mò dì, huì zhèn, chū míng yǒu zhēn, jí jí wèi, gǎi míng huáng, zhēn míng zhōng yòu gǎi jīn huì. tài zǔ dì sì zǐ yě. mǔ yuē yuán zhēn huáng hòu zhāng shì. yǐ táng wén dé yuán nián wù shēn suì jiǔ yuè shí èr rì shēng yú dōng jīng. dì měi róng yí, xìng chén hòu guǎ yán, yǎ hǎo rú shì. táng guāng huà sān nián, shòu hé nán fǔ cān jūn. tài zǔ shòu chán, fēng jūn wáng. shí tài zǔ chū zhì tiān xìng jūn, zuì wèi qīn wèi, yǐ dì wèi zuǒ tiān xìng jūn shǐ. kāi píng sì nián xià, jìn wèi jiǎn xiào sī kōng, yī qián tiān xìng jūn shǐ, chōng dōng jīng mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ.
末帝,諱瑱,初名友貞,及即位,改名鍠,貞明中又改今諱。太祖第四子也。 母曰元貞皇后張氏。以唐文德元年戊申歲九月十二日生於東京。帝美容儀,性沉厚 寡言,雅好儒士。唐光化三年,授河南府參軍。太祖受禪,封均王。時太祖初置天 興軍,最為親衛,以帝為左天興軍使。開平四年夏,進位檢校司空,依前天興軍使, 充東京馬步軍都指揮使。
gān huà èr nián liù yuè èr rì, shù rén yǒu guī shì nì, jiǎo tài zǔ zhào, qiǎn gòng fèng guān dīng zhāo pǔ chí zhì dōng jīng, mì lìng dì hài bó wáng yǒu wén. yǒu guī jí wèi, yǐ dì wèi dōng jīng liú shǒu, xíng kāi fēng fǔ yǐn, jiǎn xiào sī tú. yǒu guī yǐ cuàn nì jū wèi, qún qíng bù fù. huì zhào yán zhì dōng jīng, cóng dì sī yàn, yīn yán jí shè jì shì. dì yǐ chéng kuǎn móu zhī, yán yuē: cǐ shì yì rú fǎn zhǎng, chéng bài zài zhāo tǎo yáng lìng gōng zhī shǒu, dàn dé yī yán yù jìn jūn, qí shì lì bàn. yán shí diǎn jìn jūn, hái luò, yǐ móu gào shì wèi qīn jūn yuán xiàng xiān. dì lìng fù xīn mǎ shèn jiāo zhī wèi zhōu jiàn shī hòu, qiě yán chéng shì zhī rì, cì láo jūn qián wǔ shí wàn mín, réng xǔ jiān zhèn. shèn jiāo, yàn rén yě, sù yǒu dǎn biàn, nǎi shuō shī hòu yuē: yǐng wáng shā jūn hài fù, cuàn jū dà wèi, gōng zhōng huāng yín, mí suǒ bù zhì. luò xià rén qíng yǐ qù, dōng jīng wù wàng suǒ guī, gōng ruò yīn ér chéng zhī, zé yǒu fǔ lì zhī gōng, tǎo zéi zhī xiào. shī hòu yóu yù wèi jué, wèi cóng shì yuē: wú yú yǐng wáng, jūn chén zhī fēn yǐ dìng, wú gù gǎi tú, rén wèi wǒ hé! shèn jiāo yuē: yǐng wáng yǐ zi shì fù, shì yuē yuán xiōng. jūn wáng wèi jūn wèi qīn, zhèng míng zhàng yì. bǐ ruò yī zhāo shì chéng, lìng gōng hé qíng zì chù! shī hòu jīng yuē: jǐ wù jì ěr! nǎi lìng xiǎo xiào wáng shùn xián zhì luò, mì yǔ zhào yán yuán xiàng xiān tú yì. shí yǒu zuǒ yòu lóng xiāng dōu zài dōng jīng, dì wěi zuò yǒu guī zhào, qiǎn hái luò xià. xiān shì, liú zhòng yù bù xià lóng xiāng yī zhǐ huī yú huái zhōu pàn, jīng nián sōu bǔ qí dǎng, dì yīn qiǎn rén jī nù qí zhòng yuē: yǐng wáng yǐ lóng xiāng jūn cháng pàn, zhuī rǔ děng luò xià, jiāng jǐn kēng zhī. yì rì, nǎi yǐ wěi zhāo shì zhī. tōng jiàn kǎo yì: liáng tài zǔ shí lù: bǐng xū, dōng jīng yán lóng xiāng jūn zhǔn zhào zhuī fù xī jīng, jūn qíng bù kěn jìn fā. shí yǒu guī zhēng zhī, fēi yǒu zhēn wěi zuò, dàn jī nù yán kēng zhī ěr. zhū jūn yōu kǒng, jiāng xiào chuí qì gào dì, qǐ zhǐ shēng lù. dì yù zhī yuē: xiān dì sān shí yú nián, jīng yíng shè jì, qiān zhēng wàn zhàn, ěr děng jiē huì cóng xíng. jīn rì xiān dì shàng luò rén jiān jì, ěr děng ān suǒ táo bì. yīn chū liáng zǔ yù róng yǐ shì zhū jiāng, dì xī xū ér qì yuē: yǐng wáng zéi hài jūn fù, wéi tiān nì dì, fù yù tú miè qīn jūn, ěr děng gǒu néng zì qū luò yáng, qín qǔ nì shù, gào xiè xiān dì, jí zhuǎn huò wèi fú yǐ! zhòng yǒng yuè yuē: wáng yán shì yě. jiē hū wàn suì, qǐng dì wèi zhǔ, shí wěi fèng lì yuán nián èr yuè shí wǔ rì yě.
乾化二年六月二日,庶人友珪弒逆,矯太祖詔,遣供奉官丁昭溥馳至東京,密 令帝害博王友文。友珪即位,以帝為東京留守,行開封府尹,檢校司徒。友珪以篡 逆居位,群情不附。會趙岩至東京,從帝私宴,因言及社稷事。帝以誠款謀之,岩 曰:「此事易如反掌,成敗在招討楊令公之手,但得一言諭禁軍,其事立辦。」岩 時典禁軍,還洛,以謀告侍衛親軍袁象先。帝令腹心馬慎交之魏州見師厚,且言成 事之日,賜勞軍錢五十萬緡,仍許兼鎮。慎交,燕人也,素有膽辨,乃說師厚曰: 「郢王殺君害父,篡居大位,宮中荒淫,靡所不至。洛下人情已去,東京物望所歸, 公若因而成之,則有輔立之功,討賊之效。」師厚猶豫未決,謂從事曰:「吾於郢 王,君臣之分已定,無故改圖,人謂我何!」慎交曰:「郢王以子弒父,是曰元兇。 均王為君為親,正名仗義。彼若一朝事成,令公何情自處!」師厚驚曰:「幾誤計 耳!」乃令小校王舜賢至洛,密與趙岩、袁象先圖議。時有左右龍驤都在東京,帝 偽作友珪詔,遣還洛下。先是,劉重遇部下龍驤一指揮於懷州叛,經年搜捕其黨, 帝因遣人激怒其眾曰:「郢王以龍驤軍嘗叛,追汝等洛下,將盡坑之。」翼日,乃 以偽昭示之。《通鑑考異》:《梁太祖實錄》:「丙戌,東京言龍驤軍准詔追赴西 京,軍情不肯進發。」實友珪征之,非友貞偽作,但激怒言坑之耳。諸軍憂恐,將 校垂泣告帝,乞指生路。帝諭之曰:「先帝三十餘年,經營社稷,千征萬戰,爾等 皆會從行。今日先帝尚落人奸計,爾等安所逃避。」因出梁祖御容以示諸將,帝欷 歔而泣曰:「郢王賊害君父,違天逆地,復欲屠滅親軍,爾等苟能自趨洛陽,擒取 逆豎,告謝先帝,即轉禍為福矣!」眾踴躍曰:「王言是也。」皆呼萬歲,請帝為 主,時偽鳳曆元年二月十五日也。
dì nǎi qiǎn rén gào zhào yán yuán xiàng xiān fù huī zhū guī děng. shí qī rì, xiàng xiān yǐn jìn jūn qiān rén tū rù gōng chéng, suì zhū yǒu guī. shì dìng, xiàng xiān qiǎn zhào yán jī chuán guó bǎo zhì dōng jīng, qǐng dì jí wèi yú luò yáng. dì bào zhī yuē: yí mén, tài zǔ chuàng yè zhī dì, jū tiān xià zhī chōng, běi jù bìng fén, dōng zhì huái hǎi, guó jiā fān zhèn, duō zài jué dōng, mìng jiāng chū shī, lì yú biàn jìn, ruò dōu luò xià, fēi liáng tú yě. gōng děng rú jiān tuī dài, cè lǐ yí zài dōng jīng, zéi píng zhī rì, jí yè luò yáng líng miào.
