mǐn dì, huì cóng hòu, xiǎo zì pú sà nú, míng zōng dì sān zi yě. mǔ zhāo yì huáng hòu xià shì, yǐ tiān yòu shí yī nián suì zài jiǎ xū, shí yī yuè èr shí bā rì gēng shēn, shēng dì yú jìn yáng jiù dì. dì tiáo chèn hǎo dú chūn qiū, lüè tōng dà yì, mào lèi míng zōng, yóu zhōng ài.
闵帝,讳从厚,小字菩萨奴,明宗第三子也。母昭懿皇后夏氏,以天祐十一年 岁在甲戌,十一月二十八日庚申,生帝于晋阳旧第。帝髫龀好读《春秋》,略通大 义,貌类明宗,尤钟爱。
tiān chéng yuán nián, shòu jīn zǐ guāng lù dài fu jiǎn jiào sī tú. èr nián sì yuè, jiā jiǎn jiào tài bǎo tóng píng zhāng shì hé nán yǐn, pàn liù jūn zhū wèi shì. shí yī yuè, jiā jiǎn jiào tài fù. sān nián sān yuè, shòu biàn zhōu jié dù shǐ. sì nián, yí zhèn hé dōng. cháng xīng yuán nián, gǎi shòu zhèn zhōu jié dù shǐ, xún fēng sòng wáng. èr nián, jiā jiǎn jiào tài wèi jiān shì zhōng, yí zhèn yè dōu. sān nián, jiā zhōng shū lìng. qín wáng cóng róng, dì tóng mǔ xiōng yě, yǐ dì yǒu dé wàng, shēn suǒ cāi jì. dì zài yè gōng, héng yōu qí huò, rán shàn yú chéng shùn, jìng miǎn xián xì.
天成元年,授金紫光禄大夫、检校司徒。二年四月,加检校太保、同平章事、 河南尹,判六军诸卫事。十一月,加检校太傅。三年三月,授汴州节度使。四年, 移镇河东。长兴元年,改授镇州节度使,寻封宋王。二年,加检校太尉、兼侍中, 移镇鄴都。三年,加中书令。秦王从荣,帝同母兄也,以帝有德望,深所猜忌。帝 在鄴宫,恆忧其祸,然善于承顺,竟免闲隙。
sì nián shí yī yuè èr shí rì, qín wáng zhū. yì rì, míng zōng qiǎn xuān huī shǐ mèng hàn qióng chí yì zhào dì, èr shí liù rì, míng zōng bēng, èr shí jiǔ rì, dì zhì zì yè. shí èr yuè guǐ mǎo shuò, fā sāng yú xī gōng, dì yú jiù qián jí wèi. dīng wèi, qún chén shàng biǎo qǐng tīng zhèng, biǎo zài shàng, zhào yǔn. jǐ yǒu, zhōng wài jiàng shì gěi cì yǒu chà. gēng xū, dì cuī fú jiàn qún chén yú guǎng shòu mén zhī dōng wǔ xià, zǎi chén féng dào jìn yuē:" bì xià jiǔ jū āi huǐ, chén děng xián yuàn yī dǔ shèng yán." zhū hóng zhāo qián jǔ mào, qún chén zài bài ér tuì. yù guāng zhèng lóu cún wèn jūn mín. xīn hài, cì sī yī wáng shì sǐ, zuò qín wáng shì yě. guǐ chǒu, yǐ qián zhèn zhōu jié dù shǐ jīng wáng cóng mǐn quán zhī hé nán fǔ shì, xún yǐ lú zhì dài zhī. yǐ mǎo, cì sī yí kāng shì sǐ, shì lián wáng shì yě. bǐng chén, yǐ tiān xióng jūn jié dù pàn guān táng ruì wèi jiàn yì dài fū, zhǎng shū jì zhào tuàn wèi qǐ jū láng, yuán cóng dōu yā yá sòng lìng xún wèi cí zhōu cì shǐ. dīng sì, yǐ zuǒ pú yè píng zhāng shì féng dào wèi shān líng shǐ, hù bù shàng shū hán yàn yùn wèi fù, zhōng shū shè rén wáng yán wèi pàn guān, lǐ bù shàng shū wáng quán wèi lǐ yí shǐ, bīng bù shàng shū lǐ líng wèi lǔ bù shǐ, yù shǐ zhōng chéng lóng mǐn wèi yí zhàng shǐ, yòu pú yè quán zhī hé nán fǔ lú zhì wèi qiáo dào dùn dì shǐ. gēng shēn, yǐ qián xiāng zhōu cì shǐ hǎo qióng wèi yòu xiāo wèi dà jiàng jūn, chōng xuān huī běi yuàn shǐ yǐ guāng lù qīng chōng sān sī fù shǐ wáng méi wèi sān sī shǐ. guǐ hài, gù jiǎn jiào tài wèi yòu wèi shàng jiàng jūn chōng sān sī shǐ sūn yuè zèng tài wèi qí guó gōng. dīng mǎo, dì shì cuī fú, qún chén sān shàng biǎo, qǐng fù cháng shàn, yù zhèng diàn, cóng zhī. xīn wèi, dì yù zhōng xīng diàn, qún chén liè wèi, féng dào shēng jiē jìn jiǔ. dì yuē:" bǐ yú cǐ wù wú ài, chú bīn yǒu zhī huì, bù jìn zūn jiǎ. kuàng zài chén tòng zhī zhōng, ān shì yǐn dàn!" mìng chè zhī.
