fū ěr mù zhī wài, wú yǒu guài zhě. yú yǐ wèi bù rán yě, shuǐ zhì hán ér yǒu wēn quán zhī rè, huǒ zhì rè ér yǒu xiāo qiū zhī hán. zhòng zhě yīng shěn ér yǒu fú shí zhī shān, qīng zhě dāng fú ér yǒu shěn yǔ zhī shuǐ. chún yú néng pōu lú yǐ lǐ nǎo, yuán huà néng kū fù yǐ huàn wèi. yǎng yóu fú qīng líng zhī zuǒ chì, yàn dān shǐ zhòng jī zhī yè míng. jiē qí lì yǐ. wèi xià bì zhǎng, ér jì mài kū yān wèi dōng bì sǐ, ér zhú bǎi mào yān. wèi shǐ bì zhōng, ér tiān dì wú qióng yān wèi shēng bì sǐ, ér guī shé zhǎng cún yān. ruò wèi shòu qì zhě jiē yǒu yí dìng, zé zhì yǒu huà shèn, què zhī wèi há, rǎng chóng rén fǎn yì, chuān wā fèn fēi, shǔ huà wèi rú, cǎo sǐ wèi yíng, rén huà wèi hǔ, shé huà wèi lóng, qí bù rán hū? jí qí gān què zhī lái, xīng xīng shí wǎng, tài shī zhī zhū ér jié gǔ, jīn tiān jù jiǔ hù yǐ wèi zhèng, xuān yuán hòu fèng míng ér diào lǜ, táng yáo guān jiá yǐ hòu shí, cǐ yòu wèi bì liè yú rén yě. xiāo yáo guó cōng biàn ér wèi jiǔ, zhuàng wǔ xiàn sāng huà ér wèi bǎi, rǔ nán zhī zhú biàn ér wèi shé, yīn yù zhī téng huà ér wèi dān. lú wèi shì zhōng, huà wèi shuāng bái hú wáng qiáo wèi yè lìng, biàn zuò liǎng fēi fú. liàng yǐ duō yǐ, gù zuò zhì guài piān.
夫耳目之外,無有怪者。余以為不然也,水至寒而有溫泉之熱,火至熱而有蕭丘之寒。重者應沈而有浮石之山,輕者當浮而有沈羽之水。淳于能剖臚以理腦,元化能刳腹以浣胃。養由拂蜻蛉之左翅,燕丹使眾雞之夜鳴。皆其例矣。謂夏必長,而薺麥枯焉;謂冬必死,而竹柏茂焉。謂始必終,而天地無窮焉;謂生必死,而龜蛇長存焉。若謂受氣者皆有一定,則雉有化蜃,雀之為蛤,壤蟲亻反翼,川蛙奮蜚,鼠化為鴽,草死為螢,人化為虎,蛇化為龍,其不然乎?及其乾鵲知來,猩猩識往,太師蜘蛛而結罟,金天據九扈以為政,軒轅候鳳鳴而調律,唐堯觀莢以候時,此又未必劣於人也。逍遙國蔥變而為韭,壯武縣桑化而為柏,汝南之竹變而為蛇,茵郁之藤化而為單。盧為侍中,化為雙白鵠;王喬為鄴令,變作兩飛鳧。諒以多矣,故作《志怪篇》。
qín qīng wèi yǒu rén yuē: hán é dōng zhī qí, zhì yōng mén yù gē, jì ér yú xiǎng rào liáng, sān rì bù jué, yù nì lǚ rén rǔ zhī, é yīn jǔ shēng āi kū, yī kū lǎo shào bēi chóu, sān rì bù shí, é fù jǔ shēng zhǎng gē, yī lǐ wǔ bù néng zì jìn, wàng xiàng zhī bēi yě. nǎi hòu lù zhī, yōng mén rén zhì jīn shàn gē,
秦青謂友人曰:「韓娥東之齊,至雍門鬻歌,既而餘響繞樑,三日不絕,遇逆旅人辱之,娥因舉聲哀哭,一哭老少悲愁,三日不食,娥復舉聲長歌,一里舞不能自禁,忘向之悲也。乃厚賂之,雍門人至今善歌,
yǒu rén yǐ yōu shī xiàn zhōu mù wáng, shén qiǎo, néng zuò mù rén, qū zǒu fǔ yǎng rú rén. lǐng qí yí zé kě yǔ, pěng qí shǒu zé kě wǔ. wáng yǔ shèng jī gòng guān, mù rén yín qí mù, zhāo wáng zuǒ yòu shì zhě, wáng dà nù, yù zhū yōu shī, yōu shī dà bù, nǎi pōu mù yǐ shì wáng, jiē fù huì gé mù suǒ wèi, wǔ zàng wán jù, wáng dà yuè, nǎi fèi qí gān, zé mù bù néng yín fèi qí xīn, zé kǒu bù néng yǔ fèi qí pí, zé shǒu bù néng yùn. wáng hòu cì zhī.
