tiān fú sān nián zhēng yuè wù shēn shuò, dì yù chóng yuán diàn shòu cháo hè, zhàng wèi rú shì. jǐ yǒu, bǎi guān shǒu sī, yǐ tài shǐ xiān zòu rì shí gù yě. zhì shì bù kuī, nèi wài chēng hè. rén xū, shì yè yǐ shàng yuán zhāng dēng yú jīng chéng, zòng dōu rén yóu lè, dì yù dà níng gōng mén lóu guān zhī. bǐng yín, duān míng diàn xué shì lǐ bù shì láng hé níng jiān pàn dù zhī gōng bù shì láng pàn dù zhī wáng sōng gǎi shàng shū xíng bù shì láng hù bù láng zhōng gāo yán shǎng gǎi zuǒ jiàn yì dài fū, chōng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn fù shǐ. rén shēn, yǐ qián yòu jiàn yì dài fū xuē róng wèi zuǒ jiàn yì dài fū. qián xìng yuán jié dù shǐ zhāng yún zú yú xī jīng, chuò shì cháo yī rì. wǔ dài huì yào: tài cháng lǐ yuàn shēn:" zhǔn gù shì, qián jié dù shǐ wú lì chuò cháo." chì:" yí tè chuò yī rì cháo cān."
天福三年正月戊申朔,帝御崇元殿受朝贺,仗卫如式。己酉,百官守司,以太 史先奏日蚀故也。至是不亏,内外称贺。壬戌,是夜以上元张灯于京城,纵都人游 乐,帝御大宁宫门楼观之。丙寅,端明殿学士、礼部侍郎和凝兼判度支;工部侍郎、 判度支王松改尚书刑部侍郎;户部郎中高延赏改左谏议大夫,充诸道盐铁转运副使。 壬申,以前右谏议大夫薛融为左谏议大夫。前兴元节度使张筠卒于西京,辍视朝一 日。《五代会要》:太常礼院申:“准故事,前节度使无例辍朝。”敕:“宜特辍 一日朝参。”
èr yuè gēng chén, zuǒ sàn qí cháng shì zhāng yǔn jìn bó shè lùn. dì lǎn ér jiā zhī, jiàng zhào jiǎng shì, réng fù shǐ guǎn. jiǎ shēn, jīng nán jié dù shǐ gāo cóng huì jiā shí yì shí fēng. wù zǐ, hàn lín xué shì lǐ huàn cì fēi yú dài. yǐ shàng shū tún tián yuán wài láng zhī zhì gào wú chéng fàn wèi kù bù yuán wài láng, chōng shū mì yuàn zhí xué shì. yǐ wèi, yù zhá yuē:" céng yǒu xuān shì bǎi guān, lìng jìn fēng shì, jīn jù dào zhě wèi jí shí rén. zhèn suī wú dé, zì xíng chì hòu yǐ shì shù yuè, zhì yú jiǎ shǒu yú rén, yě hé gè yǒu yī jiàn shì fū zòu. shí lù yú cháo, qǐ dāng rú shì! yán ér bù yòng, zhèn suǒ gān xīn yòng ér bù yán, shuí zhī zé yě." bǐng shēn, zhì wǔ qīng jūn jié dù shǐ mǎ xī è gǎi wēi wǔ jūn jié dù shǐ. xīn chǒu, zhōng shū shàng yán: " lǐ jīng yún:' lǐ bù huì xián míng, èr míng bù piān huì.' zhù yún:"' xián míng, wèi yīn shēng xiāng jìn, ruò yǔ yǔ yǔ qiū yǔ qū yě. èr míng bù piān huì, wèi kǒng zǐ zhī mǔ míng zhēng zài, yán zài bù chēng zhēng, yán zhēng bù chēng zài.' cǐ gǔ lǐ yě. táng tài zōng èr míng bìng huì, míng huáng èr míng yì tóng rén xìng yǔ guó huì yīn shēng xiāng jìn shì xián míng zhě, yì gǎi xìng shì, yǔ gǔ lǐ yǒu yì. miào huì píng shēng zì, jí bù huì yú sān shēng huì cè shēng, jí bù huì píng shēng zì. suǒ huì zì zhèng wén jí piān páng quē diǎn huà, wàng yī lìng shì shī xíng." zhào yuē:" cháo tíng zhī zhì, jīn gǔ xiāng yán, dào zài rén hóng, lǐ fēi tiān jiàng. fāng kāi lì shǔ, qián fèng zǔ zōng, suī yú kǒng zǐ zhī wén, wèi shuǎng zhōu gōng zhī xùn. suǒ wéi èr míng jí xián míng shì, yí yī táng lǐ shī xíng." àn: tài yuán xiàn yǒu shǐ kuāng hàn bēi, lì yú tiān fú bā nián. kuāng hàn, jiàn táng zhī zǐ yě. bēi yú" táng" zì kōng wén yǐ bì huì, ér jiàn táng fù jìng sī, réng shū" jìng" zì, gài dāng shí bì huì zhī tǐ rú cǐ. yǐ sì, tiān hé jié, yàn jìn chén yú guǎng zhèng diàn.
