qí dōng guō jiāng zhě, táng gōng zhī qī, qí cuī zhù yù dōng guō yǎn zhī zǐ yě. měi ér yǒu sè. táng gōng sǐ, cuī zi diào ér shuō jiāng, suì yǔ yǎn móu qǔ zhī. jì jū qí shì, bǐ yú gōng gōng, zhuāng gōng tōng yān, zhòu rú cuī shì, cuī zi zhī zhī. yì rì, gōng yǐ cuī zi zhī guān cì shì rén, cuī zi yùn, gào yǒu jí bù chū, gōng dēng tái yǐ lín cuī zi zhī gōng, yóu tái shàng yǔ dōng guō jiāng xì, gōng xià cóng zhī, dōng guō jiāng bēn rù hù ér bì zhī, gōng tuī zhī yuē:" kāi yú." dōng guō jiāng yuē:" lǎo fū zài cǐ, wèi jí shōu fā." gōng yuē:" yú kāi cuī zi zhī jí yě, bù kāi?" cuī zi yǔ jiāng zì cè hù chū, bì mén, jù zhòng míng gǔ, gōng kǒng, yōng zhù ér gē. gōng qǐng yú cuī shì yuē:" gū zhī yǒu zuì yǐ, qǐng gǎi xīn shì wú zi. ruò bù xìn, qǐng méng." cuī zǐ yuē:" chén bù gǎn wén mìng." nǎi bì zhī. gōng yòu qǐng yú cuī shì zhī zǎi yuē:" qǐng jiù xiān jūn zhī miào ér sǐ yān." cuī shì zhī zǎi yuē:" jūn zhī chén zhù, yǒu jí bù zài, shì chén bù gǎn wén mìng." gōng yú qiáng ér táo, cuī shì shè gōng zhōng zhǒng, gōng fǎn duò, suì shì gōng. xiān shì shí, dōng guō jiāng yǔ qián fū zǐ táng wú jiù jù rù, cuī zi ài zhī, shǐ wèi xiāng shì, cuī zi qián qī zǐ èr rén dà zǐ chéng shǎo zǐ qiáng. jí jiāng rù hòu, shēng èr zǐ míng chéng. chéng yǒu jí, cuī zi fèi chéng, ér yǐ míng wèi hòu. chéng shǐ rén qǐng cuī yì yǐ lǎo, cuī zi āi ér xǔ zhī. táng wú jiù yǔ dōng guō yǎn zhēng ér bù chéng, chéng yǔ qiáng nù, jiāng yù shā zhī, yǐ gào qìng fēng. qìng fēng, qí dài fū yě, yīn yǔ cuī shì zhēng quán, yù qí xiāng miè yě. wèi èr zǐ yuē:" shā zhī." yú shì èr zi guī shā táng wú jiù dōng guō yǎn yú cuī zi zhī tíng. cuī zi nù, sù zhī yú qìng shì yuē:" wú bù xiào, yǒu zi bù néng jiào yě, yǐ zhì yú cǐ. wú shì fū zǐ, guó rén zhī suǒ zhī yě, wéi rǔ shǐ zhě, bù kě yǐ yǐ." qìng fēng nǎi shǐ lú pú piè shuài tú zhòng, yǔ guó rén fén qí kù jiù, ér shā chéng jiāng. cuī shì zhī qī yuē:" shēng ruò cǐ, bù ruò sǐ." suì zì jīng ér sǐ. cuī zi guī jiàn kù jiù jiē fén, qī zǐ jiē sǐ, yòu zì jīng ér sǐ. jūn zǐ yuē:" dōng guō jiāng shā yī guó jūn ér miè sān shì, yòu cán qí shēn, kě wèi bù xiáng yǐ." shī yuē:" zhī yè wèi yǒu hài, běn shí xiān bài." cǐ zhī wèi yě.
齐东郭姜者,棠公之妻,齐崔杼御东郭偃之姊也。美而有色。棠公死,崔子吊而说姜,遂与偃谋娶之。既居其室,比于公宫,庄公通焉,骤如崔氏,崔子知之。异日,公以崔子之冠赐侍人,崔子愠,告有疾不出,公登台以临崔子之宫,由台上与东郭姜戏,公下从之,东郭姜奔入户而闭之,公推之曰:“开余。”东郭姜曰:“老夫在此,未及收发。”公曰:“余开崔子之疾也,不开?”崔子与姜自侧户出,闭门,聚众鸣鼓,公恐,拥柱而歌。公请于崔氏曰:“孤知有罪矣,请改心事吾子。若不信,请盟。”崔子曰:“臣不敢闻命。”乃避之。公又请于崔氏之宰曰:“请就先君之庙而死焉。”崔氏之宰曰:“君之臣杼,有疾不在,侍臣不敢闻命。”公踰墙而逃,崔氏射公中踵,公反堕,遂弒公。先是时,东郭姜与前夫子棠毋咎俱入,崔子爱之,使为相室,崔子前妻子二人大子城、少子强。及姜入后,生二子明、成。成有疾,崔子废成,而以明为后。成使人请崔邑以老,崔子哀而许之。棠毋咎与东郭偃争而不成,成与强怒,将欲杀之,以告庆封。庆封,齐大夫也,阴与崔氏争权,欲其相灭也。谓二子曰:“杀之。”于是二子归杀棠毋咎东郭偃于崔子之庭。崔子怒,愬之于庆氏曰:“吾不肖,有子不能教也,以至于此。吾事夫子,国人之所知也,唯辱使者,不可以已。”庆封乃使卢蒲嫳帅徒众,与国人焚其库厩,而杀成、姜。崔氏之妻曰:“生若此,不若死。”遂自经而死。崔子归见库厩皆焚,妻子皆死,又自经而死。君子曰:“东郭姜杀一国君而灭三室,又残其身,可谓不祥矣。”诗曰:“枝叶未有害,本实先败。”此之谓也。
sòng yuē: qí dōng guō jiāng, cuī zhù zhī qī, huò luàn zhuāng gōng, wú jiù shì yī, huò jí míng chéng, zhēng yì xiāng shā, fù mǔ wú liáo, cuī shì suì miè.
颂曰:齐东郭姜,崔杼之妻,惑乱庄公,毋咎是依,祸及明成,争邑相杀,父母无聊,崔氏遂灭。