gǔ zhī wáng zhě, lǐ dìng zhì lǐ, gōng chéng zuò yuè, suǒ yǐ zhāo shì tiān dì, tǒng hé rén shén, lì dài yǐ lái, jiù zhāng sī zài. jì táng jì zhī luàn, xián gǎo wèi xū liáng yùn suī xìng, yīng jīng sǎo dì. zhuāng zōng qǐ yú shuò yě, jīng shǐ bà tú, qí suǒ cún zhě, bù guò biān bù zhèng shēng ér yǐ, xiān wáng yǎ yuè, dài jiāng mǐn jué. dāng tóng guāng tiān chéng zhī jì, huò yǒu shì qīng miào, huò qí sì tài tán, suī sǔn jù yóu shī, ér gōng shāng shú biàn? suì shǐ qìng xiāng táo wǔ, rù hé hàn ér bù guī tāng huò shùn sháo, hùn líng gǔ ér jù shī. jì jìn gāo zǔ yǎn dēng dà bǎo, sī dí qián guī, yuán zhào yǒu sī, zhòng xìng èr wǔ. xuán shǔ fēng huǒ wèi luàn, míng fǎ wǎng xiū, hàn zuò jǐ hé, wú xiá zhì zuò. zhōu xiǎn dé wǔ nián dōng, jiāng lì suì zhàng, yǒu sī yǐ chóng yá shù yǔ, sù shè yú diàn tíng. shì zōng yīn qīn lín lè xuán, shì qí shēng zòu, jiàn zhōng qìng zhī lèi, yǒu shè ér bù jī zhě, xùn yú gōng shī, jiē bù néng duì. shì zōng cè rán, nǎi mìng hàn lín xué shì pàn tài cháng sì shì dòu yǎn cān xiáng qí zhì, yòu mìng shū mì shǐ wáng pǔ kǎo zhèng qí shēng. pǔ nǎi yòng gǔ lèi shǔ zhī fǎ, yǐ shěn qí dù, zào chéng lǜ zhǔn, qí zhuàng rú qín ér jù, fán shè shí sān xián yǐ dìng liù lǜ liù lǚ xuán xiāng wèi gōng zhī yì. shì zōng shàn zhī, shēn mìng bǎi guān yì ér xíng zhī. jīn yì bèi jì yú hòu, yǐ zhì wǔ dài yǎ yuè yán gé zhī yóu yān.
古之王者,理定制礼,功成作乐,所以昭事天地,统和人神,历代已来,旧章 斯在。洎唐季之乱,咸、镐为墟;梁运虽兴,《英》、《茎》扫地。庄宗起于朔野, 经始霸图,其所存者,不过边部郑声而已,先王雅乐,殆将泯绝。当同光、天成之 际,或有事清庙,或祈祀泰坛,虽簨虡犹施,而宫商孰辨?遂使磬襄、鼗武,入河、 汉而不归;汤濩、舜韶,混陵谷而俱失。洎晋高祖奄登大宝,思迪前规,爰诏有司, 重兴二舞。旋属烽火为乱,明法罔修,汉祚几何,无暇制作。周显德五年冬,将立 岁仗,有司以崇牙树羽,宿设于殿庭。世宗因亲临乐悬,试其声奏,见钟磬之类, 有设而不击者,讯于工师,皆不能对。世宗恻然,乃命翰林学士、判太常寺事窦俨 参详其制,又命枢密使王朴考正其声。朴乃用古累黍之法,以审其度,造成律准, 其状如琴而巨,凡设十三弦以定六律、六吕旋相为宫之义。世宗善之,申命百官议 而行之。今亦备纪于后,以志五代雅乐沿革之由焉。
liáng kāi píng chū, tài zǔ shòu shàn, shǐ jiàn zōng miào, fán sì shì, měi shì yǒu dēng gē zhuó xiàn zhī wǔ:
梁开平初,太祖受禅,始建宗庙,凡四室,每室有登歌、酌献之舞:
sù zǔ xuān yuán huáng dì shì yuē dà hé zhī wǔ.
肃祖宣元皇帝室曰《大合之舞》。
jìng zǔ guāng xiàn huáng dì shì yuē xiàng gōng zhī wǔ.
敬祖光宪皇帝室曰《象功之舞》。
xiàn zǔ zhāo wǔ huáng dì shì yuē lái yí zhī wǔ.
宪祖昭武皇帝室曰《来仪之舞》。
liè zǔ wén mù huáng dì shì yuē zhāo dé zhī wǔ.
