jì shì jiāng fá zhuān yú, rǎn yǒu jì lù jiàn yú kǒng zǐ, yuē: jì shì jiāng yǒu shì yú zhuān yú. kǒng zǐ yuē: qiú, wú nǎi ěr shì guò yǔ? fū zhuān yú, xī zhě xiān wáng yǐ wèi dōng méng zhǔ, qiě zài bāng yù zhī zhōng yǐ, shì shè jì zhī chén yě. hé yǐ fá wèi? rǎn yǒu yuē: fū zǐ yù zhī, wú èr chén zhě jiē bù yù yě. kǒng zǐ yuē: qiú, zhōu rèn yǒu yán yuē: chén lì jiù liè, bù néng zhě zhǐ. wēi ér bù chí, diān ér bù fú, zé jiāng yān yòng bǐ xiāng yǐ? qiě ěr yán guò yǐ, hǔ sì chū yú xiá, guī yù huǐ yú dú zhōng, shì shuí zhī guò yǔ? rǎn yǒu yuē: jīn fū zhuān yú gù ér jìn yú fèi, jīn bù qǔ, hòu shì bì wèi zi sūn yōu. kǒng zǐ yuē: qiú, jūn zǐ jí fū shě yuē yù zhī ér bì wèi zhī cí. qiū yě wén, yǒu guó yǒu jiā zhě, bù huàn guǎ ér huàn bù jūn, bù huàn pín ér huàn bù ān. gài jūn wú pín, hé wú guǎ, ān wú qīng. fū rú shì, gù yuǎn rén bù fú zé xiū wén dé yǐ lái zhī, jì lái zhī, zé ān zhī. jīn yóu yǔ qiú yě xiāng fū zǐ, yuǎn rén bù fú ér bù néng lái yě, bāng fēn bēng lí xī ér bù néng shǒu yě, ér móu dòng gān gē yú bāng nèi. wú kǒng jì sūn zhī yōu bù zài zhuān yú, ér zài xiāo qiáng zhī nèi yě.
季氏將伐顓臾，冉有、季路見於孔子，曰：「季氏將有事於顓臾。」孔子曰：「求，無乃爾是過與？夫顓臾，昔者先王以為東蒙主，且在邦域之中矣，是社稷之臣也。何以伐為？」冉有曰：「夫子欲之，吾二臣者皆不欲也。」孔子曰：「求，周任有言曰：『陳力就列，不能者止。』危而不持，顛而不扶，則將焉用彼相矣？且爾言過矣，虎兕出於柙，龜玉毀於櫝中，是誰之過與？」冉有曰：「今夫顓臾固而近於費，今不取，後世必為子孫憂。」孔子曰：「求，君子疾夫舍曰欲之而必為之辭。丘也聞，有國有家者，不患寡而患不均，不患貧而患不安。蓋均無貧，和無寡，安無傾。夫如是，故遠人不服則修文德以來之，既來之，則安之。今由與求也相夫子，遠人不服而不能來也，邦分崩離析而不能守也，而謀動干戈於邦內。吾恐季孫之憂不在顓臾，而在蕭牆之內也。」

kǒng zǐ yuē: tiān xià yǒu dào, zé lǐ lè zhēng fá zì tiān zǐ chū tiān xià wú dào, zé lǐ lè zhēng fá zì zhū hóu chū. zì zhū hóu chū, gài shí shì xī bù shī yǐ zì dài fū chū, wǔ shì xī bù shī yǐ péi chén zhí guó mìng, sān shì xī bù shī yǐ. tiān xià yǒu dào, zé zhèng bù zài dài fū tiān xià yǒu dào, zé shù rén bù yì.
孔子曰：「天下有道，則禮樂征伐自天子出；天下無道，則禮樂征伐自諸侯出。自諸侯出，蓋十世希不失矣；自大夫出，五世希不失矣；陪臣執國命，三世希不失矣。天下有道，則政不在大夫；天下有道，則庶人不議。」

kǒng zǐ yuē: lù zhī qù gōng shì wǔ shì yǐ, zhèng dǎi yú dài fū sì shì yǐ, gù fū sān huán zhī zǐ sūn wēi yǐ.
孔子曰：「祿之去公室五世矣，政逮於大夫四世矣，故夫三桓之子孫微矣。」

kǒng zǐ yuē: yì zhě sān yǒu, sǔn zhě sān yǒu. yǒu zhí yǒu liàng yǒu duō wén, yì yǐ yǒu biàn pì yǒu shàn róu yǒu biàn nìng, sǔn yǐ.
孔子曰：「益者三友，損者三友。友直、友諒、友多聞，益矣；友便辟、友善柔、友便佞，損矣。」

kǒng zǐ yuē: yì zhě sān lè, sǔn zhě sān lè. lè jié lǐ lè lè dào rén zhī shàn lè duō xián yǒu, yì yǐ lè jiāo lè lè yì yóu lè yàn lè, sǔn yǐ.
孔子曰：「益者三樂，損者三樂。樂節禮樂、樂道人之善、樂多賢友，益矣；樂驕樂、樂佚游、樂宴樂，損矣。」

