strong hú lǜ guāng zāo chán shòu hài yǔ wén hù rěn è fú zhū strong
斛律光遭讒受害 宇文護稔惡伏誅
què shuō hú tài hòu shī qù hé shì kāi, yòu hài de jì mò wú liáo, tā shì gè yín fù bān tóu, zěn kěn cóng cǐ xiē shǒu, suì jiè bài fó wèi míng, lǚ xiàng sì yuàn zhōng niān xiāng. shì yǒu yī gè yín YS sēng tán xiàn, shēn cái zhuàng wěi, zhuàng mào kuí wú, wèi hú tài hòu suǒ zhòng yì. tán xiàn yì yīn qín xiàn mèi, yǐn rù chán fáng, nán tān nǚ ài, jū rán xié chéng le huān xǐ yuán. hú tài hòu tuō cí zhāi sēng, qǔ de guó kù zhōng jīn yín, zhù jī tán xiàn xí xià, fù jiāng gāo zhàn shēng píng suǒ yù de bǎo zhuāng hú chuáng, yì bān rù sì zhōng, yǔ tán xiàn gòng tóng qǐn zuò. sì yòu yīn nèi wài xiāng gé, zhōng xián wèi biàn, suǒ xìng zhào rù nèi tíng, shǐ tā fěng sòng jīng, chāo jiàn wáng líng, zhāo zhāo shè fǎ, yè yè jiāo huān, zhèng suǒ wèi qí lè róng róng le. tán xiàn yòu zhào jí xǔ duō tú zhòng, huì sòng yī táng, hú tài hòu cì hào zhāo xuán tǒng sēng, sēng tú què xì hū tán xiàn wèi tài shàng huáng. yí hū wèi tài shàng sēng. jiù zhōng yòu yǒu liǎng gè shào nián sēng lǚ, miàn mù xiù nèn, hǎo sì nǚ zǐ yì bān. hú tài hòu fù bù kěn fàng guò, lù xù zhào xìng, dàn xī bù lí. dàn kǒng wèi huáng ér suǒ zhī, suǒ xìng jiào tā qiáo bàn nǚ ní, chá zhī huà fěn, xī tú yǎn shì. qí zhǔ wěi yǒu shí rù shěng, qǐ chū shàng wèi zēng liú yì. hòu lái èr sēng zhuāng diǎn yù gōng, zī tài yù yán, rě dé qí zhǔ yì jué dòng mù, suì xiǎng chū yī fǎ, gěi èr sēng zhì bié shì, pò lìng shì qǐn. èr sēng dǐ sǐ bù cóng, wěi zhào bì ǎo děng qiáng chǐ sēng yī, yù yǔ xíng yín. nǎ zhī èr sēng de xià tǐ, yǔ wěi xiāng tóng, wěi qiě jīng qiě nù, cái zhī mǔ hòu yǒu gǒu qiě xíng wèi. dāng xià qīn jiā xùn jū, èr sēng wú cóng dǐ lài, zhǐ hǎo shí gōng, bìng jí tán xiàn sì yín shì. wěi jí shōu zhū tán xiàn, bìng mìng èr sēng yī tǐ fú fǎ. hé bù liú zuò běi tóng! yòu qiǎn huàn guān dèng zhǎng yóng, lǜ lǐng zhòng yān, xǐ hú tài hòu zhì běi gōng, bǎ tā yōu jìn qǐ lái.
卻說胡太后失去和士開,又害得寂寞無聊,她是個淫婦班頭,怎肯從此歇手,遂借拜佛為名,屢向寺院中拈香。適有一個淫YS僧曇獻,身材壯偉,狀貌魁梧,為胡太后所中意。曇獻亦殷勤獻媚,引入禪房,男貪女愛,居然諧成了歡喜緣。胡太后託詞齋僧,取得國庫中金銀,貯積曇獻席下,復將高湛生平所御的寶裝胡床,亦搬入寺中,與曇獻共同寢坐。嗣又因內外相隔,終嫌未便,索性召入內庭,使他唪誦經,超薦亡靈,朝朝設法,夜夜交歡,正所謂其樂融融了。曇獻又召集許多徒眾,會誦一堂,胡太后賜號昭玄統僧,僧徒卻戲呼曇獻為太上皇。宜呼為太上僧。就中又有兩個少年僧侶,面目秀嫩,好似女子一般。胡太后復不肯放過,陸續召幸,旦夕不離。但恐為皇兒所知,索性叫他喬扮女尼,搽脂畫粉,希圖掩飾。齊主緯有時入省,起初尚未曾留意。後來二僧妝點愈工,姿態愈妍,惹得齊主亦覺動目,遂想出一法,給二僧至別室,迫令侍寢。二僧抵死不從,緯召婢媼等強褫僧衣,欲與行淫。哪知二僧的下體,與緯相同,緯且驚且怒,才知母后有苟且行為。當下親加訊鞫,二僧無從抵賴,只好實供,並及曇獻肆淫事。緯即收誅曇獻,並命二僧一體伏法。何不留作北+童!又遣宦官鄧長顒,率領眾閹,徙胡太后至北宮,把她幽禁起來。
lù lìng xuān chèn zhè jī huì, jìng xiǎng dài zuò tài hòu, mì yǔ zǔ tǐng shú shāng, tǐng yòu yǐn chū yī tiáo gù diǎn, shuō shì wèi tài wǔ dì dào, céng zūn bǎo mǔ dòu shì wèi bǎo tài hòu, jiè gǔ zhèng jīn, wú bù kě xíng. kuī tā xiǎng chū. qiě chū yǔ cháo shì dào: lù suī fù rén, shí shì háo jié, nǚ wā yǐ lái, dé wèi zēng yǒu lī. lìng xuān yì chēng tǐng wèi guó shī, tǐng dé jìn rèn zuǒ pú shè. wéi lù wèi tài hòu, shǐ zhōng wú rén zàn chéng, yīn cǐ lìng xuān wǎng fèi yī fān xīn sī, tú lè dé huà bǐng chōng jī, dǎo fǎn zuò chéng le yī gè zǔ tǐng.
陸令萱趁這機會,竟想代做太后,密與祖珽熟商,珽又引出一條故典,說是魏太武帝燾,曾尊保母竇氏為保太后,借古證今,無不可行。虧他想出。且出語朝士道:「陸雖婦人,實是豪傑,女媧以來,得未曾有哩。」令萱亦稱珽為國師,珽得進任左僕射。惟陸為太后,始終無人贊成,因此令萱枉費一番心思,徒樂得畫餅充飢,倒反作成了一個祖珽。
tǐng shì lì rì shèng, cháo yě cè mù, dú tài fù xián yáng wáng hú lǜ guāng, sù lái jí tǐng, měi jiàn tǐng zài cháo yòu, zhé yáo mà dào: yīn dú xiǎo rén, jīn rì yòu bù zhī zuò hé jì! fù zhào yǔ zhū jiāng dào: biān jìng xiāo xī, bīng mǎ chù fēn, cóng qián zhào lìng héng yàn shēn zì lìng héng. zài cháo, cháng yǔ wǒ bèi cān yì, jīn máng rén rù zhǎng jī mì, bìng wèi huì shāng, guó jiā shì kǒng zhōng wèi suǒ wù lī! zhū jiāng xiāng shuài tàn xī. tǐng zhī guāng hèn jǐ, lù guāng cóng nú, mì wèn guāng yǒu wú jī píng, cóng nú dá dào: xiāng wáng měi yè bào xī mèn zuò, cháng zì tàn dào: máng rén rù cháo, guó bì wēi wáng. tǐng wén dé cǐ yǔ, dāng rán xié xián. kāi fǔ mù tí pó, qiú qǔ guāng shù nǚ wèi fù, guāng yòu bù xǔ. qí zhǔ nǐ bō jìn yáng tián, shǎng gěi tí pó, guāng fù rù jiàn dào: cǐ tián zì shén wǔ yǐ lái, lěi nián zhǒng hé sì mǎ, wèi yù kòu jì, ruò cì gěi tí pó, qǐ fēi yǔ jūn wù yǒu ài me! qí zhǔ nǎi zhǐ. tí pó cóng cǐ yuàn guāng, suì yǔ zǔ tǐng rì cì guāng xì.
