wú zhèn yù zhāng liàng jī máo hóng bīn zhāng kǎi sōng
吴振棫 张亮基 毛鸿宾 张凯嵩
wú zhèn yù, zì zhòng yún, zhè jiāng qián táng rén. jiā qìng shí jiǔ nián jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū. dào guāng èr nián, chū wèi yún nán dà lǐ zhī fǔ, lì shān dōng dēng zhōu yí zhōu jǐ nán, ān huī fèng yáng zhī fǔ shān dōng dēng lái qīng dào guì zhōu liáng chǔ dào guì zhōu àn chá shǐ shān xī sì chuān bù zhèng shǐ. xián fēng èr nián, zhuó yún nán xún fǔ. xún diān dōng chuān huí fěi chǔn dòng, yuè fěi yóu guǎng xī lán rù kāi huà guǎng nán jìng, xié zǒng dū wú wén róng xiān hòu qiǎn jiàng jī píng zhī. sì nián, diào shǎn xī xún fǔ, wèi xíng, shǔ yún guì zǒng dū. guì zhōu xīng yì pǔ ān fěi qǐ, xí ān yì zhèn zǒng bīng jīn gāng bǎo děng jiǎo zhī. zūn yì yì bèi fěi wéi, hé diān qián bīng lì, dié zhàn huò shèng, qín fěi shǒu yáng fèng xiān yú shí qiān gé zhuāng sī. wǔ nián qiū, shǐ dǐ shǎn xī rèn. fěi shǒu chén tōng míng shòu yuè fěi zhǐ huī, yú tóng guān jiū zhòng móu xiǎng yìng, yǐ jì qín zhī, bìng huò qí dǎng zhāng shùn luó jí xiáng děng zhì zhū fǎ, bèi zhào jiā jiǎng. yán kè tān guī dì dīng, shù bèi yú xī, zòu qǐng gǎi háng zhāo fàn, xiān kè hòu yán, mín biàn zhī. wèi jǐ, zhuó sì chuān zǒng dū.
吴振棫,字仲云,浙江钱塘人。嘉庆十九年进士,选庶吉士,授编修。道光二年,出为云南大理知府,历山东登州、沂州、济南,安徽凤阳知府;山东登莱青道;贵州粮储道;贵州按察使;山西、四川布政使。咸丰二年,擢云南巡抚。寻甸、东川回匪蠢动,粤匪由广西阑入开化、广南境,偕总督吴文镕先后遣将击平之。四年,调陕西巡抚,未行,署云贵总督。贵州兴义、普安匪起,檄安义镇总兵金刚保等剿之。遵义亦被匪围,合滇、黔兵力,迭战获胜,擒匪首杨凤先於石阡葛庄司。五年秋,始抵陕西任。匪首陈通明受粤匪指挥,於潼关纠众谋响应,以计擒之,并获其党张顺、罗吉祥等置诸法,被诏嘉奖。盐课摊归地丁,数倍於昔,奏请改行招贩,先课后盐,民便之。未几,擢四川总督。
qī nián, diào yún guì zǒng dū. yún nán hàn huí jī chóu, zì zhōng yuán bīng shì jí, xié xiǎng bù zhì, huí luàn yù zì. tuán liàn bá hù, dòng xiāng shā lüě, shěng chéng jiè yán. qián rèn zǒng dū héng chūn bù néng zhì, fū fù tóng yì, xún fǔ shū xìng ā yì yǐ bìng qiú qù, wéi bù zhèng shǐ sāng chūn róng kùn shǒu wēi chéng. wén zōng zhī zhèn yù shú xī diān shěng qíng xíng, gù yǐ dài zhī. mìng xuǎn chuān bīng sān qiān, xié xiǎng wǔ wàn chí wǎng, diào qián shān dōng xún fǔ zhāng liàng jī bāng bàn jūn wù yǐ fù zhī. zhèn yù zhì, xiān zhù xuān wēi, jìn cì qǔ jìng. shū yán:" xiān jiǎo hòu fǔ, shì shùn ér yì, bù dài zhì zhě ér zhī. bīng shèng xiǎng zú, bì yìng rú shì. qián dū chén lín zé xú jiǎo yǒng chāng huí fěi, bīng liàn wàn yú, běn shěng yǒu xiǎng kě chóu mí dù huò shèng, fěi xuán shòu fǔ, qí dì zhī yí xī yī yú zhōng zhī yī yú. cǐ cì fěi biàn sān yí, qíng xíng jiǒng bù xiāng tóng, fēi shù qiān zhī bīng shí shù wàn zhī xiǎng suǒ néng chǎn shì. rú shuài yì jìng xíng, tú sǔn guó wēi, yú shì wú bǔ. chén chū dào diān, yú hàn huí liǎng wú xián yuàn, wéi píng jiè bīng wēi, jié yǐ ēn xìn, yǒu suǒ shēn sù, chù yǐ gōng píng. shěng chéng wèi gēn běn zhòng dì, shěng huí jiě sàn, cǐ wài jiàn cì chóu bàn, qí fù yú kàng jù zhě, réng dāng lì jiǎo. fěi shì jiàn gū, jiào yì dé shǒu. fǒu zé bù zì liáng dù ér jí chéng zhī, gèng wú zhuǎn huán dì bù, huò gèng liè yǐ. xiàn zài bīng wú kě tiáo, xiǎng wú kě chóu, xiāo gàn jiāo láo, shì fēi yī shěng. chén wèi yún nán yī shěng jì, bìng dāng wèi tiān xià quán jú jì, qǐ róng zài yǒu yí wù, zhì lìng zhēng diào wú xiū? gù wèi yán jiǎo xiān yán fǔ, yǒu wàn bù dé yǐ zhī kǔ zhōng, suī chéng bài lì dùn nán yǐ nì liào, shě cǐ yì bié wú liáng cè yě."