二月庚辰,左散骑常侍张允进《驳赦论》。帝览而嘉之,降诏奖饰,仍付史馆。 甲申,荆南节度使高从诲加食邑实封。戊子,翰林学士李浣赐绯鱼袋。以尚书屯田 员外郎、知制诰吴承范为库部员外郎,充枢密院直学士。乙未,御札曰:“曾有宣 示百官,令进封事,今据到者未及十人。朕虽无德,自行敕后已是数月,至于假手 于人,也合各有一件事敷奏。食禄于朝,岂当如是!言而不用,朕所甘心;用而不 言,谁之责也。”丙申,制武清军节度使马希萼改威武军节度使。辛丑,中书上言: “《礼经》云:‘礼不讳嫌名,二名不偏讳。’注云:“‘嫌名,谓音声相近,若 禹与雨、邱与区也。二名不偏讳,谓孔子之母名徵在,言在不称徵,言徵不称在。’ 此古礼也。唐太宗二名并讳,明皇二名亦同;人姓与国讳音声相近是嫌名者,亦改 姓氏,与古礼有异。庙讳平声字,即不讳余三声;讳侧声,即不讳平声字。所讳字 正文及偏旁阙点画,望依令式施行。”诏曰:“朝廷之制,今古相沿,道在人宏, 礼非天降。方开历数,虔奉祖宗,虽逾孔子之文,未爽周公之训。所为二名及嫌名 事,宜依唐礼施行。”案:太原县有史匡翰碑,立于天福八年。匡翰,建瑭之子也。 碑于“瑭”字空文以避讳,而建瑭父敬思,仍书“敬”字,盖当时避讳之体如此。 乙巳,天和节,宴近臣于广政殿。
sān yuè wù wǔ, hóng lú qīng liú qí zú, zèng tài zǐ bīn kè. rén xū, dōng shàng gé mén shǐ qián sī nóng qīng sū jì yán gǎi hóng lú qīng chōng zhí. huí hú kè hán wáng rén měi jìn yě mǎ dú fēng tuó yù tuán gāng shā děng fāng wù. jiǎ xū, yǒng shòu cháng gōng zhǔ hōng, chuò cháo yī rì. gù jīng zhōu jié dù guān chá liú hòu lú shùn mì zèng yòu xiāo wèi shàng jiàng jūn. dīng chǒu, zhào jìn zhǐ sī xià dǎ zào zhù xiè tóng qì.
三月戊午,鸿胪卿刘颀卒,赠太子宾客。壬戌,东上阁门使、前司农卿苏继颜 改鸿胪卿充职。回鹘可汗王仁美进野马、独峰驼、玉团、冈砂等方物。甲戌,永 寿长公主薨,辍朝一日。故泾州节度观察留后卢顺密赠右骁卫上将军。丁丑,诏禁 止私下打造铸泻铜器。
sì yuè dīng hài, yǐ shàng shū lì bù shì láng lú zhān wèi shàng shū zuǒ chéng. zhōng shū shè rén lǐ xiáng shàng shū:" qǐng shā tài zài cháo wén wǔ chén liáo, yǐ jiǎn rǒng shí. réng tiáo guàn fān hóu jùn shǒu, fán yù pǔ ēn, bù dé duō zòu yá qián zhí yuán, wàng yāo ēn zé." shū zòu, jiā zhī. wù zǐ, xuān wǔ jūn jié dù shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ guǎng jìn fǔ xíng yíng dōu zhāo tǎo shǐ yáng guāng yuǎn jiā jiān zhōng shū lìng. zhāo yì jié dù shǐ shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ guǎng jìn fǔ xíng yíng dōu pái zhèn shǐ dù zhòng wēi, hé yáng jié dù shǐ jiān fèng guó zuǒ yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ guǎng jìn fǔ xíng yíng mǎ bù dōu yú hòu hóu yì, bìng jiā jiǎn xiào tài fù. fèng xiáng jié dù shǐ jiǎn jiào tài shī jiān zhōng shū lìng qí wáng lǐ cóng yán jìn fēng qín wáng, píng lú jūn jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng lín zī wáng wáng jiàn lì jìn fēng dōng píng wáng. jiǎ wǔ, tài níng jūn jié dù shǐ lǐ cóng wēn xī jīng liú shǒu jīng zhào yǐn lǐ zhōu guī dé jūn jié dù shǐ zhào zài lǐ, bìng jiā jiān shì zhōng. shì yuè, zhū dào fān hóu jùn shǒu jiē děng dì jiā ēn. gǎi yōng xī lóu wèi zhāng hé lóu, bì miào huì yě.
四月丁亥,以尚书吏部侍郎卢詹为尚书左丞。中书舍人李详上疏:“请沙汰在 朝文武臣僚,以减冗食。仍条贯籓侯郡守,凡遇溥恩,不得多奏衙前职员,妄邀恩 泽。”疏奏,嘉之。戊子,宣武军节度、侍卫亲军马步军都指挥使、广晋府行营都 招讨使杨光远加兼中书令。昭义节度使、侍卫马军都指挥使、广晋府行营都排阵使 杜重威,河阳节度使兼奉国左右厢都指挥使、广晋府行营马步都虞候侯益,并加检 校太傅。凤翔节度使、检校太师、兼中书令、岐王李从严进封秦王,平卢军节度 使、检校太尉、兼中书令、临淄王王建立进封东平王。甲午,泰宁军节度使李从温、 西京留守京兆尹李周、归德军节度使赵在礼,并加兼侍中。是月,诸道籓侯郡守皆 等第加恩。改雍熙楼为章和楼,避庙讳也。
wǔ yuè dīng wèi shuò, dì yù chóng yuán diàn shòu cháo, zhàng wèi rú shì. dīng sì, zhào yīng zhū zhōu xiàn míng fàn miào huì zhě bìng gǎi zhī. gēng shēn, yǐ yáng guāng yuǎn nán chéng zuò wèi jiǎn jiào gōng bù shàng shū zuǒ wēi wèi jiāng jūn fù mǎ dū wèi. dīng mǎo, wèi fǔ xíng yíng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ jiǎn jiào sī tú yòu shén wǔ tǒng jūn wáng zhōu jiā jiǎn jiào tài bǎo. wù chén, gù zhèn wǔ jié dù shǐ lǐ sì běn zèng tài wèi. jǐ sì, zhào:" zhōng wài chén liáo, dài píng zhāng shì shì zhōng zhōng shū lìng jí zhū dào jié dù shǐ, bìng xǔ sī mén lì jǐ, réng bìng guān gěi jí jù guān pǐn yī lìng shì chǔ fèn."
