strong gāo zōng běn jì yī strong
高宗本紀一
gāo zōng fǎ tiān lóng yùn zhì chéng xiān jué tǐ yuán lì jí fū wén fèn wǔ qīn míng xiào cí shén shèng chún huáng dì, huì hóng lì, shì zōng dì sì zǐ, mǔ xiào shèng xiàn huáng hòu, kāng xī wǔ shí nián bā yuè shí sān rì shēng yú yōng qīn wáng fǔ dǐ. lóng zhǔn qí shēn, shèng zǔ jiàn ér zhōng ài, lìng dú shū gōng zhōng, shòu xué yú shù jí shì fú mǐn, guò mù chéng sòng. fù xué shè yú bèi lēi yǔn xǐ, xué huǒ qì yú zhuāng qīn wáng yǔn lù. mù lán cóng xiǎn, mìng shì wèi yǐn shè xióng. fǔ shàng mǎ, xióng tū qǐ. shàng kòng pèi zì ruò. shèng zǔ yù qiāng yì xióng. rù wǔ zhàng, gù yǔ wēn huì huáng tài fēi yuē: shì mìng guì zhòng, fú jiāng guò yǔ.
高宗法天隆運至誠先覺體元立極敷文奮武欽明孝慈神聖純皇帝,諱弘曆,世宗第四子,母孝聖憲皇后,康熙五十年八月十三日生於雍親王府邸。隆準頎身,聖祖見而鍾愛,令讀書宮中,受學於庶吉士福敏,過目成誦。復學射於貝勒允禧,學火器於莊親王允祿。木蘭從獮,命侍衛引射熊。甫上馬,熊突起。上控轡自若。聖祖御槍殪熊。入武帳,顧語溫惠皇太妃曰:「是命貴重,福將過予。」
yōng zhèng yuán nián bā yuè, shì zōng yù gān qīng gōng, mì shū shàng míng, jiān cáng shì zǔ suǒ shū zhèng dà guāng míng biǎn é shàng. wǔ nián, qǔ xiào xián huáng hòu fù chá shì. shí yī nián, fēng hé shuò bǎo qīn wáng. shí zhǔn gá ěr yì wèi jìng, yòu yǒu qián miáo bīng shì, mìng shàng zōng lǐ jūn jī, zī jué dà jì.
雍正元年八月,世宗御乾清宮,密書上名,緘藏世祖所書正大光明扁額上。五年,娶孝賢皇后富察氏。十一年,封和碩寶親王。時準噶爾役未竟,又有黔苗兵事,命上綜理軍機,諮決大計。
shí sān nián bā yuè dīng hài, shì zōng bù yù. shí zhù bì yuán míng yuán, shàng yǔ hé qīn wáng hóng zhòu zhāo xī jǐn shì. wù zǐ, shì zōng jí dà jiàn, zhào zhuāng qīn wáng yǔn lù, guǒ qīn wáng yǔn lǐ, dà xué shì è ěr tài zhāng tíng yù, lǐng shì wèi nèi dà chén fēng shèng é nè qīn, nèi dà chén hù bù shì láng hǎi wàng rù shòu gù mìng. jǐ chǒu, bēng. wáng dà chén qǐng fèng dà xíng huáng dì hái gōng. zhuāng qīn wáng yǔn lù děng qǐ yōng zhèng yuán nián lì huáng tài zǐ mì fēng, xuān zhào jí huáng dì wèi. xún yù fèng dà xíng huáng dì yí mìng, zhuāng qīn wáng yǔn lù guǒ qīn wáng yǔn lǐ è ěr tài zhāng tíng yù fǔ zhèng, bìng lìng è ěr tài fù rèn, yǐ è ěr tài yīn bìng qǐng jiǎ yě. yǐ yí mìng zūn fèng fēi mǔ wèi huáng tài hòu, fù fèng yì zhǐ yǐ shàng yuán fēi wèi huáng hòu. zhào dà xué shì zhū shì huí jīng. mìng dà xué shì jī céng yún zǒng lǐ zhè jiāng hǎi táng gōng, zhào hóng ēn shǔ jiāng nán hé dào zǒng dū. dà xíng huáng dì dà liàn, mìng yǐ gān qīng gōng nán wǔ wèi yǐ lú. gēng yín, mìng zǒng lǐ shì wù wáng dà chén yì xíng sān nián sàng. mìng lǚ jùn wáng yǔn táo zàn guǎn lǐ bù shì wù. zhào zhāng zhào huí jīng, yǐ zhāng guǎng sì zǒng lǐ miáo jiāng shì wù, dà xué shì mài zhù shǔ hú guǎng zǒng dū. yù dà jiāng jūn chá láng ā zhù sù zhōu, yǔ liú yú yì tóng zhǎng jūn wù, běi lù dà jiāng jūn píng jùn wáng fú péng jiān shǒu. chì yáng wēi jiāng jūn hā yuán shēng děng jiǎo fǔ miáo jiāng. guǐ sì, bān dà xíng huáng dì yí zhào.
十三年八月丁亥,世宗不豫。時駐蹕圓明園,上與和親王弘晝朝夕謹侍。戊子,世宗疾大漸,召莊親王允祿,果親王允禮,大學士鄂爾泰、張廷玉,領侍衛內大臣豐盛額、訥親,內大臣戶部侍郎海望入受顧命。己丑,崩。王大臣請奉大行皇帝還宮。莊親王允祿等啟雍正元年立皇太子密封,宣詔即皇帝位。尋諭奉大行皇帝遺命,莊親王允祿、果親王允禮、鄂爾泰、張廷玉輔政,並令鄂爾泰復任,以鄂爾泰因病請假也。以遺命尊奉妃母為皇太后,復奉懿旨以上元妃為皇后。召大學士朱軾回京。命大學士嵇曾筠總理浙江海塘工,趙弘恩署江南河道總督。大行皇帝大殮,命以乾清宮南廡為倚廬。庚寅,命總理事務王大臣議行三年喪。命履郡王允祹暫管禮部事務。召張照回京,以張廣泗總理苗疆事務,大學士邁柱署湖廣總督。諭大將軍查郎阿駐肅州,與劉於義同掌軍務,北路大將軍平郡王福彭堅守。飭揚威將軍哈元生等剿撫苗疆。癸巳,頒大行皇帝遺詔。
jiǔ yuè dīng yǒu shuò, rì shí. gāo qǐ xiàn dé jù bà, réng dài shàng shū xián. yǐ è ěr tài zǒng lǐ bīng bù shì, guǒ qīn wáng yǔn lǐ zǒng lǐ xíng bù shì, zhuāng qīn wáng yǔn lù zǒng lǐ gōng bù shì, gān rǔ lái wèi hàn bīng bù shàng shū, fù nài shǔ mǎn bīng bù shàng shū. jǐ hài, shàng jí wèi yú tài hé diàn, yǐ míng nián wèi qián lóng yuán nián. gēng zǐ, dìng sān nián sàng zhì, què qún chén yǐ rì yì yuè zhī qǐng. mìng dà xué shì zhū shì xié tóng zǒng lǐ shì wù wáng dà chén bàn shì. xīn yǒu, zhào shǐ yí zhí lái jīng. rén yín, zhǐ jìn xiàn fāng wù. jìn nèi tíng xíng zǒu sēng rén zhāo yáo. bān qián lóng yuán nián shí xiàn shū. zhù qián lóng tōng bǎo. qiǎn guān bān zhào cháo xiān. bǐng chén, zhèn gān sù lán zhōu píng liáng děng chù hàn zāi. bǐng wǔ, mìng qìng fù wǎng běi lù jūn yíng, dài huí fú péng. shǒu chì é fù cè líng wù lí jūn yíng. dīng wèi, dà xíng huáng dì zǐ gōng ān fèng yōng hé gōng. wù shēn, shàng yì yōng hé gōng xíng lǐ. zì shì rì zhì yǐ mǎo yǐ wèi cháng. jǐ yǒu, shǎng zhuāng qīn wáng yǔn lù guǒ qīn wáng yǔn lǐ shuāng fèng, è ěr tài zhāng tíng yù shì xí yī děng qīng chē dū wèi, zhū shì shì xí qí dū wèi. gēng xū, zhào yáng míng shí lái jīng. xīn hài, mìng hǎi wàng shǔ hù bù shàng shū, fù nài shǔ xíng bù shàng shū. yǐ mǎo, shàng yì yōng hé gōng xíng dà jì lǐ. fèng huáng tài hòu jū yǒng rén gōng. shì rì, shàng yí jū yǎng xīn diàn. mìng tíng chén lún bān tiáo zòu, gè jǔ suǒ zhī. wù wǔ, shǎng lǐ fú shì láng xián, mìng guǎn hù bù sān kù shì. jǐ wèi, shàng yì yōng hé gōng zǐ gōng qián xíng yuè jì lǐ. zì shì qì fèng yí, měi yuè rú zhī. zài miǎn mín qiàn dīng fù, bìng yù guān lì qīn shí zhě yì miǎn zhī. dǎi fù ěr dān xià yù. gēng shēn, kāi xiāng huì shì ēn kē. miǎn guì zhōu bèi rǎo zhōu xiàn zhī é fù, wèi rǎo zhě tíng zhēng. xīn yǒu, shàng yì tián cūn xiào jìng huáng hòu zǐ gōng qián zhì jì. yǐ běn nián xiāng shì bì duō, dǎi zhì kǎo guān gù zǔ zhèn dài hàn. dà xué shì mǎ qí qǐ xiū, yǔn zhī. guǐ hài, zhào shǔ hé dōng yán zhèng sūn jiā gàn lái jīng, yǐ shì láng yòng.