kǒng zǐ yuē: shì yú jūn zǐ yǒu sān qiān: yán wèi jí zhī ér yán wèi zhī zào, yán jí zhī ér bù yán wèi zhī yǐn, wèi jiàn yán sè ér yán wèi zhī gǔ.
孔子曰：「侍於君子有三愆：言未及之而言謂之躁，言及之而不言謂之隱，未見顏色而言謂之瞽。」

kǒng zǐ yuē: jūn zǐ yǒu sān jiè: shǎo zhī shí, xuè qì wèi dìng, jiè zhī zài sè jí qí zhuàng yě, xuè qì fāng gāng, jiè zhī zài dòu jí qí lǎo yě, xuè qì jì shuāi, jiè zhī zài dé.
孔子曰：「君子有三戒：少之時，血氣未定，戒之在色；及其壯也，血氣方剛，戒之在斗；及其老也，血氣既衰，戒之在得。」

kǒng zǐ yuē: jūn zǐ yǒu sān wèi: wèi tiān mìng, wèi dà rén, wèi shèng rén zhī yán. xiǎo rén bù zhī tiān mìng ér bù wèi yě, xiá dà rén, wǔ shèng rén zhī yán.
孔子曰：「君子有三畏：畏天命，畏大人，畏聖人之言。小人不知天命而不畏也，狎大人，侮聖人之言。」

kǒng zǐ yuē: shēng ér zhī zhī zhě shàng yě, xué ér zhī zhī zhě cì yě kùn ér xué zhī yòu qí cì yě. kùn ér bù xué, mín sī wèi xià yǐ.
孔子曰：「生而知之者上也，學而知之者次也；困而學之又其次也。困而不學，民斯為下矣。」

kǒng zǐ yuē: jūn zǐ yǒu jiǔ sī: shì sī míng, tīng sī cōng, sè sī wēn, mào sī gōng, yán sī zhōng, shì sī jìng, yí sī wèn, fèn sī nán, jiàn dé sī yì.
孔子曰：「君子有九思：視思明，聽思聰，色思溫，貌思恭，言思忠，事思敬，疑思問，忿思難，見得思義。」

kǒng zǐ yuē: jiàn shàn rú bù jí, jiàn bù shàn rú tàn tāng wú jiàn qí rén yǐ. wú wén qí yǔ yǐ. yǐn jū yǐ qiú qí zhì, xíng yì yǐ dá qí dào wú wén qí yǔ yǐ, wèi jiàn qí rén yě.
孔子曰：「見善如不及，見不善如探湯；吾見其人矣。吾聞其語矣。隱居以求其志，行義以達其道；吾聞其語矣，未見其人也。」

qí jǐng gōng yǒu mǎ qiān sì, sǐ zhī rì, mín wú dé ér chēng yān bó yí shū qí è yú shǒu yáng zhī xià, mín dào yú jīn chēng zhī. qí sī zhī wèi yǔ?
齊景公有馬千駟，死之日，民無德而稱焉；伯夷、叔齊餓於首陽之下，民到於今稱之。其斯之謂與？」

chén kàng wèn yú bó yú yuē: zi yì yǒu yì wén hū? duì yuē: wèi yě. cháng dú lì, lǐ qū ér guò tíng, yuē: xué shī hū? duì yuē: wèi yě. bù xué shī, wú yǐ yán. lǐ tuì ér xué shī. tā rì, yòu dú lì, lǐ qū ér guò tíng, yuē: xué lǐ hū? duì yuē: wèi yě. bù xué lǐ, wú yǐ lì. lǐ tuì ér xué lǐ. wén sī èr zhě. chén kàng tuì ér xǐ yuē: wèn yī de sān, wén shī, wén lǐ, yòu wén jūn zǐ zhī yuǎn qí zi yě.
陳亢問於伯魚曰：「子亦有異聞乎？」對曰：「未也。嘗獨立，鯉趨而過庭，曰：『學《詩》乎？』對曰：『未也。』『不學《詩》，無以言。』鯉退而學《詩》。他日，又獨立，鯉趨而過庭，曰：『學《禮》乎？』對曰：『未也。』『不學《禮》，無以立。』鯉退而學《禮》。聞斯二者。」陳亢退而喜曰：「問一得三，聞《詩》，聞《禮》，又聞君子之遠其子也。」

bāng jūn zhī qī, jūn chēng zhī yuē fū rén, fū rén zì chēng yuē xiǎo tóng bāng rén chēng zhī yuē jūn fū rén, chēng zhū yì bāng yuē guǎ xiǎo jūn yì bāng rén chēng zhī yì yuē jūn fū rén.
邦君之妻，君稱之曰夫人，夫人自稱曰小童；邦人稱之曰君夫人，稱諸異邦曰寡小君；異邦人稱之亦曰君夫人。