān jūn mò bù gǎn jī yān. gàn niú wéi gōng, bìng chōng jūn shí yì zi xī hái, yì yǐ shèn yǐ. shí tài yuán zhāo yì hé yáng bìng dùn jūn yú gǒu míng èr shān. shí tián yuè bì lěi yán sù, mǎ gōng bù guǒ qián jìn, wèn xiāng lǎo yuē:" àn tú jīng cǐ shān yǒu míng fǒu?" xiāng lǎo yuē:" yī míng míng shān, yī míng gǒu shān." gōng yuē:" jí cǐ dùn jūn, bì shèng zhī dì!" wèi tián yuè shì tù xiāng yě. pī yǐ liáng jié, jì wú suǒ chū, chén yè jǔ huǒ yǔ mǎ gōng xiāng yìng, fēi shū bù suí. yǒu dōng fēng xíng shì shén biàn, suì zuò zhǐ lǎo chī ér zhì shū yān. zhí fàng shàng gāo shù bǎi chǐ, fēng shì yù jí, zhí shàng zhì mǎ gōng zhōng yíng. tián yuè mìng shàn shè zhě shù rén, shè zhī bù jí. mǎ gōng sān jūn dà jiào hū, jī gǔ yíng zhī, mǎ gōng dé shū. shū yì shén jí, rú sān rì nèi bù jiù, quán jūn bì xiàn. mǎ gōng jiàn wēi fù nàn, suì jìn jūn jiù lín míng. tián yuè sàng shī shí yǒu liù qī yān, suì bēn míng zhōu. mǎ gōng yǔ zhū jūn jìn wéi huán shuǐ, yú chéng xī nán liè sān dà yíng. yuè zì míng zhōu bá guī, nán zhì dùn qiū xiàn yě.
初,田悦叛王命,有表请贷绢八万匹,赐赉三军。此为不道之萌矣。圣上以天鉴孔明,无幽不烛,谓悦使者曰:“君臣父子,义无贷假;四海之内,皆是我家。日月所照,悉为臣妾。卿彼将士,即朕股肱。若信贷假,切伤物议。今遣将绢八万匹,以充三军牛酒之贶。”便令宣示晓喻三军,三军愕然知有逆顺。田悦不遂其谋,矫诈遂息。旋因于邵、令孤峘、鲜于叔明等上封事,拣练僧道。恩制既行,宣示天下。田悦因此得展逞谋,伪称恩制,拣点三军,老少中人已下,多怨谤焉。田悦遂调说三军,拒我王命,全军围我临洺。守将张丕练卒三千,坚壁深垒,号令严肃,甘苦皆同,吏士莫不效其死节。围泾五月,粮储罄竭,贼围不解。丕先出私家牛马用充军食,三军莫不感激焉。干牛韦弓,并充军食;易子析骸,亦已甚矣。时太原、昭义、河阳并顿军于狗、明二山。时田悦壁垒严肃,马公不果前进,问乡老曰:“按《图经》此山有名否?”乡老曰:“一名明山,一名狗山。”公曰:“即此顿军,必胜之地!”谓田悦是兔相也。丕已粮竭,计无所出,晨夜举火与马公相应,飞书不遂。有东风形势甚便,遂作纸老鸱而致书焉。直放上高数百尺,风势愈急,直上至马公中营。田悦命善射者数人,射之不及。马公三军大叫呼,击鼓迎之,马公得书。书意甚急,如三日内不救,全军必陷。马公见危赴难,遂进军救临洺。田悦丧师十有六七焉,遂奔洺州。马公与诸军进围洹水,于城西南列三大营。悦自洺州拔归,南至顿邱县也。