九月丁酉朔,日食。高起、憲德俱罷,仍帶尚書銜。以鄂爾泰總理兵部事,果親王允禮總理刑部事,莊親王允祿總理工部事,甘汝來為漢兵部尚書,傅鼐署滿兵部尚書。己亥,上即位於太和殿,以明年為乾隆元年。庚子,定三年喪制,卻群臣以日易月之請。命大學士朱軾協同總理事務王大臣辦事。辛酉,召史貽直來京。壬寅,止進獻方物。禁內廷行走僧人招搖。頒乾隆元年時憲書。鑄乾隆通寶。遣官頒詔朝鮮。丙辰,賑甘肅蘭州、平涼等處旱災。丙午,命慶復往北路軍營,代回福彭。手敕額駙策凌勿離軍營。丁未,大行皇帝梓宮安奉雍和宮。戊申,上詣雍和宮行禮。自是日至乙卯以為常。己酉,賞莊親王允祿、果親王允禮雙俸,鄂爾泰、張廷玉世襲一等輕車都尉,朱軾世襲騎都尉。庚戌,召楊名時來京。辛亥,命海望署戶部尚書,傅鼐署刑部尚書。乙卯,上詣雍和宮行大祭禮。奉皇太后居永仁宮。是日,上移居養心殿。命廷臣輪班條奏,各舉所知。戊午,賞李紱侍郎銜,命管戶部三庫事。己未,上詣雍和宮梓宮前行月祭禮。自是迄奉移,每月如之。再免民欠丁賦,並諭官吏侵蝕者亦免之。逮傅爾丹下獄。庚申,開鄉會試恩科。免貴州被擾州縣之額賦,未擾者停徵。辛酉,上詣田村孝敬皇后梓宮前致祭。以本年鄉試弊多,逮治考官顧祖鎮、戴瀚。大學士馬齊乞休,允之。癸亥,召署河東鹽政孫家淦來京,以侍郎用。
dōng shí yuè bǐng yín shuò, xiǎng tài miào, qiǎn yù qīn wáng guǎng bǎo dài xíng. mìng fù jiāng jūn cháng dé fù běi lù jūn yíng. dīng mǎo, shēn jìn gè shěng gòng xiàn. yǐ zhāng guǎng sì wèi zhēng miáo jīng lüè, yáng wēi jiāng jūn hā yuán shēng fù jiāng jūn dǒng fāng yǐ xià jù tīng jié zhì. gēng wǔ, mìng lǚ jùn wáng yǔn táo guǎn lǐ bù, zhào yuán rèn shàng shū tú tiān xiàng lái jīng. xīn wèi, yǐ rèn lán zhī wèi lǐ bù shàng shū. rén shēn, miǎn jiāng nán děng shěng cáo liáng lú kè jí xué zū zá shuì. mìng zhì céng jìng zhāng xī zuì. jiā zuǒ dōu yù shǐ fú mǐn tài zǐ tài bǎo. yǐ wáng dà chén bàn shì chí yán shū zòng, shēn yù yán míng zhèn zuò, wú yǔ yòng kuān zhī yì xiāng zuǒ. diào xú běn wèi xíng bù shàng shū, tú tiān xiàng wèi gōng bù shàng shū. bǐng zǐ, yǐ liú ráng wèi zhí lì hé dào zǒng dū. dīng chǒu, qǐ péng wéi xīn wèi zuǒ dōu yù shǐ. mìng xú běn jūn jī chù xíng zǒu. guǐ wèi, tíng zhū wáng jiān guǎn bù yuàn shì. jiǎ shēn, shòu hǎi wàng hù bù shàng shū. jǐ chǒu, mìng lái bǎo shǔ gōng bù shàng shū, jiān guǎn nèi wù fǔ. guǐ sì, fù ěr dān yuè zhōng qí shí yún zhuō mǎ lán tài lùn zhǎn. jiǎ wǔ, gǎi nè qīn hǎi wàng xú běn wèi xié bàn zǒng lǐ shì wù, nà yán tài xíng zǒu, rú bān dì děng lì. fēng shèng é mǎng hú lì bà. gēng zǐ, zhāng zhào xià yù jū zhì. rén yín, hú běi zhōng dòng děng shí wǔ tǔ sī gǎi tǔ guī liú, fēn zhì yī fǔ wǔ xiàn, yú ēn shī xiàn jiàn fǔ zhì, míng yuē shī nán fǔ, fēn shè xiàn zhì, míng yuē xuān ēn lái fèng xián fēng lì chuān. yǐ sì, shēn yù jiàn jǔ bó xué hóng cí. dīng wèi, shàng dà xíng huáng dì zūn shì yuē jìng tiān chāng yùn jiàn zhōng biǎo zhèng wén wǔ yīng míng kuān rén xìn yì dà xiào zhì chéng xiàn huáng dì, miào hào shì zōng, cì rì bān zhào tán ēn yǒu chà. miǎn sì chuān bā xiàn děng hàn zāi é fù. wù shēn, zhào mài zhù lái jīng, yǐ shǐ yí zhí shǔ hú guǎng zǒng dū. gēng xū, yǐ sūn jiā gàn wèi zuǒ dōu yù shǐ. guǐ chǒu, mìng qìng fù wèi dìng biān dà jiāng jūn, fù běi lù jūn yíng. mìng sūn jiā gàn réng jiān guǎn lì bù. yù shè jiàng miáo zuì. miǎn guì zhōu sān nián nèi hào xiàn. bǐng chén, shàng yì tián cūn shàng xiào jìng xiàn huáng hòu zūn shì yuē xiào jìng gōng hé yì shùn zhāo huì yòu tiān yì shèng xiàn huáng hòu, cì rì bān zhào tán ēn yǒu chà. gǎi hé dōng zǒng dū réng wèi hé nán xún fǔ, yǐ fù dé wèi zhī. dīng sì, shòu zhōng bǎo hú nán xún fǔ, yú zhào yuè jiāng xī xún fǔ. mìng dài lín bù wèi yòu wèi jiāng jūn. jǐ wèi, yǐ píng jùn wáng fú péng xié bàn zǒng lǐ shì wù. dǒng fāng yuán zhǎn chéng dé xī shòu chǐ zhí dǎi wèn, duó hā yuán shēng yáng wēi jiāng jūn, mìng jīng lüè zhāng guǎng sì jiān guì zhōu xún fǔ. guǐ hài, shǎng ā qí nà sāi sī hēi zǐ sūn hóng dài, shōu rù yù dié. jiǎ zǐ, yǐ wáng dà chén huì xíng bù jiā xùn lǐ xǐ gěng tāo, mìng shěn xùn dà chén yí cún dà tǐ.
冬十月丙寅朔,饗太廟,遣裕親王廣保代行。命副將軍常德赴北路軍營。丁卯,申禁各省貢獻。以張廣泗為征苗經略,揚威將軍哈元生、副將軍董芳以下俱聽節制。庚午,命履郡王允祹管禮部,召原任尚書涂天相來京。辛未,以任蘭枝為禮部尚書。壬申,免江南等省漕糧蘆課及學租雜稅。命治曾靜、張熙罪。加左都御史福敏太子太保。以王大臣辦事遲延疏縱,申諭嚴明振作,毋與用寬之意相左。調徐本為刑部尚書,涂天相為工部尚書。丙子,以劉勷為直隸河道總督。丁丑,起彭維新為左都御史。命徐本軍機處行走。癸未,停諸王兼管部院事。甲申,授海望戶部尚書。己丑,命來保署工部尚書,兼管內務府。癸巳,傅爾丹、岳鍾琪、石雲倬、馬蘭泰論斬。甲午,改訥親、海望、徐本為協辦總理事務,納延泰行走,如班第等例。豐盛額、莽鵠立罷。庚子,張照下獄鞫治。壬寅,湖北忠峒等十五土司改土歸流,分置一府五縣,於恩施縣建府治,名曰施南府,分設縣治,名曰宣恩、來鳳、咸豐、利川。乙巳,申諭薦舉博學鴻詞。丁未,上大行皇帝尊諡曰敬天昌運建中表正文武英明寬仁信毅大孝至誠憲皇帝,廟號世宗,次日頒詔覃恩有差。免四川巴縣等旱災額賦。戊申,召邁柱來京,以史貽直署湖廣總督。庚戌,以孫嘉淦為左都御史。癸丑,命慶復為定邊大將軍,赴北路軍營。命孫嘉淦仍兼管吏部。諭赦降苗罪。免貴州三年內耗羨。丙辰,上詣田村上孝敬憲皇后尊諡曰孝敬恭和懿順昭惠佑天翊聖憲皇后,次日頒詔覃恩有差。改河東總督仍為河南巡撫,以傅德為之。丁巳,授鍾保湖南巡撫,俞兆岳江西巡撫。命岱林布為右衛將軍。己未,以平郡王福彭協辦總理事務。董芳、元展成、德希壽褫職逮問,奪哈元生揚威將軍,命經略張廣泗兼貴州巡撫。癸亥,賞阿其那、塞思黑子孫紅帶,收入玉牒。甲子,以王大臣會刑部夾訊李禧、耿韜,命審訊大臣宜存大體。
shí èr yuè bǐng yín shuò, yǐ bó dì wèi jí lín jiāng jūn, wú lǐ bù wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn. fù shè chuān shǎn zǒng dū, cái sì chuān zǒng dū. wù chén, zhèn ān huī sì zhōu hú běi qián jiāng shuǐ zāi. guǐ yǒu, miǎn zhè jiāng shān dōng fú jiàn guǎng dōng yán chǎng qiàn kè. wù yín, shàng huáng tài hòu huī hào yuē chóng qìng huáng tài hòu, cì rì bān zhào tán ēn yǒu chà. jǐ mǎo, yǐ zhǔn gá ěr qiǎn shǐ qǐng hé, mìng kā ěr kā zā sà kè děng xiáng yì dìng jiè shì yí. gēng chén, diào fù nài wèi xíng bù shàng shū, réng jiān guǎn bīng bù. jiǎ shēn, zhé céng jìng zhāng xī yú fú. dōu tǒng lǐ xǐ yǐ zāng, shàng shū gāo qǐ yǐ qī wǎng, jù lùn zhǎn. bǐng xū, mìng jī céng yún jiān guǎn zhè jiāng xún fǔ. yǐ gāo bīn wèi jiāng nán hé dào zǒng dū. shè guī huà chéng jiāng jūn jí fù dōu tǒng. xīn mǎo, jìn fēng nè qīn yī děng gōng, shì xí.
十二月丙寅朔,以博第為吉林將軍,吳禮布為黑龍江將軍。復設川陝總督,裁四川總督。戊辰,賑安徽泗州、湖北潛江水災。癸酉,免浙江、山東、福建、廣東鹽場欠課。戊寅,上皇太后徽號曰崇慶皇太后,次日頒詔覃恩有差。己卯,以準噶爾遣使請和,命喀爾喀紥薩克等詳議定界事宜。庚辰,調傅鼐為刑部尚書,仍兼管兵部。甲申,磔曾靜、張熙於巿。都統李禧以贓,尚書高起以欺罔,俱論斬。丙戌,命嵇曾筠兼管浙江巡撫。以高斌為江南河道總督。設歸化城將軍及副都統。辛卯,晉封訥親一等公,世襲。
qián lóng yuán nián chūn zhēng yuè bǐng shēn shuò, shàng yì táng zǐ xíng lǐ. zhì guān dé diàn gèng sù fú, yì yōng hé mén xíng lǐ bì, lǜ zhū wáng dà chén yì cí níng gōng xíng lǐ. yù tài hé diàn shòu cháo, bù zuò lè, bù xuān biǎo. wù xū, mìng běi lù cān zàn dà chén sà mù hā huí jīng. xīn chǒu, qí gǔ yú shàng dì, qīn yì xíng lǐ. zì shì měi nián rú zhī. guǐ mǎo, jiàn jīng shī xiān cán tán. zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng qiǎn shǐ gòng fāng wù. dīng wèi, zhǔn gá ěr gòng shǐ chuī nà mù kā rù jìn. zhào dà jiāng jūn qìng fù huí jīng. mìng yī lēi shèn ā chéng ā hā dài wèi cān zàn dà chén, xié tóng é fù cè líng bàn shì, zhù è ěr kūn. mìng dōu tǒng wáng cháng shì láng bǎi xiū wǎng è ěr kūn kān tún tián. bǐng chén, yǐ gù cóng shǔ jiāng sū xún fǔ. jǐ wèi, shǔ hú nán yǒng zhōu zhèn zǒng bīng cuī qǐ qián wàng hé è ěr tài zhāng guǎng sì, chǐ zhí dǎi zhì. nán zhǎng rù gòng. gēng chén, shàng qǐ bì yè líng. guǐ hài, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng. zhèn tái wān zhū luó xiàn dì zhèn zāi mín. zhèn gān sù gù yuán sì chuān zhōng zhōu děng zhōu xiàn hàn zāi.
乾隆元年春正月丙申朔,上詣堂子行禮。至觀德殿更素服,詣雍和門行禮畢,率諸王大臣詣慈寧宮行禮。御太和殿受朝,不作樂,不宣表。戊戌,命北路參贊大臣薩木哈回京。辛丑,祈穀於上帝,親詣行禮。自是每年如之。癸卯,建京師先蠶壇。準噶爾台吉噶爾丹策零遣使貢方物。丁未,準噶爾貢使吹納木喀入覲。召大將軍慶復回京。命伊勒慎、阿成阿、哈岱為參贊大臣,協同額駙策凌辦事,駐鄂爾坤。命都統王常、侍郎柏修往鄂爾坤勘屯田。丙辰,以顧琮署江蘇巡撫。己未,署湖南永州鎮總兵崔起潛妄劾鄂爾泰、張廣泗,褫職逮治。南掌入貢。庚辰,上啟蹕謁陵。癸亥,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵。賑台灣諸羅縣地震災民。賑甘肅固原、四川忠州等州縣旱災。
èr yuè bǐng yín, shàng hái jīng shī. wù chén, jì dà shè dà jì, shàng qīn yì xíng lǐ. zì shì měi nián rú zhī. yǐ bǔ xī shǔ cáo yùn zǒng dū. jiǎ xū, qiǎn zhǔn gá ěr lái shǐ guī, zhào yǐ zūn huáng kǎo yù zhǐ, zhuó dìng jiāng jiè, jī shì gá ěr dān cè líng. yǐ mǎo, cì zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng chì shū, chì suǒ qǐng yǐ zhé ěr gé xī lǎ hū lǔ sū wèi jiè, jí zhuān lìng kā ěr kā nèi xǐ. gēng chén, mìng mài zhù jiān guǎn gōng bù. shēn chì chén zòu miù wàng zhī xiè jì shì lǐ huī chén shì guān děng. jiā yáng míng shí lǐ bù shàng shū xián, guǎn guó zi jiān jì jiǔ shì. xīn yǒu, cháo xiān guó wáng lǐ qǐn qiǎn shǐ jìn xiāng, shǎng lài rú lì. jiǎ shēn, mìng gǎi jī céng yún wèi zhè jiāng zǒng dū, jiān guǎn liǎng zhè yán zhèng. hǎo yù lín yǐ mǐn zhè zǒng dū zhuān guǎn fú jiàn shì. wù zǐ, dìng shì zōng shān líng míng yuē tài líng. jǐ chǒu, dá lài lǎ ma jí bèi lēi pō luó nài qiǎn shǐ gòng fāng wù. xīn mǎo, yǐ chéng yuán zhāng wèi cáo yùn zǒng dū. guǐ sì, yǐn jì shàn zòu kè kōng bài tái xióng děng zhài. zhāng guǎng sì zòu kè dà xiǎo dān jiāng děng chù.
