gān yòu sān nián chūn zhēng yuè jǐ hài shuò, dì bù shòu cháo hè. fèng xiáng xíng yíng dōu bù shǔ zhào huī zòu, qián yuè èr shí sì rì, shōu fù fèng xiáng, nì zéi wáng jǐng chóng jǔ zú zì fán ér sǐ. dīng wèi, fèng xiáng jié dù shǐ chōng xī nán xíng yíng dōu bù shǔ zhào huī jiā jiān shì zhōng. wù shēn, mì zhōu cì shǐ wáng wàn gǎn zòu, fèng zhào lǐng bīng rù hǎi zhōu jiè, zhì dí shuǐ zhèn, fú lüè fén dàng, gèng qǐng yì bīng. zhào qián yí zhōu cì shǐ guō qióng lǜ jìn jūn fù zhī. gēng wǔ, qián yǒng xīng jūn jié dù fù shǐ ān yǒu guī chú míng, liú dēng zhōu shā mén dǎo. xiān shì, yǒu guī quán zhī yǒng xīng jūn fǔ shì, jí zhào sī wǎn zhī bēn chōng, yǒu guī shī shǒu chéng chí, zhì shì nǎi zhèng qí zuì yān. guǐ hài, yǐ qián bīn zhōu jié dù shǐ sòng yàn yún wèi tài zǐ tài shī zhì shì. bǐng yín, fēn mìng shǐ chén fù yǒng xīng fèng xiáng hé zhōng, shōu zàng yòng bīng yǐ lái suǒ zài hái gǔ. shí yǐ yǒu sēng jù dú lóu èr shí wàn yǐ. qián yí zhōu cì shǐ guō qióng zòu, bù shǔ bīng shì, shēn rù hǎi zhōu zéi jiè. shì yuè, yǒu hú dēng míng dé lóu, zhǔ zhě huò zhī, hú máo zhǎng ér fù xià bié yǒu èr zú.
乾祐三年春正月己亥朔,帝不受朝贺。凤翔行营都部署赵晖奏,前月二十四日, 收复凤翔,逆贼王景崇举族自燔而死。丁未,凤翔节度使、充西南行营都部署赵晖 加兼侍中。戊申,密州刺史王万敢奏,奉诏领兵入海州界,至荻水镇,俘掠焚荡, 更请益兵。诏前沂州刺史郭琼率禁军赴之。庚午,前永兴军节度副使安友规除名, 流登州沙门岛。先是,友规权知永兴军府事,及赵思绾之奔冲,友规失守城池,至 是乃正其罪焉。癸亥,以前邠州节度使宋彦筠为太子太师致仕。丙寅,分命使臣赴 永兴、凤翔、河中,收葬用兵已来所在骸骨。时已有僧聚髑髅二十万矣。前沂州刺 史郭琼奏,部署兵士,深入海州贼界。是月,有狐登明德楼,主者获之,狐毛长而 腹下别有二足。
èr yuè xīn sì, qīng zhōu zòu, guō qióng bù shǔ bīng shì, zì hǎi zhōu huí zhì dāng dào. jiǎ shēn, shū mì shǐ guō wēi xún biān huí. dīng hài, rǔ zhōu fáng yù shǐ liú shěn jiāo zú. yǐ wèi, yǐ qián ān zhōu jié dù shǐ liú suì níng wèi zuǒ wǔ wèi shàng jiàng jūn, yǐ fū zhōu jié dù shǐ jiāo jì xūn wèi yòu wǔ wèi shàng jiàng jūn, yǐ qián yǒng xīng jūn jié dù shǐ zhào zàn wèi zuǒ xiāo wèi shàng jiàng jūn.
二月辛巳,青州奏,郭琼部署兵士,自海州回至当道。甲申,枢密使郭威巡边 回。丁亥,汝州防御使刘审交卒。乙未,以前安州节度使刘遂凝为左武卫上将军, 以鄜州节度使焦继勋为右武卫上将军,以前永兴军节度使赵赞为左骁卫上将军。
sān yuè jǐ hài, xú zhōu bù sòng suǒ huò huái nán dōu jiāng lǐ huī děng sān shí sān rén xùn yú shì, gěi shān mào fàng huán běn tǔ. shì yuè, yè dōu liú shǒu gāo xíng zhōu yǎn zhōu fú yàn qīng yùn zhōu mù róng yàn chāo xī jīng liú shǒu bái wén kē zhèn zhōu wǔ xíng dé ān zhōu yáng xìn lù zhōu cháng sī fǔ zhōu zhé cóng ruǎn jiē zì zhèn lái zhāo, jiā qìng jié gù yě. wù wǔ, yàn qún chén yú yǒng fú diàn, dì chū jǔ lè. rén xū, yè dōu gāo xíng zhōu yí zhèn yùn zhōu, yǎn zhōu fú yàn qīng yí zhèn qīng zhōu, bìng jiā yì fēng. jiǎ zǐ, xī jīng liú shǒu bái wén kē lù zhōu cháng sī zhèn zhōu wǔ xíng dé bìng jìn yì fēng, yùn zhōu mù róng yàn chāo yí zhèn yǎn zhōu.
三月己亥,徐州部送所获淮南都将李晖等三十三人徇于市,给衫帽放还本土。 是月,鄴都留守高行周、兗州符彦卿、郓州慕容彦超、西京留守白文珂、镇州武行 德、安州杨信、潞州常思、府州折从阮皆自镇来朝,嘉庆节故也。戊午,宴群臣于 永福殿,帝初举乐。壬戌,鄴都高行周移镇郓州,兗州符彦卿移镇青州,并加邑封。 甲子,西京留守白文珂、潞州常思、镇州武行德并进邑封,郓州慕容彦超移镇兗州。
xià sì yuè wù chén shuò, xíng zhōu xuē huái ràng yí zhèn tóng zhōu, xiāng zhōu guō jǐn hé yáng lǐ huī bìng jìn yì fēng. gēng wǔ, fǔ zhōu zhé cóng ruǎn yí zhèn dèng zhōu. xīn wèi, gù shēn zhōu cì shǐ shǐ wàn shān zèng tài fù. xiān shì, qì dān rù biān, wàn shān chéng shǒu, guō wēi qiǎn suǒ wàn jìn lǜ qí qī bǎi tún shēn zhōu. yī rì, qì dān shù qiān qí pò zhōu dōng mén, wàn shān fù zǐ lǜ bīng bǎi yú rén xí zhī. qì dān wěi tuì shí yú lǐ, ér fú bīng fā, wàn shān xuè zhàn, jí qǐng jiù yú wàn jìn, wàn jìn lè bīng bù chū, wàn shān sǐ zhī, liáo shǐ shì zōng jì: tiān lù sān nián shā shēn zhōu cì shǐ shǐ wàn shān. qì dān yì jiě qù. shí lùn yǐ wàn jìn wèi zuì, gù jiā wàn shān zèng diǎn yān. rén shēn, huá zhōu liú cí yí zhèn xíng zhōu, ān zhōu yáng xìn yí zhèn fū zhōu, bèi zhōu wáng lìng wēn yí zhèn ān zhōu, bìng jiā yì fēng. yǐ fū zhōu liú hòu wáng ráo wèi huá zhōu jié dù shǐ, yǐ qí lái zhāo gù yě. dīng chǒu, shàng shí fèng yù wáng shào yǐn chú míng, liú shā mén dǎo, zuò nì jūn yíng nǚ kǒu yě. xīn sì, yǐ xuān huī běi yuàn shǐ wú qián yù wèi zhèng zhōu fáng yù shǐ. shí shū mì shǐ yáng bīn shàng zhāng qǐ jiě shū jī, dì mìng zhòng shǐ yù zhī yuē:" shū jī zhī zhí, shě qīng yòng shuí? hū yǒu cǐ zhāng, mò yǒu rén lí jiàn fǒu?" qián yù zài bàng yáng yán yuē:" shū mì zhòng dì, nán yǐ jiǔ chù, bǐ hòu lái zhě dié jū, xiàng gōng cí ràng shì yě." zhōng shǐ hái jù zòu, dì bù yuè, gù yǒu shì mìng. rén wǔ, yǐ shū mì shǐ guō wēi yè dōu liú shǒu, yī qián shū mì shǐ. zhào hé běi zhū zhōu, yīng bīng jiǎ qián bó liáng cǎo yī bǐng guō wēi chǔ fèn. guǐ wèi, fǔ zhōu yǒng ān jūn é yí tíng, mìng jiàng wèi tuán liàn zhōu. wù zǐ, hàn lín xué shì chéng zhǐ hù bù shàng shū wáng rén yù bà zhí, shǒu bīng bù shàng shū. zuǒ qiān niú shàng jiàng jūn zhāng guàn zú. gēng yín, yǐ xī nán miàn shuǐ lù zhuǎn yùn shǐ shàng shū gōng bù shì láng lǐ gǔ wèi chén zhōu cì shǐ. zuǒ jīn wú shàng jiàng jūn zhì shì mǎ wàn zú. jiǎ wǔ, yǐ qián huá zhōu jié dù shǐ ān shěn xìn wèi zuǒ wèi shàng jiāng jūn, yǐ qián lù zhōu jié dù shǐ zhāng cóng ēn wèi yòu wèi shàng jiàng jūn.
