bó yíng zhě, qín mù gōng zhī nǚ, chǔ píng wáng zhī fū rén, zhāo wáng zhī mǔ yě. dāng zhāo wáng shí, chǔ yǔ wú wèi bó jǔ zhī zhàn. wú shèng chǔ, suì rù zhì yǐng. zhāo wáng wáng, wú wáng hé lǘ jǐn qī qí hòu gōng. cì zhì bó yíng, bó yíng chí rèn yuē:" qiè wén: tiān zǐ zhě, tiān xià zhī biǎo yě. gōng hóu zhě, yī guó zhī yí yě. tiān zǐ shī zhì zé tiān xià luàn, zhū hóu shī jié zé qí guó wēi. fū fù zhī dào, gù rén lún zhī shǐ, wáng jiào zhī duān. shì yǐ míng wáng zhī zhì, shǐ nán nǚ bù qīn shòu, zuò bù tóng xí, shí bù gòng qì, shū yí jiā, yì jīn zhì, suǒ yǐ shī zhī yě. ruò zhū hóu wài yín zhě jué, qīng dài fū wài yín zhě fàng, shì shù rén wài yín zhě gōng gē. fū rán zhě, yǐ wéi rén shī kě fù yǐ yì, yì shī kě fù yǐ lǐ. nán nǚ zhī sàng, luàn wáng xìng yān. fū zào luàn wáng zhī duān, gōng hóu zhī suǒ jué, tiān zǐ zhī suǒ zhū yě. jīn jūn wáng qì yí biǎo zhī xíng, zòng luàn wáng zhī yù, fàn zhū jué zhī shì, hé yǐ xíng lìng xùn mín! qiě qiè wén, shēng ér rǔ, bù ruò sǐ ér róng. ruò shǐ jūn wáng qì qí yí biǎo, zé wú yǐ lín guó. qiè yǒu yín duān, zé wú yǐ shēng shì. yī jǔ ér liǎng rǔ, qiè yǐ sǐ shǒu zhī, bù gǎn chéng mìng. qiě fán suǒ yù qiè zhě, wéi lè yě. jìn qiè ér sǐ, hé lè zhī yǒu? rú xiān shā qiè, yòu hé yì yú jūn wáng?" yú shì wú wáng cán, suì tuì shě. bó yíng yǔ qí bǎo ā bì yǒng xiàng zhī mén, jiē bù shì bīng. sān xún, qín jiù zhì, zhāo wáng nǎi fù yǐ. jūn zǐ wèi bó yíng yǒng ér jīng yī. shī yuē:" mò mò gé lèi, shī yú tiáo méi, kǎi tì jūn zǐ, qiú fú bù huí." cǐ zhī wèi yě.
伯嬴者,秦穆公之女,楚平王之夫人,昭王之母也。当昭王时,楚与吴为伯莒之战。吴胜楚,遂入至郢。昭王亡,吴王阖闾尽妻其后宫。次至伯嬴,伯嬴持刃曰:“妾闻:天子者,天下之表也。公侯者,一国之仪也。天子失制则天下乱,诸侯失节则其国危。夫妇之道,固人伦之始,王教之端。是以明王之制,使男女不亲授,坐不同席,食不共器,殊椸枷,异巾栉,所以施之也。若诸侯外淫者绝,卿大夫外淫者放,士庶人外淫者宫割。夫然者,以为仁失可复以义,义失可复以礼。男女之丧,乱亡兴焉。夫造乱亡之端,公侯之所绝,天子之所诛也。今君王弃仪表之行,纵乱亡之欲,犯诛绝之事,何以行令训民!且妾闻,生而辱,不若死而荣。若使君王弃其仪表,则无以临国。妾有淫端,则无以生世。壹举而两辱,妾以死守之,不敢承命。且凡所欲妾者,为乐也。近妾而死,何乐之有?如先杀妾,又何益于君王?”于是吴王惭,遂退舍。伯嬴与其保阿闭永巷之门,皆不释兵。三旬,秦救至,昭王乃复矣。君子谓伯嬴勇而精壹。诗曰:“莫莫葛累,施于条枚,岂弟君子,求福不回。”此之谓也。
sòng yuē: hé lǘ shèng chǔ, rù jué gōng shì, jǐn qī hòu gōng, mò bù zhàn lì, bó yíng zì shǒu, jiān gù zhuān yī, jūn zǐ měi zhī, yǐ wéi yǒu jié.
颂曰:阖闾胜楚,入厥宫室,尽妻后宫,莫不战栗,伯嬴自守,坚固专一,君子美之,以为有节。