strong xiāo bǎo yín chēng zūn pàn mìng ěr zhū róng kàng biǎo xìng shī strong
蕭寶夤稱尊叛命 爾朱榮抗表興師
què shuō ěr zhū róng zài sì zhōu, dé le hè bá shèng xiōng dì, bù jīn dà xǐ, fǔ shèng bèi dào: qīng xiōng dì kěn lái cóng wǒ, tiān xià biàn róng yì píng jìng le. suì shǔ wèi jūn jiāng, xíng zhǐ jìn tuì, suí shí yǔ yì. shèng děng yì lè wèi xiào lì. kàn guān yuè róng cí sè, yǐ kě zhī tā bá hù fēi yáng, míng wèi wèi tíng yù luàn, shí shì hòu lái yī dà lì jiē. nà wèi tíng zhèng luàn shì fēn fēn, zhǐ yōu bīng jiāng bù zú, xiǎng kào róng zuò běi fāng zhǎng chéng, yǎn qián shì qiě bù xiá gù, zěn néng gù dào rì hòu ne!
卻說爾朱榮在肆州,得了賀拔勝兄弟,不禁大喜,撫勝背道:「卿兄弟肯來從我,天下便容易平靖了。」遂署為軍將,行止進退,隨時與議。勝等亦樂為效力。看官閱榮詞色,已可知他拔扈飛揚,名為魏廷御亂,實是後來一大厲階。那魏廷正亂勢紛紛,只憂兵將不足,想靠榮做北方長城,眼前事且不暇顧,怎能顧到日後呢!
gǔ rén yǒu yán: wài níng bì yǒu nèi yōu, zhè wèi guó shì nèi yōu jiāo pò, wài yì wèi níng, zhèng shì nèi wài yáo dòng de shí hòu, liáng yù zhōu cì shǐ xià hóu dǎn, chèn zhe huái shuǐ shèng zhǎng, gōng wèi shòu yáng. wèi yáng zhōu cì shǐ lǐ xiàn, dài yuán bù zhì, zhǐ hǎo jǔ chéng jiàng liáng. dǎn lìng jiāng jūn chén qìng zhī rù chéng ān mín, shōu xiáng nán nǚ qī wàn wǔ qiān rén, fù chēng shòu yáng wèi yù zhōu, gǎi hé féi wèi nán yù zhōu, èr zhōu jù guī dǎn guǎn xiá. sì fù yóu liáng jiāng zhàn sēng zhì, jí sī zhōu cì shǐ xià hóu kuí, huì shī wǔ yáng guān, wéi wèi guǎng líng. wèi cháng chēng guǎng líng wèi dōng yù zhōu, cì shǐ yuán qìng hé, bǎo shǒu bú zhù, wài chéng bèi xiàn. wèi jiāng chén xiǎn bó, lǜ bīng fù yuán, yòu wèi sēng zhì suǒ pò. qìng hé wú fǎ kě shī, bù dé yǐ tóu xiáng liáng jūn, xiǎn bó yè dùn. liáng jūn zhuī jī zhì shí lǐ wài, zhǎn huò wàn jì. sēng zhì shòu mìng zhèn guǎng líng, xià hóu kuí zhèn ān yáng.
古人有言:外寧必有內憂,這魏國是內憂交迫,外亦未寧,正是內外搖動的時候,梁豫州刺史夏侯亶,趁着淮水盛漲,攻魏壽陽。魏揚州刺史李憲,待援不至,只好舉城降梁。亶令將軍陳慶之入城安民,收降男女七萬五千人,復稱壽陽為豫州,改合肥為南豫州,二州俱歸亶管轄。嗣復由梁將湛僧智,及司州刺史夏侯夔,會師武陽關,圍魏廣陵。魏嘗稱廣陵為東豫州,刺史元慶和,保守不住,外城被陷。魏將陳顯伯,率兵赴援,又為僧智所破。慶和無法可施,不得已投降梁軍,顯伯夜遁。梁軍追擊至十里外,斬獲萬計。僧智受命鎮廣陵,夏侯夔鎮安陽。
yǐ ér liáng zhǔ fù qiǎn jiāng jūn chén qìng zhī, yǔ lǐng jūn cáo zhòng zōng děng, gōng wèi wō yáng, xún yáng tài shǒu wéi fàng, yì yǐn jūn wǎng huì. tú cì yǔ wèi jiāng yuán zhāo děng xiāng yù, bù jí liè yíng, bù xià jiē yǒu jù sè. yuán zhāo huī xià, bù qí gòng wǔ wàn rén, fēn duì jiā jìn, shēng shì ruì shén. fàng xì ruì zi, sù shòu jiā chuán, zhì cǐ réng bù huāng bù máng, miǎn zhòu xià mǎ, zì zuò hú chuáng, shì zhòng yíng zhàn. yú shì shì zú jiē fèn, yǒng yuè zhí qián, yī dāng shí, shí dāng bǎi, jìng dé shā tuì wèi bīng. bù lüè wéi fàng, réng wèi wéi ruì shēng sè. nǎi xú xú shōu jūn, qū wù qìng zhī. qìng zhī bù kěn luò hòu, yě lǜ huī xià èr bǎi qí, chí wǎng fèn jī, zhuó sǐ wèi bīng qián duì bǎi yú rén, yīn lēi qí hái yíng, yǔ zhū jūn bìng jìn. yuán zhāo fēn shè shí sān lěi, dǐ yù liáng jūn, liǎng xià xiāng chí, hù yǒu shā shāng. chà bù duō guò le yī nián, zhòng zōng yīn yù bān shī, qìng zhī dú zhàng jié jūn mén, shì sǐ bù tuì, suì jiǎn xuǎn ruì zú, xián méi yè chū, zhí dǎo wèi yíng, wèi rén jī láo zhì juàn, cāng cù bù néng dǐ dí, kuì qù sì lěi. qìng zhī fú guó duō míng, chén liè wō yáng chéng xià, zhǐ shì shǒu jiāng wáng wěi, wěi nǎi qǐ xiáng. wèi bīng shàng yǒu jiǔ lěi, yòu yóu qìng zhī yí shì fú guó, gǔ zào jìn gōng, xià dé wèi bīng sì sàn bēn táo. yuán zhāo yì gù mìng yào jǐn, qì lěi dùn qù. qìng zhī shàng qián zhuī niè, shā bì wú shù, wō yáng wèi shī xuè suǒ jī, jǐ hū jiāo qiǎn bù liú. zì sòng jì bèi wèi nán qīn, huái běi wèi wèi suǒ jù, qí mò yòu yóu wèi bīng dù huái, xiàn rù huái nán, zhì cǐ liáng chéng wèi luàn, gōng kè liǎng huái chéng zhèn.