有人以優師獻周穆王,甚巧,能作木人,趨走俯仰如人。領其頤則可語,捧其手則可舞。王與盛姬共觀,木人寅其目,招王左右侍者,王大怒,欲誅優師,優師大怖,乃剖木以示王,皆附會革木所為,五臟完具,王大悅,乃廢其肝,則目不能寅;廢其心,則口不能語;廢其脾,則手不能運。王厚賜之。
zhōu mù wáng shí, xī jí yǒu huà rén, néng rù shuǐ huǒ, guàn jīn shí, fǎn shān chuān, yí chéng guō, mù wáng wèi qǐ zhōng tiān zhī tái, zhèng wèi zòu chéng yún zhī lè, yuè yuè xiàn yù yī, rì rì jiàn yù shí, huàn rén yóu bù kěn shě, nǎi xié wáng zhì huàn rén zhī gōng, gòu yǐ jīn yín, luò yǐ zhū yù, bí kǒu suǒ nà, jiē fēi rén jiān wù yě. yóu shì wáng xīn yàn gōng shì, huàn rén yì zhī ěr, wáng dà yuè, sì zhì yuǎn yóu.
周穆王時,西極有化人,能入水火,貫金石,反山川,移城郭,穆王為起中天之台,鄭衛奏承雲之樂,月月獻玉衣,日日薦玉食,幻人猶不肯舍,乃攜王至幻人之宮,構以金銀,絡以珠玉,鼻口所納,皆非人間物也。由是王心厭宮室,幻人易之耳,王大悅,肆志遠遊。
duǎn rén zài kāng jū guó běi, nán nǚ jiē zhǎng sān chǐ.
短人在康居國北,男女皆長三尺。
fū yú guó yǒu měi zhū, dà rú suān zǎo.
夫余國有美珠,大如酸棗。
hǎi zhōng de yī bù hè zhǎng sān zhàng.
海中得一布褐長三丈。
tiān xià zhī dà wù, yǒu běi hǎi zhī xiè, jǔ qí áo néng jiā shān yān. yǒu dōng hǎi zhī yú yān, yǒu hǎi yàn yān, yī rì féng yú tóu, qī rì yù yú wěi. yú chǎn, sān bǎi lǐ hǎi shuǐ rú xuè.
天下之大物,有北海之蟹,舉其螯能加山焉。有東海之魚焉,有海燕焉,一日逢魚頭,七日遇魚尾。魚產,三百裏海水如血。
dà yuè zhī jí xī hú, yǒu niú míng yuē rì jí, jīn rì gē qǔ qí ròu yī èr jīn, míng rì chuāng jí yù. gù hàn rén yǒu zhì qí guó zhě, xī hú yǐ cǐ niú shì zhī. hàn rén duì yuē: wú guó yǒu chóng dà rú xiǎo zhǐ, míng yuē cán, shí sāng yè ér tǔ sī. wài guó rén fù bù xìn yǒu cán.
大月支及西胡,有牛名曰日及,今日割取其肉一二斤,明日瘡即愈。故漢人有至其國者,西胡以此牛示之。漢人對曰:「吾國有蟲大如小指,名曰蠶,食桑葉而吐絲。」外國人復不信有蠶。
dōng nán yǒu táo dōu, shān shān yǒu dà táo shù, shàng yǒu tiān jī, rì chū chū zhào cǐ táo, tiān jī jí míng, tiān xià zhī jī gǎn zhī ér míng, shù xià yǒu liǎng guǐ, duì shù chí wěi suǒ, qǔ bù xiáng zhī guǐ shí zhī. jīn rén zhēng dàn zuò liǎng táo gěng, yǐ suǒ zhōng zhì xióng jī, fǎ hū cǐ yě.
東南有桃都,山山有大桃樹,上有天雞,日初出照此桃,天雞即鳴,天下之雞感之而鳴,樹下有兩鬼,對樹持葦索,取不祥之鬼食之。今人正旦作兩桃梗,以索中置雄雞,法乎此也。
yù zhī jīng wèi bái hǔ, jīn zhī jīng wèi chē qú. fēng zhī qiān suì wèi hǔ pò, tóng zhī jīng wèi nú, xī zhī jīng wèi bì, sōng zhī qiān suì wèi fú líng.
玉之精為白虎,金之精為車渠。楓脂千歲為琥珀,銅之精為奴,錫之精為婢,松脂千歲為茯苓。
dà qín guó rén zhǎng shí zhàng, xiǎo qín guó rén zhǎng bā chǐ, yī zú guó rén zhǎng jiǔ cùn.