夏四月戊辰朔,邢州薛怀让移镇同州,相州郭谨、河阳李晖并进邑封。庚午, 府州折从阮移镇邓州。辛未,故深州刺史史万山赠太傅。先是,契丹入边,万山城 守,郭威遣索万进率骑七百屯深州。一日,契丹数千骑迫州东门,万山父子率兵百 余人袭之。契丹伪退十余里,而伏兵发,万山血战,急请救于万进,万进勒兵不出, 万山死之,《辽史·世宗纪》:天禄三年杀深州刺史史万山。契丹亦解去。时论以 万进为罪,故加万山赠典焉。壬申,华州刘词移镇邢州,安州杨信移镇鄜州,贝州 王令温移镇安州,并加邑封。以鄜州留后王饶为华州节度使,以其来朝故也。丁丑, 尚食奉御王绍隐除名,流沙门岛,坐匿军营女口也。辛巳,以宣徽北院使吴虔裕为 郑州防御使。时枢密使杨邠上章乞解枢机,帝命中使谕之曰:“枢机之职,舍卿用 谁?忽有此章,莫有人离间否?”虔裕在傍扬言曰:“枢密重地,难以久处,俾后 来者迭居,相公辞让是也。”中使还具奏,帝不悦,故有是命。壬午,以枢密使郭 威鄴都留守,依前枢密使。诏河北诸州,应兵甲、钱帛、粮草一禀郭威处分。癸未, 府州永安军额宜停,命降为团练州。戊子,翰林学士承旨、户部尚书王仁裕罢职, 守兵部尚书。左千牛上将军张瓘卒。庚寅,以西南面水陆转运使、尚书工部侍郎李 穀为陈州刺史。左金吾上将军致仕马万卒。甲午,以前华州节度使安审信为左卫上 将军,以前潞州节度使张从恩为右卫上将军。
wǔ yuè wù xū shuò, dì yù chóng yuán diàn shòu cháo. bǐng wǔ, yǐ huáng dì xìng yuán jié dù shǐ xūn wèi kāi fēng yǐn, jiā jiān zhōng shū lìng, wèi chū gé. jiǎ zǐ, zhào:" zhū dào zhōu fǔ chà zhì sàn cóng guān, dà fǔ wǔ bǎi rén, shàng zhōu sān bǎi rén, xià zhōu èr bǎi rén, lēi běn chǔ tuán jí guǎn xì, lì jié jí jiǎn jiào jiào xí, yǐ jǐng bèi zhōu chéng."
五月戊戌朔,帝御崇元殿受朝。丙午,以皇弟兴元节度使勋为开封尹,加兼中 书令,未出阁。甲子,诏:“诸道州府差置散从官,大府五百人,上州三百人,下 州二百人,勒本处团集管系,立节级检校教习,以警备州城。”
rùn yuè guǐ sì, jīng shī dà fēng yǔ, huài yíng shě, chuī zhèng mén fēi qǐ, shí shù bù ér duò, bá dà mù shù shí, zhèn sǐ zhě liù qī rén, shuǐ píng dì chǐ yú, chí huáng jiē yì. shì yuè, gōng zhōng yǒu guài wù, tóu wǎ shí, jī chuāng hàn fēi, rén bù néng zhì.
闰月癸巳,京师大风雨,坏营舍,吹郑门扉起,十数步而堕,拔大木数十,震 死者六七人,水平地尺余,池隍皆溢。是月,宫中有怪物,投瓦石,击窗撼扉,人 不能制。
liù yuè gēng zǐ, yǐ guó zǐ jì jiǔ tián mǐn wèi shàng shū yòu chéng. guǐ mǎo, tài pú qīng zhì shì xiè pān zú, chuò shì cháo yī rì. zhèng zhōu zòu, hé jué yuán wǔ xiàn jiè. yǐ mǎo, sī tiān tāi shàng yán, zhèn xīng nì xíng, zhì tài wēi zuǒ yè mén wài, zì wù shēn nián bā yuè shí èr rì, rù tài wēi xī yuán, fàn shàng jiàng píng xīng zhí fǎ, gōu jǐ wǎng lái, zhì jǐ yǒu nián shí yī yuè shí èr rì yè, fāng chū zuǒ yè mén shùn xíng, zì jīn nián zhēng yuè shí rì yè, fù nì xíng rù dōng yuán, zhì zuǒ yè mén.
六月庚子,以国子祭酒田敏为尚书右丞。癸卯,太仆卿致仕谢攀卒,辍视朝一 日。郑州奏,河决原武县界。乙卯,司天台上言,镇星逆行,至太微左掖门外,自 戊申年八月十二日,入太微西垣,犯上将屏星执法,勾己往来,至己酉年十一月十 二日夜,方出左掖门顺行,自今年正月十日夜,复逆行入东垣,至左掖门。
qiū qī yuè gēng wǔ, hé yáng zòu, hé zhǎng sān zhàng wǔ chǐ. yǐ hài, cāng zhōu zòu, jī yǔ yuē yī zhàng èr chǐ. ān zhōu zòu, gōu hé fàn yì, zhōu chéng nèi shuǐ shēn qī chǐ. bǐng zǐ, dì yù chóng yuán diàn, shòu huáng tài hòu cè, mìng zǎi chén sū féng jí xíng lǐ. xīn sì, sān sī shǐ zòu:" zhōu xiàn lìng lù zuǒ guān, qǐng jù hù jí duō shǎo, liàng dìng fèng hù: xiàn sān qiān hù yǐ shàng, lìng yuè shí qiān, zhǔ bù bā qiān èr qiān hù yǐ shàng, lìng yuè bā qiān, zhǔ bù wǔ qiān èr qiān hù yǐ xià, lìng yuè liù qiān, zhǔ bù sì qiān. měi hù yuè chū qián wǔ bǎi, bìng yǐ guǎn nèi zhōng děng hù chōng. lù shì cān jūn pàn sī fèng qián, shì zhōu jiè lìng zuǒ, qǔ qí duō zhě gěi zhī, qí fèng hù yǔ miǎn xiàn sī chāi yì." cóng zhī.
秋七月庚午,河阳奏,河涨三丈五尺。乙亥,沧州奏,积雨约一丈二尺。安州 奏,沟河泛溢,州城内水深七尺。丙子,帝御崇元殿,授皇太后册,命宰臣苏逢吉 行礼。辛巳,三司使奏:“州县令录佐官,请据户籍多少,量定俸户:县三千户已 上,令月十千,主簿八千;二千户已上,令月八千,主簿五千;二千户已下,令月 六千,主簿四千。每户月出钱五百,并以管内中等户充。录事参军、判司俸钱,视 州界令佐,取其多者给之,其俸户与免县司差役。”从之。
bā yuè xīn hài, yǐ méng zhōu chéng huáng shén wèi líng gǎn wáng, cóng hú nán qǐng yě. shí hǎi zéi gōng zhōu chéng, zhōu rén dǎo yú shén, chéng dé bù xiàn, gù yǒu shì qǐng. xīn yǒu, jǐ shì zhōng táo gǔ shàng yán, qǐng tíng wǔ rì nèi diàn zhuǎn duì. cóng zhī. rén xū, yǐ bīng bù shì láng yú dé chén wèi yù shǐ zhōng chéng, biān wèi wéi bīng bù shì láng.