帝乃遣人告趙岩、袁象先、傅暉、硃圭等。十七日,象先引禁軍千人突入宮城, 遂誅友珪。事定,象先遣趙岩齎傳國寶至東京,請帝即位於洛陽。帝報之曰:「夷 門,太祖創業之地,居天下之沖,北拒並、汾,東至淮海,國家籓鎮,多在厥東, 命將出師,利於便近,若都洛下,非良圖也。公等如堅推戴,冊禮宜在東京,賊平 之日,即謁洛陽陵廟。」
shì yuè, dì jí wèi yú dōng jīng, nǎi qù fèng lì zhī hào, chēng gān huà sān nián. zhào yuē:
是月,帝即位於東京,乃去鳳歷之號,稱乾化三年。詔曰:
wǒ guó jiā shǎng gōng fá zuì, bì yè cháo zhāng, bào dé shēn yuān, gǎn qī tiān dào. gǒu xiǎn wéi yú fǎ zhì, suī zàn zhì yú suì shí, zhōng zhèn dà gāng, xū guī zhì lǐ. zhòng niàn tài zǔ huáng dì, cháng kāi bà fǔ, yǒu shì sì fāng. dài jiàn huáng cháo, zài qiān dū yì, měi yǐ zhǔ liú zhòng wù, jū shǒu nán cái, shèn zé qīn xián, fāng yīng jì rèn. gù bó wáng yǒu wén, cái jiān wén wǔ, shí dá gǔ jīn, bǐ fēn yōu yú zài jùn zhī jiāo, yì gòng lǐ yú xìng wáng zhī dì, yī xīn wú yì, èr jì yú zī. cháng shī huì yú shì mín, shí yǒu láo yú jiā guó. qù suì yǐng wáng yǒu guī, cháng huái nì jié, yǐ lù xiōng fēng, jiāng bù lì yú jūn qīn, yù qiè kuī yú shén qì. cǐ jì zhí xiān huáng qǐn jí, dà jiàn rì zhēn, bó wáng nǎi mì shàng fēng zhāng, qǐng yán gōng jìn, yīn yǐ lái zhōu cì shǐ shòu yú yǐng wáng yǒu guī, cái dǔ xuān tóu, é xíng dà nì. qǐ yǒu zì zòng bīng yú nèi diàn, què fān shì yú dōng dōu, yòu jiǎo zhào shū, wǎng jiā xíng lù, réng duó bó wáng fēng jué, yòu gǎi xìng míng, yuān chǐ liǎng shēn, qī kuáng hé jí. fú lài shàng qióng chuí yòu, zōng shè jiàng líng. bǐ zhōng wài yǐ yè móu, zhì xiá ěr zhī gòng nù, xún píng nèi nán, huò jiǎo yuán xiōng, jì xuě chǐ yú tóng tiān, qiě miǎn jī yú gòng guó. zhèn fāng qī dùn shì, gǎn qiè lín rén, jù pò tuī chóng, yuán yīng zuǎn sì. yuān fèn jì shēn yú yōu xiǎn, pèi zé yí jí yú xià quán. bó wáng yí fù guān jué, réng lìng yǒu sī zé rì guī zàng yún.
我國家賞功罰罪,必葉朝章,報德伸冤,敢欺天道。苟顯違於法制,雖暫滯於 歲時,終振大綱,須歸至理。重念太祖皇帝,嘗開霸府,有事四方。迨建皇朝,載 遷都邑,每以主留重務,居守難才,慎擇親賢,方膺寄任。故博王友文,才兼文武, 識達古今,俾分憂於在浚之郊,亦共理於興王之地,一心無易,二紀於茲。嘗施惠 於士民,實有勞於家國。去歲郢王友珪,常懷逆節,已露凶鋒,將不利於君親,欲 竊窺於神器。此際值先皇寢疾,大漸日臻,博王乃密上封章,請嚴宮禁,因以萊州 刺史授於郢王友珪,才睹宣頭,俄行大逆。豈有自縱兵於內殿,卻翻事於東都,又 矯詔書,枉加刑戮,仍奪博王封爵,又改姓名,冤恥兩深,欺誑何極。伏賴上穹垂 祐,宗社降靈。俾中外以葉謀,致遐邇之共怒,尋平內難,獲剿元兇,既雪恥於同 天,且免譏於共國。朕方期遁世,敢竊臨人,遽迫推崇,爰膺纘嗣。冤憤既伸於幽 顯,霈澤宜及於下泉。博王宜復官爵,仍令有司擇日歸葬雲。
sān yuè dīng wèi, zhì yuē: zhèn yǎng yīng tiān juàn, jìn xuě jiā chóu, xuán wén jiāng xiāng zhī móu, qǐng shào zǔ zōng zhī yè. qún qíng jiàn pò, sān ràng mò cóng, zhǐ shòu tuī chóng, jù bù fù hé. fāng yù zhēng cháng qǐn miào, yīn lèi jiāo qiū, hé zhēng wén tǐ zhī cí, yòng biǎo shì shén zhī jìng. qí huò yú wén shàng qiǎn, zài lǐ wèi zhōu, yì jì suí shí, bié tú zhì yì. suī chén zǐ xíng xiào, zhòng gēng míng yú yǐ gū ér jūn fù chēng zūn, guì nán zhī ér yì bì. jīn zé qián zūn gǔ diǎn, xiáng kǎo qián wén, yǔn xié guī shì zhī zhàn, shù hé dì wáng zhī dào. zài wéi liáng dé, yóu kuì jiā míng, zhōng wài qún liáo, dāng tǐ zhèn yì. yí gǎi míng huáng. gēng xū, yǐ tiān xióng jūn jié dù shǐ chōng lù zhōu xíng yíng dōu zhāo tǎo shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng hóng nóng jùn wáng yáng shī hòu wèi jiǎn xiào tài shī, jiān zhōng shū lìng, jìn fēng yè wáng. rén xū, yǐ xià zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi tóng píng zhāng shì lǐ rén fú wèi jiǎn xiào tài shī, jìn fēng lǒng xī jùn wáng. wù chén, yǐ xíng zhōu bǎo yì jūn liú hòu jiǎn xiào tài bǎo dài sī yuǎn wèi jiǎn xiào tài fù, chōng xíng zhōu jié dù shǐ. gēng wǔ, yǐ zhèn dōng jūn jié dù fù shǐ chōng liǎng zhè xī miàn dōu zhǐ huī shǐ xíng mù zhōu cì shǐ mǎ chuò wèi jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì, lǐng qín zhōu xióng wǔ jūn jié dù shǐ, jìn fēng kāi guó hòu. shì yuè, wén wǔ bǎi guān shàng yán, qǐng yǐ jiǔ yuè shí èr rì dì jiàng dàn rì wèi míng shèng jié, xiū jià sān rì. cóng zhī.
