shì nóng bì yòng: zǎo sī zhī jué, wéi zài xì yuán yún jǐn, shǐ wú biǎn màn jié hé, jiē tóu wèi jié gē da wèi hé. cū è bù yún yě. shēng jiǎn zǎo wèi shàng, rú rén shǒu bù jí, shā guò jiǎn màn màn zǎo. shā jiǎn fǎ yǒu sān: yī rì shài èr yán yì: sān zhēng. zhēng zuì hǎo, rén duō bù huì. rì shài sǔn jiǎn, yán yì zhě wěn. rè fǔ: kě zǎo cū sī dān jiǎo zhě, shuāng jiǎo yì kě. dàn bù rú lěng pén suǒ zǎo zhě jié jìng guāng yíng yě. fǔ yào dà, zhì yú zào shàng. rú zhēng zào fǎ. fǔ shàng dà pén zèng jiē kǒu, tiān shuǐ zhì zèng zhōng bā fēn mǎn. zèng zhōng yòng yī bǎn lán duàn, kě róng èr rén duì zǎo yě. jiǎn shǎo zhě, zhǐ kě yòng yī xiǎo zèng. shuǐ xū rè. yí xuán xuán xià jiǎn. duō xià zé zǎo bù jí, zhǔ sǔn. lěng pén: kě zǎo quán jiǎo xì sī. zhōng děng jiǎn kě zǎo shuāng jiǎo, bǐ rè fǔ zhě yǒu jīng shén, ér yòu jiān rèn. suī yuē lěng pén, yì shì dà wēn yě. pén yào dà, xiān ní qí wài. kǒu jìng èr chǐ wǔ cùn zhī shàng zhě, yù xiān fān guò, yòng zhǎng zhān ní ní dǐ, bìng sì zhōu zhì chún, hòu sì zhǐ, jiāng zhì chún jiàn báo, rì shài gān, míng wèi chuàn pén. jiù shí tiān shuǐ bā jiǔ fēn mǎn. shuǐ yí wēn nuǎn cháng yún, wú lìng zhà hán zhà rè. fǔ yào xiǎo. kǒu jìng yī chǐ yǐ xià zhě, xiǎo zé xià jiǎn shǎo. jiǎn yù pín xià duō xià zé zhǔ guò, yòu bù yún yě. tū zào: bàn pò zhuān pī, yuán lěi yī zāo, zhōng kōng. zhí tǒng zǐ yàng. qí gāo bǐ zǎo sī rén shēn yī bàn, qí yuán jìng xiāng pén zhī dà xiǎo. dāng zhōng lěi yī xiǎo tái, jìng bǐ pén dǐ xiǎo. zuò chuàn pén yú xiǎo tái shàng, qí pén yào bǐ yuán lěi gāo yī chún. kào yuán lěi ān dǎ sī tóu xiǎo fǔ zào, bǐ yuán lěi dī yī bàn, pàn huǒ tòu yuán lěi. zào zi hòu huǒ yān guò chù míng pàn huǒ. yǔ pàn huǒ xiāng duì, yuán lěi zā jìn shàng, kāi yān tū kǒu. zuò yī wò tū, zhǎng qī bā chǐ yǐ shàng. xiān yú ān tū yī miàn lěi yī tái, bǐ tū kǒu wēi dī. yòu xiāng qù qī bā chǐ wài, ān yī tái, gāo wǔ chǐ. huò jiù yòng qiáng, huò yòng mù wèi jià zi. yòng zhǎng yī zhàng chuán èr tiáo, xié dèng zài èr tái shàng, èr chuán xiāng qù, kuò yī zhuān pī xǔ, yòng zhuān pī ní chéng yī wò tū. èr chuán shàng, píng pù zhuān pī yī céng, liǎng biān cè lì, shàng fù píng gài, ní le, biàn chéng yī wò tū yě. xū yǔ zào kǒu xiāng bèi wèi rú zào kǒu xiàng nán, tū kǒu xiàng běi shì yě. zǎo pén jū zhōng, huǒ chōng pén dǐ yǔ pén xià tái. yān yàn rào pén guò, yān chū wò tū zhōng, gù dé pén shuǐ cháng wēn yòu