四年十一月二十日,秦王诛。翼日,明宗遣宣徽使孟汉琼驰驿召帝,二十六日, 明宗崩,二十九日,帝至自鄴。十二月癸卯朔,发丧于西宫,帝于柩前即位。丁未, 群臣上表请听政,表再上,诏允。己酉,中外将士给赐有差。庚戌,帝缞服见群臣 于广寿门之东庑下,宰臣冯道进曰:“陛下久居哀毁,臣等咸愿一睹圣颜。”硃宏 昭前举帽,群臣再拜而退。御光政楼存问军民。辛亥,赐司衣王氏死,坐秦王事也。 癸丑,以前镇州节度使、泾王从敏权知河南府事,寻以卢质代之。乙卯,赐司仪康 氏死,事连王氏也。丙辰,以天雄军节度判官唐汭为谏议大夫,掌书记赵彖为起居 郎,元从都押衙宋令询为磁州刺史。丁巳,以左仆射、平章事冯道为山陵使,户部 尚书韩彦恽为副,中书舍人王延为判官,礼部尚书王权为礼仪使,兵部尚书李铃为 卤簿使,御史中丞龙敏为仪仗使,右仆射、权知河南府卢质为桥道顿递使。庚申, 以前相州刺史郝琼为右骁卫大将军,充宣徽北院使;以光禄卿、充三司副使王玫为 三司使。癸亥,故检校太尉、右卫上将军、充三司使孙岳赠太尉、齐国公。丁卯, 帝释缞服,群臣三上表,请复常膳,御正殿,从之。辛未,帝御中兴殿,群臣列位, 冯道升阶进酒。帝曰:“比于此物无爱,除宾友之会,不近樽斝。况在沉痛之中, 安事饮啖!”命彻之。
yīng shùn yuán nián chūn zhēng yuè rén shēn shuò, dì yù guǎng shòu diàn shì cháo, bǎi liáo yì gé mén fèng wèi. shí yì zhě yún, yuè shǒu yǐ cháo fú lín, bù shì cháo kě yě. yǐ hài, qì dān qiǎn shǐ cháo gòng. liáo shǐ tài zōng jì: tiān xiǎn jiǔ nián rùn yuè wù wǔ, táng qiǎn shǐ lái gào āi, jí rì qiǎn shǐ jì diào. dīng chǒu, yǐ tài cháng qīng cuī jū jiǎn wèi mì shū jiān, yǐ qián cài zhōu cì shǐ zhāng jì zuò wèi zuǒ wǔ wèi shàng jiàng jūn, chōng shān líng qiáo dào dùn dì fù shǐ. wù yín, yù míng táng diàn, zhàng wèi rú yí, gōng xuán lè zuò, qún chén cháo fú jiù wèi, xuān zhì dà shè tiān xià, gǎi cháng xīng wǔ nián wèi yīng shùn yuán nián. shí yì zhě yǐ zǐ gōng zài bìn, gōng xiàn lè zuò, fēi lǐ yě, xuán ér bù zuò kě yě. huí hú kè hán rén měi qiǎn shǐ gòng fāng wù, gù kè hán rén yù jìn yí liú mǎ. shì rì, mìng zhòng shǐ sān shí wǔ rén yǐ xiān dì ān mǎ yī dài fēn cì fān wèi.
应顺元年春正月壬申朔,帝御广寿殿视朝,百僚诣阁门奉慰。时议者云,月首 以朝服临,不视朝可也。乙亥,契丹遣使朝贡。《辽史·太宗纪》:天显九年闰月 戊午,唐遣使来告哀,即日遣使祭吊。丁丑,以太常卿崔居俭为秘书监,以前蔡州 刺史张继祚为左武卫上将军,充山陵桥道顿递副使。戊寅,御明堂殿,仗卫如仪, 宫悬乐作,群臣朝服就位,宣制大赦天下,改长兴五年为应顺元年。时议者以梓宫 在殡,宫县乐作,非礼也,悬而不作可也。回鹘可汗仁美遣使贡方物,故可汗仁裕 进遗留马。是日,命中使三十五人以先帝鞍马衣带分赐籓位。
gēng chén, zǎi chén féng dào jiā sī kōng, lǐ yú jiā yòu pú yè, liú xù jiā lì bù shàng shū, yú bìng rú gù. rén wǔ, shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ hé yáng jié dù shǐ kāng yì chéng jiā jiǎn jiào tài wèi jiān shì zhōng, pàn liù jūn zhū wèi shì. jiǎ shēn, yǐ shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ níng guó jūn jié dù shǐ ān yàn wēi wèi hé zhōng jié dù shǐ yǐ shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ zhōng zhèng jūn jié dù shǐ zhāng cóng bīn wèi jīng zhōu jié dù shǐ, bìng jiā jiǎn jiào tài fù yǐ pěng shèng zuǒ yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ qīn zhōu cì shǐ zhū hóng shí wèi níng guó jūn jié dù shǐ, jiā jiǎn jiào tài bǎo, chōng shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ yǐ yán wèi zuǒ yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ yán zhōu cì shǐ huáng fǔ yù wèi zhōng zhèng jūn jié dù shǐ jiǎn jiào tài bǎo, chōng shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ. wù