烈祖文穆皇帝室曰《昭德之舞》。
dēng gē yuè zhāng gè yī shǒu. wǔ dài huì yào yún: tài cháng shǎo qīng yáng huàn zhuàn.
登歌乐章各一首。《五代会要》云:太常少卿杨焕撰。
èr nián chūn, liáng zǔ jiāng yì jiāo yīn, yǒu sī zhuàn jìn lè míng wǔ míng:
二年春,梁祖将议郊禋,有司撰进乐名、舞名:
lè yuē qìng hé zhī lè.
乐曰《庆和之乐》。
wǔ yuē chóng dé zhī wǔ.
舞曰《崇德之舞》。
huáng dì xíng zòu qìng shùn.
皇帝行奏《庆顺》。
diàn yù bó dēng gē zòu qìng píng.
奠玉帛登歌奏《庆平》。
yíng zǔ zòu qìng sù.
迎俎奏《庆肃》。
zhuó xiàn zòu qìng xī.
酌献奏《庆熙》。
yǐn fú jiǔ zòu qìng lóng.
饮福酒奏《庆隆》。
sòng wén wǔ yíng wǔ wǔ zòu qìng róng.
送文舞迎武舞奏《庆融》。
yà xiàn zòu qìng hé.
亚献奏《庆和》。
zhōng xiàn zòu qìng xiū.
终献奏《庆休》。
yuè zhāng gè yī shǒu.
乐章各一首。
tài miào yíng shén, wǔ míng kāi píng.
太庙迎神,舞名《开平》。
huáng dì xíng guàn shǒu dēng gē yǐn fú jiǔ chè dòu sòng shén, jiē zòu yuè.
皇帝行、盥手、登歌、饮福酒、彻豆、送神,皆奏乐。
yuè zhāng gè yī shǒu.
乐章各一首。
táng zhuāng zōng guāng shèng shén mǐn xiào huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ wǔ chéng zhī wǔ.
唐庄宗光圣神闵孝皇帝庙室酌献,舞《武成之舞》。
dēng gē yuè zhāng yī shǒu. wǔ dài huì yào yún: shàng shū bīng bù shì láng cuī jū jiǎn zhuàn.
登歌乐章一首。《五代会要》云:尚书兵部侍郎崔居俭撰。
míng zōng shèng dé hé wǔ qīn xiào huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ yōng xī zhī wǔ.
明宗圣德和武钦孝皇帝庙室酌献,舞《雍熙之舞》。
dēng gē yuè zhāng yī shǒu. wǔ dài huì yào yún: tài cháng qīng lú wén jì zhuàn.
登歌乐章一首。《五代会要》云:太常卿卢文纪撰。
jìn gāo zǔ shèng wén zhāng wǔ míng dé xiào huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ xián hé zhī wǔ.
晋高祖圣文章武明德孝皇帝庙室酌献,舞《咸和之舞》。
dēng gē yuè zhāng yī shǒu. wǔ dài huì yào yún: tài zǐ bīn kè pàn tài cháng sì shì zhào guāng fǔ zhuàn.
登歌乐章一首。《五代会要》云:太子宾客、判太常寺事赵光辅撰。
hàn wén zǔ míng yuán huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ líng zhǎng zhī wǔ.
汉文祖明元皇帝庙室酌献,舞《灵长之舞》。
dé zǔ gōng xī huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ jī shàn zhī wǔ.
德祖恭僖皇帝庙室酌献,舞《积善之舞》。
yì zǔ zhāo xiàn huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ xiǎn rén zhī wǔ.
翼祖昭献皇帝庙室酌献,舞《显仁之舞》。
xiǎn zǔ zhāng shèng huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ zhāng qìng zhī wǔ.
显祖章圣皇帝庙室酌献,舞《章庆之舞》。
dēng gē yuè zhāng gè yī shǒu. wǔ dài huì yào yún: tài cháng qīng zhāng zhāo zhuàn.
登歌乐章各一首。《五代会要》云:太常卿张昭撰。
gāo zǔ ruì wén shèng wǔ zhāo sù xiào huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ guān dé zhī wǔ.
高祖睿文圣武昭肃孝皇帝庙室酌献,舞《观德之舞》。
dēng gē yuè zhāng yī shǒu.
登歌乐章一首。
zhōu xìn zǔ ruì hé huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ sù yōng zhī wǔ.
周信祖睿和皇帝庙室酌献,舞《肃雍之舞》。
xī zǔ míng xiàn huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ zhāng dé zhī wǔ.