yún yě. yòu dé yān huǒ yǔ zǎo pén xiāng yuǎn, qí zǎo sī rén bù wèi yān huǒ suǒ bī, gù dé ān xiáng yě. kuáng chē: chuáng gāo yǔ pén qí, zhóu zhǎng èr chǐ, zhōng jìng sì cùn, liǎng tóu sān cùn. yòng yú huái mù. sì jiǎo huò liù jiǎo, bì tōng zhǎng yī chǐ wǔ cùn. liù jiǎo bù rú sì jiǎo, kuáng jiǎo shǎo zé sī yì jiě. bì zhě fú tiáo yě. huò shuāng fú huò dān fú, shuāng fú zhě wěn. xū jiǎo tà. yòu zǎo chē zhú tǒng zǐ yí xì, xì shì zhī juàn suì tǒng zǐ. tiě tiáo zi chuàn tǒng liǎng zhuāng zi yì xū tiě yě. liǎng shù zhuāng zi shàng, héng chuàn tiě tiáo tiě tiáo chuān tǒng zǐ, jì qīng yòu lì yě. bù rú cǐ, zé bù néng chéng jué miào hǎo sī. gǔ rén yǒu yán: gōng yù shàn qí shì, bì xiān lì qí qì. yú rú cháng fǎ. dǎ sī tóu: yòng yī rén. xiǎo fǔ nèi, tiān shuǐ jiǔ fēn mǎn zào xià rán cū gān chái. chái xì xuán tiān, huǒ bù yún tíng. hòu shuǐ dà rè, xià jiǎn yú rè shuǐ nèi, xià jiǎn yí shǎo bù yí duō, duō zé zhǔ guò, zǎo sī shǎo. yòng zhù qīng tī bō, lìng jiǎn gǔn zhuǎn dàng yún, tiāo rě qǐ náng tóu, cū sī tóu míng náng tóu. shǒu niǎn zhù, yú shuǐ miàn shàng qīng tí duō shù dù, fù tí qǐ, qí náng tóu xià, jí shì qīng sī. zhāi qù náng tóu, rú zhòng shǒu jiǎo bō náng tóu, yòu yú shǒu guǎi zǐ chán shù zāo, kě zhǎng wǔ qī chǐ, jiāng jiǎn shàng hǎo sī shí fēn zhōng qù le sān èr fēn, shí wèi kě xī rú qīng shǒu tī bō qǐ náng tóu, zhǎng bù guò yī chǐ yě. yī shǒu cuō niǎn qīng sī, yī shǒu yòng lòu biāo yǎo jiǎn, kuǎn sòng rù wēn shuǐ pén nèi. biāo dǐ shàng duō lòu yǎn zǐ, wèi lòu biāo lòu piáo gèng hǎo. jiāng qīng sī guà zài pén wài biān sī lǎo wēng shàng. pén biān dīng chā yī jué zǐ, míng sī lǎo wēng. zǎo sī: yòng yī rén. jiāng sī lǎo wēng shàng qīng sī, yuē shí wǔ sī zhī shàng, huáng sī cū, jiǎn jiǎn shù. zǒng wèi yī chù, chuān guò qián yǎn, qián xià jiǎn zǎn jù, míng sī wō, yòu míng xù pán. jiǎo guò dí tóu é méi zhàng zǐ shàng, liǎng jiǎo zhàng zǐ xià, liǎng jiǎo guà yú chē wáng shàng. yòu qǔ sī lǎo wēng shàng qīng sī, rú qián guà yú chē wáng shàng. liǎng gè sī wō, qí tóu qí xíng. yòu jiǎo tà zhì yòu zhuǎn, zhǎng qiè zhào qù, bō lüè liǎng sī wō. yú nèi yǒu jiǎn sī xiān jǐn, yǒng zi shěn le zhě, jiǎn sī duàn le, jiǎn fú chū sī wō zhě, qí sī wō jiǎn xiǎo, jí qǔ qīng sī, yuē liàng tiān jiā, wù yào liǎng sī wō dà xiǎo zhǎng jūn. yǎn zhuān qù, shǒu pín bō pín tiān. tiān bù guò sān sì sī. shī tiān, zé xì le duō tiān zé cū