八月辛亥,以蒙州城隍神为灵感王,从湖南请也。时海贼攻州城,州人祷于神, 城得不陷,故有是请。辛酉,给事中陶穀上言,请停五日内殿转对。从之。壬戌, 以兵部侍郎于德辰为御史中丞,边蔚为兵部侍郎。
jiǔ yuè xīn sì, lǎng zhōu jié dù shǐ mǎ xī è zòu qǐng yú jīng shī bié zhì dǐ yuàn. bù yǔn. shì shí, xī è yǔ qí dì hú nán jié dù shǐ xī guǎng fāng gòu xì qiáng zhī yuàn, gù yǒu shì qǐng. dì yǐ hú nán yǐ yǒu dǐ wù, bù kě gèng zhì, yóu shì bù yǔn, réng mìng jiàng zhào hé jiě yān.
九月辛巳,朗州节度使马希萼奏请于京师别置邸院。不允。是时,希萼与其弟 湖南节度使希广方构阋墙之怨,故有是请。帝以湖南已有邸务,不可更置,由是不 允,仍命降诏和解焉。
dōng shí yuè jǐ hài, dì shòu yú jìn jiāo. bǐng wǔ, hú nán mǎ xī guǎng qiǎn shǐ shàng zhāng, qiě yán jīng nán huái nán guǎng nán sān dào jié gòu, yù fēn gē hú xiāng, qǐ liáo fā bīng shī, yǐ wéi yuán zhù. shí cháo tíng fāng yì qǐ jūn, huì nèi nán, bù guǒ xíng. dīng wèi, liǎng zhè qián hóng chù jiā zhū dào bīng mǎ yuán shuài. wù shēn, zhāng dé jūn jié dù shǐ guō jǐn zú. guǐ chǒu, yǐ qián tóng zhōu jié dù shǐ zhāng yàn yūn wèi xiāng zhōu jié dù shǐ. xīn yǒu, yuè fàn xīn dà xīng.
冬十月己亥,帝狩于近郊。丙午,湖南马希广遣使上章,且言荆南、淮南、广 南三道结构,欲分割湖、湘,乞聊发兵师,以为援助。时朝廷方议起军,会内难, 不果行。丁未,两浙钱宏俶加诸道兵马元帅。戊申,彰德军节度使郭谨卒。癸丑, 以前同州节度使张彦赟为相州节度使。辛酉,月犯心大星。
shí yī yuè jiǎ zǐ shuò, rì yǒu shí zhī. yǐ chǒu, yǒng zhōu táng jiāng jūn cí zèng tài bǎo, cóng hú nán qǐng yě. jǐ sì, rì nán zhì, dì yù chóng yuán diàn shòu cháo hè, zhàng wèi rú shì. xīn wèi, zhào shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ wáng yīn jiāng bīng tún chán zhōu. bǐng zǐ, zhū shū mì shǐ yáng bīn shì wèi dōu zhǐ huī shǐ shǐ hóng zhào sān sī shǐ wáng zhāng, yí qí zú. shì rì píng dàn, jiǎ shì shù shí rén yóu guǎng zhèng diàn chū, zhì dōng wǔ xià, hài bīn děng yú gé nèi, sǐ yú luàn rèn zhī xià. yòu zhū hóng zhào dì xiǎo dǐ jūn dōu yú hòu hóng lǎng rú jīng shǐ zhēn yàn qí nèi cháng shì xīn cóng shěn yáng bīn zi bǐ bù yuán wài láng tíng kǎn yòu wèi jiāng jūn tíng wěi yòu zàn shàn dài fū tíng yǐ wáng zhāng zhí yòu lǐng wèi jiāng jūn mín zǐ xù hù bù yuán wài láng zhāng yí sù shū mì yuàn fù chéng xuān guō yóng kòng hè dōu yú hòu gāo jìn shì wèi dōu chéng jú jīng nán jīn sān sī dōu gōu guān chái xùn děng. fēn bīng shōu bǔ bīn děng jiā shǔ jí bù qǔ qiàn cóng, jǐn lù zhī. shǎo qǐng, shū mì chéng zhǐ niè wén jìn jí zhào zǎi chén bǎi liáo, bān yú chóng yuán diàn, tíng xuān yuē:" yáng bīn shǐ hóng zhào wáng zhāng děng tóng móu pàn nì, yù wēi zōng shè, bìng zhǎn zhī, yǔ qīng děng tóng qìng." bān tuì, zhào zhū jūn jiàng xiào zhì wàn suì diàn, dì qīn yù shǐ hóng zhào děng yù móu nì luàn zhī zhuàng, qiě yán:" hóng zhào děng qī zhèn nián yòu, zhuān quán shàn mìng, shǐ rǔ bèi cháng huái yōu kǒng, zì cǐ zhèn zì yǔ rǔ děng wéi zhǔ, bì wú héng yōu yě." zhū jūn jiāng xiào bài xiè ér tuì. zhào qián rèn jié dù shǐ cì shǐ tǒng jūn děng shàng diàn yù zhī. dì qiǎn jūn shì shǒu zhuō gōng chéng zhū mén, bǐ jìn rì gàn, cháo chén bù chū gōng mén ér qù. shì rì qíng jì wú yún, ér hūn wù méng méng, yǒu rú wēi yǔ, rén qíng zhuì kǒng. rì jiāng wǔ, zài yáng bīn děng shí yú shī, fēn bào yú nán běi shì. shì rì, dì qiǎn fù xīn jī mì zhào wǎng chán zhōu yè dōu, lìng chán zhōu jié dù shǐ lǐ hóng yì zhū shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ wáng yīn, lìng yè dōu tún zhù hù shèng zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ guō chóng fèng guó zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ cáo yīng hài shū mì shǐ guō wēi jí xuān huī shǐ wáng jùn. jí zhào yùn zhōu gāo xíng zhōu qīng zhōu fú yàn qīng yǒng xīng guō cóng yì yǎn zhōu mù róng yàn chāo tóng zhōu xuē huái ràng zhèng zhōu wú qián yù chén zhōu lǐ gǔ děng fù quē. yǐ zǎi chén sū féng jí quán zhī shū mì yuàn shì, qián qīng zhōu liú zhū quán zhī kāi fēng fǔ shì, shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ lǐ hóng jiàn pàn shì wèi sī shì, nèi kè shěng shǐ yán jìn qīng quán shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ.