二月丙寅,上還京師。戊辰,祭大社、大稷,上親詣行禮。自是每年如之。以補熙署漕運總督。甲戌,遣準噶爾來使歸,詔以遵皇考諭旨,酌定疆界,齎示噶爾丹策零。乙卯,賜準噶爾台吉噶爾丹策零敕書,斥所請以哲爾格西喇呼魯蘇為界,及專令喀爾喀內徙。庚辰,命邁柱兼管工部。申飭陳奏謬妄之謝濟世、李徽、陳世倌等。加楊名時禮部尚書銜,管國子監祭酒事。辛酉,朝鮮國王李昑遣使進香,賞賚如例。甲申,命改嵇曾筠為浙江總督,兼管兩浙鹽政。郝玉麟以閩浙總督專管福建事。戊子,定世宗山陵名曰泰陵。己丑,達賴喇嘛及貝勒頗羅鼐遣使貢方物。辛卯,以程元章為漕運總督。癸巳,尹繼善奏克空稗、台雄等寨。張廣泗奏克大小丹江等處。
sān yuè gēng zǐ, shì wāng jǐng qí chá sì tíng qīn zú huí jí. yǐ sì, jiā shang tài zǔ zūn shì yuē tài zǔ chéng tiān guǎng yùn shèng dé shén gōng zhào jì lì jí rén xiào ruì wǔ duān yì qīn ān hóng wén dìng yè gāo huáng dì, xiào cí huáng hòu zūn shì yuē xiào cí zhāo xiàn jìng shùn rén huī yì dé qìng xiǎn chéng tiān fǔ shèng gāo huáng hòu tài zōng zūn shì yuē tài zōng yīng tiān xìng guó hóng dé zhāng wǔ kuān wēn rén shèng ruì xiào jìng mǐn zhāo dìng lóng dào xiǎn gōng wén huáng dì, xiào duān huáng hòu zūn shì yuē xiào duān zhèng jìng rén yì zhé shùn cí xī zhuāng mǐn fǔ tiān xié shèng wén huáng hòu, xiào zhuāng huáng hòu zūn shì yuē xiào zhuāng rén xuān chéng xiàn gōng yì zhì dé chún huī yì tiān qǐ shèng wén huáng hòu shì zǔ zūn shì yuē shì zǔ tǐ tiān lóng yùn dìng tǒng jiàn jí yīng ruì qīn wén xiǎn wǔ dà dé hóng gōng zhì rén chún xiào zhāng huáng dì, xiào huì huáng hòu zūn shì yuē xiào huì rén xiàn duān yì cí shū gōng ān chún dé shùn tiān yì shèng zhāng huáng hòu, xiào kāng huáng hòu zūn shì yuē xiào kāng cí hé zhuāng yì gōng huì wēn mù duān jìng chóng tiān yù shèng zhāng huáng hòu shèng zǔ zūn shì yuē shèng zǔ hé tiān hóng yùn wén wǔ ruì zhé gōng jiǎn kuān yù xiào jìng chéng xìn zhōng hé gōng dé dà chéng rén huáng dì, xiào chéng huáng hòu zūn shì yuē xiào chéng gōng sù zhèng huì ān hé shū yì lì tiān xiāng shèng rén huáng hòu, xiào zhāo huáng hòu zūn shì yuē xiào zhāo jìng shū míng huì zhèng hé ān yù qīn tiān shùn shèng rén huáng hòu, xiào gōng huáng hòu zūn shì yuē xiào gōng xuān huì wēn sù dìng yù cí chún zàn tiān chéng shèng rén huáng hòu. dīng wèi, miǎn sì chuān liáng shān děng chù fān mín é fù. jǐ yǒu, miǎn sù zhōu wēi lǔ bǎo huí mín jiù qiàn. gēng xū, yǐ gù yuán tí dū fán tíng wèi zhù hā mì zǒng dū. yǐ mǎo, miǎn guǎng dōng guī shàn děng sì xiàn jiā zēng yú shuì jí tōng shěng bū fù.
三月庚子,釋汪景琪、查嗣庭親族回籍。乙巳,加上太祖尊諡曰太祖承天廣運聖德神功肇紀立極仁孝睿武端毅欽安弘文定業高皇帝,孝慈皇后尊諡曰孝慈昭憲敬順仁徽懿德慶顯承天輔聖高皇后;太宗尊諡曰太宗應天興國弘德彰武寬溫仁聖睿孝敬敏昭定隆道顯功文皇帝,孝端皇后尊諡曰孝端正敬仁懿哲順慈僖莊敏輔天協聖文皇后,孝莊皇后尊諡曰孝莊仁宣誠憲恭懿至德純徽翊天啟聖文皇后;世祖尊諡曰世祖體天隆運定統建極英睿欽文顯武大德弘功至仁純孝章皇帝,孝惠皇后尊諡曰孝惠仁憲端懿慈淑恭安純德順天翼聖章皇后,孝康皇后尊諡曰孝康慈和莊懿恭惠溫穆端靖崇天育聖章皇后;聖祖尊諡曰聖祖合天弘運文武睿哲恭儉寬裕孝敬誠信中和功德大成仁皇帝,孝誠皇后尊諡曰孝誠恭肅正惠安和淑懿儷天襄聖仁皇后,孝昭皇后尊諡曰孝昭靜淑明惠正和安裕欽天順聖仁皇后,孝恭皇后尊諡曰孝恭宣惠溫肅定裕慈純贊天承聖仁皇后。丁未,免四川涼山等處番民額賦。己酉,免肅州威魯堡回民舊欠。庚戌,以固原提督樊廷為駐哈密總督。乙卯,免廣東歸善等四縣加增漁稅及通省逋賦。
xià sì yuè bǐng yín, miǎn jiāng nán fù níng děng zhōu xiàn huǎn zhēng cáo liáng. rén shēn, mìng wáng cháng hǎi lán wèi cān zàn dà chén, xié tóng é fù cè líng bàn shì. yǐ gāo qí zhuō wèi hú běi xún fǔ, zàn shǔ hú nán xún fǔ. wù yín, yǐ wáng shì jùn wèi sì chuān xún fǔ. xīn sì, guì zhōu tí dū hā yuán shēng chǐ zhí dǎi wèn. cái zhí lì fù zǒng hé, yǐ zǒng dū jiān guǎn hé wù. wù zǐ, cì jīn dé yīng děng sān bǎi sān shí sì míng jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. rén chén, bù lǔ kè bā bù nuò yán lín qìn qí lěi lǎ bù jì zhì xī zàng qǐng shàng ān, bìng gòng fāng wù.
夏四月丙寅,免江南阜寧等州縣緩徵漕糧。壬申,命王常、海瀾為參贊大臣,協同額駙策凌辦事。以高其倬為湖北巡撫,暫署湖南巡撫。戊寅,以王士俊為四川巡撫。辛巳,貴州提督哈元生褫職逮問。裁直隸副總河,以總督兼管河務。戊子,賜金德瑛等三百三十四名進士及第出身有差。壬辰,布魯克巴部諾顏林沁齊壘喇布濟至西藏請上安,並貢方物。
wǔ yuè dīng wèi, zhèn hé nán yǒng chéng xiàn shuǐ zāi. rén zǐ, mìng jiāng nán fù zǒng hé yí zhù xú zhōu. jiǎ yín, miǎn sì chuān nán xī děng zhōu xiàn bèi fēng báo é fù. yǐ mǎo, cháo xiān guó wáng lǐ qǐn biǎo hè dēng jí jí zūn chóng huáng tài hòu, bìng jìn fāng wù. yǐ sì, xiān luó guó wáng cān lì pāi zhào guǎng pāi mǎ xū liù kūn sī yóu tí yǎ pú āi biǎo xiè cì biǎn, bìng gòng fāng wù. gēng chén, miǎn gān sù fú qiāng děng zhōu xiàn dì zhèn shāng wáng quē é dīng yín.
五月丁未,賑河南永城縣水災。壬子,命江南副總河移駐徐州。甲寅,免四川南溪等州縣被風雹額賦。乙卯,朝鮮國王李昑表賀登極及尊崇皇太后,並進方物。乙巳,暹羅國王參立拍照廣拍馬噓六坤司尤提雅菩挨表謝賜扁,並貢方物。庚辰,免甘肅伏羌等州縣地震傷亡缺額丁銀。
liù yuè wù chén, zhèn jiāng sū xiāo xiàn děng zhōu xiàn shuǐ zāi. jǐ sì, yǐ qìng fù shǔ lì bù shàng shū, réng jiān shǔ hù bù shì. guǐ yǒu, shòu zhāng guǎng sì guì zhōu zǒng dū, jiān guǎn xún fǔ shì. yǐ yǐn jì shàn wèi yún nán zǒng dū.
六月戊辰,賑江蘇蕭縣等州縣水災。己巳,以慶復署吏部尚書,仍兼署戶部事。癸酉,授張廣泗貴州總督,兼管巡撫事。以尹繼善為雲南總督。
qiū qī yuè guǐ sì shuò, yǐ guì zhōu liú mín duō jiù shí yuán zhōu, miǎn yuán zhōu é fù. jiǎ wǔ, zhào zǒng lǐ shì wù wáng dà chén jiǔ qīng děng, xuān yù mì shū jiàn chǔ yù zhǐ, shōu cáng yú gān qīng gōng zhèng dà guāng míng biǎn é shàng. jǐ hài, miǎn guì zhōu tōng shěng běn nián é fù. xīn chǒu, chú gǔ zhōu děng chù miáo fù. jiǎ chén, miǎn cuī qǐ qián zuì. bǐng wǔ, zhèn jiāng xī ān fú shuǐ zāi. xīn hài, zhuī shì míng jiàn wén huáng dì wèi gōng mǐn huì huáng dì. zhèn jiāng nán xiāo dàng děng zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. dīng sì, zhèn gān sù lǒng xī děng zhōu xiàn shuǐ báo zāi. wù wǔ, diào zhōng bǎo wèi hú běi xún fǔ, gāo qí zhuō wèi hú nán xún fǔ. zhèn hú běi hàn chuān děng wǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. guǐ yǒu, dǎi wèn wáng shì jùn, xún lùn zhǎn. zhèn guǎng dōng nán hǎi cháo yáng děng xiàn shuǐ zāi.