七年,调云贵总督。云南汉、回积仇,自中原兵事亟,协饷不至,回乱愈恣。团练跋扈,动相杀掠,省城戒严。前任总督恒春不能制,夫妇同缢,巡抚舒兴阿亦以病求去,惟布政使桑春荣困守危城。文宗知振棫熟悉滇省情形,故以代之。命选川兵三千,携饷五万驰往,调前山东巡抚张亮基帮办军务以副之。振棫至,先驻宣威,进次曲靖。疏言:“先剿后抚,势顺而易,不待智者而知。兵盛饷足,必应如是。前督臣林则徐剿永昌回匪,兵、练万馀,本省有饷可筹;弥渡获胜,匪旋受抚,其地祗迤西一隅中之一隅。此次匪遍三迤,情形迥不相同,非数千之兵、十数万之饷所能蒇事。如率意迳行,徒损国威,於事无补。臣初到滇,於汉、回两无嫌怨,惟凭藉兵威,结以恩信,有所申诉,处以公平。省城为根本重地,省回解散,此外渐次筹办,其负嵎抗拒者,仍当力剿。匪势渐孤,较易得手。否则不自量度而急乘之,更无转圜地步,祸更烈矣。现在兵无可调,饷无可筹,宵旰焦劳,事非一省。臣为云南一省计,并当为天下全局计,岂容再有贻误,致令徵调无休?故未言剿先言抚,有万不得已之苦衷,虽成败利钝难以逆料,舍此亦别无良策也。”
yòu zòu:" zài jí shì láng huáng cóng yù shǐ dòu yōng zǒng bīng zhōu fèng qí fèng mìng tuán liàn, shè zǒng jú yú shěng chéng. zhōu fèng qí yì jiàn bù hé, yǐn xián bù kěn yù wén. huáng cóng dòu yōng lián xián chū shì, zhuān zhǔ tòng jiǎo, mín jiān fēn fēn jí liàn, huí zhòng yí jì rì shēn. dì fāng guān kǔ xīn jiě sàn, hàn mín wǎng wǎng hòng táng sāi shǔ, bī guān shā huí. gù tuán liàn zài tā shěng wèi yào wù, zài diān shěng jìng wèi dà huàn. huáng cóng děng měi yán shěng tuán kě dé liù shí wàn rén, wú yú kòu jǐng. huí fěi chū zhì chéng wài, bù jí qiān rén, tuán dīng zhāo zhī bù lái, lái jí bēn kuì. jìn rì shěng liàn yī wàn yú rén, yuè xū xiǎng shù wàn, jīng fèi bù fū. liàn tóu zì xíng guǎn dài, bù jìn guān pài. huí zhòng yǒu qiú fǔ zhī yì, gěng yì zhě hū yòng liàn wǎng jiǎo, wàng shā yāo gōng, zhì kě fǔ zhě zhōng bù néng fǔ. huáng cóng dòu yōng xì tè pài rén yuán, fēi chén lì suǒ néng zhì, qǐng zhǐ dìng duó. chén yǐ zī sāng chūn róng yán hé shǒu chéng zhī liàn, cái tài rǒng làn, yǐ jié mí fèi. liàn guī guān tǒng, rú bù fèng diào pài, zì xíng chū duì, jí àn jūn fǎ cóng shì, shù yī shì quán ér miǎn chè zhǒu." shū rù, zhào chǐ huáng cóng dòu yōng zhí, xǔ huí mín huǐ wù zì xīn, qí fù gù bù fú zhě, tòng jiā jiǎo bàn. hàn mín jiè tuán liàn wéi míng sì xíng shā lüě zhě, yǐ jūn fǎ cóng shì. yú shì zhèn yù qiǎn hàn huí wěi yuán fù shěng chéng xiǎo yù hàn huí, jiě shì cāi xián, fēn huà suǒ jū jiē dào, bō dǐ nàn mín yí chǎn, yì dìng zhāng chéng, qiǎn sàn guī yè. xiān hòu jiǎo píng zhān yì huí fěi, jiān xián níng tǔ fěi lǐ guǎng yuán. bā nián sì yuè, fǔ jú cū dìng, rù zhù shěng chéng, xié zhāng liàng jī chóu bàn yí xī jiǎo fǔ shì yí. lín ān huí fěi gōng fǔ chéng, qiǎn bīng jī zǒu zhī, yòu bài zhī yú ā mí zhōu, jiě hé xī xiàn zhī wéi.
又奏:“在籍侍郎黄琮、御史窦墉、总兵周凤岐奉命团练,设总局於省城。周凤岐意见不合,引嫌不肯与闻。黄琮、窦墉联衔出示,专主痛剿,民间纷纷集练,回众疑忌日深。地方官苦心解散,汉民往往閧堂塞署,逼官杀回。故团练在他省为要务,在滇省竟为大患。黄琮等每言省团可得六十万人,无虞寇警。回匪初至城外,不及千人,团丁招之不来,来即奔溃。近日省练一万馀人,月需饷数万,经费不敷。练头自行管带,不尽官派。回众有求抚之意,梗议者忽用练往剿,妄杀邀功,致可抚者终不能抚。黄琮、窦墉系特派人员,非臣力所能制,请旨定夺。臣已咨桑春荣严覈守城之练,裁汰冗滥,以节糜费。练归官统,如不奉调派,自行出队,即按军法从事,庶一事权而免掣肘。”疏入,诏褫黄琮、窦墉职,许回民悔悟自新,其负固不服者,痛加剿办。汉民借团练为名肆行杀掠者,以军法从事。於是振棫遣汉、回委员赴省城晓谕汉、回,解释猜嫌,分画所居街道,拨抵难民遗产,议定章程,遣散归业。先后剿平霑益回匪,歼咸宁土匪李广沅。八年四月,抚局粗定,入驻省城,偕张亮基筹办迤西剿抚事宜。临安回匪攻府城,遣兵击走之,又败之於阿迷州,解河西县之围。
shì nián dōng, yǐ bìng qǐ bà, yīn zǐ chūn jié guān yàn píng dào, jiù yǎng shān xī. tóng zhì yuán nián, mìng huì tóng xún fǔ yīng guì fáng hé, xún mìng fù shǎn xī huì bàn jūn wù. shí nián, zú, zhào yī lì cì xù.