珽勢力日盛,朝野側目,獨太傅咸陽王斛律光,素來嫉珽,每見珽在朝右,輒遙罵道:「陰毒小人,今日又不知作何計!」復召語諸將道:「邊境消息,兵馬處分,從前趙令恆彥深字令恆。在朝,嘗與我輩參議,今盲人入掌機密,並未會商,國家事恐終為所誤哩!」諸將相率嘆息。珽知光恨己,賂光從奴,密問光有無譏評,從奴答道:「相王每夜抱膝悶坐,嘗自嘆道:『盲人入朝,國必危亡。』」珽聞得此語,當然挾嫌。開府穆提婆,求娶光庶女為婦,光又不許。齊主擬撥晉陽田,賞給提婆,光復入諫道:「此田自神武以來,累年種禾飼馬,為禦寇計,若賜給提婆,豈非與軍務有礙麼!」齊主乃止。提婆從此怨光,遂與祖珽日伺光隙。
guāng wèi hú lǜ hòu fù, lěi shì xūn guì, yī mén yī jǐn. dì xiàn wèi yōu zhōu cì shǐ xíng tái shàng shū lìng, yǎ shàn zhì bīng, shì mǎ jīng qiáng, chì hòu yán zhěng, tū jué cháng jiā wèi dàn, chēng wèi nán kè hán. zhǎng zi wǔ dū, wèi kāi fǔ yí tóng sān sī, lǐng liáng yǎn èr zhōu cì shǐ, shàng gāo yáng nǚ yì níng gōng zhǔ. guāng fù jīn zài rì, cháng yǔ guāng dào: wǒ suī bù dú shū, wén gǔ lái wài qī, rú hàn cháo liáng jì děng, wú bù qīng miè. nǚ ruò dé chǒng, zhū guì rén bì duō dù jì, nǚ ruò wú chǒng, tiān zǐ yòu duō shēng zēng. wǒ jiā yǐ zhōng qín zhì guì, duàn bù kě jiè nǚ shēng jiāo, wǒ běn bù yù ěr nǚ rù gōng, wú rú lèi cí bù huò, shēn yǐ wèi yōu! yán yán zhě miè, lóng lóng zhě jué, hú lǜ jīn pō zhī cǐ yì, kě xī hòu lái fù dǎo cǐ zhé. jí jīn nián lǎo qù shì, guāng pō zūn fù xùn, chí shēn jié jiǎn, shì zhǔ zhōng chéng, bù hǎo shēng sè, bù tān quán shì, dù jué kuì yí, hǎn jiàn bīn kè. měi dāng cháo tíng huì yì, cháng dú hòu yán, yán bì hé lǐ, huò yǒu shū zòu, shǐ rén zhí bǐ qǐ cǎo, zì jǐ kǒu shòu, gài cóng pǔ shí. xíng jūn fǎng nǎi fù yí fǎ, yíng shě wèi dìng, zhōng bù rù mù. zài yíng bù tuō jiǎ zhòu, lín zhèn shí zhé shēn xiān shì zú, shì zú yǒu zuì, wéi yòng zhàng wō bèi, wèi cháng làn shā, zhòng jiē lè wèi xiào lì. zì luò yáng áo bīng hòu, jiàn qī shí sān huí. shòu guān yòu chéng xiàng, lǐng bīng zhōu cì shǐ, lǚ yǔ duàn sháo chū bīng gōng zhōu, zhōu xūn zhōu cì shǐ wéi xiào kuān, yě shì yī yuán liáng jiāng, yǔ guāng jiāo zhàn fén běi, jìng zhì bài běi. guāng dé tà dì wǔ bǎi lǐ, jiù xī jìng zhú shí sān chéng, lì mǎ jǔ biān, zhǐ huà jī zhǐ, shù rì gào chéng. duàn sháo yì dé bá zhōu dìng yáng, qín guī fén zhōu cì shǐ yáng fū. fū zhì yè dōu, bù qū bèi shā. qí zhǔ wěi yǐ chǒng rèn qún xiǎo, bù yuàn yòng bīng, zhào hái guāng sháo liǎng jūn. sháo wèi jí hái yè, bìng mò jūn zhōng. sháo wèi shén wǔ huáng hòu lóu shì shēng, jí duàn róng zi. jiāng lüè yǔ guāng xiāng yà, rán xìng pō hào sè, cháng nà wèi huáng mén shì láng yuán tǐng qī huáng fǔ shì wèi qiè, chǒng guò zhèng dí, shí lùn yīn liè sháo yōu guāng. sháo yì běi qí míng jiāng, gù suí bǐ dài xù shēng zú. yú rú xiān cháo xūn qī, bǎi zhàn gōng chén, jūn yī cì xiè shì. dú guāng shàng kuī rán dú cún, wèi qí zhù shí. zhōu rén bù gǎn yuè jìng shēng shì, yì wèi cháng zì kuā gōng jī.
