féng dà yì, míng qí, wú chǔ zhī kuáng shì yě. shì cái ào wù, bù xìn guǐ shén, fán yī cǎo fù mù zhī yāo, jīng shì ér hài sú zhě, bì rǎng bì dāng zhī, zhì zé líng màn huǐ rǔ ér hòu sì, huò huǒ qí cí, huò chén qí xiàng, yǒng wǎng bù gù, yǐ shì rén yì yǐ dǎn qì xǔ zhī.
馮大異，名奇，吳、楚之狂士也。恃才傲物，不信鬼神，凡依草附木之妖，驚世而駭俗者，必攘臂當之，至則凌慢毀辱而後巳，或火其祠，或沉其像，勇往不顧，以是人亦以膽氣許之。

zhì yuán dīng chǒu, qiáo jū shàng cài zhī dōng mén yǒu gù zhī jìn cūn, shí bīng xiǎn zhī hòu, dàng wú rén jū, huáng shā bái gǔ, yī wàng jí mù. wèi zhì ér xié rì xī chén, chóu yún sì qǐ, jì wú lǚ diàn, hé yǐ ān pō. dào páng yǒu yī gǔ bó lín, jí tóu shēn ér rù, yǐ shù shǎo qì. xiū yù míng qí qián, chái hú háo qí hòu. qǐng zhī, yǒu qún yā jiē chì ér xià, huò qí yī zú ér tí, huò gǔ shuāng yì ér wǔ, jiào zào guài è, xún huán zuò zhèn. fù yǒu bā jiǔ sǐ shī, jiāng wò zuǒ yòu, yīn fèng sà sà, fēi yǔ zhòu zhì, jí léi yī shēng, qún shī huán qǐ, jiàn dà yì zài shù xià, yǒng yuè qū fù. dà yì jí pān yuán shàng shù yǐ bì zhī, qún shī huán rào qí xià, huò xiào huò lì, huò zuò huò lì, xiāng yǔ dà yán yuē: jīn yè bì qǔ cǐ rén! bù rán, wú shǔ jiāng yǒu jiù yǐ ér yún shōu yǔ zhǐ, yuè guāng chuān lòu, jiàn yī yè chā zì yuǎn ér zhì, tóu yǒu èr jiǎo, jǔ tǐ qīng sè, dà hū kuò bù, jìng zhì lín xià, yǐ shǒu cuō sǐ shī, zhāi qí tóu ér shí zhī, rú dàn guā zhī zhuàng shí qì, bǎo wò, hān shuì zhī shēng dòng dì. dà yì dù bù kě jiǔ liú, chéng qí shú mèi, xià shù bèng yì, xíng bù bǎi bù, zé yè chā yǐ zài hòu yǐ, shě mìng ér bēn, jǐ wèi suǒ jí. yù yī fèi sì, jí rù tóu zhī, dōng xī láng jiē qīng dào, wéi ōu shàng yǒu fó xiàng yī qū, qí zhuàng shén wěi. jiàn fú bèi yǒu yī xué, dà yì jì qióng, cuàn shēn rù xué, qián yú fù zhōng, zì wèi dé suǒ tuō, kě wú yú yǐ. hū wén fó xiàng gǔ fù ér xiào yuē: bǐ qiú zhī ér bù dé, wú bù qiú ér zì zhì, jīn yè hǎo dùn diǎn xīn, bù yòng shí zhāi yě! jí zhèn xùn ér qǐ, qí xíng shén zhòng, jiāng shí bù xǔ, wèi mén xiàn suǒ ài. cù rán pū dì, tǔ mù láng jí, tāi gǔ mí suì yǐ. dà yì dé chū, yóu