秋七月癸巳朔,以貴州流民多就食沅州,免沅州額賦。甲午,召總理事務王大臣九卿等,宣諭密書建儲諭旨,收藏於乾清宮正大光明扁額上。己亥,免貴州通省本年額賦。辛丑,除古州等處苗賦。甲辰,免崔起潛罪。丙午,賑江西安福水災。辛亥,追諡明建文皇帝為恭閔惠皇帝。賑江南蕭、碭等州縣衛水災。丁巳,賑甘肅隴西等州縣水雹災。戊午,調鍾保為湖北巡撫,高其倬為湖南巡撫。賑湖北漢川等五州縣衛水災。癸酉,逮問王士俊,尋論斬。賑廣東南海、潮陽等縣水災。
bā yuè wù chén, jì dà jì dà shè, shàng qīn yì xíng lǐ. zì shì měi suì rú zhī. zhǔn gá ěr bù rén mèng kè lái jiàng. gēng wǔ, shàng shū fù nài yǒu zuì miǎn. yǐ mǎo, zhèn hé nán nán yáng děng wǔ xiàn shuǐ zāi. yǐ yǒu, zhèn kā lā qìn jī. dīng hài, bīng bù shàng shū tōng zhì miǎn, yǐ fèng tiān jiāng jūn nà sū tú dài zhī. diào bó dì wèi fèng tiān jiāng jūn. yǐ jí ěr dǎng ā wèi níng gǔ tǎ jiāng jūn. zhèn shǎn xī shén mù fǔ gǔ báo zāi. xīn mǎo, zhèn zhè jiāng lán xī děng liù xiàn jiāng nán lì shuǐ děng èr shí sì zhōu xiàn hú běi qián jiāng děng jiǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi.
八月戊辰,祭大稷、大社,上親詣行禮。自是每歲如之。準噶爾部人孟克來降。庚午,尚書傅鼐有罪免。乙卯,賑河南南陽等五縣水災。乙酉,賑喀喇沁飢。丁亥,兵部尚書通智免,以奉天將軍那蘇圖代之。調博第為奉天將軍。以吉爾黨阿為寧古塔將軍。賑陝西神木、府谷雹災。辛卯,賑浙江蘭溪等六縣、江南溧水等二十四州縣、湖北潛江等九州縣衛水災。
jiǔ yuè bǐng shēn, miǎn zhāng zhào hā yuán shēng dǒng fāng yuán zhǎn chéng dé xī shòu yí wù miáo jiāng zuì. dīng yǒu, lǐ bù shàng shū yáng míng shí zú. wù xū, yǐ qìng fù wèi xíng bù shàng shū, jiān guǎn lì bù. mìng fù nài zàn shǔ bīng bù shàng shū. gēng zǐ, tíng běn nián qiū jué. guǐ mǎo, zhèn zhè jiāng ān jí děng sì xiàn shuǐ zāi. bǐng wǔ, shàng lín dà xué shì zhū shì dì shì jí. miǎn jiāng xī ān fú shuǐ zāi é fù. gēng xū, dà xué shì zhū shì zú, shàng qīn lín cì diàn. rén zǐ, zhèn ān huī sù zhōu děng èr shí zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. zhì shì dà xué shì chén yuán lóng zú. yǐ mǎo, zhèn jiāng sū xiāo xiàn děng sān zhōu xiàn shuǐ zāi. jǐ wèi, yù shì bó xué hóng cí yī bǎi qī shí liù rén yú bǎo hé diàn, shòu liú lún děng guān. zhèn jiāng sū wú xī děng shí sān zhōu wèi shuǐ zāi. zhǔn gá ěr tái jí chē lín děng lái jiàng.
九月丙申,免張照、哈元生、董芳、元展成、德希壽貽誤苗疆罪。丁酉,禮部尚書楊名時卒。戊戌,以慶復為刑部尚書,兼管吏部。命傅鼐暫署兵部尚書。庚子,停本年秋決。癸卯,賑浙江安吉等四縣水災。丙午,上臨大學士朱軾第視疾。免江西安福水災額賦。庚戌,大學士朱軾卒,上親臨賜奠。壬子,賑安徽宿州等二十州縣衛水災。致仕大學士陳元龍卒。乙卯,賑江蘇蕭縣等三州縣水災。己未,御試博學鴻詞一百七十六人於保和殿,授劉綸等官。賑江蘇無錫等十三州衛水災。準噶爾台吉車林等來降。
dōng shí yuè rén xū, yǐ shào jī wèi jiāng sū xún fǔ. yǐ chǒu, chú zhè jiāng rén hé děng zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. gēng wǔ, diào yuè jùn wèi jiāng xī xún fǔ, yǐ fǎ mǐn wèi shān dōng xún fǔ. xīn wèi, shàng fèng huáng tài hòu sòng shì zōng zǐ gōng zhì tài líng. gēng chén, shàng fèng huáng tài hòu hái jīng shī.
冬十月壬戌,以邵基為江蘇巡撫。乙丑,除浙江仁和等州縣水災額賦。庚午,調岳濬為江西巡撫,以法敏為山東巡撫。辛未,上奉皇太后送世宗梓宮至泰陵。庚辰,上奉皇太后還京師。
shí yī yuè jiǎ wǔ, shàng shǐ yù gān qīng mén tīng zhèng. jiā jī céng yún tài zǐ tài fù. mìng xú běn wèi dōng gé dà xué shì, réng jiān guǎn xíng bù. yǐ sūn jiā gàn wèi xíng bù shàng shū, yáng rǔ gǔ wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǐ é ěr tú wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn. bǐng shēn, miǎn yún nán chǔ xióng děng sì fǔ zhōu xiàn é fù. dīng yǒu, zhèn ān huī huò qiū děng sān xiàn wèi hú běi hàn chuān děng shí sān xiàn yī shuǐ zāi. jǐ yǒu, dōng zhì, sì tiān yú yuán qiū, shàng qīn yì xíng lǐ. zì shì měi nián rú zhī. jǐ wèi, zhèn shǎn xī dìng biān báo zāi, jiāng nán zhǎng zhōu děng shí èr zhōu xiàn wèi shuǐ zāi.
十一月甲午,上始御乾清門聽政。加嵇曾筠太子太傅。命徐本為東閣大學士,仍兼管刑部。以孫家淦為刑部尚書,楊汝穀為左都御史。以額爾圖為黑龍江將軍。丙申,免雲南楚雄等四府州縣額賦。丁酉,賑安徽霍丘等三縣衛、湖北漢川等十三縣一水災。己酉,冬至,祀天於圜丘,上親詣行禮。自是每年如之。己未,賑陝西定邊雹災,江南長洲等十二州縣衛水災。
shí èr yuè xīn yǒu, zhèn bā lín jùn wáng děng sì qí hàn zāi. jiǎ zǐ, zhèn jiāng sū lóu lì shuǐ děng shí sān zhōu xiàn shuǐ zāi. yǐ chǒu, gǎi jiāng nán shòu chūn xié wèi zhèn, shè zǒng bīng. jǐ sì, miǎn shǎn xī fǔ gǔ shén mù běn nián báo zāi é fù. yí nán hé fù zǒng hé zhù xú zhōu. dīng chǒu, miǎn ān huī sì zhōu wèi tún tián zhǎng lú guǎng yún zào dì shuǐ zāi é fù. dīng hài, dài lín bù gǎi jiāng níng jiāng jūn. yǐ wáng cháng wèi jiàn wēi jiāng jūn, yǎ ěr tú wèi cān zàn dà chén. miǎn liǎng huái guǎn dú děng sān chǎng shuǐ zāi é fù.
十二月辛酉,賑巴林郡王等四旗旱災。甲子,賑江蘇婁、溧水等十三州縣水災。乙丑,改江南壽春協為鎮,設總兵。己巳,免陝西府谷、神木本年雹災額賦。移南河副總河駐徐州。丁丑,免安徽泗州衛屯田、長蘆、廣雲灶地水災額賦。丁亥,岱林布改江寧將軍。以王常為建威將軍,雅爾圖為參贊大臣。免兩淮莞瀆等三場水災額賦。
shì suì, cháo xiān nán zhǎng xiān luó ān nán lái gòng.
是歲,朝鮮、南掌、暹羅、安南來貢。
èr nián chūn zhēng yuè gēng yín shuò, miǎn cháo hè. gēng zǐ, zhào zhào hóng ēn lái jīng. yǐ qìng fù wèi liǎng jiāng zǒng dū. diào nà sū tú wèi xíng bù shàng shū. yǐ nè qīn wèi bīng bù shàng shū. yǐ sì, yǐ yáng chāo céng wèi guǎng xī xún fǔ. bǐng wǔ, shì wáng shì jùn. wù zǐ, lǐ wèi hé zhì chéng qīn wáng fǔ hù wèi zhǔ tuō. shàng jiā zhī, shǎng sì tuán lóng guà.
二年春正月庚寅朔,免朝賀。庚子,召趙弘恩來京。以慶復為兩江總督。調那蘇圖為刑部尚書。以訥親為兵部尚書。乙巳,以楊超曾為廣西巡撫。丙午,釋王士俊。戊子,李衛劾治誠親王府護衛囑託。上嘉之,賞四團龍褂。
èr yuè bǐng yín, ān nán guó wáng lí wéi hù zú, sì zǐ lí wéi yī qiǎn shǐ gào āi, bìng gòng fāng wù. guǐ yǒu, zhèn jiāng sū gāo yóu shuǐ zāi. wù yín, qiǎn hàn lín yuàn shì dú sōng shòu xiū zhuàn chén tán cè fēng lí wéi yī wèi ān nán guó wáng. gēng chén, xiào jìng xiàn huáng hòu fā yǐn, shàng fèng huáng tài hòu sòng zhì tài líng.
二月丙寅,安南國王黎維祜卒,嗣子黎維禕遣使告哀,並貢方物。癸酉,賑江蘇高郵水災。戊寅,遣翰林院侍讀嵩壽、修撰陳倓冊封黎維禕為安南國王。庚辰,孝敬憲皇后發引,上奉皇太后送至泰陵。
sān yuè gēng yín, zàng shì zōng yú tài líng, xiào jìng xiàn huáng hòu fù. rén chén, shàng hái jīng shī. guǐ sì, shì zōng xiàn huáng dì xiào jìng xiàn huáng hòu shēng fù tài miào, bān zhào tán ēn yǒu chà. xīn chǒu, mìng bǎo dé děng bān shēng fù zhào yú cháo xiān. jiǎ chén, tú tiān xiàng bà. yǐ zhào hóng ēn wèi gōng bù shàng shū. yǐ gù cóng xié bàn lì bù shàng shū. wù shēn, mìng hàn lín kē dào lún jìn jīng shǐ zòu yì. gēng xū, yí yòu wèi jiāng jūn zhù guī huà xīn chéng, zēng fù dōu tǒng èr. xīn hài, diào shuò sè wèi sì chuān xún fǔ. rén zǐ, diào yáng yǒng bīn wèi hú běi xún fǔ.
三月庚寅,葬世宗於泰陵,孝敬憲皇后祔。壬辰,上還京師。癸巳,世宗憲皇帝、孝敬憲皇后升祔太廟,頒詔覃恩有差。辛丑,命保德等頒升祔詔於朝鮮。甲辰,涂天相罷。以趙弘恩為工部尚書。以顧琮協辦吏部尚書。戊申,命翰林、科道輪進經史奏議。庚戌,移右衛將軍駐歸化新城,增副都統二。辛亥,調碩色為四川巡撫。壬子,調楊永斌為湖北巡撫。
sì yuè jiǎ zǐ, yǐ hàn mìng xíng bù qīng lǐ shù yù. yǐ mǎo, xùn chì jiàn yán zhū chén. jǐ sì, shū jùn qīng kǒu bìng jiāng nán yùn hé. zhèn jiāng sū jiāng níng cháng zhōu èr fǔ hàn zāi. jiǎ xū, sì tiān yú yuán qiū, fèng shì zōng pèi xiǎng, cì rì bān zhào tán ēn yǒu chà. shì rì, yǔ. shì fù ěr dān chén tài yuè zhōng qí. bǐng zǐ, miǎn shùn tiān zhí lì é fù. jǐ mǎo, zhào yǐn jì shàn lái jīng. yǐ zhāng yǔn suí shǔ yún nán zǒng dū. jiǎ shēn, miǎn hú běi hàn chuān děng wǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. nán zhǎng rù gòng. dīng hài, miǎn jiāng sū xiāo dàng èr xiàn shuǐ zāi é fù.