光為斛律後父,累世勛貴,一門衣錦。弟羨為幽州刺史行台尚書令,雅善治兵,士馬精強,斥堠嚴整,突厥嘗加畏憚,稱為南可汗。長子武都,為開府儀同三司,領梁、兗二州刺史,尚高洋女義寧公主。光父金在日,嘗語光道:「我雖不讀書,聞古來外戚,如漢朝梁冀等,無不傾滅。女若得寵,諸貴人必多妒忌,女若無寵,天子又多生憎。我家以忠勤致貴,斷不可借女生驕,我本不欲爾女入宮,無如累辭不獲,深以為憂!」炎炎者滅,隆隆者絕,斛律金頗知此義,可惜後來復蹈此轍。及金年老去世,光頗遵父訓,持身節儉,事主忠誠,不好聲色,不貪權勢,杜絕饋遺,罕見賓客。每當朝廷會議,常獨後言,言必合理,或有疏奏,使人執筆起草,自己口授,概從樸實。行軍仿乃父遺法,營舍未定,終不入幕。在營不脫甲冑,臨陣時輒身先士卒,士卒有罪,惟用杖撾背,未嘗濫殺,眾皆樂為效力。自洛陽鏖兵後,見七十三回。受官右丞相,領并州刺史,屢與段韶出兵攻周,周勛州刺史韋孝寬,也是一員良將,與光交戰汾北,竟至敗北。光得拓地五百里,就西境築十三城,立馬舉鞭,指畫基址,數日告成。段韶亦得拔周定陽,擒歸汾州刺史楊敷。敷至鄴都,不屈被殺。齊主緯已寵任群小,不願用兵,召還光、韶兩軍。韶未及還鄴,病歿軍中。韶為神武皇后婁氏甥,即段榮子。將略與光相亞,然性頗好色,嘗納魏黃門侍郎元珽妻皇甫氏為妾,寵過正嫡,時論因劣韶優光。韶亦北齊名將,故隨筆帶敘生卒。余如先朝勛戚,百戰功臣,均依次謝世。獨光尚巋然獨存,為齊柱石。周人不敢越境生事,亦未嘗自誇功績。
wéi zhōu xūn zhōu cì shǐ wéi xiào kuān, bèi guāng shā bài, cháng yù bào hèn, tè gòu zào yáo yán, shǐ jiān dié chuán rù yè zhōng, yǒu bǎi shēng fēi shàng tiān, míng yuè zhào zhǎng ān èr yǔ yòu yún: gāo shān bù tuī zì bēng, hú mù bù fú zì jǔ. zǔ tǐng zhī yán zhōng yù yì, suǒ xìng yòu xù xià èr jù dào: máng lǎo gōng bèi shòu dà fǔ, ráo shé lǎo mǔ bù dé yǔ. yīn àn lìng xiǎo ér biàn gē shì zhōng. mù tí pó tīng zhe, rù bái lìng xuān. lìng xuān wèi jǐn dé jiě, yīn zhào tǐng rù xún yǔ yì. tǐng gù yì xiǎng le yī huì, nǎi xiào shuō dào: de zháo le! de zháo le! bǎi shēng shì yī hú zì, míng yuè shì hú lǜ chéng xiàng biǎo zì, máng lǎo gōng shì zhǐ tǐng, ráo shé lǎo mǔ shì zhǐ zūn yán, yú yán kě bù fán suǒ jiě le. lìng xuān huáng jí dào: rú cǐ shuō lái, fēi dàn wēi jí ěr wǒ, bìng qiě wēi jí guó jiā, zěn kě bù jí rì qǐ wén! suì bìng jiāng yáo yán rù qǐ qí zhǔ, qiě wèi qí zhǔ jiě shì yì yì. qí zhǔ chí yí dào: mò fēi hú lǜ chéng xiàng shàng yǒu yì tú me? tǐng jí jiē rù dào: hú lǜ shì lěi shì zhǎng bīng, míng yuè shēng zhèn guān xī, fēng lè xiàn zì fēng lè. wēi xíng tū jué, nǚ wèi huáng hòu, nán shàng gōng zhǔ, jīn yǒu cǐ yáo yán, zhèng zú lìng rén shēng wèi ne! qí zhǔ bù dá, qí tǐng děng qū chū, zhào wèn lǐng jūn hán zhǎng luán, zhǎng luán què wèi hú lǜ guāng bì wú èr xīn, nǎi gē zhì bù tí. tǐng jiàn gōng tíng zhōng háo wú jǔ dòng, yīn fù rù jiàn qí zhǔ, chēng yǒu mì qǐ. qí zhǔ píng qù zuǒ yòu, wéi liú xìng chén hé hóng zhēn zài cè. tǐng shàng wèi jí yán, qí zhǔ wěi jí yǔ yǔ dào: qián dé qīng qǐ, biàn yù shī xíng, hán zhǎng luán wèi bì wú cǐ lǐ, suǒ yǐ zhōng zhǐ. hé hóng zhēn bù dài tǐng yán, qiǎng xiān jìn cí dào: ruò běn wú cǐ yì, kě zuò bà lùn jì yǒu cǐ yì, shàng wèi jué xíng, tǎng shì jī xiè lòu, fǎn wèi bù miào! tǐng yì jiā shuō shù yǔ, qǐng qí zhǔ cóng hóng zhēn yán. qí zhǔ wěi nǎi diǎn shǒu dào: hóng zhēn yán shì, wǒ zhī dào le!
惟周勛州刺史韋孝寬,被光殺敗,嘗欲報恨,特構造謠言,使間諜傳入鄴中,有「百升飛上天,明月照長安」二語;又云:「高山不推自崩,槲木不扶自舉。」祖珽知言中寓意,索性又續下二句道:「盲老公背受大斧,饒舌老母不得語。」因暗令小兒遍歌市中。穆提婆聽着,入白令萱。令萱未盡得解,因召珽入詢語意。珽故意想了一會,乃笑說道:「得着了!得着了!百升是一『斛』字,明月是斛律丞相表字,盲老公是指珽,饒舌老母是指尊顏,余言可不煩索解了。」令萱惶急道:「如此說來,非但危及爾我,並且危及國家,怎可不即日啟聞!」遂並將謠言入啟齊主,且為齊主解釋意義。齊主遲疑道:「莫非斛律丞相尚有異圖麼?」珽即接入道:「斛律氏累世掌兵,明月聲震關西,豐樂羨字豐樂。威行突厥,女為皇后,男尚公主,今有此謠言,正足令人生畏呢!」齊主不答,俟珽等趨出,召問領軍韓長鸞,長鸞卻謂斛律光必無貳心,乃擱置不提。珽見宮廷中毫無舉動,因復入見齊主,稱有密啟。齊主屏去左右,唯留幸臣何洪珍在側。珽尚未及言,齊主緯即與語道:「前得卿啟,便欲施行,韓長鸞謂必無此理,所以中止。」何洪珍不待珽言,搶先進詞道:「若本無此意,可作罷論;既有此意,尚未決行,倘事機泄露,反為不妙!」珽亦加說數語,請齊主從洪珍言。齊主緯乃點首道:「洪珍言是,我知道了!」
tǐng cái qū chū.
珽才趨出。
wěi běn qiè ruò, zhōng wèi néng jué. huì yòu jiē chéng xiàng fǔ zuǒ fēng shì ràng mì qǐ, lüè yán hú lǜ guāng fèng zhào xī guī, jí yù yǐn bīng bī zhǔ, shì bù guǒ xíng. jīn wén gāi jiā sī xù nǔ jiǎ, jí nú tóng qiān shù, qiě cháng qiǎn shǐ zhì fēng lè wǔ dū chù, yīn móu wǎng lái, ruò bù hàn tú, biàn qiě bù cè yún yún. zhè yě shì yóu zǔ tǐng suō shǐ chū lái. wěi lǎn cǐ mì qǐ, yīn yǔ hé hóng zhēn dào: rén xīn yuán shì líng mǐn, wǒ cháng yí guāng yù fǎn, bù yì guǒ rán! shí shì dāi niǎo, hái zì kuā líng mǐn me? shuō zhe, jí mìng hóng zhēn zhuǎn gào zǔ tǐng, bìng xiàng tǐng wèn jì. tǐng shuō dào: zhè yǒu hé nán! kě yóu huáng shàng cì yī jùn mǎ, dàn shuō míng rì dāng yóu xìng dōng shān, wáng kě chéng cǐ mǎ tóng háng. nà shí guāng bì rù xiè, zhǐ xū èr sān zhuàng shì, biàn kě bǔ zhū cǐ liáo. hóng zhēn jí hái bào qí zhǔ, qí zhǔ wěi yī yì shī xíng, guǒ rán guāng zhōng tǐng jì, dān qí rù xiè, xíng zhì liáng fēng táng, xià mǎ bù qū, mò yǒu rén cóng hòu měng pū, jǐ zhì bèi pū. xìng kuī jiǎo lì shàng jiàn, wū zì zhàn zhù, huí gù shēn hòu, dàn jiàn liú táo zhī nù mù lì zhe, yīn hē chì dào: táo zhī nǐ rú hé guàn zuò cǐ shì? wǒ shí bù fù guó jiā! táo zhī bù dá, fù huī jí lì shì sān rén, bǎ guāng pū dào, yòng gōng xián mào zhù guāng jǐng, jiāng guāng è sǐ, jǐng xuè jiàn dì, lì jiǔ yóu cún. kě chēng wèi bì xuè qiān qiū.
