strong shí huā gù shì cháng duàn hèn rén　 yī yè jīng qiū shén guī xiāng hǎi strong
十花故事腸斷恨人　一葉驚秋神歸香海

huà shuō chī zhū chán mián chóu bìng, guò le yī chūn, bǎ ā bǎo xíng qī yě wù le, jí dé hè xiān yào qǐng jiǎ lái shěng. zhuǎn shùn zhī jiān, yòu shì yán xià, zhī yǒu yǐn jiàn yě huí tóu, chī zhū fǔ néng chū mén. zhè rì lái fǎng zhī yǒu, zhī yǒu dào: nán biān shí shì, mù xià shí zài bù hǎo, zhè zhēn lìng rén qǐn shí bù ān, jiù shì dōu zhōng, yě shì jìn rì cái chè fáng dǔ. chī zhū tàn kǒu qì dào: shēng yá liáo luò, guó shì chuò tún wéi zǎo shàng dé hé shēng yáng liǔ qīng jūn yíng de xìn, yě shì zhè bān shuō.
話說痴珠纏綿愁病，過了一春，把阿寶行期也誤了，急得鶴仙要請假來省。轉瞬之間，又是炎夏，芝友引見也回頭，痴珠甫能出門。這日來訪芝友，芝友道：「南邊時事，目下實在不好，這真令人寢食不安，就是都中，也是近日才撤防堵。」痴珠嘆口氣道：「生涯寥落，國事辶屯囗早上得荷生楊柳青軍營的信，也是這般說。」

kàn guān, nǐ dào hé shēng hé shì zhù jūn yáng liǔ qīng ne? sì yuè jiān, nì wō cóng guǎng zhōu hǎi dào cuàn rù jīn mén, jīng shī jiè yán, cháo yì jīn shān shǎn gè shěng lǐng bīng rén wèi, hé shēng suǒ yǐ lǐng bīng wǔ qiān, dào le hé běi. hòu lái fèng dào yù zhǐ, dōu lìng zhù yáng liǔ qīng zhù jiǎo. wǔ yuè chū èr, lú tái guān jūn dǎ le shèng zhàng, nì wō cuàn zhì jìng hǎi, yòu wèi hé shēng fú bīng shā bài, suì tuì chū xiǎo zhí gū, huí nán qù le. hé shēng hòu lái réng huí bīng zhōu jūn yíng cān zàn, zhè shì hòu huà.
看官，你道荷生何事駐軍楊柳青呢？四月間，逆倭從廣州海道竄入津門，京師戒嚴，朝議今山、陝各省領兵人衛，荷生所以領兵五千，到了河北。後來奉到諭旨，都令駐楊柳青助剿。五月初二，蘆台官軍打了勝仗，逆倭竄至靖海，又為荷生伏兵殺敗，遂退出小直沽，回南去了。荷生後來仍回并州軍營參贊，這是後話。

dāng xià chī zhū cóng xiàn qián jiē jiù lái liǔ xiàng, cǎi qiū wèi shì hé shēng mì yǒu, sù lái wù miàn, jiù yán rén nèi shì. jiàn chī zhū bìng suī dà hǎo, què lǎo le xǔ duō, jiù yě huān xǐ. chī zhū jiàn cǎi qiū huá guì yōng róng, zhū wéi cuì rào, jǐn cù huā tuán, xīn zhōng què wèi tiān xià yǒu cái sè de hóng yán yī wèi. yòu jiàn gè yā huán miàn shú de hěn, xún zhī shì qiū yīng. yuán lái qiū xiāng sǐ hòu, hé shēng shǎng qiū xiāng de lǎo mā wǔ shí liǎng yín, bǎ qiū yīng shōu wèi bì nǚ. chī zhū yòu wèi qiū yīng xǐ tuō huǒ kēng.
當下痴珠從縣前街就來柳巷，采秋為是荷生密友，素來晤面，就延人內室。見痴珠病雖大好，卻老了許多，就也歡喜。痴珠見采秋華貴雍容，珠圍翠繞，錦簇花團，心中卻為天下有才色的紅顏一慰。又見個丫鬟面熟得很，詢知是秋英。原來秋香死後，荷生賞秋香的老嬤五十兩銀，把秋英收為婢女。痴珠又為秋英喜脫火坑。

cǐ shí ài shān zhù zài tīng yǔ shān fáng zǐ cāng shī ǒu, jiù bǎ yáo huá shú shēn chū lái, zuò gè jì shì, zhù zài méi wō. chī zhū dōu zǒu fǎng le, yòu dào dōng mǐ shì jiē, cái xíng huí yù. jì bù jiàn fá, wǎn fàn yě yòng dé duō, dà jiā dōu dào chī zhū yì tiān hǎo guò yì tiān, kě yǐ hé zhī yǒu tóng zǒu le. bù xiǎng wú yì zhōng yòu gōu chū jiù bìng lái. kàn guān, nǐ dào wèi hé ne?
此時愛山住在聽雨山房；紫滄失偶，就把瑤華贖身出來，作個繼室，住在梅窩。痴珠都走訪了，又到東米市街，才行回寓。既不見乏，晚飯也用得多，大家都道痴珠一天好過一天，可以和芝友同走了。不想無意中又鈎出舊病來。看官，你道為何呢？

