gōng dì, huì zōng xùn, shì zōng zi yě. guǎng shùn sān nián, suì zài guǐ chǒu, bā yuè sì rì, shēng yú chán zhōu zhī fǔ dì. xiǎn dé liù nián liù yuè guǐ wèi, zhì shòu tè jìn zuǒ wèi shàng jiāng jūn, fēng liáng wáng, shí yì sān qiān hù, shí fēng wǔ bǎi hù. guǐ sì, shì zōng bēng. jiǎ wǔ, nèi chū yí zhì, mìng dì jiù qián jí huáng dì wèi. shì rì, qún chén fèng dì jí wèi ér tuì. dīng yǒu, běi miàn bīng mǎ dōu bù shǔ hán lìng kūn zòu, bài qì dān wǔ bǎi qí yú bà zhōu běi. wù xū, wén wǔ bǎi liáo zǎi chén fàn zhì děng shàng biǎo qǐng tīng zhèng, biǎo sān shàng, yǔn zhī. rén yín, wén wǔ chén liáo shàng biǎo, qǐng yǐ bā yuè sì rì wèi tiān shòu jié, cóng zhī. guǐ mǎo, yǐ sī tú píng zhāng shì fàn zhì wèi shān líng shǐ, yǐ hàn lín xué shì pàn tài cháng sì shì dòu yǎn wèi lǐ yí shǐ, yǐ bīng bù shàng shū zhāng zhāo wèi lǔ bù shǐ, yǐ yù shǐ zhōng chéng biān guī dǎng wèi yí zhàng shǐ, yǐ xuān huī nán yuàn shǐ pàn kāi fēng fǔ shì zǎn jū rùn wèi qiáo dào dùn dì shǐ. shì yuè, zhōu jùn shí liù zòu dà yǔ lián xún bù zhǐ.
恭帝,諱宗訓,世宗子也。廣順三年,歲在癸丑,八月四日,生於澶州之府第。 顯德六年六月癸未,制授特進左衛上將軍,封梁王,食邑三千戶,實封五百戶。癸 巳,世宗崩。甲午,內出遺制,命帝柩前即皇帝位。是日,群臣奉帝即位而退。丁 酉,北面兵馬都部署韓令坤奏,敗契丹五百騎於霸州北。戊戌,文武百僚、宰臣范 質等上表請聽政,表三上,允之。壬寅,文武臣僚上表,請以八月四日為天壽節, 從之。癸卯,以司徒、平章事范質為山陵使,以翰林學士、判太常寺事竇儼為禮儀 使,以兵部尚書張昭為鹵簿使,以御史中丞邊歸讜為儀仗使,以宣徽南院使、判開 封府事昝居潤為橋道頓遞使。是月,州郡十六奏大雨連旬不止。
qiū qī yuè dīng wèi, yǐ hù bù shàng shū lǐ tāo wèi shān líng fù shǐ, yǐ dù zhī láng zhōng lú yì wèi shān líng pàn guān. xīn hài, zuǒ sàn qí cháng shì shēn wén bǐng zú. yǐ mǎo, yòu shí yí xú xióng duó sān rèn guān, zuò wū zòu léi zé xiàn lìng xū pò hù yě. dīng sì, bǎi liáo shì fú. shàng niǎn fèng yù jīn yàn yīng, běn gāo lì rén yě, fèng shǐ gāo lì, chēng chén yú qí wáng, gù jí yú zuì. gēng shēn, yǐ xíng zhōu jié dù shǐ wáng rén hào wèi xiāng zhōu jié dù shǐ, jìn fēng kāi guó gōng yǐ shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ cáo zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài bǎo yuán yàn wèi shǎn zhōu jié dù shǐ jiā jiǎn xiào tài fù yǐ yòu yǔ lín tǒng jūn quán zhī xíng zhōu shì jiǎn xiào tài bǎo lǐ jì xūn wèi xíng zhōu jié dù shǐ, jiā jiǎn xiào tài fù yǐ huá zhōu liú hòu jiǎn xiào tài bǎo chén sī ràng wèi cāng zhōu jié dù shǐ yǐ shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ chén zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài fù hán lìng kūn wèi shì wèi mǎ bù dōu