三月丁未,制曰:「朕仰膺天眷,近雪家仇,旋聞將相之謀,請紹祖宗之業。 群情見迫,三讓莫從,只受推崇,懼不負荷。方欲烝嘗寢廟,禋類郊丘,合徵文體 之辭,用表事神之敬。其或於文尚淺,在理未周,亦冀隨時,別圖制義。雖臣子行 孝,重更名於已孤;而君父稱尊,貴難知而易避。今則虔遵古典,詳考前聞,允諧 龜筮之占,庶合帝王之道。載惟涼德,尤愧嘉名,中外群僚,當體朕意。宜改名鍠。」 庚戌,以天雄軍節度使、充潞州行營都招討使、開府儀同三司、檢校太尉、兼侍中、 弘農郡王楊師厚為檢校太師,兼中書令,進封鄴王。壬戌,以夏州節度使、檢校太 尉、同平章事李仁福為檢校太師,進封隴西郡王。戊辰,以邢州保義軍留後、檢校 太保戴思遠為檢校太傅,充邢州節度使。庚午,以鎮東軍節度副使、充兩浙西面都 指揮使、行睦州刺史馬綽為檢校太傅、同平章事,領秦州雄武軍節度使,進封開國 候。是月,文武百官上言,請以九月十二日帝降誕日為明聖節,休假三日。從之。
xià sì yuè guǐ wèi, yǐ xī jīng nèi wài zhū jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ jiǎn xiào sī tú zuǒ lóng hǔ tǒng jūn pú yáng jùn kāi guó hóu yuán xiàng xiān wèi tè jìn jiǎn xiào tài bǎo tóng píng zhāng shì, chōng zhèn nán jūn jié dù jiāng nán xī dào guān chá chù zhì děng shǐ kāi fēng yǐn pàn zài jīng mǎ bù zhū jūn shì, jìn fēng kāi guó gōng, zēng shí yì yī qiān hù. dīng yǒu, xuān yì jūn jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì zhèng huá pú děng zhōu guān chá shǐ jiǎn xiào tài fù zhǎng shā jùn kāi guó gōng luó zhōu hàn jiā tè jìn fù mǎ dū wèi.
夏四月癸未,以西京內外諸軍馬步軍都指揮使、檢校司徒、左龍虎統軍、濮陽 郡開國侯袁象先為特進、檢校太保、同平章事,充鎮南軍節度、江南西道觀察處置 等使、開封尹、判在京馬步諸軍事,進封開國公,增食邑一千戶。丁酉,宣義軍節 度副大使、知節度事、鄭滑濮等州觀察使、檢校太傅、長沙郡開國公羅周翰加特進、 駙馬都尉。
wǔ yuè yǐ sì, tiān xióng jūn jié dù shǐ yáng shī hòu jí liú shǒu qí lǜ wèi bó xíng míng xú yǎn yùn huá zhī zhòng shí wàn tǎo zhèn zhōu. gēng xū, yíng yú zhèn zhī nán mén wài. rén zǐ, jìn jiāng shǐ jiàn táng zì zhào zhōu lǐng qí wǔ bǎi rù yú zhèn zhōu, shī hòu zhī qí yǒu bèi, zì jiǔ mén yí jūn yú xià bó. liú shǒu qí yǐ yī jūn zì bèi zhōu lüè jì zhōu héng shuǐ fù chéng, xiàn xià bó. shī hòu zì gōng gāo dù yù hé, bī cāng zhōu, zhāng wàn jìn jù, sòng kuǎn, shī hòu biǎo qǐng yǐ wàn jìn wèi qīng zhōu jié dù shǐ, yǐ liú shǒu qí wèi cāng zhōu jié dù shǐ. zhào yuē: tài zǔ huáng dì liù yuè èr rì dà jì. zhèn wén jī zhōu yǐ hái, bìng yòng tōng sàng zhī lǐ, yán hàn zhī hòu, fāng xíng yì yuè zhī yí. lì dài xiāng yán, wàn jǐ sī zhòng, suì wèi gù shí, nán jù gǎi gèng. zhèn qǐng gòu jiā yuān, jìn píng nèi nán, shū lín xiáng zhì, fǔ pò jì chén, yīn róng yǒng yuǎn ér mò zhuī, hào gǎn mí shēn ér nán yì. jiāng yù biǎo zhái yōu yú zhōng jìn, shì yí chuò tīng zhèng yú wài cháo, suī yì cháng yí, yuàn shēn wǎng jí. yí chuò wǔ yuè èr shí èr rì zhì liù yuè èr shí jiǔ cháo cān, jūn jī jí qiè gōng shì, jí bù dé liú zhì, bìng yǎng huà shí wén zòu shī xíng. zǎi chén wén wǔ bǎi guān sān shàng biǎo, yǐ guó jì fèi wù duō rì, qǐng yī jiù zhì. zhào bào yuē: zhèn wén lǐ fēi tiān jiàng, gù kě zhuó yú rén qíng, shì xì xiào sī, liàng wú fáng yú guó tǐ. jīn yǐ fǔ lín jì rì, zàn chuò shì cháo, jì quán āi gǎn zhī qíng, yòng biǎo shǐ zhōng zhī jié. zǎi chén děng lèi chén zhāng biǎo, bèi shù gǔ jīn, lǜ yǐ wàn jǐ zhī fán, yì yǐ wǔ yuè zhī qǐng. suī zī kěn qiè, nán jǐn yǔn yú, kuàng bǎo shēn fāng hé yú hóng jī, gǎn yán guò huǐ, ér quán zhì huò shēn yú zhì xìng, bì zài dé zhòng. yí zì jīn yuè èr shí jiǔ rì chuò zhì liù yuè qī rì, wú fán yì qǐng, shēn tǐ zhèn huái.
五月乙巳,天雄軍節度使楊師厚及劉守奇率魏、博、邢、洺、徐、兗、鄆、滑 之眾十萬討鎮州。庚戌,營於鎮之南門外。壬子,晉將史建瑭自趙州領騎五百入於 鎮州,師厚知其有備,自九門移軍於下博。劉守奇以一軍自貝州掠冀州衡水、阜城, 陷下博。師厚自弓高渡御河,逼滄州,張萬進懼,送款,師厚表請以萬進為青州節 度使,以劉守奇為滄州節度使。詔曰:「太祖皇帝六月二日大忌。朕聞姬周已還, 並用通喪之禮,炎漢之後,方行易月之儀。歷代相沿,萬幾斯重,遂為故實,難遽 改更。朕頃遘家冤,近平內難,倏臨祥制,俯迫忌辰,音容永遠而莫追,號感彌深 而難抑。將欲表宅憂於中禁,是宜輟聽政於外朝,雖異常儀,願申罔極。宜輟五月 二十二日至六月二十九朝參,軍機急切公事,即不得留滯,並仰畫時聞奏施行。」 宰臣文武百官三上表,以國忌廢務多日,請依舊制。詔報曰:「朕聞禮非天降,固 可酌於人情,事系孝思,諒無妨於國體。今以甫臨忌日,暫輟視朝,冀全哀感之情, 用表始終之節。宰臣等累陳章表,備述古今,慮以萬幾之繁,議以五月之請。雖茲 懇切,難盡允俞,況保身方荷於洪基,敢言過毀,而權制獲申於至性,必在得中。 宜自今月二十九日輟至六月七日,無煩抑請,深體朕懷。」
liù yuè wù zǐ, yǐ cāng zhōu shùn huà jūn jié dù shǐ bìng lù zhèn dìng fù zhāo tǎo shǐ jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì zhāng wàn jìn wèi qīng zhōu jié dù shǐ. qiū jiǔ yuè jiǎ chén, yǐ guāng lù dài fū shǒu yù shǐ dài fū wú xìng jùn kāi guó hóu yáo jì wèi zhōng shū shì láng píng zhāng shì. shí èr yuè gēng wǔ, yǐ qián yùn zhōu jié dù jiǎn xiào sī tú shí yì èr qiān hù fú wáng yǒu zhāng wèi xǔ zhōu jié dù shǐ, jiǎn xiào tài bǎo. shì yuè, jìn wáng shōu yōu zhōu, zhí wěi yàn zhǔ liú shǒu guāng jí qí fù rén gōng guī jìn yáng.