僖祖明宪皇帝庙室酌献,舞《章德之舞》。
yì zǔ yì shùn huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ shàn qìng zhī wǔ.
义祖翼顺皇帝庙室酌献,舞《善庆之舞》。
qìng zǔ zhāng sù huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ guān chéng zhī wǔ.
庆祖章肃皇帝庙室酌献,舞《观成之舞》。
dēng gē yuè zhāng gè yī shǒu.
登歌乐章各一首。
tài zǔ shèng shén gōng sù wén wǔ xiào huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ míng dé zhī wǔ.
太祖圣神恭肃文武孝皇帝庙室酌献,舞《明德之舞》。
shì zōng ruì wǔ xiào wén huáng dì miào shì zhuó xiàn, wǔ dìng gōng zhī wǔ.
世宗睿武孝文皇帝庙室酌献,舞《定功之舞》。
dēng gē yuè zhāng gè yī shǒu. wǔ dài huì yào yún: tài zǔ miào shì yuè zhāng, tài cháng qīng tián mǐn zhuàn. shì zōng miào shì yuè zhāng, hàn lín xué shì pàn tài cháng sì shì dòu yǎn zhuàn.
登歌乐章各一首。《五代会要》云:太祖庙室乐章,太常卿田敏撰。世宗庙室 乐章,翰林学士、判太常寺事窦俨撰。
yuè zhāng cí duō bù lù.
乐章词多不录。
yòu yuè zhāng
右乐章
jìn tiān fú sì nián shí èr yuè, lǐ guān zòu:" lái suì zhēng dàn, wáng gōng shàng shòu, huáng dì jǔ jiǔ, qǐng zòu yuán tóng zhī lè zài jǔ jiǔ, zòu wén tóng zhī lè." cóng zhī.
晋天福四年十二月,礼官奏:“来岁正旦,王公上寿,皇帝举酒,请奏《元同 之乐》;再举酒,奏《文同之乐》。”从之。
wǔ nián, shǐ yì zhòng xìng èr wǔ, zhào yuē:" zhèng dōng èr jié, cháo huì jiù yí, fèi yú lí luàn zhī shí, xìng zì hé píng zhī dài. jiāng qī bèi wù, quán xì yòng xīn xū yì zé rén, tóng wèi dìng zhì. qí zhèng dōng cháo huì lǐ jié yuè zhāng èr wǔ háng liè děng shì yí, chà tài cháng qīng cuī zhuō yù shǐ zhōng chéng dòu zhēn gù xíng bù shì láng lǚ qí lǐ bù shì láng zhāng yǔn yǔ tài cháng sì guān yī yī xiáng dìng. lǐ cóng xīn yì, dào zài jiù zhāng, shù zhī zhì shì zhī hé, jiàn jiàn yí fēng zhī shàn." qí nián qiū, zhuō děng jù shù zhì dù shàng zòu yún:
五年,始议重兴二舞,诏曰:“正冬二节,朝会旧仪,废于离乱之时,兴自和 平之代。将期备物,全系用心;须议择人,同为定制。其正冬朝会礼节、乐章、二 舞行列等事宜,差太常卿崔棁、御史中丞窦贞固、刑部侍郎吕琦、礼部侍郎张允与 太常寺官一一详定。礼从新意,道在旧章,庶知治世之和,渐见移风之善。”其年 秋,棁等具述制度上奏云:
àn lǐ yún:" tiān zǐ yǐ dé wèi chē, yǐ lè wèi yù."" dà lè yǔ tiān dì tóng hé, dà lǐ yǔ tiān dì tóng jié." yòu yuē:" ān shàng zhì mín, mò shàn yú lǐ yí fēng yì sú, mò shàn yú lè." gù lè shū yì wǔ yún: fū lè zài ěr yuē shēng, zài mù yuē róng. shēng yīng hū ěr, kě yǐ tīng zhī róng cáng yú xīn, nán yǐ mào dǔ. gù shèng rén jiǎ gàn qī yǔ máo yǐ biǎo qí róng, fā yáng dǎo lì yǐ jiàn qí yì, shēng róng hé hé, dà lè bèi yǐ. yòu àn yì jìng, wèn gǔ chuī shí èr àn hé yú hé suǒ? dá yún: zhōu lǐ gǔ rén zhǎng liù gǔ sì jīn, hàn cháo nǎi yǒu huáng mén gǔ chuī. cuī bào gǔ jīn zhù yún: yīn zhāng qiān shǐ xī yù, dé mó hē dōu lēi yī qǔ, lǐ yán nián zēng zhī, fēn wéi èr shí bā qū. liáng zhì gǔ chuī qīng shāng lìng èr rén. táng yòu yǒu gāng gǔ jīn zhēng dà gǔ cháng míng gē xiāo jiā dí, hé wéi gǔ chuī shí èr àn, dà xiǎng huì zé shè yú xuán wài. cǐ nǎi shì shè èr wǔ jí gǔ chuī shí èr àn zhī yóu yě.