五月丁未朔,帝御崇元殿受朝,仗卫如式。丁巳,诏应诸州县名犯庙讳者并改 之。庚申,以杨光远男承祚为检校工部尚书、左威卫将军、驸马都尉。丁卯,魏府 行营步军都指挥使、检校司徒、右神武统军王周加检校太保。戊辰,故振武节度使 李嗣本赠太尉。己巳,诏:“中外臣僚,带平章事、侍中、中书令及诸道节度使, 并许私门立戟,仍并官给及据官品依令式处分。”
liù yuè dīng chǒu, yòu jiān mén wèi shàng jiàng jūn wáng yàn lín zú. jiǎ shēn, yǐ tài zǐ zhān shì wáng jū jìng zhì zhì ān yì jiě xiàn liǎng chí què yán shì. zuǒ jiàn yì dài fū xuē róng shàng shū, qǐng tíng xiū luò jīng dà nèi. yōu zhào bāo zhī, xún bà yíng zào. gēng yín, hàn lín xué shì shàng shū gōng bù láng zhōng zhī zhì gào dòu zhēn gù gǎi zhōng shū shè rén chōng zhí. hù bù shàng shū zhì shì xiāo qú zú, zèng yòu pú yè. zhào gòng jǔ yí quán tíng yī nián, yǐ yuán quē shǎo ér xuǎn rén duō, cháng diào yǒu yān zhì gù yě. dīng yǒu, zhào:" shàng shū sī mén yīng guǎn zhū quē lìng chéng děng, yí zhǔn táng tiān chéng sì nián sì yuè sì rì chì, běn sī bù dé chà bǔ, zhǐ wěi quē zhèn shǐ qián xiá, jiàn chà bǔ zhě, bìng huà shí lēi tíng qì zòu wén. yīng cháng dài shǐ xiāng jié dù shǐ, zì yáng guāng yuǎn yǐ xià fán qī rén, bìng gǎi xiāng lǐ míng hào."
六月丁丑,右监门卫上将军王彦璘卒。甲申,以太子詹事王居敬制置安邑、解 县两池榷盐事。左谏议大夫薛融上疏,请停修洛京大内。优诏褒之,寻罢营造。庚 寅,翰林学士、尚书工部郎中、知制诰窦贞固改中书舍人充职。户部尚书致仕萧蘧 卒,赠右仆射。诏贡举宜权停一年,以员阙少而选人多,常调有淹滞故也。丁酉, 诏:“尚书司门应管诸阙令丞等,宜准唐天成四年四月四日敕,本司不得差补,只 委阙镇使钤辖,见差补者,并画时勒停讫奏闻。应常带使相节度使,自杨光远已下 凡七人,并改乡里名号。”
qī yuè bǐng wǔ shuò, chà zuǒ jiàn yì dài fū xuē róng mì shū jiān lǚ qí jià bù yuán wài láng jiān shì yù shǐ zhī zá shì liú hào xíng bù láng zhōng sī tú xǔ dà lǐ zhèng zhāng rén tuàn, tóng gòng xiáng dìng táng míng zōng cháo biān chì. gēng xū, yù shǐ zhōng chéng wáng yán gǎi shàng shū yòu chéng, shàng shū yòu chéng lú dǎo gǎi shàng shū lì bù shì láng, yǐ zuǒ jiàn yì dài fū xuē róng wèi yù shǐ zhōng chéng. xīn yǒu, zhì huáng dì shòu mìng bǎo, yǐ" shòu tiān míng mìng, wéi dé yǔn chāng" wéi wén. jù liù diǎn, shòu mìng bǎo zhě, tiān zǐ xiū fēng shàn lǐ shén qí zé yòng zhī, qí shǐ jiē pò huáng yè qián yǐ zhì zhī. huáng yè zhě, fān dǐ zhǔ shì zhī suǒ yǒu yě. wǔ dài huì yào: tiān fú sān nián liù yuè, zhōng shū mén xià zòu:" zhǔn chì, zhì huáng dì shòu mìng bǎo. jīn àn táng zhēn guān shí liù nián, tài zōng wén huáng dì suǒ kè zhī xǐ, bái yù wèi chī shǒu, qí wén yuē' huáng dì jǐng mìng, yǒu dé zhě chāng'." chì:" yí yǐ' shòu tiān míng mìng, wéi dé yǔn chāng' wéi wén kè zhī." rén xū, yú bù láng zhōng zhī zhì gào yú gòu gǎi zhōng shū shè rén. zǎi chén zhào yíng sāng wéi hàn lǐ sōng gè gǎi xiāng lǐ míng hào. jīng nán jié dù shǐ gāo cóng huì běn guàn biàn zhōu jùn yí xiàn wáng jī xiāng biǎo jié dōng fāng, gǎi wéi yōng jīng xiāng yù fèng lǐ.
七月丙午朔,差左谏议大夫薛融、秘书监吕琦、驾部员外郎兼侍御史知杂事刘 皞、刑部郎中司徒诩、大理正张仁彖,同共详定唐明宗朝编敕。庚戌,御史中丞 王延改尚书右丞,尚书右丞卢导改尚书吏部侍郎,以左谏议大夫薛融为御史中丞。 辛酉,制皇帝受命宝,以“受天明命,惟德允昌”为文。据《六典》,受命宝者, 天子修封禅、礼神祇则用之,其始皆破皇业钱以制之。皇业者,籓邸主事之所有也。 《五代会要》:天福三年六月,中书门下奏:“准敕,制皇帝受命宝。今按唐贞观 十六年,太宗文皇帝所刻之玺,白玉为螭首,其文曰‘皇帝景命,有德者昌’。” 敕:“宜以‘受天明命,惟德允昌’为文刻之。”壬戌,虞部郎中、知制诰于遘改 中书舍人。宰臣赵莹、桑维翰、李崧各改乡里名号。荆南节度使高从诲本贯汴州浚 仪县王畿乡表节东坊,改为拥旌乡浴凤里。