yú hòu, yī qián chén zhōu jié dù shǐ, jiā jiǎn xiào tài wèi yǐ hǔ jié zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ yuè zhōu fáng yù shǐ jiǎn xiào sī tú gāo huái dé wèi kuí zhōu jié dù shǐ, chōng shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ jiǎn xiào tài bǎo yǐ hǔ jié zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ cháng zhōu fáng yù shǐ jiǎn xiào sī kōng zhāng duó wèi suì zhōu jié dù shǐ, chōng shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ jiǎn xiào tài bǎo, réng gǎi míng lìng duó. sòng shǐ zhāng lìng duó chuán yún: běn míng duó, yǐ yǔ hé zhōng zhāng duó tóng xìng míng, gù cì jīn míng. rén xū, yǐ yùn zhōu jié dù shǐ chōng shì wèi mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ jiǎn xiào tài fù jiān shì zhōng lǐ zhòng jìn wèi huái nán jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng, yī qián shì wèi mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ yǐ xiāng zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi tóng píng zhāng shì xiàng gǒng wèi hé nán yǐn, chōng xī jīng liú shǒu, jiā jiǎn xiào tài shī jiān shì zhōng tōng jiàn: xiàng gǒng jí xiàng xùn yě, bì gōng dì míng gǎi yān. yǐ sòng zhōu jié dù shǐ chōng shì wèi mǎ bù jūn fù dōu zhǐ huī jiǎn xiào tài wèi tóng píng zhāng shì hán tōng wèi yùn zhōu jié dù shǐ, yī qián shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn fù dōu zhǐ huī shǐ yǐ chán zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi tóng píng zhāng shì fù mǎ dū wèi zhāng yǒng dé wèi xǔ zhōu jié dù shǐ, jìn fēng kāi guó gōng yǐ jīn shàng wèi sòng zhōu jié dù shǐ, yī qián jiǎn xiào tài wèi diàn qián dōu diǎn jiǎn, jìn fēng kāi guó hóu yǐ huái nán jié dù shǐ jiān diàn qián fù dōu diǎn jiǎn jiǎn xiào tài bǎo mù róng yán zhāo wèi chán zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài fù, yī qián diàn qián fù dōu diǎn jiǎn, jìn fēng kāi guó bó yǐ diàn qián dōu zhǐ huī shǐ jiāng zhōu fáng yù shǐ jiǎn xiào sī kōng shí shǒu xìn wèi huá zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài bǎo, yī qián diàn qián dōu zhǐ huī shǐ. bǐng yín, zhì dà shè tiān xià. gēng wǔ, hàn lín xué shì pàn tài cháng sì dòu yǎn zhuàn jìn dà xíng huáng dì tài shì gē zhuó xiàn cí, wǔ yuē dìng gōng zhī wǔ, gē cí bù lù. shì yuè, zhū dào xiāng jì zòu, dà yǔ, suǒ zài chuān qú zhǎng yì, piào nì lú shě, sǔn hài miáo jià.
