strong mù zōng běn jì yī strong
穆宗本纪一
mù zōng jì tiān kāi yùn shòu zhōng jū zhèng bǎo dà dìng gōng shèng zhì chéng xiào xìn mǐn gōng kuān yì huáng dì, huì zài chún, wén zōng zhǎng zǐ, mǔ xiào qīn xiǎn huáng hòu nà lā shì, xián fēng liù nián sān yuè èr shí sān rì, shēng yú chǔ xiù gōng.
穆宗继天开运受中居正保大定功圣智诚孝信敏恭宽毅皇帝,讳载淳,文宗长子,母孝钦显皇后那拉氏,咸丰六年三月二十三日,生於储秀宫。
shí yī nián, jiù xué, biān xiū lǐ hóng zǎo shòu dú. qī yuè, wén zōng bù yù, rén yín, jí dà jiàn, zhào yù qián dà chén zài yuán duān huá jǐng shòu sù shùn, jūn jī dà chén mù yīn kuāng yuán dù hàn jiāo yòu yíng xuān yù lì wèi huáng tài zǐ. mìng zài yuán duān huá jǐng shòu sù shùn mù yīn kuāng yuán dù hàn jiāo yòu yíng zàn xiāng zhèng wù.
十一年,就学,编修李鸿藻授读。七月,文宗不豫,壬寅,疾大渐,召御前大臣载垣、端华、景寿、肃顺,军机大臣穆荫、匡源、杜翰、焦佑瀛宣谕立为皇太子。命载垣、端华、景寿、肃顺、穆荫、匡源、杜翰、焦佑瀛赞襄政务。
guǐ mǎo, wén zōng bēng, zhào chén fú ēn wén yù fù xíng zài. jiǎ chén, zūn huáng hòu jí shèng mǔ bìng wèi huáng tài hòu. yù jūn jī chù yú gè zhé piàn hòu shǔ zàn xiāng zhèng wù wáng dà chén. yǐ sì, miǎn dūn qīn wáng gōng qīn wáng chún jùn wáng zhōng jùn wáng fú jùn wáng xún cháng zhào duì jí yàn lài kòu bài. tíng gè shěng gòng xiàn fāng wù.
癸卯,文宗崩,召陈孚恩、文煜赴行在。甲辰,尊皇后及圣母并为皇太后。谕军机处於各摺片后署赞襄政务王大臣。乙巳,免惇亲王、恭亲王、醇郡王、锺郡王、孚郡王寻常召对及宴赉叩拜。停各省贡献方物。
bǐng wǔ, zhǎn shùn tiān wén xiāng shì yú jiǔ yuè jǔ xíng, ēn kē wǔ huì shì yú shí yuè, shùn tiān wǔ xiāng shì yú shí yī yuè. shòu luò bǐng zhāng sì chuān zǒng dū, dū bàn jūn wù. zhào yún guì zǒng dū liú yuán hào lái jīng, yǐ fú jì dài zhī. yǐ chóng shí wèi chéng dū jiāng jūn, xuán mìng xié bàn sì chuān jūn wù. hú běi guān jūn fù wǔ chāng xián níng tōng chéng děng xiàn jí jiāng xī yì níng zhōu. wù shēn, yǐ jǐng wén wèi zhù cáng bàn shì dà chén. jǐ yǒu, yǔn gōng qīn wáng fù xíng zài kòu yè zǐ gōng. gēng xū, xuē huàn qǐng zhāo shāng shì yùn huái yán jì xiǎng. yì xíng. xīn hài, yuè fěi xiàn jí ān. guǎng xī guān jūn fù bīn zhōu. guǐ chǒu, jiā shang xuān zōng dì hòu zūn shì. jiǎ yín, yuè fěi xiàn jìng ān wǔ níng yì níng gè zhōu xiàn. yǐ mǎo, dìng nián hào qí xiáng.
丙午,展顺天文乡试於九月举行,恩科武会试於十月,顺天武乡试於十一月。授骆秉章四川总督,督办军务。召云贵总督刘源灏来京,以福济代之。以崇实为成都将军,旋命协办四川军务。湖北官军复武昌、咸宁、通城等县及江西义宁州。戊申,以景纹为驻藏办事大臣。己酉,允恭亲王赴行在叩谒梓宫。庚戌,薛焕请招商试运淮盐济饷。议行。辛亥,粤匪陷吉安。广西官军复宾州。癸丑,加上宣宗帝后尊谥。甲寅,粤匪陷靖安、武宁、义宁各州县。乙卯,定年号祺祥。
bā yuè dīng sì shuò, rì yuè hé bì, wǔ xīng lián zhū. yuè fěi xiàn yán zhōu, xuán fù zhī. wù wǔ, guān jūn fù xīn chāng fèng xīn ruì zhōu shàng gāo. jǐ wèi, mìng jǐng lián fù yè ěr qiāng chá bàn yīng yùn liǎn qián shàn shā shì. yǔn zēng guó fān qǐng, yǐ shàng hǎi xiàn bó lún chuán shǐ wǎng wǎn jiāng, guī qí jūn liàn xí. xīn yǒu, hú běi guān jūn fù dé ān. rén xū, jiāng xī guān jūn fù wǔ níng jìng ān. guǐ hài, bān dà xíng huáng dì yí zhào. shèng bǎo jūn fù pú zhōu. dīng mǎo, niǎn fěi dù yùn hé, yù shèng bǎo yǔ sēng gé lín qìn děng jié jiǎo, wú rèn běi cuàn. wù chén, hú lín yì yǐ jí qǐ jiǎ, mìng lǐ xù yí zàn shǔ hú běi xún fǔ. gēng wǔ, yù shǐ dǒng yuán chún qǐng huáng tài hòu quán lǐ cháo zhèng, jiǎn qīn wáng yī èr rén fǔ bì. zài yuán děng nǐ zhǐ bó chì. jiǎ xū, zēng guó quán jūn fù ān qìng. wù yín, guǎng xī guān jūn fù xún zhōu. gēng chén, sì chuān fān zéi xiàn sōng pān. xīn sì, lùn fù ān qìng gōng, jiā guān wén zēng guó fān tài zǐ shǎo bǎo, hú lín yì tài zǐ tài bǎo, bìng yǔ qí dū wèi shì zhí, shǎng lǐ xù yí huáng mǎ guà, yáng zài fú duō lóng ā yún qí wèi shì zhí. guǐ wèi, shàng dà xíng huáng dì zūn shì yuē xié tiān yì yùn zhí zhōng chuí mó mào dé zhèn wǔ shèng xiào yuān gōng qiān rén kuān mǐn xiǎn huáng dì, miào hào wén zōng. miáo pèi lín xiàn zhèng yáng huò qiū, wéi shòu zhōu.
八月丁巳朔,日月合璧,五星联珠。粤匪陷严州,旋复之。戊午,官军复新昌、奉新、瑞州、上高。己未,命景廉赴叶尔羌查办英蕴敛钱擅杀事。允曾国藩请,以上海现舶轮船驶往皖江,归其军练习。辛酉,湖北官军复德安。壬戌,江西官军复武宁、靖安。癸亥,颁大行皇帝遗诏。胜保军复濮州。丁卯,捻匪渡运河,谕胜保与僧格林沁等截剿,毋任北窜。戊辰,胡林翼以疾乞假,命李续宜暂署湖北巡抚。庚午,御史董元醇请皇太后权理朝政,简亲王一二人辅弼。载垣等拟旨驳饬。甲戌,曾国荃军复安庆。戊寅,广西官军复浔州。庚辰,四川番贼陷松潘。辛巳,论复安庆功,加官文、曾国藩太子少保,胡林翼太子太保,并予骑都尉世职,赏李续宜黄马褂,杨载福、多隆阿云骑尉世职。癸未,上大行皇帝尊谥曰协天翊运执中垂谟懋德振武圣孝渊恭谦仁宽敏显皇帝,庙号文宗。苗沛霖陷正阳、霍丘,围寿州。
jiǔ yuè bǐng xū shuò, shàng mǔ hòu huáng tài hòu huī hào yuē cí ān, shèng mǔ huáng tài hòu huī hào yuē cí xǐ. xīn mǎo, yáng zài fú jūn fù chí zhōu. rén chén, niǎn fěi cuàn sì shuǐ gǒng xiàn, guān jūn jī tuì zhī. zhào zhāng liàng jī lái jīng. jīn zhōu dì zhèn. jiǎ wǔ, chuān jūn jiǎo píng huì lǐ huí fěi. dīng yǒu, yǔn lè bīn děng zòu, sā lā huí fěi jiàng, chè huí guān jūn. gēng zǐ, chuān jūn fù míng shān. rén yín, duō lóng ā zēng guó quán děng fù tóng chéng sù sōng qí zhōu huáng méi guǎng jì. péng yù lín chéng dà jí děng fù huáng zhōu. hú běi xún fǔ hú lín yì zú, diào lǐ xù yí wèi hú běi xún fǔ, réng zhù è wǎn jiāo jiè, dū bàn jūn wù. zhuó péng yù lín wèi ān huī xún fǔ. guǐ mǎo, zhè jiāng guān jūn fù yú qián chāng huà. yuè fěi cuàn yán zhōu, zhāng yù liáng děng jūn kuì. jiǎ chén, yīng fǎ chè guǎng zhōu zhù bīng, yīng chè zhù tiān jīn mǎ duì. yǐ sì, sēng gé lín qìn jiǎo píng qīng zhōu děng chù cuàn niǎn, shǎng hái yù qián dà chén bìng huáng jiāng. wù shēn, shàng fèng dà xíng huáng dì zǐ gōng fǎn jīng shī, miǎn chéng dé jí wǎn píng gè fǔ xiàn tián fù. jǐ yǒu, miáo pèi lín fǎn, mìng yuán jiǎ sān huì jiǎ zhēn zhū jūn tǎo zhī. jiǎ yín, shàng fèng mǔ hòu huáng tài hòu shèng mǔ huáng tài hòu hái gōng. yǐ mǎo, yǐ shàn gǎi yù zhǐ, lì zǔ chuí lián, jiě zài yuán duān huá sù shùn rèn, bà jǐng shòu mù yīn kuāng yuán dù hàn jiāo yòu yíng jūn jī. mìng gōng qīn wáng huì tóng dà xué shì liù bù jiǔ qīng hàn zhān kē dào àn lǜ hé zòu. jiǎ zhēn zhōu zǔ péi shěn zhào lín zhào guāng shū qǐng zhèng quán cāo zhī zì shàng, bìng yì huáng tài hòu zhào jiàn chén gōng lǐ jié jí bàn shì zhāng chéng. shèng bǎo shū qǐng huáng tài hòu qīn lǐ dà zhèng, bìng jiǎn qīn wáng fǔ zhèng. mìng wáng dà chén dà xué shì děng dìng yì yǐ wén. zhào chún jùn wáng yì xuān lái jīng. shì rì duó zài yuán duān huá sù shùn jué zhí, dǎi wèn yì zuì. mìng ruì qīn wáng rén shòu chún jùn wáng yì xuān dǎi sù shùn jiě jīng. zhào wén wǔ gè yá mén zì shí yuè shí liù rì yǐ hòu lún bān zhí rì. bào chāo jūn fù yán shān. shì yuè, miǎn xī níng niǎn bó bèi rǎo é fù.
九月丙戌朔,上母后皇太后徽号曰慈安,圣母皇太后徽号曰慈禧。辛卯,杨载福军复池州。壬辰,捻匪窜汜水、巩县,官军击退之。召张亮基来京。金州地震。甲午,川军剿平会理回匪。丁酉,允乐斌等奏,撒拉回匪降,撤回官军。庚子,川军复名山。壬寅,多隆阿、曾国荃等复桐城、宿松、蕲州、黄梅、广济。彭玉麟、成大吉等复黄州。湖北巡抚胡林翼卒,调李续宜为湖北巡抚,仍驻鄂、皖交界,督办军务。擢彭玉麟为安徽巡抚。癸卯,浙江官军复於潜、昌化。粤匪窜严州,张玉良等军溃。甲辰,英、法撤广州驻兵,英撤驻天津马队。乙巳,僧格林沁剿平青州等处窜捻,赏还御前大臣并黄缰。戊申,上奉大行皇帝梓宫返京师,免承德及宛平各府县田赋。己酉,苗沛霖反,命袁甲三会贾臻诸军讨之。甲寅,上奉母后皇太后、圣母皇太后还宫。乙卯,以擅改谕旨,力阻垂帘,解载垣、端华、肃顺任,罢景寿、穆荫、匡源、杜翰、焦佑瀛军机。命恭亲王会同大学士、六部、九卿、翰、詹、科道按律覈奏。贾桢、周祖培、沈兆霖、赵光疏请政权操之自上,并议皇太后召见臣工礼节及办事章程。胜保疏请皇太后亲理大政,并简亲王辅政。命王大臣、大学士等定议以闻。召醇郡王奕譞来京。是日夺载垣、端华、肃顺爵职,逮问议罪。命睿亲王仁寿、醇郡王奕譞逮肃顺解京。诏文武各衙门自十月十六日以后轮班值日。鲍超军复铅山。是月,免西宁碾伯被扰额赋。
dōng shí yuè bǐng chén shuò, mìng gōng qīn wáng yì wèi yì zhèng wáng, zài jūn jī chù xíng zǒu, dà xué shì guì liáng hù bù shàng shū shěn zhào lín shì láng bǎo yún wén xiáng bìng wèi jūn jī dà chén, hóng lú sì shǎo qīng cáo yù yīng zài jūn jī dà chén shàng xué xí xíng zǒu. zhào shèng jīng hù bù shì láng wō rén lái jīng. dīng sì, yù qiú yán, shēn yán mén jìn. wù wǔ, dà xíng huáng dì zǐ gōng zhì jīng, fèng ān yú qián qīng gōng. gēng shēn, zhào gǎi qí xiáng wèi tóng zhì. xīn yǒu, gōng qīn wáng děng nǐ qǐng zài yuán duān huá sù shùn zhào dà nì lǜ líng chí. zhào cì zài yuán duān huá zì jìn, sù shùn chǔ zhǎn, chǐ jǐng shòu mù yīn kuāng yuán dù hàn jiāo yòu yíng zhí, mù yīn qiǎn shù jūn tái. rén xū, chǐ chén fú ēn huáng zōng hàn liú kūn chéng qí dé kè jīn tài fù jī zhí. yù bù jiù jì wǎng, zhū chén wú zài qǐng chá bàn dǎng yuán. shēn jiè wáng gōng nèi wài wén wǔ dà chén zhāo quán nà huì. jiǎ zǐ, shàng yù tài hé diàn jí huáng dì wèi, shòu cháo. bān zhào tiān xià, yǐ míng nián wèi tóng zhì yuán nián, jiā ēn zhōng wài, zuì fēi cháng shè suǒ bù yuán zhě, xián shè chú zhī. miǎn dūn qīn wáng gōng qīn wáng chún jùn wáng zhōng jùn wáng fú jùn wáng yù zhǐ jí zòu shū chēng míng. yǐ chǒu, yì zhǐ yǐ wù lì wéi jiān, jiè nèi wù fǔ, gōng wéi qì yòng, lì xíng jié jiǎn. shǎng hái sēng gé lín qìn bó duō lēi gá tái qīn wáng. mìng xíng bù hé jié wǔ yǔ chāo piào àn. tōng yù zhōng wài qīng lǐ shù yù. bǐng yín, miáo pèi lín xiàn shòu zhōu. dōng nán fāng yǒu shēng rú léi. yù rè hé wèi jìng gōng chéng jí shí tíng zhǐ. dīng mǎo, shēn jiè gè lù tǒng jiāng fěn shì qiān yán, zòng kòu yāng mín. bǔ xíng xián fēng shí nián ēn kē wǔ huì shì. jǐ sì, mìng zǒng bīng féng zi cái dū bàn zhèn jiāng jūn wù. gēng wǔ, yù yì zhèng wáng děng zàn lǐ shù wù, wú bì xiǎo xián. rén shēn, yù tǒng bīng dà chén shí hé gōng zuì, xìn shǎng bì fá. guǐ yǒu, yuè fěi xiàn yán zhōu yú háng. mìng zēng guó fān tǒng xiá sū wǎn gàn zhè jūn wù, jié zhì xún fǔ tí dū yǐ xià gè guān ruì chāng bāng bàn zhè jiāng jūn wù, tài cháng sì shǎo qīng zuǒ zōng táng fù zhè jiāng jiǎo zéi, diào qiǎn tí zhèn yǐ xià guān. bǐng zǐ, shēn yù jiāo pèi réng yǐ sān zǔ wǔ zōng wèi dìng, huáng kǎo fù miào chēng zōng. qǐ yòng yǔ gào dà xué shì qí jùn zǎo wēng xīn cún qián tài cháng sì qīng lǐ táng jiē. jí chén fú ēn jiā, xià yù zhì zuì. guān jūn fù wú wéi jí suí zhōu. dīng chǒu, shēn jiè tíng chén yù shì yīn xún. yù guān wén zēng guó fān děng tuǒ chóu jiǎo fǔ miáo liàn. yuè fěi xiàn xiāo shān shào xīng jí jiāng shān cháng shān, qù zuǒ zōng táng jūn sù yuán. jǐ mǎo, shì bèi zǐ dé lēi kè sè léng yú yù. xīn sì, tíng chén yì shàng chuí lián zhāng chéng, yì zhǐ yī yì. zhào kāi ēn kē. chū, wū lā tíng bǔ zhū bā nián. zhì shì, yù réng tíng bàn. rén wǔ, chén fú ēn shù xīn jiāng. mìng shì láng bǎo yún dǒng xún zài zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén bàn shì. jiǎ shēn, fǎ bīng qù tiān jīn.
冬十月丙辰朔,命恭亲王奕为议政王,在军机处行走,大学士桂良、户部尚书沈兆霖、侍郎宝鋆、文祥并为军机大臣,鸿胪寺少卿曹毓瑛在军机大臣上学习行走。召盛京户部侍郎倭仁来京。丁巳,谕求言,申严门禁。戊午,大行皇帝梓宫至京,奉安於乾清宫。庚申,诏改祺祥为同治。辛酉,恭亲王等拟请载垣、端华、肃顺照大逆律凌迟。诏赐载垣、端华自尽,肃顺处斩,褫景寿、穆荫、匡源、杜翰、焦佑瀛职,穆荫遣戍军台。壬戌,褫陈孚恩、黄宗汉、刘昆、成琦、德克津太、富绩职。谕不究既往,诸臣毋再请察办党援。申诫王公、内外文武大臣招权纳贿。甲子,上御太和殿即皇帝位,受朝。颁诏天下,以明年为同治元年,加恩中外,罪非常赦所不原者,咸赦除之。免惇亲王、恭亲王、醇郡王、锺郡王、孚郡王谕旨及奏疏称名。乙丑,懿旨以物力维艰,诫内务府,宫闱器用,力行节俭。赏还僧格林沁博多勒噶台亲王。命刑部覈结五宇钞票案。通谕中外清理庶狱。丙寅,苗沛霖陷寿州。东南方有声如雷。谕热河未竟工程即时停止。丁卯,申诫各路统将粉饰迁延,纵寇殃民。补行咸丰十年恩科武会试。己巳,命总兵冯子材督办镇江军务。庚午,谕议政王等赞理庶务,毋避小嫌。壬申,谕统兵大臣实核功罪,信赏必罚。癸酉,粤匪陷严州、馀杭。命曾国藩统辖苏、皖、赣、浙军务,节制巡抚、提督以下各官;瑞昌帮办浙江军务,太常寺少卿左宗棠赴浙江剿贼,调遣提、镇以下官。丙子,申谕郊配仍以三祖五宗为定,皇考祔庙称宗。起用予告大学士祁俊藻、翁心存、前太常寺卿李棠阶。籍陈孚恩家,下狱治罪。官军复无为及随州。丁丑,申诫廷臣遇事因循。谕官文、曾国藩等妥筹剿抚苗练。粤匪陷萧山、绍兴及江山、常山,趣左宗棠军速援。己卯,释贝子德勒克色楞於狱。辛巳,廷臣议上垂帘章程,懿旨依议。诏开恩科。初,乌拉停捕珠八年。至是,谕仍停办。壬午,陈孚恩戍新疆。命侍郎宝鋆、董恂在总理各国事务衙门办事。甲申,法兵去天津。
shí yī yuè yǐ yǒu shuò, shàng fèng cí ān huáng tài hòu cí xǐ huáng tài hòu yù yǎng xīn diàn chuí lián tīng zhèng. bǐng xū, yù gè shěng xí jiào jiāo shè, fēn bié liáng yǒu, chí píng bàn lǐ. dīng hài, yù dìng hù bù wǔ yǔ chāo piào qīn kuǎn zhě zuì. fù xī lín děng guān. gēng yín, mìng gè jūn bǎo jiàn jiāng cái. rén chén, shān dōng jiào fěi zuò luàn, chéng lù děng jiǎo píng zhī, fěi shǒu yán xiù lún fú zhū. jiǎ wǔ, xiān shì zhāng liàng jī yán yún nán fù jiāng hé yǒu bǎo qiāng dèng ěr héng, yí xú zhī míng zhǔ shǐ. zhì shì, zhī míng shì zòu jūn gōng, wèi yǒu bǎo qǐng jiǎng, yù fú jì chá bàn, chè rèn yán cān. yǐ wèi, shí dá kāi cuàn suí níng. gēng zǐ, yù zhōng wài jǔ rén cái, yǐ zēng guó fān hú lín yì luò bǐng zhāng wèi fǎ. xīn chǒu, yuè fěi xiàn shào xīng zhū jì, chǐ wáng lǚ qiān zhí dǎi wèn. rén yín, fú jì yǐ wèi xǐ qǔ qiǎo chǐ zhí. shǎng pān duó èr pǐn dǐng dài, shǔ yún guì zǒng dū. sēng gé lín qìn jiǎo shòu zhāng děng chù huì fěi, dà jié. guǐ mǎo, mìng péng yù lín bāng bàn yuán jiǎ sān jūn wù. guān jūn fù lái ān. yǐ sì, jǐ shì zhōng gāo yán hù hé xú zhī míng tān yín huāng miù, jí diān shěng liàn dǎng zòng zì. yù pān duó chá bàn. dīng wèi, zhào gè xǐng chá jǔ xún liáng, bìng fǎng xué xíng gāi bèi zhī shì. gēng xū, yǐ wú táng wèi jiāng níng bù zhèng shǐ, jiān shǔ cáo yùn zǒng dū, dū bàn jiāng běi liáng tái. guǐ chǒu, yuè fěi xiàn chù zhōu.
十一月乙酉朔,上奉慈安皇太后、慈禧皇太后御养心殿垂帘听政。丙戌,谕各省习教交涉,分别良莠,持平办理。丁亥,谕定户部五宇钞票侵款者罪。复熙麟等官。庚寅,命各军保荐将才。壬辰,山东教匪作乱,成禄等剿平之,匪首延秀轮伏诛。甲午,先是张亮基言云南副将何有保戕邓尔恒,疑徐之铭主使。至是,之铭饰奏军功,为有保请奖,谕福济察办,撤任严参。乙未,石达开窜绥宁。庚子,谕中外举人才,以曾国藩、胡林翼、骆秉章为法。辛丑,粤匪陷绍兴、诸暨,褫王履谦职逮问。壬寅,福济以畏葸取巧褫职。赏潘铎二品顶戴,署云贵总督。僧格林沁剿寿张等处会匪,大捷。癸卯,命彭玉麟帮办袁甲三军务。官军复来安。乙巳,给事中高延祜劾徐之铭贪淫荒谬,及滇省练党纵恣。谕潘铎查办。丁未,诏各省察举循良,并访学行该备之士。庚戌,以吴棠为江宁布政使,兼署漕运总督,督办江北粮台。癸丑,粤匪陷处州。
shí èr yuè jiǎ yín shuò, yù zēng guó fān tōng chóu jìn jiǎo jī yí. yǐ mǎo, yù tán tíng xiāng fù dōng chāng chóu hé fáng. pú fàn jiào fěi píng. dīng sì, shèng bǎo zòu shōu fǔ fěi shǒu liú zhàn kǎo sòng jǐng shī. wù wǔ, guó ruì jūn fù fàn xiàn. yuè fěi xiàn níng bō zhèn hǎi jì shào xīng gè shǔ. jǐ wèi, yù zhěng dùn yán wù. xīn yǒu, mìng zuǒ zōng táng xùn sù yuán háng, zhāng yùn lán guī diào qiǎn, dé zhuān zòu jūn shì. rén xū, mìng jiāng níng fù dū tǒng kuí yù bāng bàn zhèn jiāng jūn wù. yǐ máo hóng bīn yán, yù dū fǔ jí tǒng bīng dà chén yīn dì xuǎn jiāng, wú zhuān shì chǔ yǒng. yuán jiǎ sān jūn fù dìng yuǎn. yǔn kuò ěr kā lì gòng gǎi dīng mǎo nián chéng jìn. yǐ chǒu, fú jiàn huì fěi xiàn fú dǐng, xún fù zhī. hé nán niǎn fěi cuàn zǎo yáng. dīng mǎo, zēng guó fān cí jié zhì sì shěng jūn wù, bù yǔn. jǐ sì, shàng xiào dé huáng hòu zūn shì yuē xiào dé wēn huì chéng shùn cí zhuāng gōng tiān zàn shèng xiǎn huáng hòu. bīng bù shì láng qìng yīng yǒu zuì chǐ zhí, shù xīn jiāng. yǐ qīng hǎi zhá sà kè bèi lè gāng sēng què duō bù wèi zuǒ yì méng cháng. xīn wèi, chǐ yù kē zhí, zhuó shěn bǎo zhēn wèi jiāng xī xún fǔ. mìng gōng qīn wáng chún qīn wáng dū ruì lín wén xiáng děng guǎn lǐ shén jī yíng. zēng guó fān zòu pài dào yuán lǐ hóng zhāng tǒng shuǐ lù jūn fù zhèn jiāng guī fù sū cháng, yǔn zhī. dìng dēng lái qīng dào zhù yān tái, jiān dū dōng hǎi guān shuì wù. rén shēn, jiàng duān huá zài yuán shì jué wèi bù rù bā fēn fǔ guó gōng. jiǎ xū, miǎn ān huī jiāng sū zhè jiāng bèi zéi lái nián é fù. yǐ hài, yǔn jiāng zhōng yì zhōng zhì, tián xìng shù jiān shǔ guì zhōu xún fǔ, xuán yǐ hán chāo shǔ rèn. mìng zhāng liàng jī dū bàn yún nán jūn wù, xú zhī míng miǎn yún nán xún fǔ, yǐ liàng jī shǔ zhī. dīng chǒu, duō lóng ā jūn jìn gōng lú zhōu. shí dá kāi cuàn yuán jiāng qián yáng, bī chuān jìng, yù luò bǐng zhāng tián xìng shù hé jī zhī. liǎng huái yuè fěi xiàn háng zhōu, ruì chāng wáng yǒu líng sǐ zhī. chǐ mǐn zhè zǒng dū qìng duān zhí, liú rèn. yǐ zuǒ zōng táng wèi zhè jiāng xún fǔ. péng yù lín cí xún fǔ, qǐng zhuān bàn zéi, xǔ zhī, yǐ wéi shuǐ shī tí dū. diào lǐ xù yí wèi ān huī xún fǔ, yán shù sēn wèi hú běi xún fǔ. yǐ zhèng yuán shàn wèi hé nán xún fǔ. wù yín, qí jùn zǎo yǐ dà xué shì xián wèi lǐ bù shàng shū. gǎi péng yù lín yǐ bīng bù shì láng hòu bǔ. gēng chén, niǎn fěi wéi yǐng zhōu. shèng bǎo lùn hé yán shù sēn, yù lìng" fǎn gōng zì zé, bǎo quán míng jié, fù huáng kǎo wěi rèn zhī yì". yǐ xuē huàn yán, yù zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén yǔ yīng fǎ chóu shāng jiè bīng jiǎo zéi. rén wǔ, zhuī fēng huáng dì èr ā gē wèi mǐn jùn wáng. qù zuǒ zōng táng jìn qǔ zhè jiāng. mìng shèng bǎo lǜ bù fù yǐng zhōu. guǐ wèi, sēng gé lín qìn jī cuàn fěi yú cáo zhōu hé nán àn, tiǎn zhī.