bā yuè wù yín, yǐ zuǒ pú yè liú xù wèi qì dān cè lǐ shǐ, zuǒ sàn qí cháng shì wéi xūn fù zhī, jǐ shì zhōng lú zhòng wèi qì dān huáng tài hòu cè lǐ shǐ. rén wǔ, wèi fǔ jūn qián zòu, qián chán zhōu cì shǐ féng huī zì nì chéng lái guī. dìng zhōu zòu, jìng nèi hàn, mín duō liú sàn. zhào yuē:" zhèn zì lín huán yǔ, měi niàn shēng mín, wù qiè fǔ suí, qī yú fù shù, shǔ gān gē zhī wèi jí, lǜ yáo yì zhī huò fán. wéi bǐ zhōng shān, ǒu jīng xià hàn, yīn zī jí kǔ, jù zhì liú yí, dá wǒ tīng wén, shēn huái mǐn cè. yīng dìng zhōu suǒ chà jūn qián fū yì táo hù xià qiū shuì bìng fàng." jiǎ shēn, xiāng zhōu zòu, hàn jiāng shuǐ zhǎng yī zhàng yī chǐ. jǐ chǒu, yǐ qián chán zhōu cì shǐ féng huī wèi jiǎn jiào tài bǎo, chōng yì chéng jūn jié dù shǐ. zhào:" hé fǔ tóng zhōu jiàng zhōu děng sān chù zāi hàn, táo yí rén hù xià suǒ qiàn lěi nián cán shuì, bìng jīn nián xià shuì chà kē, jí mài miáo zǐ yán zhēng zhū sè qián wù děng bìng fàng. qí táo hù xià qiū miáo, jù jiàn jiǎn dào shù bù jì shì yuán é jí chū shèng qǐng mǔ, bìng fàng yī bàn. wěi guān chá shǐ sàn xíng xiǎo yù, zhuān qiè zhāo xié. yīng guī yè hù rén, réng zhǐ huī zhú xiàn qiè jiā ān fǔ." bǐng shēn, hàn lín xué shì zhōng shū shè rén dòu zhēn gù shàng yán:" qǐng lìng wén wǔ bǎi liáo, zhú sī zhī nèi, gè zòu jǔ yī rén, shù qí rén yǒu mǒu néng, kān wèi mǒu guān mǒu zhí. jù suǒ jiàn cáng fǒu, dìng jǔ zhǔ chù zhì." sòng shǐ dòu zhēn gù chuán zài cǐ shū, lüè yún: wèi guó zhī yào, jìn xián shì xiān. bì xià fāng shù pī jī, yí qiú duō shì. qǐ xiáng zhào bǎi liáo, lìng gè sī yì dìng yī rén, yǒu hé néng shí, kān hé zhí guān, cháo tíng yī zòu yòng zhī. ruò néng fú jiàn yǐn, guǒ wèi dāng cái, suǒ zòu zhī guān, wàng jiā jiǎng shǎng. rú guāi qí jǔ, huò shè xùn sī, suǒ zòu zhī guān, yí jiā chù fá. zì rán guān yóu dé xù, wèi yǐ cái shēng. sān rén tóng háng, shàng wén zé shàn shí mù suǒ shì, bì bù làn zhī. chén zhí zài lùn sī, gǎn chén kuáng juàn. shū zòu, jiā zhī. réng lìng wén wǔ bǎi guān yú jìn shēn zhī nèi cǎo zé zhī zhōng, zhī zhuó rán yǒu cái qì zhě, liè míng yǐ zòu. yàn qì dān cè lǐ shǐ yú guǎng zhèng diàn. wù xū, yùn zhōu zòu, yáng gǔ xiàn jiè hé jué. qīng zhōu wáng jiàn lì zòu, gāo lí guó sù wèi zhì zǐ wáng rén dí qǐ fàng guī xiāng lǐ. cóng zhī. xīn chǒu, zhèn xíng dìng sān zhōu zòu, fèng zhào gòng chà lè guān liù shí qī rén wǎng qì dān. zhào: " wèi fǔ chéng xià, zì tún jūn yǐ lái, fén mù duō jīng shǔ dāo jué. suī yǐ chāi rén shōu yǎn, jīn gèng qiǎn tài pú qīng xíng dé zhāo wǎng shēn jì diàn."
八月戊寅,以左仆射刘昫为契丹册礼使,左散骑常侍韦勋副之,给事中卢重为 契丹皇太后册礼使。壬午,魏府军前奏,前澶州刺史冯晖自逆城来归。定州奏,境 内旱,民多流散。诏曰:“朕自临寰宇,每念生民,务切抚绥,期于富庶,属干戈 之未戢,虑徭役之或烦。惟彼中山,偶经夏旱,因兹疾苦,遽至流移,达我听闻, 深怀悯恻。应定州所差军前夫役逃户夏秋税并放。”甲申,襄州奏,汉江水涨一丈 一尺。己丑,以前澶州刺史冯晖为检校太保,充义成军节度使。诏:“河府、同州、 绛州等三处灾旱,逃移人户下所欠累年残税,并今年夏税差科,及麦苗子沿征诸色 钱物等并放。其逃户下秋苗,据见检到数不计是元额及出剩顷亩,并放一半。委观 察使散行晓谕,专切招携。应归业户人,仍指挥逐县切加安抚。”丙申,翰林学士、 中书舍人窦贞固上言:“请令文武百僚,逐司之内,各奏举一人,述其人有某能, 堪为某官某职。据所荐藏否,定举主黜陟。”《宋史·窦贞固传》载此疏,略云: 为国之要,进贤是先。陛下方树丕基,宜求多士。乞降诏百僚,令各司议定一人, 有何能识,堪何职官,朝廷依奏用之。若能符荐引,果谓当才,所奏之官,望加奖 赏。如乖其举,或涉徇私,所奏之官,宜加黜罚。自然官由德序,位以才升。三人 同行,尚闻择善;十目所视,必不滥知。臣职在论思,敢陈狂狷。疏奏,嘉之。仍 令文武百官于搢绅之内、草泽之中,知灼然有才器者,列名以奏。宴契丹册礼使于 广政殿。戊戌,郓州奏,阳谷县界河决。青州王建立奏,高丽国宿卫质子王仁翟乞 放归乡里。从之。辛丑,镇、邢、定三州奏,奉诏共差乐官六十七人往契丹。诏: “魏府城下,自屯军已来,坟墓多经属刂掘。虽已差人收掩,今更遣太仆卿邢德昭 往伸祭奠。”
