tiān qǐ bǐng yín wǔ yuè chū liù rì sì shí, tiān sè jiǎo jié, hū yǒu shēng rú hǒu, cóng dōng běi fāng, jiàn zhì jīng chéng xī nán jiǎo. huī qì yǒng qǐ, wū yǔ dòng dàng, xū yú dà zhèn yī shēng, tiān bēng dì tā, hūn hēi rú yè, wàn shì píng shěn. dōng zì shùn chéng mén dà jiē, běi zhì xíng bù jiē zhǎng sān sì lǐ, zhōu wéi shí sān lǐ, jǐn wèi jī fěn, wū shù wàn jiān, rén èr wàn yú wáng gōng chǎng yī dài, mí làn yóu shén. yǎn shī céng dié, huì qì xūn tiān, wǎ lì yíng kōng ér xià, wú cóng biàn bié. yá dào mén hù, zhèn shēng nán yóu hé xī wù, dōng zì tōng zhōu, běi zì mì yún chāng píng gào biàn xiāng tóng. chéng zhōng wū yǔ wú bù zhèn liè, jǔ guó kuáng bēn. xiàng fáng qīng pǐ, xiàng jù yì chū. yáo wàng yún qì, yǒu rú luàn sī zhě, yǒu rú wǔ sè zhě, yǒu rú líng zhī hēi sè zhě, chōng tiān ér qǐ, jīng shí fāng sàn.
天啟丙寅五月初六日巳時,天色皎潔,忽有聲如吼,從東北方,漸至京城西南角。灰氣湧起,屋宇動盪,須臾大震一聲,天崩地塌,昏黑如夜,萬室平沈。東自順城門大街,北至刑部街長三四里,周圍十三里,盡為齏粉,屋數萬間,人二萬餘;王恭廠一帶,糜爛尤甚。偃屍層疊,穢氣熏天,瓦礫盈空而下,無從辨別。衙道門戶,震聲南由河西務,東自通州,北自密雲、昌平、告變相同。城中屋宇無不震烈,舉國狂奔。象房傾圮,象俱逸出。遙望雲氣,有如亂絲者,有如五色者,有如靈芝黑色者,沖天而起,經時方散。
qīn tiān jiān zhōu sī lì zòu yuē: wǔ yuè chū liù sì shí, dì míng shēng rú pī lì, cóng dōng běi gěn wèi shàng lái xíng zhì xī nán fāng. yǒu yún qì zhàng tiān, liáng jiǔ sàn. zhàn yuē: dì míng zhě, tiān xià qǐ bīng xiāng gōng, fù sì dà luàn. yòu yuē: dì zhōng xiōng xiōng yǒu shēng, shì wèi xiōng xiàng, qí dì yǒu yāng. dì zhōng yǒu shēng hùn hùn, qí yì bì wáng. wèi zhōng xián wèi yāo yán huò zhòng, zhàng yī bǎi nǎi sǐ.
欽天監周司歷奏曰:五月初六巳時,地鳴聲如霹靂,從東北艮位上來行至西南方。有雲氣障天,良久散。占曰:地鳴者,天下起兵相攻,婦寺大亂。又曰:地中洶洶有聲,是謂凶象,其地有殃。地中有聲混混,其邑必亡。魏忠賢謂妖言惑眾,杖一百乃死。
hòu zǎi mén huǒ, shén miào dòng yǔ wēi huàn, chū liù rì zǎo, shǒu mén nèi shì hū wén yīn lè zhī shēng, yī fān cū lè guò, yòu yī fān xì lè, rú cǐ sān dié, zhòng nèi shì jīng guài xún jī, qí shēng chū zì miào zhōng, fāng tuī diàn mén rù, hū jiàn yǒu wù rú hóng qiú, cóng diàn zhōng gǔn chū, téng kōng ér shàng, é dōng chéng zhèn shēng fā yǐ.
後宰門火,神廟棟宇巍煥,初六日早,守門內侍忽聞音樂之聲,一番粗樂過,又一番細樂,如此三疊,眾內侍驚怪巡緝,其聲出自廟中,方推殿門入,忽見有物如紅球,從殿中滾出,騰空而上,俄東城震聲發矣。
hā dá mén huǒ shén miào, miào zhù jiàn huǒ shén zhī sà sà xíng dòng, shì jiāng xià diàn, máng niān xiāng guì gào yuē: huǒ shén lǎo yé, wài biān tiān hàn, qiè bù kě zǒu dòng. huǒ shén jǔ zú yù chū, miào zhù āi kū bào zhù. fāng zài tuī zǔ jiān, ér zhèn shēng xuán jǔ yǐ.