大秦國人長十丈,小秦國人長八尺,一足國人長九寸。
nǚ guó yǒu héng chí shuǐ. fù rén rù yù, chū zé yùn, ruò shēng nán zǐ, sān nián jí sǐ.
女國有橫池水。婦人入浴,出則孕,若生男子,三年即死。
shén zhōu zhī shàng yǒu bù sǐ cǎo, shì gū miáo, rén yǐ sǐ, cǐ cǎo fù zhī jí huó. qín shǐ huáng shí, dà yuàn zhōng duō wǎng sǐ zhě, yǒu niǎo rú wū zhuàng, xián cǐ cǎo zhuì dì, yǐ zhī fù sǐ rén, jí qǐ zuò. shǐ huáng qiǎn wèn běi guō guǐ gǔ xiān shēng, yún, dōng hǎi bǐng zhōu shàng bù sǐ zhī cǎo, shēng qióng tián zhōng.
神洲之上有不死草,似菰苗,人已死,此草覆之即活。秦始皇時,大苑中多枉死者,有鳥如烏狀,銜此草墜地,以之覆死人,即起坐。始皇遣問北郭鬼谷先生,雲,東海稟洲上不死之草,生瓊田中。
qín shǐ huáng wén guǐ gǔ xiān shēng yán, yīn qiǎn xú fú rù hǎi qiú jīn cài yù shū, bìng yī cùn rèn
秦始皇聞鬼谷先生言,因遣徐福入海求金菜玉蔬,並一寸葚
qín wáng qiǎn xú fú qiú sāng shèn yú bì hǎi zhī zhōng, hǎi zhōng zhǐ yǒu fú sāng shù, zhǎng shù qiān zhàng, shù liǎng gēn tóng shēng, gèng xiāng yī yǐ, shì míng fú sāng, xiān rén shí qí shèn, ér tǐ zuò jīn guāng, fēi téng yuán gōng yě.
秦王遣徐福求桑椹於碧海之中,海中止有扶桑樹,長數千丈,樹兩根同生,更相依倚,是名扶桑,仙人食其椹,而體作金光,飛騰元宮也。
yù zhāng yǒu shí, yǐ shuǐ guàn zhī biàn rè, yǐ dǐng zhì qí shàng, zhuó shí zé rè. zhāng mào xiān bó wù jūn zǐ yě, léi kǒng zhāng yì yī shí zhī xué shì yě. rù luò jī cǐ shí yǐ shì zhāng, zhāng yuē: suǒ wèi rán shí yě. yú cóng xiōng mài wèi guǎng zhōu, cháng zhì shù piàn, zhǔ shí yóu xū shāo zhī.
豫章有石,以水灌之便熱,以鼎置其上,灼食則熱。張茂先博物君子也,雷孔章亦一時之學士也。入洛齎此石以示張,張曰:「所謂燃石也。余從兄勱為廣州,嘗致數片,煮食猶須燒之。」
yú bǐng shēn suì hūn, chū hūn zhī rì, fēng jǐng sháo hé, mò nǎi jué yì, qī zhì mén ér jí fēng dà qǐ, zhé mù fà wū, wú hé ér fēi xuě luàn xià, wéi màn jiē bái, fān sǎ wū nèi, mò bù gǎo sù, nǎi zhì chuí fù lán wǎ, yǒu shí fēi zhuì, cǐ yì guài shì yě. zhì qī rì zhī shí, tiān jǐng tián hé, wú hé yún yì, é ér hóng tāo bō liú, jǐng hùn jù yì, hūn xiǎo bù fēn, cóng shū guǎng zhōu chāng zhù zài xī zhōu nán mén, xīn fù jiāng hái xī zhōu, chē zhì guǎng zhōu mén, ér guǎng zhōu yǔn shì, yòu guài shì yě. sàng hái zhī rì, fù dà yǔ zhù, chē zhóu zhé rǎng, bù fù dé qián, ěr rì tiān léi zhèn xī zhōu tīng shì, liǎng zhù jù shí fěn suì, yú shí mò bù zhàn lì, cǐ yòu yóu wèi guài yě.
余丙申歲婚,初婚之日,風景韶和,末乃覺異,妻至門而疾風大起,折木髮屋,無何而飛雪亂下,帷幔皆白,翻灑屋內,莫不縞素,乃至垂覆闌瓦,有時飛墜,此亦怪事也。至七日之時,天景恬和,無何雲翳,俄而洪濤波流,井溷俱溢,昏曉不分,從叔廣州昌住在西州南門,新婦將還西州,車至廣州門,而廣州殞逝,又怪事也。喪還之日,復大雨{注},車軸折壤,不復得前,爾日天雷震西州聽事,兩柱俱時粉碎,於時莫不戰慄,此又尤為怪也。
jīng zhōu tíng zhāi, shèng xià zhī yuè wú bái niǎo, yú jí qǐn chù yú qí zhōng, jí yí yú zhāi, zé jù wén zhī shēng rú léi, shù zhàng zhī jiān, rú cǐ zhī yì.