已而梁主復遣將軍陳慶之,與領軍曹仲宗等,攻魏渦陽,尋陽太守韋放,亦引軍往會。途次與魏將元昭等相遇,不及列營,部下皆有懼色。元昭麾下,步騎共五萬人,分隊夾進,聲勢銳甚。放系睿子,夙受家傳,至此仍不慌不忙,免胄下馬,自坐胡床,誓眾迎戰。於是士卒皆奮,踴躍直前,一當十,十當百,竟得殺退魏兵。不略韋放,仍為韋睿生色。乃徐徐收軍,趨晤慶之。慶之不肯落後,也率麾下二百騎,馳往奮擊,斫死魏兵前隊百餘人,因勒騎還營,與諸軍並進。元昭分設十三壘,抵禦梁軍,兩下相持,互有殺傷。差不多過了一年,仲宗因欲班師,慶之獨杖節軍門,誓死不退,遂簡選銳卒,銜枚夜出,直搗魏營,魏人積勞致倦,倉猝不能抵敵,潰去四壘。慶之俘馘多名,陳列渦陽城下,指示守將王緯,緯乃乞降。魏兵尚有九壘,又由慶之移示俘馘,鼓譟進攻,嚇得魏兵四散奔逃。元昭亦顧命要緊,棄壘遁去。慶之上前追躡,殺斃無數,渦陽為屍血所積,幾乎膠淺不流。自宋季被魏南侵,淮北為魏所據,齊末又由魏兵渡淮,陷入淮南,至此梁乘魏亂,攻克兩淮城鎮。
wèi rén shī dì pō duō, wú lì yǔ zhēng, yǐ shì ào chàng de hěn. xù rù nán běi jiāo shè, shì àn shí xiāo nà wén zì. zài jiā nà běi fāng luàn shì, rì jí yī rì, zhēn gè shì kòu fēn biàn dì, fēng huǒ lián tiān. dù luò zhōu kòu lüè jì nán, zhuǎn qū fàn yáng, lǚ wèi xíng tái cháng jǐng suǒ pò. jǐng suǒ shì wéi yī yú róng, róng hū bìng mò, jǐng suì shī shì. yōu zhōu mín gān xīn cóng luàn, jìng kāi mén yíng nà luò zhōu, jǐng bèi lǔ qù, yōu zhōu dāng rán xiàn méi le. gé róng shǒu yíng zhōu nán qū, jìn bī yīn zhōu. yīn zhōu yóu dìng xiāng èr zhōu fèn chū, lǐng yǒu sì jùn, cì shǐ cuī kǎi, fǔ jīng dào rèn, chéng nèi wú bèi, yóu kǎi zhào jí bīng mín, yù yǐ zhōng yì, yǔ zéi dǎng tú shǒu xiàng bó. lián zhàn bàn xún, zhōng yīn lì jié chéng bēng, bèi zéi shā rù, kǎi bù qū yù hài. róng fù zhuǎn wéi jì zhōu, cì shǐ yuán fú, dū lì jiāng shì, zhòu yè jù shǒu, zì chūn jí dōng, liáng chǔ gào qìng, wài wú jiù bīng, shàng qiě jù chéng sǐ zhàn. jí chéng yǐ bèi xiàn, fú yǔ xiōng yún jù wèi suǒ qín, xiōng dì gè zì yǐn jiù, yuàn wèi guó sǐ. dū du pān shào děng, yì xiàng róng kòu qǐng, yuàn dài sǐ yǐ huó shǐ jūn, róng tàn wèi zhōng chén yì shì, tǒng jiē shè miǎn.
魏人失地頗多,無力與爭,已是懊悵得很。敘入南北交涉,是按時銷納文字。再加那北方亂事,日急一日,真箇是寇氛遍地,烽火連天。杜洛周寇掠薊南,轉趨范陽,屢為行台常景所破。景所恃唯一於榮,榮忽病歿,景遂失勢。幽州民甘心從亂,竟開門迎納洛周,景被擄去,幽州當然陷沒了。葛榮守瀛州南趨,進逼殷州。殷州由定、相二州分出,領有四郡,刺史崔楷,甫經到任,城內無備,由楷召集兵民,諭以忠義,與賊黨徒手相搏。連戰半旬,終因力竭城崩,被賊殺入,楷不屈遇害。榮復轉圍冀州,刺史元孚,督厲將士,晝夜拒守,自春及冬,糧儲告罄,外無救兵,尚且據城死戰。及城已被陷,孚與兄溳俱為所擒,兄弟各自引咎,願為國死。都督潘紹等,亦向榮叩請,願代死以活使君,榮嘆為忠臣義士,統皆赦免。
qiáng dào fā shàn xīn. lián xù cuī kǎi yuán fú, yì zài jiào zhōng.
強盜發善心。連敘崔楷元孚,意在教忠。
dàn yīn jì èr zhōu, jù wèi zéi yǒu, hái yǒu xī dào héng tái dà dū dū xiāo bǎo yín, chū bīng lěi nián, mí xiǎng tiān bīng, bù zhī fán jǐ, shǐ zhōng méi yǒu chéng xiào. tè tí xiāo bǎo yín, wèi běn huí qián bàn jié zhǔ nǎo. mò zhé niàn shēng, yǔ hú chēn bù hé, liǎng zéi zì xiāng gōng shā. niàn shēng lǚ cuò, nǎi shū kuǎn bǎo yín. bǎo yín shǐ xíng tái zuǒ chéng cuī shì hé, wǎng shōu qín zhōu. bù yì niàn shēng fù fǎn, qín shā shì hé, qín zhōu zài xiàn. bǎo yín chū shī jīng yáng, qīn tǎo niàn shēng, yī chǎng jiāo zhàn quán jūn bài jī, tuì tún xiāo yáo yuán dōng. qiān chéng qí zhōu, xiāng jì jiàng zéi, bīn zhōu cì shǐ bì zǔ huī, yòu fù zhàn méi. xī dào dū du běi hǎi wáng yuán hào, yì bèi shā bài, guān zhōng dà rǎo. yōng zhōu cì shǐ yáng chūn, jí máng mù bīng jù shǒu, dé shì zú qī qiān yú rén, dēng pí lì yù, cái huò bǎo quán. wèi jiā chūn wèi shì zhōng, lǐng xíng tái tǒng shuài, jié zhì guān xī zhū jiāng. niàn shēng qiǎn dì tiān shēng, dà jǔ gōng yōng zhōu, xiāo bǎo yín lìng bù jiāng yáng kǎn, wǎng zhù yáng chūn. kǎn yǐn shēn qiàn zhōng, cì tiān shēng jìn chéng, yī jiàn shè qù, yīng xián ér bì. chūn chéng shì shā chū, zéi zhòng dà kuì, zhǎn shǒu shù qiān jí, yōng zhōu jiě yán. niàn shēng fāng jìn jù tóng guān, wén tiān shēng yǐ sǐ, nǎi qì guān xī qù.