四月甲子,以旱命刑部清理庶獄。乙卯,訓飭建言諸臣。己巳,疏濬清口並江南運河。賑江蘇江寧、常州二府旱災。甲戌,祀天於圜丘,奉世宗配饗,次日頒詔覃恩有差。是日,雨。釋傅爾丹、陳泰、岳鍾琪。丙子,免順天直隸額賦。己卯,召尹繼善來京。以張允隨署雲南總督。甲申,免湖北漢川等五州縣衛水災額賦。南掌入貢。丁亥,免江蘇蕭、碭二縣水災額賦。
wǔ yuè rén chén, cì yú mǐn zhōng děng sān bǎi èr shí sì rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. guǐ sì, miǎn hú běi jīng zhōu ān lù èr fǔ shuǐ zāi é fù. yǐ wèi, zhèn hé nán nán yáng děng shí èr zhōu xiàn shuǐ zāi. wù xū, yù shì hàn lín zhān shì děng guān, zhuó chén dà shòu děng sān yuán wèi yī děng, yú gè shēng chù yǒu chà. zhǔn běn nián xīn jìn shì tiáo zòu dì fāng lì bì. wù shēn, miǎn shān dōng zhèng xiàng qián liáng yī bǎi wàn liǎng. xīn hài, jì dì yú fāng zé, fèng shì zōng pèi xiǎng. chú guǎng dōng kāi jiàn ēn píng èr xiàn mǐ shuì. yǐ mǎo, chú hú nán yǒng zhōu děng chù é wài shuì. miǎn ān huī sù zhōu shuǐ zāi é fù. miǎn zhè jiāng rén hé děng sì zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. zhèn shǎn xī shāng nán fū shī děng xiàn báo zāi. jiǎ xū, yǐ yù mén tīng zhèng, shù yǔ yōu wò, cì zhí shì zhū chén shā pǐ yǒu chà. xīn yǒu, mìng zhí lì shì xíng qū tián fǎ. wù xū, zhèn ān huī shí dài děng liù zhōu xiàn shuǐ zāi.
五月壬辰,賜于敏中等三百二十四人進士及第出身有差。癸巳,免湖北荊州、安陸二府水災額賦。乙未,賑河南南陽等十二州縣水災。戊戌,御試翰林、詹事等官,擢陳大受等三員為一等,餘各升黜有差。准本年新進士條奏地方利弊。戊申,免山東正項錢糧一百萬兩。辛亥,祭地於方澤,奉世宗配饗。除廣東開建、恩平二縣米稅。乙卯,除湖南永州等處額外稅。免安徽宿州水災額賦。免浙江仁和等四州縣水災額賦。賑陝西商南、膚施等縣雹災。甲戌,以御門聽政,澍雨優渥,賜執事諸臣紗疋有差。辛酉,命直隸試行區田法。戊戌,賑安徽石埭等六州縣水災。
qiū qī yuè wù zǐ, yǐ yǒng dìng hé jué, qiǎn shì wèi cè léng děng fēn fù lú gōu qiáo liáng xiāng fǔ xù zāi mín. guǐ mǎo, mìng shì wèi sōng fú děng wǎng wén ān bà zhōu děng chù fǔ xù zāi mín. yǐ wèi, mìng gù cóng kān yǒng dìng hé chōng jué gè gōng. bǐng shēn, zhèn shān dōng dé píng yáng gǔ děng zhōu xiàn hàn báo gè zāi. rén yín, zhèn shùn zhí wǎn píng qīng yuàn děng bā shí yī zhōu xiàn wèi hàn zāi. yù shì xù dào bó xué hóng cí yú tǐ rén gé, shòu wàn sōng líng děng guān. bǐng chén, mìng gè shěng juān miǎn é fù, yǐ shū zhě dǐ zuò cì nián zhèng fù, zhe wèi lìng. zhèn ān huī yī xiàn děng shí sì zhōu xiàn shuǐ zāi.
秋七月戊子,以永定河決,遣侍衛策楞等分赴盧溝橋、良鄉撫恤災民。癸卯,命侍衛松福等往文安、霸州等處撫恤災民。乙未,命顧琮勘永定河衝決各工。丙申,賑山東德平、陽穀等州縣旱雹各災。壬寅,賑順直宛平、清苑等八十一州縣衛旱災。御試續到博學鴻詞於體仁閣,授萬松齡等官。丙辰,命各省蠲免額賦,已輸者抵作次年正賦,著為令。賑安徽黟縣等十四州縣水災。
bā yuè dīng sì shuò, zhèn shǎn xī ān sāi děng sān xiàn báo zāi. hú nán chéng bù xiàn yáo fěi píng. zhèn fǔ gān sù píng fān děng sì xiàn hàn zāi. mìng xún cáo yù shǐ sì yuán fēn zhù huái ān jì níng tiān jīn tōng zhōu. jiǎ xū, mìng è ěr tài xiáng kān zhí lì hé dào shuǐ lì. bǐng zǐ, yǐ gù cóng shǔ zhí lì hé dào zǒng dū. dīng chǒu, miǎn jiāng sū dàng shān shuǐ zāi wèi wán é fù shí fēn zhī qī. rén wǔ, fù shè guì zhōu wēi níng zhèn zǒng bīng guān. zhú zhè jiāng yú lín dà shí hǎi táng. miǎn shān dōng lì chéng děng èr shí bā zhōu xiàn wèi běn nián hàn zāi é fù. jiǎ shēn, zhèn gān sù huì níng hàn zāi, fú jiàn xiá pǔ děng zhōu xiàn shuǐ zāi.
八月丁巳朔,賑陝西安塞等三縣雹災。湖南城步縣瑤匪平。賑撫甘肅平番等四縣旱災。命巡漕御史四員分駐淮安、濟寧、天津、通州。甲戌,命鄂爾泰詳勘直隸河道水利。丙子,以顧琮署直隸河道總督。丁丑,免江蘇碭山水災未完額賦十分之七。壬午,復設貴州威寧鎮總兵官。築浙江魚鱗大石海塘。免山東歷城等二十八州縣衛本年旱災額賦。甲申,賑甘肅會寧旱災,福建霞浦等州縣水災。
jiǔ yuè xīn mǎo, diào běi lù cān zàn dà chén hā dài huí jīng, yǐ mǎ ní dài zhī. yǐ wèi, zhǔn gá ěr huí mín mǐ ěr hā shū ěr lái jiàng. yǐ wèi, yǐ yáng yǒng bīn wèi jiāng sū xún fǔ. jǐ hài, zhèn fú jiàn mǐn xiàn děng yán hǎi fēng zāi. jiǎ chén, xùn chì kē dào wú xié sī yán shì. zhào shǐ yí zhí rù dōu. yǐ dé pèi wèi hú guǎng zǒng dū, yuán zhǎn chéng wèi gān sù xún fǔ. zhèn shān xī xìng xiàn děng shí èr zhōu xiàn hàn zāi. xīn hài, zhèn gān sù níng xià xiàn shuǐ zāi. guǐ chǒu, miǎn yún nán níng zhōu shàng nián xià shuì. yǐ mǎo, yǐ nà sū tú shǔ bīng bù shàng shū.
九月辛卯,調北路參贊大臣哈岱回京,以瑪尼代之。乙未,準噶爾回民米爾哈書爾來降。乙未,以楊永斌為江蘇巡撫。己亥,賑福建閩縣等沿海風災。甲辰,訓飭科道毋挾私言事。召史貽直入都。以德沛為湖廣總督,元展成為甘肅巡撫。賑山西興縣等十二州縣旱災。辛亥,賑甘肅寧夏縣水災。癸丑,免雲南寧州上年夏稅。乙卯,以那蘇圖署兵部尚書。
rùn jiǔ yuè guǐ hài, miǎn hé nán xī huá děng sì xiàn běn nián shuǐ zāi é fù. dīng mǎo, yǐ yǐn jì shàn wèi xíng bù shàng shū, jiān bàn bīng bù shì. diào qìng fù wèi yún nán zǒng dū. yǐ nà sū tú wèi liǎng jiāng zǒng dū. jiǎ xū, zhèn zhǎng lú lú tái děng chǎng shuǐ zāi zào hù. chú jiāng xī yuán zhōu ráo zhōu èr fǔ zá shuì. bǐng zǐ, mǎ lán yù líng gōng jùn. xīn sì, zhèn fú jiàn xiá pǔ děng èr xiàn fēng zāi. rén wǔ, zhèn fèng tiān xiǎo qīng hé yì shuǐ zāi. yǐ yún nán bù zhèng shǐ chén hóng móu dú zòu běn shěng kěn wù, xià bù yán yì. zhèn jiāng sū shàng yuán děng èr shí wǔ zhōu xiàn shuǐ zāi, bìng jiā zhèn yǒu chà. zhèn guì zhōu ān shùn děng fǔ tīng xiàn báo zāi.
閏九月癸亥,免河南西華等四縣本年水災額賦。丁卯,以尹繼善為刑部尚書,兼辦兵部事。調慶復為雲南總督。以那蘇圖為兩江總督。甲戌,賑長蘆、蘆台等場水災灶戶。除江西袁州、饒州二府雜稅。丙子,馬蘭峪陵工竣。辛巳,賑福建霞浦等二縣風災。壬午,賑奉天小清河驛水災。以雲南布政使陳宏謀瀆奏本省墾務,下部嚴議。賑江蘇上元等二十五州縣水災,並加賑有差。賑貴州安順等府廳縣雹災。
dōng shí yuè yǐ yǒu shuò, zhèn shān xī yǒng jì děng sān xiàn shuāng zāi. dīng hài, xiū shèng jīng sān líng. wù zǐ, shàng yì dōng líng. xīn mǎo, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng. yǐ wèi, shàng hái jīng shī. bǐng shēn, ān xī zhèn zǒng bīng zhāng jiā hàn zuò bō xuē jūn xū lùn zhǎn. yǐ cuī jì wèi shǎn xī xún fǔ, yǐn huì yī wèi hé nán xún fǔ, zhāng kǎi wèi hú běi xún fǔ. jǐ hài, dà xué shì yǐn tài qǐ xiū, wēn yù liú zhī. guǐ mǎo, zhèn shān dōng qí hé děng èr shí bā zhōu wèi shuǐ zāi. miǎn jiāng nán chún xiàn běn nián chóng zāi é fù, táo yuán děng sān xiàn wèi wán yín mǐ. dīng wèi, zhèn hēi lóng jiāng shuǐ zāi. wù shēn, xiū fèng xiān diàn. xīn hài, miǎn gān sù píng fān hàn zāi é fù.
冬十月乙酉朔,賑山西永濟等三縣霜災。丁亥,修盛京三陵。戊子,上詣東陵。辛卯,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵。乙未,上還京師。丙申,安西鎮總兵張嘉翰坐剝削軍需論斬。以崔紀為陝西巡撫,尹會一為河南巡撫,張楷為湖北巡撫。己亥,大學士尹泰乞休,溫諭留之。癸卯,賑山東齊河等二十八州衛水災。免江南淳縣本年蟲災額賦,桃源等三縣未完銀米。丁未,賑黑龍江水災。戊申,修奉先殿。辛亥,免甘肅平番旱災額賦。
shí yī yuè yǐ mǎo, zhèn ān huī shòu zhōu huò qiū hàn zāi. miǎn shǎn xī jìng biān děng bā zhōu xiàn běn nián shuǐ zāi é fù. dīng sì, cháo xiān guó wáng lǐ qǐn qǐng fēng shì zǐ lǐ xuān, lǐ bù yán nián wèi jí suì, shàng tè yǔn zhī. guǐ hài, zhèn guì zhōu láng dài děng sān tīng xiàn báo zāi. yǐ chǒu, chú shān xī hé jīn bèi shuǐ é fù. bǐng yín, zhèn ān huī tài píng děng shí yī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. xīn wèi, shàng yì tài líng, gǎi zǒng guǎn wèi fù dōu tǒng. miǎn jiāng nán tóng shān dàng shān èr xiàn bū fù. rén yín, jì gào tài líng, shàng shì fú. yǐ hài, zhèn gān sù huán xiàn lán zhōu, guǎng dōng sān shuǐ děng shí xiàn hàn zāi. shàng hái jīng shī. wù yín, huáng tài hòu shèng shòu jié, yù cí níng gōng, shàng lǜ zhū wáng dà chén xíng qìng hè lǐ. zì shì měi nián rú zhī. jǐ mǎo, miǎn shān xī xìng xiàn děng sì zhōu xiàn hàn zāi dīng yín. gēng chén, mìng réng shè jūn jī chù, yǐ dà xué shì è ěr tài zhāng tíng yù, shàng shū nè qīn hǎi wàng, shì láng nà yán tài bān dì wèi jūn jī dà chén.