是年冬,以病乞罢,因子春杰官雁平道,就养山西。同治元年,命会同巡抚英桂防河,寻命赴陕西会办军务。十年,卒,诏依例赐恤。
zhāng liàng jī, zì shí qīng, jiāng sū tóng shān rén. dào guāng shí sì nián jǔ rén, rù zī wèi nèi gé zhōng shū. cóng dà xué shì wáng dǐng fù hé nán zhì hé, dū zhù xī bà. gōng jùn, cì huā líng, zhuó shì dú. èr shí liù nián, chū wèi yún nán lín ān zhī fǔ, zǒng dū lín zé xú céng yǔ gòng shì hé gōng, zhī qí cái, mì jiàn kě dà yòng, diào shǔ yǒng chāng. biān yí zī rǎo, liàng jī yòng tǔ biàn zuǒ dà xióng qín fěi shǒu, shì nǎi dìng. chāo zhuó yún nán àn chá shǐ, jiù qiān bù zhèng shǐ. sān shí nián, zhuó yún nán xún fǔ, jiān shǔ yún guì zǒng dū. yuè fěi jiàn chì, cháng mì shū lùn jūn shì, wén zōng wěi zhī.
张亮基,字石卿,江苏铜山人。道光十四年举人,入赀为内阁中书。从大学士王鼎赴河南治河,督筑西坝。工竣,赐花翎,擢侍读。二十六年,出为云南临安知府,总督林则徐曾与共事河工,知其才,密荐可大用,调署永昌。边夷滋扰,亮基用土弁左大雄擒匪首,事乃定。超擢云南按察使,就迁布政使。三十年,擢云南巡抚,兼署云贵总督。粤匪渐炽,尝密疏论军事,文宗韪之。
xián fēng èr nián, diào hú nán xún fǔ, zài tú wén zéi wéi cháng shā, shū qǐng zhù shǒu cháng dé. zhào qù jìn jiě shěng chéng zhī wéi, zhì zé tī chéng ér rù, lǚ chū duì yǔ chéng wài yuán jūn jiā jī, zéi jiě wéi qù. pò yuè zhōu, rù hú běi, hàn yáng wǔ chāng xiāng jì xiàn, hú guǎng zǒng dū xú guǎng jìn yǐ zuì bà, mìng liàng jī dài zhī, guī jìn jiǎo. liàng jī shū yán yí fáng zéi huí cuàn, yì zài zhuān gù hú nán, zhào qù sù jìn. sān nián chūn, zéi qì wǔ hàn dōng xià, liàng jī dǐ hú běi chóu bàn shōu fù fǔ xù shì yí. tōng chéng chóng yáng jiā yú guǎng jì tǔ fěi qǐ, píng zhī. zéi zì xià yóu fēn cuàn jiāng xī, liàng jī dū shī è dào shì fú huáng shí gǎng, fēn bīng fù yuán. qiū, zéi zhī fēn cuàn hé nán zhě, yóu luó shān rù hú běi huáng ān má chéng jìng, shuǐ lù jiā jī, jiān zhī.
咸丰二年,调湖南巡抚,在途闻贼围长沙,疏请驻守常德。诏趣进解省城之围,至则梯城而入,屡出队与城外援军夹击,贼解围去。破岳州,入湖北,汉阳、武昌相继陷,湖广总督徐广缙以罪罢,命亮基代之,规进剿。亮基疏言宜防贼回窜,意在专顾湖南,诏趣速进。三年春,贼弃武汉东下,亮基抵湖北筹办收复抚恤事宜。通城、崇阳、嘉鱼、广济土匪起,平之。贼自下游分窜江西,亮基督师扼道士洑、黄石港,分兵赴援。秋,贼之分窜河南者,由罗山入湖北黄安、麻城境,水陆夹击,歼之。
diào shān dōng xún fǔ, wèi xíng, jiāng xī zéi yóu jiǔ jiāng lái fàn, lìng dào yuán xú fēng yù yù zhī yú tián jiā zhèn, zhàn shī lì, fēng yù zhèn wáng, liàng jī zuò jiàng sì jí liú rèn. shí yuè fěi lǐ kāi fāng děng fàn jī fǔ, jù jìng hǎi. liàng jī zhì shān dōng, fèng mìng è dé zhōu, fáng qí nán yì. nán lù zéi yù yóu huái xú kuī sì běi fàn wèi yìng yuán, lìng àn chá shǐ lì ēn guān lǜ bīng zhù sù qiān zhī běi yǐ fáng zhī. sì nián, zéi rù shān dōng jìng, liàng jī chí è jǐ níng, dù qí běi cuàn. xún xiàn yùn chéng, rǎo fàn xiàn shòu zhāng dōng píng, rào chū zéi qián jié jī, bài zhī yú lín qīng hēi jiā zhuāng. jì zòu jié, bāng bàn jūn wù dà chén shèng bǎo hé qí qǔ qiǎo mào gōng, zhào chì liàng jī qī wǎng, bìng zhuī lùn chū fù hú nán bù jí qū cháng shā, jí qù hú běi shí dàn qiú zì quán, jū xīn jiǎo zhà, zhí, qiǎn shù jūn tái. yú nián, jǐ shì zhōng máo hóng bīn yán lín qīng zhī yì, shèng bǎo wàng hé, yù shǐ zōng jì chén yì yán liàng jī néng rèn shì, wèi jǐn qí yòng, nǎi shì huí, fā dōng hé chāi qiǎn, xún mìng wǎng ān huī suí bàn jūn wù.