十二月甲寅朔,谕曾国藩通筹进剿机宜。乙卯,谕谭廷襄赴东昌筹河防。濮、范教匪平。丁巳,胜保奏收抚匪首刘占考、宋景诗。戊午,国瑞军复范县。粤匪陷宁波、镇海暨绍兴各属。己未,谕整顿盐务。辛酉,命左宗棠迅速援杭,张运兰归调遣,得专奏军事。壬戌,命江宁副都统魁玉帮办镇江军务。以毛鸿宾言,谕督抚及统兵大臣因地选将,毋专恃楚勇。袁甲三军复定远。允廓尔喀例贡改丁卯年呈进。乙丑,福建会匪陷福鼎,寻复之。河南捻匪窜枣阳。丁卯,曾国藩辞节制四省军务,不允。己巳,上孝德皇后尊谥曰孝德温惠诚顺慈庄恭天赞圣显皇后。兵部侍郎庆英有罪褫职,戍新疆。以青海札萨克贝勒纲僧却多布为左翼盟长。辛未,褫毓科职,擢沈葆桢为江西巡抚。命恭亲王、醇亲王督瑞麟、文祥等管理神机营。曾国藩奏派道员李鸿章统水陆军赴镇江规复苏、常,允之。定登莱青道驻烟台,监督东海关税务。壬申,降端华、载垣世爵为不入八分辅国公。甲戌,免安徽、江苏、浙江被贼来年额赋。乙亥,允江忠义终制,田兴恕兼署贵州巡抚,旋以韩超署任。命张亮基督办云南军务,徐之铭免云南巡抚,以亮基署之。丁丑,多隆阿军进攻庐州。石达开窜沅江、黔阳,偪川境,谕骆秉章、田兴恕合击之。两淮粤匪陷杭州,瑞昌、王有龄死之。褫闽浙总督庆端职,留任。以左宗棠为浙江巡抚。彭玉麟辞巡抚,请专办贼,许之,以为水师提督。调李续宜为安徽巡抚,严树森为湖北巡抚。以郑元善为河南巡抚。戊寅,祁俊藻以大学士衔为礼部尚书。改彭玉麟以兵部侍郎候补。庚辰,捻匪围颍州。胜保论劾严树森,谕令“反躬自责,保全名节,副皇考委任之意”。以薛焕言,谕总理各国事务衙门与英、法筹商借兵剿贼。壬午,追封皇弟二阿哥为悯郡王。趣左宗棠进取浙江。命胜保率部赴颍州。癸未,僧格林沁击窜匪於曹州河南岸,殄之。
tóng zhì yuán nián rén xū chūn zhēng yuè jiǎ shēn shuò, cí ān huáng tài hòu cí xǐ huáng tài hòu yù cí níng gōng, shàng lǜ wáng dà chén xíng lǐ. yù qián qīng gōng shòu hè. zì shì měi suì jiē rú zhī. mìng lín kuí zēng guó fān xié bàn dà xué shì. yǐ yǒu, zhào zhuó chè mǔ juān lí juān, fǔ xún cóng zhēng jiàng shì jiā shì, fǔ wèi shāng wáng bīng yǒng zǐ sūn. yǐ jiāng xī sù qīng, shǎng bào chāo huáng mǎ guà. lǐ shì zhōng fù liù hé, shǎng yì rú zhī. bǐng xū, yù zēng guó fān zuǒ zōng táng bǎo qú zhōu jìn jiě huī zhōu wéi. mìng zēng guó fān xuǎn jiāng bǎo shàng hǎi. diào jiǎng yì lǐ bù fù zuǒ zōng táng jūn. gēng yín, shèng bǎo yí jūn yǐng zhōu, mìng fù dū tǒng zhē kè dūn bù dào yuán wáng róng jí jiē bàn fáng wù. xīn mǎo, chuān jūn fù dān léng, fěi shǒu lán cháo dǐng fú zhū. guān jūn fù píng yuè. rén chén, lǐ shì zhōng jūn fù tiān cháng. guǐ sì, yuè fěi lǐ xiù chéng xiàn fèng xián nán huì chuān shā. mìng dōu xìng ā yǐ tǐng shī è wú sōng kǒu. bǐng shēn, lè bīn yǐ zòng fěi yāng mín, jiě rèn xùn bàn. mìng lín kuí shǔ shǎn gān zǒng dū, yǔ shěn zhào lín jiǎo fǔ sā huí. yuè fěi cuàn bī shàng hǎi. xuē huàn yán yīng fǎ gè yuán xié tóng fáng jiǎo. shàng jiā zhī. dīng yǒu, chū, mián xìng qǐng gǎi zhēng huí fù, jǐng lián fù a kè sū kān bàn zhī. jí shì, jǐng lián fù hé, mián xìng zuò chǐ zhí, xún shù jí lín. huí zi jùn wáng ài mǎ tè jiě huí kù chē guǎn shù. shēn jiè huí jiāng gè dà chén wù zài tān zhēng. mìng yīng yùn chá jìn sī diǎn a kè sū gè chéng huí dì. wù xū, yuè fěi fàn zhèn jiāng, féng zi cái jūn jī tuì zhī. niǎn fěi cuàn shù yáng. yù sēng gé lín qìn nán běi jiān gù. guān jūn fù shēn xiàn. jǐ hài, lín kuí zú. lǐ shì zhōng jūn kè jiāng pǔ pǔ kǒu. chè qìng duān rèn, mìng qí líng fù mǐn jiē bàn yuán zhè jūn wù. gēng zǐ, zhuó bào chāo wèi zhè jiāng tí dū, féng zi cái wèi guǎng xī tí dū. guǐ mǎo, mìng qiáo sōng nián dū bàn yán jiāng tuán liàn. bǐng wǔ, qián ān huī xún fǔ wēng tóng shū yǐ shī shòu zhōu dìng yuǎn, chǐ zhí dǎi wèn, xún lùn zhǎn. dīng wèi, jiā zhù a kè sū qián. wù shēn, wén yù děng shàng běi táng fáng shǒu shì wù, yǔn xíng. yīng fǎ liú bīng zhù dà gū pào tái. yún nán guān jūn fù lì jiāng, huí fěi cuàn kūn míng. gēng xū, yuè fěi cuàn sōng jiāng, guān jūn hé wài bīng yíng jiǎo, dà bài zhī. yáng jiāng měi rén huá ěr yuán lì zhōng guó jí, shǎng sì pǐn dǐng dài huā líng. rén zǐ, mìng zhāng liàng jī mù jūn fù diān. guǐ chǒu, yù zhē kè dūn bù děng huì jiǎo hé tào niǎn fěi.
同治元年壬戌春正月甲申朔,慈安皇太后、慈禧皇太后御慈宁宫,上率王大臣行礼。御乾清宫受贺。自是每岁皆如之。命麟魁、曾国藩协办大学士。乙酉,诏酌撤亩捐、釐捐,拊循从征将士家室,抚慰伤亡兵勇子孙。以江西肃清,赏鲍超黄马褂。李世忠复六合,赏亦如之。丙戌,谕曾国藩、左宗棠保衢州进解徽州围。命曾国藩选将保上海。调蒋益澧部赴左宗棠军。庚寅,胜保移军颍州,命副都统遮克敦布、道员王榕吉接办防务。辛卯,川军复丹棱,匪首蓝潮鼎伏诛。官军复平越。壬辰,李世忠军复天长。癸巳,粤匪李秀成陷奉贤、南汇、川沙。命都兴阿以艇师阨吴淞口。丙申,乐斌以纵匪殃民,解任讯办。命麟魁署陕甘总督,与沈兆霖剿抚撒回。粤匪窜偪上海。薛焕言英、法各员协同防剿。上嘉之。丁酉,初,绵性请改徵回赋,景廉赴阿克苏勘办之。及是,景廉覆劾,绵性坐褫职,寻戍吉林。回子郡王爱玛特解回库车管束。申诫回疆各大臣勿再摊徵。命英蕴察禁私典阿克苏各城回地。戊戌,粤匪犯镇江,冯子材军击退之。捻匪窜沭阳。谕僧格林沁南北兼顾。官军复莘县。己亥,麟魁卒。李世忠军克江浦、浦口。撤庆端任,命耆龄赴闽接办援浙军务。庚子,擢鲍超为浙江提督,冯子材为广西提督。癸卯,命乔松年督办沿江团练。丙午,前安徽巡抚翁同书以失寿州、定远,褫职逮问,寻论斩。丁未,加铸阿克苏钱。戊申,文煜等上北塘防守事务,允行。英、法留兵驻大沽炮台。云南官军复丽江,回匪窜昆明。庚戌,粤匪窜松江,官军合外兵迎剿,大败之。洋将美人华尔原隶中国籍,赏四品顶戴、花翎。壬子,命张亮基募军赴滇。癸丑,谕遮克敦布等会剿河套捻匪。
èr yuè jiǎ yín shuò, guān jūn fù lái fèng. yǐ mǎo, yì zhǐ huáng dì zài hóng dé diàn rù xué dú shū, qí jùn zǎo wēng xīn cún shòu dú. bǐng chén, zhuó zēng guó quán jiāng sū bù zhèng shǐ, bìng lìng bàn lǐ jūn wù, wú yōng huí bì. dīng sì, yuè fěi xiàn huáng yán. guān jūn jiě zhèn jiāng huī zhōu wéi. xīn yǒu, xī níng bàn shì dà chén duō huì tí dū chéng ruì yǐ shì yán sā fěi tóu chéng, bìng chǐ zhí yì zuì, xún lùn zhǎn. lè bīn yǐ bì hù chǐ zhí, shù xīn jiāng. rén xū, mìng dōu xìng ā qiǎn bīng zhù tiān cháng liù hé, lǐ shì zhōng yí jūn jiāng pǔ pǔ kǒu, hé zhōng gòng jì. yuè fěi xiàn ān yì, xuán fù zhī. guǐ hài, niǎn fěi wéi qǐ xiàn. jiǎ zǐ, yǐ wō rén suǒ jìn gǔ dì wáng shì jī jí gǔ jīn chén gōng zòu yì, chén hóng dé diàn jiǎng yì. yǐ chǒu, sēng gé lín qìn jūn jī niǎn fěi dà jié, zéi yóu qǐ xiàn cuàn tōng xǔ, zhuī jiǎo zhī. wù chén, shí dá kāi cuàn fēng dōu. yǔn tián xìng shù qǐng jiě qīn chāi dà chén, lǜ bù fù chuān, guī luò bǐng zhāng jié zhì. mìng hán chāo chóu guì zhōu fáng jiǎo shì. jǐ sì, xuē huàn yán huì yīng fǎ jūn jiǎo gāo qiáo zéi lěi, kè zhī. měi rén bái qí wén yuán rù huá jí, shǎng sì pǐn dǐng dài huā líng. rén shēn, jīn líng yuè fěi dù jiāng rǎo jiāng pǔ děng chù. yù zēng guó fān dōu xìng ā chōu diào shī chuán jié jī zhī. guǐ yǒu, duō lóng ā jūn jìn gōng lú zhōu. bǐng zǐ, yǐ shàng hǎi zhū jīng xiàn, chǐ tí dū céng bǐng zhōng zhí. shàng hǎi guān jūn huì yīng fǎ jūn jiǎo chú xiāo táng zéi lěi. mìng chóng hòu chéng míng dū bàn tiān jīn hǎi fáng. dīng chǒu, fù zhèng qīn wáng yí qīn wáng shì jué. yù lǐ xù yí ān jí wǎn běi liú wáng. shì yuè, miǎn tīng zhōu děng chù bèi rǎo é fù.
二月甲寅朔,官军复来凤。乙卯,懿旨皇帝在弘德殿入学读书,祁俊藻、翁心存授读。丙辰,擢曾国荃江苏布政使,并令办理军务,毋庸回避。丁巳,粤匪陷黄岩。官军解镇江、徽州围。辛酉,西宁办事大臣多慧、提督成瑞以饰言撒匪投诚,并褫职议罪,寻论斩。乐斌以庇护褫职,戍新疆。壬戌,命都兴阿遣兵驻天长、六合,李世忠移军江浦、浦口,和衷共济。粤匪陷安义,旋复之。癸亥,捻匪围杞县。甲子,以倭仁所进古帝王事迹及古今臣工奏议,陈弘德殿讲肄。乙丑,僧格林沁军击捻匪大捷,贼由杞县窜通许,追剿之。戊辰,石达开窜酆都。允田兴恕请解钦差大臣,率部赴川,归骆秉章节制。命韩超筹贵州防剿事。己巳,薛焕言会英、法军剿高桥贼垒,克之。美人白齐文原入华籍,赏四品顶戴、花翎。壬申,金陵粤匪渡江扰江浦等处。谕曾国藩、都兴阿抽调师船截击之。癸酉,多隆阿军进攻庐州。丙子,以上海洙泾陷,褫提督曾秉忠职。上海官军会英、法军剿除萧塘贼垒。命崇厚、成明督办天津海防。丁丑,复郑亲王、怡亲王世爵。谕李续宜安集皖北流亡。是月,免汀州等处被扰额赋。
sān yuè guǐ wèi shuò, niǎn fěi cuàn tài hé. jiǎ shēn, yǔn yīng fǎ pài shī chuán wǎng cháng jiāng xié tóng fáng jiǎo. bǐng xū, yuè fěi cuàn shàng hǎi, xuē huàn jūn jī bài zhī. wù zǐ, zéi xiàn qīng tián. yǔn zhèng yuán shàn qǐng, yǐ dīng yōu bù zhèng shǐ zhāng yào zhuān bàn jiǎo fěi. gēng yín, zì zhēng yuè yǐ lái bù yǔ, zhào xiū shěng, qiú zhí yán. zuǒ zōng táng fù suì ān. sòng jǐng shī jiàng zhòng pàn yú lán yí. rén chén, yuè fěi fàn lú hé jí jiāng pǔ. jiǎ wǔ, shèng bǎo jūn jìn yuán yǐng zhōu, dà jié. bǐng shēn, zhèng yuán shàn yán zhāo huí sòng jǐng shī, lìng dài zuì tú xiào, yǔn zhī. wù xū, mìng lǐ xù yí zhèng yuán shàn bāng bàn shèng bǎo jūn wù. xīn chǒu, qián fǔ yǐn zhuāng qí líng yìng zhào, chén chóng zhèng xué, shū tōng zhèng tú, xiàn zhì jīn tiē chōu lí, chóu jūn shí děng shí èr cè. yì xíng, wéi tíng yǎng lián chá lòu guī, yǐ fáng zhèng tǐ bù xǔ. zhào gè shěng jǔ xiào lián fāng zhèng, wù qiú zhēn rú. guǐ mǎo, mìng shěn zhào lín dū jūn fù xī níng jiǎo sā fěi. yǐ sì, wàn shòu jié, tíng shòu hè. bǐng wǔ, qù zēng guó fān fēn jūn yuán hú zhōu. dīng wèi, huì zuǎn dì wáng zhèng zhì jí qián shǐ chuí lián shì jī shū chéng, míng zhì píng bǎo jiàn. jǐ yǒu, mìng fù dōu yù shǐ yàn duān shū fù guǎng dōng dū bàn lí jīn, wú táng dū bàn jiāng běi tuán liàn. mìng xuē huàn yǐ tóu pǐn dǐng dài chōng tōng shāng dà chén. yǐ lǐ hóng zhāng shǔ jiāng sū xún fǔ. jīng kǒu fù dū tǒng hǎi quán jiǎo zéi shī lì, sǐ zhī. rén zǐ, miǎn huí jiāng xīn jiù yīng jìn gòng wù. shì yuè, shàng gōng yì dà gāo diàn qí yǔ zhě sān.
三月癸未朔,捻匪窜太和。甲申,允英、法派师船往长江协同防剿。丙戌,粤匪窜上海,薛焕军击败之。戊子,贼陷青田。允郑元善请,以丁忧布政使张曜专办剿匪。庚寅,自正月以来不雨,诏修省,求直言。左宗棠复遂安。宋景诗降众叛於兰仪。壬辰,粤匪犯庐、和及江浦。甲午,胜保军进援颍州,大捷。丙申,郑元善言招回宋景诗,令带罪图效,允之。戊戌,命李续宜、郑元善帮办胜保军务。辛丑,前府尹庄琦龄应召,陈崇正学,疏通正途,限制津贴、抽釐,筹军实等十二策。议行,惟停养廉、查陋规,以妨政体不许。诏各省举孝廉方正,务求真儒。癸卯,命沈兆霖督军赴西宁剿撒匪。乙巳,万寿节,停受贺。丙午,趣曾国藩分军援湖州。丁未,汇纂帝王政治及前史垂帘事迹书成,名治平宝鉴。己酉,命副都御史晏端书赴广东督办釐金,吴棠督办江北团练。命薛焕以头品顶戴充通商大臣。以李鸿章署江苏巡抚。京口副都统海全剿贼失利,死之。壬子,免回疆新旧应进贡物。是月,上躬诣大高殿祈雨者三。
sì yuè jiǎ yín, yù tǒng bīng dà chén shèn zhòng xiǎng xǔ, tài chú fú fèi. jǐng qí jùn shàng lì dài jūn jiàn, shàng jiā nà zhī. yǐ mǎo, yǔn luò bǐng zhāng zòu liú tián xìng shù réng bàn guì zhōu jūn wù. dīng sì, yuè fěi xiàn yí yáng, xún fù zhī. wù wǔ, yǔ. bào chāo jūn fù qīng yáng. zēng guó quán jūn fù cháo xiàn hán shān hé zhōu. jǐ wèi, pǔ chéng yáo shù jūn tái. zēng guó fān děng yán sū shēn qǐng jiè yīng fǎ bīng guī fù sū cháng, duàn bù kě xíng. shàng wěi qí yì. lìng lǐ hóng zhāng cái zhì huá ěr cháng shèng jūn. yuè fěi lǐ shì xián cuàn jiāng xī, shěn bǎo zhēn fù guǎng xìn dū bàn fáng jiǎo. bǐ lì shí qǐng huàn yuē, yù xuē huàn tuǒ zhuó chóu bàn. gēng shēn, shàng xiào jìng chéng huáng hòu zūn shì yuē xiào jìng kāng cí yì zhāo duān huì bì tiān fǔ shèng chéng huáng hòu. rén xū, mìng xuē huàn wèi quán quán dà chén, bàn lǐ bǐ guó tōng shāng shì wù. guǐ hài, zéi xiàn hàn zhōng, yǐ chǒu, chuān jūn fù qīng shén, zuǒ zōng táng jiě qú zhōu jiāng shān wéi. bǐng yín, niǎn shǒu zhāng luò xíng běi cuàn, yù sēng gé lín qìn děng chóu fáng. yǐ mǐn jūn shī lì, qìng duān huì bào, qiè zé zhī. wù chén, céng zhēn gàn fù fán chāng, bào chāo fù shí dài tài píng jīng xiàn. shàng hǎi jūn huì yīng fǎ jūn píng nán xiáng zéi lěi, fù jiā dìng, gēng wǔ, dōu xìng ā jī bài yáng zhōu cuàn fěi. guān jūn fù yǐng shàng. yuè fěi xiàn xiào yì zhèn ān. yù jūn fù yǒng níng. xīn wèi, yǐ yè ěr qiāng ā qí mù bó kè jùn wáng a kè lā yī dōu wéi lì tān juān, shàn shā huí zhòng, duó jùn wáng, zhì yīng yùn zuì, rén shēn, xī ān fù dū tǒng wū lán dōu jiǎo zéi shī lì, yù guān wén zhèng yuán shàn fēn bīng fù shǎn. bǐng zǐ, tái wān huì fěi xiàn zhāng huà. yuè fěi cuàn bī xī ān, qù guān wén zhèng yuán shàn chì bīng huì jiǎo. dīng chǒu, shàng cí ān huáng tài hòu cí xǐ huáng tài hòu huī hào, bān zhào tán ēn yǒu chà. wù yín, duō lóng ā jūn kè lú zhōu, fěi shǒu chén yù chéng dùn zhì shòu zhōu jìng, miáo pèi lín yòu qín zhī. mìng miǎn pèi lín zuì. jǐ mǎo, zhāng yùn lán jūn fù jīng dé. céng zhēn gàn jūn fù nán líng. sā huí wéi gōng bā yàn róng gé, shěn zhào lín yuán jiǎo zhī. shàng hǎi guān jūn fù qīng pǔ. gēng chén, hé guì qīng dǎi zhì jīng, mìng dà xué shì huì xíng bù shěn nǐ. shì yuè, miǎn ān zhōu děng zhōu xiàn bèi shuǐ bū fù.