緯本怯弱,終未能決。會又接丞相府佐封士讓密啟,略言斛律光奉召西歸,即欲引兵逼主,事不果行。今聞該家私蓄弩甲,及奴僮千數,且常遣使至豐樂武都處,陰謀往來,若不旱圖,變且不測云云。這也是由祖珽唆使出來。緯覽此密啟,因語何洪珍道:「人心原是靈敏,我常疑光欲反,不意果然!」實是呆鳥,還自誇靈敏麼?說着,即命洪珍轉告祖珽,並向珽問計。珽說道:「這有何難!可由皇上賜一駿馬,但說明日當游幸東山,王可乘此馬同行。那時光必入謝,只須二三壯士,便可捕誅此獠。」洪珍即還報齊主,齊主緯依議施行,果然光中珽計,單騎入謝,行至涼風堂,下馬步趨,驀有人從後猛撲,幾至被仆。幸虧腳力尚健,兀自站住,回顧身後,但見劉桃枝怒目立着,因呵叱道:「桃枝你如何慣作此事?我實不負國家!」桃枝不答,復麾集力士三人,把光撲倒,用弓弦冒住光頸,將光扼死,頸血濺地,歷久猶存。可稱為碧血千秋。
yú shì yóu qí zhǔ xià zhào, wū guāng móu fǎn, qiǎn sù wèi bīng zhì guāng dì, jū zhí guāng zǐ shì xióng héng jiā, lè lìng zì jǐn. wéi shǎo zǐ zhōng nián jǐn shù líng, xìng de miǎn sǐ. zǔ tǐng shǐ láng guān xíng zǔ xìn jí méi guāng jiā. zǔ xìn bào tǐng, dé gōng shí wǔ, yàn shè jiàn bǎi, dāo qī, cì shuò èr. tǐng lì shēng wèn dào: cǐ wài shàng yǒu hé wù? zǔ xìn yì kàng shēng dào: dé zǎo zhàng èr shí shù, wén nǐ chù zhì jiā nú, fán nú pú fàn sī dòu zuì, zhàng yī bǎi. tǐng bù jué zēng cán, róu shēng yǔ yǔ dào: cháo tíng yǐ jiā zhòng xíng, láng zhōng hé bì dài xuě ne! zǔ xìn chuàng rán dào: zǔ xìn wèi guó jiā xī liáng xiāng! shuō bì qū tuì. páng rén jiù tā guò zhí, zǔ xìn dào: xián zǎi xiàng shàng sǐ, wǒ hé xī yú shēng ne! cǐ rén yì bù kě duō de, gù tè xù rù.
於是由齊主下詔,誣光謀反,遣宿衛兵至光第,拘執光子世雄、恆伽,勒令自盡。惟少子鍾年僅數齡,幸得免死。祖珽使郎官邢祖信籍沒光家。祖信報珽,得弓十五,宴射箭百,刀七,賜槊二。珽厲聲問道:「此外尚有何物?」祖信亦抗聲道:「得棗杖二十束,聞擬處置家奴,凡奴僕犯私鬥罪,杖一百。」珽不覺增慚,柔聲與語道:「朝廷已加重刑,郎中何必代雪呢!」祖信愴然道:「祖信為國家惜良相!」說畢趨退。旁人咎他過直,祖信道:「賢宰相尚死,我何惜餘生呢!」此人亦不可多得,故特敘入。
qí zhǔ yòu qiǎn shǐ zhì liáng zhōu, shā guāng zhǎng zi hú lǜ wǔ dū, zài mìng zhòng lǐng jūn hè bá fú ēn, chéng yì bǔ hú lǜ xiàn. fú ēn zhì yōu zhōu, shàng wèi rù chéng, mén lì chí rù bào xiàn dào: lái shǐ zhōng jiǎ, mǎ shēn yǒu hàn, kǒng bù lì jiāng jūn, yí bì mén bù nà! xiàn chì dào: chì shǐ qǐ kě yí jù? suì chū yíng fú ēn. fú ēn xuān zhào bì, jí bǎ xiàn ná xià, jiù dì qǔ jué. xiàn lín xíng zì tàn dào: fù guì zhì cǐ, nǚ wèi huáng hòu, gōng zhǔ mǎn jiā, tiān dào è yíng, zěn de bù bài! suì cóng róng shòu xíng, wǔ zǐ jiē sǐ. fú ēn děng hái dōu fù mìng, chú lù lìng xuān mǔ zǐ jí zǔ tǐng jiān dǎng wài, wú bù chēng yuān. dú zhōu jiāng jūn wéi xiào kuān dé xìn dà xǐ, zì xìng mì jì gào chéng, jí bào zhī zhōu zhǔ yōng. zhōu zhǔ yě xǐ chū wàng wài, xià zhào dà shè, jǔ cháo qìng hè, hù xiāng gào wèi dào: hú lǜ shòu zhū, qí lǔ zài wú mù zhōng le! wèi zhōu miè qí zhāng běn.
齊主又遣使至梁州,殺光長子斛律武都,再命中領軍賀拔伏恩,乘驛捕斛律羨。伏恩至幽州,尚未入城,門吏馳入報羨道:「來使衷甲,馬身有汗,恐不利將軍,宜閉門不納!」羨叱道:「敕使豈可疑拒?」遂出迎伏恩。伏恩宣詔畢,即把羨拿下,就地取決。羨臨刑自嘆道:「富貴至此,女為皇后,公主滿家,天道惡盈,怎得不敗!」遂從容受刑,五子皆死。伏恩等還都復命,除陸令萱母子及祖珽奸黨外,無不稱冤。獨周將軍韋孝寬得信大喜,自幸秘計告成,急報知周主邕。周主也喜出望外,下詔大赦,舉朝慶賀,互相告慰道:「斛律受誅,齊虜在吾目中了!」為周滅齊張本。
qí zhǔ wěi hòu hú lǜ shì, mào běn píng yōng, wèi dé zhǔ chǒng, zhì shì yì lián zuò bèi fèi, qiān jū bié gōng. hú tài hòu zì kuì shī dé, qiú yuè qí zhǔ, tè zhào rù xiōng nǚ, xuàn fú shèng zhuāng, yǔ qí zhǔ xiāng jiàn. qí zhǔ shì dēng tú zǐ yī liú rén wù, jiàn yǒu zī sè nǚ láng, chà bù duō zhī tǐ jù sū. dāng xià wèn míng xìng shì, nǎi shì qián lǒng dōng wáng hú zhǎng rén nǚ. fù yǐ shòu zhū, nǚ shàng wèi zì, lè dé bǎ tā liú zhù, zuò yī duì zhōng biǎo yuān yāng. hú nǚ yǐ shòu tài hòu mì zhǔ, qū yì chéng huān, qí zhǔ wěi yuè jiā lián ài, dāng jí cè wèi zhāo yí. jiù zhōng yǒu yī gè qíng dí, jiù shì hóng dé fū rén mù shè lì. mù shè lì yǐ shēng yī nán, qǔ míng wèi héng, qí zhǔ wèi yǒu chǔ sì, tè mìng hú lǜ hòu fǔ yǎng. cái yuè bàn nián, jí lì wèi huáng tài zǐ. cǐ cì hú lǜ hòu fèi chù, mù fū rén yīng gāi bǔ shēng, piān bèi hú zhāo yí jiā rù, zhuǎn lìng mù shì duō yī duì tóu. hú tài hòu fù lì zhí nǚ wèi hòu, liào zhī mù shì yì mǔ lù lìng xuān, bì bāng zhù mù shì, chū lái fǎn duì, bù dé yǐ bēi cí hòu lǐ, jié hǎo lìng xuān, yuē wèi zǐ mèi. lìng xuān zhì cǐ, fǎn jué zuǒ yòu wèi nán, zhǐ yīn hú zhāo yí chǒng xìng fāng lóng, gèng yóu hú tài hòu cóng zhōng zhǔ tuō, nǎi yǔ zǔ tǐng rù bái qí zhǔ, lì hú zhāo yí wèi huáng hòu. hú hòu shēn gǎn gū ēn, biàn tí qǐ mǔ zǐ dà yì, zé bèi qí zhǔ, zhěn xí sī yán, róng yì dòng tīng kuàng qí zhǔ wěi yǐ wàng qián xián, suǒ yǒu běi gōng jī chá, zǎo mìng chè xiāo, cǐ cì wén hú hòu yǔ, biàn jiāng tài hòu yíng hái fèng yǎng. mǔ zǐ gū zhí, tuán luán huān jù, zì zài yì zhōng. hú tài hòu jì fēi bù jiā, dàn kě zàn bù kě jiǔ nài hé!
