shèng rén yǐ zhì tiān xià wèi shì zhě yě, bì zhī luàn zhī suǒ zì qǐ, yān néng zhì zhī bù zhī luàn zhī suǒ zì qǐ, zé bù néng zhì. pì zhī rú yī zhī gōng rén zhī jí zhě rán: bì zhī jí zhī suǒ zì qǐ, yān néng gōng zhī bù zhī jí zhī suǒ zì qǐ, zé fú néng gōng. zhì luàn zhě hé dú bù rán? bì zhī luàn zhī suǒ zì qǐ, yān néng zhì zhī bù zhī luàn zhī sī zì qǐ, zé fú néng zhì. shèng rén yǐ zhì tiān xià wèi shì zhě yě, bù kě bù chá luàn zhī suǒ zì qǐ.
聖人以治天下為事者也，必知亂之所自起，焉能治之；不知亂之所自起，則不能治。譬之如醫之攻人之疾者然：必知疾之所自起，焉能攻之；不知疾之所自起，則弗能攻。治亂者何獨不然？必知亂之所自起，焉能治之；不知亂之斯自起，則弗能治。聖人以治天下為事者也，不可不察亂之所自起。

dāng chá luàn hé zì qǐ? qǐ bù xiāng ài. chén zǐ zhī bù xiào jūn fù, suǒ wèi luàn yě. zi zì ài, bù ài fù, gù kuī fù ér zì lì dì zì ài, bù ài xiōng, gù kuī xiōng ér zì lì chén zì ài, bù ài jūn, gù kuī jūn ér zì lì, cǐ suǒ wèi luàn yě. suī fù zhī bù cí zi, xiōng zhī bù cí dì, jūn zhī bù cí chén, cǐ yì tiān xià zhī suǒ wèi luàn yě. fù zì ài yě, bù ài zi, gù kuī zi ér zì lì xiōng zì ài yě, bù ài dì, gù kuī dì ér zì lì jūn zì ài yě, bù ài chén, gù kuī chén ér zì lì. shì hé yě? jiē qǐ bù xiāng ài.
當察亂何自起？起不相愛。臣子之不孝君父，所謂亂也。子自愛，不愛父，故虧父而自利；弟自愛，不愛兄，故虧兄而自利；臣自愛，不愛君，故虧君而自利，此所謂亂也。雖父之不慈子，兄之不慈弟，君之不慈臣，此亦天下之所謂亂也。父自愛也，不愛子，故虧子而自利；兄自愛也，不愛弟，故虧弟而自利；君自愛也，不愛臣，故虧臣而自利。是何也？皆起不相愛。

suī zhì tiān xià zhī wèi dào zéi zhě yì rán: dào ài qí shì, bù ài qí yì shì, gù qiè yì shì yǐ lì qí shì. zéi ài qí shēn, bù ài rén, gù zéi rén yǐ lì qí shēn. cǐ hé yě? jiē qǐ bù xiāng ài. suī zhì dài fū zhī xiāng luàn jiā, zhū hóu zhī xiāng gōng guó zhě yì rán: dài fū gè ài qí jiā, bù ài yì jiā, gù luàn yì jiā yǐ lì qí jiā. zhū hóu gè ài qí guó, bù ài yì guó, gù gōng yì guó yǐ lì qí guó, tiān xià zhī luàn wù, jù cǐ ér sì yǐ. chá cǐ hé zì qǐ? jiē qǐ bù xiāng ài.
雖至天下之為盜賊者亦然：盜愛其室，不愛其異室，故竊異室以利其室。賊愛其身，不愛人，故賊人以利其身。此何也？皆起不相愛。雖至大夫之相亂家，諸侯之相攻國者亦然：大夫各愛其家，不愛異家，故亂異家以利其家。諸侯各愛其國，不愛異國，故攻異國以利其國，天下之亂物，具此而巳矣。察此何自起？皆起不相愛。

ruò shǐ tiān xià jiān xiāng ài, ài rén ruò ài qí shēn, yóu yǒu bù xiào zhě hū? shì fù xiōng yǔ jūn ruò qí shēn, è shī bù xiào? yóu yǒu bù cí zhě hū? shì dì zǐ yǔ chén ruò qí shēn, è shī bù cí? gù bù xiào bù cí wáng yǒu. yóu yǒu dào zéi hū? gù shì rén zhī shì ruò qí shì, shuí qiè? shì rén shēn ruò qí shēn, shuí zéi? gù dào zéi wáng yǒu. yóu yǒu dài fū zhī xiāng luàn jiā zhū hóu zhī xiāng gōng guó zhě hū? shì rén jiā ruò qí jiā, shuí luàn? shì rén guó ruò qí guó, shuí gōng? gù dài fū zhī xiāng luàn jiā zhū hóu zhī xiāng gōng guó zhě wáng yǒu. ruò shǐ tiān xià jiān xiāng ài, guó yǔ guó bù xiāng gōng, jiā yǔ jiā bù xiāng luàn, dào zéi wú yǒu, jūn chén fù zǐ jiē néng xiào cí, ruò cǐ, zé tiān xià zhì.
若使天下兼相愛，愛人若愛其身，猶有不孝者乎？視父兄與君若其身，惡施不孝？猶有不慈者乎？視弟子與臣若其身，惡施不慈？故不孝不慈亡有。猶有盜賊乎？故視人之室若其室，誰竊？視人身若其身，誰賊？故盜賊亡有。猶有大夫之相亂家、諸侯之相攻國者乎？視人家若其家，誰亂？視人國若其國，誰攻？故大夫之相亂家、諸侯之相攻國者亡有。若使天下兼相愛，國與國不相攻，家與家不相亂，盜賊無有，君臣父子皆能孝慈，若此，則天下治。

gù shèng rén yǐ zhì tiān xià wèi shì zhě, è dé bù jīn è ér quàn ài? gù tiān xià jiān xiāng ài zé zhì, jiāo xiāng è zé luàn. gù zǐ mò zǐ yuē: bù kě yǐ bù quàn ài rén zhě, cǐ yě.
故聖人以治天下為事者，惡得不禁惡而勸愛？故天下兼相愛則治，交相惡則亂。故子墨子曰：「不可以不勸愛人者，此也。」