四月甲寅,谕统兵大臣慎重饷糈,汰除浮费。景其濬上历代君鉴,上嘉纳之。乙卯,允骆秉章奏留田兴恕仍办贵州军务。丁巳,粤匪陷宜阳,寻复之。戊午,雨。鲍超军复青阳。曾国荃军复巢县、含山、和州。己未,普承尧戍军台。曾国藩等言苏绅请借英、法兵规复苏、常,断不可行。上韪其议。令李鸿章裁制华尔常胜军。粤匪李世贤窜江西,沈葆桢赴广信督办防剿。比利时请换约,谕薛焕妥酌筹办。庚申,上孝静成皇后尊谥曰孝静康慈懿昭端惠弼天抚圣成皇后。壬戌,命薛焕为全权大臣,办理比国通商事务。癸亥,贼陷汉中,乙丑,川军复青神,左宗棠解衢州、江山围。丙寅,捻首张洛行北窜,谕僧格林沁等筹防。以闽军失利,庆端讳报,切责之。戊辰,曾贞幹复繁昌,鲍超复石埭、太平、泾县。上海军会英、法军平南翔贼垒,复嘉定,庚午,都兴阿击败扬州窜匪。官军复颍上。粤匪陷孝义、镇安。豫军复永宁。辛未,以叶尔羌阿奇木伯克郡王阿克拉伊都违例摊捐,擅杀回众,夺郡王,治英蕴罪,壬申,西安副都统乌兰都剿贼失利,谕官文、郑元善分兵赴陕。丙子,台湾会匪陷彰化。粤匪窜偪西安,趣官文、郑元善饬兵会剿。丁丑,上慈安皇太后、慈禧皇太后徽号,颁诏覃恩有差。戊寅,多隆阿军克庐州,匪首陈玉成遁至寿州境,苗沛霖诱擒之。命免沛霖罪。己卯,张运兰军复旌德。曾贞幹军复南陵。撒回围攻巴燕戎格,沈兆霖援剿之。上海官军复青浦。庚辰,何桂清逮至京,命大学士会刑部审拟。是月,免安州等州县被水逋赋。
wǔ yuè rén wǔ shuò, guān jūn fù níng bō zhèn hǎi. guǐ wèi, zhèng yuán shàn yí jūn rǔ níng. yuè fěi xiàn shǎn xī shān yáng. mìng duō lóng ā dū bàn shǎn xī jūn wù. jiǎ shēn, yǔ. mìng wú zhèn yù qù shān xī xié bàn fáng jiǎo. yǐ yǒu, mìng míng yì sù fù tǎ chéng yǔ é huì kān dì jiè, xú zōng gàn jiǎo tái wān fěi. bǐng xū, cì xú fǔ děng yī bǎi jiǔ shí sān rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. dīng hài, yǐ zhū jì nóng mín bāo lì shēn liàn yǒng shā zéi, yù zuǒ zōng táng zhuó yòng zhī. lǐ shì zhōng jūn jié jiǎo jiāng nán yuán zéi, dà jié. jǐ chǒu, guǎng xī guān jūn fù tài píng, liú zhǎng yòu fù xún zhōu dū jiǎo. yuè fěi xiàn wèi nán. rén chén, shù wáng lǚ qiān xīn jiāng. yuè fěi wéi wēn zhōu ruì ān, yù qìng duān děng jìn yuán, bìng lìng zuǒ zōng táng jiān gù. yuè fěi fàn tóng guān, yù shěn zhào lín xí mǎ dé zhāo yuán shǎn. yǐ wèi, péng yù lín zēng guó quán gè jūn fù tài píng jì wú hú chéng jīn zhù guān dōng liáng shān gè ài, shǎng lǐ chéng móu huáng mǎ guà. guān jūn huì yīng fǎ jūn kè nán qiáo zhè lín fèng xián gè chéng. nán qiáo gōng kè shí, fǎ tí dū bo luó dé zhèn méi, shàng jiā dào zhī, cì jì, shǎng qí jiā shǔ zhēn wù. bǐng shēn, yuè fěi cuàn shǎn zhōu. yǐ tóng rén shí qiān miáo jiào gè fěi chāng jué, yù máo hóng bīn hán chāo huì jiǎo. wù xū, mìng shì láng héng qí huì chóng hòu bàn lǐ pú guó tōng shāng shì wù. shí yīng guó nǐ diào yìn dù bīng zhù jiǎo, yù zēng guó fān děng xùn kè jīn líng sū cháng, yǐ dù jì yú. jǐ hài, yuè fěi xiàn xīng yì, guān jūn fù huò qiū. gēng zǐ, qián tài cháng sì shǎo qīng lǐ táng jiē shū qǐng yú shī fū kuāng bì zhī yú, yù dù zuǒ yòu jìn xí zhī jiàn, bìng jiǎng yù pī tōng jiàn jí lǎn jí dà xué yǎn yì, yōu zhào dá zhī. xīn chǒu, guān jūn fù tái zhōu fǔ xiān jū huáng yán děng liù xiàn. zéi mù wú jiàn yíng děng yǐ nán huì jiàng. guān jūn fù chuān shā. zéi xiàn jiā dìng. miǎn zhí lì jī qiàn qí zū. rén yín, guān jūn jìn gōng yǔ huā tái. jiǎ chén, yǔn zēng guó fān yì, réng yǐ ān qìng wèi shěng zhì, shè cháng jiāng shuǐ shī tí dū, zhù wú hú. mìng héng qí wèi bàn lǐ pú guó tōng shāng quán quán dà chén. zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén yán fǎ shǐ zhào huì, tián xìng shù nüè hài jiào mín, mìng luò bǐng zhāng láo chóng guāng chá bàn. yǐ sì, chén yù chéng jiě jīng shī, zhào yú zhōng tú zhé zhī. rǔ zhōu liàn mù lǐ zhān móu pàn, guān jūn jiǎo miè zhī. bǐng wǔ, lǐ shì zhōng jūn dù jiāng kè lóng tán děng chù zéi lěi, jìn gōng jiǔ fú zhōu, yù zēng guó fān jié zhì. yù míng yì àn tiáo yuē dì tú yǔ é pōu xī jiè wù, xī lín xiāng bàn běi lù fēn jiè shì yí. dīng wèi, guān jūn fù shǎn xī shān yáng. wù shēn, jù shān yáng zéi cuàn yún xī. shù yīng yùn shèng jīng. chuān fěi xiàn tài píng tīng, cuàn rǎo shǎn xī dìng yuǎn. zhāng fèi fǔ pàn huí yú lín tóng xiàn, bèi zhí, sǐ zhī. xīn hài, péng yù lín zēng guó quán děng jūn kè mò líng guān zhū ài, jìn bī jīn líng. yuè fěi xiàn hú zhōu, zài jí fú jiàn liáng dào zhào jǐng xián sǐ zhī.
五月壬午朔,官军复宁波、镇海。癸未,郑元善移军汝宁。粤匪陷陕西山阳。命多隆阿督办陕西军务。甲申,雨。命吴振棫趣山西协办防剿。乙酉,命明谊速赴塔城与俄会勘地界,徐宗幹剿台湾匪。丙戌,赐徐郙等一百九十三人进士及第出身有差。丁亥,以诸暨农民包立身练勇杀贼,谕左宗棠酌用之。李世忠军截剿江南援贼,大捷。己丑,广西官军复太平,刘长佑赴浔州督剿。粤匪陷渭南。壬辰,戍王履谦新疆。粤匪围温州、瑞安,谕庆端等进援,并令左宗棠兼顾。粤匪犯潼关,谕沈兆霖檄马德昭援陕。乙未,彭玉麟、曾国荃各军复太平暨芜湖城、金柱关、东梁山各隘,赏李成谋黄马褂。官军会英、法军克南桥、柘林、奉贤各城。南桥攻克时,法提督卜罗德阵没,上嘉悼之,赐祭,赏其家属珍物。丙申,粤匪窜陕州。以铜仁、石阡苗、教各匪猖獗,谕毛鸿宾、韩超会剿。戊戌,命侍郎恒祺会崇厚办理葡国通商事务。时英国拟调印度兵助剿,谕曾国藩等迅克金陵、苏、常,以杜觊觎。己亥,粤匪陷兴义,官军复霍丘。庚子,前太常寺少卿李棠阶疏请於师傅匡弼之馀,预杜左右近习之渐,并讲御批通鉴辑览及大学衍义,优诏答之。辛丑,官军复台州府仙居、黄岩等六县。贼目吴建瀛等以南汇降。官军复川沙。贼陷嘉定。免直隶积欠旗租。壬寅,官军进攻雨花台。甲辰,允曾国藩议,仍以安庆为省治,设长江水师提督,驻芜湖。命恒祺为办理葡国通商全权大臣。总理各国事务衙门言法使照会,田兴恕虐害教民,命骆秉章、劳崇光查办。乙巳,陈玉成解京师,诏於中途磔之。汝州练目李瞻谋叛,官军剿灭之。丙午,李世忠军渡江克龙潭等处贼垒,进攻九洑洲,谕曾国藩节制。谕明谊按条约地图与俄剖析界务,锡霖襄办北路分界事宜。丁未,官军复陕西山阳。戊申,踞山阳贼窜郧西。戍英蕴盛京。川匪陷太平厅,窜扰陕西定远。张芾抚叛回于临潼县,被执,死之。辛亥,彭玉麟、曾国荃等军克秣陵关诸隘,进偪金陵。粤匪陷湖州,在籍福建粮道赵景贤死之。
liù yuè rén zǐ shuò, qí líng yǐ yuán zhè dòu liú, chǐ zhí, réng liú rèn. yǐ mǎo, yù lǐ xù yí diào dù huái běi jiǎo niǎn shì, bìng yuē shù miáo pèi lín. bǐng chén, sēng gé lín qìn děng jūn kè jīn lóu zéi lěi. wù wǔ, mìng liù bù jiǔ qīng zài yì hé guì qīng zuì. gēng shēn, chuān fěi xiàn xī xiāng. guān jūn fù dìng yuǎn. lǐ hóng zhāng dū chéng xué qǐ děng jūn jiǎo yuè fěi, dà bài zhī. xī ān tóng zhōu hàn huí xiè dòu, shāo shā wèi běi cūn zhèn. yù fēn bié jiǎo fǔ, dàn biàn qū zhí, bù lùn hàn huí. rén xū, chuān jūn fù tài píng. guǐ hài, yuè fěi xiàn yún xī. jiǎ zǐ, hé guì qīng yù zhǎn. yǐ chǒu, zhí lì huáng. bǐng yín, yuè fěi yóu yī luò nán cuàn, mìng shèng bǎo dū jiǎo zhī. shǎn huí pū xī ān jí tóng zhōu, qù léi zhèng wǎn rù guān. wù chén, shēn jiè tǒng bīng dà chén qī shì làn bǎo, dū fǔ yán jìn zhōu xiàn jí zāi qǐng huǎn, réng fù sī zhēng. gēng wǔ, zéi fěi xiàn tiān zhù. guǐ yǒu, dà xué shì guì liáng zú, zèng tài fù. bān kuò ěr kā wáng jiǎng lì chì shū. jiǎ xū, zhào nàn mín xiàn zéi lái guī zhě, gài yǔ miǎn zuì. shēn yán shī shǒu chéng chí lǜ. dìng bǐ lì shí tōng shāng tiáo yuē. cháng qīng děng yán é rén chēng hā sà kè hàn ā lēi tǎn shā là yǐ shǔ é. yù chá shí zhuó bàn, lìng gè tái jí bié jǔ xí hàn jué zhě. yǐ hài, yán yù wén yù děng jī zhí lì mǎ zéi. yù tán tíng xiāng fù yǎn yí dū jiǎo gè fěi jí cuàn niǎn. bǐng zǐ, guān jūn fù qīng tián. dīng chǒu, yǔn sēng gé lín qìn qǐng, shōu fǔ miáo pèi lín. jǐ mǎo, shí dá kāi cuàn qí jiāng, guān jūn dà bài zhī, suì cuàn gǒng gāo děng xiàn. gēng chén, qù duō lóng ā yuán xī ān jiǎo huí fěi, wú wèi fǔ yì suǒ wù, réng jiě sàn bèi xié liáng huí. shì yuè, miǎn zhí lì hé nán bū qiàn jí zá liáng.
六月壬子朔,耆龄以援浙逗留,褫职,仍留任。乙卯,谕李续宜调度淮北剿捻事,并约束苗沛霖。丙辰,僧格林沁等军克金楼贼垒。戊午,命六部、九卿再议何桂清罪。庚申,川匪陷西乡。官军复定远。李鸿章督程学启等军剿粤匪,大败之。西安、同州汉、回械斗,烧杀渭北村镇。谕分别剿抚,但辨曲直,不论汉、回。壬戌,川军复太平。癸亥,粤匪陷郧西。甲子,何桂清谕斩。乙丑,直隶蝗。丙寅,粤匪由伊、洛南窜,命胜保督剿之。陕回扑西安及同州,趣雷正绾入关。戊辰,申诫统兵大臣欺饰滥保,督抚严禁州县藉灾请缓,仍复私徵。庚午,贼匪陷天柱。癸酉,大学士桂良卒,赠太傅。颁廓尔喀王奖励敕书。甲戌,诏难民陷贼来归者,概予免罪。申严失守城池律。定比利时通商条约。常清等言俄人称哈萨克汗阿勒坦沙拉已属俄。谕查实酌办,令各台吉别举袭汗爵者。乙亥,严谕文煜等缉直隶马贼。谕谭廷襄赴兖、沂督剿各匪及窜捻。丙子,官军复青田。丁丑,允僧格林沁请,收抚苗沛霖。己卯,石达开窜綦江,官军大败之,遂窜珙、高等县。庚辰,趣多隆阿援西安剿回匪,毋为抚议所误,仍解散被胁良回。是月,免直隶、河南逋欠及杂粮。
qiū qī yuè rén wǔ shuò. jiǎ shēn, ān jí yán fěi wō lǐ hǎn rù kā shí gá ěr kǎ zī rǎo, guān jūn jiǎo bài zhī. hào hǎn luàn, bó kè mài lǐ bèi shā. dīng hài, mìng jǐng wén tiáo dá mù méng gǔ bīng jí huǒ ěr děng zú fān bīng fù cáng. jǐ chǒu, yǐ shǎn huí cǎn shā hàn mín, cù duō lóng ā děng rù guān. xún yù zé qí qiān yán, lìng shèng bǎo fēn jūn yuán shǎn. yuán jiǎ sān yǐ bìng miǎn, mìng lǐ xù yí wèi qīn chāi dà chén, dū bàn jūn wù. gēng yín, lǐ hóng zhāng jūn kè jīn shān wèi. xīn mǎo, gān sù sā huí jiàng. ān jí yán zéi dùn chū kǎ. é rén chēng hā sà kè bù lǔ tè wèi qí guó dì, mìng cháng qīng chá hé, zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén pōu lǐ, míng xù huì míng yì kān xī jiè shì yí. rén chén, mìng wō rén xié bàn dà xué shì. jiǎ wǔ, chuān fěi xiàn yáng xiàn. wù xū, chuān jūn fù cháng níng. mìng ài rén wáng mào yīn mì chá shǎn xī lì zhì. zhuó zhī zhōu qín jù kuí dà shùn guǎng dào, huì zhē kè dūn bù bàn zhí dōng fáng wù. jǐ hài, yǐ zòng bīng jié lüè, chǐ zǒng bīng tián zài tián zhí. gēng zǐ, shěn zhào lín dū jiǎo sā huí, hái zhì píng fān, shān shuǐ bào fā, zú. yuè fěi cuàn nán yáng, mìng shèng bǎo rù shǎn dū bàn jūn wù, jié zhì gè jūn. mìng xī lín wèi shǎn gān zǒng dū. yǔn féng zi cái qǐng, jiǎn tài zhèn jiāng jūn. guǐ mǎo, máo hóng bīn jiǎo qián fěi lián jié, yù hán chāo guī fù shī dì, liú zhǎng yòu jiě sàn yáo rén, máo hóng bīn huì jiǎo qián guì gè fěi. jiǎ chén, mǐn jūn fù xuān píng sōng yáng ruì ān. yǐ qìng duān wèi fú zhōu jiāng jūn, qí líng wèi mǐn zhè zǒng dū. yǐ sì, lǐ xù yí mǔ sāng, zhào duó qíng shǔ ān huī xún fǔ. bǐng wǔ, huì xīng jiàn xī běi fāng. zhōng pú shāng yuē chéng. mìng sēng gé lín qìn tǒng yù lǔ jūn wù, jié zhì dū fǔ yǐ xià, yǔ lǐ xù yí shāng bàn ān huī jiǎo fěi shì yí. zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén qǐng shè tóng wén guǎn, xí wài guó yǔ yán wén zì, yǔn zhī. dīng wèi, bào chāo jūn fù níng guó. guān jūn fù jǐng níng yún hé. è jūn fù yún xī. yù xíng bù qīng lǐ shù yù. chū, guǎng dōng ēn píng yáng chūn xīn xīng děng xiàn tǔ kè hù dòu, jiǔ nián wèi jiě. zhì shì, yù láo chóng guāng yù zhǐ zhī, yù chóu shàn hòu. wù shēn, yǐ xīng biàn zhào qiú zhí yán. gēng xū, lín fú xiáng mǐ xìng cháo yǐ shī shǒu táo bì chǔ zhǎn. yù dōu xìng ā shí hé yán jiāng lí shuì. yún nán huí fěi xiàn yǒng chāng lóng líng téng yuè. shì yuè, miǎn jiāng xī yì níng děng zhōu xiàn bū fù lú kè.
秋七月壬午朔。甲申,安集延匪倭里罕入喀什噶尔卡滋扰,官军剿败之。浩罕乱,伯克迈里被杀。丁亥,命景纹调达木蒙古兵及夥尔等族番兵赴藏。己丑,以陕回惨杀汉民,促多隆阿等入关。寻谕责其迁延,令胜保分军援陕。袁甲三以病免,命李续宜为钦差大臣,督办军务。庚寅,李鸿章军克金山卫。辛卯,甘肃撒回降。安集延贼遁出卡。俄人称哈萨克、布鲁特为其国地,命常清察覈,总理各国事务衙门剖理,明绪会明谊勘西界事宜。壬辰,命倭仁协办大学士。甲午,川匪陷洋县。戊戌,川军复长宁。命爱仁、王茂荫密察陕西吏治。擢知州秦聚奎大顺广道,会遮克敦布办直、东防务。己亥,以纵兵劫掠,褫总兵田在田职。庚子,沈兆霖督剿撒回,还至平番,山水暴发,卒。粤匪窜南阳,命胜保入陕督办军务,节制各军。命熙麟为陕甘总督。允冯子材请,简汰镇江军。癸卯,毛鸿宾剿黔匪连捷,谕韩超规复失地,刘长佑解散瑶人,毛鸿宾会剿黔、桂各匪。甲辰,闽军复宣平、松阳、瑞安。以庆端为福州将军,耆龄为闽浙总督。乙巳,李续宜母丧,诏夺情署安徽巡抚。丙午,彗星见西北方。中、葡商约成。命僧格林沁统豫、鲁军务,节制督抚以下,与李续宜商办安徽剿匪事宜。总理各国事务衙门请设同文馆,习外国语言文字,允之。丁未,鲍超军复宁国。官军复景宁、云和。鄂军复郧西。谕刑部清理庶狱。初,广东恩平、阳春、新兴等县土、客互斗,九年未解。至是,谕劳崇光谕止之,豫筹善后。戊申,以星变诏求直言。庚戌,林福祥、米兴朝以失守逃避处斩。谕都兴阿实覈沿江釐税。云南回匪陷永昌、龙陵、腾越。是月,免江西义宁等州县逋赋芦课。
bā yuè xīn hài shuò, yǐ tái zhōu mín tuán kè fù jùn xiàn, zhào juān tóng zhì yuán èr nián qián liáng. rén zǐ, lǐ hóng zhāng jūn kè qīng pǔ. shēn yù dū fǔ tòng chú juān shū chōu lí bī lēi zhū bì. guǐ chǒu, zhǔn jīng guān fèng jiǎn chéng dā fàng xiàn jīn. jiǎ yín, huí fěi wéi xián yáng děng chéng, yù shèng bǎo rù tóng guān dū jiǎo. yǐ mǎo, chǐ liè zhēng hū tú kè tú míng hào jí huáng jiāng. yǐ cáng shì mǐ píng, tíng diào fān bīng jí chuān xiǎng. zhào shùn zhí bǔ huáng. jǐ wèi, xú zhī míng qǐng zǔ zhāng liàng jī dài bīng rù diān. yù zé qí wèi huí rén xié zhì, bù yǔn. xīn yǒu, yù yán fáng shǎn fěi jù jié gān huí. rén xū, yù shèng bǎo fēn bīng fù shān xī, yīng guì chóu jìn shěng fáng wù. guǐ hài, yù shèng bǎo jiǎo wèi běi, duō lóng ā jiǎo wèi nán huí fěi, jiān gù zhèn píng. jiǎ zǐ, zī qiǎn lín zì qīng liàn zhòng huí diān. yǐ chǒu, shǎn huí wéi cháo yì. tè pǔ qīn děng yán hū lán kěn mín rì zhòng, qǐng shè lǐ shì tóng zhī děng zhí, yì xíng. mìng fù zhèn bāng xiāng bàn tán tíng xiāng jūn wù. bǐng yín, yù gè shěng qīng zhā liú pǐn. dīng mǎo, lǐ xù yí gěi jiǎ zhì sāng, yǐ táng xùn fāng zàn dài. mìng fú jì huì jǐng wén bàn lǐ cáng shì. mìng sēng gé lín qìn jié zhì huái běi jūn, jiǎo fǔ miáo niǎn. xīn wèi, shǎn huí xī cuàn tóng zhōu, cháo yì lù tōng. nì qiú hóng róng hǎi yì bào chāo jūn jiàng, lǜ suǒ bù kè guǎng dé. rén shēn, běi xīn jīng wéi jiě, hù fáng sù qīng. guǐ yǒu, gān huí cuàn fèng xiáng. yuè niǎn hé fàn xī chuān, xiàn zhú xī zhú shān. jiǎ xū, yǔn wáng dà chén qǐng, tíng sòng fèng yí shān líng, mìng yì jìn zhī qīn wáng gōng dài diǎn lǐ. zhèn jiāng shè guān zhēng yáng shuì. bǐng zǐ, yù shèng bǎo xí mǎ dé zhāo jūn zhù cháng wǔ yí dài, fáng huí fěi cuàn gān. zhuó léi zhèng wǎn shǎn xī tí dū. dīng chǒu, tái wān jūn jiě jiā yì wéi. guān jūn fù chù zhōu jí jìn yún. mìng zǒng bīng huáng kāi bǎng jiē tǒng tián zài tián jūn. wù yín, yǔn zhí lì zēng mù mǎ yǒng jī mǎ zéi. guān jūn fù qīng xī. mìng qí líng zhuān bàn yuán zhè jūn wù. jǐ mǎo, shān dōng jūn jiǎo niǎn fěi dà jié. shèng bǎo zòu bài huí fěi yú xié kǒu, xī ān jiě wéi, fěi cuàn wèi běi. yù yǐ zì biàn zé zhī. mìng léi zhèng wǎn xiāng bàn shèng bǎo jūn wù. fù zhè jiāng yú yáo, guǎng xī yáng shuò. yǐ yuè fěi cuàn wén xiāng, cù zhèng yuán shàn jūn fù hé luò.
八月辛亥朔,以台州民团克复郡县,诏蠲同治元、二年钱粮。壬子,李鸿章军克青浦。申谕督抚痛除捐输、抽釐、逼勒诸弊。癸丑,准京官俸减成搭放现金。甲寅,回匪围咸阳等城,谕胜保入潼关督剿。乙卯,褫哷徵呼图克图名号及黄缰。以藏事敉平,停调番兵及川饷。诏顺直捕蝗。己未,徐之铭请阻张亮基带兵入滇。谕责其为回人挟制,不允。辛酉,谕严防陕匪句结甘回。壬戌,谕胜保分兵赴山西,英桂筹晋省防务。癸亥,谕胜保剿渭北,多隆阿剿渭南回匪,兼顾镇平。甲子,资遣林自清练众回滇。乙丑,陕回围朝邑。特普钦等言呼兰垦民日众,请设理事同知等职,议行。命傅振邦襄办谭廷襄军务。丙寅,谕各省清查流品。丁卯,李续宜给假治丧,以唐训方暂代。命福济会景纹办理藏事。命僧格林沁节制淮北军,剿抚苗、捻。辛未,陕回西窜同州,朝邑路通。逆酋洪容海诣鲍超军降,率所部克广德。壬申,北新泾围解,沪防肃清。癸酉,甘回窜凤翔。粤、捻合犯淅川,陷竹谿、竹山。甲戌,允王大臣请,停送奉移山陵,命议近支亲王恭代典礼。镇江设关徵洋税。丙子,谕胜保檄马德昭军驻长武一带,防回匪窜甘。擢雷正绾陕西提督。丁丑,台湾军解嘉义围。官军复处州及缙云。命总兵黄开榜接统田在田军。戊寅,允直隶增募马勇缉马贼。官军复青谿。命耆龄专办援浙军务。己卯,山东军剿捻匪大捷。胜保奏败回匪於斜口,西安解围,匪窜渭北。谕以自便责之。命雷正绾襄办胜保军务。复浙江馀姚,广西阳朔。以粤匪窜阌乡,促郑元善军赴河、洛。
rùn bā yuè xīn sì shuò, qìng duān jūn fù jìn yún. jiǎ shēn, duō lóng ā jūn kè jīng zǐ guān. yǐ yǒu, è jūn fù zhú shān zhú xī. qián jūn fù tiān zhù qióng shuǐ. yuè fěi cuàn lǎo hé kǒu. huí fěi wéi jīng yáng, chì léi zhèng wǎn jūn jìn jiǎo. xī ān jiě yán. dīng hài, fǎ kù mén huí mín hù dòu, yù míng děng jiě sàn zhī. qù wén yù tán tíng xiāng bǔ zhí dōng jiè mǎ zéi. wù zǐ, huí fěi fù gōng xī ān. diān fěi yóu chuān cuàn zhuān píng. yuè fěi yóu wén xiāng cuàn yǒng níng. yǔn hé nán shōu zhǎng lú yán lí jì xiǎng. jǐ chǒu, hóng róng hǎi jiàng zhòng fù pàn, jù guǎng dé. xīn mǎo, duō lóng ā jūn jiǎo niǎn fěi dà jié, jiě shāng nán wéi. diào zhù nán yuàn jí hēi mǎ duì fù shān xī. rén chén, yù hán chāo yǔ tí dū jiāng zhōng yì shāng bàn guì zhōu jūn wù, dǔ jié lín zì qīng yōng zhòng rù qián. mìng lǐ táng jiē wèi jūn jī dà chén. yǐ dé lēi kè duō ěr jì děng zēng bīng xún hé fáng. jiǎ wǔ, yù gè shěng cái gé zhōu xiàn fú fèi. mìng jīng kòng àn jiàn zhuān zé àn chá shǐ xùn jū. yǐ wèi, zhào jiàn jǔ rén cái. mìng xuē huàn lǐ hóng zhāng bàn lǐ pǔ guó huàn yuē shì yí. chì gè shěng xùn jiě jīng xiǎng. bǐng shēn, mìng wō rén wèi dà xué shì. yù duō lóng ā è shǒu wǔ guān. wù xū, duō lóng ā jiǎo bó yǐng xī cuàn niǎn fěi dà jié, shǎng huáng mǎ guà. yuè fěi fù xiàn cí xī, guān jūn hé yīng fǎ jūn fù zhī, huá ěr méi yú zhèn. gēng zǐ, yù láo chóng guāng děng chóu jì jīng cāng mǐ gǔ, jiāng sū děng shěng xīn cáo zhēng shōu běn shǎi jiě jīng. zhāng liàng jī hé xú zhī míng cén yù yīng bá hù. yǔn fǎ jiāng lēi bó lēi dōng liú fáng níng bō. yù pān duó ān fǔ yún nán hàn huí. xīn chǒu, yǔn yuán jiǎ sān huí jí, mìng táng xùn fāng fù lín huái jiē bàn jūn wù, mǎ xīn yí zàn tǒng jiǎ sān jūn. zēng guó fān qǐng jiǎn dà chén huì bàn jūn wù, shàng bù xǔ, réng wèi miǎn zhī, bìng chuán zhǐ cún wèn jí yì jiàng shì. yù jǐng lún děng yán jī jí lín jiào fěi. rén yín, mìng fù míng ā chí fù yáng zhōu xiāng bàn dōu xìng ā jūn wù. guǐ mǎo, shèng bǎo qǐng fǔ sān yuán děng chù huí fěi, bù xǔ. jiǎ chén, yǐ liú zhǎng yòu wèi liǎng guǎng zǒng dū. yǔn tián xìng shù zàn liú guì zhōu jiǎo fěi. yǐ sì, shí dá kāi cuàn qí jiāng děng chù, guān jūn jiǎo jī bài zhī. huí fěi cuàn bīn zhōu bǎo jī děng chù. bǐng wǔ, hé nán niǎn fěi lǐ rú yīng jiàng. wù shēn, shí dá kāi cuàn rén huái. jǐ yǒu, mìng guān wén wéi wén huá diàn dà xué shì, wō rén wéi wén yuān gé dà xué shì.