但殷、冀二州,俱為賊有,還有西道行台大都督蕭寶夤,出兵累年,糜餉添兵,不知凡幾,始終沒有成效。特提蕭寶夤,為本回前半截主腦。莫折念生,與胡琛不和,兩賊自相攻殺。念生屢挫,乃輸款寶夤。寶夤使行台左丞崔士和,往收秦州。不意念生復反,擒殺士和,秦州再陷。寶夤出師涇陽,親討念生,一場交戰;全軍敗績,退屯逍遙園東。汧城岐州,相繼降賊,豳州刺史畢祖暉,又復戰沒。西道都督北海王元顥,亦被殺敗,關中大擾。雍州刺史楊椿,急忙募兵拒守,得士卒七千餘人,登陴力御,才獲保全。魏加椿為侍中,領行台統帥,節制關西諸將。念生遣弟天生,大舉攻雍州,蕭寶夤令部將羊侃,往助楊椿。侃隱身塹中,伺天生近城,一箭射去,應弦而斃。椿乘勢殺出,賊眾大潰,斬首數千級,雍州解嚴。念生方進據潼關,聞天生已死,乃棄關西去。
wèi zhǔ yīn bǎo yín bài tuì, chǐ duó guān jué, miǎn wèi shù rén. yī miàn xià zhào xī zhēng, zhěng bèi bīng mǎ. jì dé tóng guān jié yīn, fù shuō jiāng běi tǎo gé róng. zhào shū zhōng hěn shì kuā zhāng, fǎng fú yǒu luán bì qīn lín, miè cǐ cháo shí de qì xiàng, qí shí tǒng shì zhǐ shàng tán bīng, wéi rì zài xiāo jīn zhàng zhōng, yǔ pān pín děng liàn xí ròu zhàn, yǒu shèn me xíng jūn sī xiǎng. nà hú tài hòu yì zòng qíng xíng lè, gōng wéi lǐ miàn, tōng xiāo xiá xiè, xiào yǔ shí wén, rèn tā jǐng bào pín lái, qiě guǎn mù qián ròu yù, háo bù jiā yōu. sǐ zài mù qián, lè dé zòng huān. yī qiè jūn shì, dōu wěi chéng yáng wáng huī jí èr sān bì chén, suí biàn chù zhì.
魏主因寶夤敗退,褫奪官爵,免為庶人。一面下詔西征,整備兵馬。既得潼關捷音,復說將北討葛榮。詔書中很是誇張,仿佛有鑾蹕親臨,滅此朝食的氣象,其實統是紙上談兵,唯日在銷金帳中,與潘嬪等練習肉戰,有甚麼行軍思想。那胡太后亦縱情行樂,宮闈裡面,通宵狎褻,笑語時聞,任他警報頻來,且管目前肉慾,毫不加憂。死在目前,樂得縱歡。一切軍事,都委城陽王徽及二三嬖臣,隨便處置。
kě nài zéi shì wèi jìng, sù jiāng jiàn diāo, yōng zhōu xíng tái yáng chūn, yòu fù shàng shū bào bìng, qǐng rén xiāng dài. wèi tíng wú jiāng kě qiǎn, zhǐ de fù rèn xiāo bǎo yín, dū du huái jīng děng sì zhōu jūn shì, jiān lǐng yōng zhōu cì shǐ. chūn jiāo xiè hái xiāng, yīn zǐ xiǎn jiāng shì luò yáng, tè zhǔ yù zhuǎn zòu liǎng gōng, wèi bǎo yín fēi bù shèng rèn, dàn kǒng yǒu yì zhì, xū shèn xuǎn xīn lǚ wèi fǔ, fāng kě jí bǐ yě xīn. yù fèng mìng zhì luò, miàn qǐ wèi zhǔ mǔ zǐ, liǎng gōng yǐ shì chén hūn diān dào, shén zhì mí lí, nǎ lǐ kěn rú yán shī xíng.
可奈賊勢未靖,宿將漸凋,雍州行台楊椿,又復上書報病,請人相代。魏廷無將可遣,只得復任蕭寶夤,都督淮涇等四州軍事,兼領雍州刺史。椿交卸還鄉,因子顯將適洛陽,特囑昱轉奏兩宮,謂寶夤非不勝任,但恐有異志,須慎選心膂為輔,方可戢彼野心。昱奉命至洛,面啟魏主母子,兩宮已是晨昏顛倒,神志迷離,哪裡肯如言施行。
huì wén gé róng jìn wéi xìn dōu, nǎi mìng jīn zǐ guāng lù dài fū yuán zi yōng, wèi běi tǎo dà dū dū, lǜ bīng fù yuán. zi yōng fāng fā, yòu jiē xiāng zhōu jí bào, cì shǐ lè ān wáng yuán jiàn, wén chéng dì sūn. jù yè pàn wèi, tōng kuǎn gé róng. yīn zài mìng shè rén lǐ shén guǐ, chū huì zi yōng, bìng zhào tóng jiāng jūn péi yǎn, xiān tǎo yè chéng. cái suàn yī jǔ dé shǒu, rù yè zhū jiàn, chuán shǒu luò yáng. shén guǐ hái dōu, zhào chú zǐ yōng wèi jì zhōu cì shǐ, shǐ tǎo gé róng. péi yǎn yì biǎo qǐng tóng háng, fèng chì yǔn yì. zi yōng dú shàng shū zì chén, wèi liǎng rén bù yí tóng wǎng, yǎn xíng chén qǐng liú, chén xíng qǐng liú yǎn, ruò bī shǐ tóng háng, bì zhì bài nǜ. yǒu zhào bù xǔ, zi yōng bù dé yǐ xié yǎn běi jìn. xíng zhì zhāng shuǐ, tū yù zéi shí wàn zhòng, fēng yōng qián lái. liǎng jiāng běn bù tóng xīn, hào lìng bù yī, cù zāo dà dí, bīng shì hài sàn, zi yōng jí yǎn, xiāng jì zhèn wáng. gé róng jǐn ruì gōng xiāng zhōu, hái kuī cì shǐ lǐ shén, xī zhòng gù shǒu, xié lì zhì sǐ, cái dé bù xiàn. kě jiàn yòng bīng zhī dào, quán shì yī xīn. piān yōng zhōu xíng tái xiāo bǎo yín, jìng shā sǐ guān yòu dà shǐ lì dào yuán, jū rán zào qǐ fǎn lái. guǒ rú yáng chūn suǒ liào.
