wén huì huáng tài hòu wáng shì, kāi píng chū zhuī shì. tài zǔ xìng xiào yuàn, fèng tài hòu wèi cháng xiǎo shī sè, zhāo xī shì shàn, wèi shì jūn zǐ zhī guī fàn. dì yán chá yòng fǎ, wú xiān háo jiǎ dài, tài hòu yán zhī, dì pō wéi shěng xíng. běi mèng suǒ yán yún: liáng zǔ fù chéng zǎo zú, yǒu sān zi jù yòu. mǔ wáng shì, xié yǎng jì yú tóng xiàn rén liú chóng jiā. kūn dì zhī zhōng, wéi wēn jiǎo huá wú xíng, chóng mǔ fǔ yǎng zhī, chóng xiōng dì cháng jiā qiǎn zhàng. yī rì, tōu chóng jiā fǔ ér cuàn, wèi chóng zhuī huí, chóng mǔ zhē hù, yǐ miǎn pū zé. shàn zhú zǒu lù, wǎng wǎng jí ér huò zhī. yòu, chóng mǔ cháng jiàn qí yǒu lóng shé zhī yì. tā rì yǔ zhòng xiōng cún rù huáng cháo jūn zuò zéi, bó xiōng yù yǔ mǔ wáng shì shàng yī liú jiā. wēn jì cí qù, bù zhī cún wáng. jí wēn lǐng zhèn yú biàn, shèng shì yú mǎ, shǐ rén yíng mǔ yú chóng jiā. wáng shì huáng kǒng, cí bì shēn cáng, bù zhī xìn, wèi rén yuē: " zhū sān luò tuò wú xíng, hé chǔ zuò zéi sòng sǐ, yān néng zì zhì fù guì? biàn shuài fēi wú zi yě." shǐ zhě jù chén lí xiāng qù lǐ zhī yóu, guī guó lì gōng zhī shì, wáng shì fāng qì ér xìn. shì rì, yǔ chóng mǔ bìng yíng guī biàn. wēn shèng lǐ jiāo yíng, rén shì gǎi guān. chóng yǐ jiù ēn, wèi zhì liè qīng, wèi shāng zhōu cì shǐ. wáng shì yǐ wēn guì, fēng jìn guó tài fū rén. zhòng xiōng cún, yú zéi zhōng wèi shǐ shí suǒ zhōng ér zú. wēn zhì jiǔ yú mǔ, huān shén, yǔ jí jiā shì, wèi mǔ yuē:" zhū wǔ jīng xīn kǔ yè rú, bù dēng yī mìng, jīn yǒu zi wèi jié dù shǐ, wú tiǎn qián rén yǐ!" mǔ bù yì, liáng jiǔ wèi wēn yuē:" rǔ zhì shēn jí cǐ, xìn wèi yīng tè, rán xíng yì wèi bì rú xiān rén. zhū èr yǔ rǔ tóng rù zéi jūn, shēn sǐ mán jiǎo, gū nán zhì nǚ, jiān shí wú gào. rǔ wèi yǒu xù gū zhī xīn, yīng tè jí yǒu, zhū wú qǔ yě." wēn chuí tì xiè zuì, jí lìng zhào zhū xiōng zi jiē zhì biàn. yǒu níng yǒu lún jiē lì jūn gōng, wèi zhì fāng zhèn.