闰八月辛巳朔,庆端军复缙云。甲申,多隆阿军克荆紫关。乙酉,鄂军复竹山、竹谿。黔军复天柱、邛水。粤匪窜老河口。回匪围泾阳,饬雷正绾军进剿。西安解严。丁亥,法库门回民互斗,玉明等解散之。趣文煜、谭廷襄捕直、东界马贼。戊子,回匪复攻西安。滇匪由川窜塼坪。粤匪由阌乡窜永宁。允河南收长芦盐釐济饷。己丑,洪容海降众复叛,踞广德。辛卯,多隆阿军剿捻匪大捷,解商南围。调驻南苑吉、黑马队赴山西。壬辰,谕韩超与提督江忠义商办贵州军务,堵截林自清拥众入黔。命李棠阶为军机大臣。以德勒克多尔济等增兵巡河防。甲午,谕各省裁革州县浮费。命京控案件专责按察使讯鞫。乙未,诏荐举人才。命薛焕、李鸿章办理普国换约事宜。饬各省迅解京饷。丙申,命倭仁为大学士。谕多隆阿扼守武关。戊戌,多隆阿剿亳、颍西窜捻匪大捷,赏黄马褂。粤匪复陷慈谿,官军合英、法军复之,华尔没於阵。庚子,谕劳崇光等筹济京仓米穀,江苏等省新漕徵收本色解京。张亮基劾徐之铭、岑毓英跋扈。允法将勒伯勒东留防宁波。谕潘铎安抚云南汉、回。辛丑,允袁甲三回籍,命唐训方赴临淮接办军务,马新贻暂统甲三军。曾国藩请简大臣会办军务,上不许,仍慰勉之,并传旨存问疾疫将士。谕景纶等严缉吉林教匪。壬寅,命富明阿驰赴扬州襄办都兴阿军务。癸卯,胜保请抚三原等处回匪,不许。甲辰,以刘长佑为两广总督。允田兴恕暂留贵州剿匪。乙巳,石达开窜綦江等处,官军剿击败之。回匪窜邠州、宝鸡等处。丙午,河南捻匪李如英降。戊申,石达开窜仁怀。己酉,命官文为文华殿大学士,倭仁为文渊阁大学士。
jiǔ yuè xīn hài, xiào jìng chéng huáng hòu shēng fù tài miào, bān zhào tán ēn yǒu chà. yù niǎn cuàn nèi xiāng xīn yě. rén zǐ, yù shǐ liú qìng qǐng yǐ zhāo liú wáng kěn dì mǔ kè zhōu xiàn zhì jī, cóng zhī. jiǎ yín, yǔn shěn bǎo zhēn qǐng, tiāo liàn é bīng, zhuó chóu jīn tiē. yǐ mǎo, yǐ wén zōng fèng yí shān líng, juān jīng guò zhōu xiàn é fù. yù wén yù xuǎn liáng yǒu sī chóu bàn jī fǔ shuǐ lì. bǐng chén, zhí lì yāo rén wáng shǒu qīng děng biān zào nì shū, shì fā fú zhū. dīng sì, yù zhèng yuán shàn máo chǎng xī jiā jiǎo xī nán liǎng lù niǎn fěi. zēng guó fān yán yù miáo pèi lín, yí shè qí zuì ér bù zī qí lì, wěi zhī. wù wǔ, guǎng dōng tǔ fěi huáng jīn lóng lǐ zhí huái děng chàng luàn, guān jūn tǎo píng zhī. qù duō lóng ā dū suǒ bù rù shǎn, qí cuàn suí zǎo zhī fěi, lìng mù tú shàn jūn jiǎo zhī. jǐ wèi, shèng bǎo qǐng diào miáo pèi lín rù shǎn zhù jiǎo, bù xǔ. chuān fěi cuàn níng shǎn, guān jūn bài zhī yú zǐ wǔ gǔ. gēng shēn, shí dá kāi cuàn tóng zǐ. guǐ hài, yǐ mǐn yuè lǔ shěng wán shì jūn xiǎng, yǔ jiāng chén yán yì, bìng yán dìng qiàn jiě jīng xiǎng chǔ fèn. jiǎ zǐ, yuè qiú lǐ xiù chéng dà jǔ yuán jīn líng. chén dé cái xiàn yīng chéng xiào gǎn, guān jūn fù zhī. ān huī jūn kè hú gōu zéi cháo. bǐng yín, sēng gé lín qìn jūn kè bó zhōu niǎn cháo. shǎn huí wéi fèng xiáng. gēng wǔ, féng zi cái kè tāng gāng zéi cháo. líng zhōu huí luàn. qù lǐ xù yí fù jūn. rén shēn, huí zhòng pū tóng cháo, yù shèng bǎo qīn wǎng dū jiǎo, léi zhèng wǎn dū jiǎo xián yáng yǐ běi. guǐ yǒu, zhè jūn fù shòu chāng. jiǎ xū, yǐ lè suǒ huí shāng, chǐ kù lún dà chén sè kè tōng é zhí, shù xīn jiāng. gé kù lún chá piào lòu guī. lǐ hóng zhāng jūn hé yīng fǎ jūn fù jiā dìng. yǔn hé lán lì yuē tōng shāng. yǐ hài, è jūn fù jīng shān. yuè fěi cuàn huáng pō huáng ān. yù zēng guó fān děng xuǎn wǔ biàn zài shàng hǎi níng bō xí wài guó bīng fǎ, lìng mǐn yuè děng shěng fǎng xíng. bǐng zǐ, yù jūn kè lóng jǐng zéi cháo. zhào sū tíng kuí céng wàng yán liú xī zài huáng péng nián zhū qí děng lái jīng, réng mìng gè shěng jǔ xíng tuán liàn. dīng chǒu, zhào jī fǔ xíng jiān bì qīng yě fǎ. yù zēng guó fān děng yù xuǎn jiāng biàn yǎn xí wài guó chuán pào. jǐ mǎo, xiǎng tài miào.
九月辛亥,孝静成皇后升祔太庙,颁诏覃恩有差。豫捻窜内乡、新野。壬子,御史刘庆请以招流亡、垦地亩课州县治绩,从之。甲寅,允沈葆桢请,挑练额兵,酌筹津贴。乙卯,以文宗奉移山陵,蠲经过州县额赋。谕文煜选良有司筹办畿辅水利。丙辰,直隶妖人王守青等编造逆书,事发伏诛。丁巳,谕郑元善、毛昶熙夹剿西南两路捻匪。曾国藩言驭苗沛霖,宜赦其罪而不资其力,韪之。戊午,广东土匪黄金笼、李植槐等倡乱,官军讨平之。趣多隆阿督所部入陕,其窜随、枣之匪,令穆图善军剿之。己未,胜保请调苗沛霖入陕助剿,不许。川匪窜宁陕,官军败之於子午谷。庚申,石达开窜桐梓。癸亥,以闽、粤、鲁省玩视军饷,予疆臣严议,并严定欠解京饷处分。甲子,粤酋李秀成大举援金陵。陈得才陷应城、孝感,官军复之。安徽军克湖沟贼巢。丙寅,僧格林沁军克亳州捻巢。陕回围凤翔。庚午,冯子材克汤冈贼巢。灵州回乱。趣李续宜赴军。壬申,回众扑同、朝,谕胜保亲往督剿,雷正绾督剿咸阳以北。癸酉,浙军复寿昌。甲戌,以勒索回商,褫库伦大臣色克通额职,戍新疆。革库伦茶票陋规。李鸿章军合英、法军复嘉定。允荷兰立约通商。乙亥,鄂军复京山。粤匪窜黄陂、黄安。谕曾国藩等选武弁在上海、宁波习外国兵法,令闽、粤等省仿行。丙子,豫军克龙井贼巢。召苏廷魁、曾望颜、刘熙载、黄彭年、朱琦等来京,仍命各省举行团练。丁丑,诏畿辅行坚壁清野法。谕曾国藩等豫选将弁演习外国船炮。己卯,享太庙。
dōng shí yuè gēng chén shuò, chuān jūn kè lóng chǎng, fěi shǒu lǐ yǒng hé děng fú zhū, shǎng tí dū hú zhōng hé huáng mǎ guà. xīn sì, yuè fěi dà gǔ wéi nán xiáng děng chù hù jūn. shèng bǎo fù tóng guān jiǎo fěi. guǐ wèi, hú nán yuán jūn huì fù xiū rén. mìng láo chóng guāng fù qián chá bàn tián xìng shù shā jiào mín àn. yǐ zhāng kǎi sōng jiē bàn guǎng xī jūn wù. bǐng xū, wén zōng xiǎn huáng dì xiào dé xiǎn huáng hòu shēng fù fèng xiān diàn, shàng qīn yì xíng lǐ. wù zǐ, mìng ruì cháng xié bàn dà xué shì. jǐ chǒu, mìng cáo yù yīng wèi jūn jī dà chén. gēng yín, yù jūn jiǎo niǎn shèng zhī, jiě lín yǐng wéi. qù shèng bǎo fù tóng cháo jiǎo fěi. shèng bǎo réng qǐng diào miáo pèi lín fù shǎn, yù yán chì zhī. guān jūn fù fèng huà. xú zhī míng yán zhāo fǔ xīng yì huí fěi. yù chēng qí wèi diān huí suǒ zhì. lìng pān duó jié huí wěi yuán, wú bǐ zhī míng yù qián shì. xīn mǎo, yán ān huí fěi zuò luàn. yīng guì bàn hé qū bǎo dé tuán fáng. mìng lǐ hóng zhāng xuǎn jiāng tǒng cháng shèng jūn, shí shòu jiāng sū xún fǔ. gān huí cuàn bī huā mǎ chí. guǐ sì, qián jūn jiǎo bài shí dá kāi, zūn yì wéi jiě. shí dá kāi cuàn rén huái. yǐ wèi, yù fèng tiān yán jī dào fěi. cái gù yáng jiāng huá ěr suǒ bù bīng yǒng. zhǔn é bīng chuán zài shàng hǎi zhù jiǎo, wú rù jiāng. dìng sì hòu wài rén lǐng bīng wú yì fú sè lì. dé léng é jūn kuì yú shān dōng, zhào chǐ zhí chá bàn. bǐng shēn, níng xià jūn jiǎo huí shī lì. shǎn huí cuàn qīng shuǐ. wù xū, mìng sēng gé lín qìn jiǎo shān dōng fú fěi. jǐ hài, jiāng nán jūn jī tuì jīn zhù guān zéi. gēng zǐ, tán tíng xiāng bà. mìng dīng yōu àn chá shǐ yán jìng míng shǔ shān dōng xún fǔ, bàn lǐ jūn wù. guǐ mǎo, mìng mù téng ā xiāng bàn shèng bǎo jūn wù. yǐ sì, yù xíng bù:" jīn nián lì tíng jù jué, hé guì qīng tǒng bīng shī lǜ, jǐn yǔ zhǎn hòu, yǐ shǔ fǎ wài zhī rén. zī yǐ jiè qī, ruò yīn tíng jù zài huǎn, jiǔ jī xiǎn lù, hé yǐ xiè sǐ shì zhě jì yì wàn shēng líng, zhe jí chǔ jué. zì hòu rú yù tíng jù zhī nián, qíng zuì zhòng dà zhī fàn, réng tè zòu wén qǔ zhǐ." chū, xú zhī míng wěi huí rén mǎ lián shēng shǔ ān yì zhèn, huí fěi yīn jù pǔ ān chéng. zhì shì, shì wén. yù zhī míng chè huí mǎ lián shēng, xùn chá niàng biàn qíng xíng jù zòu.
冬十月庚辰朔,川军克龙场,匪首李永和等伏诛,赏提督胡中和黄马褂。辛巳,粤匪大股围南翔等处沪军。胜保赴潼关剿匪。癸未,湖南援军会复修仁。命劳崇光赴黔察办田兴恕杀教民案。以张凯嵩接办广西军务。丙戌,文宗显皇帝、孝德显皇后升祔奉先殿,上亲诣行礼。戊子,命瑞常协办大学士。己丑,命曹毓瑛为军机大臣。庚寅,豫军剿捻胜之,解临颍围。趣胜保赴同、朝剿匪。胜保仍请调苗沛霖赴陕,谕严斥之。官军复奉化。徐之铭言招抚兴义回匪。谕称其为滇回所制。令潘铎截回委员,毋俾之铭预黔事。辛卯,延安回匪作乱。英桂办河曲、保德团防。命李鸿章选将统常胜军,实授江苏巡抚。甘回窜逼花马池。癸巳,黔军剿败石达开,遵义围解。石达开窜仁怀。乙未,谕奉天严缉盗匪。裁故洋将华尔所部兵勇。准俄兵船在上海助剿,毋入江。定嗣后外人领兵毋易服色例。德楞额军溃於山东,诏褫职查办。丙申,宁夏军剿回失利。陕回窜清水。戊戌,命僧格林沁剿山东幅匪。己亥,江南军击退金柱关贼。庚子,谭廷襄罢。命丁忧按察使阎敬铭署山东巡抚,办理军务。癸卯,命穆腾阿襄办胜保军务。乙巳,谕刑部:“今年例停句决,何桂清统兵失律,仅予斩候,已属法外之仁。兹已届期,若因停句再缓,久稽显戮,何以谢死事者暨亿万生灵,著即处决。自后如遇停句之年,情罪重大之犯,仍特奏闻取旨。”初,徐之铭委回人马联升署安义镇,回匪因踞普安城。至是,事闻。谕之铭撤回马联升,迅查酿变情形具奏。
shí yī yuè jǐ yǒu shuò, rì yǒu shí zhī. yǐ shěn hóng fù shǔ guì zhōu tí dū, jiē bàn tián xìng shù jūn wù. gēng xū, zhuó cháng shā zhī fǔ dīng bǎo zhēn shǔ shān dōng àn chá shǐ. rén zǐ, zhèng yuán shàn yǐ fèi chí, jiàng dào yuán. mìng zhāng zhī wàn shǔ hé nán xún fǔ. yù máo chǎng xī cái suǒ bù bīng yǒng. tái wān huì fěi xiàn dǒu lìu mén. jiǎ yín, chǐ huáng bīn zhí, chè qí bāng bàn, mìng wú quán měi jiē tǒng shuǐ shī, guī zēng guó fān dōu xìng ā jié zhì. bǐng chén, wēng xīn cún zú, zèng tài bǎo. zēng guó quán jūn jiǎo jīn líng yuán zéi dà jié, shǎng guó quán jí xiāo fú sì huáng mǎ guà. wù wǔ, guān jūn hé yīng fǎ jūn fù shàng yú shèng xīn chāng. jǐ wèi, péng yùn zhāng zú. gēng shēn, jīn líng yuè fěi cuàn rǎo gāo zī, féng zi cái jūn jī tuì zhī. rén xū, shèng bǎo zuò jiāo zì qī wǎng, chǐ zhí dǎi wèn. yù zhí lì jǔ xíng bǎo jiǎ. yù ruì lín yán jī rè hé fěi tú. guǐ hài, qín jù kuí jiǎo fěi guān xiàn méi yú zhèn. jiǔ fú zhōu zéi fù xiàn hé zhōu hán shān cháo xiàn. yǐ chǒu, xuān shì shèng bǎo zuì zhuàng, jí qí zī, shǎng suǒ bù bīng yǒng. shòu duō lóng ā qīn chāi dà chén, jiē tǒng shèng bǎo suǒ bù gè jūn. bǐng yín, chuān fěi xiàn fó píng, guān jūn fù zhī. chuān fěi fù xiàn lüè yáng. jǐ sì, yuè fěi cuàn xiàn qí mén. píng luó huí fěi luàn. xīn wèi, yán jìng míng qǐng zhōng zhì, bù yǔn. yǐ hài, shān dōng jiàng zhòng pàn, xiàn pú zhōu. mìng zhāng liàng jī yǐ zǒng dū xián shǔ guì zhōu xún fǔ, jiān shǔ tí dū, chè shǔ xún fǔ hán chāo shǔ tí dū tián xìng shù rèn, hòu chá bàn. bǐng zǐ, shí dá kāi xiàn jūn lián. chuān fěi xiàn liǎng dāng, xuán fù zhī. dīng chǒu, fǎ shǐ yǐ jiào shì bèi qiāng, zé tián xìng shù dǐ cháng, bù xǔ.
十一月己酉朔,日有食之。以沈宏富署贵州提督,接办田兴恕军务。庚戌,擢长沙知府丁宝桢署山东按察使。壬子,郑元善以废弛,降道员。命张之万署河南巡抚。谕毛昶熙裁所部兵勇。台湾会匪陷斗六门。甲寅,褫黄彬职,撤其帮办,命吴全美接统水师,归曾国藩、都兴阿节制。丙辰,翁心存卒,赠太保。曾国荃军剿金陵援贼大捷,赏国荃及萧孚泗黄马褂。戊午,官军合英、法军复上虞、嵊、新昌。己未,彭蕴章卒。庚申,金陵粤匪窜扰高资,冯子材军击退之。壬戌,胜保坐骄恣欺罔,褫职逮问。谕直隶举行保甲。谕瑞麟严缉热河匪徒。癸亥,秦聚奎剿匪冠县没於阵。九洑洲贼复陷和州、含山、巢县。乙丑,宣示胜保罪状,籍其赀,赏所部兵勇。授多隆阿钦差大臣,接统胜保所部各军。丙寅,川匪陷佛坪,官军复之。川匪复陷略阳。己巳,粤匪窜陷祁门。平罗回匪乱。辛未,阎敬铭请终制,不允。乙亥,山东降众叛,陷濮州。命张亮基以总督衔署贵州巡抚,兼署提督,撤署巡抚韩超、署提督田兴恕任,候查办。丙子,石达开陷筠连。川匪陷两当,旋复之。丁丑,法使以教士被戕,责田兴恕抵偿,不许。
shí èr yuè wù yín shuò, yù jiāng zhè děng chù bèi zéi xié cóng, chéng xīn guī shùn zhě, wú lùn cóng zéi jiǔ zàn, jūn xǔ tóu chéng. yù zēng guó fān táng xùn fāng fēn jūn zhù zhèng yáng guān shòu zhōu. gēng chén, bái qí wén yǒu zuì chǐ dǐng dài, dǎi zhì zhī. xīn sì, duō lóng ā pò huí fěi yú tóng zhōu. rén wǔ, mìng jīng zhōu fù dū tǒng sà sà bù fù zhí lǔ jiǎo zéi. guǐ wèi, jiāng nán jūn fù jì xī qí mén. bào chāo dīng mǔ yōu, mìng gǎi wéi shǔ zhí, réng liú yíng. guān jūn fù pú zhōu. yǐ yǒu, zuǒ zōng táng jūn fù yán zhōu. bǐng xū, mìng léi zhèng wǎn bāng bàn duō lóng ā jūn wù, jiāng jūn mù téng ā huì yīng qǐ bàn lǐ shěng chéng fáng shǒu shì yí. dīng hài, yù zuǒ zōng táng děng bǎo jǔ xiāng jí rén cái. guǎng xī fěi xiàn xī níng. wù zǐ, huí fěi xiàn jīng yáng. sòng jǐng shī pàn yú shān xī. diào a lā shàn è ěr duō sī méng bù bīng zhù jiǎo níng xià píng luó huí fěi. shēn yù jǔ xiào lián fāng zhèng. yuè fěi cuàn píng lì. hé zhōu huí fěi sì rǎo, ēn lín jiǎo zhī. yǔn pǔ lǔ shì huàn yuē. diān fěi xiàn jǐng dōng. gǎi lìng xí bǎo tián jūn yuán jiāng xī. yù jiāng zhōng yì jié zhì yuán guì gè jūn. shān dōng cuàn fěi rǎo jì zhōu zǎo qiáng, yù wén yù děng hé jiǎo. jiǎ wǔ, guǎng dōng jǔ rén guì wén càn jìn jīng xué cóng shū, zhào jiā miǎn. bǐng shēn, guān jūn fù xīn níng, fù huò qiū. shí dá kāi zài xiàn gāo xiàn, xuán fù zhī. dīng yǒu, mìng shì láng chóng hòu bāng bàn zhí lì fáng jiǎo. zhào liú zhǎng yòu lái jīng, mìng yàn duān shū kūn shòu shāng bàn guǎng dōng jūn wù. wù xū, yuè fěi yóu yún yáng cuàn xīng ān, yù duō lóng ā děng huì jiǎo. gēng zǐ, zéi mù luò guó zhōng děng yǐ cháng shú zhāo wén jiàng. rén yín, yù mù téng ā yīng qǐ bàn lǐ xī ān fáng jiǎo, duō lóng ā jiān gù shěng fáng. gān fěi cuàn xiàn lǒng zhōu, zhī zhōu shào fǔ sǐ zhī. guǐ mǎo, zhào xuē huàn lái jīng, yǐ lǐ hóng zhāng zàn shǔ tōng shāng dà chén. jiǎ chén, zéi fěi cuàn yǒng nián hán dān děng chù, yǐ qiān yán yí wù chǐ wén yù zhē kè dūn bù zhí, bìng qiǎn shù. yǐ liú zhǎng yòu wèi zhí lì zǒng dū, yàn duān shū shǔ liǎng guǎng zǒng dū. yù tí dū bǎo shān jiē bàn zhí dōng jiāo jiè shì wù. yǐ sì, xiá jì tài miào. bǐng wǔ, yuè fěi fù cuàn níng shǎn. dīng wèi, yuè fěi wéi xīng ān, fēn cuàn hàn zhōng. shì yuè, miǎn sì chuān róng chāng děng xiàn fú jiàn ōu níng děng xiàn bèi rǎo é fù, jiāng nán hú tān jī qiàn dì zū.
十二月戊寅朔,谕江、浙等处被贼胁从,诚心归顺者,无论从贼久暂,均许投诚。谕曾国藩、唐训方分军驻正阳关、寿州。庚辰,白齐文有罪褫顶带,逮治之。辛巳,多隆阿破回匪于同州。壬午,命荆州副都统萨萨布赴直、鲁剿贼。癸未,江南军复绩溪、祁门。鲍超丁母忧,命改为署职,仍留营。官军复濮州。乙酉,左宗棠军复严州。丙戌,命雷正绾帮办多隆阿军务,将军穆腾阿会瑛棨办理省城防守事宜。丁亥,谕左宗棠等保举湘籍人才。广西匪陷西宁。戊子,回匪陷泾阳。宋景诗叛於山西。调阿拉善、鄂尔多斯蒙部兵助剿宁夏平罗回匪。申谕举孝廉方正。粤匪窜平利。河州回匪肆扰,恩麟剿之。允普鲁士换约。滇匪陷景东。改令席宝田军援江西。谕江忠义节制援桂各军。山东窜匪扰冀州、枣强,谕文煜等合剿。甲午,广东举人桂文灿进经学丛书,诏嘉勉。丙申,官军复新宁,复霍丘。石达开再陷高县,旋复之。丁酉,命侍郎崇厚帮办直隶防剿。召刘长佑来京,命晏端书、昆寿商办广东军务。戊戌,粤匪由郧阳窜兴安,谕多隆阿等会剿。庚子,贼目骆国忠等以常熟、昭文降。壬寅,谕穆腾阿、瑛棨办理西安防剿,多隆阿兼顾省防。甘匪窜陷陇州,知州邵辅死之。癸卯,召薛焕来京,以李鸿章暂署通商大臣。甲辰,贼匪窜永年、邯郸等处,以迁延贻误褫文煜、遮克敦布职,并遣戍。以刘长佑为直隶总督,晏端书署两广总督。谕提督宝山接办直、东交界事务。乙巳,祫祭太庙。丙午,粤匪复窜宁陕。丁未,粤匪围兴安,分窜汉中。是月,免四川荣昌等县、福建瓯宁等县被扰额赋,江南湖滩积欠地租。
shì suì, cháo xiǎn liú qiú rù gòng.