调山东巡抚,未行,江西贼由九江来犯,令道员徐丰玉御之於田家镇,战失利,丰玉阵亡,亮基坐降四级留任。时粤匪李开芳等犯畿辅,踞静海。亮基至山东,奉命扼德州,防其南逸。南路贼欲由淮、徐窥伺北犯为应援,令按察使厉恩官率兵驻宿迁之北以防之。四年,贼入山东境,亮基驰扼济宁,杜其北窜。寻陷郓城,扰范县、寿张、东平,绕出贼前截击,败之於临清黑家庄。既奏捷,帮办军务大臣胜保劾其取巧冒功,诏斥亮基欺罔,并追论初赴湖南不急趋长沙,及去湖北时但求自全,居心狡诈,职,遣戍军台。逾年,给事中毛鸿宾言临清之役,胜保妄劾,御史宗稷辰亦言亮基能任事,未尽其用,乃释回,发东河差遣,寻命往安徽随办军务。
qī nián, yǔ wǔ pǐn dǐng dài, mìng fù yún nán bāng bàn jiǎo fěi shì yí. yún nán huí fěi fāng chì, tuán liàn héng xíng shěng huì, zǒng dū wú zhèn yù chū zhì, zhù qǔ jìng, cái yì liàn yǒng, zhāo fǔ huí zhòng. zhān yì huí zuì hàn, jí zhòng fàn xuān wēi, liàng jī dū àn chá shǐ xú zhī míng děng lǜ bīng jī zǒu zhī. bā nián chūn, yòu bài zhī yú yuán jiā tún, jiān zéi shén zhòng, yú dǎng jiù fǔ, zhào jiā zhī, shòu yún nán xún fǔ. jì ér zhèn yù qǐ bà, zhuó yún guì zǒng dū, liàng jī jiàn xú zhī míng dài wéi xún fǔ. lín ān huí fěi gōng chéng, rǎo jí ā mí, jiǎo píng zhī. jiǔ nián, shěng huí jiù fǔ hòu, jù bì jī guān, jié duó jìn jiāo, fēn jiǎo nǎi sàn. yòu jiǎo píng yí ān níng miǎn níng chǔ xióng zhū fěi, wǔ dìng luó cì fù mín lù fēng lù quàn zhū zhōu xiàn xiān hòu kè fù. rán huí liàn hù xiāng cāi jì, luàn jī shí qǐ.
七年,予五品顶戴,命赴云南帮办剿匪事宜。云南回匪方炽,团练横行省会,总督吴振棫初至,驻曲靖,裁抑练勇,招抚回众。霑益回最悍,集众犯宣威,亮基督按察使徐之铭等率兵击走之。八年春,又败之於袁家屯,歼贼甚众,馀党就抚,诏嘉之,授云南巡抚。既而振棫乞罢,擢云贵总督,亮基荐徐之铭代为巡抚。临安回匪攻城,扰及阿迷,剿平之。九年,省回就抚后,踞碧鸡关,劫夺近郊,分剿乃散。又剿平彝、安宁、缅宁、楚雄诸匪,武定、罗次、富民、禄丰、禄劝诸州县先后克复。然回、练互相猜忌,乱机时起。
xú zhī míng jì wèi xún fǔ, tān zòng xiǎn hěn, yǔ liàng jī yīn bù xiāng néng, shí gòu shān qí jiān. shí nián qiū, huí rén zhǎng jiào mǎ dé xīn xú yuán jí, wǔ shēng mǎ xiàn, lǜ gè shǔ huí mín lái shěng qǐ fǔ, zhù chéng wài jiāng yòu guǎn, liàng jī yuē zhī míng tóng yì fǔ yù. zhī míng yīn sǒu yǐ sàn liàn dīng yōng zhì dū shǔ zǔ náo, yù zhī bù kě, shā tōng hǎi zhī xiàn léi yàn yú mén, suì bī shā zhāo fǔ wěi yuán shēn shì mǎ chūn líng sūn jūn. liàng jī wèi suǒ xié chí, bù gǎn rù gào, yǐ bìng qǐ bà, mìng liú yuán hào dài zhī. yuán hào jiǔ bù zhì, liàng jī jìng qù. shí yī nián, zhì hú běi, nǎi shū chén diān shì, hé zhī míng bù fǎ. huì bù zhèng shǐ dèng ěr héng shēng rèn shǎn xī xún fǔ, qù diān, zhī míng sǒu fěi qiāng yú lù. yú shì bà yuán hào, yǐ pān duó shǔ zǒng dū, mìng liàng jī fù diān chá bàn, dū shī jiǎo fěi. liàng jī shū qǐng fā bù zhào mù sǔn chōng xiǎng, mù yǒng qiān rén rán hòu xíng, yǔ pān duó xiān hòu zhì sì chuān, yù zī qí xiǎng lì bīng lì. sì chuān bīng shì wèi dìng, wú yǐ jì zhī. lín zì qīng zhě, liàng jī zhī jiù bù, fāng shǔ yún nán tí dū, yǔ zhī míng jí mǎ rú lóng děng jiē bù xié, huí rén chóu zhī. wén liàng jī zài sì chuān, shàn lǜ suǒ bù hào wàn rén rù chuān qiú xiào yòng, zǔ zhī bù tīng. zhào liàng jī fǔ yù jiě sàn, ér zhī míng sǒu mǎ rú lóng děng shēng yán jù liàng jī bù shǐ rù jìng, xiāng chí jiǔ zhī. tóng zhì yuán nián, pān duó xiān dǐ rèn, qǐng zàn liú zhī míng yǐ bì fǔ jú, suì gǎi mìng liàng jī yǐ zǒng dū xián shǔ guì zhōu xún fǔ. wèi jǐ, zhī míng fù yīn sǒu huí zhòng wèi biàn, duó bèi qiāng, ér yún nán zhī luàn yù jí yǐ.