jiǔ yuè jǐ yǒu, gōng yuàn shǐ jiāo jì xūn zì jūn qián yā fàn yán guāng yá jiāng mǎ è jī guī mìng qǐng zuì biǎo dào quē. rén zǐ, yán guāng lǐng bù xià jiàng shì sù fú yú běn fǔ mén qí mìng, yǒu zhào shì zuì. yǐ mǎo, zhào sī kōng jiān mén xià shì láng píng zhāng shì féng dào guān yī pǐn, gěi mén jǐ shí liù zhī, zhōng shū shì láng píng zhāng shì sāng wéi hàn lǐ sōng gěi mén jǐ shí èr zhī. jǐ wèi, xuān qiǎn jìng biān guān liú shǒu wēi zuǒ jīn wú zhàng kān qì guān wáng yīng sī tiān tāi jī jiào xué shēng shāng huī děng bìng fù qì dān. gēng shēn, qì dān shǐ rén wǎng luò jīng bān qǔ zhào shì gōng zhǔ. sòng shǐ zhào zàn chuán: dé jūn fù zǐ jiàng jìn, qì dān jǐn gù zhī běi qù, zàn dú yǔ mǔ gōng zhǔ liú xī luò. tiān fú sān nián, jìn zǔ mìng zàn fèng mǔ guī jì mén. xiāng zhōu zòu, hàn jiāng shuǐ zhǎng sān zhàng, chū àn hài jià. dōng dōu zòu, luò yáng shuǐ zhǎng yī zhàng wǔ chǐ, huài xià fú qiáo. yǐ chǒu, yú tián guó wáng yáng rén měi qiǎn shǐ gòng fāng wù. huí hú kè hán qiǎn shǐ gòng tuó mǎ. bǐng yín, zhào yán shòu jìn mǎ xiè ēn, fàng yān guó cháng gōng zhǔ guī yōu zhōu. fàn yán guāng chà jié dù fù shǐ lǐ shì dào quē, fèng biǎo shǒu zuì, jiān jìn yù dài yī tiáo. qiǎn xuān huī nán yuàn shǐ liú chù ràng quán zhī wèi fǔ jūn fǔ shì. jǐ sì, fù fàn yán guāng guān jué, qí zhì lüè yuē:" qǐng zhèn shǐ dēng dà bǎo, wèi jìng zhōng yuán, liù fēi cái jí yú jīng shī, qiān lǐ wèi tōng yú huái bào. chǔ wáng qiú jiù, fāng zài yí zān zēng zǐ chuán yí, hū chéng tóu zhù. xún wén quān huǐ, jù lù jiān huí, gān gē é zhì yú jīng shí, léi yǔ yīn sī yú zuò jiě. guǒ chí bīn jiè, dié gòng biǎo zhāng, xiàng dān quē yǐ qīng xīn, lì sù chéng ér xiào shùn. ér kuàng bǎo quán lí shù, wán zhěng jiǎ bīng, nà kuǎn sī lái, qí gōng fēi xì. dé bù tè bān tiě qì, chóng jiàn yá zhāng, fēng běn jùn zhī tǔ máo, yí lè jiāo zhī jīng yuè. zhì yú jiāng lì, xián jiàng sī lún. yú xì! shàng qióng zhī yùn sì shí, bù qiān zhě xìn dà dào zhī chóng sān bǎo, suǒ zhòng zhě cí. huó wàn hù zhī shāng yí, xī liù shī zhī láo cuì. suì yǔ rén mǐn, jīng ěr biàn tōng. yǒng yí zǐ sūn, zhǎng shǒu fù guì, jìng pèi guāng chǒng, kě bù měi yú! kě fù tuī chéng fèng yì zuǒ yùn zhì lǐ gōng chén tiān xióng jūn jié dù guǎn nèi guān chá chǔ zhì děng shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī shǒu tài fù jiān zhōng shū lìng guǎng jìn yǐn shàng zhù guó lín qīng wáng, shí yì yī wàn hù, shí shí fēng yī qiān hù, gǎi shòu yùn zhōu cì shǐ tiān píng jūn jié dù yùn qí yuán běn quē yī zì. děng zhōu guān chá chǔ zhì děng shǐ, cì tiě quàn, gǎi fēng gāo píng jùn wáng, réng lìng zé rì bèi lǐ cè mìng." yǐ tiān xióng jūn jié dù fù shǐ jiǎn jiào xíng bù shàng shū lǐ shì jiǎn jiào shàng shū yòu pú yè, chōng bó zhōu tuán liàn shǐ yǐ bèi zhōu cì shǐ sūn hàn wēi wèi jiǎn jiào tài bǎo lǒng zhōu fáng yù shǐ yǐ tiān xióng jūn sān chéng dōu xún jiǎn shǐ xuē bà wèi jiǎn jiào sī kōng wèi zhōu cì shǐ yǐ tiān xióng jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ wǔ jiàn wèi jiǎn jiào sī kōng guó zhōu cì shǐ yǐ tiān xióng jūn nèi wài mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ yào yuán fú wèi jiǎn jiào sī kōng shēn zhōu cì shǐ yǐ tiān xióng jūn nèi wài bù jūn dōu zhǐ huī shǐ ān yuán bà wèi jiǎn jiào sī kōng suí zhōu cì shǐ yǐ tiān xióng jūn dōu jiān qián hé yáng xíng jūn sī mǎ lǐ yàn xún wèi jiǎn jiào sī kōng fāng zhōu cì shǐ. lǐ shì, yán guāng zhī jiù liáo yě, qí yú jiē yán guāng zhī jiàng zuǒ yě, gù yǒu shì mìng. gēng wǔ, qiǎn kè shěng shǐ lǐ shǒu zhēn yā qì bì cì wèi fǔ lì gōng jiàng xiào. xīn wèi, yǐ wèi fǔ zhāo tǎo shǐ yáng guāng yuǎn jiǎn jiào tài shī jiān zhōng shū lìng, xíng guǎng jìn yǐn, chōng tiān xióng jūn jié dù shǐ.
