tiān qǐ bǐng yín wǔ yuè chū liù rì sì shí, tiān sè jiǎo jié, hū yǒu shēng rú hǒu, cóng dōng běi fāng, jiàn zhì jīng chéng xī nán jiǎo. huī qì yǒng qǐ, wū yǔ dòng dàng, xū yú dà zhèn yī shēng, tiān bēng dì tā, hūn hēi rú yè, wàn shì píng shěn. dōng zì shùn chéng mén dà jiē, běi zhì xíng bù jiē zhǎng sān sì lǐ, zhōu wéi shí sān lǐ, jǐn wèi jī fěn, wū shù wàn jiān, rén èr wàn yú wáng gōng chǎng yí dài, mí làn yóu shén. yǎn shī céng dié, huì qì xūn tiān, wǎ lì yíng kōng ér xià, wú cóng biàn bié. yá dào mén hù, zhèn shēng nán yóu hé xī wù, dōng zì tōng zhōu, běi zì mì yún chāng píng gào biàn xiàng tóng. chéng zhōng wū yǔ wú bù zhèn liè, jǔ guó kuáng bēn. xiàng fáng qīng pǐ, xiàng jù yì chū. yáo wàng yún qì, yǒu rú luàn sī zhě, yǒu rú wǔ sè zhě, yǒu rú líng zhī hēi sè zhě, chōng tiān ér qǐ, jīng shí fāng sàn.
天启丙寅五月初六日巳时,天色皎洁,忽有声如吼,从东北方,渐至京城西南角。灰气涌起,屋宇动荡,须臾大震一声,天崩地塌,昏黑如夜,万室平沈。东自顺城门大街,北至刑部街长三四里,周围十三里,尽为齑粉,屋数万间,人二万余;王恭厂一带,糜烂尤甚。偃尸层叠,秽气熏天,瓦砾盈空而下,无从辨别。衙道门户,震声南由河西务,东自通州,北自密云、昌平、告变相同。城中屋宇无不震烈,举国狂奔。象房倾圮,象俱逸出。遥望云气,有如乱丝者,有如五色者,有如灵芝黑色者,冲天而起,经时方散。
qīn tiān jiàn zhōu sī lì zòu yuē: wǔ yuè chū liù sì shí, dì míng shēng rú pī lì, cóng dōng běi gěn wèi shàng lái xíng zhì xī nán fāng. yǒu yún qì zhàng tiān, liáng jiǔ sàn. zhàn yuē: dì míng zhě, tiān xià qǐ bīng xiāng gōng, fù sì dà luàn. yòu yuē: dì zhōng xiōng xiōng yǒu shēng, shì wèi xiōng xiàng, qí dì yǒu yāng. dì zhōng yǒu shēng hùn hùn, qí yì bì wáng. wèi zhōng xián wèi yāo yán huò zhòng, zhàng yī bǎi nǎi sǐ.
钦天监周司历奏曰:五月初六巳时,地鸣声如霹雳,从东北艮位上来行至西南方。有云气障天,良久散。占曰:地鸣者,天下起兵相攻,妇寺大乱。又曰:地中汹汹有声,是谓凶象,其地有殃。地中有声混混,其邑必亡。魏忠贤谓妖言惑众,杖一百乃死。
hòu zǎi mén huǒ, shén miào dòng yǔ wēi huàn, chū liù rì zǎo, shǒu mén nèi shì hū wén yīn yuè zhī shēng, yī fān cū lè guò, yòu yī fān xì lè, rú cǐ sān dié, zhòng nèi shì jīng guài xún jī, qí shēng chū zì miào zhōng, fāng tuī diàn mén rù, hū jiàn yǒu wù rú hóng qiú, cóng diàn zhōng gǔn chū, téng kōng ér shàng, é dōng chéng zhèn shēng fā yǐ.
后宰门火,神庙栋宇巍焕,初六日早,守门内侍忽闻音乐之声,一番粗乐过,又一番细乐,如此三叠,众内侍惊怪巡缉,其声出自庙中,方推殿门入,忽见有物如红球,从殿中滚出,腾空而上,俄东城震声发矣。
hǎ dá mén huǒ shén miào, miào zhù jiàn huǒ shén zhī sà sà xíng dòng, shì jiāng xià diàn, máng niān xiāng guì gào yuē: huǒ shén lǎo yé, wài biān tiān hàn, qiè bù kě zǒu dòng. huǒ shén jǔ zú yù chū, miào zhù āi kū bào zhù. fāng zài tuī zǔ jiān, ér zhèn shēng xuán jǔ yǐ.