徐之铭既为巡抚,贪纵险狠,与亮基阴不相能,时构煽其间。十年秋,回人掌教马德新、徐元吉,武生马现,率各属回民来省乞抚,住城外江右馆,亮基约之铭同诣抚谕。之铭阴嗾已散练丁拥至督署阻挠,谕之不可,杀通海知县雷焱於门,遂逼杀招抚委员绅士马椿龄、孙钧。亮基为所胁持,不敢入告,以病乞罢,命刘源灏代之。源灏久不至,亮基迳去。十一年,至湖北,乃疏陈滇事,劾之铭不法。会布政使邓尔恒升任陕西巡抚,去滇,之铭嗾匪戕於路。於是罢源灏,以潘铎署总督,命亮基赴滇查办,督师剿匪。亮基疏请发部照募损充饷,募勇千人然后行,与潘铎先后至四川,欲资其饷力、兵力。四川兵事未定,无以济之。林自清者,亮基之旧部,方署云南提督,与之铭及马如龙等皆不协,回人仇之。闻亮基在四川,擅率所部号万人入川求效用,阻之不听。诏亮基抚谕解散,而之铭嗾马如龙等声言拒亮基不使入境,相持久之。同治元年,潘铎先抵任,请暂留之铭以毕抚局,遂改命亮基以总督衔署贵州巡抚。未几,之铭复阴嗾回众为变,铎被戕,而云南之乱愈亟矣。
èr nián, liàng jī zhì guì zhōu, huáng hào bái hào miáo jiào zhū fěi bìng chì, shàng xià yóu biàn dì jiē zéi. liàng jī lìng zǒng bīng shěn hóng fù děng gōng zūn yì luó sī yàn, pò zhī, jiān yú fěi yú shàng jī chǎng. lìng zǒng bīng liú yì fāng děng jiǎo sī nán jiào fěi, fù pǔ ān ān nán, yòu lián pò miáo fěi yú tóng zǐ dǐng chéng jí shuǐ chéng tīng mǎ lóng kuà, qín fěi shǒu hé rùn kē děng yú qián xī, jiàng wàn rén. sān nián, shàng dà píng fěi fàn shěng chéng, dū shěn hóng fù děng zhàn yú jiāo, jiān zéi qiān jì, fù xiū wén. zǒng bīng lín zì qīng zhào dé chāng kè lóng lǐ, yòu fù xīng yì, jiě qīng zhèn zhī wéi, shōu fù dìng fān guǎng shùn zhǎng zhài zhū chéng, pò lóng quán méi tán huáng bái hào fěi lǎo cháo, kè diān xī wèi chéng. sì nián, kè qián xī shí qiān yǒng níng lì bō, guì zhōu dì jí cái kuì, jī jūn suǒ xiǎng, shí yú huá zào. liàng jī fǔ yù fáng jiǎo, jǐn dé cū ān, ér suǒ bù zhū jiàng duō jiāo jiǎn, yú lùn bù xié, wèi shì dú xué shì jǐng qí jùn lùn hé. liàng jī nǎi hé zǒng bīng lín zì qīng liú yǒu xūn, fù jiāng chí yǒu lián děng jié lüè kòu xiǎng, bù tīng diào dù, qǐng yán zhì. zhào bù zhèng shǐ yán shù sēn chá zòu, liàng jī fù jù shū zì chén, yán shù sēn guī bì guì zhōu, ān zuò lín shěng bù qīn zhì, yú shì liàng jī shù sēn bìng chǐ zhí.
二年,亮基至贵州,黄号、白号、苗、教诸匪并炽,上下游遍地皆贼。亮基令总兵沈宏富等攻遵义螺蛳堰,破之,歼馀匪於上稽场。令总兵刘义方等剿思南教匪,复普安、安南,又连破苗匪於桐梓鼎城及水城厅马龙胯,擒匪首何润科等於黔西,降万人。三年,尚大坪匪犯省城,督沈宏富等战於郊,歼贼千计,复修文。总兵林自清、赵德昌克龙里,又复兴义,解清镇之围,收复定番、广顺、长寨诸城,破龙泉、湄潭黄、白号匪老巢,克滇西卫城。四年,克黔西石阡、永宁、荔波,贵州地瘠财匮,饥军索饷,时虞譁噪。亮基抚驭防剿,仅得粗安,而所部诸将多骄蹇,舆论不协,为侍读学士景其濬论劾。亮基乃劾总兵林自清、刘有勋,副将池有连等劫掠扣饷,不听调度,请严治。诏布政使严树森察奏,亮基复具疏自陈,言树森规避贵州,安坐邻省不亲至,於是亮基、树森并褫职。
shí nián, zú. hú nán xún fǔ wáng wén sháo guì zhōu xún fǔ céng bì guāng xiān hòu qǐng fù yuán xián, gè jiàn zhuān cí. guāng xù sān shí sì nián, hú nán guì zhōu jīng guān hé cí lú chén gōng dé zài mín, zhuī shì huì sù.
