xuān zhōu níng guó xiàn duō jī shǒu shé, qí zhǎng yíng chǐ, hēi lín bái zhāng, liǎng shǒu wén cǎi tóng, dàn yī shǒu nì lín ěr. rén jiā tíng kǎn jiān, dòng yǒu shù shí tóng kōng, lüè rú qiū yǐn.
宣州寧國縣多積首蛇，其長盈尺，黑鱗白章，兩首文彩同，但一首逆鱗耳。人家庭檻間，動有數十同空，略如蚯蚓。

xìn zhōu qiān shān xiàn yǒu kǔ quán, liú yǐ wèi jiàn. yì qí shuǐ áo zhī, zé chéng dǎn fán. pēng dǎn fán zé chéng tóng áo dǎn fán tiě fǔ, jiǔ zhī yì huà wèi tóng. shuǐ néng wèi tóng, wù zhī biàn huà, gù bù kě cè. àn huáng dì sù wèn yǒu tiān wǔ xíng, dì wǔ xíng, tǔ zhī suǒ zài tiān wèi shī, tǔ néng shēng jīn shí, shī yì néng shēng jīn shí, cǐ qí yàn yě. yòu shí xué zhōng shuǐ, suǒ dī jiē wèi zhōng rǔ yīn niè. chūn qiū fēn shí, jí jǐng quán zé jié shí huā dà zhī xià, zé shēng yīn jīng shí, jiē shī zhī suǒ huà yě. rú mù zhī qì zài tiān wèi fēng, mù néng shēng huǒ, fēng yì néng shēng huǒ. gài wǔ xíng zhī xìng yě.
信州鉛山縣有苦泉，流以為澗。挹其水熬之，則成膽礬。烹膽礬則成銅；熬膽礬鐵釜，久之亦化為銅。水能為銅，物之變化，固不可測。按《黃帝素問》有「天五行，地五行，土之所在天為濕，土能生金石，濕亦能生金石，」此其驗也。又石穴中水，所滴皆為鍾乳、殷孽。春秋分時，汲井泉則結石花；大之下，則生陰精石，皆濕之所化也。如木之氣在天為風，木能生火，風亦能生火。蓋五行之性也。

gǔ zhī jié rú jīn zhī hǔ fú, qí yòng zé yǒu guī zhāng lóng hǔ zhī bié, jiē dú, jiāng zhī yīng dàng shì yě. hàn rén suǒ chí jié, nǎi gǔ zhī máo yě. yú zài hàn dōng, dé yī yù hǔ, měi yù ér wēi hóng, hān hān rú zuì jī, wēn rùn míng jié, huò yún jí méi guī yě. gǔ rén yǒu yǐ wèi bì zhě, chūn guān yǐ bái hǔ lǐ xī fāng shì yě. yǒu yǐ wèi huò zhě, zuǒ chuán jiā yǐ yù hǔ èr shì yě. yǒu yǐ wèi ruì jié zhě, shān guó yòng hǔ jié shì yě.
古之節如今之虎符，其用則有圭璋龍虎之別，皆櫝，將之英盪是也。漢人所持節，乃古之旄也。余在漢東，得一玉琥，美玉而微紅，酣酣如醉肌，溫潤明潔，或雲即玫瑰也。古人有以為幣者，《春官》「以白琥禮西方」是也。有以為貨者，《左傳》「加以玉琥二」是也。有以為瑞節者，「山國用虎節」是也。

jiāng hú jiān wéi wèi dà fēng dù. dōng yuè fēng zuò yǒu jiàn, chuán xíng kě yǐ wèi bèi wéi shèng xià fēng qǐ yú gù xì jiān, wǎng wǎng lí nán. céng wén jiāng guó jiǎ rén yǒu yī shù, kě miǎn cǐ huàn. dà fán xià yuè fēng jǐng, xū zuò yú wǔ hòu. yù xíng chuán zhě, wǔ gǔ chū qǐ, shì xīng yuè míng jié, sì jì zhì dì, jiē wú yún qì, biàn kě xíng zhì yú sì shí jí zhǐ. rú cǐ, wú fù yǔ bào fēng yù yǐ. guó zi bó shì lǐ yuán guī yún: píng shēng yóu jiāng hú, wèi cháng yù fēng, yòng cǐ shù.
江湖間唯畏大風度。冬月風作有漸，船行可以為備；唯盛夏風起於顧盻間，往往罹難。曾聞江國賈人有一術，可免此患。大凡夏月風景，須作於午後。欲行船者，五鼓初起，視星月明潔，四際至地，皆無雲氣，便可行；至於巳時即止。如此，無復與暴風遇矣。國子博士李元規云：「平生游江湖，未嘗遇風，用此術。」