文惠皇太后王氏,开平初追谥。太祖性孝愿,奉太后未尝小失色,朝夕视膳, 为士君子之规范。帝严察用法,无纤毫假贷,太后言之,帝颇为省刑。《北梦琐言》 云:梁祖父诚蚤卒,有三子俱幼。母王氏,携养寄于同县人刘崇家。昆弟之中,惟 温狡猾无行,崇母抚养之,崇兄弟尝加谴杖。一日,偷崇家釜而窜,为崇追回,崇 母遮护,以免扑责。善逐走鹿,往往及而获之。又,崇母常见其有龙蛇之异。他日 与仲兄存入黄巢军作贼,伯兄昱与母王氏尚依刘家。温既辞去,不知存亡。及温领 镇于汴,盛饰舆马,使人迎母于崇家。王氏惶恐,辞避深藏,不之信,谓人曰: “硃三落拓无行,何处作贼送死,焉能自致富贵?汴帅非吾子也。”使者具陈离乡 去里之由,归国立功之事,王氏方泣而信。是日,与崇母并迎归汴。温盛礼郊迎, 人士改观。崇以旧恩,位至列卿,为商州刺史。王氏以温贵,封晋国太夫人。仲兄 存,于贼中为矢石所中而卒。温置酒于母,欢甚,语及家事,谓母曰:“硃五经辛 苦业儒,不登一命,今有子为节度使,无忝前人矣!”母不怿,良久谓温曰:“汝 致身及此,信为英特,然行谊未必如先人。硃二与汝同入贼军,身死蛮徼,孤男稚 女,艰食无告。汝未有恤孤之心,英特即有,诸无取也。”温垂涕谢罪,即令召诸 兄子皆至汴。友宁、友伦皆立军功,位至方镇。
yuán zhēn huáng hòu zhāng shì, gān huà zhōng zhuī shì. wǔ dài huì yào yún: tài zǔ huáng hòu zhāng shì zǎo bēng, kāi píng èr nián, zhuī fēng xián fēi, zhì gān huà èr nián shí yī yuè èr shí sān rì, zhuī cè yuē yuán zhēn huáng hòu. yòu, běi mèng suǒ yán yún: liáng zǔ wèi guó fū rén zhāng shì, dàng shān fù shì nǚ, fù ruí, céng wèi sòng zhōu cì shǐ. wēn shí wén zhāng yǒu zī sè, sī xīn qīng mù, yǒu lì huá zhī tàn. jí wēn zài tóng zhōu, dé zhāng yú bīng jiān, yīn yǐ fù lǐ nà zhī. wēn yǐ qí sù kuǎn, shēn jiā lǐ yì. zhāng xián míng yǒu lǐ, wēn suī hǔ láng qí xīn, yì suǒ jǐng fú. měi jūn móu guó jì, bì xiān yán fǎng. huò yǐ chū shī, zhōng tú yǒu suǒ bù kě, zhāng shì yī jiè qǐng xuán, rú qī ér zhì, qí xìn zhòng rú cǐ. chū shōu yǎn yùn, dé zhū jǐn qī, wēn gào zhī yuē:" bǐ jì wú yī, yù yú zī chē." zhāng shì qiǎn rén zhào zhī, jǐn qī zài bài, zhāng shì dá bài qì xià, wèi zhī yuē:" yǎn yùn yǔ sī kōng tóng xìng zhī guó, kūn zhòng zhī jiān, yǐ xiǎo gù xún gē, zhì wú sì rú cǐ. shè bù xìng biàn zhōu shī shǒu, qiè yì shì wú sì zhī jīn rì yě." yòu qì xià, nǎi dù wèi ní, zhāng héng gěi qí fèi. zhāng jì zú, jì chǒng zhě fēi rén, jí jiàn hào hòu, dà zòng péng yín, gǔ ròu jù yōu, wéi báo huāng huì, yǐ zhì yǒu guī zhī huò, qǐ yú fù rén. shǐ néng yǐ róu wǎn zhī dé, zhì chái hǔ zhī xīn, rú zhāng shì zhě, bù yì xián hū! yòu, àn wǔ dài huì yào suǒ zài, nèi zhí yǒu liáng tài zǔ zhāo yí chén shì zhāo róng lǐ shì, ōu yáng shǐ bìng jiàn jiā rén chuán.