十一月乙卯,賑安徽壽州、霍丘旱災。免陝西靖邊等八州縣本年水災額賦。丁巳,朝鮮國王李昑請封世子李愃,禮部言年未及歲,上特允之。癸亥,賑貴州郎岱等三廳縣雹災。乙丑,除山西河津被水額賦。丙寅,賑安徽太平等十一州縣衛水災。辛未,上詣泰陵,改總管為副都統。免江南銅山、碭山二縣逋賦。壬寅,祭告泰陵,上釋服。乙亥,賑甘肅環縣、蘭州,廣東三水等十縣旱災。上還京師。戊寅,皇太后聖壽節,御慈寧宮,上率諸王大臣行慶賀禮。自是每年如之。己卯,免山西興縣等四州縣旱災丁銀。庚辰,命仍設軍機處,以大學士鄂爾泰、張廷玉,尚書訥親、海望,侍郎納延泰、班第為軍機大臣。
shí èr yuè jiǎ shēn shuò, cáo yùn zǒng dū bǔ xī miǎn, yǐ chá kè dān dài zhī. yǐ lái bǎo wèi gōng bù shàng shū. miǎn jiāng nán fù níng shàng nián shuǐ zāi é fù. dīng hài, shàng yù tài hé diàn, cè lì dí fēi fù chá shì wèi huáng hòu. wù zǐ, fèng huáng tài hòu yù cí níng gōng, shàng lǜ zhū wáng dà chén xíng qìng hè lǐ bì, shàng yù tài hé diàn, qún chén qìng hè, bān zhào tán ēn yǒu chà. xīn mǎo, miǎn jiāng sū lì shuǐ děng shí èr zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. rén chén, zhèn shǎn xī fǔ gǔ děng sān xiàn báo zāi. jiǎ wǔ, yǐ cè lì huáng hòu lǐ chéng, jiā shang huáng tài hòu huī hào yuē chóng qìng cí xuān huáng tài hòu. fèng huáng tài hòu yù cí níng gōng, shàng lǜ zhū wáng dà chén xíng qìng hè lǐ, cì rì bān zhào tán ēn yǒu chà. jǐ hài, miǎn zhí lì běn nián hàn zāi zào kè. miǎn gān sù níng xià shuǐ zāi é fù. rén yín, è ěr tài fēng sān děng bó. zhèn fú jiàn mǐn xiàn děng liù xiàn guǎng dōng hǎi kāng děng qī xiàn fēng cháo zāi. dà xué shì mài zhù qǐ bìng, xǔ zhī. liú qiú gòng fāng wù. guǐ mǎo, zhāng tíng yù fēng sān děng bó. xīn hài, zhèn zhuō zhōu shuǐ zāi.
十二月甲申朔,漕運總督補熙免,以查克丹代之。以來保為工部尚書。免江南阜寧上年水災額賦。丁亥,上御太和殿,冊立嫡妃富察氏為皇后。戊子,奉皇太后御慈寧宮,上率諸王大臣行慶賀禮畢,上御太和殿,群臣慶賀,頒詔覃恩有差。辛卯,免江蘇溧水等十二州縣水災額賦。壬辰,賑陝西府谷等三縣雹災。甲午,以冊立皇后禮成,加上皇太后徽號曰崇慶慈宣皇太后。奉皇太后御慈寧宮,上率諸王大臣行慶賀禮,次日頒詔覃恩有差。己亥,免直隸本年旱災灶課。免甘肅寧夏水災額賦。壬寅,鄂爾泰封三等伯。賑福建閩縣等六縣、廣東海康等七縣風潮災。大學士邁柱乞病,許之。琉球貢方物。癸卯,張廷玉封三等伯。辛亥,賑涿州水災。
sān nián chūn zhēng yuè jiǎ yín shuò, shàng chū jǔ yuán zhèng cháo hè, lǜ wáng yǐ xià wén wǔ dà chén yì shòu kāng gōng qìng hè huáng tài hòu, lǐ chéng, yù tài hé diàn shòu hè. zì shì měi nián yuán zhèng rú zhī. yǐ mǎo, yǐ fú mǐn wèi wǔ yīng diàn dà xué shì, mǎ ěr tài wèi zuǒ dōu yù shǐ. xīn yǒu, qí gǔ yú shàng dì, fèng shì zōng pèi xiǎng. guǐ hài, mìng jǔ xíng jīng yán. jiǎ zǐ, shàng chū xìng yuán míng yuán, fèng huáng tài hòu jū shēn yáng chūn yuán. wù chén, yù zhèng dà guāng míng diàn, cì cháo zhèng wài fān jí nèi dà chén dà xué shì yàn. guǐ yǒu, yǐ zhū zǎo wèi zhí lì hé dào zǒng dū, gù cóng xié lǐ hé dào shì. dīng chǒu, zhǔn gá ěr gá ěr dān cè líng qiǎn shǐ fèng biǎo zhì jīng, bìng jìn diāo pí. qiǎn shì láng ā kè dūn chōng zhèng shǐ, yù qián shì wèi wàng zā ěr gān qīng mén tái jí é mò gēn chōng fù shǐ, jī chì wǎng zhǔn gá ěr yì dìng jiè. jǐ mǎo, shàng zì yuán míng yuán hái gōng. xīn sì, yǐ yè tài líng, mìng è ěr tài zài jīng zǒng lǐ shì wù.
三年春正月甲寅朔,上初舉元正朝賀,率王以下文武大臣詣壽康宮慶賀皇太后,禮成,御太和殿受賀。自是每年元正如之。乙卯,以福敏為武英殿大學士,馬爾泰為左都御史。辛酉,祈穀於上帝,奉世宗配享。癸亥,命舉行經筵。甲子,上初幸圓明園,奉皇太后居申昜春園。戊辰,御正大光明殿,賜朝正外藩及內大臣、大學士宴。癸酉,以朱藻為直隸河道總督,顧琮協理河道事。丁丑,準噶爾噶爾丹策零遣使奉表至京,並進貂皮。遣侍郎阿克敦充正使,御前侍衛旺紥爾、乾清門台吉額默根充副使,齎敕往準噶爾議定界。己卯,上自圓明園還宮。辛巳,以謁泰陵,命鄂爾泰在京總理事務。
èr yuè dīng hài, shì diàn xiān shī kǒng zǐ. wù zǐ, xìng yuán míng yuán. guǐ sì, zhǔn gá ěr shǐ rù jìn, shǎng yín bì yǒu chà. wù xū, shàng yè tài líng. jǐ hài, shàng jì tài líng. xīn chǒu, shàng xìng nán yuàn xíng wéi. rén yín, shàng hái jīng shī. bǐng wǔ, jǔ xíng jīng yán. zì shì měi jì zhòng yuè jǔ xíng yī cì, suì yǐ wèi cháng. dīng wèi, miǎn shān dōng qí hé děng sān shí èr zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. xīn hài, shàng qīn gēng jí tián, jiā yī tuī. zì shì měi nián rú zhī. rén zǐ, zhào hóng ēn yǐ nà huì duó zhí, yǐ gāo qí zhuō wèi gōng bù shàng shū, zhāng qú wèi hú nán xún fǔ.
二月丁亥,釋奠先師孔子。戊子,幸圓明園。癸巳,準噶爾使入覲,賞銀幣有差。戊戌,上謁泰陵。己亥,上祭泰陵。辛丑,上幸南苑行圍。壬寅,上還京師。丙午,舉行經筵。自是每季仲月舉行一次,歲以為常。丁未,免山東齊河等三十二州縣衛水災額賦。辛亥,上親耕耤田,加一推。自是每年如之。壬子,趙弘恩以納賄奪職,以高其倬為工部尚書,張渠為湖南巡撫。
sān yuè guǐ chǒu shuò, zhèn fú jiàn mǐn xiàn děng bā xiàn jù fēng zāi. jiǎ yín, shàng yì tài xué shì diàn, yù yí lún táng, mìng jiǎng zhōng yōng shàng shū. yǐ mǎo, diào cuī jì wèi hú běi xún fǔ, zhāng kǎi wèi xī ān xún fǔ. jǐ wèi, miǎn jiāng sū liù hé děng shí èr zhōu xiàn shuǐ zāi é fù, guǎng dōng sān shuǐ děng shí zhōu xiàn hàn zāi é fù. xīn yǒu, zhèn jiāng sū shàng yuán děng èr shí wǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi, bìng miǎn é fù. dīng mǎo, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. xīn wèi, miǎn gān sù lán zhōu děng chù hàn zāi é fù. rén shēn, yǐ hàn mìng xíng bù qīng lǐ shù yù. guǐ yǒu, miǎn ān huī tài píng děng shí yī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. dīng chǒu, miǎn hú běi miǎn yáng zhōu bū fù.
三月癸丑朔,賑福建閩縣等八縣颶風災。甲寅,上詣太學釋奠,御彝倫堂,命講中庸、尚書。乙卯,調崔紀為湖北巡撫,張楷為西安巡撫。己未,免江蘇六合等十二州縣水災額賦,廣東三水等十州縣旱災額賦。辛酉,賑江蘇上元等二十五州縣衛水災,並免額賦。丁卯,上詣黑龍潭祈雨。辛未,免甘肅蘭州等處旱災額賦。壬申,以旱命刑部清理庶獄。癸酉,免安徽太平等十一州縣衛水災額賦。丁丑,免湖北沔陽州逋賦。
xià sì yuè jiǎ shēn, yǐ hàn shēn mìng qiú yán. tíng dū fǔ gòng xiàn. lǐ fān yuàn shàng shū sēng gé xiū zhì, yǐ nà yán tài dài zhī. jǐ chǒu, diào sūn jiā gàn wèi lì bù shàng shū, yǐ zhào guó lín wèi xíng bù shàng shū, sūn guó xǐ wèi ān huī xún fǔ. rén chén, mìng gù cóng wǎng zhí lì huì tóng zhū zǎo bàn lǐ hé gōng. miǎn zhǎng lú lú tái děng chǎng héng shuǐ děng zhōu xiàn shuǐ zāi é fù.
夏四月甲申,以旱申命求言。停督撫貢獻。理藩院尚書僧格休致,以納延泰代之。己丑,調孫嘉淦為吏部尚書,以趙國麟為刑部尚書,孫國璽為安徽巡撫。壬辰,命顧琮往直隸會同朱藻辦理河工。免長蘆蘆台等場、衡水等州縣水災額賦。
wǔ yuè guǐ chǒu, zhèn shǎn xī pú chéng děng shí zhōu xiàn báo zāi. jǐ wèi, zhèn shān dōng zhāng qiū děng zhōu xiàn wèi báo zāi. gēng shēn, zhèn shǎn xī luò nán děng bā zhōu xiàn báo zāi. rén xū, guì zhōu dìng fān zhōu miáo ā shā děng zuò luàn, zhāng guǎng sì tǎo píng zhī. xīn wèi, diào é ěr tú wèi fèng tiān jiāng jūn, bó dì wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn. yǐ hài, miǎn jiāng nán sōng jiāng fǔ é fù. xīn sì, zhèn shǎn xī jìng biān děng bā zhōu xiàn hàn zāi.
五月癸丑,賑陝西蒲城等十州縣雹災。己未,賑山東章丘等州縣衛雹災。庚申,賑陝西雒南等八州縣雹災。壬戌,貴州定番州苗阿沙等作亂,張廣泗討平之。辛未,調額爾圖為奉天將軍,博第為黑龍江將軍。乙亥,免江南松江府額賦。辛巳,賑陝西靖邊等八州縣旱災。
liù yuè gēng yín, zhèn shān dōng dōng píng děng sì zhōu xiàn báo zāi. bǐng wǔ, zuǒ dōu yù shǐ yáng rǔ gǔ qǐ xiū, yǔn zhī.