案《礼》云:“天子以德为车,以乐为御。”“大乐与天地同和,大礼与天地 同节。”又曰:“安上治民,莫善于礼;移风易俗,莫善于乐。”故乐书议舞云: 夫乐在耳曰声,在目曰容。声应乎耳,可以听知;容藏于心,难以貌睹。故圣人假 干戚羽旄以表其容,发扬蹈厉以见其意,声容和合,大乐备矣。又案《义镜》,问 鼓吹十二案合于何所?答云:《周礼》鼓人掌六鼓四金,汉朝乃有黄门鼓吹。崔豹 《古今注》云:因张骞使西域,得《摩诃兜勒》一曲,李延年增之,分为二十八曲。 梁置鼓吹清商令二人。唐又有堈鼓、金钲、大鼓、长鸣、歌箫、笳、笛,合为鼓吹 十二案,大享会则设于悬外。此乃是设二舞及鼓吹十二案之由也。
jīn yì yī cóng lìng shì, pái liè jiào xí. wén wǔ láng liù shí sì rén, fēn wéi bā yì, měi yì bā rén. zuǒ shǒu zhí yuè. lǐ yún:" wěi yuè, yī qí shì zhī lè yě." zhōu lǐ yǒu" yuè shī jiào guó zǐ", ěr yǎ yuē: yuè rú dí, sān kǒng ér duǎn, dà zhě qī kǒng, wèi zhī chǎn. lì dài yǐ lái, wén wǔ suǒ yòng, fán yòng yuè liù shí yǒu sì. yòu shǒu zhí dí, zhōu lǐ suǒ wèi yǔ wǔ yě. shū yún:" wǔ gàn yǔ yú liǎng jiē." dí, shān zhì yě, yǐ zhì yǔ gōng xī lián zǎn ér wèi zhī. èr rén zhí dào qián yǐn, shù yú wǔ rén zhī wài. wǔ rén guān jìn xián guān, fú huáng shā páo, bái shā zhōng dān, zào lǐng biǎo, bái liàn yī gài dāng, bái bù dà kǒu kù, gé dài, wū pí lǚ, bái bù wà. wǔ wǔ láng liù shí sì rén, fēn wéi bā yì. zuǒ shǒu zhí gàn. gàn, dùn yě, jīn zhī páng pái, suǒ yǐ yì shēn yě, qí sè chì, zhōng huà shòu xíng, gù wèi zhī zhū gàn. zhōu lǐ suǒ wèi bīng wǔ, qǔ qí wǔ xiàng, yòng dùn liù shí yǒu sì. yòu shǒu zhí qī. qī, fǔ yě, shàng shì yǐ yù, gù wèi zhī yù qī. èr rén zhí jīng qián yǐn, jīng shì qí ér xiǎo, jiàng sè, huà shēng lóng. èr rén zhí táo gǔ, èr rén zhí duó. zhōu lǐ yǒu sì jīn zhī zòu, qí sān yuē jīn duó, yǐ tōng gǔ, xíng rú dà líng, yǎng ér zhèn zhī. jīn chún èr, měi chún èr rén jǔ zhī, yī rén zòu zhī. zhōu lǐ sì jīn zhī zòu, yī yuē jīn chún, yǐ hé gǔ, tóng zhù wèi zhī, qí sè hēi, qí xíng yuán, ruò chuí, shàng dà xià xiǎo, gāo sān chǐ liù cùn yǒu liù fēn, wéi èr chǐ sì cùn, shàng yǒu fú hǔ zhī zhuàng, páng yǒu ěr, shòu xíng xián huán. èr rén zhí náo yǐ cì zhī. zhōu lǐ sì jīn zhī zòu, èr yuē jīn náo, yǐ zhǐ gǔ, rú líng wú shé, yáo bǐng yǐ míng zhī. èr rén zhǎng xiàng zài zuǒ, lǐ yún:" zhì luàn yǐ xiāng." zhì rú xiǎo gǔ, yòng pí wèi biǎo, shí zhī yǐ kāng, fǔ zhī yǐ jié lè. èr rén zhǎng yǎ zài yòu, lǐ yún:" xùn jí yǐ yǎ." yǐ mù wèi zhī, zhuàng