荊州亭齋,盛夏之月無白鳥,余亟寢處於其中,及移余齋,則聚蚊之聲如雷,數丈之間,如此之異。
huò shì yòng, huò shì bù jiàn zhě, hé zé shù bǎi suì, gǔ zhī bù xǐ, shuǐ zhī bù jué zhě, shēng qìng jì, qìng jì zhuàng rú rén, qí zhǎng sì cùn, yī huáng guān, chéng xiǎo mǎ, yǐ qí míng hū zhī, kě shǐ qiān lǐ wài yī rì fǎn bào.
或世用,或世不見者,涸澤數百歲,谷之不徙,水之不絕者,生慶忌,慶忌狀如人,其長四寸,衣黃冠,乘小馬,以其名呼之,可使千里外一日反報。
běi zé zhī jīng, shēng yú chóng zhě, yī tóu liǎng shēn, zhuàng ruò shé, yǐ qí míng hū zhī, kě yǐ qǔ yú biē, cǐ bìng hé shuǐ zhī jīng yě.
北澤之精,生於蟲者,一頭兩身,狀若蛇,以其名呼之,可以取魚鱉,此並涸水之精也。
qí huán gōng běi zhēng gū zhú, wèi zhì bēi ěr zhī xī, jiàn rén zhǎng yī chǐ, xíng jù yān, yòu qū yī ér zǒu mǎ qián, zuǒ yòu jiē bù jiàn. huán gōng yuē: wú shì zhī bù jì yě, qǐ yǒu rén ruò cǐ hū? guǎn zhòng yuē: chén wén shān shén yǒu yú ér, zhuàng zhǎng yī chǐ ér rén xíng, jiàn cǐ bà wáng zhī jūn xìng, zé shān shén jiàn yě. zǒu mǎ, qián dǎo zhī yě qū yī, qián yǒu shuǐ yě yòu qū yī, cóng yòu fāng kě shè yě. zhì bēi ěr zhī xī, yǒu zàn shuǐ zhě, gōng nǎi cóng yòu fāng ér shè, jì jì shuǐ, gōng bài guǎn zhòng yú mǎ qián yuē: zhòng fù shèng rén yě. guǎn zhòng yuē: shèng rén xiān zhī wú xíng, jīn yǐ yǒu xíng, chén fēi shèng rén yě, shàn chéng jiào ěr.
齊桓公北征孤竹,未至卑耳之溪,見人長一尺,形具焉,右祛衣而走馬前,左右皆不見。桓公曰:「吾事之不濟也,豈有人若此乎?」管仲曰:「臣聞山神有俞兒,狀長一尺而人形,見此霸王之君興,則山神見也。走馬,前導之也;祛衣,前有水也;右祛衣,從右方可涉也。」至卑耳之溪,有贊水者,公乃從右方而涉,既濟水,公拜管仲於馬前曰:「仲父聖人也。」管仲曰:「聖人先知無形,今已有形,臣非聖人也,善承教爾。」
huán gōng yǔ guǎn zhòng hé mén ér móu fá jǔ, wèi fā ér yǐ wén yú guó. huán gōng nù, guǎn zhòng yuē: guó bì yǒu shèng rén. huán gōng yuē: rán, yǒu yì xí, bì shì rén yě. shǎo qǐng dōng guō rén fù zhì, huán gōng wèn yuē: zi yán fá jǔ yě? yuē: rán! gōng yuē: hé yǐ zhī zhī? yuē: chén shì èr jūn zhī zài shàng yě, kǒu kāi ér hé, shì yán jǔ yě. jǔ shǒu ér zhǐ, yòu dāng jǔ yě. jūn yǒu jiǎ bīng zhī sè, chén shì yǐ zhī zhī yě.
桓公與管仲闔門而謀伐莒,未發而已聞於國。桓公怒,管仲曰:「國必有聖人。」桓公曰:「然,有藝席,必是人也。」少頃東郭壬阝至,桓公問曰:「子言伐莒也?」曰:「然!」公曰:「何以知之?」曰:「臣視二君之在上也,口開而闔,是言莒也。舉手而指,又當莒也。君有甲兵之色,臣是以知之也。」
shān zhōng yǒu yín rì chēng yú lì zhě, hǔ yě chēng dāng lù zhě, láng yě. chén rì chēng yǔ shī zhě, lóng yě. zhī qí wù, bù néng wèi hài yǐ.
