zhèng mào zhě, zhèng nǚ zhī yíng yìng, chǔ chéng wáng zhī fū rén yě. chū chéng wáng dēng tái, lín hòu gōng, gōng rén jiē qīng guān, zi mào zhí xíng bù gù, xú bù bù biàn. wáng yuē: xíng zhě gù. zi mào bù gù, wáng yuē: gù, wú yǐ nǚ wèi fū rén. zi mào fù bù gù, wáng yuē: gù, wú yòu yǔ nǚ qiān jīn ér fēng ruò fù xiōng zi. mào suì xíng bù gù. yú shì wáng xià tái ér wèn yuē: fū rén, zhòng wèi yě. fēng jué, hòu lù yě. yī gù kě yǐ dé zhī, ér suì bù gù, hé yě? zi mào yuē: qiè wén fù rén yǐ duān zhèng hé yán wèi róng. jīn zhě, dài wáng zài tái shàng ér qiè gù, zé shì shī yí jié yě. bù gù, gào yǐ fū rén zhī zūn, shì yǐ fēng jué zhī zhòng, ér hòu gù, zé shì qiè tān guì lè lì yǐ wàng yì lǐ yě. gǒu wàng yì lǐ, hé yǐ shì wáng? wáng yuē: shàn. suì lì yǐ wèi fū rén. chù qī nián, wáng jiāng lì gōng zǐ shāng chén yǐ wèi tài zǐ. wáng wèn zhī yú lìng yǐn zi shàng, zi shàng yuē: jūn zhī chǐ wèi yě, ér yòu duō chǒng zi. jì zhì ér chù zhī, bì wèi luàn yǐ. qiě qí rén fēng mù ér chái shēng, rěn rén yě, bù kě lì yě. wáng tuì ér wèn yú fū rén zǐ mào, yuē: lìng yǐn zhī yán xìn kě cóng yě. wáng bù tīng, suì lì zhī. qí hòu shāng chén yǐ zi shàng jiù cài zhī shì zèn zi shàng ér shā zhī. zi mào wèi qí bǎo yuē: wú wén fù rén zhī shì zài yú kuì shí zhī jiān ér yǐ. suī rán, xīn zhī suǒ jiàn, wú bù néng cáng. fū xī zhě, zi shàng yán tài zǐ zhī bù kě lì yě, tài zǐ yuàn zhī, zèn ér shā zhī. wáng bù míng chá, suì gū wú zuì. shì bái hēi diān dào, shàng xià cuò miù yě. wáng duō chǒng zi, jiē yù de guó. tài zǐ tān rěn, kǒng shī qí suǒ. wáng yòu bù míng, wú yǐ zhào zhī. shù dí fēn zhēng, huò bì xìng yān. hòu wáng yòu yù lì gōng zǐ zhí. zhí, shāng chén shù dì yě. zi mào tuì ér yǔ qí bǎo yán yuē: wú wén xìn bù jiàn yí, jīn zhě wáng bì jiāng yǐ zhí yì tài zǐ, wú jù huò luàn zhī zuò yě. ér yán zhī yú wáng, wáng bù wú yīng. qí yǐ tài zǐ wèi fēi wú zi, yí wú zèn zhī zhě hū! fū jiàn yí ér shēng, zhòng rén shú zhī qí bù rán. yǔ qí wú yì ér shēng, bù rú sǐ yǐ míng zhī. qiě wáng wén wú sǐ, bì wù tài zǐ zhī bù kě shì yě. suì zì shā. bǎo mǔ yǐ qí yán tōng yú wáng. shì shí tài zǐ zhī wáng zhī yù fèi zhī yě, suì xìng shī zuò luàn, wéi wáng gōng. wáng qǐng shí xióng fán ér sǐ, bù kě de yě, suì zì jīng. jūn zǐ yuē: fēi zhì rén, shú néng yǐ shēn jiè. shī yuē: shě mìng bù yú. cǐ zhī wèi yě.
鄭瞀者,鄭女之嬴媵,楚成王之夫人也。初成王登台,臨後宮,宮人皆傾觀,子瞀直行不顧,徐步不變。王曰:「行者顧。」子瞀不顧,王曰:「顧,吾以女為夫人。」子瞀復不顧,王曰:「顧,吾又與女千金而封若父兄子。」瞀遂行不顧。於是王下台而問曰:「夫人,重位也。封爵,厚祿也。壹顧可以得之,而遂不顧,何也?」子瞀曰:「妾聞婦人以端正和顏為容。今者,大王在台上而妾顧,則是失儀節也。不顧,告以夫人之尊,示以封爵之重,而後顧,則是妾貪貴樂利以忘義理也。苟忘義理,何以事王?」王曰:「善。」遂立以為夫人。處期年,王將立公子商臣以為太子。王問之於令尹子上,子上曰:「君之齒未也,而又多寵子。既置而黜之,必為亂矣。且其人蜂目而豺聲,忍人也,不可立也。」王退而問於夫人子瞀,曰:「令尹之言信可從也。」王不聽,遂立之。其後商臣以子上救蔡之事譖子上而殺之。子瞀謂其保曰:「吾聞婦人之事在於饋食之間而已。雖然,心之所見,吾不能藏。夫昔者,子上言太子之不可立也,太子怨之,譖而殺之。王不明察,遂辜無罪。是白黑顛倒,上下錯謬也。王多寵子,皆欲得國。太子貪忍,恐失其所。王又不明,無以照之。庶嫡分爭,禍必興焉。」後王又欲立公子職。職,商臣庶弟也。子瞀退而與其保言曰:「吾聞信不見疑,今者王必將以職易太子,吾懼禍亂之作也。而言之於王,王不吾應。其以太子為非吾子,疑吾譖之者乎!夫見疑而生,眾人孰知其不然。與其無義而生,不如死以明之。且王聞吾死,必寤太子之不可釋也。」遂自殺。保母以其言通於王。是時太子知王之欲廢之也,遂興師作亂,圍王宮。王請食熊蹯而死,不可得也,遂自經。君子曰:「非至仁,孰能以身誡。」詩曰:「捨命不渝。」此之謂也。
sòng yuē: zi mào xiān shí, zhí jié yǒu cháng, xìng yú bù gù, zú pèi chéng wáng, zhī shāng chén luàn, yán zhī shén qiáng, zì xián fēi zi, yǐ shā shēn méng.
頌曰:子瞀先識,執節有常,興於不顧,卒配成王,知商臣亂,言之甚強,自嫌非子,以殺身盟。