xiān shì chóng huàn zài níng yuǎn zhuān zhǔ kuǎn. liù nián shí yuè. qiǎn lǎ ma sēng liú nán mù zuò děng wǎng dà qīng jūn zhōng yàn, wèn yì yù yì hé. sēng huí, shàng zhào yuē: lǎ ma qǐng quàn zhī shū zhà yě. yí zhěng yǐ bèi zhī. wú wéi xùn yán suǒ yú. qī nián èr yuè, chóng huàn zòu dí shǐ gōng shùn qiú kuǎn. shàng yì wèi chéng wěi wèi kě xìn. qī yuè. chóng huàn yǐ zhǔ zhēn dí zhī shuō, wù yì fēn fēn. suì yǐ bìng qǐ guī. gù hé yì wèi jiù. jí sī zōng yuán nián qī yuè guǐ yǒu, zhào chóng huàn yú píng tái, wèi láo shèn zhì. wèn biān guān hé rì kě dìng?
先是崇焕在宁远专主款。六年十月。遣喇嘛僧镏南木座等往大清军中唁,问意欲议和。僧回,上诏曰:喇嘛请劝之书诈也。宜整以备之。无为逊言所愚。七年二月,崇焕奏敌使恭顺求款。上亦谓诚伪未可信。七月。崇焕以主侦敌之说,物议纷纷。遂以病乞归。故和议未就。及思宗元年七月癸酉,召崇焕于平台,慰劳甚至。问边关何日可定?
chóng huàn yīng yuē chén qǐng wǔ nián wèi bì xià sù qīng biān chuí. shàng yuē: wǔ nián miè dí, zhèn bù lìn fēng hóu zhī shǎng. shí sì fǔ chén qián lóng xī děng shì lì. jù zòu yuē: chóng huàn gān dǎn yì qì shí jiàn fāng lüè, zhǒng zhǒng kě jiā, zhēn qí nán zǐ yě. shàng yuè. cì chá guǒ guā bǐng ér tuì, huàn chū, cháo chén wèn wǔ nián zhī qī, dāng yǒu dìng suàn fǒu? huàn yuē: shàng qī wàng shén pò, gù yǐ wǔ nián wèi shèng xīn. shí zhě yuē: zhǔ shàng yīng míng, hòu qiě àn qī zé xiào, chóng huàn bù xuán zhǒng yǐ. shí qī yì yōu máo wén lóng nán yù, dà xué shì qián lóng xī, guò chóng huàn yǔ jí zhī, suì dìng jì chū, guǐ wèi cì chóng huàn shàng fāng jiàn. xiān shì xiáng jiàng lǐ yǒng fāng, xiàn cè yú dà qīng zhǔ yuē: bīng rù zhōng guó, kǒng wén lóng jié hòu, xū tōng shū chóng huàn, shǐ shā wén lóng, yáng xǔ hái liáo. dà qīng zhǔ cóng zhī. chóng huàn dá shū mì yǔn, fù yǐ gào bìng huí jí, nǎi qǐn. zhì shì, zài rèn, sī shā wén lóng, zé liáo kě dé. yīn zòu jiǎn dǎo liáng bīng biàn kě tú, suì jiǎn bā wàn, zhǐ jiě èr wàn bā qiān, hòu jìng bù jiě. shí tún tián zhǔ shì xú ěr yī zài jí tàn yuē: liáo zuǒ xīng shī shí zài, rèn dōng shì zhě, rú jīng lüè yáng gǎo zé sàng shī, yuán yīng tài zé xiàn chéng, xióng tíng bì zé bài táo, xún fǔ wáng huà zhēn zé shī jī, zǒng bīng liú tīng zé zhèn wáng, mǎ lín zé cuò fēng, qí yú bù kě shèng shù, ér tóu xiáng zhě, yì bù zhī jǐ xǔ, wèi yǒu rú máo shī kāi zhèn jiǔ nián, hù chí liǎng guó, fù chéng xiàn fú zhě, ér miào táng zhū chén, fǎn shēng yì yì, cái jiǎn jūn xiǎng, jūn xiǎng yī jiǎn, zé jiàng shì huī xīn yǐ. suì shàng shū, jìng bù xǐng.
崇焕应曰臣请五年为陛下肃清边陲。上曰:五年灭敌,朕不吝封侯之赏。时四辅臣钱龙锡等侍立。俱奏曰:崇焕肝胆、意气、识见、方略,种种可嘉,真奇男子也。上悦。赐茶果瓜饼而退,焕出,朝臣问五年之期,当有定算否?焕曰:上期望甚迫,故以五年慰圣心。识者曰:主上英明,后且按期责效,崇焕不旋踵矣。时期议忧毛文龙难驭,大学士钱龙锡,过崇焕语及之,遂定计出,癸未赐崇焕尚方剑。先是降将李永芳,献策于大清主曰:兵入中国,恐文龙截后,须通书崇焕,使杀文龙,佯许还辽。大清主从之。崇焕答书密允,复以告病回籍,乃寝。至是,再任,思杀文龙,则辽可得。因奏减岛粮兵变可图,遂减八万,止解二万八千,后竟不解。时屯田主事徐尔一在籍叹曰:辽左兴师十载,任东事者,如经略杨镐则丧师,袁应泰则陷城,熊廷弼则败逃,巡抚王化贞则失机,总兵刘綎则阵亡,马林则挫锋,其余不可胜述,而投降者,亦不知几许,未有如毛师开镇九年,护持两国,复城献俘者,而庙堂诸臣,反生异议,裁减军饷,军饷一减,则将士灰心矣。遂上疏,竟不省。