元贞皇后张氏,乾化中追谥。《五代会要》云:太祖皇后张氏早崩,开平二年, 追封贤妃,至乾化二年十一月二十三日,追册曰元贞皇后。又,《北梦琐言》云: 梁祖魏国夫人张氏,砀山富室女,父蕤,曾为宋州刺史。温时闻张有姿色,私心倾 慕,有丽华之叹。及温在同州,得张于兵间,因以妇礼纳之。温以其宿款,深加礼 异。张贤明有礼,温虽虎狼其心,亦所景伏。每军谋国计,必先延访。或已出师, 中途有所不可,张氏一介请旋,如期而至,其信重如此。初收兗、郓,得硃瑾妻, 温告之曰:“彼既无依,寓于辎车。”张氏遣人召之,瑾妻再拜,张氏答拜泣下, 谓之曰:“兗、郓与司空同姓之国,昆仲之间,以小故寻戈,致吾姒如此。设不幸 汴州失守,妾亦似吾姒之今日也。”又泣下,乃度为尼,张恆给其费。张既卒,继 宠者非人,及僭号后,大纵朋淫,骨肉聚麀,帷薄荒秽,以致友珪之祸,起于妇人。 始能以柔婉之德,制豺虎之心,如张氏者,不亦贤乎!又,案《五代会要》所载, 内职有梁太祖昭仪陈氏、昭容李氏,《欧阳史》并见《家人传》。
mò dì dé fēi zhāng shì. wǔ dài huì yào yún: shǎo dì fēi zhāng shì, gān huà wǔ nián jiǔ yuè èr shí sì rì, cè wèi dé fēi, qí xī hōng. àn ōu yáng shǐ cì fēi guō shì chuán yún: jìn tiān fú sān nián, zhào tài shè xiān cáng zuì rén shǒu jí, xǔ qīn shǔ shōu zàng, nǎi chū mò dì shǒu, qiǎn yòu wèi jiāng jūn ān chóng ruǎn yǔ fēi tóng zàng. fēi zú luò yáng. yòu àn: wǔ dài shǐ wú wài qī chuán. wǔ dài huì yào yún: liáng tài zǔ cháng nǚ ān yáng gōng zhǔ, jiàng luó tíng guī, kāi píng èr nián bā yuè zhuī fēng. cháng lè gōng zhǔ, jiàng zhào yán, kāi píng yuán nián wǔ yuè shí yī rì fēng. pǔ níng gōng zhǔ, jiàng zhāo zuò wáng shì, kāi píng yuán nián wǔ yuè shí yī rì fēng. jīn huá gōng zhǔ, kāi píng èr nián shí yuè fēng. zhēn níng gōng zhǔ, gān huà sān nián shí yuè wǔ rì fēng. shǎo dì cháng nǚ shòu chūn gōng zhǔ, gān huà sān nián sì yuè wǔ rì fēng. dì èr nǚ shòu chāng gōng zhǔ, zhēn míng yuán nián jiǔ yuè èr shí sān rì fēng. jīn kǎo tōng jiàn kǎo yì yǐn liáng gōng chén liè zhuàn yún: luó tíng guī shàng ān yáng gōng zhǔ, yòu shàng jīn huá gōng zhǔ. shì shū luó shào wēi chuán yì zài kāi píng sì nián, zhào jīn huá gōng zhǔ chū jiā wèi ní. shì jīn huá gōng zhǔ shí guī luó shì, wǔ dài huì yào quē zài.
末帝德妃张氏。《五代会要》云:少帝妃张氏,乾化五年九月二十四日,册为 德妃,其夕薨。案《欧阳史次妃郭氏传》云:晋天福三年,诏太社先藏罪人首级, 许亲属收葬,乃出末帝首,遣右卫将军安崇阮与妃同葬。妃卒洛阳。又案:《五代 史》无外戚传。《五代会要》云:梁太祖长女安阳公主,降罗廷规,开平二年八月 追封。长乐公主,降赵岩,开平元年五月十一日封。普宁公主,降昭祚王氏,开平 元年五月十一日封。金华公主,开平二年十月封。真宁公主,乾化三年十月五日封。 少帝长女寿春公主,乾化三年四月五日封。第二女寿昌公主,贞明元年九月二十三 日封。今考《通鉴考异》引《梁功臣列传》云:罗廷规尚安阳公主,又尚金华公主。 是书《罗绍威传》亦载开平四年,诏金华公主出家为尼。是金华公主实归罗氏, 《五代会要》阙载。