lǔ dài fū liǔ xià huì zhī qī yě. liǔ xià huì chù lǔ, sān chù ér bù qù, yōu mín jiù luàn. qī yuē:" wú nǎi dú hū! jūn zǐ yǒu èr chǐ. guó wú dào ér guì, chǐ yě guó yǒu dào ér jiàn, chǐ yě. jīn dāng luàn shì, sān chù ér bù qù, yì jìn chǐ yě." liǔ xià huì yuē:" yóu yóu zhī mín, jiāng xiàn yú hài, wú néng yǐ hū! qiě bǐ wèi bǐ, wǒ wèi wǒ, bǐ suī luǒ chéng, ān néng wū wǒ!" yóu yóu rán yǔ zhī chù, shì yú xià wèi. liǔ xià jì sǐ, mén rén jiāng lěi zhī. qī yuē:" jiāng lěi fū zǐ zhī dé yé, zé èr sān zi bù rú qiè zhī zhī yě." nǎi lěi yuē:" fū zǐ zhī bù fá xī, fū zǐ zhī bù jié xī, fū zǐ zhī xìn chéng ér yú rén wú hài xī, qū róu cóng sú, bù qiáng chá xī, méng chǐ jiù mín, dé mí dà xī, suī yù sān chù, zhōng bù bì xī, kǎi tì jūn zǐ, yǒng néng lì xī, jiē hū xī zāi, nǎi xià shì xī, shù jī xiá nián, jīn suì shì xī, wū hū āi zāi, hún shén xiè xī, fū zǐ zhī shì, yí wèi huì xī." mén rén cóng zhī yǐ wéi lěi, mò néng cuàn yī zì. jūn zǐ wèi liǔ xià huì qī néng guāng qí fū yǐ. shī yuē:" rén zhī qí yī, mò zhī qí tā." cǐ zhī wèi yě.
鲁大夫柳下惠之妻也。柳下惠处鲁，三黜而不去，忧民救乱。妻曰：“无乃渎乎！君子有二耻。国无道而贵，耻也；国有道而贱，耻也。今当乱世，三黜而不去，亦近耻也。”柳下惠曰：“油油之民，将陷于害，吾能已乎！且彼为彼，我为我，彼虽裸裎，安能污我！”油油然与之处，仕于下位。柳下既死，门人将诔之。妻曰：“将诔夫子之德耶，则二三子不如妾知之也。”乃诔曰：“夫子之不伐兮，夫子之不竭兮，夫子之信诚而与人无害兮，屈柔从俗，不强察兮，蒙耻救民，德弥大兮，虽遇三黜，终不蔽兮，恺悌君子，永能厉兮，嗟乎惜哉，乃下世兮，庶几遐年，今遂逝兮，呜呼哀哉，魂神泄兮，夫子之谥，宜为惠兮。”门人从之以为诔，莫能窜一字。君子谓柳下惠妻能光其夫矣。诗曰：“人知其一，莫知其它。”此之谓也。

sòng yuē: xià huì zhī qī, xián míng yǒu wén, liǔ xià jì sǐ, mén rén bì cún, jiāng lěi xià huì, qī wèi zhī cí, chén liè qí wén, mò néng yì zhī.
颂曰：下惠之妻，贤明有文，柳下既死，门人必存，将诔下惠，妻为之辞，陈列其文，莫能易之。