哈达门火神庙,庙祝见火神支飒飒行动,势将下殿,忙拈香跪告曰:火神老爷,外边天旱,切不可走动。火神举足欲出,庙祝哀哭抱住。方在推阻间,而震声旋举矣。
huáng shàng cǐ shí fāng zài gàn qīng gōng jìn shàn, diàn zhèn, jí bēn jiāo tài diàn, nèi shì jù bù jí suí. zhǐ yī jìn shì yē zhī ér xíng. jiàn jí diàn kǎn yuān wǎ fēi duò, cǐ jìn shì nǎo liè, ér gàn qīng gōng yù zuò yù àn jù fān dǎo. yì yǐ zāi.
皇上此时方在干清宫进膳,殿震,急奔交泰殿,内侍俱不及随。止一近侍掖之而行。建极殿槛鸳瓦飞堕,此近侍脑裂,而干清宫御座御案俱翻倒。异矣哉。
shào xīng zhōu lì mù dì dào jīng cái liǎng rì, cóng cài shì kǒu yù liù rén, bài yī shàng wèi wán, tóu hū fēi qù, qí liù rén wú yàng.
绍兴周吏目弟到京才两日,从蔡市口遇六人,拜揖尚未完,头忽飞去,其六人无恙。
yī bù guān jiā juàn, yīn tiān hēi dì dòng, yǐ zhuō qīng fān, qī qiè pū dì, luàn xiāng jī chù, yú shí tiān jiàn míng jù péng xiǎn ní miàn, ruò bìng ruò guǐ.
一部官家眷,因天黑地动,椅桌倾翻,妻妾仆地,乱相击触,逾时天渐明俱蓬跣泥面,若病若鬼。
dà diàn zuò gōng zhī rén, yīn shì zhèn ér zhuì xià zhě yuē èr qiān rén, jù chéng ròu dài.
大殿做工之人,因是震而坠下者约二千人,俱成肉袋。
láng zhōng pān yún yì mǔ jū hòu fáng, léi huǒ shí bào yī tóng fó guì yú zhōng tíng, qí fáng wǎ bù dòng, dé shēng. qián fáng shí qiè jù yā zhòng tǔ zhī xià. sòng tiān lú bǐ yún: bào fú zhě yún yì zhī qī, fēi mǔ yě.
郎中潘云翼母居后房,雷火时抱一铜佛跪于中庭,其房瓦不动,得生。前房十妾俱压重土之下。颂天胪笔云:抱佛者云翼之妻,非母也。
běi chéng chá yuàn cǐ rì jìn yá mén, mǎ shàng yǎng miàn jiàn yī shén rén, chì guān chì fā, chí jiàn zuò yī qí lín, jìn zài tóu shàng, dà jīng, duò mǎ shāng é, fāng zài xuān rǎng jiān, dōng chéng hū zhèn.
北城察院此日进衙门,马上仰面见一神人,赤冠赤发,持剑坐一麒麟,近在头上,大惊,堕马伤额,方在喧嚷间,东城忽震。
chū liù rì wǔ gǔ, shí dōng chéng yǒu yī chì jiǎo sēng, yán jiē dà hū bái: kuài zǒu! kuài zǒu!
初六日五鼓,时东城有一赤脚僧,沿街大呼白:快走!快走!
suǒ shāng nán fù, jù chì tǐ cùn sī bù guà, bù zhī hé gù? yǒu yī cháng bān yú xiǎng zhī shí, zōng mào yī kù xié wà, yī shà jù wú.
所伤男妇,俱赤体寸丝不挂,不知何故?有一长班于响之时,騌帽衣裤鞋袜,一霎俱无。
dū chéng huáng miào zhōng chū wǔ yè, dào shì wén diàn zhōng xuān rǎng jiào hū, jué shì chàng míng zhī shēng.
都城隍庙中初五夜,道士闻殿中喧嚷叫呼,绝似唱名之声。
chū liù rì, wáng gōng chǎng yī xiǎo tài jiàn, zǎo zhì chǎng jiàn tuán tuán jūn mǎ, wéi zhù tīng dé nèi shì nèi lái, yí gè fù yí gè, jiān bēn guī xiǎng shēng zhèn qǐ.