秋七月丁未,以戶部尚書李濤為山陵副使,以度支郎中盧億為山陵判官。辛亥, 左散騎常侍申文炳卒。乙卯,右拾遺徐雄奪三任官,坐誣奏雷澤縣令虛破戶也。丁 巳,百僚釋服。尚輦奉御金彥英,本高麗人也,奉使高麗,稱臣於其王,故及於罪。 庚申,以邢州節度使王仁鎬為襄州節度使,進封開國公;以侍衛步軍都指揮使、曹 州節度使、檢校太保袁彥為陝州節度使、加檢校太傅;以右羽林統軍、權知邢州事、 檢校太保李繼勛為邢州節度使,加檢校太傅;以滑州留後、檢校太保陳思讓為滄州 節度使;以侍衛馬軍都指揮使、陳州節度使、檢校太傅韓令坤為侍衛馬步都虞候, 依前陳州節度使,加檢校太尉;以虎捷左廂都指揮使、岳州防禦使、檢校司徒高懷 德為夔州節度使,充侍衛馬軍都指揮使、檢校太保;以虎捷左廂都指揮使、常州防 御使、檢校司空張鐸為遂州節度使,充侍衛步軍都指揮使、檢校太保,仍改名令鐸。 《宋史·張令鐸傳》云:本名鐸,以與河中張鐸同姓名,故賜今名。壬戌,以鄆州 節度使、充侍衛馬步軍都指揮使、檢校太傅、兼侍中李重進為淮南節度使、檢校太 尉、兼侍中,依前侍衛馬步軍都指揮使;以襄州節度使、檢校太尉、同平章事向拱 為河南尹,充西京留守,加檢校太師、兼侍中;《通鑑》:向拱即向訓也,避恭帝 名改焉。以宋州節度使、充侍衛馬步軍副都指揮、檢校太尉、同平章事韓通為鄆州 節度使,依前侍衛親軍馬步軍副都指揮使;以澶州節度使、檢校太尉、同平章事、 附馬都尉張永德為許州節度使,進封開國公;以今上為宋州節度使,依前檢校太尉、 殿前都點檢,進封開國侯;以淮南節度使兼殿前副都點檢、檢校太保慕容延釗為澶 州節度使、檢校太傅,依前殿前副都點檢,進封開國伯;以殿前都指揮使、江州防 御使、檢校司空石守信為滑州節度使、檢校太保,依前殿前都指揮使。丙寅,制大 赦天下。庚午,翰林學士、判太常寺竇儼撰進大行皇帝太室歌酌獻辭,舞曰《定功 之舞》,歌辭不錄。是月,諸道相繼奏,大雨,所在川渠漲溢,漂溺廬舍,損害苗 稼。
bā yuè jiǎ xū shuò, yǐ guāng lù qīng zhì shì chái shǒu lǐ wèi tài zǐ tài bǎo zhì shì. yǐ hài, hàn lín xué shì jiān pàn tài cháng sì dòu yǎn zhuàn jìn dà xíng huáng dì zūn shì yuē ruì wǔ xiào wén huáng dì, miào hào shì zōng, cóng zhī. gēng chén, tiān xià bīng mǎ dōu yuán shuài shǒu shàng shū lìng jiān zhōng shū lìng wú yuè guó wáng qián chù jiā shí yì yī qiān hù, shí fēng sì bǎi hù, gǎi cì gōng chén tiān xióng jūn jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī shǒu tài fù jiān zhōng shū lìng wèi wáng fú yàn qīng jiā shǒu tài wèi xià zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī shǒu tài bǎo jiān zhōng shū lìng xī píng wáng lǐ yí xìng jiā shǒu tài fù jīng nán jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī shǒu zhōng shū lìng nán píng wáng gāo bǎo róng jiā shǒu tài bǎo. rén wǔ, shān líng shǐ fàn zhì zhuàn jìn dà xíng huáng dì líng míng yuē qìng líng, cóng zhī. qín zhōu jié dù shǐ xī miàn yán biān dōu bù shǔ jiǎn xiào tài shī shǒu zhōng shū lìng bāo guó gōng wáng jǐng jìn fēng liáng guó gōng, xú zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī jiān zhōng shū lìng guō cóng yì jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, fū zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī jiān zhōng shū lìng xíng guó gōng wǔ xíng dé jìn fēng sòng guó gōng, yǒng xìng jūn jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī jiān shì zhōng lǐ hóng yì jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, fèng xiáng jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng guō chóng jiā jiǎn xiào tài shī, lù zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài fù jiān shì zhōng lǐ yún jiā jiǎn xiào tài wèi, lǎng zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng zhōu xíng féng jiā jiǎn xiào tài shī. jiǎ shēn, shòu zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī tóng píng zhāng shì hán guó gōng yáng xìn fēng lǔ guó gōng bīn zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī liú zhòng jìn, lú zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi zhào zàn, dèng zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi sòng yán wò, bìng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī jīng zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi bái zhòng zàn, hé zhōng jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi zhāng duó, bìng jiā jiē jué. bǐng xū, yì dìng jié dù shǐ sūn xíng yǒu líng zhōu jié dù shǐ féng jì yè fǔ zhōu jié dù shǐ zhé dé yǐ, bìng zì jiǎn xiào tài bǎo jiā jiǎn xiào tài fù, jìn jiē jué. yǐ yán zhōu liú hòu jiǎn xiào tài fù lǐ wàn quán wèi yán zhōu jié dù shǐ, jìn fēng kāi guó gōng. gēng yín, huáng dì tè jìn jiǎn xiào tài bǎo zuǒ xiāo wèi shàng jiāng jūn yàn guó gōng shí yì sān qiān hù zōng ràng jiā jiǎn xiào tài fù, jìn fēng cáo wáng, gǎi míng xī ràng xī jǐn bài guāng lù dài fū jiǎn xiào tài bǎo yòu wǔ wèi dà jiāng jūn, fēng jì wáng, shí yì sān qiān hù xī huì bài jīn zǐ guāng lù dài fū jiǎn xiào sī tú zuǒ lǐng wèi dà jiāng jūn, fēng qí wáng, shí yì sān qiān hù. réng lìng suǒ sī zé rì bèi lǐ cè mìng. yǐ jìn guó zhǎng gōng zhǔ zhāng shì wèi jìn guó dà zhǎng gōng zhǔ yǐ qián shǎn zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi yào yuán fú wèi cáo zhōu jié dù shǐ, jìn jiē jué. jiǎ wǔ, shǒu sī tú tóng píng zhāng shì hóng wén guǎn dà xué shì cān zhī shū mì yuàn shì fàn zhì jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn fēng xiāo guó gōng mén xià shì láng jiān lǐ bù shàng shū tóng píng zhāng shì jiān xiū guó shǐ cān zhī shū mì yuàn shì wáng pǔ jiā yòu pú shè, jìn fēng kāi guó gōng shū mì shǐ zhōng shū shì láng tóng píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì wèi rén pǔ jiā jiān xíng bù shàng shū, yī qián shū mì shǐ jiǎn xiào tài fù yòu xiāo wèi shàng jiāng jūn wú yán zuò yī qián shū mì shǐ, jìn fēng qìng guó gōng yǐ zuǒ wǔ wèi shàng jiāng jūn shǐ quán wèi zuǒ jīn wú shàng jiāng jūn zhì shì. yǐ wèi, yǐ lǒng zhōu fáng yù shǐ wáng quán bīn wèi xiāng zhōu liú hòu. wù xū, xuān huī nán yuàn shǐ pàn kāi fēng fǔ shì zǎn jū rùn, xuān huī běi yuàn shǐ pàn sān sī zhāng měi, bìng jiā jiǎn xiào tài fù. jǐ hài, qián sī kōng lǐ gǔ jiā kāi fǔ yí tóng sān sī zhào guó gōng, yǐ qián tài fù shǎo qīng zhū wèi wèi tài pú qīng zhì shì. xīn chǒu, zuǒ jīn wú shàng jiāng jūn zhì shì shǐ quán zú. rén yín, gāo lì guó qiǎn shǐ cháo gòng, jiān jìn bié xù xiào jīng yī juàn yuè wáng xiào jīng xīn yì bā juǎn huáng líng xiào jīng yī juàn xiào jīng cí tú sān juǎn. wén chāng zá lù yún: bié xù zhě, jì kǒng zǐ suǒ shēng jí dì zǐ cóng xué zhī shì. xīn yì zhě, yǐ yuè wáng wèi wèn mù, shì shū wén zhī yì. huáng líng zhě, zhǐ shuō yán nián bì zāi zhī shì jí fú wén, nǎi dào shū yě. cí tú zhě, zhǐ shuō rì zhī huán yūn xīng zhī huì bèi, yì fēi qí shū.