zǐ lún wèi zhe hè xiān shì jiù jiāo, biàn yán zhī yǒu guàng yì tiān bìng mén xiān guǎn, zhǔ chī zhū jí yǔ hóu yàn qīng ài shān zuò péi, chuán lái běn nián huā xuǎn dì yī wū yún dì sān yù xiù cì hou. yòu yīn dà jiā shuō dé hé shēng huā xuǎn zhǐ shèng fú nú yī rén, yě yǒu cāng sāng zhī gǎn, biàn yòu chuán le fú nú. zhè yī huì, gōng chóu jiāo cuò, chāi xì fēn yí, xí shàng rén rén xīn chàng, zhǐ yǒu chī zhū chù mù shāng xīn. jiǔ wèi shù xún, biàn tuī bìng chū xí, yǐ kàng ér wò.
紫淪為着鶴仙是舊交，便延芝友逛一天並門仙館，囑痴珠及羽侯、燕卿、愛山作陪，傳來本年花選第一巫雲、第三玉岫伺候。又因大家說得荷生花選只剩福奴一人，也有滄桑之感，便又傳了福奴。這一會，觥籌交錯，釵舄紛遺，席上人人心暢，只有痴珠觸目傷心。酒未數巡，便推病出席，倚炕而臥。

dà jiā zhǐ de jiào fú nú wū yún yù xiù lún fān shàng qián péi bàn, yǔ tā chū míng tiān xiāng. chī zhū wēi yín dào: xì cǎo liú lián qīn zuò ruǎn, cán huā chóu chàng jìn rén kāi. dà jiā yī xiào. zǐ cāng xí jiān yīn shuō qǐ cǎi qiū fèng lái yí de lìng lái, yǔ hóu dào: yǎ de hěn, wǒ men hé bù yě shì xíng kàn? ài shān dào: xī xiāng zhōng nà lǐ zài xún dé xǔ duō fèng zì? yàn qīng dào: bǎ xī xiāng huàn zuò táo huā shàn hé rú? yǔ hóu zǐ cāng dào: hǎo jí!
大家只得叫福奴、巫雲、玉岫輪番上前陪伴，與他出茗添香。痴珠微吟道：「細草流連侵座軟，殘花惆悵近人開。」大家一笑。紫滄席間因說起采秋「鳳來儀」的令來，羽侯道：「雅得很，我們何不也試行看？」愛山道：「《西廂》中那裡再尋得許多『鳳』字？」燕卿道：「把《西廂》換作《桃花扇》何如？」羽侯、紫滄道：「好極！」

dāng xià zhī yǒu shǒu zuò, cì shì chī zhū yǔ hóu yàn qīng ài shān zǐ cāng fú nú wū yún yù xiù. yǔ hòu yào tuī zhī yǒu qǐ lìng, zhī yǒu dào: jiào wǒ qǐ lìng, wàn fēn bù néng. dà jiā shuō le, wǒ xué xué ba. yú shì yǔ hóu hē le yī bēi lìng jiǔ, shuō dào:
當下芝友首坐，次是痴珠、羽侯、燕卿、愛山、紫滄、福奴、巫雲、玉岫。羽候要推芝友起令，芝友道：「叫我起令，萬分不能。大家說了，我學學吧。」於是羽侯喝了一杯令酒，說道：

áo xiáng shuāng fèng huáng, gōu shān yuè, líng lù shui xiāng shui xiāng.
「翱翔雙鳳凰，《緱山月》，零露氵襄氵襄。」

dà jiā zàn hǎo, gè hè yī bēi. cì shì yàn qīng, qiáo zhe fú nú shuō dào:
大家贊好，各賀一杯。次是燕卿，瞧着福奴說道：

fèng zhǐ jīn míng huàn lè gōng, bì yù jīn, sù yè zài gōng.
「鳳紙金名喚樂工，《碧玉今》，夙夜在公。」

dà jiā yě shuō: hǎo. gè hè yī bēi. cì gāi shì wū yún, shuō dào:
大家也說：「好。」各賀一杯。次該是巫雲，說道：

chuán fèng zhào xuǎn é méi, hǎo zǐ zǐ, bèi zhī qí qí.
「傳鳳詔選蛾眉，《好姊姊》，被之祁祁。」

yǔ hóu dào: diē dàng fēng liú, wǒ yào hè sān zhōng lī. dà jiā suì yǐn le sān zhōng. gāi shì fú nú, fú nú hán xiào shuō dào:
羽侯道：「跌宕風流，我要賀三鍾哩。」大家遂飲了三鍾。該是福奴，福奴含笑說道：

luán shēng fèng guǎn yún zhōng xiǎng, zhú yǐng yáo hóng,
「鸞笙鳳管雲中響，《燭影搖紅》，」

jiù bù shuō le. dà jiā dào: zěn de bù shuō? fú nú dào: wǒ dù lǐ méi yǒu yī jù shī jīng, jiào wǒ zěn de? yàn qīng dào: yī liǎng jù zǒng yǒu. fú nú xiào dào: yǒu shì yǒu le yī jù, zhǐ bù hǎo yì sī shuō chū. dà jiā dào: shuō ba, shī jīng lǐ tóu yǒu shén me bù hǎo yì sī shuō de? fú nú xiào shuō: zhōng xīn yòu tíng le. zhī yǒu jiē zhe dào: yǎng yǎng. biàn pāi shǒu hā hā xiào dào: miào! zǐ cāng dào: xú niáng suī lǎo, fēng yùn yóu cún, jìng huì xiǎng chū zhè gè lìng lái. dà jiā yě hè le yī bēi.
就不說了。大家道：「怎的不說？」福奴道：「我肚裡沒有一句《詩經》，教我怎的？」燕卿道：「一兩句總有。」福奴笑道：「有是有了一句，只不好意思說出。」大家道：「說吧，《詩經》裡頭有什麼不好意思說的？」福奴笑說：「中心」又停了。芝友接着道：「養養。」便拍手哈哈笑道：「妙！」紫滄道：「徐娘雖老，丰韻猶存，竟會想出這個令來。」大家也賀了一杯。