初六日,王恭厂一小太监,早至厂见团团军马,围住听得内适内来,一个缚一个,监奔归响声震起。
wǔ yuè shuò, shān dōng jǐ nán zhī fǔ wǎng chéng huáng miào xíng xiāng, jí mén guān lì yú cóng jù gè hūn mí, yǒu yī zào lì zhī qī lái kàn qí fū, jiàn qí qián fū sǐ yǐ duō nián, nǎi zài miào guǎn mén, qián fū yuē: miào lǐ jìn qù bù dé, tiān xià chéng huáng zài cǐ zào cè.
五月朔,山东济南知府往城隍庙行香,及门官吏舆从俱各昏迷,有一皂隶之妻来看其夫,见其前夫死已多年,乃在庙管门,前夫曰:庙里进去不得,天下城隍在此造册。
sì yuè èr shí qī rì wǔ hòu, yǒu yún qì shì qí, yòu shì guān dāo, jiàn zài dōng běi jiǎo shàng, qí zhǎng gèn tiān, guāng cǎi chū bái sè, hòu biàn hóng zǐ, jīng shí ér miè.
四月二十七日午后,有云气似旗,又似关刀,见在东北角上,其长亘天,光彩初白色,后变红紫,经时而灭。
wǔ yuè chū sān rì, yòu jiàn yú běi fāng, xíng rú tāo, qí sè hóng chì. chū sì rì, yòu jiàn lèi rú yì, qí sè hēi. zhàn zhě yuē: cǐ tài bái chī yóu qí zhī biàn huàn, zǒng yī wù yě.
五月初三日,又见于北方,形如绦,其色红赤。初四日,又见类如意,其色黑。占者曰:此太白蚩尤旗之变幻,总一物也。
cháng ān jiē kōng zhōng fēi duò rén tóu, huò méi máo hé bí huò lián yī é, fēn fēn ér xià, dà mù fēi zhì mì yún, fù mǎ jiē, yǒu dà shí shī zi, zhòng wǔ qiān jīn. shù bǎi rén yí zhī bù dòng, cóng kōng fēi chū shùn chéng mén wài.
长安街空中飞堕人头,或眉毛和鼻或连一额,纷纷而下,大木飞至密云,驸马街,有大石狮子,重五千斤。数百人移之不动,从空飞出顺城门外。
zhèn bēng hòu, yǒu bào hóng xì sī yī děng jù piāo zhì xī shān, dà bàn guà yú shù shāo. chāng píng zhōu jiào chǎng zhōng yī fú chéng duī, shǒu shì yín qián qì mǐn, wú suǒ bù yǒu. hù bù zhāng fèng dá shǐ cháng bān wǎng yàn, guǒ rán.
震崩后,有报红细丝衣等俱飘至西山,大半挂于树梢。昌平州教场中衣服成堆,首饰银钱器皿,无所不有。户部张凤达使长班往验,果然。
yǔ wén zǎi xiàng gù bǐng qiān qiè, dān kù zǒu chū jiē xīn, gù guī jiàn zhī, chì shēn xiǎn zú fú guī, yú rén jù xiàn dì zhōng, bù zhī zōng jī shén zhòng. yòu wén féng quán qī zuò jiào zhōng bèi fēng chuī qù là xià, zhǐ shèng chì shēn ér yǐ. yòu shí hū rù yún xiāo, mó zhuǎn bù xià, fēi cháng guài yì, bǐ nán jǐn shù. wū hū! xī miào dēng jí yǐ lái, tiān zāi dì biàn, wù guài rén yāo, wú bù dié jiàn, wèi yǒu ruò sī zhī shèn zhě. sī miào shí qī zài zhī dà jī dà kòu, yǐ qì yú wáng, yǐ yú shì hū zhào zhī yǐ. ér jǔ cháo ruò zài zuì mèng zhōng, zhēn kě sān tàn.
予闻宰相顾秉谦妾,单裤走出街心,顾归见之,赤身跣足扶归,余人俱陷地中,不知踪迹甚众。又闻冯铨妻坐轿中被风吹去落下,止剩赤身而已。又石忽入云霄,磨转不下,非常怪异,笔难尽述。呜呼!熹庙登极以来,天灾地变,物怪人妖,无不叠见,未有若斯之甚者。思庙十七载之大饥大寇,以迄于亡,已于是乎兆之矣。而举朝若在醉梦中,真可三叹。