六月庚寅,賑山東東平等四州縣雹災。丙午,左都御史楊汝穀乞休,允之。
qiū qī yuè rén zǐ, qǐ qián zuǒ dōu yù shǐ péng wéi xīn wèi yuán guān. dīng sì, miǎn fú jiàn zhào ān xiàn hàn zāi é fù. guǐ hài, miǎn zhè jiāng wēn zhōu děng wèi cáo qiàn. yǐ chǒu, diào shǐ yí zhí wèi gōng bù shàng shū, gāo qí zhuō wèi hù bù shàng shū. dīng mǎo, mìng chá láng ā rù gé bàn shì. diào è mí dá wèi chuān shǎn zǒng dū. yǐ mǎ ěr tài wèi liǎng guǎng zǒng dū, chá kè dān wèi zuǒ dōu yù shǐ, tuō shí wèi cáo yùn zǒng dū. dà xué shì yǐn tài qǐ xiū, yǔn zhī.
秋七月壬子,起前左都御史彭維新為原官。丁巳,免福建詔安縣旱災額賦。癸亥,免浙江溫州等衛漕欠。乙丑,調史貽直為工部尚書,高其倬為戶部尚書。丁卯,命查郎阿入閣辦事。調鄂彌達為川陝總督。以馬爾泰為兩廣總督,查克丹為左都御史,託時為漕運總督。大學士尹泰乞休,允之。
bā yuè bǐng xū, jiāng sū hǎi zhōu shān dōng tán chéng děng zhōu xiàn huáng. zhèn hú nán shí mén xiàn gān sù wǔ wēi děng sān xiàn shuǐ zāi. jǐ chǒu, hǎi wàng dīng yōu, yǐ nè qīn zàn shǔ hù bù shàng shū. jǐ hài, fèng huáng tài hòu yè tài líng. guǐ mǎo, shàng yì tài líng xíng sān zhōu nián jì lǐ. bǐng wǔ, shàng fèng huáng tài hòu zhù bì nán yuàn, shàng xíng wéi. wù shēn, zhèn ān huī wàng jiāng děng sì shí bā zhōu wèi hàn zāi.
八月丙戌,江蘇海州、山東郯城等州縣蝗。賑湖南石門縣、甘肅武威等三縣水災。己丑,海望丁憂,以訥親暫署戶部尚書。己亥,奉皇太后謁泰陵。癸卯,上詣泰陵行三周年祭禮。丙午,上奉皇太后駐蹕南苑,上行圍。戊申,賑安徽望江等四十八州衛旱災。
jiǔ yuè gēng xū shuò, shàng fèng huáng tài hòu hái gōng. miǎn shǎn xī zhǎng ān děng shí wǔ zhōu xiàn báo zāi é fù. zhèn shān dōng zhāo yuǎn xiàn báo zāi. wù wǔ, miǎn fú jiàn zhāng pǔ shàng nián hàn zāi é fù. xīn yǒu, mìng jī céng yún rù gé bàn shì, jiān lǐ yǒng dìng hé wù. cái zhè jiāng zǒng dū, fù shè xún fǔ, yǐ hǎo yù lín réng wèi mǐn zhè zǒng dū, lú chāo wèi zhè jiāng xún fǔ. jiǎ zǐ, zhū zǎo jiě rèn, qiǎn nè qīn sūn jiā gàn wǎng jū zhī. yǐ gù cóng guǎn zǒng hé yìn wù. ān nán rù gòng. jǐ sì, dà xué shì yǐn tài zú. biān xiū péng shù kuí jìn shí sī zhēn, shàng jiā lài zhī. zhèn gān sù niǎn bó děng chù hàn zāi. dīng chǒu, miǎn jiāng sū jiāng níng děng wǔ shí èr zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù, bìng zhèn zhī. wù yín, zhèn tái wān hàn zāi.
九月庚戌朔,上奉皇太后還宮。免陝西長安等十五州縣雹災額賦。賑山東招遠縣雹災。戊午,免福建漳浦上年旱災額賦。辛酉,命嵇曾筠入閣辦事,兼理永定河務。裁浙江總督,復設巡撫,以郝玉麟仍為閩浙總督,盧焯為浙江巡撫。甲子,朱藻解任,遣訥親、孫嘉淦往鞫之。以顧琮管總河印務。安南入貢。己巳,大學士尹泰卒。編修彭樹葵進十思箴,上嘉賚之。賑甘肅碾伯等處旱災。丁丑,免江蘇江寧等五十二州縣衛水災額賦,並賑之。戊寅,賑台灣旱災。
dōng shí yuè gēng chén shuò, zhèn shǎn xī ān dìng děng liù zhōu xiàn báo zāi. xīn sì, miǎn shān dōng zōu píng děng bā zhōu xiàn běn nián báo zāi é fù. rén wǔ, miǎn zhí lì bèi shuǐ zhōu xiàn bū fù. miǎn jiāng sū ān huī bèi zāi gè zhōu xiàn bū fù. xīn mǎo, huáng cì zǐ yǒng liǎn hōng, chuò cháo wǔ rì, yǐ yù jí hòu, qīn shū yǒng liǎn wèi huáng tài zǐ mì zhǐ, yī qiè diǎn lǐ rú huáng tài zǐ yí. zhèn ān huī huái níng děng wǔ shí zhōu xiàn wèi hàn zāi. rén chén, hù bù shàng shū gāo qí zhuō zú. bǐng shēn, diào rèn lán zhī wèi hù bù shàng shū, zhào guó lín wèi lǐ bù shàng shū, shǐ yí zhí wèi xíng bù shàng shū, yǐ zhào diàn zuì wèi gōng bù shàng shū. dīng yǒu, shì huáng tài zǐ yǒng liǎn wèi duān huì huáng tài zǐ. zhí lì zǒng dū lǐ wèi yǐ bìng miǎn, mìng sūn jiā gàn shǔ zhī. jǐ hài, zhèn zhè jiāng jí ān děng zhōu xiàn hàn zāi. gēng zǐ, cháo xiān guó wáng lǐ qǐn biǎo hè shàng huáng tài hòu huī hào bìng cè fēng huáng hòu, yòu biǎo xiè ēn fēng shì zǐ, fù jìn fāng wù. rén yín, shàng xìng tián cūn, diàn duān huì huáng tài zǐ. guǐ mǎo, miǎn jiāng nán jiāng xī hé nán cáo qiàn. yǐ sì, shòu sūn jiā gàn zhí lì zǒng dū, yǐ gān rǔ lái wèi lì bù shàng shū jiān bīng bù, yáng chāo céng wèi bīng bù shàng shū. bǐng wǔ, shòu gù cóng zhí lì hé dào zǒng dū.
冬十月庚辰朔,賑陝西安定等六州縣雹災。辛巳,免山東鄒平等八州縣本年雹災額賦。壬午,免直隸被水州縣逋賦。免江蘇、安徽被災各州縣逋賦。辛卯,皇次子永璉薨,輟朝五日,以御極後,親書永璉為皇太子密旨,一切典禮如皇太子儀。賑安徽懷寧等五十州縣衛旱災。壬辰,戶部尚書高其倬卒。丙申,調任蘭枝為戶部尚書,趙國麟為禮部尚書,史貽直為刑部尚書,以趙殿最為工部尚書。丁酉,諡皇太子永璉為端慧皇太子。直隸總督李衛以病免,命孫嘉淦署之。己亥,賑浙江吉安等州縣旱災。庚子,朝鮮國王李昑表賀上皇太后徽號並冊封皇后,又表謝恩封世子,附進方物。壬寅,上幸田村,奠端慧皇太子。癸卯,免江南、江西、河南漕欠。乙巳,授孫嘉淦直隸總督,以甘汝來為吏部尚書兼兵部,楊超曾為兵部尚書。丙午,授顧琮直隸河道總督。
shí yī yuè jǐ yǒu shuò, fù guǎng dōng hǎi nán dào wèi léi qióng dào, gǎi gāo léi dào wèi gāo lián dào. gēng xū, yǐ sūn jiā gàn hé bèi lēi yǔn hù, shàng jiā zhī, yǔ yì xù. yǔn hù xià zōng rén fǔ yán yì. rén zǐ, zhèn jiāng sū huá tíng děng liù xiàn wèi hàn zāi. zhèn hú nán shí mén xiàn hàn zāi. guǐ chǒu, miǎn fèng tiān níng yuǎn děng sì zhōu xiàn chóng zāi é fù. zhèn zhè jiāng guī ān wū chéng, shǎn xī suī dé děng sì zhōu xiàn báo zāi, hú běi xiào gǎn děng liù zhōu xiàn hàn zāi. guǐ chǒu, miǎn hé nán xìn yáng děng bā zhōu xiàn hàn zāi é fù. zhèn hú běi yīng shān sì chuān zhōng zhōu děng sān zhōu xiàn hàn zāi. yǐ chǒu, miǎn jiāng nán huái ān xú zhōu èr fǔ hú tān é zū. miǎn shān dōng zhāo yuǎn xiàn báo zāi é fù. gēng wǔ, dà xué shì jī céng yún yǐ bìng qǐ xiū, yǔn zhī. rén shēn, gān sù níng xià dì zhèn, shuǐ yǒng xīn qú, bǎo fēng xiàn zhì shěn méi, fā lán zhōu kù yín èr shí wàn liǎng, mìng bīng bù shì láng bān dì wǎng zhèn zhī. yǐ hài, lì bù shàng shū xìng guì qǐ xiū, yǔn zhī. dīng chǒu, miǎn zhí lì xuān huà gè fǔ zhōu bū fù.
十一月己酉朔,復廣東海南道為雷瓊道,改高雷道為高廉道。庚戌,以孫嘉淦劾貝勒允祜,上嘉之,予議敘。允祜下宗人府嚴議。壬子,賑江蘇華亭等六縣衛旱災。賑湖南石門縣旱災。癸丑,免奉天寧遠等四州縣蟲災額賦。賑浙江歸安、烏程,陝西綏德等四州縣雹災,湖北孝感等六州縣旱災。癸丑,免河南信陽等八州縣旱災額賦。賑湖北應山、四川忠州等三州縣旱災。乙丑,免江南淮安、徐州二府湖灘額租。免山東招遠縣雹災額賦。庚午,大學士嵇曾筠以病乞休,允之。壬申,甘肅寧夏地震,水涌新渠,寶豐縣治沈沒,發蘭州庫銀二十萬兩,命兵部侍郎班第往賑之。乙亥,吏部尚書性桂乞休,允之。丁丑,免直隸宣化各府州逋賦。
shí èr yuè yǐ mǎo shuò, diào nè qīn wèi lì bù shàng shū. gēng chén, zhèn sì chuān shè hóng děng liù xiàn shuǐ zāi. zhèn liǎng huái yán chǎng běn nián hàn zāi. bǐng xū, péng wéi xīn chǐ zhí, yǐ wèi tíng zhēn wèi zuǒ dōu yù shǐ. dīng hài, gān sù níng xià dì zhèn. jiǎ wǔ, zhèn gān sù píng fān chóng zāi. mìng dà lǐ sì qīng wāng lóng wǎng jiāng nán zǒng bàn hé gōng. liú qiú guó wáng shàng jìng qiǎn shǐ biǎo hè dēng jí, rù gòng. wù xū, zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng qiǎn hā liǔ děng cóng shì láng ā kè dūn děng zhì jīng shī, jìn biǎo. yǐ sì, zhǔn gá ěr shǐ hā liǔ děng rù jìn, yù yuē: suǒ zòu yóu mù bù yuè ā ěr tái, zhèn shén jiā zhī. tuō ěr hé bù yán tú kǎ lún nèi yí, bù kě xíng.