tài yán yuē: hú guǐ nòng rǔ gōng, fǎn zì duō qí huò yǐ! jí chū sì ér xíng. yáo wàng yě zhōng, dēng zhú yíng huáng, zhū rén yī ràng ér zuò. xǐ shén, chí wǎng fù zhī. jí zhì, zé jiē wú tóu zhě yě, yǒu tóu zhě zé wú yī bì, huò quē yī zú. dà yì bù gù ér zǒu. zhū guǐ nù yuē: wú bèi fāng cǐ hān chàng, cǐ rén dà dǎn, gǎn lái chōng tū! zhèng dāng zhí zhī yǐ wèi pú zì ěr. jí liàng qiāng xiāo hǒu, huò bó niú fèn ér zhì, huò jué rén gǔ ér tóu, wú tóu zhě zé tí tóu yǐ chèn zhī. qián zǔ yī yǒng, dà yì luàn liú ér dù, zhū guǐ zhì yǒng. zé bù gǎn yuè. mò jí bàn lǐ, dà yì huí gù, yóu wén xuān huá zhī shēng, mǐ mǐ bù yǐ. xū yú, yuè duò, bù biàn qī jìng, shī zú zhuì yī kēng zhōng, qí shēn wú dǐ, nǎi guǐ gǔ yě. hán shā mī mù, yīn qì chè gǔ, qún guǐ cuì yān. yǒu chì fā ér shuāng jiǎo zhě, lǜ máo ér liǎng yì zhě, niǎo huì ér liáo yá zhě, niú tóu ér shòu miàn zhě, jiē shēn rú lán diàn, kǒu tǔ huǒ yàn, jiàn dà yì zhì, xiāng hè yuē: chóu rén zhì yǐ! jí yǐ tiě niǔ xì qí jǐng, pí lǜ shuān qí yāo, qū zhì guǐ wáng zhī zuò xià, gào yuē: cǐ jí zài shì bù xìn guǐ shén, líng rǔ wú tú zhī kuáng shì yě. guǐ yù nù zé zhī yuē: rǔ jù wǔ tǐ ér yǒu zhī shí. qǐ bù wén guǐ shén zhī dé qí shèng yǐ hū? kǒng zǐ shèng rén yě, yóu yuē jìng ér yuǎn zhī. dà yì suǒ wèi zài guǐ yī chē, xiǎo yǎ tīng wèi wèi guǐ wèi yù. tā rú zuǒ chuán suǒ jì, jìn jǐng zhī mèng, bó yǒu zhī shì, jiē shì wù yě. rǔ wèi hé rén, yóu yán qí wú? wú shòu rǔ wǔ jiǔ yǐ! jīn xìng xiāng yù, wú wū dé ér gān xīn yān. jí mìng zhòng guǐ xiè qí guān shang, jiā yǐ chuí chǔ, liú xiě lín lí, qiú sǐ bù dé. guǐ wáng nǎi wèi zhī yuē: rǔ yù diào ní chéng jiàng hū? rǔ yù shēn zhǎng sān zhàng hū? dà yì niàn ní qǐ kě wèi jiàng, yīn yuàn shēn zhǎng sān zhàng. zhòng guǐ jí zuó zhī yú shí chuáng zhī shàng, rú cuō fěn zhī zhuàng, zhòng shǒu fǎn fù ér àn mó zhī, bù jué jiàn zhǎng, yǐ ér fú qǐ, guǒ sān zhàng yǐ, niǎo niǎo rú zhú gān yān. zhòng xiào rǔ zhī, hū wèi zhǎng gān guài. wáng yòu wèi zhī yuē: rǔ yù zhǔ yòu chéng zhī