cì gāi yù xiù, yù xiù shuō dào:
次該玉岫，玉岫說道：

fēng chén shī bàn fèng bàng huáng, qīng jiāng yǐn, jiāng áo jiāng xiáng.
「風塵失伴鳳傍惶，《清江引》，將翱將翔。」

dà jiā dào: yě hái yī chuàn, zhè jiù nán wèi tā. cì gāi shì zhī yǒu, zhī yǒu xiǎng le yī huì, xiàng chī zhū shuō dào:
大家道：「也還一串，這就難為他。」次該是芝友，芝友想了一會，向痴珠說道：

fēi xià fèng huáng tái, wú tóng luò, wǒ gū zhuó bǐ jīn wéi.
「飛下鳳凰台，《梧桐落》，我姑酌彼金囗。」

dà jiā shuō: hǎo. gè hè yī bēi. cì gāi shì ài shān, ài shān shuō dào:
大家說：「好。」各賀一杯。次該是愛山，愛山說道：

wàng píng kāng fèng chéng dōng, xiāo yáo lè, mù rú qīng fēng.
「望平康鳳城東，《逍遙樂》，穆如清風。」

cì gāi zǐ cāng, zǐ cāng shuō dào:
次該紫滄，紫滄說道：

tīng fèng zi lóng sūn hào, guāng zhà zhà, bù shǔ yú máo.
「聽鳳子龍孫號，《光乍乍》，不屬於毛。」

dà jiā dōu dào: hǎo! gè hē hè jiǔ. cì gāi shì chī zhū shuō le shōu lìng. zǐ cāng biàn lái kàng biān cuī cù chī zhū qǐ lái, chī zhū bù qǐ, dào: wǒ shuō jiù shì, hé bì qǐ lái? yīn shuō dào:
大家都道：「好！」各喝賀酒。次該是痴珠說了收令。紫滄便來炕邊催促痴珠起來，痴珠不起，道：「我說就是，何必起來？」因說道：

yǒu yǎo wàn shān gé luán fèng, yuè shàng wǔ gēng, nǎi zhàn wǒ mèng.
「有杳萬山隔鸞鳳，《月上五更》，乃占我夢。」

shuō bì, chī zhū réng shì bù yǔ.
說畢，痴珠仍是不語。

dà jiā jiàn chī zhū jīn rì yòu shì háo wú yì xìng, biàn yī miàn hē jiǔ, yī miàn xiàng chī zhū shuō xiào, gěi tā pái jiě. bù xiǎng chī zhū jiǎn zhe àn shàng yī bù xiǎo shuō, qiáo le yī huì, jiàn shàng miàn yǒu yī shǒu cí, qín zhe lèi yín dào: chūn guāng zǎo qù, qiū guāng yòu zhuī. tíng yī tíng, yòu yín dào: hèn suí liú shuǐ, rén xiǎng dāng shí, hé chù zhòng xiāng jiàn? sháo huá zài yǎn qīng xiāo qiǎn, guò hòu sī liang zǒng kě lián! jiù jué dé wú xiàn qī liáng, biàn zì qù le.
大家見痴珠今日又是毫無意興，便一面喝酒，一面向痴珠說笑，給他排解。不想痴珠檢着案上一部小說，瞧了一會，見上面有一首詞，噙着淚吟道：「春光早去，秋光又追。」停一停，又吟道：「恨隨流水，人想當時，何處重相見？韶華在眼輕消遣，過後思量總可憐！」就覺得無限淒涼，便自去了。

cì rì, zhī yǒu dà jiā lái kàn chī zhū, yòu lā tā tóng fǎng fú nú, zhòng guò qiū xīn yuàn. jué dé cǎo jiǎo huā xū, xī jiāng jiàn lèi. zhè yè huí lái, biàn gē gē tǔ le shù kǒu xuè, yín dào:
次日，芝友大家來看痴珠，又拉他同訪福奴，重過秋心院。覺得草角花須，悉將濺淚。這夜回來，便咯咯吐了數口血，吟道：

xī yuán bì shù jīn rú cǐ, mò jìn gāo zì wò tīng qiū! cì rì jiù bù néng qǐ chuáng le.
「西園碧樹今如此，莫近高自臥聽秋！」次日就不能起床了。

nà zhī yǒu què yǔ fú nú shí fēn qíng tóu yì hé, jiù dìng le zhōng shēn. dào de liù yuè miǎo, zhì fú nú lǐng zhe ā bǎo yī qún rén, xiàng pú guān qù le.
那芝友卻與福奴十分情投意合，就訂了終身。到得六月杪，摯福奴領着阿寶一群人，向蒲關去了。