八月甲戌朔,以光祿卿致仕柴守禮為太子太保致仕。乙亥,翰林學士兼判太常 寺竇儼撰進大行皇帝尊諡曰睿武孝文皇帝,廟號世宗,從之。庚辰,天下兵馬都元 帥、守尚書令、兼中書令、吳越國王錢俶加食邑一千戶,實封四百戶,改賜功臣; 天雄軍節度使、檢校太師、守太傅、兼中書令、魏王符彥卿加守太尉;夏州節度使、 檢校太師、守太保、兼中書令、西平王李彝興加守太傅;荊南節度使、檢校太師、 守中書令、南平王高保融加守太保。壬午,山陵使范質撰進大行皇帝陵名曰慶陵, 從之。秦州節度使、西面沿邊都部署、檢校太師、守中書令、褒國公王景進封涼國 公,徐州節度使、檢校太師、兼中書令郭從義加開府儀同三司,鄜州節度使、檢校 太師、兼中書令、邢國公武行德進封宋國公,永興軍節度使、檢校太師、兼侍中李 洪義加開府儀同三司,鳳翔節度使、檢校太尉、兼侍中郭崇加檢校太師,潞州節度 使、檢校太傅、兼侍中李筠加檢校太尉,朗州節度使、檢校太尉、兼侍中周行逢加 檢校太師。甲申,壽州節度使、檢校太師、同平章事、韓國公楊信封魯國公;邠州 節度使、檢校太師劉重進,廬州節度使、檢校太尉趙贊,鄧州節度使、檢校太尉宋 延渥,並加開府儀同三司;涇州節度使、檢校太尉白重贊,河中節度使、檢校太尉 張鐸,並加階爵。丙戌,易定節度使孫行友、靈州節度使馮繼業、府州節度使折德 扆,並自檢校太保加檢校太傅,進階爵。以延州留後、檢校太傅李萬全為延州節度 使,進封開國公。庚寅,皇弟特進檢校太保、左驍衛上將軍、燕國公、食邑三千戶 宗讓加檢校太傅,進封曹王,改名熙讓;熙謹拜光祿大夫、檢校太保、右武衛大將 軍,封紀王,食邑三千戶;熙誨拜金紫光祿大夫、檢校司徒、左領衛大將軍,封蘄 王,食邑三千戶。仍令所司擇日備禮冊命。以晉國長公主張氏為晉國大長公主;以 前陝州節度使、檢校太尉藥元福為曹州節度使,進階爵。甲午,守司徒、同平章事、 宏文館大學士、參知樞密院事范質加開府儀同三司,進封蕭國公;門下侍郎兼禮部 尚書、同平章事、監修國史、參知樞密院事王溥加右僕射,進封開國公;樞密使、 中書侍郎、同平章事、集賢殿大學士魏仁浦加兼刑部尚書,依前樞密使;檢校太傅、 右驍衛上將軍吳延祚依前樞密使,進封慶國公;以左武衛上將軍史牷為左金吾上將 軍致仕。乙未,以隴州防禦使王全斌為相州留後。戊戌,宣徽南院使、判開封府事 昝居潤,宣徽北院使、判三司張美,並加檢校太傅。己亥,前司空李穀加開府儀同 三司、趙國公,以前太傅、少卿硃渭為太僕卿致仕。辛丑,左金吾上將軍致仕史牷 卒。壬寅,高麗國遣使朝貢,兼進《別序孝經》一卷、《越王孝經新義》八卷、 《皇靈孝經》一卷、《孝經雌圖》三卷。《文昌雜錄》云:《別序》者,記孔子所 生及弟子從學之事。《新義》者,以越王為問目,釋疏文之義。《皇靈》者,止說 延年避災之事及符文,乃道書也。《雌圖》者,止說日之環暈、星之彗孛,亦非奇 書。
jiǔ yuè rén zǐ, qián cāng zhōu liú hòu lǐ yàn yūn zú. yǐ mǎo, gāo lì wáng wáng zhāo jiā jiǎn xiào tài shī, shí yì sān qiān hù. bǐng chén, yǐ sān sī fù shǐ wáng zàn wèi nèi kè shěng shǐ jiān běi miàn zhū zhōu shuǐ lù zhuǎn yùn shǐ. guǐ hài, qián kāi fēng xiàn lìng lù yán guī chú míng, liú shā mén dǎo. xiān shì, yán guī yǒu guò tíng rèn, yǒu sī zhào yán guī xuān chì, yán guī jù mìng, wèi xiàn sī suǒ àn, gù yǒu shì mìng. jiǎ zǐ, yǐ duān