哈達門火神廟,廟祝見火神支颯颯行動,勢將下殿,忙拈香跪告曰:火神老爺,外邊天旱,切不可走動。火神舉足欲出,廟祝哀哭抱住。方在推阻間,而震聲旋舉矣。
huáng shàng cǐ shí fāng zài gàn qīng gōng jìn shàn, diàn zhèn, jí bēn jiāo tài diàn, nèi shì jù bù jí suí. zhǐ yī jìn shì yē zhī ér xíng. jiàn jí diàn kǎn yuān wǎ fēi duò, cǐ jìn shì nǎo liè, ér gàn qīng gōng yù zuò yù àn jù fān dǎo. yì yǐ zāi.
皇上此時方在干清宮進膳,殿震,急奔交泰殿,內侍俱不及隨。止一近侍掖之而行。建極殿檻鴛瓦飛墮,此近侍腦裂,而干清宮御座御案俱翻倒。異矣哉。
shào xìng zhōu lì mù dì dào jīng cái liǎng rì, cóng cài shì kǒu yù liù rén, bài yī shàng wèi wán, tóu hū fēi qù, qí liù rén wú yàng.
紹興周吏目弟到京才兩日,從蔡市口遇六人,拜揖尚未完,頭忽飛去,其六人無恙。
yī bù guān jiā juàn, yīn tiān hēi dì dòng, yǐ zhuō qīng fān, qī qiè pū dì, luàn xiāng jī chù, yú shí tiān jiàn míng jù péng xiǎn ní miàn, ruò bìng ruò guǐ.
一部官家眷,因天黑地動,椅桌傾翻,妻妾仆地,亂相擊觸,逾時天漸明俱蓬跣泥面,若病若鬼。
dà diàn zuò gōng zhī rén, yīn shì zhèn ér zhuì xià zhě yuē èr qiān rén, jù chéng ròu dài.
大殿做工之人,因是震而墜下者約二千人,俱成肉袋。
láng zhōng pān yún yì mǔ jū hòu fáng, léi huǒ shí bào yī tóng fú guì yú zhōng tíng, qí fáng wǎ bù dòng, dé shēng. qián fáng shí qiè jù yā zhòng tǔ zhī xià. sòng tiān lú bǐ yún: bào fú zhě yún yì zhī qī, fēi mǔ yě.
郎中潘雲翼母居後房,雷火時抱一銅佛跪於中庭,其房瓦不動,得生。前房十妾俱壓重土之下。頌天臚筆云:抱佛者雲翼之妻,非母也。
běi chéng chá yuàn cǐ rì jìn yá mén, mǎ shàng yǎng miàn jiàn yī shén rén, chì guān chì fā, chí jiàn zuò yī qí lín, jìn zài tóu shàng, dà jīng, duò mǎ shāng é, fāng zài xuān rǎng jiān, dōng chéng hū zhèn.
北城察院此日進衙門,馬上仰面見一神人,赤冠赤發,持劍坐一麒麟,近在頭上,大驚,墮馬傷額,方在喧嚷間,東城忽震。
chū liù rì wǔ gǔ, shí dōng chéng yǒu yī chì jiǎo sēng, yán jiē dà hū bái: kuài zǒu! kuài zǒu!
初六日五鼓,時東城有一赤腳僧,沿街大呼白:快走!快走!
suǒ shāng nán fù, jù chì tǐ cùn sī bù guà, bù zhī hé gù? yǒu yī zhǎng bān yú xiǎng zhī shí, zōng mào yī kù xié wà, yī shà jù wú.
所傷男婦,俱赤體寸絲不掛,不知何故?有一長班於響之時,騌帽衣褲鞋襪,一霎俱無。
dū chéng huáng miào zhōng chū wǔ yè, dào shì wén diàn zhōng xuān rǎng jiào hū, jué shì chàng míng zhī shēng.
都城隍廟中初五夜,道士聞殿中喧嚷叫呼,絕似唱名之聲。
chū liù rì, wáng gōng chǎng yī xiǎo tài jiān, zǎo zhì chǎng jiàn tuán tuán jūn mǎ, wéi zhù tīng dé nèi shì nèi lái, yī gè fù yī gè, jiān bēn guī xiǎng shēng zhèn qǐ.