yú shǐ lǔ, zhì gǔ qì dān jiè, dà jì bá rú chē gài. zhōng guó wú cǐ dà zhě. qí dì míng jì, kǒng qí yīn cǐ yě, rú yáng zhōu yí yáng jīng zhōu yí jīng zhī lèi. jīng huò wèi chǔ, chǔ yì jīng mù zhī bié míng yě.
余使虜，至古契丹界，大薊茇如車蓋。中國無此大者。其地名薊，恐其因此也，如楊州宜楊、荊州宜荊之類。荊或為楚，楚亦荊木之別名也。

diāo yuē shǐ qì dān, xì wèi sì jù shī yuē: chēn yàn yí lí bì, kàn fáng hè bá zhī. jiàn xíng sān pǐ liè, mì cì shí pí lí. jiē jì shí yě. yí lí bì, guān míng, rú zhōng guó zhí zhèng guān. jiā bá zhī, rú zhí yī fáng gé. pǐ liè, xiǎo mù yīng, yǐ sè líng mù wèi zhī, rú huáng qī. pí lí, xíng rú shǔ ér dà, xué jū, shí guǒ gǔ, shì ròu, dí rén wèi zhēn shàn, wèi rú zi ér cuì.
刁約使契丹，戲為四句詩曰：「抻燕移離畢，看房賀跋支。餞行三匹裂，密賜十貔狸。」皆紀實也。移離畢，官名，如中國執政官。加跋支，如執衣防閣。匹裂，小木罌，以色綾木為之，如黃漆。貔狸，形如鼠而大，穴居，食果谷，嗜肉，狄人為珍膳，味如子而脆。

chén wén zhōng wèi shū mì, yī rì, rì yù méi shí, hū yǒu zhōng rén xuān zhào. jì rù yòu yē, yǐ hūn hēi, suì yǐn rù jìn zhōng. qū qǔ xíng shén jiǔ, shí jiàn yǒu lián wéi dēng zhú, jiē mò zhī hé chù. yǐ ér dào yī xiǎo diàn, diàn qián yǒu liǎng huā kǎn, yǐ yǒu shù rén xiān zhì, jiē lì tíng zhōng. diàn shàng chuí lián, là zhú shí yú jù ér yǐ. xiāng jì ér zhì zhě fán qī rén, zhōng shǐ nǎi zòu bān qí. wéi jì wén zhōng dīng wèi dù hào sān rén, qí sì rén wàng zhī. dù hào shí shàng wèi guǎn zhí. liáng jiǔ, chéng yú zì gōng zhōng chū, dēng zhú yì bù guò shù shí ér yǐ. yàn jù shén shèng. juǎn lián, lìng bù bài, shēng diàn jiù zuò. yù zuò shè yú xí dōng, shè wén zhōng zhī zuò yú xí xī, rú cháng rén bīn zhǔ zhī wèi. yáo sǒu děng jiē huáng kǒng bù gǎn jiù wèi, shàng xuān yù bù yǐ, yáo sǒu kěn chén zì gǔ wèi yǒu jūn chén qí liè zhī lǐ, zhì yú zài sān. shàng zuò sè yuē: běn wèi tiān xià tài píng, cháo tíng wú shì, sī yǔ qīng děng gòng lè zhī. ruò rú cǐ, hé rú jiù wài cháo kāi yàn? jīn rì zhǐ shì gōng zhōng gōng bàn, wèi cháng mìng yǒu sī, yì bù zhào zhōng shū fǔ chén. yǐ qīng děng jī mì jí wén guǎn zhí rèn shì chén wú xián, qiě yù cù zuò yǔ xiào, bù xū duō cí. yáo sǒu děng jiē qū xià chēng xiè, shàng jí zhǐ zhī yuē: cǐ děng lǐ shù, qiě jiē zhì zhī. yáo sǒu sǒng lì wēi zuò, shàng yǔ xiào jí huān. sǎ wǔ liù háng, shàn jù zhōng gè chū liǎng jiàng náng, zhì qún chén zhī qián, jiē dà zhū yě. shàng yuē: shí hé suì fēng, zhōng wài kāng fù, hèn bù dé yǔ qīng děng rì xī xiāng huì. tài píng nán yù, cǐ wù zhù qīng děng yàn jí zhī fèi. qún chén yù qǐ xiè, shàng yún: qiě zuò, gèng yǒu. rú shì sǎ sān xíng, jiē yǒu suǒ cì, xī liáng jīn zhòng bǎo. sǎ bà, yǐ sì gǔ, shí rén wèi zhī tiān zǐ qǐng kè. wén huì zhī zǐ shù gǔ dé yú wén zhōng, pō néng dào qí xiáng, cǐ lüè jì qí yī èr ěr. guān zhōng wú páng xiè. yuán fēng zhōng, yú zài shǎn xī, wén qín zhōu rén jiā shōu de yī gān xiè. tǔ rén bù qí xíng zhuàng, yǐ wèi guài wù. měi rén jiā yǒu bìng nüè zhě, zé jiè qù guà mén hù shàng, wǎng wǎng suì chà. bù dàn rén bù shí, guǐ yì bù shí yě.
陳文忠為樞密，一日，日欲沒時，忽有中人宣召。既入右掖，已昏黑，遂引入禁中。屈曲行甚久，時見有簾幃、燈燭，皆莫知何處。已而到一小殿，殿前有兩花檻，已有數人先至，皆立廷中。殿上垂簾，蠟燭十餘炬而已。相繼而至者凡七人，中使乃奏班齊。唯記文忠、丁謂、杜鎬三人，其四人忘之。杜鎬時尚為館職。良久，乘輿自宮中出，燈燭亦不過數十而已。宴具甚盛。捲簾，令不拜，升殿就坐。御座設於席東，設文忠之坐於席西，如常人賓主之位。堯叟等皆惶恐不敢就位，上宣喻不已，堯叟懇陳「自古未有君臣齊列之禮」，至於再三。上作色曰：「本為天下太平，朝廷無事，思與卿等共樂之。若如此，何如就外朝開宴？今日只是宮中供辦，未嘗命有司，亦不召中書輔臣。以卿等機密及文館職任侍臣無嫌，且欲促坐語笑，不須多辭。」堯叟等皆趨下稱謝，上急止之曰：「此等禮數，且皆置之。」堯叟悚慄危坐，上語笑極歡。灑五六行，膳具中各出兩絳囊，置群臣之前，皆大珠也。上曰：「時和歳豐，中外康富，恨不得與卿等日夕相會。太平難遇，此物助卿等燕集之費。」群臣欲起謝，上云：「且坐，更有。」如是灑三行，皆有所賜，悉良金重寶。灑罷，已四鼓，時人謂之「天子請客」。文惠之子述古得於文忠，頗能道其詳，此略記其一二耳。關中無螃蟹。元豐中，余在陝西，聞秦州人家收得一乾蟹。土人怖其形狀，以為怪物。每人家有病虐者，則借去掛門戶上，往往遂差。不但人不識，鬼亦不識也。

