zhì dào wú yán, fēi lì yán wú yǐ míng qí lǐ dà xiàng wú xíng, fēi lì xiàng wú yǐ cè qí ào. dào xiàng zhī miào, fēi yán bù jīn jīn yán zhī miào, fēi xué bù chuán. wèi yǒu bù yīn xué ér jiàn dào, bù jiǎ xué yǐ guāng shēn zhě yě.
至道無言，非立言無以明其理；大象無形，非立象無以測其奧。道象之妙，非言不津；津言之妙，非學不傳。未有不因學而鑒道，不假學以光身者也。

fū jiǎn sāo yǐ wèi sī, zhī wèi jiān wán, huì yǐ fǔ fú, zé wáng hóu fú zhī rén xué wèi lǐ yí, diāo yǐ wén zǎo, ér shì rén róng zhī. jiǎn zhī bù sāo, zé sù sī dù yú kuāng lóng rén zhī bù xué, zé cái zhì fǔ yú xīn xiōng. hǎi bàng wèi pōu, zé míng zhū bù xiǎn kūn zhú wèi duàn, zé gāng fèng yīn bù zhāng xìng qíng wèi liàn, zé shén míng bù fā. pì zhū jīn mù, jīn xìng bāo shuǐ, mù xìng cáng huǒ, gù liàn jīn zé shuǐ chū, zuān mù ér huǒ shēng. rén néng wù xué, zuān liàn qí xìng, zé cái huì fā yǐ. qīng chū yú lán, ér qīng yú lán, rǎn shǐ rán yě bīng shēng yú shuǐ, ér lěng yú shuǐ, hán shǐ rán yě. jìng chū yú jīn, ér míng yú jīn, yíng shǐ rán yě róng yí zhī zǐ, shēng ér tóng shēng, zhǎng ér yì yǔ, jiào shǐ rán yě. shān bào yù ér cǎo mù rùn yān, chuān zhù zhū ér àn bù kū yān, kǒu nà zī wèi ér bǎi jié féi yān, xīn shòu diǎn gào ér wǔ xìng tōng yān. gù bù dēng jùn lǐng, bù zhī tiān zhī gāo bù kàn shēn gǔ, bù zhī dì zhī hòu bù yóu liù yì, bù zhī zhì zhī tàn. yuǎn ér guāng huá zhě, shì yě jìn ér yù míng zhě, xué yě. gù wú gān zhì jìn, fēi gào yǔ ér bù měi yuè jiàn xìng lì, fēi cuì lì ér bù xiān rén xìng huái huì, fēi jī xué ér bù chéng. yán qiǎn yǐ jí shēn, pī àn ér dǔ míng, bù kě yǐ chuán wén chēng, fēi děi yǐ fàn làn shàn yě.
夫繭繅以為絲，織為縑紈，繢以黼黻，則王侯服之；人學為禮儀，雕以文藻，而世人榮之。繭之不繅，則素絲蠹於筐籠；人之不學，則才智腐於心胸。海蚌未剖，則明珠不顯；昆竹未斷，則剛鳳音不彰；性情未煉，則神明不發。譬諸金木，金性苞水，木性藏火，故煉金則水出，鑽木而火生。人能務學，鑽煉其性，則才慧發矣。青出於藍，而青於藍，染使然也；冰生於水，而冷於水，寒使然也。鏡出於金，而明於金，瑩使然也；戎夷之子，生而同聲，長而異語，教使然也。山抱玉而草木潤焉，川貯珠而岸不枯焉，口納滋味而百節肥焉，心受典誥而五性通焉。故不登峻岭，不知天之高；不瞰深谷，不知地之厚；不游六藝，不知智之探。遠而光華者，飾也；近而愈明者，學也。故吳竿質勁，非筶羽而不美；越劍性利，非淬礪而不銛；人性懷慧，非積學而不成。沿淺以及深，披暗而睹明，不可以傳聞稱，非得以泛濫善也。

fū hái xiāng zhě xīn wù jiàn jiā, bù kě yǐ yī bù zhì yě mù xué zhě qíng chán diǎn sù, bù kě yǐ yī dú néng yě. gù wèi shān zhě, jī yú yī kuì zhī tǔ, yǐ chéng qiān zhàng zhī qiào záo jǐng zhě, qǐ yú sān cùn zhī kǎn, yǐ jiù wàn rèn zhī shēn. líng zhū rú dòu, bù jiàn qí zhǎng, dié suì ér dà duó shé rú zhǐ, bù jué qí sǔn, lèi shí ér zhé. xuán yán dī liū, zhōng néng chuān shí guī chē qiān suǒ, zú zhì duàn zhóu. shuǐ fēi shí zhī zuān, shéng fēi mù zhī jù, rán ér duàn chuān zhě, jī jiàn zhī suǒ chéng yě. ěr xíng wán ér tīng bù wén zhě, lóng yě mù xíng quán ér shì bù jiàn zhě, máng yě rén xìng měi ér bù jiàn dào zhě, bù xué yě. ěr zhī chū zhì, mù zhī shǐ mèi, bì bù lìn bǎi jīn nì yī qiān lǐ, rén bù shè xué, yóu xīn zhī lóng máng, bù zhī yuǎn qí míng shī yǐ gōng xīn shù, xìng zhī bì yě. gù xuān ní lín méi, shǒu bù shì juǎn zhòng shū chuí zú, kǒu bù chuò sòng yǒu yú è wò, zì suì qí zhǎng sū shēng huàn shuì, qīn zhuī qí gǔ. yǐ shèng xián zhī xìng, yóu hǎo xué wú juàn, shěn yōng rén kě dài zāi!
夫還鄉者心務見家，不可以一步至也；慕學者情纏典素，不可以一讀能也。故為山者，基於一簣之土，以成千丈之峭；鑿井者，起於三寸之坎，以就萬仞之深。靈珠如豆，不見其長，疊歲而大；鐸舌如指，不覺其損，累時而折。懸岩滴溜，終能穿石；規車牽索，卒至斷軸。水非石之鑽，繩非木之鋸，然而斷穿者，積漸之所成也。耳形完而聽不聞者，聾也；目形全而視不見者，盲也；人性美而不鑒道者，不學也。耳之初窒，目之始昧，必不吝百金逆醫千里，人不涉學，猶心之聾盲，不知遠祈明師以攻心術，性之蔽也。故宣尼臨沒，手不釋卷；仲舒垂卒，口不輟誦；有於惡臥，自碎其掌；蘇生患睡，親錐其股。以聖賢之性，猶好學無倦，矧庸人可怠哉！