齊主緯後斛律氏,貌本平庸,未得主寵,至是亦連坐被廢,遷居別宮。胡太后自愧失德,求悅齊主,特召入兄女,炫服盛裝,與齊主相見。齊主是登徒子一流人物,見有姿色女郎,差不多肢體俱酥。當下問明姓氏,乃是前隴東王胡長仁女。父已受誅,女尚未字,樂得把她留住,做一對中表鴛鴦。胡女已受太后密囑,曲意承歡,齊主緯越加憐愛,當即冊為昭儀。就中有一個情敵,就是弘德夫人穆舍利。穆舍利已生一男,取名為恆,齊主未有儲嗣,特命斛律後撫養。才閱半年,即立為皇太子。此次斛律後廢黜,穆夫人應該補升,偏被胡昭儀夾入,轉令穆氏多一對頭。胡太后復立侄女為後,料知穆氏義母陸令萱,必幫助穆氏,出來反對,不得已卑辭厚禮,結好令萱,約為姊妹。令萱至此,反覺左右為難,只因胡昭儀寵幸方隆,更由胡太后從中囑託,乃與祖珽入白齊主,立胡昭儀為皇后。胡後深感姑恩,便提起母子大義,責備齊主,枕席私言,容易動聽;況齊主緯已忘前嫌,所有北宮稽查,早命撤銷,此次聞胡後語,便將太后迎還奉養。母子姑侄,團圞歡聚,自在意中。胡太后計非不佳,但可暫不可久奈何!
dú zhè yīn róu jiǎo xiá de mù fū rén, píng bái dì jiāng hòu wèi ràng rén, rú hé rěn shòu dé zhù? dāng xià mán yuàn lù lìng xuān, shuō tā wú mǔ nǚ qíng. lìng xuān yě jué zì huǐ, biàn wèi mù shì dào: rǔ xiū xìng jí, bù chū bàn nián, guǎn jiào rǔ zhèng wèi zhōng gōng! mù shì qì dào: wǒ fēi sān suì yīng hái, hé bì hōng wǒ! lìng xuān duì tā shè shì, jué jì tì tā zhuǎn huán, mù shì shàng shì xìn fēi xìn. guǒ rán guò le yuè yú, qí zhǔ wěi lǚ zhì mù shì qǐn shì, shēn xù jiù huān. mù shì bàn xǐ bàn chēn, yáng quàn wěi wǎng jiù zhōng gōng, wěi zuò sè dào: huáng hòu bù zhī rě zhe hé bìng, fēi chī fēi diān, xiǎng shì yǒu xiē shī xīn fēng le, zhèn bù yuàn jiàn tā! mù shì yì àn àn yí yà, mò liào bì lìng xuān suǒ wèi, dàn yì wèi shí tā yòng zhe hé shù. zhǐ yīn qí zhǔ yǐ jīng zhuǎn yì, zì rán tí qǐ jīng shen, lóng luò qí zhǔ. lù lìng xuān yòu chéng jiān qǐ zòu dào: tiān xià yǒu nán wèi tài zǐ, mǔ wèi nú bì me? qí zhǔ mò rán, lìng xuān nǎi chū.
獨這陰柔狡黠的穆夫人,平白地將後位讓人,如何忍受得住?當下埋怨陸令萱,說她無母女情。令萱也覺自悔,便慰穆氏道:「汝休性急,不出半年,管教汝正位中宮!」穆氏泣道:「我非三歲嬰孩,何必哄我!」令萱對她設誓,決計替她轉圜,穆氏尚似信非信。果然過了月余,齊主緯屢至穆氏寢室,申敘舊歡。穆氏半喜半嗔,佯勸緯往就中宮,緯作色道:「皇后不知惹着何病,非痴非癲,想是有些失心瘋了,朕不願見她!」穆氏亦暗暗疑訝,默料必令萱所為,但亦未識她用着何術。只因齊主已經轉意,自然提起精神,籠絡齊主。陸令萱又乘間啟奏道:「天下有男為太子,母為奴婢麼?」齊主默然,令萱乃出。
yǐ ér qí zhǔ fù xuǎn dé èr nǚ, yī xìng lǐ, yī xìng péi, jiē shì měi sè, hào lǐ shì wèi zuǒ é yīng, péi shì wèi yòu é yīng. zhè qǔ míng de yuán yīn, shì běn shùn fēi é huáng nǚ yīng, bìng hé wèi yī. lìng xuān bù jīn tì mù shì zháo jí, biàn wèi mù shì shè fǎ, bié zào bǎo zhàng jí zhěn xí qì wán děng jù, jù wèi shì suǒ hǎn jiàn, lìng mù shì chuān zhe hòu fú, mǎn shēn zhū cuì, zhuāng shù rú tiān xiān xiāng sì, jìng zuò zhàng zhōng. lìng xuān jí wǎng bái qí zhǔ dào: yǒu yī shèng nǚ chū shì, dà jiā hé bù wǎng kàn! qí zhǔ biàn jí suí xíng, yóu lìng xuān yǐn zhì mù shì zuò chù, jiē kāi bǎo zhàng, jí yǒu yī zhǒng lán shè qí fēn, qìn rén xīn pí. yuē lüè yī qiáo, guǒ jiàn yī lì shū duān zuò, fǎng fú shì wū shān shén nǚ, gū shè xiān rén. qí zhǔ bù jué hè cǎi, jí lì shū qǐ shēn chū yíng, zǐ xì duān xiáng, cái rèn shí shì mù fū rén. qí zhǔ xiào zhǐ lìng xuān dào: lù tài jī zhēn huì nòng guāi! lìng xuān yì xiào dá dào: shì cǐ lì zhì, shàng bù pèi zuò huáng hòu, shì wèn bì xià jiāng zé hé rén? hǎo sì wán nòng xiǎo ér. qí zhǔ dào: tiān zǐ zhǐ yǒu yī hòu. lìng xuān biàn jiē kǒu dào: shùn nà yáo èr nǚ wèi fēi, biàn shì èr hòu. shùn wèi shèng zhǔ, nán dào bù kě xiào fǎ me? duì zhèng yòng fāng. qí zhǔ dà xǐ, shì xī jí yǔ mù shì bìng sù bǎo zhàng zhōng, jié jǐn huān yú. cì rì jí lì mù shì wèi yòu huáng hòu, hào hú shì wèi zuǒ huáng hòu.