山中有寅日稱虞吏者,虎也;稱當路者,狼也。辰日稱雨師者,龍也。知其物,不能為害矣。
shān jīng rú xiǎo ér ér dú zú, zú xiàng hòu, xǐ fàn rén, míng zhī, hū zhī jí zhǐ, yī míng rè liù, kě jiān hū zhī. yè zài shān zhōng jiàn hú rén zhě, tóng qián jīng yě jiàn qín rén zhě, bǎi suì mù yě zhōng yè jiàn huǒ guāng zhě, yì jiǔ kū mù yě.
山精如小兒而獨足,足向後,喜犯人,名支,呼之即止,一名熱六,可兼呼之。夜在山中見胡人者,銅錢精也;見秦人者,百歲木也;中夜見火光者,亦久枯木也。
wài guó fāng shì néng zhòu, néng lín yuān yǔ bù, lóng fú chū, yǒu wù zhǎng shù shí zhàng, fāng shì zhòu zhī jí suō zhǎng shù cùn, duō qǔ zhe hú zhōng, zhé yǒu sì wǔ, yǐ shuǐ kǒu kǒu yú guó shǎo yǔ, huàn zhě zhé jī cǐ lóng wǎng mài zhī, yī lóng zhí jīn shí jīn, kǒu kǒu tóu zhì shuǐ zhōng zé xìng yún yǔ.
外國方士能咒,能臨淵禹步,龍浮出,有物長數十丈,方士咒之即縮長數寸,掇取著壺中,輒有四五,以水口口余國少雨,患者輒齎此龍往賣之,一龍直金十斤,口口頭置水中則興雲雨。
jù guī zài shā yǔ jiān, bèi shàng shēng shù mù rú yuān dǎo, cháng yǒu shāng rén yī qí cǎi xīn, jí zuò shí, guī bèi zhuó, rè biàn hái hǎi, yú shì sǐ zhě shù shí rén.
巨龜在沙嶼間,背上生樹木如淵島,嘗有商人依其採薪,及作食,龜被灼,熱便還海,於是死者數十人。
hǎi yā dà rú é, bān bái wén, yì míng wén niǎo.
海鴨大如鵝,班白文,亦名文鳥。
shuǐ hú dà ér wú wěi, hé míng rú hú, shēng zài shuǐ dǐ.
水鵠大而無尾,和鳴如鵠,聲在水底。
jīng ní yī míng hǎi qiú, xué jū hǎi dǐ, jīng rù xué zé shuǐ yì wèi cháo lái, jīng chū xué zé shuǐ rù wèi cháo tuì, jīng ní jì chū rù yǒu jié, gù cháo shuǐ yǒu qī.
鯨鯢一名海酋,穴居海底,鯨入穴則水溢為潮來,鯨出穴則水入為潮退,鯨鯢既出入有節,故潮水有期。
yòng zǐ zhī zhǔ shí, shí měi rú yù, shí zhī kě gèng diào hé wǔ wèi, xià jú pí cōng shì, míng shān zhī xià shēng cōng jiǔ zhě, shì gǔ rén shí shí zhǒng yě. gù yǔ yuē: níng dé yī bǎ wǔ jiā, bù yòng jīn yù mǎn chē níng dé yī piàn dì yú, bù yòng míng yuè bǎo zhū. wǔ jiā yī míng jīn yán, dì yú yī míng yù shì, wéi cǐ èr wù, kě yǐ zhǔ shí.
用紫芝煮石,石美如芋,食之可更調和五味,下橘皮蔥豉,名山之下生蔥韭者,是古人食石種也。故語曰:「寧得一把五加,不用金玉滿車;寧得一片地榆,不用明月寶珠。」五加一名金鹽,地榆一名玉豉,唯此二物,可以煮石。
yǒu shù míng dú gēn, fēn wèi èr zhī, qí dōng xiàng yī zhī shì mù wēi shù, nán xiàng yī zhī shì gǎn lǎn shù, fú nán guó jīn zhòng xiāng jiē gòng yī mù, gēn shì zhān tán, jié shì shěn xiāng, huā shì jī shé, yè shì huò xiāng, jiāo shì xūn lù.
有樹名獨根,分為二枝,其東向一枝是木威樹,南向一枝是橄欖樹,扶南國今眾香皆共一木,根是旃檀,節是沈香,花是雞舌,葉是霍香,膠是薰陸。
dì fèi, jīng zhōu jì jiāng xī àn ān chuán chù yě, hóng lǎo cháng fú bù méi, gù yún dì fèi yě. qí zhōng yǒu rén yān, jū nán dìng xiàn, zú gǔ wú jié jiě, shēn yǒu máo, wò shí gèng xiāng fú, rán hòu néng qǐ.
地肺,荊州濟江西岸安船處也,洪潦常浮不沒,故云地肺也。其中有人焉,居南定縣,足骨無節解,身有毛,臥時更相扶,然後能起。
jìn níng xiàn jìng nèi chū dà shǔ, zhuàng rú niú, tǔ rén wèi zhī yǎn shǔ. tiān shí jiāng zāi, zé cóng shān chū yóu quǎn mǔ, sàn luò qí máo xī chéng xiǎo shǔ, jǐn hào wǔ jià.