初六日,王恭廠一小太監,早至廠見團團軍馬,圍住聽得內適內來,一個縛一個,監奔歸響聲震起。
wǔ yuè shuò, shān dōng jì nán zhī fǔ wǎng chéng huáng miào xíng xiāng, jí mén guān lì yú cóng jù gè hūn mí, yǒu yī zào lì zhī qī lái kàn qí fū, jiàn qí qián fū sǐ yǐ duō nián, nǎi zài miào guǎn mén, qián fū yuē: miào lǐ jìn qù bù dé, tiān xià chéng huáng zài cǐ zào cè.
五月朔,山東濟南知府往城隍廟行香,及門官吏輿從俱各昏迷,有一皂隸之妻來看其夫,見其前夫死已多年,乃在廟管門,前夫曰:廟裡進去不得,天下城隍在此造冊。
sì yuè èr shí qī rì wǔ hòu, yǒu yún qì shì qí, yòu shì guān dāo, jiàn zài dōng běi jiǎo shàng, qí zhǎng gèn tiān, guāng cǎi chū bái sè, hòu biàn hóng zǐ, jīng shí ér miè.
四月二十七日午後,有雲氣似旗,又似關刀,見在東北角上,其長亘天,光彩初白色,後變紅紫,經時而滅。
wǔ yuè chū sān rì, yòu jiàn yú běi fāng, xíng rú tāo, qí sè hóng chì. chū sì rì, yòu jiàn lèi rú yì, qí sè hēi. zhàn zhě yuē: cǐ tài bái chī yóu qí zhī biàn huàn, zǒng yī wù yě.
五月初三日,又見於北方,形如絛,其色紅赤。初四日,又見類如意,其色黑。占者曰:此太白蚩尤旗之變幻,總一物也。
zhǎng ān jiē kōng zhōng fēi duò rén tóu, huò méi máo hé bí huò lián yī é, fēn fēn ér xià, dà mù fēi zhì mì yún, fù mǎ jiē, yǒu dà shí shī zi, zhòng wǔ qiān jīn. shù bǎi rén yí zhī bù dòng, cóng kōng fēi chū shùn chéng mén wài.
長安街空中飛墮人頭,或眉毛和鼻或連一額,紛紛而下,大木飛至密雲,駙馬街,有大石獅子,重五千斤。數百人移之不動,從空飛出順城門外。
zhèn bēng hòu, yǒu bào hóng xì sī yī děng jù piāo zhì xī shān, dà bàn guà yú shù shāo. chāng píng zhōu jiào chǎng zhōng yī fú chéng duī, shǒu shì yín qián qì mǐn, wú suǒ bù yǒu. hù bù zhāng fèng dá shǐ zhǎng bān wǎng yàn, guǒ rán.
震崩後,有報紅細絲衣等俱飄至西山,大半掛於樹梢。昌平州教場中衣服成堆,首飾銀錢器皿,無所不有。戶部張鳳達使長班往驗,果然。
yǔ wén zǎi xiàng gù bǐng qiān qiè, dān kù zǒu chū jiē xīn, gù guī jiàn zhī, chì shēn xiǎn zú fú guī, yú rén jù xiàn dì zhōng, bù zhī zōng jī shén zhòng. yòu wén féng quán qī zuò jiào zhōng bèi fēng chuī qù là xià, zhǐ shèng chì shēn ér yǐ. yòu shí hū rù yún xiāo, mó zhuǎn bù xià, fēi cháng guài yì, bǐ nán jǐn shù. wū hū! xī miào dēng jí yǐ lái, tiān zāi dì biàn, wù guài rén yāo, wú bù dié jiàn, wèi yǒu ruò sī zhī shèn zhě. sī miào shí qī zài zhī dà jī dà kòu, yǐ qì yú wáng, yǐ yú shì hū zhào zhī yǐ. ér jǔ cháo ruò zài zuì mèng zhōng, zhēn kě sān tàn.
予聞宰相顧秉謙妾,單褲走出街心,顧歸見之,赤身跣足扶歸,餘人俱陷地中,不知蹤跡甚眾。又聞馮銓妻坐轎中被風吹去落下,止剩赤身而已。又石忽入雲霄,磨轉不下,非常怪異,筆難盡述。嗚呼!熹廟登極以來,天災地變,物怪人妖,無不疊見,未有若斯之甚者。思廟十七載之大飢大寇,以迄於亡,已於是乎兆之矣。而舉朝若在醉夢中,真可三嘆。