rú qī tǒng ér yǎn kǒu, dà èr chǐ wéi, zhǎng wǔ chǐ liù cùn, yǐ gǔ pí mán zhī, páng yǒu èr niǔ, xiū huà, bīn zuì ér chū, yǐ qì zhù dì, míng xíng bù shī jié. wǔ wǔ rén fú biàn, píng jīn zé, jīn zhī fēi sī dà xiù, fēi sī bù liǎng dāng, jiǎ jīn shì, bái liàn gài dāng, jǐn téng shé qǐ liáng dài, bào wén dà kǒu bù kù, niǎo pí xuē. gōng rén èr shí, shù yú wǔ rén zhī wài. wǔ biàn zhū huì, gé dài, niǎo pí lǚ, bái liàn shì gài dāng, bái bù wà. diàn tíng réng jiā gǔ chuī shí èr àn. yì jìng yún: cháng shè zhān àn, yǐ zhān wèi chuáng yě. jīn qǐng zhì dà chuáng shí èr, qìng róng jiǔ rén, zhèn zuò gē lè, qí chuáng wèi xióng pí chū bào téng yǐ zhī zhuàng yǐ chéng zhī, xiàng bǎi shòu shuài wǔ zhī yì. fēn zhì yú jiàn gǔ zhī wài, gè sān àn, měi àn yǔ bǎo gǔ yī, dà gǔ yī, jīn chún yī, gē èr rén, xiāo èr rén, jiā èr rén. shí èr àn, yuè gōng bǎi yǒu bā rén, wǔ láng yī bǎi sān shí yǒu èr rén, qǔ nián shí wǔ yǐ shàng, ruò guàn yǐ xià, róng zhǐ duān zhèng zhě. qí gē qǔ míng hào yuè zhāng cí jù, zhōng shū tiáo zòu, chà guān xiū zhuàn.
今议一从令式,排列教习。文舞郎六十四人,分为八佾,每佾八人。左手执籥。 《礼》云:“苇籥,伊耆氏之乐也。”《周礼》有“籥师教国子”,《尔雅》曰: 籥如笛,三孔而短,大者七孔,谓之簅。历代已来,文舞所用,凡用籥六十有四。 右手执翟,《周礼》所谓羽舞也。《书》云:“舞干羽于两阶。”翟,山雉也,以 雉羽公析连攒而为之。二人执纛前引,数于舞人之外。舞人冠进贤冠,服黄纱袍, 白纱中单,皁领褾,白练衤盖裆,白布大口袴,革带,乌皮履,白布袜。武舞郎六 十四人,分为八佾。左手执干。干,楯也,今之旁牌,所以翳身也,其色赤,中画 兽形,故谓之硃干。《周礼》所谓兵舞,取其武象,用楯六十有四。右手执戚。戚, 斧也,上饰以玉,故谓之玉戚。二人执旌前引,旌似旗而小,绛色,画升龙。二人 执鼗鼓,二人执铎。《周礼》有四金之奏,其三曰金铎,以通鼓,形如大铃,仰而 振之。金錞二,每錞二人举之,一人奏之。《周礼》四金之奏,一曰金錞,以和鼓, 铜铸为之,其色黑,其形圆,若椎,上大下小,高三尺六寸有六分,围二尺四寸, 上有伏虎之状,旁有耳,兽形衔镮。二人执铙以次之。《周礼》四金之奏,二曰金 铙,以止鼓,如铃无舌,摇柄以鸣之。二人掌相在左,《礼》云:“治乱以相。” 制如小鼓,用皮为表,实之以糠,抚之以节乐。二人掌雅在右,《礼》云:“讯疾 以雅。”以木为之,状如漆筒而弇口,大二尺围,长五尺六寸,以羖皮鞔之,旁有 二纽,髹画,宾醉而出,以器筑地,明行不失节。武舞人服弁,平巾帻,金支绯丝 大袖,绯丝布裲裆,甲金饰,白练盖裆,锦腾蛇起梁带,豹文大口布袴,鸟皮靴。 工人二十,数于舞人之外。武弁硃翙,革带,鸟皮履,白练礻盖裆,白布袜。殿庭 仍加鼓吹十二案。《义镜》云:常设氈案,以氈为床也。今请制大床十二,庆容九 人,振作歌乐,其床为熊罴貙豹腾倚之状以承之,象百兽率舞之意。分置于建鼓之 外,各三案,每案羽葆鼓一,大鼓一,金錞一,歌二人,箫二人,笳二人。十二案, 乐工百有八人,舞郎一百三十有二人,取年十五已上,弱冠已下,容止端正者。其 歌曲名号、乐章词句,中书条奏,差官修撰。