會聞葛榮進圍信都,乃命金紫光祿大夫源子邕,為北討大都督,率兵赴援。子邕方發,又接相州急報,刺史樂安王元鑒,文成帝孫。據鄴叛魏,通款葛榮。因再命舍人李神軌,出會子邕,並召同將軍裴衍,先討鄴城。才算一舉得手,入鄴誅鑒,傳首洛陽。神軌還都,詔除子邕為冀州刺史,使討葛榮。裴衍亦表請同行,奉敕允議。子邕獨上書自陳,謂兩人不宜同往,衍行臣請留,臣行請留衍,若逼使同行,必致敗衄。有詔不許,子邕不得已偕衍北進。行至漳水,突遇賊十萬眾,蜂擁前來。兩將本不同心,號令不一,猝遭大敵,兵士駭散,子邕及衍,相繼陣亡。葛榮盡銳攻相州,還虧刺史李神,悉眾固守,協力致死,才得不陷。可見用兵之道,全恃一心。偏雍州行台蕭寶夤,竟殺死關右大使酈道元,居然造起反來。果如楊椿所料。
bǎo yín xī tǎo mò zhé niàn shēng, qián cì bài jī zāo qiǎn, yǐ bù zì ān, hòu lái suī dé qǐ fù, zhōng huái yí jù. mò zhé niàn shēng fǎn zhì qín zhōu, yóu zhōu mín dù càn jiū zhòng fā nán, jī sǐ niàn shēng, càn zì zhǎng zhōu shì. nán qín zhōu chéng mín xīn chēn, yì zì xíng zhōu shì, gè qiǎn shǐ zhì xiāo bǎo yín chù qǐ xiáng. mò zhé niàn shēng yì le. bǎo yín biǎo wén wèi tíng, wèi zhǔ jǐn fù bǎo yín jiù fēng, réng jué qí wáng jiān shàng shū lìng.
寶夤西討莫折念生,前次敗績遭譴,已不自安,後來雖得起復,終懷疑懼。莫折念生返至秦州,由州民杜粲糾眾發難,擊死念生,粲自掌州事。南秦州城民辛琛,亦自行州事,各遣使至蕭寶夤處乞降。莫折念生亦了。寶夤表聞魏廷,魏主盡復寶夤舊封,仍爵齊王兼尚書令。
zhōng wèi lì dào yuán, sù hào yán měng, bù bì quán qī. sī zhōu mù rǔ nán wáng yuán yuè, chǒng xìn xiǎo lì qiū niàn, nòng quán bù fǎ. dào yuán shōu niàn fù yù, nǐ chù zhòng xíng. yuè jí bái hú tài hòu, qǐng shè niàn zuì. tài hòu chì lìng shè niàn, piān dào yuán bù dài shè zhì, xiān yǐ shā niàn, fù hé yuè zòng jiān wǎng fǎ zhū zuì zhuàng, tài hòu bù lǐ. yuè shēn hèn dào yuán, xiǎng chū yī fǎ, qǐng diào dào yuán wèi guān yòu dà shǐ. guān yòu wèi xiāo bǎo yín shì lì fàn wéi, qiǎn shǐ zhèn yā, míng míng shì yuè de guǐ jì, shǐ tā jī nù bǎo yín, hǎo jiè dāo shā sǐ dào yuán. wèi tíng nǎ lǐ zhī xiǎo, jí pài dào yuán xī xíng. guǒ rán bǎo yín wén zhī, yóu yí shēng wèi, yóu wèi shēng fèn, tè shāng zhū liáo zuǒ liǔ kǎi. kǎi dá dào: dài wáng wèi qí míng dì zi, tiān xià shǔ wàng, hé bì dìng jū rén xià! kuàng jìn yǒu yáo yán: luán shēng shí zi, jiǔ zǐ duàn, yīn duàn, luǎn huài yě. yī zi bù duàn, guān zhōng luàn. luàn xùn wèi zhì, dài wáng dāng zhì guān zhōng, yǐ wú yí yì. bǎo yín nǎi jué jì pàn wèi, mì qiǎn bù jiāng guō zi huī, qián fú yīn pán yì, qí dào yuán guò jìng shí, tū chū lán zǔ. bǎ tā cì sǐ. yáng yán wèi zéi suǒ hài, mìng rén shōu bìn, guǐ cí zòu wén. wèi zé bǎo yín bǔ xiōng zhèng fǎ, bǎo yín dāng rán bù lǐ, jí yù chēng dì guān zhōng.
中尉酈道元,素號嚴猛,不避權戚。司州牧汝南王元悅,寵信小吏邱念,弄權不法。道元收念付獄,擬處重刑。悅亟白胡太后,請赦念罪。太后敕令赦念,偏道元不待赦至,先已殺念,復劾悅縱奸枉法諸罪狀,太后不理。悅深恨道元,想出一法,請調道元為關右大使。關右為蕭寶夤勢力範圍,遣使鎮壓,明明是悅的詭計,使他激怒寶夤,好借刀殺死道元。魏廷哪裡知曉,即派道元西行。果然寶夤聞知,由疑生畏,由畏生忿,特商諸僚佐柳楷。楷答道:「大王為齊明帝子,天下屬望,何必定居人下!況近有謠言:鸞生十子,九子毈,音斷,卵壞也。一子不毈,關中亂。亂訓為治,大王當治關中,已無疑義。」寶夤乃決計叛魏,密遣部將郭子恢,潛伏陰盤驛,俟道元過境時,突出攔阻。把他刺死。佯言為賊所害,命人收殯,詭詞奏聞。魏責寶夤捕凶正法,寶夤當然不理,即欲稱帝關中。
xíng tái láng zhōng sū zhàn, rén pǐn duān fāng, sù wèi bǎo yín suǒ zhòng, shí zhèng bào bìng zài jiā. bǎo yín shǐ tā yí dì jiāng jiǎn yǔ shāng, zhàn bù dài shuō bì, biàn fàng shēng dà kū. qí zāi! jiǎn jīng wèn hé yīn? zhàn qiě qì qiě yǔ dào: wǒ jiā bǎi kǒu, jīn jiāng tú miè, zěn de bù kū! yòu kū zhì shù shí shēng, nǎi xú yǔ jiǎn dào: wèi wǒ bái qí wáng! wáng běn shì qióng niǎo tóu rén, lài cháo tíng jiǎ wáng yǔ yì, róng chǒng zhì cǐ, nài hé wú duān bèi dé! qiě wèi dé suī shuāi, tiān mìng wèi gǎi, qí wáng ēn xìn, wèi qià mín qíng, nǎi yù lǜ léi duò bīng zú, shǒu guān wèn dǐng, zěn néng yǒu chéng? zhàn bù néng jǔ jiā tóng jǐn, yuàn qǐ hái gǔ guī hái xiāng lǐ, shǐ de bìng sǐ, xià jiàn xiān rén. jiǎn fǎn bào bǎo yín, bǎo yín zhī zhàn bù wèi jǐ yòng, tīng lìng hái lǐ.