六月戊子,以滄州順化軍節度使、並潞鎮定副招討使、檢校太傅、同平章事張 萬進為青州節度使。秋九月甲辰,以光祿大夫、守御史大夫、吳興郡開國侯姚洎為 中書侍郎、平章事。十二月庚午,以前鄆州節度、檢校司徒、食邑二千戶、福王友 璋為許州節度使,檢校太保。是月,晉王收幽州,執偽燕主劉守光及其父仁恭歸晉 陽。
gān huà sì nián chūn zhēng yuè rén yín, yǐ qīng zhōu jié dù shǐ zhāng wàn jìn wèi yǎn zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi. èr yuè jiǎ xū, yǐ gǎn huà jūn jié dù shǐ huá shāng děng zhōu guān chá shǐ jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì tài yuán jùn kāi guó gōng kāng huái yīng wèi dà ān yǐn, chōng yǒng píng jūn jié dù shǐ, dà ān jīn dì děng zhōu guān chá chù zhì shǐ.
乾化四年春正月壬寅,以青州節度使張萬進為兗州節度使、檢校太尉。二月甲 戌,以感化軍節度使、華商等州觀察使、檢校太傅、同平章事、太原郡開國公康懷 英為大安尹,充永平軍節度使,大安金棣等州觀察處置使。
xià sì yuè dīng chǒu, yǐ shǒu sī kōng píng zhāng shì yú jīng wèi gōng bù shì láng, xún zhǎ lái zhōu sī mǎ, yǐ qí xié sī yǔ jūn xiào qiān gǎi gù yě. shì rì, yǐ xíng yíng zuǒ xiān fēng mǎ jūn shǐ pú zhōu cì shǐ wáng yàn zhāng wèi chán zhōu cì shǐ, chōng xíng yíng xiān fēng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ, jiā guāng lù dài fū jiǎn xiào tài bǎo, fēng kāi guó bó yǐ yǒng píng jūn jié dù shǐ jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì liú xún wèi kāi fēng yǐn, yáo lǐng zhèn nán jūn jié dù shǐ. wǔ yuè guǐ chǒu, shuò fāng jūn liú hòu jiǎn xiào sī tú hán zhū qǐ fù, shòu shuò fāng jūn jié dù shǐ, jiǎn xiào tài bǎo.
夏四月丁丑,以守司空、平章事於兢為工部侍郎,尋眨萊州司馬,以其挾私與 軍校遷改故也。是日,以行營左先鋒馬軍使、濮州刺史王彥章為澶州刺史,充行營 先鋒步軍都指揮使,加光祿大夫、檢校太保,封開國伯;以永平軍節度使、檢校太 傅、同平章事劉鄩為開封尹,遙領鎮南軍節度使。五月癸丑,朔方軍留後、檢校司 徒韓洙起復,授朔方軍節度使,檢校太保。
qiū qī yuè, jìn wáng lǜ shī zì huáng zé lǐng dōng xià, kòu xíng míng, wèi bó jié dù shǐ yáng shī hòu jūn yú zhāng shuǐ zhī dōng. jìn jiāng cáo jìn jīn lái bēn, jìn jūn suì tuì. jiǔ yuè, xú zhōu jié dù shǐ wáng yīn fǎn. shí cháo tíng yǐ fú wáng yǒu zhāng zhèn xú fāng, yīn bù shòu dài, nǎi xià zhào xuē duó yīn zài shēn guān jué, réng lìng què hái běn xìng jiǎng, biàn wěi yǒu zhāng jí tiān píng jūn jié dù shǐ niú cún jié kāi fēng yǐn liú xún děng jìn jūn gōng tǎo. shì shí, jiǎng yīn qiú jiù yú huái nán, yáng pǔ qiǎn dà jiāng zhū jǐn lǜ zhòng lái yuán, cún jié děng nì jī, bài zhī.
秋七月,晉王率師自黃澤嶺東下,寇邢、洺,魏博節度使楊師厚軍於漳水之東。 晉將曹進金來奔,晉軍遂退。九月,徐州節度使王殷反。時朝廷以福王友璋鎮徐方, 殷不受代,乃下詔削奪殷在身官爵,仍令卻還本姓蔣,便委友璋及天平軍節度使牛 存節、開封尹劉鄩等進軍攻討。是時,蔣殷求救於淮南,楊溥遣大將硃瑾率眾來援, 存節等逆擊,敗之。
zhēn míng yuán nián chūn, niú cún jié liú xún bá xú zhōu, nì zéi jiāng yīn jǔ zú zì fán ér sǐ, yú huǒ zhōng de qí shī, xiāo shǒu yǐ xiàn. zhào fú wáng yǒu zhāng fù zhèn.
貞明元年春,牛存節、劉鄩拔徐州,逆賊將殷舉族自燔而死,於火中得其屍, 梟首以獻。詔福王友璋赴鎮。
rùn èr yuè jiǎ wǔ, yán zhōu jié dù shǐ tài yuán xī miàn zhāo tǎo yīng jiē shǐ jiǎn xiào tài shī jiān zhōng shū lìng bó hǎi jùn wáng gāo wàn xìng jìn fēng bó hǎi wáng. sān yuè xīn yǒu shuò, yǐ tiān píng jūn jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì jiān huái nán xī běi miàn xíng yíng zhāo tǎo yīng jiē děng shǐ jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì niú cún jié wèi jiǎn xiào tài wèi, jiā shí yì yī qiān hù, shǎng píng xú zhī gōng yě. dīng mǎo, yǐ yòu pú shè jiān mén xià shì láng tóng píng zhāng shì jiān xiū guó shǐ pàn dù zhī zhào guāng féng wèi tài zǐ tài bǎo zhì shì. wèi bó jié dù shǐ yáng shī hòu hōng, chuò shì cháo sān rì.
閏二月甲午,延州節度使、太原西面招討應接使、檢校太師、兼中書令、渤海 郡王高萬興進封渤海王。三月辛酉朔,以天平軍節度副大使、知節度事、兼淮南西 北面行營招討應接等使、檢校太傅、同平章事牛存節為檢校太尉,加食邑一千戶, 賞平徐之功也。丁卯,以右僕射兼門下侍郎、同平章事、監修國史、判度支趙光逢 為太子太保致仕。魏博節度使楊師厚薨,輟視朝三日。
chū, shī hòu wò qiáng bīng, jù zhòng zhèn, měi yāo cháo tíng gū xī, jí hōng, chuò shì cháo sān rì, huò zhě yǐ wèi tiān yì. zū yōng shǐ zhào yán zū yōng pàn guān shào zàn xiàn yì yú dì yuē: wèi bó liù zhōu, jīng bīng shù wàn, dù hài táng shì bǎi yǒu yú nián. luó shào wēi qián gōng hòu jù, tài zǔ měi shēn hán nù. tài zǔ shī wèi shǔ kuàng, shī hòu jí sì yīn móu. gài yǐ dì guǎng bīng qiáng, dé sì qí zhì, bù rú fēn xuē, shǐ rú shēn shǐ bì, jí wú bù cóng yě. bì xià bù yǐ cǐ shí zhì zhī, níng zhī hòu zhī rén bù wèi yáng shī hòu yé! ruò fēn gē xiāng wèi wèi liǎng zhèn, zé cháo tíng wú běi gù zhī huàn yǐ! dì yuē: shàn. jí yǐ píng lú jūn jié dù shǐ hè dé lún wèi tiān xióng jūn jié dù shǐ, qiǎn liú xún lǜ bīng liù wàn tún hé shuò. zhào yuē: fēn jiāng liè tǔ, suī shǎng xūn láo jiàn jié tún shī, yì cóng jī biàn. bǐ zhě wèi bó yī zhèn, xún shǔ liù zhōu, wèi hé shuò zhī dà fān, shí guó jiā zhī jù zhèn. suǒ fēn yōu jì, yǔn wèi zhòng nán jiāng yè shì jī, xū qī tōng jì. dàn yuán zhèn dìng zéi jìng, zuì wèi wèi bó qīn lín qí cì xiāng wèi liǎng zhōu, jiē kòng zé lù shān kǒu. liǎng dào bìng lián yú jìn tǔ, fēn tóu cháng kòu yú wèi fēng. jì xū rì yǒu zhàn zhēng, wèi ruò jù fēn jié zhì. miǎn láo bīng lì, yīn bèn mìng yú liǎng tú shāo tài rén xīn, bǐ ān jū yú zhōng rì. qí xiāng zhōu yí jiàn jié dù wèi zhāo dé jūn. yǐ chán wèi liǎng zhōu wèi shǔ jùn, yǐ zhāng yún wèi xiāng zhōu jié dù shǐ.