是岁,朝鲜、琉球入贡。
èr nián guǐ hài chūn zhēng yuè wù shēn shuò, miǎn cháo hè. shòu zhāng zhī wàn hé nán xún fǔ. xīn hài, yǔ shào xīng shāng wáng yáng jiāng lēi bó lēi dōng yōu xù. jiǎ yín, zhào zēng guó fān dōu xìng ā děng jǔ kān shèng shuǐ shī zǒng bīng zhě. fěi xiàn wǔ yì, guān jūn xuán fù zhī. guǎng xī jūn fù lián táng. wù wǔ, yuè fěi xiàn xīng ān fǔ zhèn liǎng chéng. shǎn xī huí fěi cuàn hù xiàn, cóng yīng qǐ qǐng, liú mǎ dé zhāo bàn shěng fáng. bǐng yín, bào chāo děng jūn fù qīng yáng. wù chén, mìng lǐ huán fù shǎn, jiē bàn hàn nán jūn wù. gēng wǔ, zhān duì qiú jiū dé ěr gé tè tǔ sī rǎo bā táng lǐ táng. xīn wèi, jī nán cuàn fěi píng. jiǎ xū, yǐ fèng xiáng kùn shǒu bàn nián, zhào zé yīng qǐ yí wù, qù léi zhèng wǎn chí jiù jiě wéi.
二年癸亥春正月戊申朔,免朝贺。授张之万河南巡抚。辛亥,予绍兴伤亡洋将勒伯勒东优恤。甲寅,诏曾国藩、都兴阿等举堪胜水师总兵者。匪陷武邑,官军旋复之。广西军复莲塘。戊午,粤匪陷兴安府、镇两城。陕西回匪窜鄠县,从瑛棨请,留马德昭办省防。丙寅,鲍超等军复青阳。戊辰,命李桓赴陕,接办汉南军务。庚午,瞻对酋纠德尔格忒土司扰巴塘、里塘。辛未,畿南窜匪平。甲戌,以凤翔困守半年,诏责瑛棨贻误,趣雷正绾驰救解围。
èr yuè dīng chǒu shuò, zuǒ zōng táng jūn fù jīn huá tāng xī lóng yóu lán xī. wù yín, yǐ lǐ hóng zhāng yán, yù liǎng hú yòng cáo zhé gòu mǐ yùn jīng, miǎn qí shuì. gēng chén, lǐ xiù chéng děng dù jiāng běi fàn, guān jūn jī bài zhī. chuān jūn jiǎo shí dá kāi, pò zhī. guì zhōu huí fěi xiàn ān nán xīng yì. xīn sì, jí lín jūn bài zhāo yáng liú fěi yú xīng kǎi hú, yù wú lìng cuàn rù é jiè. duō lóng ā jiǎo huí fěi dà jié, kè qiāng bái zhèn děng zéi cháo. rén wǔ, shǎn xī tuán yǒng fù xīng ān. yuè fěi cuàn hàn yīn zǐ yáng. lǐ shì zhōng qǐng chǐ zhí shú shèng bǎo zuì, bù xǔ. yuè fěi cuàn xiàn bāo chéng, xuán fù zhī. guǐ wèi, fù yǒng kāng wǔ yì. yǐ yǒu, tán tíng xiāng fù dōng chāng jiǎo fěi. dīng hài, zuǒ zōng táng yí jūn lán xī. dōng yáng yì wū pǔ jiāng jù zéi jūn dùn. jǐ chǒu, sēng gé lín qìn jūn kè zhì hé jí zéi cháo, niǎn shǒu zhāng luò xíng fú zhū. dé zhǐ jiā jiǎng, réng yǐ qīn wáng shì xí wǎng tì. miǎn méng bó děng shǔ qián cáo èr nián. gēng yín, níng xià píng luó huí fěi tóu chéng. xīn mǎo, yǐ qìng yún wèi níng xià jiāng jūn. guǐ sì, jī nán fěi zhāng xī zhū cuàn dà míng, yǐ chóng hòu shī jī qiè zé zhī, qù liú zhǎng yòu fù zhí lì. féng zi cái bài zéi yú zhèn jiāng. yǐ wèi, zuǒ zōng táng jūn fù shào xīng tóng lú. bǐng shēn, mǎn qìng děng jiǎo bàn zhān duì nì fěi. huáng guó ruì jūn kè tán chéng xiàn cháng chéng fěi cháo. yǐ zhuī zéi chí yán, chǐ chóng hòu zhí, liú rèn. dōng fěi cuàn qǔ zhōu píng xiāng. gēng zǐ, yù ēn lín děng, gān sù huí fěi wú qīng yì fǔ. rén yín, yǔn píng ruì qǐng, kěn wū lǔ mù qí děng chù xián huāng mǎ chǎng, shēng kē jì xiǎng, yǐ tún tián zhī dì, fēn gěi tún bīng. guǐ mǎo, yuè fěi xiàn jiāng pǔ. guǎng dōng fěi jù xìn yí, kūn shòu jiǎo zhī. jiǎ chén, zhè dōng sù qīng, juān xīn fù gè fǔ zhōu xiàn qián cáo èr nián. yǐ sì, qù yán jìng míng fù dōng chāng bàn lǐ jūn wù. huí fěi mǎ huà lóng jiū dǎng wéi líng zhōu, xuán fù gù yuán tóu chéng. shí dá kāi yóu diān cuàn xù yǒng. bǐng wǔ, zhào jiāng chén shèn xuǎn mù lìng, báo fù qīng yáo, shān chú fán kē, yǔ rén gēng shǐ. shì yuè, miǎn qīng shén bīng rǎo èr nián bū fù.
二月丁丑朔,左宗棠军复金华、汤溪、龙游、兰谿。戊寅,以李鸿章言,谕两湖用漕折购米运京,免其税。庚辰,李秀成等渡江北犯,官军击败之。川军剿石达开,破之。贵州回匪陷安南、兴义。辛巳,吉林军败朝阳流匪於兴凯湖,谕毋令窜入俄界。多隆阿剿回匪大捷,克羌白镇等贼巢。壬午,陕西团勇复兴安。粤匪窜汉阴、紫阳。李世忠请褫职赎胜保罪,不许。粤匪窜陷褒城,旋复之。癸未,复永康、武义。乙酉,谭廷襄赴东昌剿匪。丁亥,左宗棠移军兰谿。东阳、义乌、浦江踞贼均遁。己丑,僧格林沁军克雉河集贼巢,捻首张洛行伏诛。得旨嘉奖,仍以亲王世袭罔替。免蒙、亳等属钱漕二年。庚寅,宁夏平罗回匪投诚。辛卯,以庆昀为宁夏将军。癸巳,畿南匪张锡珠窜大名,以崇厚失机切责之,趣刘长佑赴直隶。冯子材败贼於镇江。乙未,左宗棠军复绍兴、桐庐。丙申,满庆等剿办瞻对逆匪。黄国瑞军克郯城县长城匪巢。以追贼迟延,褫崇厚职,留任。东匪窜曲周、平乡。庚子,谕恩麟等,甘肃回匪毋轻议抚。壬寅,允平瑞请,垦乌鲁木齐等处閒荒马厂,升科济饷,以屯田之地,分给屯兵。癸卯,粤匪陷江浦。广东匪踞信宜,昆寿剿之。甲辰,浙东肃清,蠲新复各府州县钱漕二年。乙巳,趣阎敬铭赴东昌办理军务。回匪马化龙纠党围灵州,旋赴固原投诚。石达开由滇窜叙永。丙午,诏疆臣慎选牧令,薄赋轻徭,删除烦苛,与民更始。是月,免青神兵扰二年逋赋。
sān yuè wù shēn, shēn jìn hé nán yù zhēng qián liáng. xīn hài, mìng chóng hòu huí sān kǒu tōng shāng dà chén rèn. rén zǐ, mìng liú zhǎng yòu jié zhì zhí lì zhū jūn. yù shěn bǎo zhēn bàn jiāo shè dāng chí píng, wú lìng shēn mín shēng xìn. guǐ chǒu, yù zēng guó fān tǒng chóu jiāng běi jūn wù. yǐ mǎo, shǎn nán yuè fěi xiàn zǐ yáng, xuán fù zhī. yún nán yí xī nì fěi fàn kūn míng, pān duó sǐ zhī. yǐ jiǎ hóng zhào wèi yún nán xún fǔ. bǐng chén, lǐ hóng zhāng jūn kè fú shān kǒu. mìng yīng jiāng gē dēng yuē shù cháng shèng jūn. dīng sì, niǎn fěi xiàn má chéng, wù wǔ, bī wǔ chāng shěng yuán. chì chǔ yù hé jūn gōng jiǎo. jǐ wèi, juān zhè jiāng xī ān qián liáng èr nián. gēng shēn, dān guó qiǎn shǐ lā sī nà fú yì lì shāng yuē. yáng jiāng dá ěr dì fú zhèn wáng, yōu xù. huí fěi wéi píng liáng. yǐ gān sù jiǎo zéi qiān yán, chǐ shǔ tí dū dìng ān zhí, dǎi wèn. jiǎ zǐ, qí líng qiān fú zhōu jiāng jūn. yǐ zuǒ zōng táng wèi mǐn zhè zǒng dū, jié zhì liǎng shěng jūn wù. yǐ zēng guó quán wèi zhè jiāng xún fǔ, réng tǒng bīng guī jīn líng, zōng táng jiān shǔ zhī. tíng fú jiàn běn nián lì gòng. yǐ chǒu, mìng wáng dà chén fù hé shèng bǎo qíng zuì. níng guó yuè fěi cuàn dōng liú jiàn dé. yǔ qín rú máo hēng míng rú lǚ nán cóng sì wén miào. bǐng yín, méng chéng niǎn shǒu jiǎ wén bīn fú zhū. shǎn nán yuè fěi xiàn miǎn xiàn. guì zhōu zǒng bīng luó xiào lián jūn fù dìng fān zhǎng zhài dú shān lì bō. dīng mǎo, zēng guó fān yǐ shī shǒu jiāng pǔ děng chéng juān jí, chǐ lǐ shì zhōng bāng bàn. shí shòu wú táng cáo yùn zǒng dū, réng jié zhì jiāng běi jūn wù. yù fǔ xún jiāng běi nàn mín. jǐ sì, wàn shòu jié, tíng shòu hè. gēng wǔ, miáo pèi lín fù pàn. guān wén děng jié jiǎo qí zhōu cuàn zéi. guǐ yǒu, chǐ xú zhī míng zhí, dǎi wèn. yǔ pān duó shì zhí. yǐ yǔ zé xī shǎo, zhào qīng lǐ shù yù. jiǎ xū, mìng fú jì jǐng wén chá bàn xī zàng qǐ xìn shì. yǐ hài, lǐ hóng zhāng jūn fù tài cāng. lóng dé huí fěi luàn. huáng guó ruì jūn píng yí zhōu gùn fěi. bǐng zǐ, zhào chá xù shǎn gān xùn nàn bèi hài liáng shàn huí zhòng, xún zhào yún nán yì rú zhī. shì yuè, shàng lián yì dà gāo diàn qí yǔ.
三月戊申,申禁河南豫徵钱粮。辛亥,命崇厚回三口通商大臣任。壬子,命刘长佑节制直隶诸军。谕沈葆桢办交涉当持平,毋令绅民生衅。癸丑,谕曾国藩统筹江北军务。乙卯,陕南粤匪陷紫阳,旋复之。云南迤西逆匪犯昆明,潘铎死之。以贾洪诏为云南巡抚。丙辰,李鸿章军克福山口。命英将戈登约束常胜军。丁巳,捻匪陷麻城,戊午,偪武昌省垣。饬楚、豫合军攻剿。己未,蠲浙江西安钱粮二年。庚申,丹国遣使拉斯那弗议立商约。洋将达耳第福阵亡,优恤。回匪围平凉。以甘肃剿贼迁延,褫署提督定安职,逮问。甲子,耆龄迁福州将军。以左宗棠为闽浙总督,节制两省军务。以曾国荃为浙江巡抚,仍统兵规金陵,宗棠兼署之。停福建本年例贡。乙丑,命王大臣覆覈胜保情罪。宁国粤匪窜东流、建德。予秦儒毛亨、明儒吕枬从祀文庙。丙寅,蒙城捻首贾文彬伏诛。陕南粤匪陷沔县。贵州总兵罗孝连军复定番、长寨、独山、荔波。丁卯,曾国藩以失守江浦等城镌级,褫李世忠帮办。实授吴棠漕运总督,仍节制江北军务。谕拊循江北难民。己巳,万寿节,停受贺。庚午,苗沛霖复叛。官文等截剿蕲州窜贼。癸酉,褫徐之铭职,逮问。予潘铎世职。以雨泽稀少,诏清理庶狱。甲戌,命福济、景纹查办西藏启衅事。乙亥,李鸿章军复太仓。隆德回匪乱。黄国瑞军平沂州棍匪。丙子,诏察恤陕、甘殉难被害良善回众,寻诏云南亦如之。是月,上连诣大高殿祈雨。
xià sì yuè wù yín, yù shǐ wú tái shòu yǐ shū zòu tǎn shèng bǎo, chǐ zhí. miáo pèi lín xiàn huái yuǎn. shān dōng fěi liú dé péi jù zī chuān. jǐ mǎo, guān jūn jiǎo jī nán fěi, zhāng xī zhū děng cuàn gāo táng, xún fú zhū. gēng chén, yuè niǎn gè fěi cuàn rǎo lú jiāng tóng shū jí huáng zhōu. yù zēng guó fān zhù shǒu ān qìng, wù chè jīn líng zhī wéi. rén wǔ, duō lóng ā jūn kè xiào yì fěi cháo. chì liú róng tǒng jūn yuán shǎn. miǎn zhè jiāng bèi xiàn gè dì é liáng. jiǎ shēn, miáo pèi lín wéi shòu zhōu lù ān, qù sēng gé lín qìn tǎo zhī. yuè fěi jù tài píng shí dài, zuǒ zōng táng shěn bǎo zhēn huì fáng. duō lóng ā jūn kè cāng tóu fěi cháo, shǎn dōng sù qīng. miáo pèi lín xiàn yǐng shàng, fàn méng chéng. mìng liú zhǎng yòu dū bàn zhí lǔ yù jiāo jiè jiǎo fěi shì wù. yǐ yǒu, liú diǎn jūn fù yī xiàn. mìng shì láng xuē huàn zài zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén bàn shì. wù zǐ, yǔn yīng guì huí zhù tài yuán. gēng yín, liú zhǎng yòu yán fěi shǒu yáng míng lǐng děng tóu chéng. gān sù huí fěi xiàn yán chá, fàn jìng níng, mǎ dé zhāo fù qìng yáng jìn jiǎo. rén chén, gàn jūn bài zéi qí mén, nì qiú hú dǐng wén fú zhū. guǐ sì, lǐ xù yí qǐng kāi shǔ quē, yǔn zhī. yǐ táng xùn fāng wèi ān huī xún fǔ. lǐ hóng zhāng qiǎn chéng xué qǐ děng jūn báo kūn shān. jīng zhōu jūn jī huí fěi, shèng zhī. jiǎ wǔ, lǐ bù yì dìng xiān xián xiān rú sì diǎn wèi cì, bān xíng gè shěng. yǐ wèi, kāi kěn zhí lì xīn chéng yí dài dào tián. yán jìng míng fù zī chuān dū jiǎo. niǎn fěi huí cuàn hé nán, zǒng bīng yú jì chāng děng sǐ zhī, mìng zhāng yào jiē tǒng qí jūn. dīng yǒu, yǐ wǎn fěi fēn cuàn jiāng è, ān qìng kě yú, zhào zēng guó fān zhī zhǔ jiān nán, bèi jiā jǐn shèn. zuǒ zōng táng jūn fù yī xiàn. yǐ láo chóng guāng wèi yún guì zǒng dū. dǎi zhì tián xìng shù yǐ xiè fǎ rén. gēng zǐ, yuè niǎn gè fěi fàn fèng tái dìng yuǎn, guān jūn jī tuì zhī. xīn chǒu, cì wēng céng yuán děng èr bǎi rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. tíng sì chuān mǔ juān. guǐ mǎo, chéng xué qǐ děng jūn fù kūn shān xīn yáng. guān jūn bài zéi qiú lǐ xiù chéng yú shí jiàn bù. yǐ sì, huí fěi fù fàn xī ān, jī tuì zhī. shì yuè, lián qí yǔ. miǎn tài cāng děng zhōu xiàn é fù.
夏四月戊寅,御史吴台寿以疏奏袒胜保,褫职。苗沛霖陷怀远。山东匪刘得培踞淄川。己卯,官军剿畿南匪,张锡珠等窜高唐,寻伏诛。庚辰,粤、捻各匪窜扰庐江、桐、舒及黄州。谕曾国藩驻守安庆,勿撤金陵之围。壬午,多隆阿军克孝义匪巢。饬刘蓉统军援陕。免浙江被陷各地额粮。甲申,苗沛霖围寿州、六安,趣僧格林沁讨之。粤匪踞太平、石埭,左宗棠、沈葆桢会防。多隆阿军克仓头匪巢,陕东肃清。苗沛霖陷颍上,犯蒙城。命刘长佑督办直、鲁、豫交界剿匪事务。乙酉,刘典军复黟县。命侍郎薛焕在总理各国事务衙门办事。戊子,允英桂回驻太原。庚寅,刘长佑言匪首杨明岭等投诚。甘肃回匪陷盐茶,犯静宁,马德昭赴庆阳进剿。壬辰,赣军败贼祁门,逆酋胡鼎文伏诛。癸巳,李续宜请开署缺,允之。以唐训方为安徽巡抚。李鸿章遣程学启等军薄昆山。泾州军击回匪,胜之。甲午,礼部议定先贤、先儒祀典位次,颁行各省。乙未,开垦直隶新城一带稻田。阎敬铭赴淄川督剿。捻匪回窜河南,总兵余际昌等死之,命张曜接统其军。丁酉,以皖匪纷窜江、鄂,安庆可虞,诏曾国藩搘拄艰难,倍加谨慎。左宗棠军复黟县。以劳崇光为云贵总督。逮治田兴恕以谢法人。庚子,粤、捻各匪犯凤台、定远,官军击退之。辛丑,赐翁曾源等二百人进士及第出身有差。停四川亩捐。癸卯,程学启等军复昆山、新阳。官军败贼酋李秀成於石涧埠。乙巳,回匪复犯西安,击退之。是月,连祈雨。免太仓等州县额赋。
wǔ yuè wù shēn, miáo pèi lín wéi méng chéng. jǐ yǒu, bào chāo jūn fù cháo xiàn. gēng xū, shǎng láng zhōng lǐ yún lín jīng qīng, jié zhì hàn nán fáng bīng jí chuān shěng yuán bīng. rén zǐ, yuè niǎn hé fàn tiān cháng, guān jūn jī bài zhī. jiǎ yín, mìng jiāng zhōng yì tǒng jūn yuán jiāng xī. dīng sì, zōu xiàn jiào fěi píng, huò fěi shǒu liú shuāng yìn. yuè fěi xiàn gǔ zhōu. wù wǔ, é bīng rù kē bù duō jìng, zhí tái jí. rén xū, yǔ. guǐ hài, yuè fěi rǎo fù yáng, guān jūn jī tuì zhī, zǒng bīng xióng jiàn yì děng zhèn méi. guān jūn yuán píng liáng shī lì, qù duō lóng ā fēn jūn sù yuán. yǐ chǒu, níng xià fǔ huí zài pàn. bào chāo jūn fù kè cháo hé hán shān. zhào yàn duān shū lái jīng, yǐ máo hóng bīn wèi liǎng guǎng zǒng dū, yùn shì lín wèi hú nán xún fǔ. yǔ míng chén fāng xiào rú cóng sì wén miào. wù chén, yù gòu zhì lún chuán guī zēng guó fān lǐ hóng zhāng jié zhì. jǐ sì, zēng guó fān wèi dì guó quán cí zhè jiāng xún fǔ, shàng bāo miǎn, bù yǔn suǒ cí. xī níng huí jù jié sā fěi gōng dān gá ěr tīng. huì yuǎn huí fěi luàn, guān jūn bǔ zhū zhī. dìng dān guó tōng shāng tiáo yuē. rén shēn, péng yù lín děng jūn fù jiāng pǔ pǔ kǒu jí jiǔ fú zhōu. yǐ hài, guǎng xī jūn fù xún zhōu.
五月戊申,苗沛霖围蒙城。己酉,鲍超军复巢县。庚戌,赏郎中李云麟京卿,节制汉南防兵及川省援兵。壬子,粤、捻合犯天长,官军击败之。甲寅,命江忠义统军援江西。丁巳,邹县教匪平,获匪首刘双印。粤匪陷古州。戊午,俄兵入科布多境,执台吉。壬戌,雨。癸亥,粤匪扰富阳,官军击退之,总兵熊建益等阵没。官军援平凉失利,趣多隆阿分军速援。乙丑,宁夏抚回再叛。鲍超军复克巢、和、含山。召晏端书来京,以毛鸿宾为两广总督,惲世临为湖南巡抚。予明臣方孝孺从祀文庙。戊辰,谕购置轮船归曾国藩、李鸿章节制。己巳,曾国藩为弟国荃辞浙江巡抚,上褒勉,不允所辞。西宁回句结撒匪攻丹噶尔厅。惠远回匪乱,官军捕诛之。定丹国通商条约。壬申,彭玉麟等军复江浦、浦口及九洑洲。乙亥,广西军复浔州。
liù yuè bǐng zǐ shuò, qián jūn fù pǔ ān ān nán. dīng chǒu, mìng míng yì fù tǎ chéng huì míng xù děng bàn fēn jiè shì. wù yín, zhào zēng guó fān zuǒ zōng táng děng yì jiǎn jiāng sū cháng zhèn, zhè jiāng háng jiā hú shǔ cáo liáng. gēng chén, yǐ fù chéng chí gōng, shǎng lǐ cháo bīn děng jí sòng guó yǒng děng huáng mǎ guà. tíng shǎn xī lì gòng. dīng hài, chuān jūn jiǎo zéi yú dà dù hé, huò shí dá kāi, zhū zhī. jìn luò bǐng zhāng tài zǐ tài bǎo xián, zhuó zǒng bīng táng yǒu gēng tí dū. xīn mǎo, píng luó huí zhòng fù pàn. wǎ tíng huí fěi wéi lóng dé, jī tuì zhī. hé jué kāi zhōu kǎo chéng hé zé. jiǎ wǔ, miáo pèi lín xiàn shòu zhōu, zhī zhōu máo wéi yì sǐ zhī. yǐ wèi, shǎn jūn fù níng qiāng. jǐ hài, yǐ é rén qiáng zhàn zhù mù, qù cháng qīng děng dìng jiè, quàn é bīng chè huí, fǔ suí qiú nèi fù zhī hā sà kè bù lǔ tè. rén yín, guān jūn fù zī chuān, huò liú dé péi děng zhū zhī. jiǎ chén, bǎo qìng tǔ fěi píng. mìng sì chuān bù zhèng shǐ liú róng dū bàn hàn nán jūn wù. shì yuè, miǎn fú jiàn shùn chāng děng xiàn shǔ bèi rǎo é fù, jiāng xī yì níng děng zhōu xiàn shǔ bū fù zá kè.
六月丙子朔,黔军复普安、安南。丁丑,命明谊赴塔城会明绪等办分界事。戊寅,诏曾国藩、左宗棠等议减江苏常、镇,浙江杭、嘉、湖属漕粮。庚辰,以复城池功,赏李朝斌等及宋国永等黄马褂。停陕西例贡。丁亥,川军剿贼於大渡河,获石达开,诛之。晋骆秉章太子太保衔,擢总兵唐友耕提督。辛卯,平罗回众复叛。瓦亭回匪围隆德,击退之。河决开州、考城、菏泽。甲午,苗沛霖陷寿州,知州毛维翼死之。乙未,陕军复宁羌。己亥,以俄人强占住牧,趣常清等定界,劝俄兵撤回,抚绥求内附之哈萨克、布鲁特。壬寅,官军复淄川,获刘得培等诛之。甲辰,宝庆土匪平。命四川布政使刘蓉督办汉南军务。是月,免福建顺昌等县属被扰额赋,江西义宁等州县属逋赋杂课。
qiū qī yuè yǐ sì, miáo pèi lín bī lín huái, táng xùn fāng jī zhī. bǐng wǔ, lǐ hóng zhāng jūn fù wú jiāng zhèn zé. yù jūn kè zhāng gāng fěi cháo. yīng qǐ yǒu zuì, chǐ zhí. mìng liú róng wèi shǎn xī xún fǔ, zhāng jí xīn shǔ zhī. jiǎ yín, mìng lǐ hóng zhāng zàn jiān nán yáng tōng shāng dà chén. wù wǔ, qián jūn fù gǔ zhōu. xīn yǒu, yuán jiǎ sān zú yú jūn. rén xū, cì shèng bǎo zì jìn. jiǎ zǐ, guān jūn kè shā wō děng chù fěi cháo. yǔn jiāng běi cáo mǐ réng zhēng zhé sè. yǐ chǒu, mìng liú róng bìng jié zhì hú běi yuán jūn. dīng mǎo, guān jūn jī tuì láng shān miáo zhòng, méng chéng lù tōng. mìng chóng hòu wèi quán quán dà chén, bàn lǐ hé lán tōng shāng tiáo yuē. diān huí xiàn píng yí, cén yù yīng jūn fù zhī. guǐ yǒu, mìng míng yì děng huì tóng é shǐ bàn fēn jiè zhū wù. shān dōng bái lián chí jiào fěi píng. wén yù yǔ shì. niǎn fěi bī kāi fēng. shì yuè, miǎn dū yún děng fǔ tīng zhōu xiàn shǔ bèi rǎo xīn jiù é fù, bìng fèng huáng děng tīng xiàn tān dì jī qiàn zū yín.