chī zhū bìng zhōng, jiàn ā bǎo xiōng dì qián lái cí xíng, yòu shì yī fān shāng kǔ. cóng cǐ fú yào biàn bù jiàn xiào, rì jiā chén zhòng. cǐ shí hé shēng chè fáng wèi dào, zi xiù zi shàn dōu chū le chà, yǔ hóu yàn qīng zǐ cāng ài shān, tiān tiān gè yǒu gōng shì, jiù shì chí xiāo zhào guǎn bǐ zhá yín qián, yì tiān yě máng bù liǎo. zhǐ xīn yìn zhèn rì dōu zài xī yuàn qián wū, bāng tū tóu zhào liào, èr gēng tiān cái huí fāng zhàng qù shuì.
痴珠病中，見阿寶兄弟前來辭行，又是一番傷苦。從此服藥便不見效，日加沉重。此時荷生撤防未到，子秀、子善都出了差，羽侯、燕卿、紫滄、愛山，天天各有公事，就是池、蕭照管筆札銀錢，一天也忙不了。只心印鎮日都在西院前屋，幫禿頭照料，二更天才回方丈去睡。

mù shēng děng jiàn chī zhū bìng shì yǐ shì bù qǐ, dà jiā xiǎng zhe bù jiǔ biàn shì sàn jú, tū tóu jiàn jiàn de hū huàn bù líng, zhǐ de zì jǐ chēng qǐ jīng shén, chè yè cì hou. chī zhū zì zhī bù miǎn, èr shí bā rì yǐ zhěn zuò le shù zì, yǔ jiā rén jué bié jiù jiào xiāo zàn fǔ tì tā xiě yī fù zì wǎn de lián, shì:
穆升等見痴珠病勢已是不起，大家想着不久便是散局，禿頭漸漸的呼喚不靈，只得自己撐起精神，徹夜伺候。痴珠自知不免，二十八日倚枕作了數字，與家人訣別；就教蕭贊甫替他寫一付自挽的聯，是：

yī guān fù shēn, wàn shì dōu yǐ
一棺附身，萬事都已；

rén shēng dào cǐ, tiān dào nán lùn.
人生到此，天道難論。

yīn tàn dào: dà zāi sǐ hū! jūn zǐ xī yān, xiǎo rén fú yān. yòu yín dào:
因嘆道：「大哉死乎！君子息焉，小人伏焉。」又吟道：

hǎi nèi fēng chén zhū dì gé, tiān yá tì lèi yī shēn yáo!
「海內風塵諸弟隔，天涯涕淚一身遙！」

zàn fǔ zhe shí ān wèi yī fān, jiù yě zǒu le.
贊甫着實安慰一番，就也走了。

zhè yè èr gēng shí hòu, chī zhū qīng xǐng bái xǐng, piē jiàn dēng guāng yī shǎn, yǒu gè shì ér méi mù shí fēn mèi lì. què lìng yǒu yī duàn sà shuǎng de shén qì, hán xiào zhāo shǒu. chī zhū qǐ shēn, nà shì ér zǎo xiān zhe lián zi chū qù. chī zhū bù zhī bù jué gēn zhe zǒu, zhǐ gé yī bù, què gǎn bù shàng. zài kàn zǒu de dì fāng, shì gè, què bú shì fén shén miào de lù, jiǎo xià quán shì qīng huā shí mó guāng de shí bǎn, liǎng biān shì bái yù lán gàn, wéi hù zhe wú shù yáo huā qí cǎo. nà shì ér zǎo bù jiàn le. yuǎn yuǎn wàng qù, zhǐ jiàn shàng miàn shù shí jí tái jiē jiē shàng zhū hóng sān dào de mén, huáng jīn shòu huán. yán jiē pái liè nèi xiē yí cóng, yī duì duì jīng qí fān gài, dāo qiào gōng yī hái yǒu nà jīn kuī jīn jiǎ de shén jiāng, shǒu zhí bīng qì, fēn bān zhàn zài zhōng mén liǎng biān. chī zhū xiǎng dào: zhè shì shén me dì fāng ne? zhèng zài chóu chú, bù gǎn qián jìn.
這夜二更時候，痴珠清醒白醒，瞥見燈光一閃，有個侍兒眉目十分媚麗。卻另有一段颯爽的神氣，含笑招手。痴珠起身，那侍兒早掀着帘子出去。痴珠不知不覺跟着走，只隔一步，卻趕不上。再看走的地方，是個，卻不是汾神廟的路，腳下全是青花石磨光的石板，兩邊是白玉欄干，圍護着無數瑤花琪草。那侍兒早不見了。遠遠望去，只見上面數十級台階；階上朱紅三道的門，黃金獸環。沿階排列那些儀從，一對對旌旗幡蓋，刀鞘弓衣；還有那金盔金甲的神將，手執兵器，分班站在中門兩邊。痴珠想道：「這是什麼地方呢？」正在躊躇，不敢前進。