hū? rǔ yù shēn ǎi yī chǐ hū? dà yì fāng kǔ qí zhǎng, bù néng zì lì. jí yuàn shēn ǎi yī chǐ. zhòng guǐ yòu qū zhì shí chuáng shàng, rú àn miàn zhī zhuàng, jí lì yī nà, gǔ jié zhé zhé yǒu shēng, nǎi yōng zhī qǐ, guǒ yī chǐ yǐ, tuán luán rú jù xiè yān. zhòng yòu xiào rǔ zhī, hū wèi péng qí guài. dà yì pán shān yú dì, bù shèng qí kǔ. páng yǒu yī lǎo guǐ, fǔ zhǎng dà xiào yuē: zú xià píng rì bù xìn guǐ guài, jīn rì hé gù zuò cǐ xíng hái? nǎi qǐng yú zhòng yuē: bǐ suī wú lǐ, bì zāo rǔ yì shén yǐ, kě lián xǔ, qǐng yòu zhī! jí yǐ liǎng shǒu tí qiè dà yì ér dǒu sǒu zhī, xū yè fù gù. dà yì qiú hái, zhū guǐ yuē: rǔ jì dào cǐ, bù kě tú fǎn, wú děng gè yǒu yī wù xiāng zèng, suǒ guì rén jiān zhī yǒu wǒ bèi ěr. lǎo guǐ yuē: rán zé, yǐ hé wù zèng zhī? yī guǐ yuē: wú zèng yǐ bō yún zhī jiǎo. jí yǐ liǎng jiǎo zhì yú dà yì zhī é, jí rán xiāng xiàng. yī guǐ yuē: wú zèng yǐ shào fēng zhī zuǐ. jí yǐ yī tiě zuǐ jiā yú qí chún, jiān ruì rú niǎo huì yān. yī guǐ yuē: wú zèng yǐ zhū huá zhī fā. jí yǐ chì shuǐ rǎn qí fā, jiē péng sēng ér shàng zhǐ, qí sè rú huǒ. yī guǐ yuē: wú zèng yǐ bì guāng zhī jīng. jí yǐ èr qīng zhū qiàn yú qí mù, zhàn zhàn ér bì sè yǐ. lǎo guǐ suì sòng zhī chū kēng yuē: shàn zì zhēn zhòng, xiàng zhě qún xiǎo hùn dú, xìng wù jì huái yě. dà yì suī dé chū, rán ér dǐng bō yún zhī jiǎo, dài shào fēng zhī zuǐ, bèi zhū huá zhī fā, hán bì guāng zhī jīng, yǎn rán chéng yī qí guǐ. dào jiā, qī nú bù gǎn rèn chū shì, zhòng gòng jù guān. yǐ wèi guài wù, xiǎo ér zé jīng tí ér táo bì. suì bì hù bù shí, fèn mèn ér sǐ. lín sǐ, wèi qí jiā yuē: wǒ wèi zhū guǐ suǒ kùn, jīn qí sǐ yǐ! kě duō yǐ zhǐ bǐ zhì jiù zhōng, wǒ jiāng sòng zhī yú tiān. shù rì zhī nèi, cài zhōu yǒu yī qí shì, shì wǒ de lǐ zhī shí yě, kě lì jiǔ ér hè wǒ yǐ. yán qì ér shì. guò sān rì, bái zhòu fēng yǔ dà zuò, qù wù sì sāi, léi tíng pī lì, shēng zhèn huán yǔ, wū wǎ jiē fēi, dà mù jǐn bá, jīng sù shǐ jì. zé suǒ duò zhī kēng, xiàn wèi yī jù zé, mí màn shù lǐ, qí shuǐ jiē chì. hū wén jiù zhōng zuò yǔ yuē: sòng yǐ de lǐ! zhū guǐ jiē yí miè wú yí! wú fǔ yǐ wú zhèng zhí, mìng wèi tài xū diàn sī fǎ, zhí rèn lóng zhòng, bù fù zài lái rén shì yǐ. qí jiā jì ér zàng zhī, xī xiǎng zhī jiān, rú yǒu líng yān.