十一月甲子朔,日有食之。乙丑,永州唐将军祠赠太保,从湖南请也。己巳, 日南至,帝御崇元殿受朝贺,仗卫如式。辛未,诏侍卫步军都指挥使王殷将兵屯澶 州。丙子,诛枢密使杨邠、侍卫都指挥使史宏肇、三司使王章,夷其族。是日平旦, 甲士数十人由广政殿出,至东庑下,害邠等于阁内,死于乱刃之下。又诛宏肇弟小 底军都虞候宏朗、如京使甄彦奇、内常侍辛从审、杨邠子比部员外郎廷侃、右卫将 军廷伟、右赞善大夫廷倚、王章侄右领卫将军旻、子婿户部员外郎张贻肃、枢密院 副承宣郭颙、控鹤都虞候高进、侍卫都承局荆南金、三司都勾官柴训等。分兵收捕 邠等家属及部曲傔从,尽戮之。少顷,枢密承旨聂文进急召宰臣百僚,班于崇元殿, 庭宣曰:“杨邠、史宏肇、王章等同谋叛逆,欲危宗社,并斩之,与卿等同庆。” 班退,召诸军将校至万岁殿,帝亲谕史宏肇等欲谋逆乱之状,且言:“宏肇等欺朕 年幼,专权擅命,使汝辈常怀忧恐,自此朕自与汝等为主,必无横忧也。”诸军将 校拜谢而退。召前任节度使、刺史、统军等上殿谕之。帝遣军士守捉宫城诸门,比 近日旰,朝臣步出宫门而去。是日晴霁无云,而昏雾濛濛,有如微雨,人情惴恐。 日将午,载杨邠等十余尸,分暴于南北市。是日,帝遣腹心赍密诏往澶州、鄴都, 令澶州节度使李洪义诛侍卫步军都指挥使王殷,令鄴都屯驻护圣左厢都指挥使郭崇、 奉国左厢都指挥使曹英害枢密使郭威及宣徽使王峻。急诏郓州高行周、青州符彦卿、 永兴郭从义、兗州慕容彦超、同州薛怀让、郑州吴虔裕、陈州李穀等赴阙。以宰臣 苏逢吉权知枢密院事,前青州刘铢权知开封府事,侍卫马军都指挥使李洪建判侍卫 司事,内客省使阎晋卿权侍卫马军都指挥使。
dīng chǒu, chán zhōu jié dù shǐ lǐ hóng yì shòu dé mì zhào, zhī shì bù kè, nǎi yǐn shǐ rén jiàn wáng yīn. yīn yǔ hóng yì qiǎn běn zhōu fù shǐ chén guāng suì jī suǒ shòu mì zhào, chí zhì yè dōu. sòng shǐ: shǎo dì qiǎn gòng fèng guān mèng yè jī mì zhào, lìng hóng yì shā wáng yīn. hóng yì sù qiè nuò, lǜ yīn jué, qiān yán bù gǎn fā, jù yǐn yè jiàn yīn. yīn nǎi gù yè, sòng mì zhào yú zhōu zǔ. guō wēi dé zhī, jí zhào wáng jùn guō chóng cáo yīng jí zhū jūn jiàng xiào, zhì yá shǔ shì zhào, jiān gào yáng shǐ zhū gōng yuān wǎng zhī zhuàng, qiě yuē:" rǔ děng dāng fèng xíng zhào zhǐ, duàn yǔ shǒu yǐ bào tiān zǐ, zì qǔ gōng míng." guō chóng děng yǔ zhū jiàng xiào qián yuē:" cǐ shì bì fēi shèng yì, jí shì lǐ yè děng qiè fā, jiǎ rú cǐ bèi biàn wò quán bǐng, guó dé ān hū! shì kě chén lùn, hé xū zì qì, zhì qiān zǎi zhī xià bèi cǐ è míng. chóng děng yuàn cóng gōng rù cháo, miàn zì xǐ xuě." yú shì jiàng xiào děng qǐng wēi rù cháo, yǐ chú jūn cè zhī è, gòng ān tiān xià. dōng dōu shì lüè: hàn yǐn dì qiǎn shǐ hài tài zǔ, wèi rén pǔ yuē:" gōng yǒu dà gōng yú cháo tíng, wò qiáng bīng, lín zhòng zhèn, yǐ chán jiàn yí, qǐ kě zuò ér dài bì!" jiào yǐ yì qí yǔ, yún zhū jiàng shì, yǐ jī nù zhòng xīn. tài zǔ nà qí yán. yì rì, guō wēi yǐ zhòng nán xíng. wù yín, yè bīng zhì chán zhōu. gēng chén, zhì huá zhōu, jié dù shǐ sòng yán wò kāi mén yíng jiàng. shì rì, zhào qián kāi fēng yǐn hóu yì qián fū zhōu jié dù shǐ zhāng yàn chāo quán shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ yán jìn qīng zhèng zhōu fáng yù shǐ wú qián yù děng, lǜ jìn jūn fù chán zhōu shǒu zhuō.
丁丑,澶州节度使李洪义受得密诏,知事不克,乃引使人见王殷。殷与洪义遣 本州副使陈光穗赍所受密诏,驰至鄴都。《宋史》:少帝遣供奉官孟业赍密诏,令 洪义杀王殷。洪义素怯懦,虑殷觉,迁延不敢发,遽引业见殷。殷乃锢业,送密诏 于周祖。郭威得之,即召王峻、郭崇、曹英及诸军将校,至牙署视诏,兼告杨、史 诸公冤枉之状,且曰:“汝等当奉行诏旨,断予首以报天子,自取功名。”郭崇等 与诸将校前曰:“此事必非圣意,即是李业等窃发,假如此辈便握权柄,国得安乎! 事可陈论,何须自弃,致千载之下被此恶名。崇等愿从公入朝,面自洗雪。”于是 将校等请威入朝,以除君侧之恶,共安天下。《东都事略》:汉隐帝遣使害太祖, 魏仁浦曰:“公有大功于朝廷,握强兵,临重镇,以谗见疑,岂可坐而待毙!”教 以易其语,云诛将士,以激怒众心。太祖纳其言。翌日,郭威以众南行。戊寅,鄴 兵至澶州。庚辰,至滑州,节度使宋延渥开门迎降。是日,诏前开封尹侯益、前鄜 州节度使张彦超、权侍卫马军都指挥使阎晋卿、郑州防御使吴虔裕等,率禁军赴澶 州守捉。
xīn sì, dì zhī xiǎo shù yán tuō zì běi huí. xiān shì, dì qiǎn yán tuō zhēn yè jūn suǒ zhì, wèi yóu qí suǒ huò, guō wēi jí qiǎn huí, yīn lìng fù zòu fù quē zhī yì, réng yǐ mì zòu zhì yán tuō yī lǐng zhōng. dì lǎn zòu, jí zhào lǐ yè shì zhī, niè wén jìn guō yǔn míng zài bàng, jù xíng yú sè. chū yì chē jià xìng chán zhōu, jí wén yè bīng yǐ zhì hé shàng, nǎi zhǐ. dì dà jù, sī wèi zǎi chén dòu zhēn gù děng yuē:" zuó lái zhī shì, tài cǎo cǎo ěr!" lǐ yè děng qǐng dì qīng fǔ kù yǐ gěi zhū jūn, zǎi xiàng sū yǔ guī yǐ wéi wèi kě. yè bài yǔ guī yú dì qián, yuē:" xiàng gōng qiě wèi guān jiā, mò xī fǔ kù." suì xià lìng shì wèi jūn rén gěi èr shí mín, xià jūn gè gěi shí mín, qí běi lái jiàng shì yì zhǔn cǐ. réng qiǎn běi lái jiàng shì zài yíng zǐ dì gè jī jiā wèn, xiàng běi yù zhī. rén wǔ, yè jūn zhì fēng qiū. mù róng yàn chāo zì zhèn chí zhì, dì suì yǐ jūn lǚ zhī shì wěi zhī. sòng shǐ hóu yì chuán yún: zhōu tài zǔ qǐ bīng, yǐn dì yì chū shī yù zhī. yì xiàn jì yuē:" wáng zhě wú dí yú tiān xià, bīng bù yí qīng chū, kuàng dà míng shù zú, jiā shǔ jǐn zài jīng chéng, bù rú bì guān yǐ cuò qí ruì, qiǎn qí mǔ qī fā jiàng yǐ zhāo zhī, kě bù zhàn ér dìng." mù róng yàn chāo yǐ wéi yì shuāi lǎo, zuò nuò fū jì, jǔ zhī. yàn chāo wèi dì yuē: " bì xià wù yōu, chén dāng shēng zhì qí kuí shǒu." yàn chāo tuì, jiàn niè wén jìn, xún běi lái bīng shù jí jiàng xiào míng shì, wén jìn gào zhī. yàn chāo jù, yuē:" dà shì jù zéi, bù yí qīng ěr!" yòu qiǎn yuán zhī liú zhòng jìn wáng zhī zé děng chū shī, yǐ jì qián jūn. mù róng yàn chāo yǐ dà jūn zhù yú qī lǐ jiāo, jué qiàn yǐ zì wèi, dū xià lǜ fāng shì chū jiǔ shí yǐ xiǎng jūn. guǐ wèi, chē jià láo jūn, jí rì hái gōng. yì rì, mù róng yàn chāo yáng yán yuē:" guān jiā gōng zhōng wú shì, míng rì zài chū, guān chén pò zéi." jiǎ shēn, chē jià fù chū, xìng qī lǐ diàn jūn yíng. wáng shī zhèn yú liú zi bēi, yǔ yè jūn xiāng wàng. tài hòu yǐ dì zhì wǎn zài wài, qiǎn zhōng shǐ wèi niè wén jìn yuē:" zéi jūn zài jìn, dà xū yòng yì!" wén jìn yuē: " yǒu chén zài, bì bù shī cè, zòng yǒu yī bǎi gè guō wēi, yì dāng shēng qín zhī ěr!" yàn chāo qīng tuō, xiān jī běi jūn, guō wēi mìng hé fú jìn wáng yàn chāo lǐ yún děng dà hé qí yǐ chéng zhī. yàn chāo tuì què, sǐ zhě bǎi yú rén, yú shì zhū jūn duó qì, shāo shāo bēn yú běi jūn. wú qián yù zhāng yàn chāo děng xiāng jì ér qù, mù róng yàn chāo yǐ bù xià shí shù qí bēn yǎn zhōu. shì yè, dì yǔ zǎi chén cóng guān sù yú yě cì, hóu yì jiāo jì xūn qián bēn yè jūn.