le. rú huò shǒu tiān bù dié, jiǎo màn tà wǎng, qí sī jiào zhēng cū rú huò shǒu tiān dé duō le, jiǎo jǐn tà kuáng, qí sī jiào zhēng xì. shǒu jiǎo xiāng yīng, yì kě qǔ yún yě. tiān sī, dā zài sī wō shàng, biàn yǒu jiē tóu jiāng qīng sī yòng zhǐ miàn wèi zài sī wō nèi, zì rán dài shǎng qù, biàn wú jiē tóu yě. cǐ míng quán jiǎo sī, yuán jǐn wú gē da, shàng děng yě, zhōng zuò shā luó, shàng děng pǐ duàn. rú é méi zhàng shàng zhǐ liǎng jiǎo, míng shuāng jiǎo sī, bù shèn yuán jǐn, yǒu xiǎo gē da, zhōng děng yě, bù zhōng shā luó, zhōng zhōng děng pǐ duàn. rú é méi zhàng shàng zhǐ yī jiǎo, míng dān jiǎo sī, yòu míng xiē kǒu sī. biǎn màn yǒu dà gē da, bù zhōng pǐ duàn, zhǐ zhōng juàn bó, yì bù jiān zhuàng. cǐ dān jiǎo xiē kǒu sī, duō zhǐ shì rè fǔ zhōng zǎo yě.
《士農必用》：繰絲之訣，惟在細、圓、勻、緊，使無褊慢、節核，接頭為「節」；疙疸為「核」。粗惡不勻也。生繭繰為上，如人手不及，殺過繭慢慢繰。殺繭法有三：一、日曬；二、鹽浥：三、蒸。蒸最好，人多不會。日曬損繭，鹽浥者穩。熱釜：可繰粗絲單繳者，雙繳亦可。但不如冷盆所繰者潔淨光瑩也。釜要大，置於灶上。如蒸灶法。釜上大盆甑接口，添水至甑中八分滿。甑中用一板欄斷，可容二人對繰也。繭少者，止可用一小甑。水須熱。宜旋旋下繭。多下則繰不及，煮損。冷盆：可繰全繳細絲。中等繭可繰雙繳，比熱釜者有精神，而又堅韌。雖曰「冷盆」，亦是大溫也。盆要大，先泥其外。口徑二尺五寸之上者，預先翻過，用長粘泥泥底，並四周至唇，厚四指，將至唇漸薄，日曬乾，名為串盆。舊時添水八九分滿。水宜溫暖常勻，無令乍寒乍熱。釜要小。口徑一尺以下者，小則下繭少。繭欲頻下；多下則煮過，又不勻也。突灶：半破磚坯，圓壘一遭，中空。直桶子樣。其高比繰絲人身一半，其圓徑相盆之大小。當中壘一小台，徑比盆底小。坐「串盆」於小台上，其盆要比圓壘高一唇。靠元壘安打絲頭小釜灶，比圓壘低一半，「拚火」透圓壘。灶子後火煙過處名「拚火」。與「拚火」相對，圓壘匝近上，開煙突口。做一「臥突」，長七八尺已上。先於安突一面壘一台，比突口微低。又相去七八尺外，安一台，高五尺。或就用牆，或用木為架子。用長一丈椽二條，斜磴在二台上，二椽相去，闊一磚坯許，用磚坯泥成一臥突。二椽上，平鋪磚坯一層，兩邊側立，上復平蓋，泥了，便成一「臥突」也。須與灶口相背、謂如灶口向南，突口向北是也。繰盆居中，火沖盆底與盆下台。煙焰繞盆過，煙出臥突中，故得盆水常溫又勻也。又得煙火與繰盆相遠，其繰絲人不為煙火所逼，故得安詳也。軖車：床高與盆齊，軸長二尺，中徑四寸，兩頭三寸。用榆槐木。四角或六角，臂通長一尺五寸。六角不如四角，軖角少則絲易解。臂者輻條也。或雙輻或單輻，雙輻者穩。須腳踏。又繰車竹筒子宜細，細似織絹穗筒子。鐵條子串筒；兩樁子亦須鐵也。兩豎樁子上，橫串鐵條；鐵條穿筒子，既輕又利也。不如此，則不能成絕妙好絲。古人有言：「工欲善其事，必先利其器。」余如常法。打絲頭：用一人。小釜內，添水九分滿；灶下燃粗乾柴。柴細旋添，火不勻停。候水大熱，下繭於熱水內，下繭宜少不宜多，多則煮過，繰絲少。用箸輕剔撥，令繭滾轉盪勻，挑惹起囊頭，粗絲頭名「囊頭」。手捻住，於水面上輕提掇數度，復提起，其囊頭下，即是「清絲」。摘去囊頭，如重手攪撥囊頭，又於手拐子纏數遭，可長五七尺，將繭上好絲十分中去了三二分，實為可惜；如輕手剔撥起囊頭，長不過一尺也。一手撮捻清絲，一手用漏杓窈繭，款送入溫水盆內。杓底上多鏤眼子，為「漏杓」；漏瓢更好。將清絲掛在盆外邊「絲老翁」上。盆邊釘插一橛子，名「絲老翁」。繰絲：用一人。將「絲老翁」上清絲，約十五絲之上，黃絲粗，減繭數。總為一處，穿過錢眼，錢下繭攢聚，名「絲窩」，又名「絮盤」。繳過笛頭蛾眉杖子上，兩繳杖子下，兩繳掛於車王上。又取絲老翁上清絲，如前掛於車王上。兩個絲窩，其頭齊行。右腳踏輊右轉，長切照覷，撥掠兩絲窩。於內有繭絲先盡，蛹子沈了者，繭絲斷了，繭浮出絲窩者，其絲窩減小，即取清絲，約量添加，務要兩絲窩大小長均。眼專覷，手頻撥、頻添。添不過三四絲。失添，則細了；多添則粗了。如或手添不迭，腳慢踏枉，其絲較爭粗；如或手添得多了，腳緊踏軖，其絲較爭細。手腳相應，亦可取勻也。添絲，搭在絲窩上，便有接頭；將清絲用指面餵在絲窩內，自然帶上去，便無接頭也。此名「全繳絲」，圓緊無疙疸，上等也，中作紗羅，上等匹段。如蛾眉杖上只兩繳，名「雙繳絲」，不甚圓緊，有小疙疸，中等也，不中紗羅，中中等匹段。如蛾眉杖上只一繳，名「單繳絲」，又名「歇口絲」。褊慢有大疙疸，不中匹緞，只中絹帛，亦不堅壯。此單繳歇口絲，多只是熱釜中繰也。