zǐ, shū mì shǐ jiǎn jiào tài wèi tóng píng zhāng shì zhū hóng zhāo, shū mì shǐ jiǎn jiào tài wèi tóng zhōng shū mén xià èr pǐn féng yūn bìng jiā jiān zhōng shū lìng. běi jīng liú shǒu hé dōng jié dù shǐ jiān dà tóng zhāng guó zhèn wǔ wēi sāi děng jūn fān hàn mǎ bù zǒng guǎn shí jìng táng jiā jiān zhōng shū lìng yōu zhōu jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng zhào dé jūn jiā jiǎn jiào tài shī jiān zhōng shū lìng. shū mì shǐ féng yūn biǎo jiān ràng zhōng shū lìng, zhì gǎi jiān shì zhōng, fēng bīn guó gōng. gēng yín, fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē jiā jiān shì zhōng qīng zhōu jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng fáng zhī wēn jiā jiǎn jiào tài shī. xīn mǎo, yǐ hàn lín xué shì chéng zhǐ shàng shū yòu chéng lǐ yì wèi gōng bù shàng shū, yǐ mì shū jiān lú wén jì wèi tài cháng qīng, chōng shān líng lǐ yí shǐ. rén chén, jīng nán jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng gāo cóng huì fēng nán píng wáng hú nán jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng mǎ xī fàn fēng chǔ wáng. jiǎ wǔ, liǎng zhè jié dù shǐ jiǎn jiào tài shī shǒu zhōng shū lìng wú wáng qián yuán guàn jìn fēng wú yuè wáng qián míng zhōu tuán liàn shǐ huáng fǔ lì jiā jiǎn jiào tài bǎo, chōng fū zhōu jié dù shǐ qián zhāng yì jūn jié dù shǐ kāng fú jiā jiǎn jiào tài fù, chōng bīn zhōu jié dù shǐ jiàn nán dōng xī liǎng chuān jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng shǔ wáng mèng zhī xiáng jiā jiǎn jiào tài shī. zhì xià, zhī xiáng cí bù shòu mìng. bǐng shēn, zhèn zhōu jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān shì zhōng fàn yán guāng, biàn zhōu jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi jiān shì zhōng zhào yán shòu, bìng jiā jiǎn jiào tài shī. wù xū, shān nán xī dào jié dù shǐ jiǎn jiào tài fù tóng píng zhāng shì zhāng qián zhāo, xiāng zhōu jié dù shǐ zhào zài lǐ, bìng jiā jiǎn jiào tài wèi. xīn chǒu, yǐ zhèn wǔ jūn jié dù shǐ ān běi dū hù yáng tán jiān dà tóng zhāng guó zhèn wǔ wēi sāi děng jūn dōu yú hòu, chōng běi miàn mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ.
庚辰,宰臣冯道加司空,李愚加右仆射,刘煦加吏部尚书,余并如故。壬午, 侍卫亲军马步军都指挥使、河阳节度使康义诚加检校太尉、兼侍中,判六军诸卫事。 甲申,以侍卫马军都指挥使、宁国军节度使安彦威为河中节度使;以侍卫步军都指 挥使、忠正军节度使张从宾为泾州节度使,并加检校太傅;以捧圣左右厢都指挥使、 钦州刺史硃洪实为宁国军节度使,加检校太保,充侍卫马军都指挥使;以严卫左右 厢都指挥使、岩州刺史皇甫遇为中正军节度使、检校太保,充侍卫步军都指挥使。 戊子,枢密使、检校太尉、同平章事硃宏昭,枢密使、检校太尉、同中书门下二品 冯赟并加兼中书令。北京留守、河东节度使兼大同彰国振武威塞等军蕃汉马步总管 石敬瑭加兼中书令;幽州节度使、检校太尉、兼中书令赵德钧加检校太师、兼中书 令。枢密使冯赟表坚让中书令,制改兼侍中,封邠国公。庚寅,凤翔节度使、潞王 从珂加兼侍中;青州节度使、检校太尉、兼中书令房知温加检校太师。辛卯,以翰 林学士承旨、尚书右丞李怿为工部尚书,以秘书监卢文纪为太常卿,充山陵礼仪使。 壬辰,荆南节度使、检校太尉、兼中书令高从诲封南平王;湖南节度使、检校太尉、 兼中书令马希范封楚王。甲午,两浙节度使、检校太师、守中书令、吴王钱元瓘进 封吴越王;前洺州团练使皇甫立加检校太保,充鄜州节度使;前彰义军节度使康福 加检校太傅,充邠州节度使;剑南东、西两川节度使、检校太尉、兼中书令、蜀王 孟知祥加检校太师。制下,知祥辞不受命。丙申,镇州节度使、检校太尉、兼侍中 范延光,汴州节度使、检校太尉、兼侍中赵延寿,并加检校太师。戊戌,山南西道 节度使、检校太傅、同平章事张虔钊,襄州节度使赵在礼,并加检校太尉。辛丑, 以振武军节度使、安北都护杨檀兼大同、彰国、振武、威塞等军都虞候,充北面马 军都指挥使。