至元丁丑，僑居上蔡之東門有故之近村，時兵燹之後，盪無人居，黃沙白骨，一望極目。未至而斜日西沉，愁雲四起，既無旅店，何以安泊。道旁有一古柏林，即投身而入，倚樹少憩。鵂鷸鳴其前，豺狐嗥其後。頃之，有群鴉接翅而下，或跂一足而啼，或鼓雙翼而舞，叫噪怪惡，循環作陣。復有八九死屍，僵臥左右，陰鳳颯颯，飛雨驟至，疾雷一聲，群屍環起，見大異在樹下，踴躍趨附。大異急攀緣上樹以避之，群屍環繞其下，或嘯或詈，或坐或立，相與大言曰：「今夜必取此人！不然，吾屬將有咎」已而雲收雨止，月光穿漏，見一夜叉自遠而至，頭有二角，舉體青色，大呼闊步，徑至林下，以手撮死屍，摘其頭而食之，如啖瓜之狀；食訖，飽臥，鼾睡之聲動地。大異度不可久留，乘其熟寐，下樹迸逸，行不百步，則夜叉已在後矣，捨命而奔，幾為所及。遇一廢寺，急入投之，東西廊皆傾倒，惟毆上有佛像一軀，其狀甚偉。見佛背有一穴，大異計窮，竄身入穴，潛於腹中，自渭得所託，可無虞矣。忽聞佛像鼓腹而笑曰：「彼求之而不得，吾不求而自至，今夜好頓點心，不用食齋也！」即振迅而起，其行甚重，將十步許，為門限所礙。蹴然仆地，土木狼籍，胎骨糜碎矣。大異得出，猶太言曰：「胡鬼弄汝公，反自掇其禍矣！」即出寺而行。遙望野中，燈燭熒煌，諸人揖讓而坐。喜甚，弛往赴之。及至，則皆無頭者也，有頭者則無一臂，或缺一足。大異不顧而走。諸鬼怒曰：「吾輩方此酣暢，此人大膽，敢來衝突！正當執之以為脯胾耳。」即踉蹡哮吼，或搏牛糞而擲，或攫人骨而投，無頭者則提頭以趁之。前阻一永，大異亂流而渡，諸鬼至永。則不敢越。驀及半里，大異回顧，猶聞喧譁之聲，靡靡不已。須臾，月墮，不辨蹊徑，失足墜一坑中，其深無底，乃鬼谷也。寒沙眯目，陰氣徹骨，群鬼萃焉。有赤發而雙角者，綠毛而兩翼者，鳥喙而獠牙者，牛頭而獸面者，皆身如藍靛，口吐火焰，見大異至，相賀曰：「仇人至矣！」即以鐵紐系其頸，皮繂拴其腰，驅至鬼王之座下，告曰：「此即在世不信鬼神，凌辱吾徒之狂士也。」鬼玉怒責之曰：「汝具五體而有知識。豈不聞鬼神之德其盛矣乎？孔子聖人也，猶曰敬而遠之。大《易》所謂載鬼一車，《小雅》聽謂為鬼為蜮。他如《左傳》所紀，晉景之夢，伯有之事，皆是物也。汝為河人，猶言其無？吾受汝侮久矣！今幸相遇，吾烏得而甘心焉。」即命眾鬼卸其冠裳，加以棰楚，流血淋漓，求死不得。鬼王乃謂之曰：「汝欲調泥成醬乎？汝欲身長三丈乎？」大異念泥豈可為醬，因願身長三丈。眾鬼即捽之於石床之上，如搓粉之狀，眾手反覆而按摩之，不覺漸長，已而扶起，果三丈矣，裊裊如竹竿焉。眾笑辱之，呼為長竿怪。王又謂之曰：「汝欲煮右成汁乎？汝欲身矮一尺乎？」大異方苦其長，不能自立。即願身矮一尺。眾鬼又驅至石床上，如按面之狀，極力一捺，骨節磔磔有聲，乃擁支起，果一尺矣，團圞如巨蟹焉。眾又笑辱之，呼為蟛蜞怪。大異蹣跚於地，不勝其苦。旁有一老鬼，撫掌大笑曰：「足下平日不信鬼怪，今日何故作此形骸？」乃請於眾曰：「彼雖無禮，毖遭辱亦甚矣，可憐許，請宥之！」即以兩手提挈大異而抖擻之，須曳復故。大異求還，諸鬼曰：「汝既到此，不可徒返，吾等各有一物相贈，所貴人間知有我輩耳。」老鬼曰：「然則，以何物贈之？」一鬼曰：「吾贈以撥雲之角。」即以兩角置於大異之額，岌然相向。一鬼曰：「吾贈以哨風之嘴。」即以一鐵嘴加於其唇，尖銳如鳥喙焉。一鬼曰：「吾贈以朱華之發。」即以赤水染其發，皆鬅鬙而上指，其色如火。一鬼曰：「吾贈以碧光之睛。」即以二青珠嵌於其目，湛湛而碧色矣。老鬼遂送之出坑曰：「善自珍重，向者群小溷瀆，幸勿記懷也。」大異雖得出，然而頂撥雲之角，戴哨風之嘴，被朱華之發，含碧光之睛，儼然成一奇鬼。到家，妻孥不敢認；出市，眾共聚觀。以為怪物，小兒則驚啼而逃避。遂閉戶不食，憤懣而死。臨死，謂其家曰：「我為諸鬼所困，今其死矣！可多以紙筆置柩中，我將訟之於天。數日之內，蔡州有一奇事，是我得理之時也，可瀝酒而賀我矣。」言訖而逝。過三日，白晝風雨大作，去霧四塞，雷霆霹靂，聲振寰宇，屋瓦皆飛，大木盡拔，經宿始霽。則所墮之坑，陷為一巨澤，瀰漫數里，其水皆赤。忽聞柩中作語曰：「訟已得理！諸鬼皆夷滅無遺！無府以吾正直，命為太虛殿司法，職任隆重，不復再來人世矣。」其家祭而葬之，肸蠁之間，如有靈焉。