辛巳,帝之小竖嵒脱自北回。先是,帝遣嵒脱侦鄴军所至,为游骑所获,郭威 即遣回,因令附奏赴阙之意,仍以密奏置嵒脱衣领中。帝览奏,即召李业示之,聂 文进、郭允明在傍,惧形于色。初议车驾幸澶州,及闻鄴兵已至河上,乃止。帝大 惧,私谓宰臣窦贞固等曰:“昨来之事,太草草耳!”李业等请帝倾府库以给诸军, 宰相苏禹珪以为未可。业拜禹珪于帝前,曰:“相公且为官家,莫惜府库。”遂下 令侍卫军人给二十缗,下军各给十缗,其北来将士亦准此。仍遣北来将士在营子弟 各赍家问,向北谕之。壬午,鄴军至封丘。慕容彦超自镇驰至,帝遂以军旅之事委 之。《宋史·侯益传》云:周太祖起兵,隐帝议出师御之。益献计曰:“王者无敌 于天下,兵不宜轻出,况大名戍卒,家属尽在京城,不如闭关以挫其锐,遣其母妻 发降以招之,可不战而定。”慕容彦超以为益衰老,作懦夫计,沮之。彦超谓帝曰: “陛下勿忧,臣当生致其魁首。”彦超退,见聂文进,询北来兵数及将校名氏,文 进告之。彦超惧,曰:“大是剧贼,不宜轻耳!”又遣袁鳷、刘重进、王知则等出 师,以继前军。慕容彦超以大军驻于七里郊,掘堑以自卫,都下率坊市出酒食以饷 军。癸未,车驾劳军,即日还宫。翌日,慕容彦超扬言曰:“官家宫中无事,明日 再出,观臣破贼。”甲申,车驾复出,幸七里店军营。王师阵于刘子陂,与鄴军相 望。太后以帝至晚在外,遣中使谓聂文进曰:“贼军在近,大须用意!”文进曰: “有臣在,必不失策,纵有一百个郭威,亦当生擒之耳!”彦超轻脱,先击北军, 郭威命何福进、王彦超、李筠等大合骑以乘之。彦超退却,死者百余人,于是诸军 夺气,稍稍奔于北军。吴虔裕、张彦超等相继而去,慕容彦超以部下十数骑奔兗州。 是夜,帝与宰臣从官宿于野次,侯益、焦继勋潜奔鄴军。
yǐ yǒu dàn, dì cè mǎ zhì yuán huà mén, liú zhū zài mén shàng, wèn dì zuǒ yòu:" bīng mǎ hé zài?" nǎi shè zuǒ yòu. dì huí, yǔ sū féng jí guō yǔn míng yì xī běi cūn shè, guō yǔn míng zhī shì bù jì, nǎi zì rèn yú dì ér bēng, shí nián èr shí. sū féng jí guō yǔn míng jiē zì shā. shì rì, zhōu tài zǔ zì yíng chūn mén rù, zhū jūn dà lüè, yān huǒ sì fā, yì rì zhì bū fāng dìng. qián huá zhōu jié dù shǐ bái zài yún wèi luàn bīng suǒ hài, lì bù shì láng zhāng yǔn zhuì wū ér sǐ. zhōu tài zǔ jì rù jīng chéng, mìng yǒu sī qiān dì zǐ gōng yú tài píng gōng. huò yuē:" kě yī wèi gāo guì xiāng gōng gù shì, yǐ gōng lǐ zàng zhī." zhōu zǔ yuē:" yǔ diān pèi zhī zhōng, bù néng hù wèi zhì zūn, yǐ zhì yú cǐ, ruò yòu biǎn jiàng, rén wèi wǒ hé!" yú shì zhào zé rì jǔ āi, mìng qián zōng zhèng qīng liú hào zhǔ sàng. bǐng xū, tài hòu gào yuē:
乙酉旦,帝策马至元化门,刘铢在门上,问帝左右:“兵马何在?”乃射左右。 帝回,与苏逢吉、郭允明诣西北村舍,郭允明知事不济,乃剚刃于帝而崩,时年二 十。苏逢吉、郭允明皆自杀。是日,周太祖自迎春门入,诸军大掠,烟火四发,翌 日至晡方定。前滑州节度使白再筠为乱兵所害,吏部侍郎张允坠屋而死。周太祖既 入京城,命有司迁帝梓宫于太平宫。或曰:“可依魏高贵乡公故事,以公礼葬之。” 周祖曰:“予颠沛之中,不能护卫至尊,以至于此,若又贬降,人谓我何!”于是 诏择日举哀,命前宗正卿刘皞主丧。丙戌,太后诰曰:
gāo zǔ huáng dì jiǎn luàn chú xiōng, biàn jiā wèi guó, jiù shēng líng yú tú tàn, chuàng wáng yè yú jiān nán, fǔ dìng huán qū, jù yí gōng jiàn. shū mì shǐ guō wēi yáng bīn shì wèi shǐ shǐ hóng zhào sān sī shǐ wáng zhāng qīn chéng gù mìng, fǔ lì shǎo jūn, xié lì tóng xīn, ān bāng dìng guó. xuán shǔ sì fāng duō shì, sān pàn lián héng, wú shǔ nèi qīn, qì dān qǐ xìn, zhēng lí xiōng jù, zōng shè diàn wēi. guō wēi shòu rèn zhuān zhēng, tí gē jìn tǎo, gōng dāng shǐ shí, jǐn sǎo yān chén, wài kòu dàng píng, zhōng yuán níng mì. fù yǐ qiáng dí wèi tiǎn, biān sài duō jiān, yǔn lài bǎo chén, wǎng lín dà yè, jiāng chǎng yǒu fān lí zhī gù, cháo tíng kuān xiāo gàn zhī yōu. bù wèi xiōng shù lián móu, qún xiǎo dé zhì, mì cáng fēng rèn, qiè fā diàn tíng, yǐ shā hài qí zhōng liáng, fāng zòu wén yú shǎo zhǔ, wú gū shòu lù, yǒu kǒu chēng yuān. ér yòu qián chāi shǐ chén, jiǎo jī xuān mìng, móu hài shū mì shǐ guō wēi xuān huī shǐ wáng jùn shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ wáng yīn děng. rén zhī wú zuì, tiān bù zhù jiān.