晉寧縣境內出大鼠,狀如牛,土人謂之鼴鼠。天時將災,則從山出遊畎畝,散落其毛悉成小鼠,盡耗五稼。
lì shuǐ nèi yǒu mù cái, yuán jiā zhōng dà shuǐ, yǒu qiān yú duàn mù liú chū, fǔ jī wèi miè. sú yuē: hàn jiāng gōng yuè, zhú chéng fá mù yú lì shuǐ, wèi yùn zhī qián, yī yè hū shī shù qiān duàn, xián wèi guǐ suǒ nì. jīn suǒ liú mù, xī guǐ nì zhī zhě.
利水內有木材,元嘉中大水,有千餘段木流出,斧跡未滅。俗曰:「漢將攻越,築城伐木於利水,未運之前,一夜忽失數千段,咸為鬼所匿。」今所流木,昔鬼匿之者。
xíng yáng jùn shān zhōng yǒu jù guī, zhǎng bā jiǔ chǐ, zú xià yǒu wén zì, qián hòu zú xià gè niè yī guī, yǒu shí yú shān yuè shuǐ, xián guān yì zhī.
滎陽郡山中有巨龜,長八九尺,足下有文字,前後足下各躡一龜,有時逾山越水,咸觀異之。
jìn shí yíng dào lìng hé qián zhī, yú xiàn jiè dé yī niǎo, dà rú bái lù, xī shàng zì rán yǒu tóng huán guàn zhī.
晉時營道令何潛之,於縣界得一鳥,大如白鷺,膝上自然有銅環貫之。
yǒu qīng yán chí, yán zhèng sì fāng, guǎng bàn cùn, qí xíng fú shū shì shí, rén gēng chí páng dì, qǔ chí shuǐ wò zhǒng zhī, qù wù huí shì, jí shēng cǐ yán.
有清鹽池,鹽正四方,廣半寸,其形扶疏似石,人耕池旁地,取池水沃種之,去勿回視,即生此鹽。
tài jí shān yǒu cǎi huá zhī cǎo, fú zhī nǎi tōng wàn lǐ zhī yán.
太極山有采華之草,服之乃通萬里之言。
kǒng zǐ zhǒng zài lǔ chéng běi, yíng zhōng shù yǐ bǎi shù, jiē yì zhǒng. lǔ rén shì shì wú néng míng zhě, chuán yán kǒng zǐ dì zǐ, jì jiē yì guó zhī rén, gè chí qí guó shù lái zhǒng zhī, kǒng zǐ yíng zhōng, zhì jīn bù shēng jīng jí cǎo mù.
孔子冢在魯城北,塋中樹以百數,皆異種。魯人世世無能名者,傳言孔子弟子,既皆異國之人,各持其國樹來種之,孔子塋中,至今不生荊棘草木。
dōng píng sī wáng zhǒng zài dōng píng, mín xiāng chuán yán sī wáng guī guó hòu, sī guī jīng shī, hòu zàng, qí zhǒng shàng sōng bǎi jiē xī mí. shì shí sī wáng jiē shēng mái suǒ chǒng xìng zhě, qí hào hū zhī shēng, hòu shù shí nián yóu yǒu wén zhě.
東平思王冢在東平,民相傳言思王歸國後,思歸京師,後葬,其冢上松柏皆西靡。是時思王皆生埋所寵幸者,其號呼之聲,後數十年猶有聞者。
xiū yáng gōng zhǐ yú huá yīn shān, yǐ dào gàn hàn jǐng dì, dì lǐ yù zhī. shù suì dào bù kě dé, yǒu zhào wèn xiū yáng gōng hé néng, fā yǔ wèi qì, yú chuáng shàng huà wèi bái yáng, tí qí xié yuē: xiū yáng gōng xiè tiān zǐ, hòu zhì shí yáng yú tōng líng tái shàng.
修羊公止於華陰山,以道干漢景帝,帝禮遇之。數歲道不可得,有詔問修羊公何能,發語未訖,於床上化為白羊,題其脅曰:「修羊公謝天子」,後置石羊於通靈台上。
hé pǔ yǒu kāng tóu shān, shān shàng yǒu yī tóu lù, é shàng dài kē téng yī méi, sì tiáo zhí shàng, gè zhǎng zhàng xǔ.