hū jiàn xī biān de mén yōng chū xǔ duō shì nǚ, gōng zhuāng yàn fú, shǒu zhōng yǒu pěng guān dài de, yǒu pěng páo hù de, yíng jiāng chū lái. yī gè kōng shǒu de, shēng de hé fěn lù chuí, xìng huā yān rùn, xiàng qián guì xià dào: qǐng zhǔ rén gēng yī. biàn yǐn chī zhū jìn le zhōng mén. dōng xī liǎng bān rén děng, qiáo jiàn chī zhū, dōu kòu qǐ tóu lái. chī zhū cóng píng mén zǒu shàng diàn lái, jiàn diàn shàng lì yī gēng yī jìng, yǒu qī chǐ duō gāo, jìng zhōng yī gè rén yǐng, yī fú suī bù huá měi, ér fēng cǎi yì yì, yīng shuǎng zhī qì jiàn yú méi yǔ. jìng hòu zǒu chū yī gè shén rén lái, xiàng chī zhū dào: xiān shēng lái le. bǎ shǒu yī gǒng, zú xià biàn rǎn rǎn shēng yún, shàng tiān ér qù. shì nǚ cì hou gēng yī yǐ bì, fú zài zhèng miàn jǐ shàng zuò xià.
忽見西邊的門擁出許多侍女，宮妝艷服，手中有捧冠帶的，有捧袍笏的，迎將出來。一個空手的，生得荷粉露垂，杏花煙潤，向前跪下道：「請主人更衣。」便引痴珠進了中門。東西兩班人等，瞧見痴珠，都叩起頭來。痴珠從屏門走上殿來，見殿上立一更衣鏡，有七尺多高，鏡中一個人影，衣服雖不華美，而丰采奕奕，英爽之氣見於眉宇。鏡後走出一個神人來，向痴珠道：「先生來了。」把手一拱，足下便冉冉生雲，上天而去。侍女伺候更衣已畢，扶在正面几上坐下。

chī zhū zhèng yào shuō huà, hū jiàn píng mén dòng kāi, mén wài tíng liǎng zuò qī xiāng bǎo niǎn, yòu yǒu xǔ duō gōng zhuāng shì nǚ, yǒu zhí fú de, yǒu zhí shàn de, yǒu pěng rú yì de, yǒu pěng jīn zhì de, yǒu pěng shū cè de, cù yōng zhe liǎng wèi zhū yīng bì miàn dí nǚ shén xià chē. chī zhū cóng diàn shàng wàng jiāng xià lái, yī gè miàn páng hǎo xiàng wáng qiè qiàn wén, yī gè miàn páng ér hǎo xiàng juān niáng. zhǐ jiàn huáng jīn lì shì yǐn xiàng tíng qián fāng miàn, xià pù liǎng gè bǎo lán fāng diàn, nà nǚ shén chuò chuò yuē yuē, zǒu zhì diàn qián, biàn fǔ fú guì xià. páng yǒu yī gè jīn jiǎ shén jiāng chàng dào: lèi quán sī chóu shān sī yè jiàn. chī zhū shēn páng shì nǚ chàng dào: píng shēn. biàn yǒu sì gè shì nǚ fú yè èr nǚ shén, cóng dōng diǎn huán pèi shān shān bù shàng diàn lái.
痴珠正要說話，忽見屏門洞開，門外停兩座七香寶輦，又有許多宮妝侍女，有執拂的，有執扇的，有捧如意的，有捧巾櫛的，有捧書冊的，簇擁着兩位珠纓蔽面的女神下車。痴珠從殿上望將下來，一個面龐好像亡妾茜雯，一個面龐兒好像娟娘。只見黃巾力士引向廷前方面，下鋪兩個寶藍方墊，那女神綽綽約約，走至墊前，便俯伏跪下。旁有一個金甲神將唱道：「淚泉司、愁山司謁見。」痴珠身旁侍女唱道：「平身。」便有四個侍女扶掖二女神，從東點環佩珊珊步上殿來。

gāng dào diàn mén, chī zhū lì qǐ shēn, shàng qián lüè yī níng shì, yī gè zhèng shì qiàn wén, yī gè zhèng shì juān niáng, xǐ jí bù néng shuō huà, yī shǒu xié zhe yī rén fā zhēng. bàn shǎng, zhuǎn pū sù sù de diào xià lèi lái. qiàn wén juān niáng zǎo shì lèi zhū tōu dàn, zhì cǐ gèng wū yàn yù jué. chī zhū xiàng qiàn wén tòng dào: rén wáng jiā pò, jiào wǒ hé yǐ wèi rén! qiàn wén yàn zhe dào: tiān shù nán táo.
剛到殿門，痴珠立起身，上前略一凝視，一個正是茜雯，一個正是娟娘，喜極不能說話，一手攜着一人發怔。半晌，轉撲簌簌的吊下淚來。茜雯、娟娘早是淚珠偷彈，至此更嗚咽欲絕。痴珠向茜雯慟道：「人亡家破，教我何以為人！」茜雯咽着道：「天數難逃。」

