líng zhōu yán jǐng, shēn wǔ bǎi yú chǐ, jiē shí yě. shàng xià shén kuān guǎng, dú zhōng jiān shāo xiá, wèi zhī zhàng gǔ yāo. jiù zì jí dǐ yòng bǎi mù wèi gàn, shàng chū jǐng kǒu, zì mù gàn chuí gěng ér xià, fāng néng zhì shuǐ. jǐng cè shè dà chē jiǎo zhī. suì jiǔ, jǐng gàn cuī bài, lǚ yù xīn zhī, ér jǐng zhōng yīn qì xí rén, rù zhě zhé sǐ, wú yuán cuò shǒu. wéi hóu yǒu yǔ rù jǐng, zé yīn qì suí yǔ ér xià, shāo kě shī gōng, yǔ jīng fù zhǐ. hòu yǒu rén yǐ yī mù pán, mǎn zhōng zhù shuǐ, pán dǐ wèi xiǎo qiào, shāi shuǐ yī rú yǔ diǎn, shè yú jǐng shàng, wèi zhī yǔ pán, lìng shuǐ xià zhōng rì bù jué. rú cǐ shù yuè, jǐng gàn wèi zhī yī xīn, ér líng jǐng zhī lì fù jiù.
陵州鹽井，深五百餘尺，皆石也。上下甚寬廣，獨中間稍狹，謂之杖鼓腰。舊自吉底用柏木為榦，上出井口，自木榦垂綆而下，方能至水。井側設大車絞之。歳久，井榦摧敗，屢欲新之，而井中陰氣襲人，入者輒死，無緣措手。惟侯有雨入井，則陰氣隨雨而下，稍可施工，雨睛復止。後有人以一木盤，滿中貯水，盤底為小竅，釃水一如雨點，設於井上，謂之雨盤，令水下終日不絕。如此數月，井榦為之一新，而陵井之利復舊。

shì rén yǐ zhú mù yá gǔ zhī lèi wèi jiào zǐ, zhì rén hóu zhōng chuī zhī, néng zuò rén yán, wèi zhī sǎng jiào zǐ. cháng yǒu bìng yīn zhě, wèi rén suǒ ruò, fán yuān wú yǐ zì yán. tīng sòng zhě shì qǔ jiào zǐ lìng sǎng zhī, zuò shēng rú kuǐ lěi zi. cū néng biàn qí yī èr, qí yuān huò shēn. cǐ yì kě jì yě.
世人以竹、木、牙、骨之類為叫子，置人喉中吹之，能作人言，謂之「顙叫子」。嘗有病瘖者，為人所若，煩冤無以自言。聽訟者試取叫子令顙之，作聲如傀儡子。粗能辨其一二，其冤獲申。此亦可記也。

bǎo yuán zhōng, dǎng xiàng fàn sāi, shí xīn mù wàn shèng jūn, wèi xí zhàn chén, yù kòu duō běi. dí qīng wèi jiāng, yī rì jǐn qǔ wàn shèng qí fù hǔ jì jūn, shǐ zhī chū zhàn. lǔ wàng qí qí, yì zhī, quán jūn jìng qū, wèi hǔ yì suǒ pò, dài wú yí lèi. yòu qīng zài jīng yuán, cháng yǐ guǎ dāng zhòng, dù bì yǐ qí shèng. yù jiè jūn zhōng, jǐn shě gōng nǔ, jiē zhí duǎn bīng qì. lìng jūn zhōng: wén zhēng yī shēng zé zhǐ zài shēng zé yán zhèn ér yáng què zhēng shēng zhǐ zé dà hū ér tū zhī. shì zú jiē rú qí jiào. cái yù dí, wèi jiē zhàn, jù shēng zhēng, shì zú jiē zhǐ zài shēng, jiē què. lǔ rén dà xiào, xiāng wèi yuē: shú wèi dí tiān shǐ yǒng? shí lǔ rén wèi qīng wèi tiān shǐ zhēng shēng zhǐ, hū qián tū zhī, lǔ bīng dà luàn, xiāng róu jiàn sǐ zhě, bù kě shèng jì yě.
寶元中，党項犯塞，時新募萬勝軍，未習戰陳，遇寇多北。狄青為將，一日盡取萬勝旗付虎冀軍，使之出戰。虜望其旗，易之，全軍徑趨，為虎翼所破，殆無遺類。又青在涇、原，嘗以寡當眾，度必以奇勝。預戒軍中，盡舍弓弩，皆執短兵器。令軍中：聞鉦一聲則止；再聲則嚴陣而陽卻；鉦聲止則大呼而突之。士卒皆如其教。才遇敵，未接戰，遽聲鉦，士卒皆止；再聲，皆卻。虜人大笑，相謂曰：「孰謂狄天使勇？」時虜人謂青為「天使」鉦聲止，忽前突之，虜兵大亂，相蹂踐死者，不可勝計也。