九月己酉,宫苑使焦继勋自军前押范延光牙将马谔赍归命请罪表到阙。壬子, 延光领部下将士素服于本府门俟命,有诏释罪。乙卯,诏司空兼门下侍郎、平章事 冯道官一品,给门戟十六枝,中书侍郎平章事桑维翰、李崧给门戟十二枝。己未, 宣遣静鞭官刘守威、左金吾仗勘契官王英、司天台鸡叫学生商晖等并赴契丹。庚申, 契丹使人往洛京般取赵氏公主。《宋史·赵赞传》:德钧父子降晋,契丹尽锢之北 去,赞独与母公主留西洛。天福三年,晋祖命赞奉母归蓟门。襄州奏,汉江水涨三 丈,出岸害稼。东都奏,洛阳水涨一丈五尺,坏下浮桥。乙丑,于阗国王杨仁美遣 使贡方物。回鹘可汗遣使贡驼马。丙寅,赵延寿进马谢恩,放燕国长公主归幽州。 范延光差节度副使李式到阙,奉表首罪,兼进玉带一条。遣宣徽南院使刘处让权知 魏府军府事。己巳,复范延光官爵,其制略曰:“顷朕始登大宝,未静中原,六飞 才及于京师,千里未通于怀抱。楚王求旧,方在遗簪;曾子传疑,忽成投杼。寻闻 悛悔,遽戮奸回,干戈俄至于经时,雷雨因思于作解。果驰宾介,叠贡表章,向丹 阙以倾心,沥素诚而效顺。而况保全黎庶,完整甲兵,纳款斯来,其功非细。得不 特颁铁契,重建牙章,封本郡之土茅,移乐郊之旌钺。至于将吏,咸降丝纶。于戏! 上穹之运四时,不愆者信;大道之崇三宝,所重者慈。活万户之伤夷,息六师之劳 瘁。遂予仁悯,旌尔变通。永贻子孙,长守富贵,敬佩光宠,可不美欤!可复推诚 奉义佐运致理功臣、天雄军节度、管内观察处置等使、开府仪同三司、守太傅、兼 中书令、广晋尹、上柱国、临清王,食邑一万户,食实封一千户,改授郓州刺史、 天平军节度、郓齐原本阙一字。等州观察处置等使,赐铁券,改封高平郡王,仍令 择日备礼册命。”以天雄军节度副使、检校刑部尚书李式检校尚书右仆射,充亳州 团练使;以贝州刺史孙汉威为检校太保、陇州防御使;以天雄军三城都巡检使薛霸 为检校司空、卫州刺史;以天雄军马步军都指挥使五建为检校司空、虢州刺史;以 天雄军内外马军都指挥使药元福为检校司空、深州刺史;以天雄军内外步军都指挥 使安元霸为检校司空、随州刺史;以天雄军都监、前河阳行军司马李彦珣为检校司 空、坊州刺史。李式,延光之旧僚也,其余皆延光之将佐也,故有是命。庚午,遣 客省使李守贞押器币赐魏府立功将校。辛未,以魏府招讨使杨光远检校太师、兼中 书令,行广晋尹,充天雄军节度使。
shí yuè yǐ hài, fú jiàn jié dù shǐ wáng jì gōng qiǎn shǐ gòng fāng wù. wù yín, qì dān mìng shǐ yǐ bǎo cè shàng dì huī hào yuē yīng wǔ míng yì huáng dì. ōu yáng shǐ zuò qì dān shǐ zhōng shū lìng hán pín lái fèng cè. shì rì, zuǒ yòu jīn wú liù jūn yí zhàng tài cháng gǔ chuī děng bìng chū chéng yíng yǐn zhì chóng yuán diàn qián, chén liè rú yí. yùn zhōu fàn yán guāng zòu dào rèn nèi. gēng chén, yù zhá yuē:" wèi guó zhī guī, zài yú mǐn zhèng jiàn dū zhī fǎ, wù yào lì mín. lì kǎo qián jīng, lǎng rán tōng lùn, gù wéi liáng dé, huò qǐ pī jī. dāng shù cháo zhàn fá zhī yú, shì zhào shù shāng cán zhī hòu, chē tú jì guǎng, tǎng lǐn xián xū. jīng nián zhī wǎn sù fēi chú, jì rì ér láo mín dòng zhòng, cháng fán cáo yùn, bù gěi gōng xū. jīn biàn zhōu shuǐ lù yào chōng, shān hé xíng shèng, nǎi wàn yǔ qiān xiāng zhī dì, shì sì tòng bā dá zhī jiāo. yuán zì àn xún, yì guān yí biàn, bǐ shēng dū yì, yǐ lì bīng mín. biàn zhōu yí shēng wèi dōng jīng, zhì kāi fēng fǔ. réng shēng kāi fēng jùn yí liǎng xiàn wèi chì xiàn, qí yú shēng wèi jī xiàn. yīng jiù zhì kāi fēng fǔ shí suǒ guǎn shǔ xiàn, bìng kě réng jiù gē shǔ shōu guǎn, yì shēng wèi jī xiàn. qí luò jīng gǎi wéi xī jīng qí yōng jīng gǎi wéi jìn chāng jūn, liú shǒu gǎi wéi jié dù guān chá shǐ, yī jiù wèi jīng zhào fǔ, liè zài qī fǔ zhī shàng qí cáo zhōu gǎi wéi fáng yù zhōu. qí yú zhì zhì, bìng wěi zhōng shū mén xià shāng liáng shī xíng." bǐng xū, yǐ hù shèng zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ cáo zhōu cì shǐ zhāng yàn zé wèi zhèn guó jūn jié dù shǐ, yǐ gōng bù shàng shū péi hào wèi shàng shū yòu pú yè zhì shì. shì rì, zhào gǎi dà níng gōng mén wèi míng dé mén. yòu gǎi jīng chéng zhū mén míng é, nán mén wèi shì yǐ xūn fēng wéi míng, xī èr mén zhèng mén liáng mén yǐ jīn yì qián míng wéi míng, běi èr mén suān zǎo mén fēng qiū mén yǐ yuán huà xuān yáng wéi míng, dōng èr mén cáo mén sòng mén yǐ yíng chūn rén hé wéi míng. wù zǐ, yǐ yòu jīn wú dà jiàng jūn mǎ cóng bīn wèi qì dān guó xìn shǐ, kǎo gōng láng zhōng liú zhī xīn fù zhī. yǐ qián tiān píng jūn jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi tóng píng zhāng shì ān shěn qí wèi jìn chāng jūn jié dù shǐ, xíng jīng zhào yǐn. xiāng zhōu zòu, jiāng shuǐ zhǎng hài jià. rén chén, yǐ shū mì shǐ zhōng shū shì láng píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì sāng wéi hàn jiān bīng bù shàng shū, jiē bà shū mì shǐ. àn: yǐ shàng yí yǒu quē wén. jù tōng jiàn kǎo yì yǐn jìn gāo zǔ shí lù, wéi hàn yǔ lǐ sōng bìng bà shū mì shǐ. wù xū, dà shè tiān xià, yǐ wèi fǔ chū píng gù yě. gēng zǐ, yáng guāng yuǎn cháo jìn dào quē, duì yú biàn diàn, xī jī shén hòu. yú tián guó wáng lǐ shèng tiān cè fēng wèi dà bǎo yú tián guó wáng. yǐ háng zhōu jiā xīng xiàn wèi xiù zhōu, cóng qián yuán guàn zhī zòu yě.