高祖皇帝翦乱除凶,变家为国,救生灵于涂炭,创王业于艰难,甫定寰区,遽 遗弓剑。枢密使郭威杨邠、侍卫使史弘肇、三司使王章亲承顾命,辅立少君,协力 同心,安邦定国。旋属四方多事,三叛连衡,吴、蜀内侵,契丹启衅,烝黎凶惧, 宗社阽危。郭威授任专征,提戈进讨,躬当矢石,尽扫烟尘,外寇荡平,中原宁谧。 复以强敌未殄,边塞多艰,允赖宝臣,往临大鄴,疆场有籓篱之固,朝廷宽宵旰之 忧。不谓凶竖连谋,群小得志,密藏锋刃,窃发殿庭,已杀害其忠良,方奏闻于少 主,无辜受戮,有口称冤。而又潜差使臣,矫赍宣命,谋害枢密使郭威、宣徽使王 峻、侍卫步军都指挥使王殷等。人知无罪,天不助奸。
jīn zhě, guō wēi, wáng jùn, chán zhōu jié dù shǐ lǐ hóng yì, qián cáo zhōu fáng yù shǐ hé fú jìn, qián fù zhōu fáng yù shǐ wáng yàn chāo, qián bó zhōu cì shǐ lǐ yún, běi miàn xíng yíng mǎ bù dōu zhǐ huī shǐ guō chóng, bù jūn dōu zhǐ huī shǐ cáo yīng, hù shèng dōu zhǐ huī shǐ bái zhòng zàn suǒ wàn jìn tián jǐng xián fán ài néng lǐ wàn quán shǐ yàn chāo, fèng guó dū zhǐ huī shǐ zhāng duó wáng huī hú lì, nǔ shǒu zhǐ huī shǐ hé yūn děng, jìng lǐng bīng shī, lái ān shè jì. nì dǎng huáng chéng shǐ lǐ yè nèi kè shěng shǐ yán jìn qīng shū mì dōu chéng zhǐ niè wén jìn fēi lóng shǐ hòu zàn hàn lín chá jiǔ shǐ guō yǔn míng děng, xié jūn yú dà nèi, chū zhàn yú jìn jiāo, jí zhì lì qióng, suì xíng shì nì, yuān fèn zhī jí, jīn gǔ wèi wén.
今者,郭威,王峻,澶州节度使李洪义,前曹州防御使何福进,前复州防御使 王彦超,前博州刺史李筠,北面行营马步都指挥使郭崇,步军都指挥使曹英,护圣 都指挥使白重赞、索万进、田景咸、樊爱能、李万全、史彦超,奉国都指挥使张铎、 王晖、胡立,弩手指挥使何赟等,径领兵师,来安社稷。逆党皇城使李业、内客省 使阎晋卿、枢密都承旨聂文进、飞龙使后赞、翰林茶酒使郭允明等,胁君于大内, 出战于近郊,及至力穷,遂行弑逆,冤愤之极,今古未闻。
jīn zé xiōng dǎng jì chú, qún qíng gòng yuè. shén qì bù kě yǐ wú zhǔ, wàn jī bù kě yǐ jiǔ kuàng, yí zé xián jūn, yǐ ān tiān xià. hé dōng jié dù shǐ chóng xǔ zhōu jié dù shǐ xìn, jiē gāo zǔ zhī dì, xú zhōu jié dù shǐ yūn kāi fēng yǐn chéng xūn, gāo zǔ zhī nán, jù liè pán wéi, jiē jū píng hàn, yí lìng wén wǔ bǎi pì, yì zé sì jūn, yǐ chéng dà tǒng yún.
今则凶党既除,群情共悦。神器不可以无主,万机不可以久旷,宜择贤君,以 安天下。河东节度使崇、许州节度使信,皆高祖之弟,徐州节度使赟、开封尹承勋, 高祖之男,俱列盘维,皆居屏翰,宜令文武百辟,议择嗣君,以承大统云。
shū mì shǐ guō wēi yǐ xiāo qiáng biàn qǐ, zōng shí wú fèng, lǜ qún chén hòu tài hòu, qǐng dìng suǒ lì, qiě yán:" kāi fēng yǐn chéng xūn, gāo zǔ huáng dì zhī ài zǐ yě, qǐng lì wèi sì." tài hòu gào yǐ chéng xūn léi bìng rì jiǔ, bù néng zì jǔ. zhōu tài zǔ yǔ zhū jiàng qǐng shì chéng xūn qǐ jū, jí shì zhī, fāng xìn, suì yì lì gāo zǔ cóng zǐ xú zhōu jié dù shǐ yūn wèi sì. jǐ chǒu, tài hòu gào yuē:" tiān wèi huǐ huò, sāng luàn hóng duō, sì wáng yòu chōng, qún xiōng bì huò, gòu jiān móu yú zào cì, zòng dú chài yú sī xū, jiàng xiàng dà chén, lián jǐng shòu lù, gǔ gōng liáng zuǒ, wú zuì jiàn tú, xíng lù zī jiē, qún xīn è wàn, zé gāo zǔ zhī hóng liè jiāng zhuì yú dì. lài dà chén guō wēi děng, jī yáng zhōng yì, zhěng jì diān wēi, chú è màn yǐ wú yí, bǐ zhuì liú zhī bù jué. zōng tiāo shì zhòng, zuǎn jì cái nán, jì wén jiàng xiàng zhī móu, fù kǎo shī guī zhī zhào, tiān rén xié zàn, shè jì shì yī. xú zhōu jié dù shǐ yūn, bǐng shàng shèng zhī zī, bào zhōng hé zhī dé, xiān huáng rú zi, zhōng ài tè shēn, gù kě yǐ zi yù zhào mín, jūn lín wàn guó, yí lìng suǒ sī zé rì bèi fǎ jià fèng yíng jí huáng dì wèi. yú xì! shén qì zhì zhòng, tiān bù fāng jiān, zhì lǐ bǎo bāng, bù kě yǐ bù jìng, yí móu tīng zhèng, bù kě yǐ bù qín, yǔn zhí jué zhōng, zhī yīng jǐng mìng." shì rì, qiǎn qián tài shī féng dào děng wǎng xú fèng yíng. zhōu tài zǔ yǐ sì jūn wèi zhì, wàn jī bù kě zàn kuàng, lǜ qún chén qǐng tài hòu lín cháo, gào dá yuē:" zuó yǐ jiān xié gòu xìn, luàn wǒ bāng jiā, xūn dé xiào zhōng, jiǎn chú xiōng tè, fǔ cóng rén yù, yǐ lì sì jūn, zōng shè wēi ér zài ān, jì gāng huài ér fù zhèn. huáng dì fǎ jià wèi zhì, shù shì fāng yīn, bǎi pì shàng yán, qǐng yǔ lì zhèng, yí yǔn yú yì, quán zǒng wàn jī, zhǐ yú jiā xún, jí fù míng pì" yún. àn qián dài gù shì, tài shàng huáng chēng gào, tài huáng tài hòu huáng tài hòu yuē lìng, jīn yún gào, yǒu sī wù yě. yǐ xuān huī nán yuàn shǐ wáng jùn wèi shū mì shǐ, yòu shén wǔ tǒng jūn yuán zhī wèi xuān huī nán yuàn shǐ, chén zhōu cì shǐ lǐ gǔ quán pàn sān sī, bù jūn dōu zhǐ huī shǐ wáng yīn wèi shì wèi qīn jūn mǎ bù dōu zhǐ huī shǐ, hù shèng zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ guō chóng wèi shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ, fèng guó zuǒ xiāng dōu zhǐ huī shǐ cáo yīng wèi shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ. zhèn zhōu xíng zhōu chí zòu, qì dān kòu míng zhōu, xiàn nèi qiū xiàn. shí qì dān yǒng kāng wáng wū yù lǜ bù zú liǎng dào rù biān, nèi qiū chéng xiǎo ér gù, qì dān gōng zhī, wǔ rì bù xià, dí rén shāng zhě shén zhòng. shí yǒu guān jūn wǔ bǎi, zài chéng fáng shù, gōng jí, guān jūn jiàng yú dí, tú qí chéng ér qù. liáo shǐ shì zōng jì: shí yuè, zì jiāng nán fá, gōng xià ān píng nèi qiū shù lù děng chéng, dà huò ér hái. gēng yín, shū mì shǐ guō wēi zòu, zuǒ jūn xún kān dé fēi lóng shǐ hòu zàn kuǎn fú, yǔ sū féng jí lǐ yè yán jìn qīng niè wén jìn guō yǔn míng děng tóng móu, lìng sàn yuán dōu yú hòu bēn dé děng xià shǒu shā hài shǐ hóng zhào děng. quán kāi fēng yǐn liú zhū jù fú, péng fù lǐ yè wèi luàn, tú hài jiàng xiàng jiā shǔ. qí liú zhū děng zhǔn gào zhǐ chǔ zhì qì, bìng sū féng jí guō yǔn míng yán jìn qīng niè wén jìn shǒu jí, bìng xiāo yú nán běi shì, qí gǔ ròu fàng qì. xīn mǎo, hé běi zhū zhōu chí bào, qì dān shēn rù. tài hòu gào yuē:" wáng shì duō gù, biān jìng wèi níng, nèi nán suī píng, wài kòu réng chì. jù běi miàn zòu bào, qiáng dí bēn chōng, jì fā bīng shī, wèi wén píng tiǎn, xū láo shàng jiàng, zàn zì lín róng. yí lìng shū mì shǐ guō wēi bù shǔ dà jūn, zǎo móu yǎn jī. qí jūn guó shù shì, quán wěi zǎi chén dòu zhēn gù sū yǔ guī shū mì shǐ wáng jùn děng shāng liáng shī xíng. zài jīng mǎ bù bīng shì, wěi wáng yīn dū dà tí jǔ.