合浦有康頭山,山上有一頭鹿,額上戴科藤一枚,四條直上,各長丈許。
dì jìng jīng fán chū sān jiā, yǒu shī kuàng dì jìng, yǒu bái zé dì jìng, yǒu liù jiǎ dì jìng, sān jiā zhī jīng, dàn shuō zhēn bǎo guāng qì, qián jīn lóu xiān shēng shì sōng gāo dào shì, duō yóu míng shān xún dān shā, yú shí bì shàng jiàn yǒu gǔ wén, jiàn zhào bǎo wù zhī mì fāng, yòng yǐ zhào bǎo, suì huò jīn yù. fán yǒu shù mù zhī biàn zhī kē, nán zhī kū zhé zhě, bǎo zài shù nán xī zhī kū zhé zhě, bǎo zài shù xī yě.
地鏡經凡出三家,有師曠地鏡,有白澤地鏡,有六甲地鏡,三家之經,但說珍寶光氣,前金樓先生是嵩高道士,多游名山尋丹砂,於石壁上見有古文,見照寶物之秘方,用以照寶,遂獲金玉。凡有樹木之變枝柯,南枝枯折者,寶在樹南;西枝枯折者,寶在樹西也。
fán cáng zhū bǎo wàng bù zhī chù zhě, yǐ tóng pán shèng jǐng huā shuǐ, fù suǒ nǐ dì zhào zhī, jiàn rén yǐng zhě wù zài xià yě.
凡藏諸寶忘不知處者,以銅盤盛井花水,赴所擬地照之,見人影者物在下也。
rù míng shān, qiān bái quǎn, bào bái jī, shān shén dà xǐ, zhī cǎo jí bǎo yù děng zì chū.
入名山,牽白犬,抱白雞,山神大喜,芝草及寶玉等自出。
yǒu shí lián lǐ shēng shù, gāo yī chǐ wǔ cùn, zhī tóu yè jiē zǐ, wú shí rén xiàn yǐ wèi ruì.
有石連理生樹,高一尺五寸,枝頭葉皆紫,吳時人獻以為瑞。
qīng lóng yuán nián wǔ yuè gēng chén, zhī chǎn yú zhǎng píng zhī xí yáng. liù yuè jiǎ zǐ, xǔ chāng diǎn nóng zhōng láng jiāng chōng fèng yǐ qí shì wén, sè dān zǐ, zhì guāng yào, gāo chǐ bā cùn, sàn wèi sān shí liù jīng, zhī gàn shì shān hú zhī xíng.
青龍元年五月庚辰,芝產於長平之習陽。六月甲子,許昌典農中郎將充奉以其事聞,色丹紫,質光耀,高尺八寸,散為三十六莖,枝幹似珊瑚之形。
bā shé shí xiàng, sān suì ér chū qí gǔ, jūn zǐ fú zhī, wú xīn fù zhī jí.
巴蛇食象,三歲而出其骨,君子服之,無心腹之疾。
wèi míng dì shí, jīng zhào rén shí dàn jiān shí xǔ rén, suì dà féi, bù néng yáo dòng, qí fù céng zuò fāng zhǎng shǐ guān, xǐ sòng bǐ xiàn, lìng gòng shí zhī, yī èr nián zhōng, yī xiāng wèi zhī jiǎn.
魏明帝時,京兆人食啖兼十許人,遂大肥,不能搖動,其父曾作方長史官,徙送彼縣,令共食之,一二年中,一鄉為之儉。
dōng hǎi yǒu niú yú, xíng rú niú, bō qí pí guàn zhī, cháo shuǐ zhì zé máo qǐ, cháo shuǐ qù zé máo mǐ.
東海有牛魚,形如牛,剝其皮貫之,潮水至則毛起,潮水去則毛弭。
qí gōng guó mín néng wèi fēi chē, cóng fēng yuǎn xíng, zhì yú zhōu, shāng pò qí chē, bù yǐ shì mín. shí nián xī fēng zhì, fù shǐ gěi chē qiǎn guī.
奇肱國民能為飛車,從風遠行,至於州,傷破其車,不以示民。十年西風至,復使給車遣歸。
wú fù guó rén zhǎng ér wú fù.
無復國人長而無腹。
gān shuǐ zhī jiān yǒu xī hé guó, yǒu nǚ zǐ fāng yù yú gān yuān.
甘水之間有羲和國,有女子方浴於甘淵。
bái yán shān shān fēng dòng chè, yǒu rú shuǐ jīng, jí qí yìng rì, guāng shì hǔ pò, hú rén hé zhī, yǐ gōng guó chú, míng wèi jūn wáng yán, yì míng yù huá yán.
白鹽山山峰洞澈,有如水精,及其映日,光似琥珀,胡人和之,以供國廚,名為君王鹽,亦名玉華鹽。
dà ròu zhī guó shàn wèi pú táo huā yè jiǔ, huò yǐ gēn jí zhī yùn zhī, qí huā shì xìng ér lǜ xīn bì xū, jiǔ chūn zhī shí, wàn qǐng jìng fā, rú luán fèng yì, bā yuè zhōng fēng zhì, chuī yè shàng shāng liè, yǒu shì líng wán, gù fēng wèi pú táo fēng, yì míng liè yè fēng yě.