初,師厚握強兵,據重鎮,每邀朝廷姑息,及薨,輟視朝三日,或者以為天意。 租庸使趙岩、租庸判官邵贊獻議於帝曰:「魏博六州,精兵數萬,蠹害唐室百有餘 年。羅紹威前恭後倨,太祖每深含怒。太祖屍未屬纊,師厚即肆陰謀。蓋以地廣兵 強,得肆其志,不如分削,使如身使臂,即無不從也。陛下不以此時制之,寧知後 之人不為楊師厚耶!若分割相、魏為兩鎮,則朝廷無北顧之患矣!」帝曰:「善。」 即以平盧軍節度使賀德倫為天雄軍節度使,遣劉鄩率兵六萬屯河朔。詔曰:「分疆 裂土,雖賞勳勞;建節屯師,亦從機便。比者魏博一鎮,巡屬六州,為河朔之大籓, 實國家之巨鎮。所分憂寄,允謂重難;將葉事機,須期通濟。但緣鎮、定賊境,最 為魏、博親鄰;其次相、衛兩州,皆控澤潞山口。兩道並連於晉土,分頭常寇於魏 封。既須日有戰爭,未若懼分節制。免勞兵力,因奔命於兩途;稍泰人心,俾安居 於終日。其相州宜建節度為昭德軍。以澶、衛兩州為屬郡,以張筠為相州節度使。」
jǐ chǒu, wèi bó jūn luàn, qiú jié dù shǐ hè dé lún. shì shí, cháo tíng jì fēn wèi bó liù zhōu wèi liǎng zhèn, mìng liú xún tǒng dà jūn tún yú nán lè, yǐ tǎo wáng róng wèi míng, qiǎn chán zhōu cì shǐ xíng yíng xiān fēng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ wáng yàn zhāng lǐng lóng xiāng wǔ bǎi qí xiān rù yú wèi zhōu, tún yú jīn bō tíng. zhào yǐ wèi zhōu jūn bīng zhī bàn lì yú xiāng zhōu, bìng xǐ qí jiā yān. yòu qiǎn zhǔ zhě jiǎn chá wèi zhī tǎng lǐn. jì ér dé lún cù zhū jūn shàng lù, yīn zú cí jué, kū shēng yíng xiàng. qí tú nǎi xiāng jù ér móu yuē: cháo tíng yǐ wǒ jūn fǔ qiáng shèng, gù shè fǎ cán pò, kuàng wǒ liù zhōu, lì dài fān fǔ, jūn mén fù zǐ, yīn zú xiāng lián, wèi cháng yuǎn chū hé mén, lí qīn qù zú, yī dàn qiān yú wài jùn, shēng bù rú sǐ. sān yuè èr shí jiǔ rì yè, wèi jūn nǎi zuò luàn, fàng huǒ dà lüè, shǒu gōng lóng xiāng jūn, wáng yàn zhāng zhǎn guān ér dùn. chí míng, shā dé lún qīn jūn wǔ bǎi yú rén yú yá chéng, zhí dé lún zhì zhī lóu shàng. yǒu xiào jié jūn xiào zhāng yàn zhě, zuì wèi cū bào, dǎn qì fú rén, nǎi lǜ wú lài bèi shù bǎi, zhǐ qí piāo lüè. shì rì, wèi zhī shì shù bèi tú lù zhě, bù kě shèng jì.
己丑,魏博軍亂,囚節度使賀德倫。是時,朝廷既分魏博六州為兩鎮,命劉鄩 統大軍屯於南樂,以討王熔為名,遣澶州刺史、行營先鋒步軍都指揮使王彥章領龍 驤五百騎先入於魏州,屯於金波亭。詔以魏州軍兵之半隸於相州,並徙其家焉。又 遣主者檢察魏之帑廩。既而德倫促諸軍上路,姻族辭決,哭聲盈巷。其徒乃相聚而 謀曰:「朝廷以我軍府強盛,故設法殘破,況我六州,歷代籓府,軍門父子,姻族 相連,未嘗遠出河門,離親去族,一旦遷於外郡,生不如死。」三月二十九日夜, 魏軍乃作亂,放火大掠,首攻龍驤軍,王彥章斬關而遁。遲明,殺德倫親軍五百餘 人於牙城,執德倫置之樓上。有效節軍校張彥者,最為粗暴,膽氣伏人,乃率無賴 輩數百,止其剽掠。是日,魏之士庶被屠戮者,不可勝計。
dì wén zhī, qiǎn shǐ jī zhào ān fǔ, tōng jiàn: xià sì yuè, dì qiǎn gòng fèng guān hù yì fǔ yù wèi jūn. réng xǔ zhāng yàn chú jùn hòu cì, jiāng shì yōu shǎng. yàn děng bù xùn, tóu zhào yú dì, wǔ mà zhào shǐ, yīn pò dé lún fēi zòu, qǐng què fù xiāng wèi, chōu tuì liú xún jūn. dì fù qiǎn yù yuē: zhì zhì yǐ dìng, bù kě gǎi yì. rú shì zhě sān. yàn děng fèn bì nán xiàng ér mà yuē: yōng bǎo ér, gǎn rú shì yě! fù pò dé lún liè qí shì. shí yǒu wén lì sī kōng tǐng zhě, shén yǒu bǐ cái, yàn zhào jiàn, wèi yuē: wèi wǒ gèng cǎo yī zhuàng, cí yí dǐ tū, rú gèng gǎn wéi, zé dù hé lǔ zhī. nǎi zòu yuē: chén lèi bài fēng zhāng, shàng wén tiān tīng, zài jūn zhòng wú fēi gòng qiè, hé cháo tíng jiē yǐ wèi xián. bàn yuè sān jūn qiē qiē, ér gē yǔ wèi xī yī chéng shēng jù huáng huáng, ér kòng gào wú mén. wéi xī fǔ jiàn dān zhōng, gǒu cóng zhòng yù, xū chuí shèng yǔn, duàn zài bù yí. rú huò sì xiàng qǔ móu, dàn lǜ liù zhōu jù shī. yán fēi yì wài, shì zài mù qián. zhāng yàn yòu yǐ yáng shī hòu xiān jiān zhāo tǎo shǐ, qǐng cháo tíng yī lì shòu zhī, gù fù bī dé lún zòu yuē: chén dāng dào bīng jiǎ sù jīng, pí xiū jí ruì, xià shì bìng fén zhī dí, píng tūn zhèn dìng zhī rén. tè qǐ wěi chén zhāo tǎo zhī quán, shì chén tāng huǒ zhī jié, gǒu wú xiǎn xiào, rèn cì míng zhū. zhào bào yuē: wèi bó kòu dí jiē lián, fēng jiāng xuán yuǎn, fán yú yīng fù, xū zài shī tú. shì yǐ bié jiàn jié máo, gè lìng hàn yù, bìng zhèn zé wěi wèi bó kòng zhì, zé lù zé qiǎn xiāng wèi zhī wú. xián zhú biàn ān, guì jūn láo yì, yǐ dìng bù yí zhī zhì, yí cóng huà yī zhī guī. zhì yú zhēng fá shì quán, yì wú dìng lì. qiě lín qīng wáng lǐng zhèn zhī rì, luó shào wēi shǒu fān yǐ lái, suǒ lǐng shì xián, běn wú zhāo tǎo. zhǐ zì yáng shī hòu xiān chú shǎn huá èr shuài, jiē yǐ zhāo tǎo jiān quán, yīn zī dài guò yè zhōng, yuán běn bù céng là xià, gǒu xún shì tǐ, níng lìn shī xíng. kuàng jīn liú xún zhǐ zhèn dìng chū zhēng, kāng huái yīng wǎng bīn qí jìn tǎo, zhǐ lìng tǒng lǜ shī lǚ, yì wú zhāo tǎo shǐ xián. qiè yí biàn yù qún qíng, wù xìng fú yì, yǐ zhù zhī yì, qīng yí tǐ zhī. zhào zhì, zhāng yàn huài liè, dǐ zhī yú dì, wèi dé lún yuē: liáng zhǔ bù dá shí jī, tīng rén chuān bí, chéng zhōng rǎo rǎng, wèi yǒu suǒ yī. wǒ jiǎ bīng suī duō, xū zī shì yuán, hé dōng jìn wáng tǒng bīng shí wàn, kuāng fù táng cháo, shì yǔ dà liáng chóu chóu. ruò yǔ wǒ tóng lì, shì wú bù jì, qǐng xiàng gōng gǎi tú, yǐ qiú duō fú. dé lún bù dé yǐ ér cóng zhī, nǎi qiǎn yá jiāng cáo tíng yǐn fèng shū qiú yuán yú tài yuán. yàn shǐ dé lún gào yù jūn chéng yuē: kě yī hé dōng chēng tiān yòu shí sān nián, cǐ hòu rú yǒu rén jiāng wén zì yú hé nán wǎng lái, biàn yǎng suǒ zài chù zhì.