十月乙亥,福建节度使王继恭遣使贡方物。戊寅,契丹命使以宝册上帝徽号曰 英武明义皇帝。《欧阳史》作契丹使中书令韩频来奉册。是日,左右金吾、六军仪 仗、太常鼓吹等并出城迎引至崇元殿前,陈列如仪。郓州范延光奏到任内。庚辰, 御札曰:“为国之规,在于敏政;建都之法,务要利民。历考前经,朗然通论,顾 惟凉德,获启丕基。当数朝战伐之余,是兆庶伤残之后,车徒既广,帑廪咸虚。经 年之輓粟飞刍,继日而劳民动众,常烦漕运,不给供须。今汴州水陆要冲,山河形 胜,乃万庾千箱之地,是四通八达之郊。爰自按巡,益观宜便,俾升都邑,以利兵 民。汴州宜升为东京,置开封府。仍升开封、浚仪两县为赤县,其余升为畿县。应 旧置开封府时所管属县,并可仍旧割属收管,亦升为畿县。其洛京改为西京;其雍 京改为晋昌军,留守改为节度观察使,依旧为京兆府,列在七府之上;其曹州改为 防御州。其余制置,并委中书门下商量施行。”丙戌,以护圣左厢都指挥使、曹州 刺史张彦泽为镇国军节度使,以工部尚书裴皞为尚书右仆射致仕。是日,诏改大宁 宫门为明德门。又改京城诸门名额,南门尉氏以薰风为名,西二门郑门、梁门以金 义、乾明为名,北二门酸枣门、封丘门以元化、宣阳为名,东二门曹门、宋门以迎 春、仁和为名。戊子,以右金吾大将军马从斌为契丹国信使,考功郎中刘知新副之。 以前天平军节度使、检校太尉、同平章事安审琦为晋昌军节度使,行京兆尹。襄州 奏,江水涨害稼。壬辰,以枢密使、中书侍郎平章事、集贤殿大学士桑维翰兼兵部 尚书,皆罢枢密使。案:以上疑有阙文。据《通鉴考异》引《晋高祖实录》,维翰 与李崧并罢枢密使。戊戌,大赦天下,以魏府初平故也。庚子,杨光远朝觐到阙, 对于便殿,锡赍甚厚。于阗国王李圣天册封为大宝于阗国王。以杭州嘉兴县为秀州, 从钱元瓘之奏也。
shí yī yuè jiǎ chén, shū mì zhí xué shì cí bù yuán wài láng wú juān jìn jīn bù láng zhōng zhī zhì gào, shū mì zhí xué shì kù bù yuán wài láng wú chéng fàn jìn cí bù láng zhōng zhī zhì gào. yǐ sì, yùn zhōu fàn yán guāng lái zhāo. bǐng wǔ, fēng mǐn wáng chǎng wèi mǐn guó wáng, jiā shí yì yī wàn wǔ qiān hù. yòu yǐ zhōng wú jiàn wǔ děng jūn jié dù shǐ jiǎn jiào tài shī jiān zhōng shū lìng sū zhōu chéng zhōu cì shǐ qián yuán liáo wèi tài fù, yǐ qīng hǎi jūn jié dù shǐ guǎng zhōu cì shǐ qián yuán shú wèi jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng, réng gǎi míng yuán yì. yīng yǒu wèi fǔ xíng yíng jiàng xiào jí liù jūn zhū dào běn chéng jiàng xiào děng, bìng yǔ jiā ēn. wù shēn, yǐ mén xià shì láng píng zhāng shì jiān xiū guó shǐ pàn hù bù zhào yíng jiān lì bù shàng shū. yǐ wēi wǔ jūn jié dù fú jiàn guǎn nèi guān chá chǔ zhì děng shǐ wáng jì gōng wèi tè jìn jiǎn jiào tài fù, réng fēng lín hǎi jùn wáng. yǐ wèi bó jié dù shǐ yáng guāng yuǎn wèi shǒu tài wèi luò jīng liú shǒu, jiān hé yáng jié dù shǐ, pàn liù jūn zhū wèi shì. duān míng diàn xué shì shàng shū lǐ bù shì láng pàn dù zhī hé níng gǎi shàng shū hù bù shì láng chōng zhí. gēng xū, yùn zhōu fàn yán guāng shàng biǎo qǐ xiū tuì, zhào bù yǔn. xīn hài, shēng guǎng jìn fǔ wèi yè dōu, zhì liú shǒu. shēng guǎng jìn yuán chéng liǎng xiàn wèi chì xiàn, shǔ fǔ zhū xiàn shēng wèi jī xiàn. shēng xiāng zhōu wèi zhāng dé jūn, zhì jié dù guān chá shǐ, yǐ chán wèi èr zhōu wèi shǔ jùn, qí chán zhōu réng shēng wèi fáng yù zhōu, yí yú dé shèng kǒu wèi zhì suǒ. shēng bèi zhōu wèi yǒng qīng jūn, zhì jié dù guān chá shǐ, yǐ bó jì èr zhōu wèi shǔ jùn. yǐ xī jīng liú shǒu gāo xíng zhōu wèi guǎng jìn yǐn yè dōu liú shǒu guǎng jìn fǔ xíng yíng zhōng jūn shǐ bèi zhōu fáng yù shǐ wáng tíng yǔn jiā jiǎn jiào tài fù, chōng xiāng zhōu zhāng dé jūn jié dù shǐ guǎng jìn fǔ xíng yíng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ yòu shén wǔ tǒng jūn wáng zhōu wèi bèi zhōu yǒng qīng jūn jié dù shǐ. jiǎ yín, yǐ fàn yán guāng wèi tài zǐ tài shī zhì shì. bǐng chén, yǐ mì shū jiān lǚ qí wèi lǐ bù shì láng, guī dé jūn jié dù shǐ zhào zài lǐ gǎi tiān píng jūn jié dù shǐ, zhāo yì jūn jié dù shǐ jiān shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn dōu yú hòu dù zhòng wēi gǎi zhōng wǔ jūn jié dù shǐ, zhōng wǔ jūn jié dù shǐ shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ liú zhī yuǎn gǎi guī dé jūn jié dù shǐ, qián hé yáng jié dù shǐ jiān fèng guó zuǒ yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ hóu yì gǎi zhāo yì jūn jié dù shǐ. guǐ hài, gē pú zhōu pú yáng xiàn dì chán zhōu. zhào xǔ tiān xià sī zhù qián, yǐ" tiān fú yuán bǎo" wéi wén. bǐng yín dōng zhì, dì yù chóng yuán diàn shòu cháo hè, zhàng wèi rú shì.