枢密使郭威以萧墙变起,宗祏无奉,率群臣候太后,请定所立,且言:“开封 尹承勋,高祖皇帝之爱子也,请立为嗣。”太后告以承勋羸病日久,不能自举。周 太祖与诸将请视承勋起居,及视之,方信,遂议立高祖从子、徐州节度使赟为嗣。 己丑,太后诰曰:“天未悔祸,丧乱宏多,嗣王幼冲,群凶蔽惑,构奸谋于造次, 纵毒虿于斯须,将相大臣,连颈受戮,股肱良佐,无罪见屠,行路咨嗟,群心扼腕, 则高祖之洪烈将坠于地。赖大臣郭威等,激扬忠义,拯济颠危,除恶蔓以无遗,俾 缀旒之不绝。宗祧事重,缵继才难,既闻将相之谋,复考蓍龟之兆,天人协赞,社 稷是依。徐州节度使赟,禀上圣之资,抱中和之德,先皇如子,钟爱特深,固可以 子育兆民,君临万国,宜令所司择日备法驾奉迎即皇帝位。於戏!神器至重,天步 方艰,致理保邦,不可以不敬,贻谋听政,不可以不勤,允执厥中,祗膺景命。” 是日,遣前太师冯道等往徐奉迎。周太祖以嗣君未至,万机不可暂旷,率群臣请太 后临朝,诰答曰:“昨以奸邪构衅,乱我邦家,勋德效忠,剪除凶慝,俯从人欲, 已立嗣君,宗社危而再安,纪纲坏而复振。皇帝法驾未至,庶事方殷,百辟上言, 请予莅政,宜允舆议,权总万机,止于浃旬,即复明辟”云。按前代故事,太上皇 称诰,太皇太后、皇太后曰令,今云诰,有司误也。以宣徽南院使王峻为枢密使, 右神武统军袁鳷为宣徽南院使,陈州刺史李穀权判三司,步军都指挥使王殷为侍卫 亲军马步都指挥使,护圣左厢都指挥使郭崇为侍卫马军都指挥使,奉国左厢都指挥 使曹英为侍卫步军都指挥使。镇州、邢州驰奏,契丹寇洺州,陷内丘县。时契丹永 康王乌裕率部族两道入边,内丘城小而固,契丹攻之,五日不下,敌人伤者甚众。 时有官军五百,在城防戍,攻急,官军降于敌,屠其城而去。《辽史·世宗纪》: 十月,自将南伐,攻下安平、内丘、束鹿等城,大获而还。庚寅,枢密使郭威奏, 左军巡勘得飞龙使后赞款伏,与苏逢吉、李业、阎晋卿、聂文进、郭允明等同谋, 令散员都虞候奔德等下手杀害史宏肇等。权开封尹刘铢具伏,朋附李业为乱,屠害 将相家属。其刘铢等准诰旨处置讫,并苏逢吉、郭允明、阎晋卿、聂文进首级,并 枭于南北市,其骨肉放弃。辛卯,河北诸州驰报,契丹深入。太后诰曰:“王室多 故,边境未宁,内难虽平,外寇仍炽。据北面奏报,强敌奔冲,继发兵师,未闻平 殄,须劳上将,暂自临戎。宜令枢密使郭威部署大军,早谋掩击。其军国庶事,权 委宰臣窦贞固、苏禹珪、枢密使王峻等商量施行。在京马步兵士,委王殷都大提举。
shí èr yuè jiǎ wǔ shuò, guō wēi lǐng dà jūn běi zhēng. dīng yǒu, yǐ hàn lín xué shì shàng shū hù bù shì láng zhī zhì gào fàn zhì wèi shū mì fù shǐ. dōng dōu shì lüè: zhōu tài zǔ zhēng lǐ shǒu zhēn, měi cháo tíng qiǎn shǐ jī zhào, chǔ fèn jūn shì, jiē zhōng jī huì, tài zǔ wèn:" shuí wèi cǐ cí?" shǐ zhě yǐ fàn zhì duì, tài zǔ yuē:" zǎi xiàng qì yě." tài zǔ qǐ bīng rù jīng shī, jù lìng cǎo tài hòu gào jí yì yíng xiāng yīn gōng yí zhù. nǎi bái tài hòu, yǐ zhì wèi bīng bù shì láng shū mì fù shǐ. shǎn zhōu lǐ hóng xìn zòu, mǎ bù dōu zhǐ huī shǐ niè zhào fèng guó zhǐ huī shǐ yáng dé hù shèng zhǐ huī shǐ kāng shěn chéng děng, yǔ jié dù shǐ pàn guān lù tāo zhǎng shū jì zhāng dòng dōu yā yá yáng shào qíng děng, tóng qíng móu pàn, bìng shā zhī. wéi kāng shěn chéng yè zhōng fàng huǒ zhǎn guān, bēn guī jīng shī. chū, cháo yì yǐ zhū dào fāng zhèn jiē shì xūn chén, bù ān zhèng lǐ, qí dōu yā yá kǒng mù guān, lìng sān sī jūn jiāng nèi xuǎn cái bǔ zhī, fān shuài bù yuè, gù hóng xìn yīn cháo tíng duō gù, wū zòu jiā hài yān. rén yín, hú nán shàng yán, lǎng zhōu mǎ xī è yǐn wǔ xī mán jí huái nán hóng zhōu jūn lái gōng dāng dào, wàng liàng chà bīng shì yú huái jìng qiān yǐn. yǐ sì, qiǎn qián zī zhōu cì shǐ chén ēn ràng lǐng jūn rù huái nán jiè, yǐ pián yí jìn qǔ. xīn hài, qiǎn zǎi xiàng sū yǔ guī jí cháo chén shí yuán, wǎng sòng zhōu yíng fèng sì jūn. rén zǐ, shū mì shǐ guō wēi cì chán zhōu, hé fú jìn yǐ xià jí zhū jūn jiàng shì, fú yōng wēi qǐng wèi tiān zǐ, jí rì nán hái. wēi shàng zhāng yú tài hòu, yán wèi zhū jūn suǒ pò bān shī. gēng shēn, wēi zhì běi jiāo, zhù jūn yú gāo mén cūn. xǔ zhōu xún jiǎn qián shēn zhōu cì shǐ mǎ duó zòu, jié dù shǐ liú xìn zì shā. rén xū, fèng tài hòu gào, mìng shū mì shǐ shì zhōng guō wēi jiān guó, zhōng wài shù shì, bìng qǔ jiān guó chǔ fèn. xiān shì, shū mì shǐ wáng jùn yǐ xiāng yīn gōng yǐ zài sòng zhōu, lǜ wén chán zhōu zhī shì, zuǒ yòu biàn shēng, qiǎn shì wèi mǎ jūn zhǐ huī shǐ guō chóng lǜ qī bǎi qí wǎng wèi zhī. dōng dōu shì lüè guō chóng chuán: wáng jùn qiǎn chóng lǜ qī bǎi qí jù, yù yú suī yáng, chóng yuē:" chán zhōu bīng biàn, qiǎn chóng lái wèi shèng yú, fēi yǒu tā yě." jù yán jūn qíng yǒu shǔ, tiān mìng yǐ dìng, zhí chóng shǒu ér qì, chóng jí sòng jiù guǎn. jǐ wèi, tài hòu gào yuē:" bǐ zhě, shū mì shǐ guō wēi, zhì ān shè jì, yì lì zhǎng jūn, yǐ xú zhōu jié dù shǐ yūn, gāo zǔ jìn qīn, lì wèi hàn sì, yuán zì fān zhèn, zhēng fù jīng shī. suī gào mìng xún xíng, ér jūn qíng bù fù, tiān dào zài běi, rén xīn mí dōng, shì dàng gǎi bo zhī chū, bǐ yīng fēn tǔ zhī mìng. yūn kě jiàng shòu kāi fǔ yí tóng sān sī jiǎn jiào tài shī shàng zhù guó, fēng xiāng yīn gōng, shí yì sān qiān hù, shí shí fēng wǔ bǎi hù."