rùn yuè rén yín shuò, qún chén fù xī gōng lín. guǐ mǎo, yù wén míng diàn rù gé. yǐ qián yòu pú yè quán zhī hé nán fǔ shì lú zhì wèi tài zǐ shǎo fù jiān hé nán yǐn. yǐ jiàn yì dài fū táng ruì shàn bù láng zhōng zhī zhì gào chén yì bìng wèi jǐ shì zhōng, chōng shū mì yuàn zhí xué shì. tōng jiàn: ruì yǐ wén xué cóng dì, lì sān zhèn zài mù fǔ. jí jí wèi, jiàng zuǒ zhī yǒu cái zhě, zhū féng jiē chì zhú zhī. ruì xìng yū shū, zhū féng kǒng dì hán nù yǒu shí ér fā, nǎi yǐn ruì yú mì jìn, yǐ qí dǎng chén yì jiān zhī. xuān huī nán yuàn shǐ piào qí dà jiàng jūn zuǒ wèi shàng jiàng jūn zhī nèi shì shěng mèng hàn qióng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, cì zhōng zhēn fú yùn bǎo tài gōng chén. bǐng wǔ, zhèng yá mìng shǐ cè huáng tài hòu cáo shì. wù shēn, yǐ qián xióng wǔ jūn jié dù shǐ liú zhòng yīn wèi yòu wèi shàng jiàng jūn, xíng zhōu jié dù shǐ zhào fèng jiā jué yì. zì shì zhū fān zhèn wén wǔ chén liáo jiē cì dì jiā ēn, dì sì wèi tán ēn zé yě. yǐ hàn lín xué shì zhōng shū shè rén cuī zhuō wèi gōng bù shì láng, yī qián chōng zhí. yǐ jǐ shì zhōng zhāng péng wèi yù shǐ zhōng chéng, yǐ yù shǐ zhōng chéng lóng mǐn wèi bīng bù shì láng, yǐ tài pú shǎo qīng dòu wéi wèi dà lǐ qīng. jiǎ yín, zhèng yá mìng shǐ cè huáng tài fēi wáng shì. jí xián yuàn shàng yán:" zhǔn chì shū xiū chuàng líng yān gé, xún fèng zhào wèn gé gāo xià děng jí. jǐn àn líng yān gé, dōu cháng ān shí zài xī nèi sān qīng diàn cè, huà xiàng jiē běi miàn, gé yǒu zhōng gé, gé nèi miàn běi xiě gōng gāo zǎi fǔ, nán miàn xiě gōng gāo zhū hóu wáng, gé wài miàn cì dì tú huà gōng chén tí zàn. zì xī jīng bǎn dàng, sì shí yú nián, jiù rì zhǔ zhǎng guān lì jí huà xiàng gōng rén, bìng yǐ lún sàng, jí xián yuàn suǒ guǎn xiě zhēn guān huà zhēn guān rén shù bù shǎo, dōu luò hòu fèi zhí. jīn jiāng qǐ gé, wàng xiān dìng zuǒ mìng gōng chén rén shù, qǐng xià hàn lín yuàn yù lìng xiě zhēn běn, jí xià jiāng zuò jiān xìng gōng, cì xù jiān jià xiū jiàn." nǎi zhào jí xián yù shū yuàn fù zhì xiě zhēn guān huà zhēn guān gè yī yuán, yú yī suǒ zòu. dīng sì, ān zhōu zòu, cǐ yuè qī rì yè, jié dù shǐ fú yàn chāo wèi bù qǔ wáng xī quán suǒ hài, fèi cháo yī rì. wù wǔ, yǐ qián zhèn wǔ jūn jié dù shǐ ān běi dū hù gāo xíng zhōu wèi zhāng wǔ jié dù shǐ. xīn yǒu, yǐ qián yùn zhōu wéi shǐ fàn zhèng wèi shào fǔ jiān. bǐng yín, xìng zhì dé gōng. chē jià zhì xìng jiào mén, yǒu fēi yuān zì kōng ér zhuì, jiāng yú yù qián. shì rì dà fēng huì míng.