行台郎中蘇湛,人品端方,素為寶夤所重,時正抱病在家。寶夤使他姨弟姜儉與商,湛不待說畢,便放聲大哭。奇哉!儉驚問何因?湛且泣且語道:「我家百口,今將屠滅,怎得不哭!」又哭至數十聲,乃徐語儉道:「為我白齊王!王本似窮鳥投人,賴朝廷假王羽翼,榮寵至此,奈何無端背德!且魏德雖衰,天命未改,齊王恩信,未洽民情,乃欲率羸惰兵卒,守關問鼎,怎能有成?湛不能舉家同盡,願乞骸骨歸還鄉里,使得病死,下見先人。」儉返報寶夤,寶夤知湛不為己用,聽令還里。
zhǎng shǐ máo xiá, yǔ dì hóng bīn, bēn wǎng mǎ zhī shān, zhào jí dī qiāng, kàng jù bǎo yín. bǎo yín qiǎn jiāng jūn lú zǔ qiān jī xiá, yī miàn zì chēng qí dì, gǎi yuán lóng xù, zhì bǎi guān dū du, gōng rán bèi fú gǔn miǎn, chū sì nán jiāo, xíng jí wèi lǐ. wěi guān hū sōng wèi bì, hū yǒu bài bào chuán lái, zǔ qiān bài sǐ, jīn bú zhù shén sè cāng huáng, cōng cōng rù chéng. bié pài bù jiāng hóu zhōng dé, wǎng jī máo xiá xiōng dì, bìng pài zhòng bīng jù shǒu tóng guān.
長史毛遐,與弟鴻賓,奔往馬祗柵,召集氐羌,抗拒寶夤。寶夤遣將軍盧祖遷擊遐,一面自稱齊帝,改元隆緒,置百官都督,公然被服袞冕,出祀南郊,行即位禮。偽官呼嵩未畢,忽有敗報傳來,祖遷敗死,禁不住神色倉皇,匆匆入城。別派部將侯終德,往擊毛遐兄弟,並派重兵據守潼關。
zhèng píng mín xuē fèng xián xuē xiū yì děng, yì jù zhòng hé dōng, fēn jù yán chí, wéi gōng pú bǎn, dōng xī lián jié, xiǎng yīng bǎo yín. wèi mìng shàng shū pú shè zhǎng sūn zhì, wèi xíng tái tǒng shuài, wǎng tǎo bǎo yín, qiǎn dū du zōng zhèng zhēn sūn, wǎng tǎo èr xuē.
正平民薛鳳賢、薛修義等,亦聚眾河東,分據鹽池,圍攻蒲阪,東西連結,響應寶夤。魏命尚書僕射長孫稚,為行台統帥,往討寶夤,遣都督宗正珍孫,往討二薛。
zhǎng sūn zhì chí zhì héng nóng, wén bǎo yín wéi gōng féng yì, shàng wèi xiàn rù, nǎi yǔ jiāng zuǒ huì yì suǒ xiàng. xíng tái zuǒ chéng yáng kǎn xiàn jì dào: zéi jù tóng guān, shǒu yù yǐ gù, wèi yì gōng rù, bù rú běi qǔ pú bǎn, dù hé xī xíng, zhí dǎo xīn fù. zéi huí gù cháo xué, féng yì bì dāng jiě wéi, jiù shì tóng guān shǒu bīng, yì bì què gù ér zǒu, zhī jié jì jiě, zhǎng ān zì kě zuò qǔ le. ruò yǐ wèi yú jì kě xíng, yuàn xiào qián qū! zhǎng sūn zhì zhòu méi dào: rǔ jì shén shàn, dàn xuē xiū yì fāng wéi hé dōng, xuē fèng xián fù jù ān yì, jìn wén zōng zhèng zhēn sūn, jūn zhì yú bǎn, bù néng qián jìn, wǒ jūn rú hé kě wǎng? kǎn wēi xiào dào: zhēn sūn yī xíng zhèn pǐ fū, zěn zhī xíng jūn? èr xuē dǎng yǔ, tǒng shì wū hé, zhǐ néng qī xià zhēn sūn, bù néng qī xià bié rén. lǔ zài mù zhōng. zhì nǎi shǐ zhǎng nán zǐ yàn, suí zhe yáng kǎn, dài lǐng qí bīng, zì héng nóng běi dù, jìn jù shí zhuī bì. kǎn yáng yán dào: wǒ jūn jīn qiě tíng cǐ, zàn dài bù jūn. wèi niàn yán tú cūn mín, wú zhī shòu xié, qíng shí kě lián, jīn xiān gào fù lǎo bǎi xìng, sù sòng jiàng míng, gè zì hái cūn, qí wǒ jūn jǔ qǐ sān fēng, yě dāng jǔ fēng xiāng yīng, wǒ jūn shì bù xiāng fàn ruò wú rén yīng fēng, dìng xì zéi dǎng, dāng jìn tú cūn luò, duó qǔ zǐ nǚ yù bó, kào shǎng wǒ jūn. kuáng zéi zú yǐ. cūn mín wén le cǐ yán, zhuǎn xiāng gào yǔ, duō dì jiàng míng. yī qí guān jūn jǔ fēng, wú lùn yǐ jiàng wèi jiàng, jiē jǔ fēng xiāng yīng, huǒ guāng chè shù bǎi lǐ. xuē xiū yì děng wéi zhù hé dōng, yáo jiàn fēng huǒ qí hóng, bù jué dà hài, dāng jí dùn hái, yǔ fèng xián tóng yuē lái jiàng. tóng guān shǒu bīng, guǒ rán fǎn gù, xiāng shuài què zǒu, kǎn jí fēi bào zhǎng sūn zhì. zhì jiàn tóng guān kōng xū, yǐ lǜ quán jūn rù guān, jìn zhì hé dōng, yǔ kǎn xiāng huì. kǎn gèng zhǎng qū zhí jìn, bǎo yín qiǎn jiāng guō zi huī jié jī, lián zhàn jiē bài. nà wǎng jī máo xiá de hóu zhōng dé, jìng yǔ xiá děng lián luò, hái xí bǎo yín.
