qí xiāng yàn zǐ pū yù zhī qī yě. hào yuē mìng fù. yàn zǐ jiāng chū, mìng fù kuī qí fū wèi xiāng yù, yōng dà gài, cè sì mǎ, yì qì yáng yáng, shén zì de yě. jì guī, qí qī yuē:" yí yǐ zi zhī bēi qiě jiàn yě." fū yuē:" hé yě?" qī yuē:" yàn zǐ zhǎng bù mǎn sān chǐ, shēn xiāng qí guó, míng xiǎn zhū hóu. jīn zhě wú cóng mén jiān guān qí zhì qì, xún xún zì xià, sī niàn shēn yǐ. jīn zi shēn cháng bā chǐ, nǎi wèi zhī pū yù ěr, rán zi zhī yì yáng yáng ruò zì zú zhě, qiè shì yǐ qù yě." qí fū xiè yuē:" qǐng zì gǎi hé rú?" qī yuē:" shì huái yàn zǐ zhī zhì, ér jiā yǐ bā chǐ zhī zhǎng yě. fū gōng rén yì, shì míng zhǔ, qí míng bì yáng yǐ. qiě wú wén níng róng yú yì ér jiàn, bù xū jiāo yǐ guì." yú shì qí fū nǎi shēn zì zé, xué dào qiān xùn, cháng ruò bù zú. yàn zǐ guài ér wèn qí gù, jù yǐ shí duì. yú shì yàn zǐ xián qí néng nà shàn zì gǎi, shēng zhū jǐng gōng, yǐ wéi dài fū, xiǎn qí qī yǐ wéi mìng fù. jūn zǐ wèi mìng fù zhī shàn. gù xián rén zhī suǒ yǐ chéng zhě, qí dào bó yǐ, fēi tè shī fū péng yǒu xiāng yǔ qiē cuō yě, fēi pǐ yì jū duō yān. shī yuē:" gāo shān yǎng zhǐ, jǐng xíng xíng zhǐ." yán dāng cháng xiàng wèi qí shàn yě.
齐相晏子仆御之妻也。号曰命妇。晏子将出,命妇窥其夫为相御,拥大盖,策驷马,意气洋洋,甚自得也。既归,其妻曰:“宜矣子之卑且贱也。”夫曰:“何也?”妻曰:“晏子长不满三尺,身相齐国,名显诸侯。今者吾从门间观其志气,恂恂自下,思念深矣。今子身长八尺,乃为之仆御耳,然子之意洋洋若自足者,妾是以去也。”其夫谢曰:“请自改何如?”妻曰:“是怀晏子之智,而加以八尺之长也。夫躬仁义,事明主,其名必扬矣。且吾闻宁荣于义而贱,不虚骄以贵。”于是其夫乃深自责,学道谦逊,常若不足。晏子怪而问其故,具以实对。于是晏子贤其能纳善自改,升诸景公,以为大夫,显其妻以为命妇。君子谓命妇知善。故贤人之所以成者,其道博矣,非特师傅朋友相与切磋也,妃匹亦居多焉。诗曰:“高山仰止,景行行止。”言当常向为其善也。
sòng yuē: qí xiāng yù qī, kuāng fū yǐ dào, míng yán jiāo gōng, xún xún zì xiào, fū gǎi yì xíng, xué wèn mí yǐ, yàn zǐ shēng zhī, liè yú jūn zǐ.
颂曰:齐相御妻,匡夫以道,明言骄恭,恂恂自效,夫改易行,学问靡已,晏子升之,列于君子。