juān niáng mǒ lèi dào: nǐ jīn dào cǐ, chén yuán yǐ duàn, píng pò wǎng fù, shì shì zì yǒu huí huán, hé bì zhòng shēng mó zhàng? wǒ gào sù nǐ: zhè dì fāng xì xiāng hǎi yáng qīng xīn dǎo, nǐ yuán shì cǐ jiān xiān zhǔ, wǒ hé qiàn wén mèi mei chūn xiān mèi mei qiū hén mèi mei, dōu shì nǐ àn xià cáo sī. yīn shù shí nián qián wù bàn yī zōng gōng àn, hài xǔ duō chī nán yuàn nǚ dōu yān mái zài zhè hèn shuǐ chóu shān lèi quán yuān hǎi yīn cǐ yù dì zhèn nù, zhào zhe jīn gōng zhào jiàn tì nǐ zuò le xiān zhǔ, jiāng wǒ men jiān jìn zài lí hèn tiān, xiān hòu zhé jiàng rén shì, qīn lì le hèn lèi chóu yuān de kǔ. qù nián yùn kōng zuò huà, yù dì lián tā wǔ shí yú nián jié kǔ xíng gāo, zhào jīn gōng lǐng zhe yùn kōng zhòng yóu chén shì, xiǎng lì róng huá, fāng cái qù le. wǒ hé qiàn wén mèi mei fá xiàn xiān mǎn, rú jīn nǐ yǐ fù wèi le. qiū hén mèi mei fá xiàn jí kè yě mǎn, zhǐ chūn xiān chén jié wèi jǐn, shàng yǒu wǔ liù nián dān yán, xiū chéng zhèng guǒ, fāng xǔ zhòng zhèng xiān bān. shuō dào cǐ, biàn jiāng yá hù xiàng chī zhū xīn qián qīng qīng yī pāi, dào: zěn de chén mèng hái bù xǐng lī?
娟娘抹淚道：「你今到此，塵緣已斷，平破往復，世事自有迴環，何必重生魔障？我告訴你：這地方系香海洋青心島，你原是此間仙主，我和茜雯妹妹、春纖妹妹、秋痕妹妹，都是你案下曹司。因數十年前誤辦一宗公案，害許多痴男怨女都淹埋在這恨水愁山、淚泉冤海；因此玉帝震怒，召着金公兆劍替你作了仙主，將我們監禁在離恨天，先後謫降人世，親歷了恨淚愁冤的苦。去年蘊空坐化，玉帝憐他五十餘年節苦行高，詔金公領着蘊空重遊塵世，享歷榮華，方才去了。我和茜雯妹妹罰限先滿，如今你已復位了。秋痕妹妹罰限即刻也滿，只春纖塵劫未盡，尚有五六年耽延，修成正果，方許重證仙班。」說到此，便將牙笏向痴珠心前輕輕一拍，道：「怎的塵夢還不醒哩？」

chī zhū ké sòu yī shēng, ǒu le yī kǒu xiān xuè, què shì nán kē yī mèng. tū tóu wén shēng, jí pǎo jìn lái, jiàn zhuō shàng de dēng àn àn yī suì, zhàng wài mó mó hu hū yǒu gè rén yǐng, xiàng shì hóng yī nǚ zǐ, yī shǎn jí bù jiàn le. tū tóu hǔ dé dǎ zhàn, jí xiān kāi zhàng, jiàn chī zhū yǎn chēng chēng de shuō dào: shén me shí hòu? tū tóu dào: chà bù duō liǎng xià zhōng. chī zhū yī sī bàn qì de shuō dào: wǒ yòu ǒu le yī kǒu xuè, jué dé xīng sāo de hěn, nǐ qǔ xiē tāng gěi wǒ jìng jìng kǒu. tū tóu jiāng zhàng guà qǐ, tī le dēng, diǎn qǐ zhī là, cóng shuǐ huǒ duì shàng dào bàn fěi de yàn wō lián zi tāng, dì dào chī zhū chún biān.
痴珠咳嗽一聲，嘔了一口鮮血，卻是南柯一夢。禿頭聞聲，急跑進來，見桌上的燈黯黯一穗，帳外模模糊糊有個人影，像是紅衣女子，一閃即不見了。禿頭唬得打戰，急掀開帳，見痴珠眼撐撐的說道：「什麼時候？」禿頭道：「差不多兩下鍾。」痴珠一絲半氣的說道：「我又嘔了一口血，覺得腥臊得很，你取些湯給我淨淨口。」禿頭將帳掛起，剔了燈，點起枝蠟，從水火鐓上倒半匪的燕窩蓮子湯，遞到痴珠唇邊。

chī zhū wāi zhuǎn bàn shēn, jiāng kǒu shù jìng, yòu hē liǎng kǒu xià qù, hé yǎn bǎ mèng jìng jì yì yī huí, huǎng rán wù què qián shēng, jiù wèn tū tóu dào: lì qiū shì shén me shí chén? tū tóu dào: shuō shì mǎo shí. chī zhū yín dào:
痴珠歪轉半身，將口漱淨，又喝兩口下去，合眼把夢境記憶一回，恍然悟卻前生，就問禿頭道：「立秋是什麼時辰？」禿頭道：「說是卯時。」痴珠吟道：