十一月甲辰,枢密直学士、祠部员外郎吴涓进金部郎中、知制诰,枢密直学士、 库部员外郎吴承范进祠部郎中、知制诰。乙巳,郓州范延光来朝。丙午,封闽王昶 为闽国王,加食邑一万五千户。又以中吴建武等军节度使、检校太师、兼中书令、 苏州诚州刺史钱元璙为太傅,以清海军节度使、广州刺史钱元璹为检校太尉、兼中 书令,仍改名元懿。应有魏府行营将校及六军诸道、本城将校等,并与加恩。戊申, 以门下侍郎平章事、监修国史、判户部赵莹兼吏部尚书。以威武军节度、福建管内 观察处置等使王继恭为特进、检校太傅,仍封临海郡王。以魏博节度使杨光远为守 太尉、洛京留守,兼河阳节度使,判六军诸卫事。端明殿学士、尚书礼部侍郎、判 度支和凝改尚书户部侍郎充职。庚戌,郓州范延光上表乞休退,诏不允。辛亥,升 广晋府为鄴都,置留守。升广晋、元城两县为赤县,属府诸县升为畿县。升相州为 彰德军,置节度观察使,以澶、卫二州为属郡,其澶州仍升为防御州,移于德胜口 为治所。升贝州为永清军,置节度观察使,以博、冀二州为属郡。以西京留守高行 周为广晋尹、鄴都留守;广晋府行营中军使、贝州防御使王庭允加检校太傅,充相 州彰德军节度使;广晋府行营步军都指挥使、右神武统军王周为贝州永清军节度使。 甲寅,以范延光为太子太师致仕。丙辰,以秘书监吕琦为礼部侍郎,归德军节度使 赵在礼改天平军节度使,昭义军节度使兼侍卫亲军马步军都虞候杜重威改忠武军节 度使,忠武军节度使、侍卫亲军马步军都指挥使刘知远改归德军节度使,前河阳节 度使兼奉国左右厢都指挥使侯益改昭义军节度使。癸亥,割濮州濮阳县棣澶州。诏 许天下私铸钱,以“天福元宝”为文。丙寅冬至,帝御崇元殿受朝贺,仗卫如式。
shí èr yuè jiǎ xū shuò, yǐ qián bīng bù shàng shū liáng wén jǔ wèi tài zǐ tài shī, yǐ zhèn zhōu jié dù fù shǐ fú méng wèi yòu jiàn yì dài fū, yǐ lì bù láng zhōng cáo guó zhēn wèi zuǒ jiàn yì dài fū. bǐng zǐ, yǐ qián jīng zhōu zhāng yì jūn jié dù shǐ lǐ dé chōng wèi jìn zhōu jiàn xióng jūn jié dù shǐ, jiā tóng píng zhāng shì. yǐ huáng tài zǐ yòu jīn wú wèi shàng jiàng jūn zhòng guì wèi jiǎn jiào tài fù kāi fēng yǐn, fēng zhèng wáng, jiā shí yì sān qiān hù. wù yín, zhì yǐ yú tián guó jìn fèng shǐ jiǎn jiào tài wèi mǎ jì róng wèi zhèn guó dà jiāng jūn, fù shǐ huáng mén jiāng jūn guó zǐ shǎo jiān zhāng zài tōng wèi shì wèi wèi qīng, jiān shǐ diàn tóu chéng zhǐ tōng shì shè rén wú shùn guī wèi shì jiāng zuò shǎo jiān. huí hú shǐ dū du lǐ wàn jīn wèi guī yì dà jiàng jūn, jiān shǐ léi dé shùn wèi shùn huà jiāng jūn. shì rì, zhào:" yí lìng tiān xià wú wèn gōng sī, yīng yǒu tóng yù zhù qián zhě, yī rèn qǔ biàn zhuó liàng qīng zhòng zhù zào." wù zǐ, yǐ hé yáng qián lóng zhái wèi kāi jìn chán yuàn, xíng zhōu qián lóng jiù zhái wèi guǎng fǎ chán yuàn. lóng wǔ tǒng jūn lǐ cóng chǎng zú, chuò cháo yī rì, zèng tài wèi.
十二月甲戌朔,以前兵部尚书梁文矩为太子太师,以镇州节度副使符蒙为右谏 议大夫,以吏部郎中曹国珍为左谏议大夫。丙子,以前泾州彰义军节度使李德珫为 晋州建雄军节度使,加同平章事。以皇太子右金吾卫上将军重贵为检校太傅、开封 尹,封郑王,加食邑三千户。戊寅,制以于阗国进奉使、检校太尉马继荣为镇国大 将军,副使黄门将军、国子少监张再通为试卫尉卿,监使殿头承旨、通事舍人吴顺 规为试将作少监。回鹘使都督李万金为归义大将军,监使雷德顺为顺化将军。是日, 诏:“宜令天下无问公私,应有铜欲铸钱者,一任取便酌量轻重铸造。”戊子,以 河阳潜龙宅为开晋禅院,邢州潜龙旧宅为广法禅院。龙武统军李从昶卒,辍朝一日, 赠太尉。