已而齊主複選得二女,一姓李,一姓裴,皆是美色,號李氏為左娥英,裴氏為右娥英。這取名的原因,是本舜妃娥皇女英,併合為一。令萱不禁替穆氏着急,便為穆氏設法,別造寶帳及枕席器玩等具,俱為世所罕見,令穆氏穿着後服,滿身珠翠,裝束如天仙相似,靜坐帳中。令萱即往白齊主道:「有一聖女出世,大家何不往看!」齊主便即隨行,由令萱引至穆氏坐處,揭開寶帳,即有一種蘭麝奇芬,沁人心脾。約略一瞧,果見一麗姝端坐,仿佛似巫山神女,姑射仙人。齊主不覺喝采,及麗姝起身出迎,仔細端詳,才認識是穆夫人。齊主笑指令萱道:「陸太姬真會弄乖!」令萱亦笑答道:「似此麗質,尚不配做皇后,試問陛下將擇何人?」好似玩弄小兒。齊主道:「天子只有一後。」令萱便接口道:「舜納堯二女為妃,便是二後。舜為聖主,難道不可效法麼?」對症用方。齊主大喜,是夕即與穆氏並宿寶帳中,竭盡歡娛。次日即立穆氏為右皇后,號胡氏為左皇后。
mù shì yì shàng wèi zú, zài tuō lìng xuān shè cè, chú qù hú shì. lìng xuān xǔ nuò, lǚ cì rù jiàn hú tài hòu. yī rì zhì tài hòu qián, yáng zuò chēn yǔ dào: hé wù qīn zhí nǚ, zuò rú cǐ yǔ! tài hòu jīng wèn hé yīn? lìng xuān yòu yáo shǒu bù dá. jīng tài hòu yī zài gù wèn, fāng dī shēng shuō dào: hú hòu yǔ dà jiā yún: tài hòu xíng duō fēi fǎ, bù zú wèi xùn. zhè yǔ shuō chū, jī dòng tài hòu nù yì, lì zhào hú hòu lái qián, mìng zuǒ yòu jiǎn qù hòu fā, qiǎn huí jiā zhōng. luò rén quān tào, hái bù zì zhī, tú duàn sòng le yī gè zhí nǚ. mù shì suì dé dú wèi huáng hòu. lìng xuān xiàng tā dào hè, mù shì yì liǎn shì bài xiè, wéi wèn jí hú hòu zhì bìng shì, lìng xuān dàn wēi xiào bù yán. kàn guān dào shì hé gù? wú fēi yóu lìng xuān shǐ rén yàn zhōng, chú hài hú hòu bà le. sì shì mù tí pó gāo ā nà gōng hán zhǎng luán, gòng chù jūn zhóu, hào wèi sān guì. zǔ tǐng dé zǒng zhī qí bīng wài bīng shì. xiāo xiǎo héng xíng, nèi wài méng bì, yào bǎ zhè gāo shì zōng shè, qīng qīng duàn sòng le. xiǎo zi gū cóng màn biǎo, qiě shù zhōu shì. zì zhōu zhǔ yōng, yǔ tū jué lián hé, liǎng cì qīn qí, jù zāo bài cuò. jiàn qī shí èr sān huí. tài shī yǔ wén hù yóu hóng nóng tuì hái, yǔ zhū jiāng rù cháo qǐng zuì, zhōu zhǔ yōng yī tǐ shè miǎn. yuè nián chūn jì, zhōu gǎi bǎo dìng liù nián wèi tiān hé yuán nián, lǚ qiǎn shǐ zhì tū jué yíng hūn. tū jué mù gǎn kè hán, yīn qí rén qiáng shèng, xiàng qí tōng shǐ, yòu yù yǔ qí lián yīn, bù yuàn sòng nǚ shì zhōu. zhōu shǐ chén chén gōng yǔ wén chún, yǔ wén tài dì jiǔ zǐ. xǔ gōng yǔ wén guì, shén wǔ gōng dòu yì, nán yáng gōng yáng jiàn děng, jù bèi liú zhù, hǎo jǐ nián bù dé guī guó. yǔ wén chún děng zài sì qǐng qiú, zhōng bù jiàn yǔn. huì tū jué yù dà fēng yǔ, jiān dà léi zhèn, xún rì bù zhǐ, fān zhàng hàn tíng, jūn bèi piào huài, mù gǎn kǒng shì tiān qiǎn, bù hé xiàng zhōu huǐ hūn, nǎi jiāng ài nǚ ā shǐ nà shì, qiǎn jià zhōu zhǔ, yǔ yǔ wén chún děng xié zhì zhǎng ān. zhōu zhǔ yōng xíng qīn yíng lǐ, chū jiāo yíng nǚ, rù gōng bèi cè, lì ā shǐ nà shì wèi huáng hòu. hòu suī chū fān zú, mào pō duān yán, yōng cháng yōu lǐ xiāng dài, liǎng wú jiān yán. huì yǔ wén hù mǔ yán shì bìng mò, fù xù shén yōu. hù dīng jiān bì wèi, bú dào shù yuè, jí lìng qǐ fù, rù cháo shì shì. zhì tiān hé wǔ nián, qiě yóu zhōu zhǔ yōng xià chì, jiā hù shū lǐ. zhào shū yǒu yún:
穆氏意尚未足,再托令萱設策,除去胡氏。令萱許諾,屢次入見胡太后。一日至太后前,佯作嗔語道:「何物親侄女,作如此語!」太后驚問何因?令萱又搖首不答。經太后一再固問,方低聲說道:「胡後語大家云:太后行多非法,不足為訓。」這語說出,激動太后怒意,立召胡後來前,命左右剪去後發,遣回家中。落人圈套,還不自知,徒斷送了一個侄女。穆氏遂得獨為皇后。令萱向她道賀,穆氏亦斂奭拜謝,惟問及胡後致病事,令萱但微笑不言。看官道是何故?無非由令萱使人厭盅,除害胡後罷了。嗣是穆提婆、高阿那肱、韓長鸞,共處鈞軸,號為三貴。祖珽得總知騎兵、外兵事。宵小橫行,內外蒙蔽,要把這高氏宗社,輕輕斷送了。小子姑從慢表,且述周事。自周主邕,與突厥連和,兩次侵齊,俱遭敗挫。見七十二、三回。太師宇文護由弘農退還,與諸將入朝請罪,周主邕一體赦免。越年春季,周改保定六年為天和元年,屢遣使至突厥迎婚。突厥木杆可汗,因齊人強盛,向齊通使,又欲與齊連姻,不願送女適周。周使臣陳公宇文純,宇文泰第九子。許公宇文貴,神武公竇毅,南陽公楊薦等,俱被留住,好幾年不得歸國。宇文純等再四請求,終不見允。會突厥遇大風雨,兼大雷震,旬日不止,番帳汗庭,均被漂壞,木杆恐是天譴,不合向周悔婚,乃將愛女阿史那氏,遣嫁周主,與宇文純等偕至長安。周主邕行親迎禮,出郊迎女,入宮備冊,立阿史那氏為皇后。後雖出番族,貌頗端妍,邕嘗優禮相待,兩無間言。會宇文護母閻氏病歿,賻恤甚優。護丁艱避位,不到數月,即令起復,入朝視事。至天和五年,且由周主邕下敕,加護殊禮。詔書有云:
gài wén guāng zhái qū fù, lǔ yòng jiāo tiān zhī lè. dì chù cān xū, jìn yǒu dà sōu zhī lǐ. suǒ yǐ yán shí jì gōng, zhāo dé jì xíng, shǐ chí jié tài shī dū du zhōng wài zhū jūn shì zhù guó dà jiāng jūn dà zhǒng zǎi jìn guó gōng tǐ dào jū zhēn, hán hé dàn dé, dì jū qī yòu, cái biǎo dòng lóng. guó bù jiān nán, jì shēn yí xiǎn, huáng gāng dì gòu, shì jūn xiū qī. jīn wén guǐ shàng gé, fāng yú yóu zǔ, diǎn cè wèi bèi, shēng míng duō què, yí cì xuān xuán zhī lè, liù yì zhī wǔ, chóng jiǎng gōng dé, gōng qí wù cí!