míng diàn xué shì lǐ bù shì láng dòu yí wèi bīng bù shì láng chōng zhí yǐ shàng shū hù bù yuán wài láng zhí shū mì yuàn dù huá wèi sī mén láng zhōng, chōng shū mì zhí xué shì, cì zǐ yǐ hàn lín xué shì shàng shū dù zhī yuán wài láng wáng zhù wèi jīn bù láng zhōng zhī zhì gào chōng zhí, réng cì jīn zǐ. shì rì, hàn lín xué shì shàng shū tún tián láng zhōng zhī zhì gào lǐ fǎng, dōu guān láng zhōng zhī zhì gào hù méng, shuǐ bù láng zhōng zhī zhì gào zhào féng, bìng jiā zhù guó, cì jīn zǐ. yǐ chǒu, bīng bù shàng shū zhāng zhāo jìn fēng shū guó gōng, hù bù shàng shū lǐ tāo jìn fēng jǔ guó gōng. yǐ tài zǐ zhān shì liú wēn sǒu wèi gōng bù shì láng, pàn guó zi jì jiǔ shì. shì yuè, jīng shī jí zhū zhōu jùn lín yǔ yú xún, suǒ zài shuǐ lǎo wèi huàn, chuān qú fàn yì.
九月壬子,前滄州留後李彥頵卒。乙卯,高麗王王昭加檢校太師,食邑三千戶。 丙辰,以三司副使王贊為內客省使兼北面諸州水陸轉運使。癸亥,前開封縣令路延 規除名,流沙門島。先是,延規有過停任,有司召延規宣敕,延規拒命,為憲司所 按,故有是命。甲子,以端明殿學士、禮部侍郎竇儀為兵部侍郎充職;以尚書戶部 員外郎、直樞密院杜華為司門郎中,充樞密直學士,賜紫;以翰林學士、尚書度支 員外郎王著為金部郎中、知制誥充職,仍賜金紫。是日,翰林學士、尚書屯田郎中、 知制誥李昉,都官郎中、知制誥扈蒙,水部郎中、知制誥趙逢,並加柱國,賜金紫。 乙丑,兵部尚書張昭進封舒國公,戶部尚書李濤進封莒國公。以太子詹事劉溫叟為 工部侍郎,判國子祭酒事。是月,京師及諸州郡霖雨逾旬,所在水潦為患,川渠泛 溢。
dōng shí yuè guǐ yǒu shuò, yǐ sī nóng qīng zhì shì lǐ kǎi wèi tài pú qīng zhì shì, tài cháng shǎo qīng zhì shì yáo suì wèi jiāng zuò jiān zhì shì. dīng hài, tài zǐ tài shī xuē huái ràng fēng qǐ guó gōng. rén chén, hàn lín xué shì pàn tài cháng sì shì dòu yǎn zhuàn jìn zhēn huì huáng hòu miào gē cí. dīng yǒu, shì zōng huáng dì líng jià fā yǐn. wù xū, yǐ qián xiāng zhōu liú hòu wáng huī wèi yòu shén wǔ tǒng jūn. xīn chǒu, jiāng nán guó zhǔ lǐ jǐng lái gào, shì zǐ hóng jì zú, qiǎn yù chú shǐ zhāng yán fàn chōng diào jì shǐ.