闰月壬寅朔,群臣赴西宫临。癸卯,御文明殿入阁。以前右仆射、权知河南府 事卢质为太子少傅兼河南尹。以谏议大夫唐汭、膳部郎中知制诰陈乂并为给事中, 充枢密院直学士。《通鉴》:汭以文学从帝,历三镇在幕府。及即位,将佐之有才 者,硃、冯皆斥逐之。汭性迂疏,硃、冯恐帝含怒有时而发,乃引汭于密近,以其 党陈乂监之。宣徽南院使、骠骑大将军、左卫上将军、知内侍省孟汉琼加开府仪同 三司,赐忠贞扶运保泰功臣。丙午,正衙命使册皇太后曹氏。戊申,以前雄武军节 度使刘仲殷为右卫上将军,邢州节度使赵凤加爵邑。自是诸籓镇文武臣僚皆次第加 恩,帝嗣位覃恩泽也。以翰林学士、中书舍人崔棁为工部侍郎,依前充职。以给事 中张鹏为御史中丞,以御史中丞龙敏为兵部侍郎,以太仆少卿窦维为大理卿。甲寅, 正衙命使册皇太妃王氏。集贤院上言:“准敕书修创凌烟阁,寻奉诏问阁高下等级。 谨按凌烟阁,都长安时在西内三清殿侧,画像皆北面,阁有中隔,隔内面北写功高 宰辅,南面写功高诸侯王,隔外面次第图画功臣题赞。自西京板荡,四十余年,旧 日主掌官吏及画像工人,并已沦丧,集贤院所管写真官、画真官人数不少,都洛后 废职。今将起阁,望先定佐命功臣人数,请下翰林院预令写真本,及下将作监兴功, 次序间架修建。”乃诏集贤御书院复置写真官、画真官各一员,余依所奏。丁巳, 安州奏,此月七日夜,节度使符彦超为部曲王希全所害,废朝一日。戊午,以前振 武军节度使、安北都护高行周为彰武节度使。辛酉,以前郓州囗使范政为少府监。 丙寅,幸至德宫。车驾至兴教门,有飞鸢自空而坠,僵于御前。是日大风晦冥。
èr yuè yǐ hài, yǐ qián zhèn zhōu jié dù shǐ jīng wáng cóng mǐn wèi sòng zhōu jié dù shǐ. jǐ mǎo, yǐ qián xú zhōu jié dù shǐ jiǎn jiào tài fù lǐ jìng zhōu wèi ān zhōu jié dù shǐ. shì rì, xuān shòu fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē wèi quán běi jīng liú shǒu yǐ běi jīng liú shǒu shí jìng táng quán zhī zhèn zhōu jūn zhōu shì yǐ zhèn zhōu fàn yán guāng quán zhī yè dōu liú shǒu shì yǐ qián hé zhōng jié dù shǐ yáng wáng cóng zhāng quán zhī fèng xiáng jūn jūn fǔ shì. gēng yín, xìng shān líng gōng zuò suǒ. shì rì, xī jīng liú shǒu wáng sī tóng zòu, fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē jù mìng. dīng yǒu, wáng sī tóng jiā tóng píng zhāng shì, chōng xī miàn xíng yíng dōu bù shǔ yǐ qián bīn zhōu jié dù shǐ yào yàn chóu wèi fù bù shǔ. yǐ hé zhōng jié dù shǐ ān yàn wēi wèi xī miàn bīng mǎ dōu jiān, yǐ qián dìng zhōu jié dù shǐ lǐ dé chōng wèi quán běi jīng liú shǒu. shān líng shǐ zòu:" fú dǔ yù zhá, huáng dì qīn fèng líng jià zhì yuán líng. fú jiàn lèi cháo gù shì, rén jūn wú qīn sòng zàng zhī yí, qǐng chē jià bù xíng." bù cóng. yǐ wèi, shū mì shǐ féng yūn qǐ fù shì shì, shí yūn dīng mǔ yōu yě. jǐ hài, yǐ sī nóng qīng zhāng bó wèi diàn zhōng jiān. gēng zǐ, diàn zhí chǔ kuāng zuò shàng yán, jiān qǔ bó zhōu tuán liàn shǐ lǐ zhòng jí zhì sòng zhōu, xì yú jūn yuàn. zhòng jí, lù wáng zhī zhǎng zǐ, jí yōu yú sòng zhōu, dì yóu yǐ jīn bó cì zhī, jí wén xī shī xián pàn, fāng qiǎn shǐ shā zhī.
二月乙亥,以前镇州节度使、泾王从敏为宋州节度使。己卯,以前徐州节度使、 检校太傅李敬周为安州节度使。是日,宣授凤翔节度使、潞王从珂为权北京留守; 以北京留守石敬瑭权知镇州军州事;以镇州范延光权知鄴都留守事;以前河中节度 使、洋王从璋权知凤翔军军府事。庚寅,幸山陵工作所。是日,西京留守王思同奏, 凤翔节度使、潞王从珂拒命。丁酉,王思同加同平章事,充西面行营都部署;以前 邠州节度使药彦稠为副部署。以河中节度使安彦威为西面兵马都监,以前定州节度 使李德珫为权北京留守。山陵使奏:“伏睹御札,皇帝亲奉灵驾至园陵。伏见累朝 故事,人君无亲送葬之仪,请车驾不行。”不从。乙未,枢密使冯赟起复视事,时 赟丁母忧也。己亥,以司农卿张镈为殿中监。庚子,殿直楚匡祚上言,监取亳州团 练使李重吉至宋州,系于军院。重吉,潞王之长子,及幽于宋州,帝犹以金帛赐之, 及闻西师咸叛,方遣使杀之。
sān yuè jiǎ chén, yǐ qián tài pú shǎo qīng wèi rén è wèi tài pú qīng. xìng yuán jié dù shǐ zhāng qián zhāo zòu, huì hé tǎo fèng xiáng. bǐng wǔ, yǐ yòu lǐng wèi shàng jiàng jūn wǔ yán hàn wèi yǐng zhōu cì shǐ. dīng wèi, yáng zhōu sūn hàn sháo zòu, zhì xìng yuán yǔ zhāng qián zhāo tóng yì jìn jūn. jǐ yǒu, yǐ zhèn zhōu jié dù shǐ fàn yán guāng yī qián jiǎn jiào tài shī jiān shì zhōng, xíng xìng táng yǐn, chōng tiān xióng jūn jié dù shǐ běi miàn shuǐ lù zhuǎn yùn zhì zhì shǐ yǐ běi jīng liú shǒu hé dōng jié dù shǐ shí jìng táng yī qián jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng, qí zhēn dìng yǐn chōng zhèn zhōu jié dù shǐ dà tóng zhāng guó zhèn wǔ wēi sāi děng jūn fān hàn mǎ bù zǒng guǎn rú gù. xīn hài, yǐ qián dìng zhōu jié dù shǐ lǐ dé chōng wèi běi jīng liú shǒu, chōng hé dōng jié dù shǐ. xǔ wáng cóng yì jiā jiǎn jiào tài bǎo, qián hé zhōng jié dù shǐ yáng wáng cóng zhāng jiā jiǎn jiào tài fù. zhào:" fān hóu dài píng zhāng shì yǐ shàng hōng, xǔ lì shén dào bēi, chà guān zhuàn wén. wèi dài píng zhāng shì jí cì shǐ, zhǔn lìng shì hé lì bēi zhě, qí wén rèn zì zhì zhuàn, bù zài zòu wén." yǐ mǎo, xìng yuán zhāng qián zhāo zòu, zì zhèn jiāng bīng fù fèng xiáng, shōu dà sàn guān. zōng zhèng sì zòu:" zhǔn gù shì, zhū líng yǒu lìng chéng gè yī yuán, jìn lì gèng wěi běn xiàn lìng jiān zhī. yuán hé nán luò yáng shì jīng yì, jiān lìng chéng bù biàn." zhào tè zhì líng tái lìng chéng gè yī yuán. jǐ wèi, yǐ qián jīn wú dà jiàng jūn lǐ sù wèi zuǒ wèi shàng jiàng jūn, chōng shān líng xiū fèng shàng xià gōng dōu bù shǔ.