蓋聞光宅曲阜,魯用郊天之樂。地處參墟,晉有大搜之禮。所以言時計功,昭德紀行,使持節太師都督中外諸軍事柱國大將軍大冢宰晉國公體道居貞,含和誕德,地居戚右,才表棟隆。國步艱難,寄深夷險,皇綱締構,事均休戚。今文軌尚隔,方隅猶阻,典策未備,聲名多闕,宜賜軒懸之樂,六佾之舞,崇獎功德,公其勿辭!
zhè zhào shū shàng miàn, lián hù míng jù wèi chēng jí, zhèng shì chǒng róng yì shù, zì gǔ hǎn wén. hù xìng pō kuān hé, shí mèi dà tǐ, zì shì gōng gāo, jiǔ lǎn zhèng bǐng, suǒ jū sī dì, cháng tún bīng hù wèi, wēi yú gōng què. zhū zi liáo shǔ, jiē yǐ shì zuò jiān, dù guó yāng mín. hù yì quán bù guò wèn, rèn bǐ suǒ wèi. zhōu zhǔ yōng shēn zì huì nì, bù jiā gàn yù, yī bān wáng gōng dà chén, yě cāi bu tòu zhōu zhǔ yì zhǐ, dà dū lǚ jìn lǚ tuì, xū yǔ zhōu xuán. zhì tiān hé qī nián sān yuè shuò, rì shí jǐ jǐn, hù nǎi zhào wèn shāo bó dài fū yǔ jì cái dào: jìn rì tiān xiàng rú hé? dà yuē xiǎng cuàn wèi le. jì cái dá dào: méng ēn shēn hòu, gǎn bù jǐn yán, jìn rì tiān xiàng gào biàn, gōng yí guī zhèng tiān zǐ, qǐng lǎo sī mén, shù jǐ míng tóng dàn chá, shòu xiǎng qī yí, zi zi sūn sūn, cháng zuò píng fān fǒu zé fēi jì cái suǒ gǎn zhī liǎo! hù ruò kěn cóng cǐ yán, hé zhì jù sǐ? hù shěn yín duō shí, fāng wēi xū dào: wǒ yì zuò cǐ xiǎng, dàn kǒng bù dé cí, suǒ yǐ cuō tuó zhì jīn. gōng jì wèi wáng guān, kě rù yī cháo liè, wú xū lìng cān guǎ rén! jì cái zhī hù jiè yì, wěi wěi ér qù. sì fù chén shū jiàn hù, yǔ jí kěn zhì, hù zěn kěn yī yì, fǎn yǔ jì cái yǒu xián. nǎ zhī gōng zhōng yǐ mì wèi ān pái, yào jiāng tā yī dāo liǎng duàn, sòng rù míng tú.
這詔書上面,連護名俱未稱及,正是寵榮異數,自古罕聞。護性頗寬和,實昧大體,自恃功高,久攬政柄,所居私第,常屯兵護衛,威逾宮闕。諸子僚屬,皆倚勢作奸,蠹國殃民。護亦全不過問,任彼所為。周主邕深自晦匿,不加干預,一班王公大臣,也猜不透周主意旨,大都旅進旅退,虛與周旋。至天和七年三月朔,日食幾盡,護乃召問稍伯大夫庾季才道:「近日天象如何?」大約想篡位了。季才答道:「蒙恩深厚,敢不盡言,近日天象告變,公宜歸政天子,請老私門,庶幾名同旦詧,壽享期頤,子子孫孫,常作屏藩;否則非季才所敢知了!」護若肯從此言,何至遽死?護沈吟多時,方微吁道:「我亦作此想,但恐不得辭,所以蹉跎至今。公既為王官,可入依朝列,無須另參寡人!」季才知護介意,唯唯而去。嗣復陳書諫護,語極懇摯,護怎肯依議,反與季才有嫌。哪知宮中已密為安排,要將他一刀兩段,送入冥途。
xiān shì wèi gōng yǔ wén zhí, yǔ hù xiāng qīn, zì dùn kǒu yī bài, zhí zuò miǎn guān, suì zhì yuàn hù. dùn kǒu zhàn shì. jiàn qī shí sān huí. cháng mì bái zhōu zhǔ dào: hù ruò bù zhū, bì wèi hòu huàn. zhōu zhǔ yōng nǎi lǚ yǔ jì yì. yòu yǒu yòu gōng bó zhōng dài fū yǔ wén shén jǔ, yǔ wén tài zú zi. nèi shǐ xià dài fū wáng guǐ, yòu shì shàng shì yǔ wén xiào bó, yǔ wén shēn zi. yě yǔ zhōu zhǔ tóng móu, yì dìng yī cè, duì fù quán chén. sān gè fèng pí jiàng, bǐ gè zhū gé liàng. shì hù chū xún tóng zhōu, hái dōu fù mìng, zhōu zhǔ yōng yù wén ān diàn, miàn jiā wèi láo. hù qǐng rù shěng chì nú tài hòu, zhōu zhǔ yōng chàng rán dào: tài hòu chūn qiū yǐ gāo, pō hǎo yǐn jiǔ, yī huò guò zuì, xǐ nù guāi fāng, jìn suī fàn yán lǚ jiàn, wèi méng chuí nà, xiōng jīn rù shěng, yuàn gèng wèi qǐ qǐng. shuō zhì cǐ, jí cóng huái zhōng qǔ chū jiǔ gào, jiāo yǔ hù shǒu dào: fán qǔ cǐ rù jiàn tài hòu! hù dāng rán jiē shòu, yǔ zhōu zhǔ yōng yī tóng jìn qù. jì jiàn chì nú tài hòu, wèn guò le ān, tài hòu mìng hù páng zuò. hù yīn zhōu zhǔ yōng zhǔ tuō, shàng lì dú jiǔ gào. zhōu zhǔ yīn zhí yù tǐng, zǒu zhì hù hòu, měng lì jī hù, hù cù zhì dǎo dì. zhōu zhǔ lìng huàn guān hé quán, yòng yù dāo zhuó xià, quán bù jué shǒu chàn, zhuó hù wèi shāng. wèi gōng zhí yǐ fú nì hù cè, yī yuè ér rù, shǒu qǐ jiàn luò, bǎ hù pǐ chéng liǎng duàn. gāi sǐ jiǔ yǐ! tài hòu jīng qǐ, yóu zhōu zhǔ yōng wǎn yán chén sù, wèi hù móu hài liǎng gōng, suǒ yǐ yòu zhū. tài hòu zì rán wú yán. yōng jí zhào rù gōng bó zhǎng sūn lǎn, shōu bǔ hù zi tán gōng huì, jǔ gōng zhì chóng, yè gōng jìng zhèng, píng gōng qián jiā, jí gān jī qián guāng gān wèi gān zǔ gān wēi děng, xī shù fú zhū, yòu shā hù dǎng zhù guó hóu fú hóu lóng ēn, dà jiāng jūn hóu wàn shòu liú yǒng, zhōng wài fǔ sī lù yǐn gōng zhèng yuán jié, shàn bù xià dài fū lǐ ān.