十二月甲午朔,郭威领大军北征。丁酉,以翰林学士、尚书户部侍郎、知制诰 范质为枢密副使。《东都事略》:周太祖征李守贞,每朝廷遣使赍诏,处分军事, 皆中机会,太祖问:“谁为此辞?”使者以范质对,太祖曰:“宰相器也。”太祖 起兵入京师,遽令草太后诰及议迎湘阴公仪注。乃白太后,以质为兵部侍郎、枢密 副使。陕州李洪信奏,马步都指挥使聂召、奉国指挥使杨德、护圣指挥使康审澄等, 与节度使判官路涛、掌书记张洞、都押衙杨绍勍等,同情谋叛,并杀之。惟康审澄 夜中放火斩关,奔归京师。初,朝议以诸道方镇皆是勋臣,不谙政理,其都押衙孔 目官,令三司军将内选才补之,籓帅不悦,故洪信因朝廷多故,诬奏加害焉。壬寅, 湖南上言,朗州马希萼引五谿蛮及淮南洪州军来攻当道,望量差兵士于淮境牵引。 乙巳,遣前淄州刺史陈恩让领军入淮南界,以便宜进取。辛亥,遣宰相苏禹珪及朝 臣十员,往宋州迎奉嗣君。壬子,枢密使郭威次澶州,何福进已下及诸军将士,扶 拥威请为天子,即日南还。威上章于太后,言为诸军所迫班师。庚申,威至北郊, 驻军于皋门村。许州巡检、前申州刺史马铎奏,节度使刘信自杀。壬戌,奉太后诰, 命枢密使侍中郭威监国,中外庶事,并取监国处分。先是,枢密使王峻以湘阴公已 在宋州,虑闻澶州之事,左右变生,遣侍卫马军指挥使郭崇率七百骑往卫之。《东 都事略·郭崇传》:王峻遣崇率七百骑拒,遇于睢阳,崇曰:“澶州兵变,遣崇 来卫乘舆,非有他也。”具言军情有属,天命已定,执崇手而泣,崇即送就馆。 己未,太后诰曰:“比者,枢密使郭威,志安社稷,议立长君,以徐州节度使赟, 高祖近亲,立为汉嗣,爰自籓镇,征赴京师。虽诰命寻行,而军情不附,天道在北, 人心靡东,适当改卜之初,俾膺分土之命。赟可降授开府仪同三司、检校太师、上 柱国,封湘阴公,食邑三千户,食实封五百户。”
míng nián zhēng yuè dīng mǎo, tài hòu gào, fèng fú bǎo yú jiān guó, kě jí huáng dì wèi. zhōu tài zǔ jiàn zuò, fèng tài hòu wèi mǔ, qiān yú xī gōng, shàng zūn hào yuē zhāo shèng tài hòu. shì yuè shí wǔ rì, zhōu tài zǔ yǔ bǎi liáo yì dì bìn gōng, chéng fú qīn diàn, bù shì cháo qī rì. yòu zhào tài cháng dìng shì yuē" yǐn". yǐ qí nián bā yuè èr rì, fù qiǎn qián zōng zhèng qīng liú hào hù líng chūn, bèi yí zhàng, zàng yú xǔ zhōu yáng dí xiàn zhī yǐng líng, fù shén zhǔ yú gāo zǔ zhī qǐn gōng. dì zī mào bái xī, méi mù shū lǎng, wèi jí wèi shí, mù duō shǎn chè, tuò tì bù zhǐ, jí wèi zhī shǐ, jù wú cǐ tài, jí nèi nán jiāng zuò, fù rú gù. dì zì guān xī píng dìng zhī hòu, shāo zì jiāo yì, rán wèi dàn dà chén, wèi zhì zòng zì. cháng yīn gān xiàng chà tè, gōng zhōng huò yǒu guài yì, zhào sī tiān jiàn zhào yán yì xùn qí xiū jiù, yán yì duì yǐ xiū dé jí wú huàn, jì tuì, qiǎn zhōng shǐ jiù wèn yán yì yuē:" hé zhě wèi dé?" yán yì quàn dú zhēn guān zhèng yào. ěr hòu yǔ niè wén jìn guō yǔn míng hòu zàn xiá xí, xìn qí xié shuō, yǐ zhì yú bài. gāo zǔ zhī zhēng yè chéng yě, yī rì, dì yǔ tài zǔ yuē:" wǒ yè lái mèng ěr wèi lǘ, fù wǒ shēng tiān, jì shě ěr, é biàn wéi lóng, shě wǒ nán qù, shì hé xiáng yě?" zhōu tài zǔ fǔ zhǎng ér xiào. míng fú xī xiàng, qǐ ǒu rán zāi!
明年正月丁卯,太后诰,奉符宝于监国,可即皇帝位。周太祖践阼,奉太后为 母,迁于西宫,上尊号曰昭圣太后。是月十五日,周太祖与百僚诣帝殡宫,成服亲 奠,不视朝七日。又诏太常定谥曰“隐”。以其年八月二日,复遣前宗正卿刘皞护 灵輴,备仪仗,葬于许州阳翟县之颍陵,祔神主于高祖之寝宫。帝姿貌白晰,眉目 疏朗,未即位时,目多闪掣,唾洟不止,即位之始,遽无此态,及内难将作,复如 故。帝自关西平定之后,稍自骄易,然畏惮大臣,未至纵恣。尝因乾象差忒,宫中 或有怪异,召司天监赵延乂讯其休咎,延乂对以修德即无患,既退,遣中使就问延 乂曰:“何者为德?”延乂劝读《贞观政要》。迩后与聂文进、郭允明、后赞狎习, 信其邪说,以至于败。高祖之征鄴城也,一日,帝语太祖曰:“我夜来梦尔为驴, 负我升天,既舍尔,俄变为龙,舍我南去,是何祥也?”周太祖抚掌而笑。冥符肸 蚃,岂偶然哉!
shǐ chén yuē: yǐn dì yǐ shàng yòu zhī nián, sì xīn zào zhī yè. shòu mìng zhī zhǔ, dé fēi yǔ tāng fǔ zhèng zhī chén, fù fēi yī lǚ. jiāng yù bǎo yán hóng zhī yùn, shǒu bù bá zhī jī, gù bù kě de yě. rán xī cuī sān pàn, suī jǐn miè yú chán qiāng, ér nèi rěn qún xiōng, é zì qǔ yú láng bèi. zì gǔ fù zōng jué sì zhī sù zhě, wèi yǒu rú dì zhī shén yě. yī! gài rén móu zhī fú zāng, fēi tiān mìng zhī jù duó yě.
史臣曰:隐帝以尚幼之年,嗣新造之业。受命之主,德非禹、汤;辅政之臣, 复非伊、吕。将欲保延洪之运,守不拔之基,固不可得也。然西摧三叛,虽仅灭于 欃枪,而内稔群凶,俄自取于狼狈。自古覆宗绝祀之速者,未有如帝之甚也。噫! 盖人谋之弗臧,非天命之遽夺也。