長孫稚馳至恆農,聞寶夤圍攻馮翊,尚未陷入,乃與將佐會議所向。行台左丞楊侃獻計道:「賊據潼關,守御已固,未易攻入,不如北取蒲坂,渡河西行,直搗心腹。賊回顧巢穴,馮翊必當解圍,就是潼關守兵,亦必卻顧而走,支節既解,長安自可坐取了。若以為愚計可行,願效前驅!」長孫稚皺眉道:「汝計甚善,但薛修義方圍河東,薛鳳賢復據安邑,近聞宗正珍孫,軍至虞坂,不能前進,我軍如何可往?」侃微笑道:「珍孫一行陣匹夫,怎知行軍?二薛黨羽,統是烏合,只能欺嚇珍孫,不能欺嚇別人。」虜在目中。稚乃使長男子彥,隨着楊侃,帶領騎兵,自恆農北渡,進據石錐壁。侃揚言道:「我軍今且停此,暫待步軍。為念沿途村民,無知受脅,情實可憐,今先告父老百姓,速送降名,各自還村,俟我軍舉起三烽,也當舉烽相應,我軍誓不相犯;若無人應烽,定系賊黨,當進屠村落,奪取子女玉帛,犒賞我軍。」誑賊足矣。村民聞了此言,轉相告語,多遞降名。一俟官軍舉烽,無論已降未降,皆舉烽相應,火光徹數百里。薛修義等圍住河東,遙見烽火齊紅,不覺大駭,當即遁還,與鳳賢同約來降。潼關守兵,果然返顧,相率卻走,侃即飛報長孫稚。稚見潼關空虛,已率全軍入關,進至河東,與侃相會。侃更長驅直進,寶夤遣將郭子恢截擊,連戰皆敗。那往擊毛遐的侯終德,竟與遐等聯絡,還襲寶夤。
bǎo yín lián máng chū dí, jūn wú dòu zhì, wèi zhàn xiān táo, huāng de bǎo yín qū mǎ bēn huí, qiè lǐng qī nú, zì hòu mén chū bēn, jìng tóu mò qí chǒu nú, chǒu nú wèi hú chēn bù jiāng, chēn bèi bá líng yú dǎng fèi lǜ, yòu zhì gāo píng, jiāng tā shā sǐ. hú chēn le. yú zhòng bìng guī chǒu nú, zài jù gāo píng, jiǎn miè bá líng yú dǎng. jì dé bǎo yín tóu bèn, yǐn wèi móu zhǔ, shòu guān tài fù, zì chēng tiān zǐ, jiàn zhì guān shǔ. shì bō sī guó xiàn shī zhì wèi, bèi chǒu nú jié liú, zuò wèi fú ruì, zì chēng shén shòu yuán nián. nú kě wèi dì, shòu zú biǎo nián, rǎo luàn shí dài, yīng gāi yǒu cǐ qí wén ne! yǔ jí lěng juàn.
寶夤連忙出敵,軍無鬥志,未戰先逃,慌得寶夤驅馬奔回,挈領妻孥,自後門出奔,徑投万俟丑奴,丑奴為胡琛部將,琛被拔陵餘黨費律,誘至高平,將他殺死。胡琛了。餘眾並歸丑奴,再據高平,翦滅拔陵餘黨。既得寶夤投奔,引為謀主,授官太傅,自稱天子,僭置官屬。適波斯國獻獅至魏,被丑奴截留,作為符瑞,自稱神獸元年。奴可為帝,獸足表年,擾亂時代,應該有此奇聞呢!語極冷雋。
qiě shuō wèi zhǔ xǔ nián yǐ jìn zhǎng, zhī shí rì kāi, hú tài hòu wéi bó bù xiū, shí huái yí jì. tōng zhí sàn qí cháng shì gǔ shì huī, dé yāo shàng chǒng, rì zài wèi zhǔ zuǒ yòu, hú tài hòu kǒng tā chuán wén huì shì, wū yǐ tā zuì, lè lìng zì jǐn. shàng yǒu mì duō dào rén, néng zuò hú yǔ, yì cháng chū rù diàn tíng, wèi wèi zhǔ suǒ qīn xìn. tài hòu yòu shǐ rén cì tā zōng jī, cì sǐ chéng nán, yáng wèi xuán shǎng gòu zéi. cǐ wài rú wèi zhǔ chǒng chén, duō bèi tài hòu qiān chù. wèi zhǔ dāng rán huì hèn, suì zhì mǔ zǐ shēng xián.
且說魏主詡年已濅長,知識日開,胡太后帷薄不修,時懷疑忌。通直散騎常侍谷士恢,得邀上寵,日在魏主左右,胡太后恐他傳聞穢事,誣以他罪,勒令自盡。尚有密多道人,能作胡語,亦嘗出入殿廷,為魏主所親信。太后又使人伺他蹤跡,刺死城南,佯為懸賞購賊。此外如魏主寵臣,多被太后遷黜。魏主當然恚恨,遂致母子生嫌。
shì shí gé róng dù luò zhōu, hù xiāng tūn shì, luò zhōu bèi gé róng jī sǐ, dù luò zhōu le. yú dǎng jiàng róng. róng xiōng yàn yì shèng, nán qū yè chéng. ān běi jiāng jūn ěr zhū róng, yīn gé róng nán bī, biǎo qǐng zì fā qí bīng, dōng yuán xiāng zhōu, bìng bù jiàn bào. wéi nà nǚ rù gōng, dé cè wèi pín. wèi zhǔ xǔ suǒ ài wéi cǐ. jìn fēng ěr zhū róng wèi biāo qí jiāng jūn, dū du bìng sì fén guǎng héng yún liù zhōu jūn shì, xún fù jìn wèi yòu guāng lù dài fū, kāi fǔ yí tóng sān sī. huái shuò zhèn hán shǐ gāo huān, chū yǔ duàn róng wèi jǐng cài juàn xiān děng, tóu rù dù luò zhōu, sì jiàn luò zhōu bù néng chéng shì, zhuǎn bēn gé róng, xuán fù wáng guī ěr zhū róng. róng jiàn huān xíng róng qiáo cuì, bù yǐ wèi qí, dàn ān zhì zhàng xià, zuò wèi suí zú. huì huān cóng róng rù mǎ jiù, jiù yǒu hàn mǎ, zhuān xǐ dì niè, róng mìng huān xiū jiǎn mǎ liè. huān bù jiā jī bàn, zhí dāo xú jiǎn, mǎ jìng bù dòng. jiǎn bì, yǔ róng dào: yù è rén yě rú shì ne! róng àn àn diǎn shǒu, jí yǐn huān rù shì, píng qù zuǒ yòu, fǎng wèn shí shì. huān dǐ zhǎng dào: jīn tiān zǐ àn ruò, tài hòu yín luàn, bì niè shàn mìng, cháo zhèng bù xíng, rú gōng xióng cái dà lüè, chéng shí fèn fā, rù tǎo zhèng yǎn xú hé děng, kuò qīng jūn cè, bà yè kě yī jǔ jí chéng le. róng dà xǐ dào: dé qīng yán, shì mèng chū xǐng lī. suì fù yǔ huān cù xī mì tán, zì rì zhōng zhì yè bàn, huān cái qū chū. sì hòu yù yǒu jūn shì, bì yǔ huān móu.