三月甲辰,以前太仆少卿魏仁锷为太仆卿。兴元节度使张虔钊奏,会合讨凤翔。 丙午,以右领卫上将军武延翰为郢州刺史。丁未,洋州孙汉韶奏,至兴元与张虔钊 同议进军。己酉,以镇州节度使范延光依前检校太师、兼侍中,行兴唐尹,充天雄 军节度使、北面水陆转运制置使;以北京留守、河东节度使石敬瑭依前检校太尉、 兼中书令,其真定尹、充镇州节度使、大同彰国振武威塞等军蕃汉马步总管如故。 辛亥,以前定州节度使李德珫为北京留守,充河东节度使。许王从益加检校太保, 前河中节度使、洋王从璋加检校太傅。诏:“籓侯带平章事以上薨,许立神道碑, 差官撰文。未带平章事及刺史,准令式合立碑者,其文任自制撰,不在奏闻。”乙 卯,兴元张虔钊奏,自镇将兵赴凤翔,收大散关。宗正寺奏:“准故事,诸陵有令、 丞各一员,近例更委本县令兼之。缘河南洛阳是京邑,兼令、丞不便。”诏特置陵 台令、丞各一员。己未,以前金吾大将军李肃为左卫上将军,充山陵修奉上下宫都 部署。
gēng shēn, xī miàn bù jūn dōu jiān wáng jǐng cóng děng zì jūn qián zhì, zòu:" jīn yuè shí wǔ rì, dà jūn jìn gōng fèng xiáng. shí liù rì, yán wèi yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ yǐn huī yǐn jūn dōng miàn rù chéng, yòu yǔ lín dōu zhǐ huī shǐ yáng sī quán yǐn jūn xī miàn rù chéng, shān nán jūn kuì." dì wén zhī, wèi kāng yì chéng děng yuē:" zhèn yòu nián sì wèi, wěi zhèng dà chén, xiōng dì zhī jiān, bì wú zhēn gěng. zhū gōng dà jì jiàn gào, zhèn dú nán wéi, shì zhì yú cǐ, hé fāng zhuǎn huò? zhèn dāng yǔ zuǒ yòu zì wǎng fèng xiáng, yíng xiōng zhǔ shè jì zhèn zì guī fān, yú lǐ wèi biàn.." zhū hóng zhāo féng yūn bú duì, yì chéng yuē:" xī shī jīng kuì, gài yóu zhǔ jiàng shī cè. jīn jià xià bīng jiǎ shàng duō, chén qǐng zì wǎng guān xī, zhèn qí bīng wēi, è qí chōng yào." yì chéng yòu lèi zòu qǐng xíng, dì zhào shì wèi dōu jiāng yǐ xià xuān yuē:" xiān huáng dì qì wàn guó, zhèn yú xiōng dì zhī zhōng, wú xīn zhēng lì, yī dàn bèi zhào zhǔ sàng, biàn wěi shè jì, qí yáng xiōng zhǎng, guǒ zhì cāi xián. qīng děng qǐng cóng xiān cháo qiān zhēng wàn zhàn, jīn rì zhī shì, níng bù tòng xīn! jīn jù fǔ kù, xī yǐ bān cì, qīng děng miǎn zhī!" nǎi chū yín juàn qián hòu cì yú zhū jūn. shì shí fāng shì shān líng, fù yǒu cǐ cì, fǔ cáng wèi zhī yī kōng, jūn shì yóu fù shǎng wù yáng yán yú lù yuē:" dào fèng xiáng gèng qǐng yī fēn." qí jiāo dàn wú wèi rú shì. xīn yǒu, xìng zuǒ cáng kù, shì gěi jiàng shì jīn bó. shì rì, zhū mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ zhū hóng shí, zuò yǔ kāng yì chéng fèn zhēng gù yě.