chéng xiàng chén xiù gōng zhì dì yú rùn zhōu, jí wèi hóng zhuàng, chí guǎn mián gèn shù bǎi bù. zhái chéng, gōng yǐ jí shén, wéi jiān yú yī dēng xī lóu ér yǐ. rén wèi zhī sān bù dé: jū bù dé, xiū bù dé, mài bù dé.
丞相陳秀公治第於潤州，極為閎壯，池館綿亘數百步。宅成，公已疾甚，唯肩輿一登西樓而已。人謂之「三不得」：居不得，修不得，賣不得。

fú jiàn jù zéi liào ēn, jù tú qiān yú rén, piāo lüè shì yì, shā hài jiāng lì, jiāng zhè wèi zhī sāo rán. hòu jīng shè yòu, nǎi lǜ qí tú shǒu jiàng, cháo tíng bǔ ēn yòu bān diàn zhí, fù sān bān yuàn hòu chāi qiǎn. shí zuò ēn chù miǎn zhě shù shí rén. yī shí zài quán bān xù lù qí jiǎo sè, jiē lǐ sī zuì huò gōng zuì, dú ēn jiǎo sè chēng: chū shēn yǐ lái, bìng wú gōng sī guò fàn.
福建劇賊廖恩，聚徒千餘人，剽掠市邑，殺害將吏，江浙為之搔然。後經赦宥，乃率其徒首降，朝廷補恩右班殿直，赴三班院候差遣。時坐恩黜免者數十人。一時在銓班敘錄其腳色，皆理私罪或公罪，獨恩腳色稱：「出身以來，並無公私過犯。」

yǔ fèng shǐ àn biān, shǐ wèi mù tú, xiě qí shān chuān dào lù. qí chū biàn lǚ shān chuān, xuán yǐ miàn hú mù xiè xiě qí xíng shì yú mù xiè shàng. wèi jǐ hán dòng, mù qiāo bù kě wèi, yòu róng là wèi zhī. jiē yù qí qīng, yì jī gù yě. zhì guān suǒ, zé yǐ mù kè shàng zhī. shàng zhào fǔ chén tóng guān. nǎi zhào biān zhōu jiē wèi mù tú, cáng yú nèi fǔ.
予奉使按邊，始為木圖，寫其山川道路。其初遍履山川，旋以麵糊木屑寫其形勢於木屑上。未幾寒凍，木悄不可為，又熔蠟為之。皆欲其輕，易齎故也。至官所，則以木刻上之。上召輔臣同觀。乃詔邊州皆為木圖，藏於內府。