十年,卒。湖南巡抚王文韶、贵州巡抚曾璧光先后请复原衔,各建专祠。光绪三十四年,湖南、贵州京官合词胪陈功德在民,追谥惠肃。
máo hóng bīn, zì yì yún, shān dōng lì chéng rén. dào guāng shí bā nián jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū. qiān yù shǐ jǐ shì zhōng, shù shàng fēng shì lùn jūn wù. xián fēng sān nián, yǐ shàng shū sūn ruì zhēn jiàn, mìng huí jí zhì tuán liàn. sì nián, hé bāng bàn jūn wù dà chén shèng bǎo zuì zhuàng, qǐng yán zhǐ chá bàn. wǔ nián, shòu hú běi jīng yí shī dào, diào ān xiāng yún jīng dào, lì ān huī àn chá shǐ jiāng sū bù zhèng shǐ.
毛鸿宾,字翊云,山东历城人。道光十八年进士,选庶吉士,授编修。迁御史、给事中,数上封事论军务。咸丰三年,以尚书孙瑞珍荐,命回籍治团练。四年,劾帮办军务大臣胜保罪状,请严旨查办。五年,授湖北荆宜施道,调安襄郧荆道,历安徽按察使、江苏布政使。
shí yī nián, shǔ hú nán xún fǔ, xún shí shòu. shū yán:" hú nán dì jū pì yuǎn, xiàng fēi fù qiáng, zì qián fǔ chén zhāng liàng jī luò bǐng zhāng děng yú lì zhì mín fēng shí lì jiǎng qiú, yòng néng xuē píng kòu dào, yì wèi shàng yóu zhòng zhèn, yòng rén zhī xiào, yǒu míng zhēng yǐ. chén yǐ wéi míng jiàng bù guò shōu zhàn zhèn zhī gōng, dé xián dū fǔ, sī néng zào fēng jiāng zhī fú. rú zuǒ zōng táng shí lüè guò rén, qí cái lì bù zài zēng guó fān hú lín yì zhī xià, jīn dàn shǐ zhī dài yǒng, shū bù zú yǐ jǐn qí zhǎng, tǎng bì yǐ fēng jiāng zhòng rèn, bì néng bǎo jìng ān mín, jiān gù dà jú. qián rèn yún guì zǒng dū zhāng liàng jī, guǒ jué yǒu wéi, yún nán rǎng jiē biān chuí, xiǎng xǔ bù gěi, hàn huí chóu xìn xiāng xún, jí lìng jīng yíng jǐn shàn, yì jǐn yǒu yì yī yú, shì bù ruò rèn yǐ yào dì, bǐ zhǎn suǒ zhǎng. dàn shǐ dōng nán rì yǒu zhuǎn jī, zé yún guì yóu fēn wú nán xùn sǎo, cǐ qīng zhòng zhī jī yí shěn zhě yě." shí xiāng jūn suǒ zhì yǒu gōng, gè shěng duō wǎng zhào mù, hóng bīn shū chén zhāo yǒng liú bì, qǐng shèn xuǎn jiàng lǐng yǐ shōu shí xiào, bìng bèi jiā nà.
十一年,署湖南巡抚,寻实授。疏言:“湖南地居僻远,向非富强,自前抚臣张亮基、骆秉章等於吏治民风实力讲求,用能削平寇盗,屹为上游重镇,用人之效,有明徵矣。臣以为名将不过收战阵之功,得贤督抚,斯能造封疆之福。如左宗棠识略过人,其才力不在曾国藩、胡林翼之下,今但使之带勇,殊不足以尽其长,倘畀以封疆重任,必能保境安民,兼顾大局。前任云贵总督张亮基,果决有为,云南壤接边陲,饷糈不给,汉、回仇衅相寻,即令经营尽善,亦仅有益一隅,似不若任以要地,俾展所长。但使东南日有转机,则云、贵游氛无难迅扫,此轻重之机宜审者也。”时湘军所至有功,各省多往召募,鸿宾疏陈招勇流弊,请慎选将领以收实效,并被嘉纳。
shí dá kāi cuàn hú nán, hóng bīn qiǎn zhī fǔ xí bǎo tián fù jiāng zhōu dá wǔ zǒng bīng zhào fú yuán fēn lù jìn jī, jiě huì tóng qián yáng zhī wéi. tóng zhì yuán nián, jìn fù lái fèng, guì zhōu tí dū tián xìng shù jiān shǔ xún fǔ, jūn bào bù shí, xìn yòng zuǒ yòu, hóng bīn shū hé zhī. qiǎn bīng yuè jìng jiǎo guì zhōu cuàn fěi, fù tiān zhù xiàn chéng. yòu jiǎo tóng rén zhāng jiā zhài, fěi shǒu xiāo wén kuí lǜ zhòng jiàng, kè dà xiǎo qīng liǎng bǎo. jiāng lán tīng tóng zhī chūn líng zhǐ tuán shēn wèi tǔ fěi, hóng bīn lián zhī chūn líng yǒu kù xíng bī jiè shì, hé bà zhī. chūn líng jīng kòng, jié hóng bīn jiè dài bù suí, hóng bīn zì qǐng chá bàn, xià zǒng dū guān wén jū xùn, dé bái.