冬十月癸酉朔,以司農卿致仕李鍇為太僕卿致仕,太常少卿致仕姚遂為將作監 致仕。丁亥,太子太師薛懷讓封杞國公。壬辰,翰林學士、判太常寺事竇儼撰進貞 惠皇后廟歌辭。丁酉,世宗皇帝靈駕發引。戊戌,以前相州留後王暉為右神武統軍。 辛丑,江南國主李景來告,世子宏冀卒,遣御廚使張延范充弔祭使。
shí yī yuè rén yín shuò, zàng shì zōng huáng dì yú qìng líng, yǐ zhēn huì huáng hòu liú shì fù yān. wù shēn, xī jīng zòu, tài zi tài shī zhì shì bái wén kē zú. bǐng chén, rì nán zhì, bǎi liáo fèng biǎo chēng hè. wù wǔ, fèi yǎn zhōu guǎng lì jūn, yī jiù wèi lái wú jiān. rén xū, shēng fèng zhōu gù zhèn wèi xióng shèng jūn. bǐng yín, zuǒ yǔ lín tǒng jūn mǎ xī chóng. àn: cǐ xià yǒu tuō wù.
十一月壬寅朔,葬世宗皇帝於慶陵,以貞惠皇后劉氏祔焉。戊申,西京奏,太 子太師致仕白文珂卒。丙辰,日南至,百僚奉表稱賀。戊午,廢兗州廣利軍,依舊 為萊蕪監。壬戌,升鳳州固鎮為雄勝軍。丙寅,左羽林統軍馬希崇。案:此下有脫 誤。
shí èr yuè rén shēn shuò, shǐ guǎn zòu, qǐng chà guān xiū zhuàn shì zōng shí lù, cóng zhī. jiǎ xū, gǎi wàn suì diàn wèi zǐ chén diàn. jiǎ wǔ, xī jīng zòu, zuǒ tún wèi shàng jiāng jūn zhì shì lǐ è zú. yǐ wèi, dà lín, zhòu hūn, fán sì rì ér zhǐ, fēn mìng shǐ chén zhèn gěi zhū zhōu zāo shuǐ rén hù.
十二月壬申朔,史館奏,請差官修撰世宗實錄,從之。甲戌,改萬歲殿為紫宸 殿。甲午,西京奏,左屯衛上將軍致仕李萼卒。乙未,大霖,晝昏,凡四日而止, 分命使臣賑給諸州遭水人戶。
xiǎn dé qī nián chūn zhēng yuè xīn chǒu shuò, wén wǔ bǎi liáo jìn míng fèng hè. zhèn dìng èr zhōu chí zòu, qì dān rù kòu, hé dōng zéi jūn zì tǔ mén dōng xià yǔ fān kòu hé shì. zhào jīn shàng lǜ bīng běi zhēng. guǐ mǎo, fā jīng shī, shì xī sù yú chén qiáo yì. wèi shǔ, jūn biàn, jiāng shì dà zào hū wàn suì, huàn jiǎ jiāng rèn, tuī dài jīn shàng shēng dà wèi, fú cè shēng mǎ, yōng pò nán xíng. shì rì, zhào yuē: tiān shēng zhēng mín, shù zhī sī mù, èr dì tuī gōng ér chán wèi, sān wáng chéng shí yǐ gé mìng, qí jí yī yě. yǔ mò xiǎo zi, zāo jiā bù zào, rén xīn yǐ qù, guó mìng yǒu guī. zī ěr guī dé jūn jié dù shǐ diàn qián dōu diǎn jiǎn zhào, àn: cǐ xià yuán běn kōng èr zì. bǐng shàng shèng zhī zī, yǒu shén wǔ zhī lüè, zuǒ wǒ gāo zǔ, gé yú huáng tiān, dǎi shì shì zōng, gōng cún nà lù, dōng zhēng xī yuàn, jué jī mào yān. tiān dì guǐ shén xiǎng yú yǒu dé, ōu yáo yù sòng fù yú zhì rén, yīng tiān shùn