cóng zhī. ōu yáng shǐ cuī zhuō chuán: gāo zǔ zhào tài cháng fù wén wǔ èr wǔ, xiáng dìng zhèng dōng cháo huì lǐ jí yuè zhāng. zì táng mò zhī luàn, lǐ yuè zhì dù wáng shī yǐ jiǔ, zhuō yǔ yù shǐ zhōng chéng dòu zhēn gù xíng bù shì láng lǚ qí lǐ bù shì láng zhāng yǔn děng cǎo dìng zhī. qí nián dōng zhì, gāo zǔ huì cháo chóng yuán diàn, tíng shè gōng xuán, èr wǔ zài běi, dēng gē zài shàng. wén wǔ láng bā yì liù shí yǒu sì rén, guān jìn xián. huáng shā páo, bái zhōng dān, bái liàn shì gài dāng, bái bù dà kǒu kù, gé dài lǚ, zuǒ zhí niè, yòu bǐng dí, zhí dào yǐn zhě èr rén. wǔ wǔ láng bā yì liù shí yǒu sì rén, fú píng jīn zé, fēi sī bù dà xiù xiù dāng, jiǎ jīn shì, bái liàn shì gài dāng, jǐn téng shé qǐ liáng dài, bào wén dà kǒu kù, wū xuē, zuǒ zhí gàn, yòu zhí qī, zhí jīng yǐn zhě èr rén. jiā gǔ chuī shí èr àn, fù yǐ xióng bào, yǐ xiàng bǎi shòu shuài wǔ. àn shè yǔ bǎo gǔ yī, dà gǔ yī, jīn chún yī, gē xiāo jiā gè èr rén. wáng gōng shàng shòu, tiān zǐ jǔ jué, zòu yuán tóng èr jǔ, dēng gē zòu wén tóng jǔ shí, wén wǔ zhāo dé, wǔ wǔ chéng gōng zhī qū. lǐ bì, gāo zǔ dà yuè, cì zhuō jīn bó, qún chén zuǒ yòu dǔ zhě jiē zàn tàn zhī. rán lǐ yuè fèi jiǔ, ér zhì zuò jiǎn móu, yòu jì yǐ qiū cí bù ní cháng fǎ qū, cān luàn yǎ yīn. qí yuè gōng wǔ láng, duō jiào fāng líng rén bǎi gōng shāng gǔ zhōu xiàn bì yì zhī rén, yòu wú lǎo shī liáng gōng jiào xí. míng nián zhēng dàn, fù zòu yú tíng, ér dēng gē fā shēng, bēi lí fán tè, rú xiè lù yú bìn zhī yīn, wǔ zhě háng liè jìn tuì, jiē bù yīng jié, wén zhě jiē bēi fèn. kāi yùn èr nián, tài cháng shǎo qīng táo gǔ zòu fèi èr wǔ.
从之。《欧阳史·崔棁传》:高祖诏太常复文武二舞,详定正冬朝会礼及乐章。 自唐末之乱,礼乐制度亡失已久,棁与御史中丞窦贞固、刑部侍郎吕琦、礼部侍郎 张允等草定之。其年冬至,高祖会朝崇元殿,廷设宫悬,二舞在北,登歌在上。文 舞郎八佾六十有四人,冠进贤。黄纱袍,白中单,白练礻盖裆,白布大口袴,革带 履,左执枿,右秉翟,执纛引者二人。武舞郎八佾六十有四人,服平巾帻,绯丝布 大袖绣裆,甲金饰,白练礻盖裆,锦腾蛇起梁带,豹文大口袴,乌靴,左执干,右 执戚,执旌引者二人。加鼓吹十二案,负以熊豹,以象百兽率舞。案设羽葆鼓一, 大鼓一,金錞一,歌箫、笳各二人。王公上寿,天子举爵,奏《元同》;二举,登 歌奏《文同》;举食,文舞《昭德》,武舞《成功》之曲。礼毕,高祖大悦,赐棁 金帛,群臣左右睹者皆赞叹之。然礼乐废久,而制作简缪,又继以龟兹部《霓裳法 曲》,参乱雅音。其乐工舞郎,多教坊伶人、百工商贾、州县避役之人,又无老师 良工教习。明年正旦,复奏于庭,而登歌发声,悲离烦慝,如《薤露》、《虞殡》 之音,舞者行列进退,皆不应节,闻者皆悲愤。开运二年,太常少卿陶穀奏废二舞。
hàn gāo zǔ shòu mìng zhī nián, qiū jiǔ yuè, quán tài cháng qīng zhāng zhāo shàng shū, zòu gǎi yī dài lè míng, qí lüè yuē?