帝聞之,遣使齎詔安撫,《通鑑》:夏四月,帝遣供奉官扈異撫諭魏軍。仍許 張彥除郡厚賜,將士優賞。彥等不遜,投詔於地,侮罵詔使,因迫德倫飛奏,請卻 復相、衛,抽退劉鄩軍。帝復遣諭曰:「制置已定,不可改易。」如是者三。彥等 奮臂南向而罵曰:「傭保兒,敢如是也!」復迫德倫列其事。時有文吏司空頲者, 甚有筆才,彥召見,謂曰:「為我更草一狀,詞宜抵突,如更敢違,則渡河擄之。」 乃奏曰:「臣累拜封章,上聞天聽,在軍眾無非共切,何朝廷皆以為閒。半月三軍 切切,而戈予未息;一城生聚皇皇,而控告無門。惟希俯鑒丹衷,苟從眾欲,須垂 聖允,斷在不疑。如或四向取謀,但慮六州俱失。言非意外,事在目前。」張彥又 以楊師厚先兼招討使,請朝廷依例授之,故復逼德倫奏曰:「臣當道兵甲素精,貔 貅極銳,下視並、汾之敵,平吞鎮、定之人。特乞委臣招討之權,試臣湯火之節, 苟無顯效,任賜明誅。」詔報曰:「魏、博寇敵接連,封疆懸遠,凡於應赴,須在 師徒。是以別建節旄,各令捍禦,並、鎮則委魏、博控制,澤、潞則遣相、衛枝梧。 咸逐便安,貴均勞逸,已定不移之制,宜從畫一之規。至於征伐事權,亦無定例。 且臨清王領鎮之日,羅紹威守籓以來,所領事銜,本無招討。只自楊師厚先除陝、 滑二帥,皆以招討兼權,因茲帶過鄴中,原本不曾落下,苟循事體,寧吝施行。況 今劉鄩指鎮、定出征,康懷英往邠、岐進討,只令統率師旅,亦無招討使銜。切宜 遍諭群情,勿興浮議,倚注之意,卿宜體之。」詔至,張彥壞裂,抵之於地,謂德 倫曰:「梁主不達時機,聽人穿鼻,城中擾攘,未有所依。我甲兵雖多,須資勢援, 河東晉王統兵十萬,匡復唐朝,世與大梁仇讎。若與我同力,事無不濟,請相公改 圖,以求多福。」德倫不得已而從之,乃遣牙將曹廷隱奉書求援於太原。彥使德倫 告諭軍城曰:「可依河東稱天祐十三年,此後如有人將文字於河南往來,便仰所在 處置。」
shì yuè, bīn zhōu liú hòu lǐ bǎo héng yǐ chéng guī shùn. bǎo héng, yáng chóng běn yǎng zi yě. chóng běn nǎi lǐ mào zhēn yǎng zi, rèn bīn zhōu èr shí yú nián, qù suì wèi qí zi yàn lǔ suǒ dú. yàn lǔ lǐng zhī zhōu shì wǔ shí yú rì, bǎo héng shā yàn lǔ sòng kuǎn yú dì, jí yǐ bǎo héng wèi huá zhōu jié dù shǐ, yǐ hé yáng liú hòu huò yàn wēi wèi bīn zhōu jié dù shǐ.
是月,邠州留後李保衡以城歸順。保衡,楊崇本養子也。崇本乃李茂貞養子, 任邠州二十餘年,去歲為其子彥魯所毒。彥魯領知州事五十餘日,保衡殺彥魯送款 於帝,即以保衡為華州節度使,以河陽留後霍彥威為邠州節度使。
wǔ yuè, jìn wáng lǜ shī fù wèi zhōu. jié dù shǐ niú cún jié hōng. shì yuè, fèng xiáng lǐ mào zhēn qiǎn wěi shǔ jīng zhōu jié dù shǐ liú zhī jùn lǜ shī gōng bīn zhōu, yǐ lǐ bǎo héng guī shùn gù yě. zì shì, fán gōng wéi shí sì yuè, jié dù shǐ huò yàn wēi zhū jūn dōu zhǐ huī shǐ huáng guì jiān shǒu hàn kòu, huì jiù jūn zhì, qí rén nǎi tuì. liù yuè gēng yín, jìn wáng rù wèi zhōu, yǐ hè dé lún wèi dà tóng jūn jié dù shǐ, jǔ zú qiān yú jìn yáng. shì yuè, jìn rén xiàn dé zhōu.
五月,晉王率師赴魏州。節度使牛存節薨。是月,鳳翔李茂貞遣偽署涇州節度 使劉知俊率師攻邠州,以李保衡歸順故也。自是,凡攻圍十四月,節度使霍彥威、 諸軍都指揮使黃貴堅守捍寇,會救軍至,岐人乃退。六月庚寅,晉王入魏州,以賀 德倫為大同軍節度使,舉族遷於晉陽。是月,晉人陷德州。
qiū qī yuè, yòu xiàn chán zhōu, cì shǐ wáng yàn zhāng qì chéng lái bēn. tōng jiàn: jìn rén yè xí chán zhōu, cì shǐ wáng yàn zhāng zài liú xún yíng, jìn rén huò qí qī zǐ. shì yuè, liú xún zì huán shuǐ qián shī yóu huáng zé lù xī qū jìn yáng, zhì lè píng xiàn, zhí lín yǔ jī xún, nǎi bān shī hái. cì zōng chéng, suì zhì bèi zhōu, jūn yú táng yì. yù jìn jūn, zhuǎn dòu shù shí lǐ, jìn jūn shāo tuì. yì rì, xún yí jūn yú shēn. bā yuè, hè guī shōu fù chán zhōu.
秋七月,又陷澶州,刺史王彥章棄城來奔。《通鑑》:晉人夜襲澶州,刺史王 彥章在劉鄩營,晉人獲其妻子。是月,劉鄩自洹水潛師由黃澤路西趨晉陽,至樂平 縣,值霖雨積旬,乃班師還。次宗城,遂至貝州,軍於堂邑。遇晉軍,轉斗數十里, 晉軍稍退。翼日,鄩移軍於莘。八月,賀瑰收復澶州。
jiǔ yuè, yǐ xíng yíng xiān fēng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ xíng chán zhōu cì shǐ jiǎn xiào tài bǎo wáng yàn zhāng wèi rǔ zhōu fáng yù shǐ, yī qián xíng yíng xiān fēng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ. rén wǔ, zhèng yá mìng shǐ cè dé fēi zhāng shì. shì xī, fēi hōng. dōng shí yuè xīn hài, kāng wáng yǒu zī móu fǎn, fú zhū. shì xī, dì yú qǐn diàn shú mèi, hū wén yù tà shàng bǎo jiàn yǒu shēng, dì jù qǐ shì zhī, ér yǒu zī zhī dǎng yǐ rù yú gōng zhōng, dì huī zhī huò miǎn. qīng yì lù: mò dì yè yú qǐn jiān qín cì kè, nǎi kāng wáng yǒu zī suǒ qiǎn, dì zì lù zhī. zào yún mǔ xiá zhù suǒ yòng jiàn, míng xiá yuē hù shèng jiāng jūn zhī guǎn. rén zǐ, zàng dé fēi zhāng shì.