庚申,西面步军都监王景从等自军前至,奏:“今月十五日,大军进攻凤翔。 十六日,严卫右厢都指挥使尹晖引军东面入城,右羽林都指挥使杨思权引军西面入 城,山南军溃。”帝闻之,谓康义诚等曰:“朕幼年嗣位,委政大臣,兄弟之间, 必无榛梗。诸公大计见告,朕独难违,事至于此,何方转祸?朕当与左右自往凤翔, 迎兄主社稷;朕自归籓,于理为便。。”硃宏昭、冯赟不对,义诚曰:“西师惊溃, 盖由主将失策。今驾下兵甲尚多,臣请自往关西,振其兵威,扼其冲要。”义诚又 累奏请行,帝召侍卫都将以下宣曰:“先皇帝弃万国,朕于兄弟之中,无心争立, 一旦被召主丧,便委社稷,岐阳兄长,果致猜嫌。卿等顷从先朝千征万战,今日之 事,宁不痛心!今据府库,悉以颁赐,卿等勉之!”乃出银绢钱厚赐于诸军。是时 方事山陵,复有此赐,府藏为之一空,军士犹负赏物扬言于路曰:“到凤翔更请一 分。”其骄诞无畏如是。辛酉,幸左藏库,视给将士金帛。是日,诛马军都指挥使 硃洪实,坐与康义诚忿争故也。
guǐ hài, yǐ kāng yì chéng wèi fèng xiáng xíng yíng dōu zhāo tǎo shǐ, yú rú gù. yǐ wáng sī tóng wèi fù zhāo tǎo shǐ yǐ ān cóng jìn wèi shùn huà jūn jié dù shǐ, chōng shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ. zhào zuǒ yòu yǔ lín jūn sì shí zhǐ huī gǎi wéi yán wèi, zuǒ yòu lóng wǔ shén wǔ jūn gǎi wéi pěng shèng. jiǎ zǐ, shǎn zhōu zòu, lù wáng zhì tóng guān, hài xī miàn dōu bù shǔ wáng sī tóng. yǐ hài, xuān yù xī miàn xíng yíng jiàng shì, qí píng fèng xiáng rì, rén shǎng èr bǎi qiān, fǔ kù bù zú, yǐ gōng wéi fú wán zēng gěi. zhào shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ ān cóng jìn jīng chéng xún jiǎn. shì rì, cóng jìn yǐ dé lù wáng shū xí, qián bù fù xīn yǐ. dīng mǎo, lù wáng zhì shǎn zhōu. wù chén, dì jí zhào mèng hàn qióng, bù zhì zhào zhū hóng zhāo, hóng zhāo jù, tóu yú jǐng. ān cóng jìn xún shā féng yūn yú qí dì. shì yè, dì yǐ bǎi qí chū yuán wǔ mén, wèi kòng hè zhǐ huī shǐ mù róng qiān yuē:" ěr chéng yǒu mǎ, kòng hè cóng yǔ." jí jià chū, jí hé mén bù xíng. qiān nǎi dì sù qīn xìn zhě yě, lín wēi rú shì, rén jiē è zhī.
癸亥,以康义诚为凤翔行营都招讨使,余如故。以王思同为副招讨使;以安从 进为顺化军节度使,充侍卫马军都指挥使。诏左右羽林军四十指挥改为严卫,左右 龙武、神武军改为捧圣。甲子,陕州奏,潞王至潼关,害西面都部署王思同。乙亥, 宣谕西面行营将士,俟平凤翔日,人赏二百千,府库不足,以宫闱服玩增给。诏侍 卫马军都指挥使安从进京城巡检。是日,从进已得潞王书檄,潜布腹心矣。丁卯, 潞王至陕州。戊辰,帝急召孟汉琼,不至;召硃宏昭,宏昭惧,投于井。安从进寻 杀冯赟于其第。是夜,帝以百骑出元武门,谓控鹤指挥使慕容迁曰:“尔诚有马, 控鹤从予。”及驾出,即阖门不行。迁乃帝素亲信者也,临危如是,人皆恶之。
shì yuè èr shí jiǔ rì yè, dì zhì wèi zhōu dōng qī bā lǐ, yù qí cóng zì dōng lái bù bì, zuǒ yòu chì zhī, nǎi yuē: " zhèn zhōu jié dù shǐ shí jìng táng yě." dì xǐ, jìng táng bài wǔ yú lù, dì xià mǎ tòng kū, yù yǐ" lù wáng wēi shè jì, kāng yì chéng yǐ xià pàn wǒ, wú yǐ zì bì, cháng gōng zhǔ jiàn jiào, nì ěr yú lù, móu shè jì dà jì." jìng táng yuē: " wèi zhōu wáng hóng zhì sù jiù ān shì, qiě jiù hóng zhì tú zhī." jìng táng jí chí qí ér qián, jiàn hóng zhì yuē:" zhǔ shàng bō qiān, zhì cǐ wēi pò, wú qī shǔ yě, hé yǐ tú quán?" hóng zhì yuē:" tiān zǐ bì dí, gǔ yì yǒu zhī, rán yú bēn pò zhī zhōng, yì yǒu jiàng xiàng guó bǎo fǎ wù, suǒ yǐ jūn zhǎng zhān fèng, bù jué qí wáng yě. jīn zǎi zhí jìn chén cóng hū? bǎo yù fǎ wù cóng hū?" xún zhī wú yǒu. hóng zhì yuē:" dà shù jiāng diān, fēi yī shéng suǒ wéi. jīn yǐ wǔ shí qí bēn cuàn, wú jiàng xiàng yī rén yōng cóng, ān néng xīng fù dà jì! suǒ wèi jiāo lóng shī yún yǔ zhě yě. jīn liù jūn jiàng shì zǒng zài lù dǐ yǐ, gōng zòng yǐ qī fān niàn jiù, wú nài zhī hé!" suì yǔ hóng zhì tóng yè yú yì tíng, xuān zuò móu zhī. jìng táng yǐ hóng zhì suǒ chén yǐ wén, gōng jiàn kù shǐ shā shǒu róng bēn hóng jìn qián wèi jìng táng yuē:" zhǔ shàng jí míng zōng ài zǐ, gōng jí míng zōng ài xù, fù guì jì tóng shòu, xiū qī hé gòng zhī. jīn móu yú qī fān, yù qī ān fù, fān suǒ cóng chén guó bǎo, yù yǐ cǐ wèi cí, wèi zéi suàn tiān zǐ yé!" nǎi chōu pèi dāo cì jìng táng, jìng táng qīn jiāng chén huī hàn zhī, shǒu róng yǔ huī dān zhàn ér sǐ, hóng jìn yì zì wěn. shì rì, jìng táng jǐn zhū dì zhī cóng qí wǔ shí yú bèi, dú liú dì yú yì, nǎi chí qí qū luò.
