wèi jī zhě, wèi hóu zhī nǚ, qí huán gōng zhī fū rén yě. huán gōng hǎo yín lè, wèi jī wèi zhī bù tīng zhèng wèi zhī yīn. huán gōng yòng guǎn zhòng níng qī, xíng bà dào, zhū hóu jiē cháo, ér wèi dú bù zhì. huán gōng yǔ guǎn zhòng móu fá wèi. bà cháo rù guī, wèi jī wàng jiàn huán gōng, tuō zān ěr, jiě huán pèi, xià táng zài bài, yuē:" yuàn qǐng wèi zhī zuì." huán gōng yuē:" wú yǔ wèi wú gù, jī hé qǐng yé?" duì yuē:" qiè wén zhī: rén jūn yǒu sān sè, xiǎn rán xǐ lè róng mào yín lè zhě, zhōng gǔ jiǔ shí zhī sè. jì rán qīng jìng yì qì chén yì zhě, sàng huò zhī sè. fèn rán chōng mǎn shǒu zú jīn dòng zhě, gōng fá zhī sè. jīn qiè wàng jūn jǔ zhǐ gāo, sè lì yīn yáng, yì zài wèi yě, shì yǐ qǐng yě." huán gōng xǔ nuò. míng rì lín cháo, guǎn zhòng qū jìn yuē:" jūn zhī lì cháo yě, gōng ér qì xià, yán zé xú, wú fá guó zhī zhì, shì shì wèi yě." huán gōng yuē:" shàn." nǎi lì wèi jī wèi fū rén, hào guǎn zhòng wèi zhòng fù. yuē:" fū rén zhì nèi, guǎn zhòng zhì wài. guǎ rén suī yú, zú yǐ lì yú shì yǐ." jūn zǐ wèi wèi jī xìn ér yǒu xíng. shī yuē:" zhǎn rú zhī rén xī, bāng zhī yuàn yě."
卫姬者,卫侯之女,齐桓公之夫人也。桓公好淫乐,卫姬为之不听郑卫之音。桓公用管仲宁戚,行霸道,诸侯皆朝,而卫独不至。桓公与管仲谋伐卫。罢朝入闺,卫姬望见桓公,脱簪珥,解环佩,下堂再拜,曰:“愿请卫之罪。”桓公曰:“吾与卫无故,姬何请耶?”对曰:“妾闻之:人君有三色,显然喜乐容貌淫乐者,钟鼓酒食之色。寂然清静意气沉抑者,丧祸之色。忿然充满手足矜动者,攻伐之色。今妾望君举趾高,色厉音扬,意在卫也,是以请也。”桓公许诺。明日临朝,管仲趋进曰:“君之莅朝也,恭而气下,言则徐,无伐国之志,是释卫也。”桓公曰:“善。”乃立卫姬为夫人,号管仲为仲父。曰:“夫人治内,管仲治外。寡人虽愚,足以立于世矣。”君子谓卫姬信而有行。诗曰:“展如之人兮,邦之媛也。”
sòng yuē: qí huán wèi jī, zhōng kuǎn chéng xìn, gōng hǎo yín lè, jī wèi xiū shēn, wàng sè qǐng zuì, huán gōng jiā yān, jué shǐ zhì nèi, lì wèi fū rén.
颂曰:齐桓卫姬,忠款诚信,公好淫乐,姬为修身,望色请罪,桓公加焉,厥使治内,立为夫人。