lán cuī bái lù xià, guì zhé qiū fēng qián. jiù shuō dào: nǐ jiào lín xǐ qù fāng zhàng qǐng shī fù qǐ lái, nǐ bǎ xiǎo shān kù tì wǒ huàn shàng. tū tóu dào: lǎo yé shēn zi bù hǎo, hé kǔ yào huàn? chī zhū dào: dāi nú! wǒ yào zǒu le, nǐ liú dé wǒ me? wǒ xiāng lǐ dōng xī, xiāo shī yé tì wǒ kāi yǒu qīng dān, tōng gěi nǐ qù. xiāng yǐ wài de dōng xī, mù shēng lín xǐ lǐ fú sān rén jūn fēn le, yě suàn gēn wǒ xīn kǔ yī chǎng, liú gè jì niàn ba. wǒ zhè jǐ gè yuè shèng xià de shù xiū, yě jì bù huí qù, bìn liàn le wǒ, yú xià de nǐ ná qù, zuò gè xià bàn shì de yǎng huó. tǎng dào lù píng jìng, tì wǒ huí nán kān jiā, zǒu ba! tū tóu kū dào: lǎo yé hǎo hǎo de, yòu méi yǒu biàn zhèng, zěn jiǎng qǐ zhè xiē huà? mù shēng liú zhe lèi, shuō dào: lǎo yé bǎo zhòng. zhèng wǎng xià shuō, lín xǐ yǐ qǐng xīn yìn lái le.
「蘭摧白露下，桂折秋風前。」就說道：「你叫林喜去方丈請師父起來，你把小衫褲替我換上。」禿頭道：「老爺身子不好，何苦要換？」痴珠道：「呆奴！我要走了，你留得我麼？我箱裡東西，蕭師爺替我開有清單，通給你去。箱以外的東西，穆升、林喜、李福三人均分了，也算跟我辛苦一場，留個紀念吧。我這幾個月剩下的束修，也寄不回去，殯殮了我，餘下的你拿去，作個下半世的養活。倘道路平靜，替我回南看家，走吧！」禿頭哭道：「老爺好好的，又沒有變症，怎講起這些話？」穆升流着淚，說道：「老爺保重。」正往下說，林喜已請心印來了。

mù shēng xiān kāi lián zi, ràng xīn yìn jìn qù, zì jǐ xiàng chú xià zhāo hū dà jiā qǐ lái. gāng yóu qiáng wéi zhuǎn guò hòu yuàn, hū tīng lóu xià yī xiǎng, biàn wèn: shì shuí? méi yǒu dá yīng, yǐ xià dé mǎn shēn hán máo zhí shù. zài tīng dé yī shēng hěn xiǎng, nǐ shì zuǒ biān wū lǐ kōng guān nuó dòng de shēng, biàn jué dé tōng shēn fā dǒu, liǎng zhī jiǎo jiù rú dīng zhù, zǒu bù dòng le. lín xǐ lǐ fú wén dé shēng xiǎng ná zhī là gǎn lái kàn shì, mù shēng hái zì zhàn zhe, xīn shàng tū tū de luàn tiào. tíng yī tíng, sān rén tóng dào lóu xià, huàn xǐng dà jiā chū lái qián yuàn. zhú yǐng lǐ, yòu shì huái shù dǐ xià yǐn yǐn yǒu jǐ duō rén zhàn zài nà lǐ. qí shí, tiān shì yīn chén chén de, zhǐ tīng dé fēng chuī huái yè, sù sù yǒu shēng ér yǐ.
穆升掀開帘子，讓心印進去，自己向廚下招呼大家起來。剛由牆囗轉過後院，忽聽樓下一響，便問：「是誰？」沒有答應，已嚇得滿身寒毛直豎。再聽得一聲很響，你似左邊屋裡空棺挪動的聲，便覺得通身發抖，兩隻腳就如釘住，走不動了。林喜、李福聞得聲響；拿枝蠟趕來看視，穆升還自站着，心上突突的亂跳。停一停，三人同到樓下，喚醒大家出來前院。燭影里，又似槐樹底下隱隱有幾多人站在那裡。其實，天是陰沉沉的，只聽得風吹槐葉，簌簌有聲而已。

wū lǐ, tū tóu dài kū jiǎn diǎn chī zhū shān kù. xīn yìn qiáo zhe chī zhū liǎng jiá fēi hóng, yě jué dé bù hǎo. chī zhū zǎo bǎ fēn fù tū tóu de huà, yǔ xīn yìn fù shù yī biàn, jiù huàn tū tóu jiāng yī xiǎo xiāng jiāo gěi xīn yìn dào: zhè shì wǒ de shī wén jí hé nà gè zhǒng zá zhe, tōng gòng yī bǎi èr shí juǎn, nǐ tì wǒ zhuǎn jiāo hé shēng. xuán wén fù bù, lùn yǔ shāo xīn, zhè suàn shén me? zhǐ wǒ yī shēng de xīn xuè, dōu zài zhè lǐ, tuō tā tì wǒ shōu shí ba! xīn yìn jiàn cǐ guāng jǐng, jiù yào rěn zhù kū, yě rěn bú zhù le.
屋裡，禿頭帶哭檢點痴珠衫褲。心印瞧着痴珠兩頰飛紅，也覺得不好。痴珠早把吩咐禿頭的話，與心印覆述一遍，就喚禿頭將一小箱交給心印道：「這是我的詩文集和那各種雜著，通共一百二十卷，你替我轉交荷生。《玄》文覆瓿，《論語》燒薪，這算什麼？只我一生的心血，都在這裡，托他替我收拾吧！」心印見此光景，就要忍住哭，也忍不住了。