九月,以行營先鋒步軍都指揮使、行澶州刺史、檢校太保王彥章為汝州防禦使, 依前行營先鋒步軍都指揮使。壬午,正衙命使冊德妃張氏。是夕,妃薨。冬十月辛 亥,康王友孜謀反,伏誅。是夕,帝於寢殿熟寐,忽聞御榻上寶劍有聲,帝遽起視 之,而友孜之黨已入於宮中,帝揮之獲免。《清異錄》:末帝夜於寢間擒刺客,乃 康王友孜所遣,帝自戮之。造雲母匣貯所用劍,名匣曰「護聖將軍之館」。壬子, 葬德妃張氏。
shí yī yuè yǐ chǒu, gǎi gān huà wǔ nián wèi zhēn míng yuán nián. shí èr yuè yǐ wèi, zhào shēng huá yuán xiàn wèi chóng zhōu jìng shèng jūn, yǐ měi yuán xiàn wèi yù zhōu, yǐ wèi shǔ jùn. yǐ wěi mìng yì shèng jūn jié dù shǐ dǐng yào děng zhōu guān chá shǐ tè jìn jiǎn xiào tài bǎo tóng píng zhāng shì lǐ yàn tāo wèi tè jìn jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì, chōng jìng shèng jūn jié dù shǐ chóng yù děng zhōu guān chá shǐ, hé nèi jùn kāi guó hóu, réng fù běn xìng wēn, míng zhāo tú. zhāo tú, huá yuán zéi shuài yě. lǐ mào zhēn yǐ wèi yǎng zi, yǐ huá yuán wèi yào zhōu, měi yuán wèi dǐng zhōu, wěi mìng zhāo tú wèi jié dù shǐ. zhì shì guī kuǎn, gù yǒu shì mìng.
十一月乙丑,改乾化五年為貞明元年。十二月乙未,詔升華原縣為崇州靜勝軍, 以美原縣為裕州,以為屬郡。以偽命義勝軍節度使、鼎耀等州觀察使、特進、檢校 太保、同平章事李彥韜為特進、檢校太傅、同平章事,充靜勝軍節度使、崇裕等州 觀察使,河內郡開國侯,仍複本姓溫,名昭圖。昭圖,華原賊帥也。李茂貞以為養 子,以華原為耀州,美原為鼎州,偽命昭圖為節度使。至是歸款,故有是命。
zhēn míng èr nián chūn zhēng yuè gēng shēn, yǐ huáng bó fù sòng zhōu jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī jiǎn xiào tài shī jiān zhōng shū lìng guǎng wáng quán yù wèi shǒu zhōng shū lìng, yú rú gù. tōng jiàn: èr nián chūn zhēng yuè, xuān wǔ jié dù shǐ shǒu zhōng shū lìng guǎng dé jìng wáng quán yù zú. yǐ zhè jiāng dōng dào yíng tián fù shǐ jiǎn xiào tài fù qián cháng zhōu cì shǐ dù jiàn huī yáo lǐng jīng zhōu jié dù shǐ. èr yuè bǐng shēn, yòu pú shè, mén xià shì láng píng zhāng shì zhū dào yán tiě zhuǎn yùn děng shǐ yáng shè bà xiāng, shǒu zuǒ pú shè. shè lèi shàng zhāng yǐ jí cí wèi, gù yǒu shì mìng. shì yuè, mìng xǔ zhōu jié dù shǐ wáng tán hé yáng jié dù shǐ xiè yàn zhāng rǔ zhōu fáng yù shǐ wáng yàn zhāng lǜ shī zì yīn dì guān dǐ jìn yáng, jí gōng qí lěi, bù kè ér hái.
貞明二年春正月庚申,以皇伯父宋州節度使、開府儀同三司、檢校太師、兼中 書令、廣王全昱為守中書令,余如故。《通鑑》:二年春正月,宣武節度使、守中 書令、廣德靖王全昱卒。以浙江東道營田副使、檢校太傅、前常州刺史杜建徽遙領 涇州節度使。二月丙申,右僕射,門下侍郎、平章事、諸道鹽鐵轉運等使楊涉罷相, 守左僕射。涉累上章以疾辭位,故有是命。是月,命許州節度使王檀、河陽節度使 謝彥章、汝州防禦使王彥章率師自陰地關抵晉陽,急攻其壘,不克而還。
sān yuè, liú xún lǜ shī yǔ jìn wáng dà zhàn yú gù yuán chéng, xún jūn bài jī. xiān shì, xún zhù yú shēn, dì yǐ hé shuò wēi jí, shī lǎo yú wài, xiǎng kuì bù chōng, qiǎn shǐ cì xún zhào, wēi yǒu zé ràng. xún zòu yǐ kòu shì fāng shèng, wèi kě qīng dòng. dì yòu wèn xún jué shèng zhī cè, xún zòu yuē: dàn rén gěi liáng shí hú, jǐn zé pò dí. dì bù yuè, fù qiǎn cù zhàn. xún zhào zhū jiāng huì yì, zhū jiāng yù zhàn, xún mò rán. yī rì, yǐn jūn gōng zhèn dìng zhī yíng, bǐ zhòng dà hài, shàng xià téng luàn, fú zhǎn shén zhòng. shí dì qiǎn piān jiāng yáng yán zhí lǐng jūn wàn yú rén tún chán zhōu yǐ yīng xún, jì ér jìn wáng zhà yán guī tài yuán, liú xún yǐ wèi xìn. shì yuè, zhào yáng yán zhí huì yú wèi chéng xià. xún zì shēn lǜ jūn yì zhì, yǔ yán zhí huì. jì ér jìn wáng zì bèi zhōu zhì, xún yǐn jūn jiàn tuì, zhì gù yuán chéng xī, yǔ jìn rén jué zhàn, dà wèi qí suǒ bài. zhuī xí zhì hé shàng, jūn shì fù shuǐ sǐ zhě shén zhòng, xún zì lí yáng jì hé bēn huá zhōu. jǐ sì, zhì yǐ xún wèi huá zhōu xuān yì jūn jié dù fù dà shǐ, zhī jié dù shì. jìn rén gōng wèi zhōu, xiàn zhī yòu gōng huì zhōu.
三月,劉鄩率師與晉王大戰於故元城,鄩軍敗績。先是,鄩駐於莘,帝以河朔 危急,師老於外,餉饋不充,遣使賜鄩詔,微有責讓。鄩奏以寇勢方盛,未可輕動。 帝又問鄩決勝之策,鄩奏曰:「但人給糧十斛,盡則破敵。」帝不悅,復遣促戰。 鄩召諸將會議,諸將欲戰,鄩默然。一日,引軍攻鎮定之營,彼眾大駭,上下騰亂, 俘斬甚眾。時帝遣偏將楊延直領軍萬餘人屯澶州以應鄩,既而晉王詐言歸太原,劉 鄩以為信。是月,召楊延直會於魏城下。鄩自莘率軍亦至,與延直會。既而晉王自 貝州至,鄩引軍漸退,至故元城西,與晉人決戰,大為其所敗。追襲至河上,軍士 赴水死者甚眾,鄩自黎陽濟河奔滑州。己巳,制以鄩為滑州宣義軍節度副大使,知 節度事。晉人攻衛州,陷之;又攻惠州。
xià sì yuè yǐ yǒu shuò, wēi wǔ jūn jié dù shǐ shǒu tài fù jiān zhōng shū lìng mǐn wáng wáng shěn zhī cì hào zhōng qín bǎo ān xìng guó gōng chén, yú rú gù. jìn rén xiàn míng zhōu. guǐ mǎo yè, zhuō shēng dōu jiāng lǐ bà zuò luàn, lóng xiāng dōu jiāng dù yàn qiú tǎo píng zhī. shí qiǎn zhuō shēng jūn qiān rén xū yáng liú, jūn chū sòng mén wài. shì yè, yóu shuǐ mén fù rù, èr gǔ dà zào, huǒ fā zhú chéng, lǐ bà yǔ qí tú fán jiàn guó mén, bù kè. lóng xiāng dōu jiāng dù yàn qiú tún jū chǎng, wén luàn bīng zhì, lǜ qí jī zhī, luàn jūn tuì, zǒu mǎ dēng jiàn guó mén. yàn qiú zòu yuē: luàn zhě wéi lǐ bà yī jūn, dàn shǒu gōng chéng, chí míng, chén bì pò zhī. wèi míng, yàn qiú zhū bà jí qí tóng è, jīng shī fāng dìng. shì yuè, yǐ xíng yíng xiān fēng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ rǔ zhōu fáng yù shǐ wáng yàn zhāng wèi zhèng zhōu fáng yù shǐ, yī qián xiān fēng bù jūn dōu zhǐ huī shǐ.