秋七月乙巳,苗沛霖偪临淮,唐训方击之。丙午,李鸿章军复吴江、震泽。豫军克张冈匪巢。瑛棨有罪,褫职。命刘蓉为陕西巡抚,张集馨署之。甲寅,命李鸿章暂兼南洋通商大臣。戊午,黔军复古州。辛酉,袁甲三卒於军。壬戌,赐胜保自尽。甲子,官军克沙窝等处匪巢。允江北漕米仍徵折色。乙丑,命刘蓉并节制湖北援军。丁卯,官军击退狼山苗众,蒙城路通。命崇厚为全权大臣,办理荷兰通商条约。滇回陷平彝,岑毓英军复之。癸酉,命明谊等会同俄使办分界诸务。山东白莲池教匪平。文煜予释。捻匪逼开封。是月,免都匀等府厅州县属被扰新旧额赋,并凤凰等厅县滩地积欠租银。
bā yuè bǐng zǐ, chéng xué qǐ děng jūn dà pò zéi yú tài hú fēng jīng děng chù, jìn bī sū zhōu. dīng chǒu, shǎn xī cáo kè zhōng jūn kè fù shěng děng chù zéi cháo. wù yín, xī níng dí dào hé zhōu hàn huí hù dòu. hā sà kè jù jié é bīng rǎo yī lí. qù sì chuān hé shèng bì jūn yuán gān. gēng chén, wǎn jūn kè zhǎng huái wèi. xīn sì, yǐ wèi xǐ chǐ mǎ dé zhāo zhí. duō lóng ā jūn dǐ xī ān, wèi nán sù qīng. mìng chén guó ruì bāng bàn wú táng jūn wù. bǐng xū, sū jūn kè jiāng yīn. dīng hài, shù yīng qǐ xīn jiāng. dōu xìng ā qiǎn jūn yuán lín huái. jǐ chǒu, yǐ jiǎo bàn tái wān zéi fěi diào dù guāi fāng, chǐ wú hóng yuán zhí, dǎi wèn. xīn mǎo, lǐ hóng zhāng fù jiāng yīn dū jiǎo. yù chén guó ruì yuán méng chéng. diào shàn qìng bù mǎ duì yuán lín huái. xī lín qiǎn jūn yuán píng liáng. yǐ wèi, yǔn duō lóng ā qǐng, yǐ cáo kè zhōng bǔ hé zhōu zǒng bīng, bìng lìng sì hòu tí zhèn quē wù shàn qǐng jiǎn. sòng jǐng shī cuàn kāi zhōu. mìng zhāng jí xīn huì mù téng ā chóu bàn xī ān fáng shǒu. dīng yǒu, qián jūn kè tóng zǐ zéi cháo. pǔ ān xiàn, xuán fù zhī. mìng liú róng jié zhì máo zhèn shòu lǐ yún lín gè jūn. diào wū lǔ mù qí a kè sū bīng zhù yī lí jūn yù é. yǔn hā sà kè chuò tǎn chéng xí hàn jué. jǐ hài, qù lín wén chá dù tái jiǎo fěi. gēng zǐ, huí fěi xiàn píng liáng. xīn chǒu, yán jìng míng yí jūn dōng chāng. dìng hé lán huàn yuē. liú zhǎng yòu fù jǐng zhōu dū jiǎo. shì yuè, miǎn qìn zhōu děng zhōu tīng xiàn shǔ bū fù.
八月丙子,程学启等军大破贼於太湖、枫泾等处,进偪苏州。丁丑,陕西曹克忠军克附省等处贼巢。戊寅,西宁、狄道、河州汉、回互斗。哈萨克句结俄兵扰伊犁。趣四川何胜必军援甘。庚辰,皖军克长淮卫。辛巳,以畏葸褫马德昭职。多隆阿军抵西安,渭南肃清。命陈国瑞帮办吴棠军务。丙戌,苏军克江阴。丁亥,戍瑛棨新疆。都兴阿遣军援临淮。己丑,以剿办台湾贼匪调度乖方,褫吴鸿源职,逮问。辛卯,李鸿章赴江阴督剿。谕陈国瑞援蒙城。调善庆部马队援临淮。熙麟遣军援平凉。乙未,允多隆阿请,以曹克忠补河州总兵,并令嗣后提镇缺勿擅请简。宋景诗窜开州。命张集馨会穆腾阿筹办西安防守。丁酉,黔军克桐梓贼巢。普安陷,旋复之。命刘蓉节制毛震寿、李云麟各军。调乌鲁木齐、阿克苏兵助伊犁军御俄。允哈萨克绰坦承袭汗爵。己亥,趣林文察渡台剿匪。庚子,回匪陷平凉。辛丑,阎敬铭移军东昌。定荷兰换约。刘长佑赴景州督剿。是月,免沁州等州厅县属逋赋。
jiǔ yuè yǐ sì shuò, mìng mǎ dé zhāo fù qìng yáng yíng. shěn bǎo zhēn qǐ bìng, wèi liú gěi jiǎ. wù shēn, yǔn lǐ hóng zhāng diào zhī xiàn dīng rì chāng lái hù dū zhì huǒ qì. shí quán zhī xiàn lù kūn lián tuán jiǎo zéi, zhào jiā zhī. gēng xū, zhè jūn kè fù yáng. xīn hài, yuè jūn kè guǎng hǎi zhài chéng. guǐ chǒu, yù sēng gé lín qìn yǐ pào duì fù méng chéng zhù jiǎo. jiǎ yín, yuè fěi xiàn chéng gù. niǎn shǒu zhāng zǒng yú děng yóu rǔ zhōu nán cuàn. yǐ mǎo, duō lóng ā jūn fù gāo líng. bǐng chén, mù lóng ā yǐ fù zòu shī shí chǐ zhí. diào duō lóng ā wèi xī ān jiāng jūn. yǐ fù míng ā wèi jīng zhōu jiāng jūn. xīn yǒu, duō lóng ā jūn kè sū jiā gōu wèi chéng zéi cháo. jiǎ zǐ, yuè fěi xiàn huì tóng suí níng, xuán fù zhī. shǎn xī bīng tuán fù miǎn xiàn. yǐ chǒu, lǐ xiù chéng yuán wú xī, chéng xué qǐ děng jī tuì zhī. jǐ sì, sēng gé lín qìn jiǎo sòng jǐng shī gǔ fěi xī píng. jǐng shī dùn. yǐ yuán shǎn chuān jūn bài, chǐ tí dū xiāo qìng gāo zhí, liú yíng. yǐ hàn zhōng shī shì, chǐ bù zhèng shǐ máo zhèn shòu zhí. yù liú zhǎng yòu yán jìng míng bàn zhí lǔ shàn hòu. gēng wǔ, yù shǐ mǎ yuán ruì tiáo chén báo fù shuì shèn sòng yù shàn fǔ xún qín xiǎo yù sì shì, rú suǒ qǐng xíng. shì yuè, miǎn zhí lì cāng zhōu děng zhōu xiàn, shān dōng hǎi fēng děng chǎng wèi wán zào kè.
九月乙巳朔,命马德昭赴庆阳营。沈葆桢乞病,慰留给假。戊申,允李鸿章调知县丁日昌来沪督制火器。石泉知县陆堃联团剿贼,诏嘉之。庚戌,浙军克富阳。辛亥,粤军克广海寨城。癸丑,谕僧格林沁以炮队赴蒙城助剿。甲寅,粤匪陷城固。捻首张总愚等由汝州南窜。乙卯,多隆阿军复高陵。丙辰,穆隆阿以覆奏失实褫职。调多隆阿为西安将军。以富明阿为荆州将军。辛酉,多隆阿军克苏家沟、渭城贼巢。甲子,粤匪陷会同、绥宁,旋复之。陕西兵团复沔县。乙丑,李秀成援无锡,程学启等击退之。己巳,僧格林沁剿宋景诗股匪悉平。景诗遁。以援陕川军败,褫提督萧庆高职,留营。以汉中失事,褫布政使毛震寿职。谕刘长佑、阎敬铭办直、鲁善后。庚午,御史马元瑞条陈薄赋税、慎讼狱、善拊循、勤晓谕四事,如所请行。是月,免直隶沧州等州县,山东海丰等场未完灶课。
dōng shí yuè yǐ hài, yán jìng míng qǐng zhōng zhì, bù xǔ. guān jūn huò zhí dōng gǔ fěi zhū dēng fēng děng, xī zhū zhī. bǐng zǐ, niǎn shǒu zhāng zǒng yú yóu lǔ shān nán zhào nán cuàn. jǐ mǎo, táo mào lín jūn jiě fèng xiáng wéi, shí shòu mào lín gān sù tí dū. mìng dīng yōu zǒng bīng chéng lù liú yíng. chè tuì lǐ tài guó, yǐ hè dé bàn lǐ zǒng shuì wù sī. xīn sì, yuè fěi cuàn lóng shèng, zǒng bīng hú yuán chāng sǐ zhī. jiǎ shēn, yù luò bǐng zhāng fēn jūn jiǎo zhān duì, shū tōng cáng lù. yù zǔ fǎ jiào shì rù cáng chuán jiào. dīng hài, zhāo yáng yú fěi cuàn rǎo chāng tú. zhào chén gōng lì qiú jié jiǎn. qù jiǎ hóng zhào fù zhāo tōng. yǐ juān bèi mǎ pǐ shǎng zā sà kè tái jí míng zhū ěr duō ěr jì bèi zǐ xián. wù zǐ, lǐ yún lín jūn shī lì, yuè fěi xiàn shǎn xī shān yáng. zhāng zǒng yú cuàn dèng zhōu. lài cáo zhū qiú cuàn fèng xiàn liǎng dāng. gēng yín, zuǒ zōng táng jūn jī bài háng zhōu yú háng jù zéi. rén chén, lán nì xiàn zhōu zhì. guǐ sì, shàng shì fú yú qī, qí jùn zǎo wō rén lǐ hóng zǎo qǐng chù fú mí yǐ gù shèng dé. yì zhǐ:" píng chì wán hǎo yóu guān xìng zuò zhū wù, qí jùn zǎo děng qí gè zhāo xī nà huì, yǎng chéng lìng dé, yǐ duān zhì běn ér mào gōng xíng." nì qiú gǔ lóng xián jiù fǔ, shōu fù shí dài tài píng jīng dé. zēng guó quán děng jūn fù mò líng guān. bǐng shēn, guì jūn fù róng xiàn. dīng yǒu, chéng xué qǐ děng jūn gōng kè hǔ shù guān. jǐ hài, guān jūn jiǎo chāng tú fěi shī jī, yù zé yù míng huì shì. xīn chǒu, yīng guì qiān fú zhōu jiāng jūn, yǐ shěn guì fēn shǔ shān xī xún fǔ. guǐ mǎo, lǐ xiù chéng yuán sū zhōu, lǐ hè zhāng děng jūn jī bài zhī. mìng fù míng ā bāng bàn sēng gé lín qìn jūn wù. shì yuè, miǎn guǎng xī yǒng ān děng zhōu tīng xiàn bèi rǎo xīn jiù é fù.
冬十月乙亥,阎敬铭请终制,不许。官军获直、东股匪朱登峰等,悉诛之。丙子,捻首张总愚由鲁山、南召南窜。己卯,陶茂林军解凤翔围,实授茂林甘肃提督。命丁忧总兵成禄留营。撤退李泰国,以赫德办理总税务司。辛巳,粤匪窜龙胜,总兵胡元昌死之。甲申,谕骆秉章分军剿瞻对,疏通藏路。谕阻法教士入藏传教。丁亥,朝阳馀匪窜扰昌图。诏臣工力求节俭。趣贾洪诏赴昭通。以捐备马匹赏紥萨克台吉明珠尔多尔济贝子衔。戊子,李云麟军失利,粤匪陷陕西山阳。张总愚窜邓州。赖、曹诸酋窜凤县、两当。庚寅,左宗棠军击败杭州、馀杭踞贼。壬辰,蓝逆陷盩厔。癸巳,上释服逾期,祁俊藻、倭仁、李鸿藻请黜浮靡以固圣德。懿旨:“屏斥玩好游观兴作诸务,祁俊藻等其各朝夕纳诲,养成令德,以端治本而懋躬行。”逆酋古隆贤就抚,收复石埭、太平、旌德。曾国荃等军复秣陵关。丙申,桂军复容县。丁酉,程学启等军攻克浒墅关。己亥,官军剿昌图匪失机,谕责玉明讳饰。辛丑,英桂迁福州将军,以沈桂芬署山西巡抚。癸卯,李秀成援苏州,李鹤章等军击败之。命富明阿帮办僧格林沁军务。是月,免广西永安等州厅县被扰新旧额赋。
shí yī yuè bǐng wǔ, fèng tiān fěi cuàn jí lín, yù míng děng huì jiǎo. wǎn jūn fù huái yuǎn jí bèng bù. dīng wèi, sēng gé lín qìn dū zhū jūn gōng jiǎo miáo pèi lín, zhū zhī. lǐ hóng zhāng dū jūn fù sū zhōu, yuè qiú gào yún guān děng jiàng. jiā hóng zhāng tài zǐ shǎo bǎo xián, chéng xué qǐ shì zhí, bìng shǎng huáng mǎ guà. wù shēn, nì qiú yáng yǒu qīng děng yǐ gāo chún níng guó jiàn píng lì shuǐ jiàng. lǐ yún lín děng fù shān yáng. yuè jūn fù xìn yí. jǐ yǒu, liú diǎn děng jūn fù chāng huà. gēng xū, lán nì cuàn shāng nán. guǐ chǒu, zhāng zǒng yú cuàn xī chuān. jiǎ yín, sēng gé lín qìn jūn fù xià cài shòu zhōu. bǐng chén, lǐ hóng zhāng zhū gào yún guān děng, qiǎn sàn jiàng zhòng. dīng sì, lǐ hè zhāng jūn kè wú xī jīn kuì. gēng shēn, lǐ xù yí zú. qiū xiàn fěi zhāng běn gōng děng jiū zhòng kàng liáng, bǔ zhū zhī. shí shòu yán jìng míng shān dōng xún fǔ. qiān yáng huí zhòng jiàng. rén xū, guān jūn fù yǐng shàng zhèng yáng. guǐ hài, mǎ huà lóng xiàn níng xià líng zhōu. lùn píng miáo nì gōng, fù lǐ shì zhōng zhí. zēng guó quán jūn kè chún huà děng ài, jìn zhù xiào líng. bǐng yín, guān jūn kè jiā shàn zhāng jīng huì. dīng mǎo, nì huí wéi níng xià mǎn chéng. gēng wǔ, sū jūn fù píng hú. zéi mù yǐ zhà pǔ jiā shàn jiàng. shì yuè, miǎn shān dōng sì shuǐ děng zhōu xiàn zāi rǎo qián liáng, zhí lì wǔ qīng děng zhōu xiàn bèi zāi é fù. zhèn jí lín dǎ shēng wū lā zāi.
十一月丙午,奉天匪窜吉林,玉明等会剿。皖军复怀远及蚌埠。丁未,僧格林沁督诸军攻剿苗沛霖,诛之。李鸿章督军复苏州,粤酋郜云官等降。加鸿章太子少保衔,程学启世职,并赏黄马褂。戊申,逆酋杨友清等以高淳、宁国、建平、溧水降。李云麟等复山阳。粤军复信宜。己酉,刘典等军复昌化。庚戌,蓝逆窜商南。癸丑,张总愚窜淅川。甲寅,僧格林沁军复下蔡、寿州。丙辰,李鸿章诛郜云官等,遣散降众。丁巳,李鹤章军克无锡、金匮。庚申,李续宜卒。丘县匪张本功等纠众抗粮,捕诛之。实授阎敬铭山东巡抚。汧阳回众降。壬戌,官军复颍上、正阳。癸亥,马化龙陷宁夏、灵州。论平苗逆功,复李世忠职。曾国荃军克淳化等隘,进驻孝陵。丙寅,官军克嘉善张泾汇。丁卯,逆回围宁夏满城。庚午,苏军复平湖。贼目以乍浦、嘉善降。是月,免山东泗水等州县灾扰钱粮,直隶武清等州县被灾额赋。赈吉林打牲乌拉灾。
shí èr yuè dīng chǒu, tí dū jiāng zhōng yì zú yú jiāng xī jūn cì. gēng chén, sū jūn kè píng wàng. xīn sì, táng xùn fāng bà, yǐ qiáo sōng nián wèi ān huī xún fǔ. wù zǐ, yǐ táng yǒu gēng wèi yún nán tí dū, lìng fù zhāo tōng. xīn mǎo, tán tíng xiāng yán tǒng chóu huáng hé xià yóu dì shì, qǐng jùn zhī qú yǐ jiǎn zhǎng shuǐ, péi tǔ niàn yǐ wèi mín tián. yù liú zhǎng yòu yán jìng míng huì tóng chóu bàn. guǐ sì, shǎn huí yuè fěi fēn cuàn gān jìng. jiǎ wǔ, yǔn sū sōng tài cáo liáng jiǎn jià zhé zhēng. yǐ wèi, shàng yù fǔ chén diàn dà wò, cì méng gǔ wáng gōng yàn, shǎng lài yǒu chà. měi suì jiē rú zhī. fù zhāng huà, tái wān liǎng lù zéi píng. bǐng shēn, wēng tóng shū jiā ēn qiǎn shù. mìng zuǒ zōng táng tī chú zhè dōng dì dīng jī bì. chì shǎn è chuān huì jiǎo hàn nán nì fěi. shì yuè, miǎn shān dōng shǎn xī bèi rǎo zhōu xiàn xīn jiù é fù, bìng xiào yì děng tīng xiàn cāng liáng.
十二月丁丑,提督江忠义卒於江西军次。庚辰,苏军克平望。辛巳,唐训方罢,以乔松年为安徽巡抚。戊子,以唐友耕为云南提督,令赴昭通。辛卯,谭廷襄言统筹黄河下游地势,请濬支渠以减涨水,培土埝以卫民田。谕刘长佑、阎敬铭会同筹办。癸巳,陕回、粤匪纷窜甘境。甲午,允苏、松、太漕粮减价折徵。乙未,上御抚辰殿大幄,赐蒙古王公宴,赏赉有差。每岁皆如之。复彰化,台湾两路贼平。丙申,翁同书加恩遣戍。命左宗棠剔除浙东地丁积弊。饬陕、鄂、川会剿汉南逆匪。是月,免山东、陕西被扰州县新旧额赋,并孝义等厅县仓粮。
shì suì, cháo xiǎn rù gòng.
是岁,朝鲜入贡。
sān nián jiǎ zǐ chūn zhēng yuè guǐ mǎo shuò, shàng lǜ wáng dà chén qìng hè liǎng gōng huáng tài hòu, lǐ chéng, yù tài hé diàn shòu cháo. zì shì měi suì jiē rú zhī. jiǎ chén, lǐ hóng zhāng jūn jī cháng zhōu yuán zéi yú bēn niú zhèn, dà jié. bǐng wǔ, fèng xiáng huí mín qǐ fǔ, xǔ zhī. shāng nán fěi cuàn yún xī. diào hú běi shí qīng jí jūn fù shǎn. yuán shǎn chuān jūn shī lì yú qīng shí guān. gēng xū, hé nán niǎn fěi cuàn suí zhōu. guǐ chǒu, yù jūn jiǎo zhāng zǒng yú yú zhào zhuāng shān kǒu, shī lì. jǐ wèi, guān jūn fù xiū wén jí cè hēng. gēng shēn, diào zhí jìn bīng yuán níng xià. yù a lā shàn qí jìn méng mín yǔ huí fěi gōu jié. jiǎ zǐ, lǐ shì xián cuàn jì xī. bǐng yín, mìng dōu xìng ā fù suí yuǎn huì bàn fáng wù. fù míng ā fù yáng zhōu jiē bàn jūn wù. jǐ sì, zhè jūn fù hǎi níng. zhāng huà fěi shǒu dài wàn shēng fú zhū. yuè fěi cuàn shí quán hàn yīn níng shǎn. shì yuè, miǎn ān zhōu děng chù qiàn shōu bū fù.
三年甲子春正月癸卯朔,上率王大臣庆贺两宫皇太后,礼成,御太和殿受朝。自是每岁皆如之。甲辰,李鸿章军击常州援贼於奔牛镇,大捷。丙午,凤翔回民乞抚,许之。商南匪窜郧西。调湖北石清吉军赴陕。援陕川军失利於青石关。庚戌,河南捻匪窜随州。癸丑,豫军剿张总愚於赵庄山口,失利。己未,官军复修文及册亨。庚申,调直、晋兵援宁夏。谕阿拉善旗禁蒙民与回匪勾结。甲子,李世贤窜绩溪。丙寅,命都兴阿赴绥远会办防务。富明阿赴扬州接办军务。己巳,浙军复海宁。彰化匪首戴万生伏诛。粤匪窜石泉、汉阴、宁陕。是月,免安州等处歉收逋赋。
èr yuè rén shēn shuò, guān jūn fù hàn zhōng liú bà. qián jūn fù lóng lǐ. yǐ hài, yuè fěi cuàn guǎng xìn jiàn chāng. gēng chén, níng xià huí fěi fàn zhōng wèi děng chù, xī lín fēn bīng yuán zhī. rén wǔ, guǎng dōng sān shān tǔ fěi píng. guǐ wèi, yuè fěi xiàn zhèn ān, xuán fù zhī. dīng hài, duō lóng ā wéi zhōu zhì jiǔ wèi xià, qiè zé zhī. tíng shān dōng mǔ juān, cóng yán jìng míng qǐng yě. wù zǐ, guì jūn kè cāng wú děng xiàn. gēng yín, zēng guó quán děng jūn kè zhōng shān shí lěi, hé wéi jīn líng. jiǎng yì lǐ jūn fù tóng xiāng. yuè fěi bī mǐn jìng, zhāng yùn lán jūn yuán zhī. rén chén, yù jūn kè xī xiàn guāng zhōu zéi zhài. jiǎ wǔ, yuè fěi cuàn guǎng fēng yì yáng. gēng zǐ, shǎn nán fěi cuàn nèi xiāng.
二月壬申朔,官军复汉中留壩。黔军复龙里。乙亥,粤匪窜广信、建昌。庚辰,宁夏回匪犯中卫等处,熙麟分兵援之。壬午,广东三山土匪平。癸未,粤匪陷镇安,旋复之。丁亥,多隆阿围盩厔久未下,切责之。停山东亩捐,从阎敬铭请也。戊子,桂军克苍梧等县。庚寅,曾国荃等军克锺山石垒,合围金陵。蒋益澧军复桐乡。粤匪偪闽境,张运兰军援之。壬辰,豫军克息县、光州贼寨。甲午,粤匪窜广丰、弋阳。庚子,陕南匪窜内乡。
sān yuè rén yín, chéng xué qǐ děng jūn kè jiā xīng. gàn jūn fù jīn xī. jiāng nán jūn fù lì yáng. shǎn jūn kè zhōu zhì, duō lóng ā yǐ shāng cì jiǎ, mù tú shàn zàn dū jūn wù. léi zhèng wǎn děng jūn jìn jiǎo nì huí. chuān fěi lán èr shùn cuàn xún yáng. bǐng wǔ, sēng gé lín qìn tǒng quán jūn fù yù, jìn zhì xǔ zhōu. jiāng nán jūn fù guǎng dé. jiā yì fěi shǒu lín gàn chéng fú zhū. jǐ yǒu, gē dēng gōng jīn tán shòu chuàng, mìng wèi wèn. cén yù yīng děng jūn kè tā láng zhèn yuán. gēng xū, mìng duō lóng ā dū bàn shǎn gān jūn wù. rén zǐ, jiǎng yì lǐ gè jūn kè fù háng zhōu jí yú háng. jiā zuǒ zōng táng tài zǐ shǎo bǎo xián, shǎng yì lǐ huáng mǎ guà, xún yǔ shì zhí. jiǎ yín, miǎn háng jiā xīn fù gè dì qián liáng èr nián. mìng mù tú shàn bāng bàn duō lóng ā jūn wù, zàn shǔ qīn chāi dà chén. chuān jūn gōng sōng pān fěi, fù dié xī yíng chéng. dīng sì, diān jūn fù jǐng dōng yuán móu jí chǔ xióng. guǐ hài, gàn fěi cuàn fú jiàn. yǐ chǒu, nì shǒu lán dà shùn fú zhū. bǐng yín, zhè jūn fù wǔ kāng dé qīng shí mén. yù zuǒ zōng táng shōu yǎng háng zhōu nàn mín. jǐ sì, tí dū chéng xué qǐ zú yú jūn. gēng wǔ, zhāng zǒng yú cuàn zhèn píng. gān sù huí fěi mǎ sān wá xiàn chì jīn bǎo, guān jūn jiǎo píng zhī. shì yuè, miǎn guì zhōu gè fǔ tīng zhōu xiàn bèi rǎo bū fù.