lín xǐ děng mǎn miàn lèi hén, bāng zhe tū tóu tì chī zhū cā le shēn shàng, huàn le yī shang, jiā fū ér zuò, xiàng xīn yìn dào: nǐ shì dà jiě tuō de rén, hé wèi yě kū? wǒ zhè huì xīn shàng kōng dàng dàng de, zhǐ yǒu lǎo mǔ shàng rán zài niàn. wèi zi rú wǒ, yǒu bù rú wú. biàn dī xià liǎng diǎn yǎn lèi. yī huì, mù shén jiàn sàn, liǎng jiá de hóng yě jiàn dàn le. mǎn wū zhōng hū jué líng fēng xí xí, chuāng wài yī zhèn zhèn xì yǔ. chī zhū jiào lín xǐ duān guò yī zhāng kàng jǐ, xiàng lǐ fú yào le bǐ yàn, xīn yìn jiǎn yī zhāng jiān zhǐ dì shàng, lín xǐ mó zhuó mò, chī zhū tí qǐ bǐ lái, zài zhǐ shàng xiě le sì jù dào:
林喜等滿面淚痕，幫着禿頭替痴珠擦了身上，換了衣裳，跏趺而坐，向心印道：「你是大解脫的人，何為也哭？我這會心上空蕩蕩的，只有老母尚然在念。為子如我，有不如無。」便滴下兩點眼淚。一會，目神漸散，兩頰的紅也漸淡了。滿屋中忽覺靈風習習，窗外一陣陣細雨。痴珠叫林喜端過一張炕幾，向李福要了筆硯，心印檢一張箋紙遞上，林喜磨着墨，痴珠提起筆來，在紙上寫了四句道：

hǎi shān wǒ jiù xiǎo yóu xiān, dī luò hóng chén sì shí nián
海山我舊小遊仙，滴落紅塵四十年；

yī yè suí fēng guī qù yě, bì yún wú jì shuǐ wú biān.
一葉隨風歸去也，碧雲無際水無邊。

tí bà, zhì bǐ yǐ jǐ ér shì. shí zhèng mǎo sān kè.
題罷，擲筆倚幾而逝。時正卯三刻。

xīn yìn dà tòng, tū tóu děng ní shǒu hào táo, què yuǎn yuǎn de wén dé mán xiāo zhī shēng, jīng shí cái chū. xīn yìn yī miàn kū, yī miàn zhāo hū tū tóu jiāng chī zhū fú xià. zhǐ jiàn róng yán dài xiào, liǎn sè bǐ shēng shí hái jué hǎo kàn, zhǐ shòu gǔ bù yíng yī bǎ. zhè huì, zàn fǔ yǔ nóng yě dào, dà jiā bāng zhe diǎn xiāng zhú fén zhǐ qián, kū gè lèi gān shēng jǐn. xīn yìn lǐng zhe tú zi tú sūn, jiù zài qiū huá táng niàn qǐ dù rén jīng. zàn fǔ yǔ nóng lǐng zhe mù shēng, zhào liào yī shang guān guǒ. yòng de guān, jiù shì tíng fàng lóu xià nà yī kǒu.
心印大慟，禿頭等泥首號啕，卻遠遠的聞得蠻簫之聲，經時才出。心印一面哭，一面招呼禿頭將痴珠扶下。只見容顏帶笑，臉色比生時還覺好看，只瘦骨不盈一把。這會，贊甫、雨農也到，大家幫着點香燭、焚紙錢，哭個淚乾聲盡。心印領着徒子徒孫，就在秋華堂念起度人經。贊甫、雨農領着穆升，照料衣裳棺槨。用的棺，就是停放樓下那一口。

tū tóu zhū shì bù guǎn, zhī zài chuáng qián shǒu shī tòng kū, jiù rú xiào zǐ yì bān. dào le rén liàn, tū tóu tǐ tiē chī zhū shēng qián yì sī, jiāng qiū hén jiǎn de yī liǔ qīng sī yī shuāng zhǐ jia, fèng gè dài ér, guà zài chī zhū jīn shàng qí yú chī zhū xīn ài de gǔ wán, hé qiū hén de dōng xī, jù zhuāng rén guān zhōng. jiāng líng tíng fàng zài qiū huá táng, tū tóu děng lún liú zài líng wéi bàn sù. cì rì, xīn yìn tí shàng yī fù wǎn lián, shì:
禿頭諸事不管，只在床前守屍痛哭，就如孝子一般。到了人殮，禿頭體貼痴珠生前意思，將秋痕剪的一綹青絲、一雙指甲，縫個袋兒，掛在痴珠襟上；其餘痴珠心愛的古玩，和秋痕的東西，俱裝人棺中。將靈停放在秋華堂，禿頭等輪流在靈幃伴宿。次日，心印題上一付輓聯，是：

zǐ xiāng jí mù àn fēi yún, kě lián yǐ zhěn mí liú, yóu zì shāng xīn nán wàng
梓鄉極目黯飛雲，可憐倚枕彌留，猶自傷心南望；

lián shè mù nián xī jiù yǔ, fāng xǐ gāo zhāi mì ěr, hé qī sā shǒu xī guī!
蓮社暮年稀舊雨，方喜高齋密邇，何期撒手西歸！

zhè qiě àn xià.
這且按下。

kàn guān xū zhī: chī zhū fāng cái huà qù, qiū hén què yǐ guī lái. zhèng shì:
看官須知：痴珠方才化去，秋痕卻已歸來。正是：

tiě jǐ chén shā, jiāo tóng rén wéi
鐵戟沉沙，焦桐人囗；

ān dào suì qín, wáng láng zhuó àn.
安道碎琴，王郎斫案。

yù zhī hòu shì rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
欲知後事如何，且聽下回分解。