是時葛榮、杜洛周,互相吞噬,洛周被葛榮擊死,杜洛周了。餘黨降榮。榮凶焰益盛,南趨鄴城。安北將軍爾朱榮,因葛榮南逼,表請自發騎兵,東援相州,並不見報。惟納女入宮,得冊為嬪。魏主詡所愛唯此。進封爾朱榮為驃騎將軍,都督並、肆、汾、廣、恆、雲六州軍事,尋復進位右光祿大夫,開府儀同三司。懷朔鎮函使高歡,初與段榮、尉景、蔡雋先等,投入杜洛周,嗣見洛周不能成事,轉奔葛榮,旋復亡歸爾朱榮。榮見歡形容顦顇,不以為奇,但安置帳下,作為隨卒。會歡從榮入馬廄,廄有悍馬,專喜踶齧,榮命歡修翦馬鬣。歡不加羈絆,執刀徐翦,馬竟不動。翦畢,語榮道:「御惡人也如是呢!」榮暗暗點首,即引歡入室,屏去左右,訪問時事。歡抵掌道:「今天子闇弱,太后淫亂,嬖孽擅命,朝政不行,如公雄才大略,乘時奮發,入討鄭儼、徐紇等,廓清君側,霸業可一舉即成了。」榮大喜道:「得卿言,似夢初醒哩。」遂復與歡促膝密談,自日中至夜半,歡才趨出。嗣後遇有軍事,必與歡謀。
bīng zhōu cì shǐ yuán tiān mù, xì yuán wèi zōng shì, yǔ ěr zhū róng hěn shì tóu qì, róng fù yǔ tā mì móu rù luò, tiān mù yì shén zàn chéng. zhàng xià dū dū hè bá yuè, yòu cóng páng sǒng yǒng, róng suì bù shǔ bīng mǎ, jù jí yì yǒng, běi hàn mǎ yì, dōng sāi jǐng xíng, jiāng nán xiàng rù dōu. shì jiē dào wèi zhǔ mì chì, zhào róng rù chú xú zhèng, róng yù jué yǒu míng, jí rì chū shī, yòng gāo huān wèi qián fēng, hào hào dàng dàng, xiàng nán chū fā. cǐ shì gāo huān fā rèn zhī shǐ.
并州刺史元天穆,系元魏宗室,與爾朱榮很是投契,榮復與他密謀入洛,天穆亦甚贊成。帳下都督賀拔岳,又從旁慫恿,榮遂部署兵馬,聚集義勇,北捍馬邑,東塞井陘,將南向入都。適接到魏主密敕,召榮入除徐、鄭,榮愈覺有名,即日出師,用高歡為前鋒,浩浩蕩蕩,向南出發。此是高歡發軔之始。
xíng cì shàng dǎng, hū yòu yǒu mì chì bān dào, zhǐ róng rù dōu. róng bù jīn chóu chú, huān yòu yǔ róng tōng: míng gōng jīn rì, qí hǔ nán xià, yǒu jìn wú tuì, hé bì duō yí! róng nǎi fù nǐ jìn xíng. yuè rì yóu dōu zhōng fā chū āi zhào, shuō shì wèi zhǔ bào bēng, lì sì zǐ wèi huáng dì. yòu yuè shù rì, chuán dào tài hòu zhào lìng, wèi sì zǐ fēi nán, shí xì huáng nǚ, jīn jué lì lín hóng wáng shì zǐ zhāo, rù zuǎn zhèng tǒng, dà shè tiān xià. zhè zhǒng mí lí huǎng hū de zhào shū, dùn shí chù nù ěr zhū róng, dāng jí kàng biǎo dào:
行次上黨,忽又有密敕頒到,止榮入都。榮不禁躊躇,歡又語榮通:「明公今日,騎虎難下,有進無退,何必多疑!」榮乃復擬進行。越日由都中發出哀詔,說是魏主暴崩,立嗣子為皇帝。又越數日,傳到太后詔令,謂嗣子非男,實系皇女,今決立臨洪王世子釗,入纂正統,大赦天下。這種迷離恍惚的詔書,頓時觸怒爾朱榮,當即抗表道:
fú chéng dà xíng huáng dì, bèi qì wàn fāng, fèng huì hào yǒng, wǔ nèi cuī bō. yǎng chéng zhào zhǐ, shí yòng jīng wǎn. jīn hǎi nèi cǎo cǎo, yì kǒu yī yán, xī yún dà xíng huáng dì zhèn dú zhì huò, chén děng wài tīng sòng yán, nèi zì zhuī cè, qù yuè èr shí wǔ rì, shèng tǐ kāng yí, gé sù jí yǎn hū shēng xiá, jí shì guān wàng, shí yǒu suǒ huò. qiě tiān zǐ qǐn jí, shì chén bù lí zuǒ yòu, qīn guì míng yī, zhān yǎng huàn zhuàng, miàn fèng yīn zhǐ, qīn chéng gù tuō, qǐ róng bù yù chū, bù zhào yī, bēng qì céng wú qīn fèng, yù shǐ tiān xià bù wèi guài è, sì hǎi bù wèi sàng qì, qǐ kě dé hū? shì yǐ huáng nǚ wèi chǔ liǎng, xū xíng qìng yòu, shàng qī tiān dì, xià huò cháo yě, yǐ nǎi xuǎn jūn yú hái tí zhī zhōng, shǐ jiān shù zhuān cháo, zéi chén luàn jì, wéi yù zhǐ yǐng yǐ xíng quán, jiǎ xíng ér nòng zhào, cǐ hé yì yǎn yǎn bǔ què, sāi ěr dào zhōng! jīn qín lǒng chén fēi, zhào wèi wù hé, chǒu nú shì bī yōu yōng, gé róng píng líng hé hǎi, chǔ bīng wú zú, mì ěr zài jiāo, gǔ rén yǒu yán: bāng zhī bù zāng, lín zhī fú yě. yī dàn wén cǐ, shuí bù kuī? qiè wéi dà xíng huáng dì, shèng dé yù yǔ, duàn tǐ zhèng jūn, yóu biān fēng dié jǔ, yāo kòu bù miè. kuàng jīn cóng nìng chén zhī jì, suí qīn qī zhī tán, jǔ pān pín zhī nǚ yǐ kuáng bǎi xìng, fèng wèi yán zhī ér ér lín sì hǎi, yù shǐ hǎi nèi ān yuán, shí suǒ wèi wén! fú yuàn liú shèng shàn zhī cí, huí xū yú zhī lǜ, jiàn chén zhōng chéng, lù chén zhì kuǎn, tīng chén fù què, cān yù dà yì, wèn shì chén dì bēng zhī yóu, fǎng jìn wèi bù zhī zhī zhuàng, yǐ xú zhèng zhī tú, fù zhī sī bài, xuě tóng tiān zhī chǐ, xiè yuǎn jìn zhī yuàn, rán hòu gèng zhào zōng qīn, tuī qí nián hào, shēng fù xiá ěr, gǎi chéng bǎo zuò, zé sì hǎi gèng sū, bǎi xìng xìng shèn!