石达开窜湖南,鸿宾遣知府席宝田、副将周达武、总兵赵福元分路进击,解会同、黔阳之围。同治元年,进复来凤,贵州提督田兴恕兼署巡抚,军报不实,信用左右,鸿宾疏劾之。遣兵越境剿贵州窜匪,复天柱县城。又剿铜仁张家寨,匪首萧文魁率众降,克大小青两堡。江蓝厅同知椿龄指团绅为土匪,鸿宾廉知椿龄有酷刑逼借事,劾罢之。椿龄京控,讦鸿宾借贷不遂,鸿宾自请查办,下总督官文鞫讯,得白。
zhuó liǎng guǎng zǒng dū, yīng dé tǔ fěi qǐ, lìng àn chá shǐ zhāng yùn lán jiǎo píng zhī. xié xún fǔ guō sōng dào zòu dìng biàn tōng jī bǔ zhāng chéng, huò dà dào zhě yǔ yōu zhuó, yǔn zhī.
擢两广总督,英德土匪起,令按察使张运兰剿平之。偕巡抚郭嵩焘奏定变通缉捕章程,获大盗者予优擢,允之。
sān nián, jiāng nán jì fù, zhè gàn yú fēn wèi jìng. hóng bīn shū yán:" jiāng xī nán lù zhī fáng yóu yǒu wèi bèi, mǐn yuè jiāo jiè jūn wú fáng bīng, lǜ zéi shàng cuàn, yǐ yuè dōng wèi wěi lǘ. jiāng xī dāng sì chōng zhī dì, yí hé shù shěng bīng lì, chéng dà shèng yú wēi, jù ér jiān zhī. yǐ zī zēng guó fān tiáo bō jìng lǚ, rào yuè níng jùn shí chéng yí dài, è zéi nán cuàn zhī lù, chén pài yī jūn yú mǐn yuè jiāo jiè huì tóng jìn jiǎo. bìng qǐng chì zēng guó fān yán shǒu nán gàn, bǐ wú cuàn yuè."
三年,江南既复,浙、赣馀氛未靖。鸿宾疏言:“江西南路之防犹有未备,闽、粤交界均无防兵,虑贼上窜,以粤东为尾闾。江西当四冲之地,宜合数省兵力,乘大胜馀威,聚而歼之。已咨曾国藩调拨劲旅,绕越宁郡、石城一带,扼贼南窜之路,臣派一军於闽、粤交界会同进剿。并请敕曾国藩严守南赣,俾毋窜越。”
sì nián, zuò qián zài hú nán, dào yuán hú yōng qǐng zī yǐn jiàn, jiǎo huí zī wén, wěi shǔ dào quē, jiàng yī jí diào yòng, huí jí. qī nián, zú. xuān tǒng chū, shān dōng xún fǔ yuán shù xūn shū chén hóng bīn gōng jī, fù yuán guān, sì xiāng xián cí.
四年,坐前在湖南,道员胡镛请咨引见,缴回咨文,委署道缺,降一级调用,回籍。七年,卒。宣统初,山东巡抚袁树勋疏陈鸿宾功绩,复原官,祀乡贤祠。
zhāng kǎi sōng, zì yún qīng, hú běi jiāng xià rén. dào guāng èr shí wǔ nián jìn shì, guǎng xī jí yòng zhī xiàn, lì xuān huà huái jí lín guì zhī xiàn. lǐ xīng yuán láo chóng guāng bìng jiàn qí néng, xián fēng wǔ nián, zhuó qìng yuǎn zhī fǔ. jiǎo píng tǔ fěi wáng dé shèng děng, zhuó zuǒ jiāng dào, diào shǔ yòu jiāng dào. qìng yuǎn shī shǒu, gé zhí liú rèn. bā nián, xié àn chá shǐ jiǎng yì lǐ pò zéi, kè qìng yuǎn, fù yuán guān, shǔ àn chá shǐ, xún shí shòu, qiān bù zhèng shǐ. tóng zhì yuán nián, xún fǔ liú zhǎng yòu fù xún zhōu chóu jiǎo fǔ, liú kǎi sōng jīng huà hòu lù. lì pǔ zhāng gāo yǒu xiàn yáng shuò, qiǎn bīng bài zéi yú zhè gū yán, fù qí chéng, jiù zhuó xún fǔ. zhū fěi zhōng huáng dǐng fèng zhāng gāo yǒu zuì chāng jué, fēn xiàn guì xiàn yáng shuò jūn jí dà lù tān mǎ lài, xí zǒng bīng lǐ míng huì tí dū jiāng zhōng yì xiān jiǎo mǎ lài, jìn guī guì xiàn, pò zhī yú guì lǐng, jiān qín zéi shǒu zhāng gāo yǒu chén tǔ yǎng. èr nián, xí bù zhèng shǐ liú kūn yī gōng huáng dǐng fèng yú dēng lóng qiáo. zéi zǒu tán táng, jìn wéi zhī. xìn dōu zéi chén jīn gāng děng lái yuán, dào yuán jiǎng zé chūn nì jī bài zhī, jìn kè róng xiàn, kūn yī kè tán táng. sān nián, kè tiān píng zhài, qín huáng dǐng fèng. guì xiàn píng, jiā tóu pǐn dǐng dài.