mín, fǎ yáo chán shùn, rú shì zhòng fù, yǔ qí zuò bīn, wū hū qīn zāi! zhī wèi tiān mìng. jīn shàng yú shì yì chóng yuán diàn shòu mìng, bǎi guān cháo hè ér tuì. zhì fēng zhōu dì wèi zhèng wáng, yǐ fèng zhōu sì, zhēng shuò fú sè yī rú jiù zhì, fèng huáng tài hòu wèi zhōu tài hòu. xù tōng jiàn zhǎng biān: jiàn lóng sān nián, zhōu zhèng wáng chū jū fáng zhōu. huáng cháo kāi bǎo liù nián chūn, bēng yú fáng líng. jīn shàng wén zhī zhèn tòng, fā āi chéng fú yú biàn diàn, bǎi liáo jìn míng fèng wèi, xún qiǎn zhōng shǐ jiān hù qí sàng. xù tōng jiàn zhǎng biān: kāi bǎo liù nián sān yuè yǐ mǎo, fáng zhōu shàng yán, zhōu zhèng wáng cú, shàng sù fú fā āi, chuò shì cháo shí rì. yǐ qí nián shí yuè, guī zàng yú shì zōng qìng líng zhī cè. zhào yǒu sī dìng shì yuē gōng huáng dì, líng yuē shùn líng. xù tōng jiàn zhǎng biān: rén zōng jiā yòu sì nián, zhào yǒu sī qǔ chái shì pǔ xì, yú zhū fáng zhōng tuī zuì zhǎng yī rén, lìng suì shí fèng zhōu sì.
顯德七年春正月辛丑朔,文武百僚進名奉賀。鎮、定二州馳奏,契丹入寇,河 東賊軍自土門東下與蕃寇合勢。詔今上率兵北征。癸卯,發京師,是夕宿於陳橋驛。 未曙,軍變,將士大噪呼萬歲,擐甲將刃,推戴今上升大位,扶策升馬,擁迫南行。 是日,詔曰:「天生蒸民,樹之司牧,二帝推公而禪位,三王乘時以革命,其極一 也。予末小子,遭家不造,人心已去,國命有歸。咨爾歸德軍節度使、殿前都點檢 趙,案:此下原本空二字。稟上聖之姿,有神武之略,佐我高祖,格於皇天,逮事 世宗,功存納麓,東征西怨,厥績懋焉。天地鬼神享於有德,謳謠獄訟附於至仁, 應天順民,法堯禪舜,如釋重負,予其作賓,嗚呼欽哉!祗畏天命。」今上於是詣 崇元殿受命,百官朝賀而退。制封周帝為鄭王,以奉周祀,正朔服色一如舊制,奉 皇太后為周太后。《續通鑑長編》:建隆三年,周鄭王出居房州。皇朝開寶六年春, 崩於房陵。今上聞之震慟,發哀成服於便殿,百僚進名奉慰,尋遣中使監護其喪。 《續通鑑長編》:開寶六年三月乙卯,房州上言,周鄭王殂,上素服發哀,輟視朝 十日。以其年十月,歸葬於世宗慶陵之側。詔有司定諡曰恭皇帝,陵曰順陵。《續 通鑑長編》:仁宗嘉祐四年,詔有司取柴氏譜系,於諸房中推最長一人,令歲時奉 周祀。
shǐ chén yuē: fū sì xù zhī qì, hán wǎng zé shǔ lái wǔ xíng zhī shù, jīn xiāo zé huǒ shèng. gù yáo shùn zhī yī ràng, hàn wèi zhī chuán chán, jiē zhī qí shù ér shùn hū rén yě. kuàng gōng dì dāng wán qǐ zhī chōng nián, huì shēng yōng zhī biàn xiǎng, tīng ōu gē zhī suǒ shǔ, zhī mìng lì zhī yǒu zài, néng xùn qí wèi, bù yì shàn hū. zhōng shì wèi gōng, gù qí yí yǐ.
史臣曰:夫四序之氣,寒往則暑來;五行之數,金銷則火盛。故堯、舜之揖讓, 漢、魏之傳禪,皆知其數而順乎人也。況恭帝當紈綺之沖年,會笙鏞之變響,聽謳 歌之所屬,知命歷之有在,能遜其位,不亦善乎。終諡為恭,固其宜矣。