shǔ zhōng jù zéi lǐ shùn, xiàn jiàn nán liǎng chuān, guān yòu zhèn dòng. cháo tíng yǐ wèi yōu. hòu wáng shī pò zéi, xiāo lǐ shùn, shōu fù liǎng chuān, shū gōng xíng shǎng, zi wú jiān yán. zhì jǐng yòu zhōng, yǒu rén gào lǐ shùn shàng zài guǎng zhōu, xún jiǎn shǐ chén chén wén liǎn bǔ dé zhī, nǎi zhēn lǐ shùn yě, nián yǐ qī shí yú. tuī yàn míng bái, qiú fù què, fù àn jiē shí. cháo tíng yǐ píng shǔ jiāng shì gōng shǎng yǐ xíng, bù yù bào qí shì. dàn zhǎn shùn, shǎng wén liǎn èr guān, réng gé mén zhī hòu. wén liǎn, quán zhōu rén, kāng dìng zhōng lǎo guī quán zhōu, yú shàng shí zhī. wén liǎn jiā yǒu lǐ shùn àn kuǎn, běn mò shén xiáng. shùn běn wèi jiāng wáng xiǎo bó zhī qī dì, shǐ wáng xiǎo bó fǎn yú shǔ zhōng, bù néng fǔ qí tú zhòng, nǎi tuī shùn wèi zhǔ. shùn chū qǐ, xī zhào xiāng lǐ fù rén dà xìng, lìng jù qí jiā suǒ yǒu cái sù, jù qí shēng chǐ zú yòng zhī wài, yī qiè diào fā, dà zhèn pín fá lù yòng cái néng, cún fǔ liáng shàn hào lìng yán míng, suǒ zhì yī wú suǒ fàn. shí liǎng shǔ dà jī, xún rì zhī jiān, guī zhī zhě shù wàn rén, suǒ xiàng zhōu xiàn, kāi mén yán nà, chuán xí suǒ zhì, wú fù wán lěi. jí bài, rén shàng huái zhī. gù shùn dé tuō qù sān shí yú nián, nǎi shǐ jiù lù.
蜀中劇賊李順，陷劍南、兩川，關右震動。朝廷以為憂。後王師破賊，梟李順，收復兩川，書功行賞，子無間言。至景祐中，有人告李順尚在廣州，巡檢使臣陳文璉捕得之，乃真李順也，年已七十餘。推驗明白，囚赴闕，覆按皆實。朝廷以平蜀將士功賞已行，不欲暴其事。但斬順，賞文璉二官，仍閣門祗候。文璉，泉州人，康定中老歸泉州，余尚識之。文璉家有《李順案款》，本末甚詳。順本味江王小博之妻弟，始王小博反於蜀中，不能撫其徒眾，乃推順為主。順初起，悉召鄉里富人大姓，令具其家所有財粟，據其生齒足用之外，一切調發，大賑貧乏；錄用材能，存撫良善；號令嚴明，所至一無所犯。時兩蜀大飢，旬日之間，歸之者數萬人，所向州縣，開門延納，傳檄所至，無復完壘。及敗，人尚懷之。故順得脫去三十餘年，乃始就戮。

fàn wén zhèng cháng yán: shǐ chēng zhū gé liàng néng yòng dù wài rén. yòng rén zhě mò bù yù jǐn tiān xià zhī cái, cháng huàn jìn jǐ zhī hǎo è ér bù zì zhī yě néng yòng dù wài rén, rán hòu néng zhōu dà shì.
範文正常言：史稱諸葛亮能用度外人。用人者莫不欲盡天下之才，常患近己之好惡而不自知也；能用度外人，然後能周大事。

guān zhōng wú páng xiè. yuán fēng zhōng, yú zài shǎn xī, wén qín zhōu rén jiā shōu de yī gān xiè. tǔ rén bù qí xíng zhuàng, yǐ wèi guài wù. měi rén jiā yǒu bìng nüè zhě, zé jiè qù guà mén hù shàng, wǎng wǎng suì chà. bù dàn rén bù shí, guǐ yì bù shí yě.
關中無螃蟹。元豐中，余在陝西，聞秦州人家收得一乾蟹。土人怖其形狀，以為怪物。每人家有病虐者，則借去掛門戶上，往往遂差。不但人不識，鬼亦不識也。

sòng xuān xiàn bó xué, xǐ cáng yì shū, jiē shǒu zì xiào chóu. cháng wèi xiào shū rú sǎo chén, yī miàn sǎo, yī miàn shēng. gù yǒu yī shū měi sān sì xiào, yóu yǒu tuō móu.
宋宣獻博學，喜藏異書，皆手自校雔。常謂「校書如掃塵，一面掃，一面生。故有一書每三四校，猶有脫繆」。