汉高祖受命之年,秋九月,权太常卿张昭上疏,奏改一代乐名,其略曰?
xī zhōu gōng xiāng chéng wáng, zhì lǐ zuò yuè, diàn tíng biàn zòu liù dài wǔ, suǒ wèi yún mén dà xián dà sháo dà xià dà huò dà wǔ yě. zhōu shì jì shuāi, wáng gāng bù zhèn, zhū lè duō fèi, wéi dà sháo dà wǔ èr qǔ cún yān. qín hàn yǐ lái, míng wéi èr wǔ: wén wǔ, sháo yě wǔ wǔ, wǔ yě. hàn shí gǎi wéi wén shǐ wǔ xíng zhī wǔ, lì dài yīn ér bù gǎi. zhēn guān zuò yuè zhī shí, zǔ xiào sūn gǎi suí wén wǔ wèi zhì kāng zhī wǔ wǔ wǔ wèi kǎi ān zhī wǔ. zhēn guān zhōng, yǒu qín wáng pò zhèn lè gōng chéng qìng shàn lè èr wǔ, yuè fǔ yòu yòng wèi èr wǔ, shì wǔ yǒu sì yān. qián cháo xíng yòng nián shēn, bù kě jù fèi, qí guó jiā yǎn bó líng tái, jí bié zhào gōng shī, gèng qí jié zòu, jīn gǎi qí míng, jù shū rú zuǒ: zǔ xiào sūn suǒ dìng èr wǔ míng, wén wǔ yuē zhì kāng zhī wǔ, qǐng gǎi zhì ān zhī wǔ wǔ wǔ yuē kǎi ān zhī wǔ, qǐng gǎi wéi zhèn dé zhī wǔ. zhēn guān zhōng èr wǔ míng, wén wǔ gōng chéng qìng shàn lè, qián cháo míng jiǔ gōng wǔ, qǐng gǎi wéi guān xiàng zhī wǔ wǔ wǔ qín wáng pò zhèn lè, qián cháo míng wéi qī dé wǔ, qǐng gǎi wéi jiǎng gōng zhī wǔ. qí zhì ān zhèn dé èr wǔ, qǐng yī jiù jiāo miào xíng yòng, yǐ wén wǔ jiàng shén, wǔ wǔ sòng shén. qí guān xiàng jiǎng gōng èr wǔ, qǐng yī jiù yàn huì xíng yòng.
昔周公相成王,制礼作乐,殿庭遍奏六代舞,所谓《云门》、《大咸》、《大 韶》、《大夏》、《大濩》、《大武》也。周室既衰,王纲不振,诸乐多废,惟 《大韶》、《大武》二曲存焉。秦、汉以来,名为二舞:文舞,《韶》也;武舞, 《武》也。汉时改为《文始》、《五行之舞》,历代因而不改。贞观作乐之时,祖 孝孙改隋文舞为《治康之舞》武舞为《凯安之舞》。贞观中,有《秦王破阵乐》、 《功成庆善乐》二舞,乐府又用为二舞,是舞有四焉。前朝行用年深,不可遽废, 俟国家偃伯灵台,即别召工师,更其节奏,今改其名,具书如左:祖孝孙所定二舞 名,文舞曰《治康之舞》,请改《治安之舞》;武舞曰《凯安之舞》,请改为《振 德之舞》。贞观中二舞名,文舞《功成庆善乐》,前朝名《九功舞》,请改为《观 象之舞》;武舞《秦王破阵乐》,前朝名为《七德舞》,请改为《讲功之舞》。其 《治安》、《振德》二舞,请依旧郊庙行用,以文舞降神,武舞送神。其《观象》、 《讲功》二舞,请依旧宴会行用。
yòu qǐng gǎi shí èr hé lè yún:
又请改《十二和乐》云:
xī zhōu cháo zòu liù dài zhī lè, jí jīn èr wǔ zhī lèi shì yě. qí bīn jì cháng yòng, bié yǒu jiǔ xià zhī lè, jí sì xià huáng xià děng shì yě, liáng wǔ dì shàn yīn yuè, gǎi jiǔ xià wèi shí èr yǎ, qián cháo zǔ xiào sūn gǎi yǎ wèi hé, shì bù xiāng yán yě. chén jīn gǎi hé wèi chéng, qǔ sháo lè jiǔ chéng zhī yì yě. shí èr chéng yuè