张凯嵩,字云卿,湖北江夏人。道光二十五年进士,广西即用知县,历宣化、怀集、临桂知县。李星沅、劳崇光并荐其能,咸丰五年,擢庆远知府。剿平土匪王得胜等,擢左江道,调署右江道。庆远失守,革职留任。八年,偕按察使蒋益澧破贼,克庆远,复原官,署按察使,寻实授,迁布政使。同治元年,巡抚刘长佑赴浔州筹剿抚,留凯嵩经画后路。荔浦张皋友陷阳朔,遣兵败贼於鹧鸪岩,复其城,就擢巡抚。诸匪中黄鼎凤、张皋友最猖獗,分陷贵县、阳朔、麕集大鹿滩、马濑,檄总兵李明惠、提督江忠义先剿马濑,进规贵县,破之於桂岭,歼擒贼首张皋友、陈土养。二年,檄布政使刘坤一攻黄鼎凤於登龙桥。贼走覃塘,进围之。信都贼陈金刚等来援,道员蒋泽春逆击败之,进克容县,坤一克覃塘。三年,克天平寨,擒黄鼎凤。贵县平,加头品顶戴。
shū chén zuǒ yòu jiāng jī fěi wèi qīng, yì sān lù jìn bīng, yǐ liú kūn yī tǒng qī yíng liú fáng xún zhōu, yì yuán tài tǒng shí yī yíng yóu bīn zhōu qiān jiāng dá sī ēn, lǐ shì ēn tǒng shuǐ lù bā yíng yóu héng zhōu dá nán níng, jié jié jìn jiǎo. sì nián, kūn yī gōng kè dà miào jiāng kǒu píng tǎn, zhǎn zéi shǒu liáng ān bāng, nán níng hé dào shǐ tōng. yuán tài jiǎo shàng lín, píng zhī. kūn yī zhuó jiāng xī xún fǔ qù, yǐ tóng zhī liú péi yī dài lǐng qí jūn, jiāng qīn fù nán níng dū zhàn, huì wěi kāng wáng wāng hǎi yáng cuàn yuè, jiāng rù guǎng xī, zhào kǎi sōng zhù fáng xún zhōu. wǔ nián, kǎi sōng zhì nán níng, jìn gōng shān zé, dū zhū jūn xué dì hōng chéng, duó shān rù, qín wěi píng zhāng sū zhòng xī děng. sūn rén guǎng dān qí zǒu wàng lǒng, zhuī zhǎn zhī. shān zé wèi zéi suǒ jù shí yú nián, zhì cǐ xī píng.
疏陈左右江积匪未清,议三路进兵,以刘坤一统七营留防浔州,易元泰统十一营由宾州、迁江达思恩,李士恩统水陆八营由横州达南宁,节节进剿。四年,坤一攻克大庙、江口、平菼,斩贼首梁安邦,南宁河道始通。元泰剿上林,平之。坤一擢江西巡抚去,以同知刘培一代领其军,将亲赴南宁督战,会伪康王汪海洋窜粤,将入广西,诏凯嵩驻防浔州。五年,凯嵩至南宁,进攻山泽,督诸军穴地轰城,夺山入,擒伪平章苏仲熙等。孙仁广单骑走旺陇,追斩之。山泽为贼所踞十馀年,至此悉平。
liù nián, zhuó yún guì zǒng dū. zì pān duó bèi qiāng, diān shì yì fēn. xíng zhì bā dōng, chēng bìng, sān shū qǐng bà, zuò guī bì, chǐ zhí. guāng xù liù nián, yǐ wǔ pǐn jīng táng qǐ yòng, shòu tōng zhèng shǐ cān yì, qiān nèi gé shì dú xué shì, shǔ shùn tiān fǔ yǐn, shòu guì zhōu xún fǔ. shí nián, diào yún nán. qǐng yú shěng chéng shè kāi cǎi wǔ jīn zǒng jú, yǐ xìng kuàng lì, xié nèi gé xué shì zhōu dé rùn kān yuè nán jiè wù. shí èr nián, zú yú guān. guǎng xī xún fǔ lǐ bǐng héng shū chén kǎi sōng zhèng jī, qǐng jiàn zhuān cí, guǎng xī jīng guān lùn qí bù dàng, bà zhī. zi zhòng xīn, guāng xù sān nián jìn shì, yóu hàn lín yù shǐ guān zhì tōng zhèng sī cān yì, gǎn yán yǒu shēng.
六年,擢云贵总督。自潘铎被戕,滇事益纷。行至巴东,称病,三疏请罢,坐规避,褫职。光绪六年,以五品京堂起用,授通政使参议,迁内阁侍读学士,署顺天府尹,授贵州巡抚。十年,调云南。请於省城设开采五金总局,以兴矿利,偕内阁学士周德润勘越南界务。十二年,卒於官。广西巡抚李秉衡疏陈凯嵩政绩,请建专祠,广西京官论其不当,罢之。子仲炘,光绪三年进士,由翰林御史官至通政司参议,敢言有声。
lùn yuē: yún nán dì jū biān yuǎn, huí hàn jī chóu, zhōng yuán duō gù zhī qiū, jǐ wèi wáng líng suǒ bù jí. wú zhèn yù jiān chóu jiǎo fǔ, shí tǐ zhōng cháo cuò zhì zhī nán. zhāng liàng jī cái zú yǒu wéi, wù yòng xú zhī míng, shòu qí pái jǐ, suì zhì bù kě shōu shí. zì pān duó bèi qiāng zhī hòu, wú rén gǎn rèn qí jiān wēi. máo hóng bīn shū yán nèi dì kòu píng, biān fāng zì jìng, chéng wèi què lùn. zhāng kǎi sōng yīn guī bì chù, hòu réng yǐ jiù láo qǐ yòng, cháo tíng gù jiàn qí qíng yǐ.
论曰:云南地居边远,回、汉积仇,中原多故之秋,几为王灵所不及。吴振棫兼筹剿抚,实体中朝措置之难。张亮基才足有为,误用徐之铭,受其排挤,遂至不可收拾。自潘铎被戕之后,无人敢任其艰危。毛鸿宾疏言内地寇平,边方自靖,诚为确论。张凯嵩因规避黜,后仍以旧劳起用,朝廷固鉴其情已。