wáng yuán zé shù suì shí, kè yǒu yǐ yī zhāng yī lù tóng lóng yǐ wèn pāng: hé zhě shì zhāng, hé zhě shì lù? pāng shí wèi shí, liáng jiǔ duì yuē: zhāng biān zhě shì lù, lù biān zhě shì zhāng. kè dà qí zhī.
王元澤數歳時，客有以一麞一鹿同籠以問雱：「何者是麞，何者是鹿？」雱實未識，良久對曰：「麞邊者是鹿，鹿邊者是麞。」客大奇之。

shǎn xī yīn hóng shuǐ xià dà shí, sāi shān jiàn zhōng, shuǐ suì héng liú wèi hài. shí zhī dà yǒu rú wū zhě, rén lì bù néng qù, zhōu xiàn huàn zhī. léi jiǎn fū wèi xiàn lìng, nǎi shǐ rén gè yú shí xià chuān yī xué, dù rú shí dà, wǎn shí rén xué jiào zhī, shuǐ huàn suì xī yě.
陝西因洪水下大石，塞山澗中，水遂橫流為害。石之大有如屋者，人力不能去，州縣患之。雷簡夫為縣令，乃使人各於石下穿一穴，度如石大，挽石人穴窖之，水患遂息也。

sū zhōu zhì kūn shān xiàn fán liù shí lǐ, jiē qiǎn shuǐ, wú lù tú, mín pō bìng shè. jiǔ yù wèi zhǎng dī, dàn sū zhōu jiē zé guó, wú chù qiú tǔ. jiā yòu zhōng, rén yǒu xiàn jì, jiù shuǐ zhōng yǐ qú chú lěi wèi qiáng, zāi liǎng xíng, xiāng qù sān chǐ. qù qiáng liù zhàng yòu wèi yī qiáng, yì rú cǐ. lù shuǐ zhōng yū ní shí qú chú zhōng, hòu gàn, zé yǐ shuǐ chē quǎn qù liǎng qiáng zhī jiān jiù shuǐ. qiáng jiān liù zhàng jiē tǔ, liú qí bàn yǐ wèi dī jiǎo, jué qí bàn wèi qú, qǔ tǔ yǐ wèi dī, měi sān sì lǐ zé wèi yī qiáo, yǐ tōng nán běi zhī shuǐ. bù rì dī chéng, zhì jīn wèi lì.
蘇州至崑山縣凡六十里，皆淺水，無陸途，民頗病涉。久欲為長堤，但蘇州皆澤國，無處求土。嘉祐中，人有獻計，就水中以蘧芻癗為牆，栽兩行，相去三尺。去牆六丈又為一牆，亦如此。漉水中淤泥實蘧蒢中，候干，則以水車畎去兩牆之間舊水。牆間六丈皆土，留其半以為堤腳，掘其半為渠，取土以為堤，每三四里則為一橋，以通南北之水。不日堤成，至今為利。

chén shù gǔ mì zhí zhī jiàn zhōu pǔ chéng xiàn rì, yǒu rén shī wù, bǔ dé mò zhī de wèi dào zhě. shù gǔ nǎi dài zhī yuē: mǒu miào yǒu yī zhōng, néng biàn dào, zhì líng! shǐ rén yíng zhì hòu gé cí zhī, yǐn qún qiú lì zhōng qián, zì chén bù wèi dào zhě, mō zhī zé wú shēng wèi dào zhě mō zhī zé yǒu shēng. shù gǔ zì lǜ tóng zhí, dǎo zhōng shén sù, jì qì, yǐ wéi wéi zhī, nǎi yīn shǐ rén yǐ mò tú zhōng, liáng jiǔ, yǐn qiú zhú yī lìng yǐn shǒu rù wéi mō zhī, chū nǎi yàn qí shǒu, jiē yǒu mò. wéi yǒu yī qiú wú mò, xùn zhī, suì chéng wèi dào. gài kǒng zhōng yǒu shēng, bù gǎn mō yě. cǐ yì gǔ zhī fǎ, chū yú xiǎo shuō.
陳述古密直知建州浦城縣日，有人失物，捕得莫知的為盜者。述古乃紿之曰：「某廟有一鍾，能辨盜，至靈！」使人迎置後閤祠之，引群囚立鍾前，自陳不為盜者，摸之則無聲；為盜者摸之則有聲。述古自率同職，禱鍾甚肅，祭訖，以帷帷之，乃陰使人以墨塗鍾，良久，引囚逐一令引手入帷摸之，出乃驗其手，皆有墨。唯有一囚無墨，訊之，遂承為盜。蓋恐鐘有聲，不敢摸也。此亦古之法，出於小說。