伏承大行皇帝,背棄萬方,奉諱號踴,五內摧剝。仰承詔旨,實用驚惋。今海內草草,異口一言,昔雲大行皇帝鴆毒致禍,臣等外聽訟言,內自追測,去月二十五日,聖體康怡,隔宿即奄忽升遐,即事觀望,實有所惑。且天子寢疾,侍臣不離左右,親貴名醫,瞻仰患狀,面奉音旨,親承顧托,豈容不豫初,不召醫,崩棄曾無親奉,欲使天下不為怪愕,四海不為喪氣,豈可得乎?是以皇女為儲兩,虛行慶宥,上欺天地,下惑朝野,已乃選君於孩提之中,使奸豎專朝,賊臣亂紀,惟欲指影以行權,假形而弄詔,此何異掩眼捕雀,塞耳盜鐘!今秦隴塵飛,趙魏霧合,丑奴勢逼幽雍,葛榮憑陵河海,楚兵吳卒,密邇在郊,古人有言:邦之不臧,鄰之福也。一旦聞此,誰不闚?竊惟大行皇帝,聖德馭宇,斷體正君,猶邊烽迭舉,妖寇不滅。況今從佞臣之計,隨親戚之談,舉潘嬪之女以誑百姓,奉未言之兒而臨四海,欲使海內安爰,實所未聞!伏願留聖善之慈,回須臾之慮,鑒臣忠誠,錄臣至款,聽臣赴闕,參預大議,問侍臣帝崩之由,訪禁衛不知之狀,以徐、鄭之徒,付之司敗,雪同天之恥,謝遠近之怨,然後更召宗親,推其年號,聲副遐邇,改承寶祚,則四海更蘇,百姓幸甚!
kàn guān tīng shuō! zhè wèi zhǔ xǔ nián cái shí jiǔ, sù wú jí bìng, rú hé hū rán bào bēng? yuán lái zhèng yǎn xú hé, yīn ěr zhū róng yǐn bīng nán xiàng, qíng shén huáng jí, yīn yǔ hú tài hòu shāng yì, móu zhèn wèi zhǔ. tài hòu yǐ yǔ wèi zhǔ yǒu xián, lè dé yī cóng, suì jiāng wèi zhǔ zhèn sǐ, lì wěi huáng zǐ wèi dì. xiān shì pān pín shēng nǚ, tuō chēng huáng zǐ, qìng shè bìng xíng, gǎi yuán wǔ tài. jí wèi zhǔ bèi zhèn, quán lì huáng nǚ, hòu qiě jù shí shēng míng, gǎi lì lín táo wáng shì zǐ zhāo. cóng qián jīng zhào wáng yú, pàn mìng xuē jí, jiàn sì shí èr huí. hú tài hòu què zhuī yú wèi lín hóng wáng, lìng zǐ bǎo yuè xí jué. wèi shū míng dì jì zuò bǎo huī. zhāo jí bǎo yuè zǐ, nián fǔ sān suì, tài hòu lì tā nián yòu, yīn jí yíng lì. piān ěr zhū róng chū lái fǎn duì, kàng biǎo shàng wén. hú tài hòu jiē lǎn róng biǎo, hěn shì jīng xīn, jí nǐ gù zhǔ xǔ zūn shì, chēng wèi xiào míng huáng dì, miào hào sù zōng, sàng zàng lǐ yí, gài cóng lóng bèi. yī miàn qiǎn róng cóng dì shì lóng, lài chì wèi róng, quàn lìng hái zhèn. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
看官聽說!這魏主詡年才十九,素無疾病,如何忽然暴崩?原來鄭儼、徐紇,因爾朱榮引兵南向,情甚惶急,陰與胡太后商議,謀鴆魏主。太后已與魏主有嫌,樂得依從,遂將魏主鴆死,立偽皇子為帝。先是潘嬪生女,托稱皇子,慶赦並行,改元武泰。及魏主被鴆,權立皇女,後且據實聲明,改立臨洮王世子釗。從前京兆王愉,叛命削籍,見四十二回。胡太后卻追愉為臨洪王,令子寶月襲爵。魏書明帝紀作寶暉。釗即寶月子,年甫三歲,太后利他年幼,因即迎立。偏爾朱榮出來反對,抗表上聞。胡太后接覽榮表,很是驚心,亟擬故主詡尊諡,稱為孝明皇帝,廟號肅宗,喪葬禮儀,概從隆備。一面遣榮從弟世隆,賚敕慰榮,勸令還鎮。小子有詩嘆道:
yín pìn zěn de lǚ sī chén, kuàng fù qiāng jūn miè dà lún!
淫牝怎得屢司晨,況復戕君滅大倫!
dāng rì ěr zhū yóu jiǎ yì, chū shī hái suàn wèi zhōng chén.
當日爾朱猶假義,出師還算魏忠臣。
jiū jìng ěr zhū róng céng fǒu yī chì, qiě zhì xià huí zài xiáng.
究竟爾朱榮曾否依敕,且至下回再詳。
xiāo bǎo yín shì wèi yǐ jiǔ, fēng wáng jué, bài shàng shū lìng, wèi zhī dài bǎo yín yě, bù wèi bù yōu. jí yī zài miǎn guān, yì yóu bǎo yín zhī sàng shī zhì zuì, fēi wèi zhī guò shì kē qiú yě. kuàng xuán chù xuán yòng, chǒng juàn bù shuāi, bǐ nǎi wàng sī chēng zūn, gòu bīng pàn wèi, qí shì dù luò zhōu gé róng mò qí chǒu nú bèi, gù bù kě tóng rì yǔ yǐ. dù gé děng wèi shòu wèi ēn, jiē gān wèi luàn, shǐ bǐ bù dé wèi zhī fēi zéi, kuàng bǎo yín hū! běn huí lì xù zhàn shì, dú tí bǎo yín wèi zhǔ nǎo, zhū qí xīn yě. hú tài hòu yǐ mǔ hài zi, gāng mù zhí shū yuē shì. jūn zhǔ shí dài, zūn wú èr shàng, bù dé yǐ tài hòu shù zhī kuàng qí wèi yín luàn bù fǎ, háo wú mǔ dé yé! ěr zhū róng kàng biǎo wèn zuì, yì zhèng cí yán, jiǎ shǐ tā rì rù luò, qīng gōng yē, sù jì gāng, zé gōng jī qǐ chū yī huò xià? gù yǐ shì jī lùn, zé ěr zhū xìng shī zhī rì, shàng fēi sì nì zhī shí. yīng biǎn zé biǎn, yīng bāo zé bāo, lùn shǐ zhě gù jù yǒu kǔ xīn hū!
蕭寶夤事魏已久,封王爵,拜尚書令,魏之待寶夤也,不為不優。即一再免官,亦由寶夤之喪師致罪,非魏之過事苛求也。況旋黜旋用,寵眷不衰,彼乃妄思稱尊,構兵叛魏,其視杜洛周、葛榮、万俟丑奴輩,固不可同日語矣。杜葛等未受魏恩,揭竿為亂,史筆不得謂之非賊,況寶夤乎!本回曆敘戰事,獨提寶夤為主腦,誅其心也。胡太后以母害子,綱目直書曰弒。君主時代,尊無二上,不得以太后恕之;況其為淫亂不法,毫無母德耶!爾朱榮抗表問罪,義正詞嚴,假使他日入洛,清宮掖,肅紀綱,則功績豈出伊霍下?故以事跡論,則爾朱興師之日,尚非肆逆之時。應貶則貶,應褒則褒,論史者固具有苦心乎!