三月壬寅,程学启等军克嘉兴。赣军复金谿。江南军复溧阳。陕军克盩厔,多隆阿以伤赐假,穆图善暂督军务。雷正绾等军进剿逆回。川匪蓝二顺窜洵阳。丙午,僧格林沁统全军赴豫,进至许州。江南军复广德。嘉义匪首林赣晟伏诛。己酉,戈登攻金坛受创,命慰问。岑毓英等军克他郎、镇沅。庚戌,命多隆阿督办陕、甘军务。壬子,蒋益澧各军克复杭州及馀杭。加左宗棠太子少保衔,赏益澧黄马褂,寻予世职。甲寅,免杭、嘉新复各地钱粮二年。命穆图善帮办多隆阿军务,暂署钦差大臣。川军攻松潘匪,复叠溪营城。丁巳,滇军复景东、元谋及楚雄。癸亥,赣匪窜福建。乙丑,逆首蓝大顺伏诛。丙寅,浙军复武康、德清、石门。谕左宗棠收养杭州难民。己巳,提督程学启卒於军。庚午,张总愚窜镇平。甘肃回匪马三娃陷赤金堡,官军剿平之。是月,免贵州各府厅州县被扰逋赋。
xià sì yuè xīn wèi shuò, rì yǒu shí zhī. rén shēn, bào chāo jūn fù jù róng. bǐng zǐ, mìng dōu xìng ā fù dìng biān jiē tǒng nè qīn suǒ bù gè jūn, jìn jiǎo níng líng jù fěi. dīng chǒu, lǐ shì xián děng cuàn jiāng xī. bào chāo jūn fù jīn tán. niǎn yuè gè fěi hé cuàn zǎo yáng. shǎn nán fěi cuàn hé nán, xiàn jīng zi guān. wù yín, xiāng jūn huì fù gǔ zhōu. xīn sì, hé jiǎn shào xīng fú shōu qián liáng, zhe wèi yǒng lì. jiǎ shēn, lǐ hóng zhāng dū jūn kè cháng zhōu. féng zi cái děng jūn fù dān yáng. yǐ gù cháo xiǎn wáng lǐ shì zǐ xī xí jué, mìng shì láng zào bǎo fù dū tǒng wén qiān wǎng fēng. bǐng xū, yǐ shì láng xuē huàn tōng zhèng shǐ wáng zhěng hù jié, jūn yǔ jiàng diào, bìng shēn jiè chén gōng. guān wén fù ān lù dū shī, yán shù sēn bàn shěng chéng fáng shǒu. gēng yín, duō lóng ā zú yú jūn. mìng dōu xìng ā dū bàn gān sù jūn wù, léi zhèng wǎn bāng bàn zhī. xīn mǎo, gàn jūn jiě yù shān wéi. guǐ sì, yán shù sēn yǐ guān wén hé jiàng, yǐ wú chāng shòu wèi hú běi xún fǔ, táng xùn fāng shǔ zhī. mìng yáng yuè bīn dū bàn jiāng xī wǎn nán jūn wù. xīn mǎo, sēng gé lín qìn huì chǔ jūn jiǎo yuè niǎn yú suí zhōu, dà bài zhī. dīng yǒu, yǐ jiāng fáng xià yóu sù qīng, cái tài shī chuán, bìng chí fēng jiāng zhī jìn. wù xū, yuè fěi xiàn yì yáng. shǎn nán yuè nì cuàn dé ān fǔ, sēng gé lín qìn jūn zhuī jiǎo zhī. jǐ hài, shēn jiè tǒng bīng dà chén zòu bào fěn shì. shì yuè, miǎn wǔ jìn yáng hú běn nián é fù.
夏四月辛未朔,日有食之。壬申,鲍超军复句容。丙子,命都兴阿赴定边接统讷钦所部各军,进剿宁灵踞匪。丁丑,李世贤等窜江西。鲍超军复金坛。捻、粤各匪合窜枣阳。陕南匪窜河南,陷荆子关。戊寅,湘军会复古州。辛巳,覈减绍兴浮收钱粮,著为永例。甲申,李鸿章督军克常州。冯子材等军复丹阳。以故朝鲜王李世子熙袭爵,命侍郎皂保、副都统文谦往封。丙戌,以侍郎薛焕、通政使王拯互讦,均予降调,并申诫臣工。官文赴安陆督师,严树森办省城防守。庚寅,多隆阿卒於军。命都兴阿督办甘肃军务,雷正绾帮办之。辛卯,赣军解玉山围。癸巳,严树森以官文劾降,以吴昌寿为湖北巡抚,唐训方署之。命杨岳斌督办江西、皖南军务。辛卯,僧格林沁会楚军剿粤、捻於随州,大败之。丁酉,以江防下游肃清,裁汰师船,并弛封江之禁。戊戌,粤匪陷弋阳。陕南粤逆窜德安府,僧格林沁军追剿之。己亥,申诫统兵大臣奏报粉饰。是月,免武进、阳湖本年额赋。
wǔ yuè gēng zǐ shuò, qián fěi xiàn zhǎng zhài dìng fān guǎng shùn, xuán fù zhī. jiǎ chén, yuè fěi cuàn tiān mén yīng chéng dé ān suí zhōu. yǐ sì, yuè fěi xiàn níng huà, xuán fù zhī. xī lín bìng miǎn, yǐ yáng yuè bīn wèi shǎn gān zǒng dū, dōu xìng ā shǔ zhī. dīng wèi, yǔn rì sī bā ní yà lì yuē tōng shāng, mìng xuē huàn chóng hòu chōng quán quán dà chén, tuǒ wèi bàn lǐ. yù lǐ hóng zhāng bō jìng lǚ zhù gōng jīn líng. jǐ yǒu, lǐ shì xián fàn fǔ zhōu, guān jūn jī zǒu zhī, fù yì yáng. shǎng gē dēng huáng mǎ guà huā líng, bìng tí dū zhāng fú, tài liú cháng shèng jūn, chè qiǎn wài guó bīng guān. xīn hài, guān jūn fù dōu jiāng shàng jiāng děng chéng. yuè fěi cuàn bī xī ān. guǐ chǒu, chǐ liú róng lǐ yún lín zhí, liú rèn. mìng mù tú shàn liú xī ān huì chóu fáng jiǎo. qián fěi cuàn xiù shān. wù wǔ, bào chāo qǐ jiǎ zàng qīn, zhào wèi liú. lǐ shì xián xiàn yí huáng chóng rén, nán chāng jiè yán. gēng shēn, huí fěi xiàn dí dào, xuán fù zhī. rén xū, yuè fěi cuàn huáng pō, guān wén yí jūn xiào gǎn. guǐ hài, yì zhǐ ruì cháng bǎo yún zài líng dān mào qiān xú tóng lún zhí jìn jiǎng zhì píng bǎo jiàn. yuè fěi zài xiàn jiàn níng níng huà, xuán fù zhī. dīng mǎo, léi zhèng wǎn jūn fù píng liáng. wù chén, yù jiāng lì bù fēn zhěn yù, huì jī biān fěi. mìng lǐ héng sōng liú huán gāo yǔ dān shǐ bì lēi zài shàng hǎi huàn yuē. jǐ sì, guì jūn kè guì xiàn zéi cháo, xún zhōu sù qīng.
五月庚子朔,黔匪陷长寨、定番、广顺,旋复之。甲辰,粤匪窜天门、应城、德安、随州。乙巳,粤匪陷宁化,旋复之。熙麟病免,以杨岳斌为陕甘总督,都兴阿署之。丁未,允日斯巴尼亚立约通商,命薛焕、崇厚充全权大臣,妥为办理。谕李鸿章拨劲旅助攻金陵。己酉,李世贤犯抚州,官军击走之,复弋阳。赏戈登黄马褂、花翎,并提督章服,汰留常胜军,撤遣外国兵官。辛亥,官军复都江、上江等城。粤匪窜逼西安。癸丑,褫刘蓉、李云麟职,留任。命穆图善留西安会筹防剿。黔匪窜秀山。戊午,鲍超乞假葬亲,诏慰留。李世贤陷宜黄、崇仁,南昌戒严。庚申,回匪陷狄道,旋复之。壬戌,粤匪窜黄陂,官文移军孝感。癸亥,懿旨瑞常、宝鋆、载龄、单懋谦、徐桐轮直进讲治平宝鉴。粤匪再陷建宁、宁化,旋复之。丁卯,雷正绾军复平凉。戊辰,谕疆吏不分畛域,会缉边匪。命李恒嵩、刘郇膏与丹使璧勒在上海换约。己巳,桂军克贵县贼巢,浔州肃清。
liù yuè rén shēn, shēn jiè gè bù yuàn dà chén wú dé réng qián xiè dá. guǐ yǒu, yuè fěi cuàn má chéng huáng gāng. dīng chǒu, yǔ. sū jūn fù cháng xīng. qián jūn fù pǔ ān. mǎ rú lóng cén yù yīng gè jūn jiǎo yí xī huí fěi, fù zhōng diàn wéi xī sī máo wēi yuǎn jí shí gāo jǐng děng zéi cháo. wù yín, kù chē hàn huí luàn, bàn shì dà chén wén yì huí zi jùn wáng ài mò tè sǐ zhī. ān zhì hā sà kè zhòng yú zhāi sāng nào ěr dōng nán. wù zǐ, gàn jūn kè guì xī zéi lěi. zēng guó quán jūn kè jīn líng wài chéng. xīn mǎo, yǔ. huí fěi xiàn bù gǔ ěr kù ěr lè. yù chè nè qīn děng jūn. guǐ sì, zhè jūn fù xiào fēng. wù xū, guān jūn kè fù jiāng níng, hóng xiù quán xiān zì jìn, qí zi fú zhèn dùn, huò zéi qiú hóng rén dá lǐ xiù chéng, jiāng nán píng. qiǎn chún jùn wáng yì wén zōng jǐ yán dài jì gào. shàng yì liǎng gōng hè jié. lùn gōng, jìn fēng zēng guó fān yī děng hóu zēng guó quán yī děng bó, jiā tài zǐ shǎo bǎo xián tí dū lǐ chén diǎn yī děng zǐ, shǎng huáng mǎ guà xiāo fú sì yī děng nán: jūn shǎng shuāng yǎn huā líng. àn chá shǐ liú lián jié děng shǎng shì zhí, shēng xù yǒu chà. mìng lù hóng xiù quán shī, chuán shǒu gè shěng. lùn gè lù jiǎo zéi gōng, fēng sēng gé lín qìn zi bó yàn nè mó hù wèi bèi lè, guān wén yī děng bó, lǐ hóng zhāng yī děng bó, luò bǐng zhāng yī děng qīng chē dū wèi, jūn shǎng shuāng yǎn huā líng, jiā yáng yuè bīn péng yù lín tài zǐ shǎo bǎo, bìng bào chāo jūn yī děng qīng chē dū wèi, dōu xìng ā fù míng ā féng zi cái qí dū wèi, kuí yù yún qí wèi. huí nì xiàn kā lǎ shā ěr, bàn shì dà chén yī qí lī děng jūn sǐ zhī. shì yuè, miǎn fú jiàn jiàn níng děng xiàn shǔ bèi rǎo bū fù.
六月壬申,申诫各部院大臣毋得仍前泄沓。癸酉,粤匪窜麻城、黄冈。丁丑,雨。苏军复长兴。黔军复普安。马如龙、岑毓英各军剿迤西回匪,复中甸、维西、思茅、威远及石膏井等贼巢。戊寅,库车汉、回乱,办事大臣文艺、回子郡王爱默特死之。安置哈萨克众於斋桑淖尔东南。戊子,赣军克贵溪贼垒。曾国荃军克金陵外城。辛卯,雨。回匪陷布古尔、库尔勒。谕撤讷钦等军。癸巳,浙军复孝丰。戊戌,官军克复江宁,洪秀全先自尽,其子福瑱遁,获贼酋洪仁达、李秀成,江南平。遣醇郡王诣文宗几筵代祭告。上诣两宫贺捷。论功,晋封曾国藩一等侯;曾国荃一等伯,加太子少保衔;提督李臣典一等子,赏黄马褂;萧孚泗一等男:均赏双眼花翎。按察使刘连捷等赏世职,升叙有差。命戮洪秀全尸,传首各省。论各路剿贼功,封僧格林沁子伯彦讷谟祜为贝勒,官文一等伯,李鸿章一等伯,骆秉章一等轻车都尉,均赏双眼花翎,加杨岳斌、彭玉麟太子少保,并鲍超均一等轻车都尉,都兴阿、富明阿、冯子材骑都尉,魁玉云骑尉。回逆陷喀喇沙尔,办事大臣依奇哩等均死之。是月,免福建建宁等县属被扰逋赋。
qiū qī yuè gēng zǐ, yǐ jiāng nán píng lùn gōng, jìn fēng yì zhèng wáng gōng qīn wáng zǐ zài chéng bèi lè, zài jùn bù rù bā fēn fǔ guó gōng, zài yíng bù rù bā fēn zhèn guó gōng, jiā jūn jī dà chén wén xiáng tài zǐ tài bǎo xián, bǎo yún lǐ táng jiē tài zǐ shǎo bǎo xián, jiā ēn zōng qīn jí yù qián dà chén nèi wù fǔ dà chén, yú lài lù yǒu chà. xīn chǒu, yǐ suì féng jiǎ zǐ, zhào tíng jù qíng shí rén fàn. yù:" jiāng nán xīn fù, mín shēng diāo bì, yǒu sī zhāo lái fǔ xù zhī. qí jūn wù wèi jìng zhū shěng, tǒng bīng dà chén dū fǔ děng xū jī lì jiàng shì, fèn miǎn tú xiào." é bīng rù kē bù duō kǎ lún, zhí wěi yuán jí zā sà kè. rén yín, jìn zōng shì jué luó qián zhù wài chéng. jiǎ chén, zhuī lùn fù miáo pèi lín zuì, zǒng bīng bó chóng wǔ děng shù xīn jiāng, àn chá shǐ zhāng xué chún shù jūn tái. yuè fěi cuàn jù luó tián. guì fěi xiàn guī shùn. jǐ yǒu, zhào xiū míng tài zǔ líng. cái jiāng běi lí jīn. fù liǎng huái cuó wù. gēng xū, shí shòu shěn guì fēn shān xī xún fǔ. yǐ zhèng dūn jǐn wèi hé dōng hé dào zǒng dū. xīn hài, dān guó huàn yuē chéng. rén zǐ, hóng rén dá lǐ xiù chéng fú zhū. wāng hǎi yáng cuàn jù xǔ wān. guǐ chǒu, hóng fú zhèn rù hú zhōu. yán chá gù yuán huí fěi fù pàn, běi cuàn níng líng, rǎo zhōng wèi jìng yuǎn, sā huí jù jié xiàn xún huà tīng, tǔ lǔ fān shǔ tuō kè xùn hàn huí yì biàn luàn. jiǎ yín, hù bù shì láng wú tíng dòng yán jīn líng gào jié, qǐng yì jiā jìng jù, jiā nà zhī. dīng sì, yǐ guǎng xī dào gěng, zhǐ yuè nán rù gòng. qí tái hàn huí zuò luàn, gǔ chéng wū lǔ mù qí tóng shí bù jìng. wén guāng děng jūn jìn yuán kù chē, shī lì, fù yú wū shā tǎ kè lā, sǐ zhī. gēng shēn, dí hé huí fěi jié sā huí rǎo hé zhōu. gàn jūn fù chóng rén dōng xiāng. xīn yǒu, fù jīn xī. rén xū, qí jùn zǎo yīn bìng qǐ xiū, mìng réng yǐ dà xué shì xián zhí hóng dé diàn. guān jūn huò chāng tú dào fěi liú fā hǎo děng, zhū zhī. guǐ hài, fù zhèng qīn wáng yí qīn wáng xí jué. lù yǐ gù zhū chén gōng, yǔ hú lín yì yī děng qīng chē dū wèi, lǐ xù bīn èr děng qīng chē dū wèi, tǎ qí bù zhāng guó liáng jiāng zhōng yuán chéng xué qǐ sān děng qīng chē dū wèi, jiā shǎng jiāng zhōng jì luó zé nán duō lóng ā céng guó huá yī yún qí wèi. gàn jūn fù yí huáng, jiǎ zǐ, kè xǔ wān. yǐ chǒu, sēng gé lín qìn bài zéi má chéng. zēng guó quán qǐ bìng, wēn yù zhǐ zhī. lǐ chén diǎn yǐ shāng zú yú jūn. shì yuè, miǎn jiāng sū ān huī gè shǔ bèi rǎo bū fù.
秋七月庚子,以江南平论功,晋封议政王恭亲王子载澂贝勒,载濬不入八分辅国公,载滢不入八分镇国公,加军机大臣文祥太子太保衔,宝鋆、李棠阶太子少保衔,加恩宗亲及御前大臣、内务府大臣,馀赉录有差。辛丑,以岁逢甲子,诏停句情实人犯。谕:“江南新复,民生彫敝,有司招徕抚恤之。其军务未靖诸省,统兵大臣、督抚等须激厉将士,奋勉图效。”俄兵入科布多卡伦,执委员及紥萨克。壬寅,禁宗室、觉罗潜住外城。甲辰,追论附苗沛霖罪,总兵博崇武等戍新疆,按察使张学醇戍军台。粤匪窜踞罗田。桂匪陷归顺。己酉,诏修明太祖陵。裁江北釐金。复两淮鹾务。庚戌,实授沈桂芬山西巡抚。以郑敦谨为河东河道总督。辛亥,丹国换约成。壬子,洪仁达、李秀成伏诛。汪海洋窜踞许湾。癸丑,洪福瑱入湖州。盐茶、固原回匪复叛,北窜宁灵,扰中卫、靖远,撒回句结陷循化厅,吐鲁番属托克逊汉、回亦变乱。甲寅,户部侍郎吴廷栋言金陵告捷,请益加敬惧,嘉纳之。丁巳,以广西道梗,止越南入贡。奇台汉、回作乱,古城、乌鲁木齐同时不靖。文光等军进援库车,失利,覆於乌沙塔克拉,死之。庚申,狄、河回匪结撒回扰河州。赣军复崇仁、东乡。辛酉,复金谿。壬戌,祁俊藻因病乞休,命仍以大学士衔直弘德殿。官军获昌图盗匪刘发好等,诛之。癸亥,复郑亲王、怡亲王袭爵。录已故诸臣功,予胡林翼一等轻车都尉,李续宾二等轻车都尉,塔齐布、张国樑、江忠源、程学启三等轻车都尉,加赏江忠济、罗泽南、多隆阿、曾国华一云骑尉。赣军复宜黄,甲子,克许湾。乙丑,僧格林沁败贼麻城。曾国荃乞病,温谕止之。李臣典以伤卒於军。是月,免江苏、安徽各属被扰逋赋。
bā yuè jǐ sì shuò, dìng zhū wáng wèi cì, zhe wèi lìng. gàn jūn fù nán fēng, gēng wǔ, wū lǔ mù qí cān jiāng fǎn, tí dū yè pǔ chōng é sǐ zhī. yī lí wēi jí, diào tǎ ěr bā hā tái kā ěr kā méng bīng yuán zhī. yù liú róng zhuān bàn shǎn xī jūn wù, mù tú shàn tǒng suǒ bù fù gān, yǔ léi zhèng wǎn chóu bàn jūn wù. qù yáng yuè bīn jí fù shǎn gān rèn. xīn wèi, yù zhāng jí xīn fù gù yuán yán chá bàn fǔ huí shì yí. guǐ yǒu, sū zhè guān jūn huì kè hú zhōu jí ān jí. yǐ hài, gàn jūn fù xīn chéng, chén bǐng wén jiàng. xīn sì, guān jūn fù guǎng dé. shǎng guō sōng lín shì zhí, yáng dǐng xūn zhōu shèng bō huáng mǎ guà. guì xiàn fěi píng. zhuó liú míng chuán wèi zhí lì tí dū. rén wǔ, huí fěi xiàn gǔ chéng hàn chéng. guǐ wèi, léi zhèng wǎn jūn kè zhāng jiā chuān zéi cháo. jiǎ shēn, sēng gé lín qìn jiǎo luó shān cuàn zéi shī lì, dū tǒng shū tōng é děng sǐ zhī. dīng hài, yún nán xún fǔ jiǎ hóng zhào yǐ jí bìng guī bì, chǐ zhí. jǐ chǒu, diào tǔ xiè tú hàn chē chén hàn méng bīng fù wū lǔ mù qí děng chù zhù jiǎo. rén chén, zhè jūn zhuī zéi yú chāng huà chún ān, qín zéi qiú huáng wén jīn děng zhū zhī. yǐ lín hóng nián wèi yún nán xún fǔ. guǐ sì, zhào xīn jiāng gè lù dà chén fēn bié jiǎo fǔ. yǐ huí jùn wáng bó xī ěr lián luò gè chéng shā zéi, jiā jiǎng zhī. kù ěr kā lǎ wū sū děng chù huí fěi luàn, guān jūn shī lì. jiǎ wǔ, mìng lín xīng bàn wū lǐ yǎ sū tái lì jiè shì yí. yǐ wèi, sēng gé lín qìn jiǎo zéi shī lì, zǒng bīng bā yáng ā děng sǐ zhī. bǐng shēn, léi zhèng wǎn gōng lián huā chéng bù lì, huí fěi fù xiàn gù yuán. dīng yǒu, hé dí huí fěi cuàn fàn lán zhōu jí jīn xiàn.
八月己巳朔,定诸王位次,著为令。赣军复南丰,庚午,乌鲁木齐参将反,提督业普冲额死之。伊犁危急,调塔尔巴哈台喀尔喀蒙兵援之。谕刘蓉专办陕西军务,穆图善统所部赴甘,与雷正绾筹办军务。趣杨岳斌即赴陕甘任。辛未,谕张集馨赴固原、盐茶办抚回事宜。癸酉,苏、浙官军会克湖州及安吉。乙亥,赣军复新城,陈炳文降。辛巳,官军复广德。赏郭松林世职,杨鼎勋、周盛波黄马褂。贵县匪平。擢刘铭传为直隶提督。壬午,回匪陷古城汉城。癸未,雷正绾军克张家川贼巢。甲申,僧格林沁剿罗山窜贼失利,都统舒通额等死之。丁亥,云南巡抚贾洪诏以藉病规避,褫职。己丑,调土谢图汗、车臣汗蒙兵赴乌鲁木齐等处助剿。壬辰,浙军追贼於昌化、淳安,擒贼酋黄文金等诛之。以林鸿年为云南巡抚。癸巳,诏新疆各路大臣分别剿抚。以回郡王伯锡尔联络各城杀贼,嘉奖之。库尔喀喇乌苏等处回匪乱,官军失利。甲午,命麟兴办乌里雅苏台立界事宜。乙未,僧格林沁剿贼失利,总兵巴扬阿等死之。丙申,雷正绾攻莲花城不利,回匪复陷固原。丁酉,河、狄回匪窜犯兰州及金县。
jiǔ yuè jǐ hài shuò, liú míng chuán gè jūn jī bài níng guó děng chù cuàn fěi. gēng zǐ, gàn jūn fù yú dōu. yǐ lǐ yún lín qǐ bìng guī bì, chǐ zhí, chè suǒ tǒng lǒng jūn. rén yín, zēng guó quán yǐ jí qǐ miǎn, yǔn zhī. mìng mǎ xīn yí wèi zhè jiāng xún fǔ, liú bàn ān qìng fáng shǒu shì yí. guǐ mǎo, mìng mù tú shàn bāng bàn dōu xìng ā jūn wù. jiǎ chén, yáng yuè bīn qǐ bìng, wēn yù zhǐ zhī. lǐ shì xián fàn nán ān, guān jūn jī zǒu zhī. yǐ sì, huí fěi xiàn yè ěr qiāng, shǔ cān zàn kuí dòng sǐ zhī, kā shí gá ěr yīng jí shā ěr wǔ biàn tóng pàn. jǐ yǒu, xī níng huí zhòng jiàng. gēng xū, zhāng jiā chuān huí fěi fàn qìng yáng. xīn hài, gàn zéi cuàn nán xióng. rén zǐ, yuè fěi xiàn kāi huà, cuàn jiāng xī. huáng má fěi cuàn shāng chéng. yǐ mǎo, rì sī bā ní yà huàn yuē. bǐng chén, yù nèi wù fǔ lì qiú zǔn jié. mìng zhá kè tōng ā shǔ hā mì dà chén. dīng sì, xī níng huí fěi fù pàn. wù wǔ, yuè fěi cài dé róng děng cuàn xiàn jiē zhōu. gēng shēn, zhào xiū qū fù shèng miào jí gè shěng xué gōng. xīn yǒu, xiū zhè jiāng hǎi táng. jiǎ zǐ, niǎn fěi cuàn qí shuǐ, è jūn shī lì, zǒng bīng shí qīng jí sǐ zhī. yǐ chǒu, é bīng lán rù a ěr tài nào ěr. dīng mǎo, shěn guì fēn qǐng chóu fèi yí tún yǐ xù qí mín.