先是衛公宇文直,與護相親,自沌口一敗,直坐免官,遂至怨護。沌口戰事。見七十三回。嘗密白周主道:「護若不誅,必為後患。」周主邕乃屢與計議。又有右宮伯中大夫宇文神舉,宇文泰族子。內史下大夫王軌,右侍上士宇文孝伯,宇文深子。也與周主同謀,議定一策,對付權臣。三個縫皮匠,比個諸葛亮。適護出巡同州,還都復命,周主邕御文安殿,面加慰勞。護請入省叱奴太后,周主邕悵然道:「太后春秋已高,頗好飲酒,一或過醉,喜怒乖方,近雖犯顏屢諫,未蒙垂納,兄今入省,願更為啟請。」說至此,即從懷中取出酒誥,交與護手道:「煩取此入諫太后!」護當然接受,與周主邕一同進去。既見叱奴太后,問過了安,太后命護旁坐。護因周主邕囑託,尚立讀酒誥。周主陰執玉珽,走至護後,猛力擊護,護猝致倒地。周主令宦官何泉,用御刀斫下,泉不覺手顫,斫護未傷。衛公直已伏匿戶側,一躍而入,手起劍落,把護劈成兩段。該死久矣!太后驚起,由周主邕婉言陳訴,謂護謀害兩宮,所以誘誅。太后自然無言。邕即召入宮伯長孫覽,收捕護子譚公會,莒公至崇,業公靜正,平公乾嘉,及乾基、乾光、乾蔚、乾祖、乾威等,悉數伏誅,又殺護黨柱國侯伏、侯龍恩,大將軍侯萬壽、劉勇,中外府司錄尹公正、袁傑,膳部下大夫李安。
shí yōng zhōu mù qí gōng xiàn, wèi hù qīn rèn, shǎng fá chù zhì, duō suǒ cān yù. zhì shì yóu zhōu zhǔ zhào rù, miǎn lì shù yǔ. xiàn miǎn guān bài xiè, nǎi shǐ yì hù dì shōu bīng fú jí zhū wén jí. wèi gōng zhí sù lái jì xiàn, quàn zhōu zhǔ bìng xiàn jiā zhū, zhōu zhǔ bù xǔ. jí xiàn rù fù mìng, wén lǐ ān yì zài zhū lì, biàn miàn qǐ dào: ān chū zì zào lì, wéi zhǔ páo chú, xiàng wèi yù wén cháo zhèng, hé zú jiā lù! zhōu zhǔ zhèng sè dào: shì zōng bào bēng, shí ān suǒ wèi, dì nán dào quán wèi wén zhī me? xiàn huáng kǒng qū chū. hù shì zǐ xùn wèi pú zhōu cì shǐ, jí xī qiǎn yuè gōng yǔ wén shèng, chéng yì zhào hái, zhì tóng zhōu cì sǐ, cì zǐ chāng chéng gōng shēn, chū shǐ tū jué, yì mìng kāi fǔ yǔ wén dé jī qù xǐ shū, zhū sǐ dào zhōng. dāng xià bān zhào zuì hù, chú shǒu cóng yǐ zhèng diǎn xíng wài, yú jiē sì shè, fù gǎi tiān hé qī nián wèi jiàn dé yuán nián. xiǎo zi yǒu shī chì hù dào:
時雍州牧齊公憲,為護親任,賞罰黜陟,多所參預。至是由周主召入,勉勵數語。憲免冠拜謝,乃使詣護第收兵符及諸文籍。衛公直素來忌憲,勸周主並憲加誅,周主不許。及憲入復命,聞李安亦在誅例,便面啟道:「安出自皂隸,唯主庖廚,向未預聞朝政,何足加戮!」周主正色道:「世宗暴崩,實安所為,弟難道全未聞知麼?」憲惶恐趨出。護世子訓為蒲州刺史,即夕遣越公宇文盛,乘驛召還,至同州賜死,次子昌城公深,出使突厥,亦命開府宇文德齎去璽書,誅死道中。當下頒詔罪護,除首從已正典刑外,余皆肆赦,復改天和七年為建德元年。小子有詩斥護道:
hù quán sì nì jiǔ jī zhū, yī sǐ yóu xián wèi bì gū
怙權肆逆久稽誅,一死猶嫌未蔽辜;
yù tǐng pū shēn jiān zéi dào, jiǔ jīng cái dé wèi níng dōu! níng dōu jiàn qián wén. hù jì jiù zhū, zhōu zhǔ qīn zhèng, dāng rán yǒu yī fān fēng shǎng. yù zhī hé rén dài hù, xià huí zài dāng xù xiáng.
玉珽撲身奸賊倒,九京才得慰寧都!寧都見前文。護既就誅,周主親政,當然有一番封賞。欲知何人代護,下回再當續詳。
běn huí xù shù, zú wèi hú lǜ guāng yǔ wén hù liǎng rén hé chuán. hú lǜ guāng wèi gāo shì yì qīn, xiào zhōng wáng shì, zú shè qiáng lín. guāng bù sǐ zé qí bù wáng, nǎi wèi xiāo xiǎo suǒ pái, zú zāo cǎn sǐ, qí zhī bù yǒng yě yí zāi! dàn gōng gāo zhèn zhǔ, hǎn dé bǎo quán, hú lǜ jīn píng shēng jì kǎi, hú lǜ xiàn lín sǐ xìng jiē, mǎn zhāo sǔn, yíng bì fù, fù guì qí kě zhǎng bǎo hū! bèi lù zhī yǐ fēng hòu shì, wèi hú lǜ guāng xī, gù bù jǐn wèi hú lǜ guāng xī yě. bǐ yǔ wén hù lì shì èr zhǔ, zuì è zhāo zhāng, zhí zhì zhōu zhǔ yōng sì wèi shí sān nián, shǐ dé yòu zhū, sǐ yǐ wǎn yǐ. yǔ jì cái quàn hù guī zhèng, hù ruò tīng jì cái yán, shàng kě bù sǐ, dàn jí è rú hù, ruò dé bù sǐ, níng yǒu tiān dào! zhū zhī zhèng yǐ jiàn zhōu zhǔ zhī néng, qiě kě jiàn yuán è dà duì, xiān yǒu bù shā shēn wáng jiā zhě yě. běn huí qián hòu lián xù, shàn è xiāng duì, yǐn yù wēi yì. ér qí gōng suǒ shì, jí yóu hú lǜ hòu bèi fèi ér zhì. hú lǜ guāng sǐ ér qí jí shuāi, yǔ wén hù sǐ ér zhōu zhuǎn shèng, xián jiān zhī guān xì shèng shuāi yě, gù rú shì fū!
本回敘述,足為斛律光、宇文護兩人合傳。斛律光為高氏懿親,效忠王室,足懾強鄰。光不死則齊不亡,乃為宵小所排,卒遭慘死,齊之不永也宜哉!但功高震主,罕得保全,斛律金平生寄慨,斛律羨臨死興嗟,滿招損,盈必覆,富貴其可長保乎!備錄之以風后世,為斛律光惜,固不僅為斛律光惜也。彼宇文護歷弒二主,罪惡昭彰,直至周主邕嗣位十三年,始得誘誅,死已晚矣。庾季才勸護歸政,護若聽季才言,尚可不死,但極惡如護,若得不死,寧有天道!誅之正以見周主之能,且可見元惡大憝,鮮有不殺身亡家者也。本回前後連敘,善惡相對,隱寓微義。而齊宮瑣事,即由斛律後被廢而致。斛律光死而齊即衰,宇文護死而周轉盛,賢奸之關係盛衰也,固如是夫!