qǔ míng: jì tiān shén zòu yù hé zhī lè, qǐng gǎi wéi yīn chéng jì dì qí zòu shùn hé, qǐng gǎi wéi shùn chéng jì zōng miào zòu yǒng hé, qǐng gǎi wéi yù chéng jì tiān dì zōng miào, dēng gē zòu sù hé, qǐng gǎi wéi sù chéng huáng dì lín xuān zòu tài hé, qǐng gǎi wéi zhèng chéng wáng gōng chū rù zòu shū hé, qǐng gǎi wéi bì chéng huáng dì shí jǔ jí yǐn yàn zòu xiū hé, qǐng gǎi wéi dé chéng huáng dì shòu cháo huáng hòu rù gōng zòu zhèng hé, qǐng gǎi wéi xīng chéng huáng tài zǐ xuān xuán chū rù zòu chéng hé, qǐng gǎi wéi yǔn chéng yuán rì dōng zhì huáng dì lǐ huì, dēng gē zòu zhāo hé, qǐng gǎi wéi qìng chéng jiāo miào zǔ rù zòu yōng hé, qǐng gǎi wéi xīng chéng huáng dì jì xiǎng zhuó xiàn dú zhù wén jí yǐn fú shòu zuò zòu shòu hé, qǐng gǎi wéi shòu chéng.
昔周朝奏六代之乐,即今二舞之类是也。其宾祭常用,别有《九夏之乐》,即 《肆夏》、《皇夏》等是也,梁武帝善音乐,改《九夏》为《十二雅》,前朝祖孝 孙改雅为和,示不相沿也。臣今改和为成,取《韶》乐九成之义也。《十二成乐曲》 名:祭天神奏《豫和之乐》,请改为《禋成》;祭地祇奏《顺和》,请改为《顺成》; 祭宗庙奏《永和》,请改为《裕成》;祭天地、宗庙,登歌奏《肃和》,请改为 《肃成》;皇帝临轩奏《太和》,请改为《政成》;王公出入奏《舒和》,请改为 《弼成》;皇帝食举及饮宴奏《休和》,请改为《德成》;皇帝受朝、皇后入宫奏 《正和》,请改为《骍成》;皇太子轩悬出入奏《承和》,请改为《允成》;元日、 冬至皇帝礼会,登歌奏《昭和》,请改为《庆成》;郊庙俎入奏《雍和》,请改为 《骍成》;皇帝祭享、酌献、读祝文及饮福、受胙奏《寿和》,请改为《寿成》。
zǔ xiào sūn yuán dìng shí èr hé qū, kāi yuán cháo yòu zòu sān hé, suì yǒu shí wǔ hé zhī míng. fán zhì zuò lǐ fǎ, dòng yī diǎn gù, liáng zhì shí èr yǎ, gài qǔ shí èr tiān zhī chéng shù, qì bā yīn shí èr lǜ zhī biàn, zhé yì sān hé, yǒu guāi jī gǔ. yòu yuán cí jì suǒ yòng, bù kě jǐn qù, chén qǔ qí yī yān. jì kǒng xuān fù qí tài gōng miào jiàng shén zòu xuān hé, qǐng gǎi wéi shī yǎ zhī lè sān gōng shēng diàn huì qì xià jiē lǚ xíng zòu gāi hé, qǐng fèi, tóng yòng bì chéng xiǎng xiān nóng gēng jí tián zòu fēng hé, qǐng fèi, tóng yòng shùn chéng.
祖孝孙元定《十二和曲》,开元朝又奏三和,遂有《十五和》之名。凡制作礼 法,动依典故,梁置《十二雅》,盖取十二天之成数,契八音十二律之变,辄益三 和,有乖稽古。又缘祠祭所用,不可尽去,臣取其一焉。祭孔宣父、齐太公庙降神 奏《宣和》,请改为《师雅之乐》;三公升殿、会讫下阶履行奏《祴和》,请废, 同用《弼成》;享先农、耕籍田奏《丰和》,请废,同用《顺成》。
yǐ shàng sì wǔ shí èr chéng yǎ yuè děng qū, jīn jù lù hé yòng chǔ suǒ jí yuè zhāng shǒu shù, yī yī tiáo lì zài xià.
已上四舞、《十二成》、《雅乐》等曲,今具录合用处所及乐章首数,一一条 例在下。
qí gē cí wén bù lù.
其歌词文不录。