九月己亥朔,刘铭传各军击败宁国等处窜匪。庚子,赣军复雩都。以李云麟乞病规避,褫职,撤所统陇军。壬寅,曾国荃以疾乞免,允之。命马新贻为浙江巡抚,留办安庆防守事宜。癸卯,命穆图善帮办都兴阿军务。甲辰,杨岳斌乞病,温谕止之。李世贤犯南安,官军击走之。乙巳,回匪陷叶尔羌,署参赞奎栋死之,喀什噶尔、英吉沙尔武弁同叛。己酉,西宁回众降。庚戌,张家川回匪犯庆阳。辛亥,赣贼窜南雄。壬子,粤匪陷开化,窜江西。黄、麻匪窜商城。乙卯,日斯巴尼亚换约。丙辰,谕内务府力求撙节。命札克通阿署哈密大臣。丁巳,西宁回匪复叛。戊午,粤匪蔡得荣等窜陷阶州。庚申,诏修曲阜圣庙及各省学宫。辛酉,修浙江海塘。甲子,捻匪窜蕲水,鄂军失利,总兵石清吉死之。乙丑,俄兵阑入阿尔泰淖尔。丁卯,沈桂芬请筹费移屯以恤旗民。
dōng shí yuè wù chén shuò, yǔn yáng yuè bīn huí jí xǐng qīn, bìng mù yǒng fù gān. mìng xíng bù shàng shū mián sēn hù bù shì láng wú tíng dòng wǎng zhì chá hā ěr yù. jǐ sì, gǎi wū lǔ mù qí tí dū wén xiáng míng wéi wén qí. xīn wèi, chǐ jiāng jūn cháng qīng zhí, mìng míng xù dài zhī, yǐ lián jié wèi cān zàn dà chén. mìng wǔ lóng ā tǒng yuán jiù wū lǔ mù qí gè jūn, jié zhì lǐng duì dà chén yǐ xià. rén shēn, bào chāo jūn jī zéi dà jié, shǎng shuāng yǎn huā líng. xí bǎo tián jūn huò zéi qiú hóng rén gān děng. wǎn nán běi sù qīng. yǐ hài, huí fěi xiàn wū lǔ mù qí mǎn chéng jí suí lái, dū tǒng píng ruì děng sǐ zhī. hā mì hàn huí luàn. mìng bǎo héng shǔ wū lǔ mù qí dū tǒng, lǐ hóng zhāng shǔ liǎng jiāng zǒng dū, wú táng shǔ jiāng sū xún fǔ, fù míng ā shǔ cáo yùn zǒng dū. wù yín, huò hóng fú zhèn yú shí chéng, zhū zhī. shǎng zhěn bǎo zhēn yī děng qīng chē dū wèi. fēng bào chāo yī děng zǐ. lùn huī fù quán zhè gōng, fēng zuǒ zōng táng yī děng bó, shǎng jiǎng yì lǐ qí dū wèi. yuè fěi xiàn ruì jīn, xuán fù zhī. gēng chén, yuè fěi xiàn zhāng zhōu lóng yán nán jìng wǔ píng, àn chá shǐ zhāng yùn lán děng sǐ zhī. liú róng fēn jūn shǒu bīn zhōu děng chù. yǐ yǒu, míng yì yǔ é shǐ huàn fēn jiè yuē, kē bù duō chéng kǎ wài méng gǔ, a ěr tài nào ěr wū liáng hǎi jūn shǔ é. gěi bào chāo jiǎ, suǒ bù sòng guó yǒng děng jūn yuán mǐn, guī zuǒ zōng táng jié zhì. dīng hài, léi zhèng wǎn jūn kè lián huā chéng, shǎng cáo kè zhōng huáng mǎ guà. sēng gé lín qìn jiǎo zéi dà jié, shǎng guō bǎo chāng děng huáng mǎ guà, zéi shǒu mǎ róng hé yǐ zhòng jiàng. jǐ chǒu, sì chuān yuán jūn fù rén huái. gēng yín, yuè fěi xiàn píng hé. xīn mǎo, xiàn jiā yìng dà bù. bǐng yín, yù zēng guó fān réng zhù jīn líng, lǐ hóng zhāng děng huí běn rèn. shì yuè, miǎn hé nán xìn yáng děng chù bèi rǎo é fù, zhè jiāng xī ān děng xiàn bū fù.
冬十月戊辰朔,允杨岳斌回籍省亲,并募勇赴甘。命刑部尚书绵森、户部侍郎吴廷栋往治察哈尔狱。己巳,改乌鲁木齐提督文祥名为文祺。辛未,褫将军常清职,命明绪代之,以联捷为参赞大臣。命武隆阿统援救乌鲁木齐各军,节制领队大臣以下。壬申,鲍超军击贼大捷,赏双眼花翎。席宝田军获贼酋洪仁玕等。皖南北肃清。乙亥,回匪陷乌鲁木齐满城及绥来,都统平瑞等死之。哈密汉、回乱。命保恒署乌鲁木齐都统,李鸿章署两江总督,吴棠署江苏巡抚,富明阿署漕运总督。戊寅,获洪福瑱於石城,诛之。赏枕葆桢一等轻车都尉。封鲍超一等子。论恢复全浙功,封左宗棠一等伯,赏蒋益澧骑都尉。粤匪陷瑞金,旋复之。庚辰,粤匪陷漳州、龙岩、南靖、武平,按察使张运兰等死之。刘蓉分军守邠州等处。乙酉,明谊与俄使换分界约,科布多城卡外蒙古,阿尔泰淖尔乌梁海均属俄。给鲍超假,所部宋国永等军援闽,归左宗棠节制。丁亥,雷正绾军克莲花城,赏曹克忠黄马褂。僧格林沁剿贼大捷,赏郭宝昌等黄马褂,贼首马融和以众降。己丑,四川援军复仁怀。庚寅,粤匪陷平和。辛卯,陷嘉应、大埔。丙寅,谕曾国藩仍驻金陵,李鸿章等回本任。是月,免河南信阳等处被扰额赋,浙江西安等县逋赋。
shí yī yuè jǐ hài, huō jiāng níng suǒ shǔ liáng fù sān nián. rén yín, huí fěi xiàn hé zhōu. guǐ mǎo, zhù pú zhōu jīn dī. yǐ sì, wén qí bó xī ěr jiǎo píng hā mì huí. jǐ yǒu, miǎn jiāng sū lì nián zhōu xiàn tān péi yín liǎng, yǒng jìn pài tān míng mù. rén zǐ, shěn bǎo zhēn qǐng chì yuán mǐn, jiān fáng zéi huí cuàn. jiǎ yín, yuè jūn fù wǔ píng, mìng mǐn zhè gàn jūn huì jiǎo, wú zòng rù hǎi. huí fěi xiàn a kè sū wū shí, bàn shì dà chén fù zhū lī wén xìng děng sǐ zhī. guǐ hài, sēng gé lín qìn jī xiāng zǎo cuàn fěi bù lì, fā niǎn gè fěi suì cuàn dèng zhōu. jiǎ zǐ, yù chì liú lián jié liú míng chuán gè jūn qián jìn, guī sēng gé lín qìn diào qiǎn. yǐ chǒu, léi zhèng wǎn děng jūn jiǎo bài gù yuán huí fěi. bǐng yín, wén qí děng jiǎo bā lǐ kūn huí fěi, píng zhī. huí fěi xiàn kù ěr kā lǎ wū sū, yī lí jiè yán. dīng mǎo, mǎn qìng yán wāng qū jié bù zú, qǐng shǎng qīng ráo wāng qū nuò men hǎn míng hào, xié lǐ xī zàng shāng shàng shì wù, yǔn zhī. shì yuè, miǎn jiāng sū shàng yuán děng xiàn bèi rǎo bū fù.
十一月己亥,豁江宁所属粮赋三年。壬寅,回匪陷河州。癸卯,筑濮州金隄。乙巳,文祺、伯锡尔剿平哈密回。己酉,免江苏历年州县摊赔银两,永禁派摊名目。壬子,沈葆桢请饬援闽,兼防贼回窜。甲寅,粤军复武平,命闽、浙、赣军会剿,毋纵入海。回匪陷阿克苏、乌什,办事大臣富珠哩、文兴等死之。癸亥,僧格林沁击襄、枣窜匪不利,发、捻各匪遂窜邓州。甲子,谕饬刘连捷、刘铭传各军前进,归僧格林沁调遣。乙丑,雷正绾等军剿败固原回匪。丙寅,文祺等剿巴里坤回匪,平之。回匪陷库尔喀喇乌苏,伊犁戒严。丁卯,满庆言汪曲结布卒,请赏青饶汪曲诺们罕名号,协理西藏商上事务,允之。是月,免江苏上元等县被扰逋赋。
shí èr yuè wù chén shuò, mǐn jūn jiǎo zhāng zhōu fěi shī lì, lín wén chá děng sǐ zhī. jǐ sì, mìng wú táng réng jiān guǎn jiāng běi shì wù. gēng wǔ, zhào qìng kè fěi píng. dōu xìng ā děng jūn kè qīng shuǐ bǎo. jiǎ xū, tíng hé nán lì gòng zǎo shí. zhù zhè jiāng hǎi táng. yǐ hài, huí fěi xiàn jīn xiàn. cáo kè zhōng jūn kè yán guān. wù yín, yī lí guān jūn bài jī, lǐng duì dà chén tuō kè tuō nài děng sǐ zhī. yǔn míng xù qǐng jiè é bīng zhù jiǎo. jǐ mǎo, jì mù sà guān jūn shī lì. gēng chén, yǔ zhū jì yì mín bāo lì shēn děng yōu xù. yǔn wú táng qǐng, shì xíng hé yùn. yǐ yǒu, táo mào lín jūn fù jīn xiàn. bǐng xū, shù lǐ yuán dù jūn tái. jǐ chǒu, sēng gé lín qìn yí jūn bǎo fēng jiǎo zéi, shèng zhī. jiǎ wǔ, guān jūn jiǎo huí fěi dà jié, yī lí jiě wéi, shǎng míng xù huáng mǎ guà. shì yuè, miǎn zhè jiāng ruì ān bèi rǎo bū fù, jiāng sū tài cāng děng zhōu tīng xiàn, huái ān děng wèi bèi rǎo zāi fù.
十二月戊辰朔,闽军剿漳州匪失利,林文察等死之。己巳,命吴棠仍兼管江北事务。庚午,肇庆客匪平。都兴阿等军克清水堡。甲戌,停河南例贡枣实。筑浙江海塘。乙亥,回匪陷金县。曹克忠军克盐关。戊寅,伊犁官军败绩,领队大臣托克托奈等死之。允明绪请借俄兵助剿。己卯,济木萨官军失利。庚辰,予诸暨义民包立身等优恤。允吴棠请,试行河运。乙酉,陶茂林军复金县。丙戌,戍李元度军台。己丑,僧格林沁移军宝丰剿贼,胜之。甲午,官军剿回匪大捷,伊犁解围,赏明绪黄马褂。是月,免浙江瑞安被扰逋赋,江苏太仓等州厅县,淮安等卫被扰灾赋。
shì suì, cháo xiǎn liú qiú rù gòng.
是岁,朝鲜、琉球入贡。
sì nián yǐ chǒu chūn zhēng yuè dīng yǒu shuò, guān jūn kè jìng níng zéi cháo. huí fěi xiàn gǔ chéng hàn chéng. gēng zǐ, bā yàn dài chéng bèi wéi, guān jūn bù lì. shì chén fú ēn lè bīn, mìng xiāng bàn yī lí bīng xiǎng shì. rén yín, cóng zēng guó fān qǐng, diào liú míng chuán jūn fù mǐn, bào chāo mù chuān jūn fù gān. zhuī yǔ sǐ shì dào yuán hé guì zhēn zhī zhōu liú téng hóng yóu jī bì jīn kē shì. jiǎ chén, wū lǔ mù qí tí dū wén qí zú yú bā lǐ kūn. huí fěi xiàn mù lěi děng chù. dīng wèi, zhāng jí xīn yǐ zuì chǐ zhí. fù yǐ gé tí dū mǎ dé zhāo yuán guān. píng gù huí fěi cuàn rǎo líng tái jí qiān yáng lǒng zhōu. wù shēn, mìng bó xī ěr shǔ hā mì bāng bàn dà chén. xīn hài, tái wān huì fěi píng. jiǎ yín, yuè fěi xiàn yǒng dìng yún xiāo. bǐng chén, fù shè huái yáng hé wù bīng bèi dào, gǎi shè xú hǎi hé wù bīng bèi dào. dīng sì, yuè niǎn bìng cuàn lǔ shān, hù jūn tǒng lǐng héng líng děng sǐ zhī. guǐ hài, huí fěi xiàn jì mù sà. jiǎ zǐ, qián fěi xiàn dìng fān, xuán fù zhī, yòu xiàn qián xī. yǐ chǒu, huí fěi cuàn yǒng chāng.
四年乙丑春正月丁酉朔,官军克静宁贼巢。回匪陷古城汉城。庚子,巴彦岱城被围,官军不利。释陈孚恩、乐斌,命襄办伊犁兵饟事。壬寅,从曾国藩请,调刘铭传军赴闽,鲍超募川军赴甘。追予死事道员何桂珍、知州刘腾鸿、游击毕金科谥。甲辰,乌鲁木齐提督文祺卒于巴里坤。回匪陷木垒等处。丁未,张集馨以罪褫职。复已革提督马德昭原官。平、固回匪窜扰灵台及汧阳、陇州。戊申,命伯锡尔署哈密帮办大臣。辛亥,台湾会匪平。甲寅,粤匪陷永定、云霄。丙辰,复设淮扬河务兵备道,改设徐海河务兵备道。丁巳,粤、捻并窜鲁山,护军统领恒龄等死之。癸亥,回匪陷济木萨。甲子,黔匪陷定番,旋复之,又陷黔西。乙丑,回匪窜永昌。
èr yuè xīn wèi, yǐ méng bīng yuán gǔ chéng, zhàn bù lì, yù chè yǐ diào gè bīng jūn huí qí. rén shēn, shǎn jūn bài huí fěi yú lǐ quán, mìng hú zhōng hé zǒng tǒng jìn jiǎo. wù yín, yǐ yún nán lín ān guān shēn bù fù huí nì, yù jiā zhī. jǐ mǎo, yǔn shěn bǎo zhēn jiǎ guī xǐng. guǐ wèi, yǐ zhí lì zhū shěng léi báo zāi yì, zhào xiū shěng. léi zhèng wǎn jūn fù kè gù yuán děng chù. guì zhōu cān jiāng cáo yuán xìng móu nì, fú zhū. jiǎ shēn, cháng yáng tǔ fěi píng. bǐng xū, fù yǒng dìng lóng yán. wǔ lóng é děng jūn yuán bā yàn dài chéng, shī lì. jǐ chǒu, qián xī fěi xiàn dà dìng. miáo fěi xiàn tiān zhù gǔ zhōu. yǐ mǎ rú lóng cén yù yīng sù qīng qǔ jìng xún diān, qín zhǎn nì shǒu mǎ lián shēng děng, jiǎng xù yǒu chà. guǐ sì, fú jiàn guān jūn jiǎo lǐ shì xián wāng hǎi yáng gè gǔ yú gǔ tián zhāng zhōu, dà jié.
二月辛未,以蒙兵援古城,战不利,谕撤已调各兵均回旗。壬申,陕军败回匪於醴泉,命胡中和总统进剿。戊寅,以云南临安官绅不附回逆,谕嘉之。己卯,允沈葆桢假归省。癸未,以直隶诸省雷雹灾异,诏修省。雷正绾军复克固原等处。贵州参将曹元兴谋逆,伏诛。甲申,长阳土匪平。丙戌,复永定、龙岩。武隆额等军援巴彦岱城,失利。己丑,黔西匪陷大定。苗匪陷天柱、古州。以马如龙、岑毓英肃清曲靖、寻甸,擒斩逆首马联升等,奖叙有差。癸巳,福建官军剿李世贤、汪海洋各股於古田、漳州,大捷。
sān yuè dīng yǒu, yǐ tián xìng shù wán shì jūn wù, cǎn shā jiào mín, qiǎn shù xīn jiāng. xīn chǒu, táo mào lín jiǎo píng guō jiā yì děng chù huí fěi. yù sēng gé lín qìn" zhù jūn zhǐ huī diào dù, wù qīng lín qián dí, zhì dǎo wēi jī". rén yín, gōng qīn wáng bà jūn jī, chè yì zhèng. mìng wén xiáng děng bàn zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén shì yí. yuè fěi xiàn zhào ān, zhī xiàn zhào rén chéng sǐ zhī. guǐ mǎo, liáng zhōu huí zhòng pàn, jiǎo píng zhī. yǔn yīng fǎ zài jiāng níng tōng shāng. mìng bào chāo chóu bèi xī zhēng, zhǔn zhuān zòu. dūn qīn wáng yán gōng qīn wáng bèi cān bù shí, xià wáng gōng dà xué shì děng xiáng yì yǐ wén. yǐ sì, tǎ chéng huí luàn. xī lín qǐ bìng, bà zhī, mìng fù yī lí, yóu míng xù diào qiǎn. tí dū tán shèng dá yǐ kè kòu yǒng liáng chǐ zhí, réng mìng fù bào chāo jūn. yǐ wǔ lóng é shǔ tǎ ěr bā hā tái cān zàn dà chén. dīng wèi, bā lǐ kūn lǐng duì dà chén sè pǔ shī xīn yǐ bīng yuán gǔ chéng, yù zéi, shī lì, sǐ zhī. jǐ yǒu, mǐn jūn bài tīng zhōu lián chéng jù zéi. gēng xū, gān jūn jī tuì gǔ làng píng fān huí fěi. xīn hài, cóng wáng dà chén qǐng, mìng gōng qīn wáng réng zài nèi tíng xíng zǒu, bìng guǎn zǒng lǐ gè guó shì wù yá mén. bǐng chén, yù guān wén jiǎn tài bīng yǒng. jǐ wèi, mìng yáng yuè bīn fù gān. shěn bǎo zhēn dīng mǔ yōu, zhào duó qíng shǔ jiāng xī xún fǔ. xīn yǒu, xī níng huí fěi fù pàn, xiàn dà tōng. rén xū, guì jūn fù yǒng chún. guǐ hài, mìng máo chǎng xī huí jīng. shì chūn, miǎn zhí sū wǎn gàn zāi rǎo zhū chù é fù jí bū kè.
三月丁酉,以田兴恕玩视军务,惨杀教民,遣戍新疆。辛丑,陶茂林剿平郭家驿等处回匪。谕僧格林沁“驻军指挥调度,勿轻临前敌,致蹈危机”。壬寅,恭亲王罢军机,撤议政。命文祥等办总理各国事务衙门事宜。粤匪陷诏安,知县赵人成死之。癸卯,凉州回众叛,剿平之。允英、法在江宁通商。命鲍超筹备西征,准专奏。惇亲王言恭亲王被参不实,下王公、大学士等详议以闻。乙巳,塔城回乱。锡霖乞病,罢之,命赴伊犁,由明绪调遣。提督谭胜达以剋扣勇粮褫职,仍命赴鲍超军。以武隆额署塔尔巴哈台参赞大臣。丁未,巴里坤领队大臣色普诗新以兵援古城,遇贼,失利,死之。己酉,闽军败汀州、连城踞贼。庚戌,甘军击退古浪、平番回匪。辛亥,从王大臣请,命恭亲王仍在内廷行走,并管总理各国事务衙门。丙辰,谕官文简汰兵、勇。己未,命杨岳斌赴甘。沈葆桢丁母忧,诏夺情署江西巡抚。辛酉,西宁回匪复叛,陷大通。壬戌,桂军复永淳。癸亥,命毛昶熙回京。是春,免直、苏、皖、赣灾扰诸处额赋及逋课。
xià sì yuè yǐ chǒu shuò, jìn rè hé wéi chǎng kěn hóng chūn nèi dì. sù zhōu huí fěi jù jiā yù guān, wéi zhōu chéng, fǔ yí huí fěi yì qǐ. dīng mǎo, péng yù lín shū cí cáo dū, qǐng zhuān bàn shuǐ shī, yǔn zhī. liú wú táng cáo yùn zǒng dū rèn, bàn qīng huái fáng wù. jǐ sì, guān jūn fù yán chá tīng, miǎn yǐ gé tí dū chéng ruì zuì. gēng wǔ, huí fěi xiàn gǔ chéng, lǐng duì dà chén huì qìng děng sǐ zhī. yǐ hài, tái wān sù qīng. dīng chǒu, qián jūn fù yù píng tiān zhù. mìng gōng qīn wáng réng zhí jūn jī, wú fù yì zhèng. gān zhōu huí fěi xiàn yǒng gù bǎo. rén wǔ, yuè fěi zài xiàn shù sù. tíng jūn shí bā yíng bù yuán xī zhēng, kuì yú jīn kǒu. zhǐ bào chāo xī zhēng, mìng zhāo jí kuì yǒng fù mǐn jiǎo zéi. yǐ yǒu, níng xià guān jūn jiǎo zéi dà jié. bǐng xū, yuè niǎn bìng huí cuàn yǎn jì, mìng liú míng chuán fù zhí lì shè fáng. jǐ chǒu, cì chóng qǐ děng èr bǎi liù shí wǔ rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. rén chén, yǐ shān dōng zéi shì màn yán, mìng zēng guó fān chū shěng dū shī, huì sēng gé lín qìn jūn nán běi hé jī. guǐ sì, sēng gé lín qìn jiǎo zéi yú hé zé nán wú jiā diàn, shī lì, yǔ nèi gé xué shì quán shùn zǒng bīng hé jiàn áo děng jūn sǐ zhī. shì wén, chuò cháo sān rì, tè yǔ pèi xiǎng tài miào. mìng zēng guó fān dū shī jiǎo zéi, lǐ hóng zhāng shǔ liǎng jiāng zǒng dū.
夏四月乙丑朔,禁热河围场垦红椿内地。肃州回匪踞嘉峪关,围州城,抚彝回匪亦起。丁卯,彭玉麟疏辞漕督,请专办水师,允之。留吴棠漕运总督任,办清、淮防务。己巳,官军复盐茶厅,免已革提督成瑞罪。庚午,回匪陷古城,领队大臣惠庆等死之。乙亥,台湾肃清。丁丑,黔军复玉屏、天柱。命恭亲王仍直军机,毋复议政。甘州回匪陷永固堡。壬午,粤匪再陷沭、宿。霆军十八营不原西征,溃於金口。止鲍超西征,命招集溃勇赴闽剿贼。乙酉,宁夏官军剿贼大捷。丙戌,粤、捻并回窜兖、济,命刘铭传赴直隶设防。己丑,赐崇绮等二百六十五人进士及第出身有差。壬辰,以山东贼势蔓延,命曾国藩出省督师,会僧格林沁军南北合击。癸巳,僧格林沁剿贼於菏泽南吴家店,失利,与内阁学士全顺、总兵何建鳌等均死之。事闻,辍朝三日,特予配飨太庙。命曾国藩督师剿贼,李鸿章署两江总督。
wǔ yuè yǐ wèi shuò, yù chéng lù jìn jiǎo sù zhōu jù fěi. tíng yíng pàn yǒng yóu jiāng xī cuàn fú jiàn. yuè niǎn bìng cuàn kāi zhōu dōng míng. bǐng shēn, táo mào lín jūn kuì, huí fěi wéi ān dìng, lán zhōu jiè yán. wù xū, mìng zēng guó fān jié zhì zhí yù lǔ sān xǐng jūn fáng. gān sù kuì yǒng cuàn rǎo shǎn xī. yǐ sì, miǎn lǐ yuán dù qiǎn shù. dīng wèi, yuè niǎn bìng dù yùn hé, dōng cuàn jǐ níng yǎn tài. wù shēn, yán yù shèng jīng jí lín jiǎo bàn mǎ zéi. jǐ yǒu, yǐ jiǎo zéi wú gōng, chǐ guān wén zhāng zhī wàn máo chǎng xī zhí, jūn liú rèn, bìng chè guān wén gōng xián. qù bào chāo fù jiāng xī. xīn hài, mìng shì dú xué shì wèi róng guāng fù dōng chāng dū bàn yán hé mín tuán. rén zǐ, guān jūn kè zhāng zhōu nán jìng. yǔn shěn bǎo zhēn zhōng zhì. zēng guó fān cí jié zhì sān xǐng jūn wù, bù xǔ. huí fěi xiàn sù zhōu. yuè niǎn fēn cuàn fēng pèi. yù zhěng dùn yán hǎi shuǐ shī. cuàn shǎn kuì yǒng píng. yù liú zhǎng yòu zhù zhí jìng, chóng hòu zhù dōng chāng, bù shǔ yán hé fáng wù. qián fěi xiàn guǎng shùn, xuán fù zhī. jiǎ yín, yǔ. yuè fěi wéi yǒng dìng. yǐ mǎo, sū jūn fù zhāng pǔ. yǐ liú kūn yī wèi jiāng xī xún fǔ. gēng shēn, yǐ fáng jiǎo chí yán, chǐ tí dū liú míng chuán zhí, réng liú rèn. yáng yuè bīn qǐng kāi quē, bù yǔn, réng mìng fù gān. rén xū, qí tái guān jūn fù jì mù sà. guǐ hài, guān jūn fù jiē zhōu.
五月乙未朔,谕成禄进剿肃州踞匪。霆营叛勇由江西窜福建。粤、捻并窜开州、东明。丙申,陶茂林军溃,回匪围安定,兰州戒严。戊戌,命曾国藩节制直、豫、鲁三省军防。甘肃溃勇窜扰陕西。乙巳,免李元度遣戍。丁未,粤、捻并渡运河,东窜济宁、兖、泰。戊申,严谕盛京、吉林剿办马贼。己酉,以剿贼无功,褫官文、张之万、毛昶熙职,均留任,并撤官文宫衔。趣鲍超赴江西。辛亥,命侍读学士卫荣光赴东昌督办沿河民团。壬子,官军克漳州、南靖。允沈葆桢终制。曾国藩辞节制三省军务,不许。回匪陷肃州。粤、捻分窜丰、沛。谕整顿沿海水师。窜陕溃勇平。谕刘长佑驻直境,崇厚驻东昌,部署沿河防务。黔匪陷广顺,旋复之。甲寅,雨。粤匪围永定。乙卯,苏军复漳浦。以刘坤一为江西巡抚。庚申,以防剿迟延,褫提督刘铭传职,仍留任。杨岳斌请开缺,不允,仍命赴甘。壬戌,奇台官军复济木萨。癸亥,官军复阶州。
rùn wǔ yuè jiǎ zǐ shuò, qǐ shěn bǎo zhēn dū bàn jiāng xī fáng jiǎo. yǐ chǒu, yuè fěi yóu fú jiàn cuàn jiā yìng. wù chén, yuè jūn
闰五月甲子朔,起沈葆桢督办江西防剿。乙丑,粤匪由福建窜嘉应。戊辰,粤军