夏四月乙酉朔,威武軍節度使、守太傅、兼中書令、閩王王審知賜號忠勤保安 興國功臣,余如故。晉人陷洺州。癸卯夜,捉生都將李霸作亂,龍驤都將杜晏球討 平之。時遣捉生軍千人戌楊劉,軍出宋門外。是夜,由水門復入,二鼓大噪,火發 燭城,李霸與其徒燔建國門,不克。龍驤都將杜晏球屯鞠場,聞亂兵至,率騎擊之, 亂軍退,走馬登建國門。晏球奏曰:「亂者惟李霸一軍,但守宮城,遲明,臣必破 之。」未明,晏球誅霸及其同惡,京師方定。是月,以行營先鋒步軍都指揮使、汝 州防禦使王彥章為鄭州防禦使,依前先鋒步軍都指揮使。
wǔ yuè, jìn jūn hái tài yuán. liù yuè, jìn rén jí gōng xíng zhōu, dì qiǎn zhuō shēng dōu jiāng zhāng wēn lǜ bù qí wǔ bǎi rén rù yú xíng zhōu, zhì nèi huáng, wēn lǜ zhòng jiàng yú jìn rén. qiū qī yuè jiǎ yín shuò, jìn wáng zì tài yuán zhì wèi zhōu, jié dù shǐ zhāng yún qì chéng bēn jīng shī, xíng zhōu jié dù shǐ yán bǎo yǐ chéng jiàng yú jìn wáng. rén xū, yǐ huái nán zhèn hǎi zhèn dōng děng jūn jié dù shǐ chōng huái nán xuān rùn děng dào xī miàn xíng yíng dōu tǒng kāi fǔ yí tóng sān sī shàng fù shǒu shàng shū lìng wú yuè wáng qián liú wèi zhū dào bīng mǎ yuán shuài, yú rú gù. yǐ zuǒ pú shè yáng shè wèi tài zǐ tài fù zhì shì.
五月,晉軍還太原。六月,晉人急攻邢州,帝遣捉生都將張溫率步騎五百人入 於邢州,至內黃,溫率眾降於晉人。秋七月甲寅朔,晉王自太原至魏州,節度使張 筠棄城奔京師,邢州節度使閻寶以城降於晉王。壬戌,以淮南鎮海鎮東等軍節度使、 充淮南宣潤等道西面行營都統、開府儀同三司、尚父、守尚書令、吳越王錢鏐為諸 道兵馬元帥,余如故。以左僕射楊涉為太子太傅致仕。
bā yuè dīng yǒu, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī tài zǐ tài bǎo zhì shì zhào guāng féng wèi sī kōng jiān mén xià shì láng píng zhāng shì hóng wén guǎn dà xué shì yán zī kù shǐ, chōng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ.
八月丁酉,以開府儀同三司、太子太保致仕趙光逢為司空兼門下侍郎、平章事、 宏文館大學士、延資庫使,充諸道鹽鐵轉運使。
jiǔ yuè, jìn wáng hái tài yuán. cāng zhōu jié dù shǐ dài sī yuǎn qì chéng lái bēn, jìn rén xiàn bèi zhōu. ōu yáng shǐ běn jì: èr nián jiǔ yuè, jìn rén kè bèi zhōu, shǒu jiāng zhāng yuán dé sǐ zhī. yòu, sǐ shì chuán lüè yún: tài zǔ shí, yuán dé zì jīn wú wèi jiāng jūn wèi cài zhōu cì shǐ. zhēn míng yuán nián, wèi bó jié dù shǐ yáng shī hòu zú, mò dì fēn wèi xiāng děng liù zhōu wèi liǎng zhèn, qiǎn liú xún jiāng bīng wàn rén tún yú wèi. wèi jūn pàn jiàng jìn, yuán dé wèi xún shǒu bèi zhōu. jìn wáng rù wèi, zhū jiāng yù xiān jī bèi zhōu, jìn wáng yuē: bèi chéng xiǎo ér jiān, gōng zhī nán zú xià. nǎi xiān xí pò dé zhōu, rán hòu yǐ bīng wǔ qiān gōng yuán dé, yuán dé jiān shǒu bù xià, jìn jūn qiàn ér wéi zhī. yǐ ér liú xún dà bài yú gù yuán chéng, nán zǒu lí yáng, liù zhèn shù shí zhōu zhī dì jiē guī jìn, dú bèi yī zhōu, wéi zhī yú nián bù kě xià. yuán dé shǒu jì jiān, ér bèi rén wén jìn yǐ jǐn yǒu hé běi, chéng zhōng shí qiě jǐn, nǎi quàn yuán dé chū jiàng, yuán dé bù cóng, suì jiàn shā. jǐ mǎo, tiān píng jūn jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì jiǎn xiào tài shī jiān zhōng shū lìng láng yá jùn wáng wáng tán hōng.
九月,晉王還太原。滄州節度使戴思遠棄城來奔,晉人陷貝州。《歐陽史》本 紀:二年九月,晉人克貝州,守將張源德死之。又,《死事傳》略云:太祖時,源 德自金吾衛將軍為蔡州刺史。貞明元年,魏博節度使楊師厚卒,末帝分魏、相等六 州為兩鎮,遣劉鄩將兵萬人屯於魏。魏軍叛降晉,源德為鄩守貝州。晉王入魏,諸 將欲先擊貝州,晉王曰:「貝城小而堅,攻之難卒下。」乃先襲破德州,然後以兵 五千攻源德,源德堅守不下,晉軍塹而圍之。已而劉鄩大敗於故元城,南走黎陽, 六鎮數十州之地皆歸晉,獨貝一州,圍之逾年不可下。源德守既堅,而貝人聞晉已 盡有河北,城中食且盡,乃勸源德出降,源德不從,遂見殺。己卯,天平軍節度副 大使、知節度事、檢校太師、兼中書令、琅琊郡王王檀薨。
shí yuè dīng yǒu, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī zhōng shū shì láng jiān lì bù shàng shū tóng píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì pàn hù bù jìng xiáng wèi yòu pú shè jiān mén xià shì láng píng zhāng shì jiān xiū guó shǐ, pàn dù zhī. yǐ guāng lù dài fū zhōng shū shì láng tóng píng zhāng shì zhèng jué wèi tè jìn jiān xíng bù shàng shū píng zhāng shì jí xián diàn dà xué shì, pàn hù bù. shí yuè, jìn wáng zì tài yuán zhì wèi zhōu. shì yuè, qián zhāo yì jūn jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī jiān shì zhōng chén liú jùn wáng gé cóng zhōu hōng. shì suì, hé běi zhū zhōu xī rù yú jìn.
十月丁酉,以開府儀同三司、中書侍郎兼吏部尚書、同平章事、集賢殿大學士、 判戶部敬翔為右僕射兼門下侍郎、平章事、監修國史,判度支。以光祿大夫、中書 侍郎、同平章事鄭珏為特進、兼刑部尚書、平章事、集賢殿大學士,判戶部。十月, 晉王自太原至魏州。是月,前昭義軍節度使、檢校太師、兼侍中、陳留郡王葛從周 薨。是歲,河北諸州悉入於晉。