是月二十九日夜,帝至卫州东七八里,遇骑从自东来不避,左右叱之,乃曰: “镇州节度使石敬瑭也。”帝喜,敬瑭拜舞于路,帝下马恸哭,谕以“潞王危社稷, 康义诚以下叛我,无以自庇,长公主见教,逆尔于路,谋社稷大计。”敬瑭曰: “卫州王宏贽宿旧谙事,且就宏贽图之。”敬瑭即驰骑而前,见宏贽曰:“主上播 迁,至此危迫,吾戚属也,何以图全?”宏贽曰:“天子避狄,古亦有之,然于奔 迫之中,亦有将相、国宝、法物,所以军长瞻奉,不觉其亡也。今宰职近臣从乎? 宝玉、法物从乎?”询之无有。宏贽曰:“大树将颠,非一绳所维。今以五十骑奔 窜,无将相一人拥从,安能兴复大计!所谓蛟龙失云雨者也。今六军将士总在潞邸 矣,公纵以戚籓念旧,无奈之何!”遂与宏贽同谒于驿亭,宣坐谋之。敬瑭以宏贽 所陈以闻,弓箭库使沙守荣、奔洪进前谓敬瑭曰:“主上即明宗爱子,公即明宗爱 婿,富贵既同受,休戚合共之。今谋于戚籓,欲期安复,翻索从臣、国宝,欲以此 为辞,为贼算天子耶!”乃抽佩刀刺敬瑭,敬瑭亲将陈晖捍之,守荣与晖单战而死, 洪进亦自刎。是日,敬瑭尽诛帝之从骑五十余辈,独留帝于驿,乃驰骑趋洛。
sì yuè sān rì, lù wáng rù luò. wǔ rì, jí wèi. qī rì, fèi dì wèi è wáng. qiǎn hóng zhì zi diàn zhí wáng luán zhī wèi zhōu, shí hóng zhì yǐ fèng dì xìng zhōu xiè. jiǔ rì, luán zhì, dì yù zhèn ér bēng, shí nián èr shí yī. shì rì chén shí, bái hóng guàn rì. huáng hòu kǒng shì zài gōng zhōng, jí wáng luán huí, jí rì yǔ qí sì zǐ bìng yù hài. jìn gāo zǔ jí wèi, shì yuē mǐn, yǔ qín wáng jí mò dì zi zhòng jí bìng zàng yú huī líng yù zhōng, fēng cái shù chǐ, lù rén guān zhě bēi zhī.
四月三日,潞王入洛。五日,即位。七日,废帝为鄂王。遣弘贽子殿直王峦之 卫州,时宏贽已奉帝幸州廨。九日,峦至,帝遇鸩而崩,时年二十一。是日辰时, 白虹贯日。皇后孔氏在宫中,及王峦回,即日与其四子并遇害。晋高祖即位,谥曰 闵,与秦王及末帝子重吉并葬于徽陵域中,封才数尺,路人观者悲之。
shǐ chén yuē: mǐn dì yuán zì chōng nián, sù yǒu lìng wèn, jí zhēng cóng dài dǐ, rù jiàn yáo jiē, shǔ xuān huáng zhī gōng jiàn chū yí, wú wáng zhī jǐ zhàng wèi cì, jù shēng cāi jiān, suì zhì bēn wáng. gài fǔ chén wú ān guó zhī móu, fēi shǎo zhǔ yǒu bù jūn zhī jiù. yǐ zhì yuè zài cǎo mǎng, shī shǒu zōng tiāo, sī gài tiān mìng zhī nán chén, tǔ dé zhī jiāng xiè gù yě.
史臣曰:闵帝爰自冲年,素有令问,及征从代邸,入践尧阶,属轩皇之弓剑初 遗,吴王之几杖未赐,遽生猜间,遂至奔亡。盖辅臣无安国之谋,非少主有不君之 咎。以至越在草莽,失守宗祧,斯盖天命之难忱,土德之将谢故也。