大月氏國善為葡萄花葉酒,或以根及汁醞之,其花似杏而綠心碧須,九春之時,萬頃競發,如鸞鳳翼,八月中風至,吹葉上傷裂,有似綾紈,故風為葡萄風,亦名裂葉風也。
bā líng sēng fáng zhōng mù, yù jiǎn jí shēng. zhōng nán shān yǒu mù, fá zhī chuāng suí hé.
巴陵僧房中木,愈剪疾生。終南山有木,伐之瘡隨合。
huàn shā nǚ sǐ, sān jiāo zhì zàng suǒ. bǎo wǔ mǔ biǎn, shé jī jiù qián. luó hán zhī jī néng yán, xī zhōu zhī quǎn jiě yǔ. hé pǔ tóng yè, fēi zhì luò yáng shǐ xìng gǔ mù, bēn zhì lín wǔ. lè ān hú shì, kū gǔ yín xiào liáo shuǐ fú guān, yǒu rén yán yǔ. guǐ lái qiú zhù zhāng lín, shǐ guǐ ér zhì fù shén nǚ wèi dǒng yǒng, zhī jiān ér miǎn zāi. huái dé jùn shí jiě yǔ, lín chuān xián shān néng xiào. sì shuǐ què liú, gài quán fù jié. chóng shí yè chéng zì, hú kǒu huà zuò shū, hú qū zhǐ ér zuò bù shū, lí qún jiào ér jiǎng jīng chuán. yuán tóu dài yín chāi, zhū jiǎ dài jīn líng, chéng gāo zhī yú hào kǎi, huá yīn zhī gǒu tì líng. wǔ chāng jùn gé zhàng yǒu lián huá, zhǎng ān chéng mén fǔ kē shēng yè. huáng jīn jiāng zǒu, cǎo zuò niǎo shòu zhī xíng dǒng zhuō yù zhū, yè wèi rén mǎ zhī zhuàng. yǒu shēn shì nǚ cǎi ér yú kōng sāng zhī zhōng, shuǐ bīn huàn yù dé zi yú liú zhú zhī lǐ. lù jī yǐn jūn ér yá zhé, huán yuán chū yóu ér gài piāo. yǔn shí yú sòng dōu, yǔ yù yú báo yì, qǔ dǒng fèng zhī xìng, qù jí zhí hǔ, chí guī jiāng zhī jú, hái zhé yù shé, yì yáng jīn rén, zhàng zhú dì ér chéng jǐng dùn shuǐ zhú wáng, yǐ jiàn jī shí ér chū shuǐ. fū chāi zhī nǚ sǐ, yǐ yù hú sòng zàng hán zhòng zhī nǚ wáng, yǐ jīn yīng zèng bié. shí yán yú jìn guó, shí lì yú tài shān, shén jiàng yú shēn, shé dòu yú zhèng, zi wén shòu yú wū tú zhī rǔ, wèi kē huò jié cǎo zhī gōng, lóng zhàn yú xià tíng, shù shēng yú yīn miào, huì jī chéng mén zhī gǔ, jī zhī shēng wén luò yáng, suì dé hào wèi léi mén. shì hé guài yǔ yāo xiáng zhī shì, kě dān yán hū?
浣紗女死,三蛟至葬所。寶武母窆,蛇擊柩前。羅含之雞能言,西周之犬解語。合浦桐葉,飛至洛陽;始興鼓木,奔至臨武。樂安胡氏,枯骨吟嘯;遼水浮棺,有人言語。鬼來求助張林,使鬼而致富;神女為董永,織縑而免災。懷德郡石解語,臨川閒山能嘯。泗水卻流,蓋泉赴節。蟲食葉成字,鵠口畫作書,狐屈指而作簿書,狸群叫而講經傳。黿頭戴銀釵,豬胛帶金鈴,成皋之魚號慨,華陰之狗涕零。武昌郡閤杖有蓮華,長安城門斧柯生葉。黃巾將走,草作鳥獸之形;董卓欲誅,葉為人馬之狀。有莘氏女采兒於空桑之中,水濱浣嫗得子於流竹之里。陸機引軍而牙折,桓元出遊而蓋飄。隕石於宋都,雨玉於薄邑,取董奉之杏,去即值虎,持歸姜之橘,還輒遇蛇,益陽金人,杖築地而成井;遁水竹王,以劍擊石而出水。夫差之女死,以玉壺送葬;韓重之女亡,以金罌贈別。石言於晉國,石立於泰山,神降於莘,蛇斗於鄭,子文受於於菟之乳,魏顆獲結草之功,龍戰於夏庭,樹生於殷廟,會稽城門之鼓,擊之聲聞洛陽,遂得號為雷門。是何怪與妖祥之事,可殫言乎?