十二月乙卯朔,調訥親為吏部尚書。庚辰,賑四川射洪等六縣水災。賑兩淮鹽場本年旱災。丙戌,彭維新褫職,以魏廷珍為左都御史。丁亥,甘肅寧夏地震。甲午,賑甘肅平番蟲災。命大理寺卿汪漋往江南總辦河工。琉球國王尚敬遣使表賀登極,入貢。戊戌,準噶爾台吉噶爾丹策零遣哈柳等從侍郎阿克敦等至京師,進表。乙巳,準噶爾使哈柳等入覲,諭曰:「所奏遊牧不越阿爾台,朕甚嘉之。托爾和、布延圖卡倫內移,不可行。」
sì nián chūn zhēng yuè jǐ yǒu, shàng yù gān qīng gōng xī nuǎn gé, zhào wáng dà chén hàn lín kē dào jí dū fǔ xué zhèng zài jīng zhě jiǔ shí jiǔ rén cì yàn, fù bǎi liáng tǐ shī. dīng mǎo, miǎn gān sù níng xià děng wǔ xiàn dì zhèn bèi zāi é fù. rén shēn, dà xué shì jī céng yún zú. zhào guó lín wèi dà xué shì, diào rèn lán zhī wèi lǐ bù shàng shū, yǐ chén dé huá wèi hù bù shàng shū.
四年春正月己酉,上御乾清宮西暖閣,召王、大臣、翰林、科道及督、撫、學政在京者九十九人賜宴,賦柏梁體詩。丁卯,免甘肅寧夏等五縣地震被災額賦。壬申,大學士嵇曾筠卒。趙國麟為大學士,調任蘭枝為禮部尚書,以陳德華為戶部尚書。
èr yuè jǐ mǎo, diào zhāng qú wèi jiāng sū xún fǔ, yǐ féng guāng yù wèi hú nán xún fǔ. bǐng xū, miǎn zhí lì cāng zhōu děng sì zhōu xiàn xìng guó děng sì chǎng shuǐ zāi zào dì é fù. miǎn guì zhōu láng dài děng sì tīng zhōu xiàn báo zāi é fù. yǐ wèi, miǎn gān sù jìng yuǎn fēng zāi é fù. bǐng shēn, zhǔn gá ěr bù rén mèng kè tè mù ěr děng lái jiàng. miǎn shǎn xī xián níng zhèn ān shuǐ zāi, gān sù liǔ gōu wèi chóng zāi é fù. wù xū, miǎn hú nán yǒng shùn yǒng suī xīn pì miáo jiāng yán kè. miǎn zhè jiāng shàng yú děng xiàn bū fù. gēng zǐ, zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng qǐng yǐ ā ěr tài shān wèi jiè, xǔ zhī. miǎn hú běi zhōng xiáng děng wǔ xiàn wèi hàn zāi é fù.
二月己卯,調張渠為江蘇巡撫,以馮光裕為湖南巡撫。丙戌,免直隸滄州等四州縣、興國等四場水災灶地額賦。免貴州郎岱等四廳州縣雹災額賦。乙未,免甘肅靖遠風災額賦。丙申,準噶爾部人孟克特穆爾等來降。免陝西咸寧、鎮安水災,甘肅柳溝衛蟲災額賦。戊戌,免湖南永順、永綏新辟苗疆鹽課。免浙江上虞等縣逋賦。庚子,準噶爾台吉噶爾丹策零請以阿爾泰山為界,許之。免湖北鍾祥等五縣衛旱災額賦。
sān yuè dīng wèi shuò, jǐ yǒu, zhào yǎ ěr tú lái jīng, yǐ ā lán tài wèi běi lù cān zàn dà chén. miǎn ān huī sù zhōu děng sì zhōu xiàn bū fù. lì bù zòu xíng qǔ jiè qī, shàng mìng shàng shū dōu yù shǐ shì láng bǎo jǔ rú lù lǒng qí péng péng zhě. miǎn hú běi yīng shān shàng nián hàn zāi é fù. jiǎ zǐ, shè rè hé bīng bèi dào, zhù chéng dé zhōu. mìng nè qīn xié bàn dà xué shì. wù chén, yǐ hàn zāi tè miǎn zhí lì jiāng sū ān huī sān xǐng é fù. rén shēn, yǐ wèi tíng zhēn wèi gōng bù shàng shū. zhèn zhí lì wén ān děng liù xiàn shuǐ zāi.
三月丁未朔,己酉,召雅爾圖來京,以阿蘭泰為北路參贊大臣。免安徽宿州等四州縣逋賦。吏部奏行取屆期,上命尚書、都御史、侍郎保舉如陸隴其、彭鵬者。免湖北應山上年旱災額賦。甲子,設熱河兵備道,駐承德州。命訥親協辦大學士。戊辰,以旱災特免直隸、江蘇、安徽三省額賦。壬申,以魏廷珍為工部尚書。賑直隸文安等六縣水災。
xià sì yuè dīng mǎo, miǎn ān huī shòu zhōu shàng nián hàn zāi é fù. wù yín, miǎn jiāng sū dān yáng děng qī xiàn hàn zāi é fù. xīn sì, cì zhuāng yǒu gōng děng sān bǎi èr shí bā rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. rén wǔ, miǎn zhǎng lú shàng nián hàn zāi bū fù. bǐng xū, yǐ hàn shēn mìng qiú yán. mìng xíng bù qīng lǐ shù yù, jiǎn tú yǐ xià zuì. jiǎ wǔ, miǎn sì chuān zhōng zhōu děng sān zhōu xiàn hàn zāi é fù. yǐ wèi, yǐ chén shì guān wèi zuǒ dōu yù shǐ. guǐ mǎo, xī zàng bā lēi bù bù kù kù mù yán bù yè léng sān hàn rù gòng.
夏四月丁卯,免安徽壽州上年旱災額賦。戊寅,免江蘇丹陽等七縣旱災額賦。辛巳,賜莊有恭等三百二十八人進士及第出身有差。壬午,免長蘆上年旱災逋賦。丙戌,以旱申命求言。命刑部清理庶獄,減徒以下罪。甲午,免四川忠州等三州縣旱災額賦。乙未,以陳世倌為左都御史。癸卯,西藏巴勒布部庫庫木、顏布、葉楞三汗入貢。
wǔ yuè jiǎ zǐ, cháo xiān guó wáng lǐ qǐn xiè cì běn guó liè chuán, jìn fāng wù. wù chén, gǎi zhú zhè jiāng hǎi níng shí táng. xīn wèi, zhì shì dà xué shì mǎ qí zú. guǐ yǒu, jiā è ěr tài zhāng tíng yù fú mǐn tài bǎo, xú běn nè qīn tài zǐ tài bǎo, gān rǔ lái hǎi wàng è shàn yǐn jì chāng xú yuán mèng sūn jiā gàn qìng fù tài zǐ shǎo bǎo.
五月甲子,朝鮮國王李昑謝賜本國列傳,進方物。戊辰,改築浙江海寧石塘。辛未,致仕大學士馬齊卒。癸酉,加鄂爾泰、張廷玉、福敏太保,徐本、訥親太子太保,甘汝來、海望、鄂善、尹繼昌、徐元夢、孫嘉淦、慶復太子少保。
liù yuè gēng chén, diào shuò sè wèi shān dōng xún fǔ, fāng xiǎn wèi sì chuān xún fǔ. jiǎ chén, miǎn gān sù chì jīn suǒ shàng nián bèi zāi é fù. shān dōng jì nán děng qī fǔ huáng. cáo xiàn hé jué, réng zhèn bèi shuǐ liù zhōu xiàn zāi mín. gān sù qín ān děng liù zhōu xiàn báo zāi.
六月庚辰,調碩色為山東巡撫,方顯為四川巡撫。甲辰,免甘肅赤金所上年被災額賦。山東濟南等七府蝗。曹縣河決,仍賑被水六州縣災民。甘肅秦安等六州縣雹災。
qiū qī yuè wù shēn, é fù cè líng zòu lǜ bīng zhù è ěr hǎi xī lā wū sū, bìng fēn bīng zhù è ěr kūn hé qí qí ěr lǐ kè é ěr dé ní zhāo tǎ mì ěr wū lǐ yǎ sū tái fù jìn, fáng fàn zhǔn gá ěr. gēng xū, yǐ gān sù qín ān děng shí wǔ zhōu xiàn báo zāi, mìng wú lùn yǐ wèi chéng zāi, xī miǎn běn nián é fù. xīn yǒu, zhèn hé nán xiáng fú děng sì shí qī zhōu xiàn shuǐ zāi. rén xū, zhèn shān dōng hǎi fēng děng xiàn chǎng zào hù. jiǎ zǐ, zhèn jiāng sū suī níng děng shí sān zhōu xiàn wèi shuǐ báo gè zāi, hú běi fáng xiàn hàn zāi. bǐng yín, lì bù shàng shū gān rǔ lái zú. yǐ hǎo yù lín wèi lì bù shàng shū, zōng shì dé pèi wèi mǐn zhè zǒng dū, yǐ bān dì wèi hú guǎng zǒng dū. jǐ sì, zhèn ān huī sù zhōu báo zāi. gēng shēn, ān nán mǎ láng pàn rén yǐ zhǎng děng lái jiàng. zhèn shān dōng lì jīn děng èr xiàn báo zāi. rén shēn, zhèn zhí lì kāi zhōu děng zhōu xiàn jiāng sū hǎi zhōu děng zhōu xiàn shuǐ zāi. jiāng sū huái ān ān huī fèng yáng děng fǔ zhōu huáng.
秋七月戊申,額駙策凌奏率兵駐鄂爾海西拉烏蘇,並分兵駐鄂爾坤河、齊齊爾里克、額爾德尼招、塔密爾、烏里雅蘇台附近,防範準噶爾。庚戌,以甘肅秦安等十五州縣雹災,命無論已未成災,悉免本年額賦。辛酉,賑河南祥符等四十七州縣水災。壬戌,賑山東海豐等縣場灶戶。甲子,賑江蘇睢寧等十三州縣衛水雹各災,湖北房縣旱災。丙寅,吏部尚書甘汝來卒。以郝玉麟為吏部尚書,宗室德沛為閩浙總督,以班第為湖廣總督。己巳,賑安徽宿州雹災。庚申,安南馬郎叛人矣長等來降。賑山東利津等二縣雹災。壬申,賑直隸開州等州縣、江蘇海州等州縣水災。江蘇淮安、安徽鳳陽等府州蝗。
bā yuè bǐng zǐ, yù shǐ zhāng méi hé zhū dà chén zǔ sè yán lù. shàng chì wèi jiàn rǎn fāng bāo è xí, zhào jiàn mǎn hàn zòu shì dà chén yù zhī. xīn sì, zhèn hé nán shāng qiū děng zhōu xiàn shuǐ zāi. rén wǔ, xù zhāng guǎng sì jīng lǐ miáo jiāng gōng, shòu sān děng qīng chē dū wèi, huáng tíng guì děng jiā xián jiā jí yǒu chà. wù zǐ, zhèn shān dōng lì chéng děng liù shí liù zhōu xiàn wèi suǒ shuǐ zāi, tíng zhēng xīn jiù é fù. gēng yín, jiāng sū jīn tán xiàn gòng shēng jiǎng zhèn shēng jìn shǒu chāo shí sān jīng, cì guó zi jiān xué zhèng xián.
八月丙子,御史張湄劾諸大臣阻塞言路。上斥為漸染方苞惡習,召見滿、漢奏事大臣諭之。辛巳,賑河南商丘等州縣水災。壬午,敘張廣泗經理苗疆功,授三等輕車都尉,黃廷桂等加銜、加級有差。戊子,賑山東歷城等六十六州縣衛所水災,停徵新舊額賦。庚寅,江蘇金壇縣貢生蔣振生進手鈔十三經,賜國子監學正銜。
jiǔ yuè yǐ sì shuò, shǔ guǎng xī tí dū tán xíng yì yǐ ān nán zhèng shì zhuān bǐng, qīng huà zhèn shào jùn gōng jí lí zhuó qǐ bīng yǔ zhèng shì nèi hòng, zòu wén. bǐng wǔ, miǎn jiāng sū hǎi zhōu gàn yú èr zhōu bèi shuǐ cáo liáng. wù shēn, zhèn hé nán xiáng fú děng sān shí qī zhōu xiàn shuǐ zāi yǒu chà. dīng sì, shàng fèng huáng tài hòu yè líng. gēng shēn, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng. zhèn shān dōng lín yì děng xiàn shuǐ zāi. guǐ hài, zhèn gān sù zhāng yē dōng lè bǎo shuǐ zāi. zhèn hé nán dèng zhōu děng sì zhōu xiàn shuǐ zāi, shān xī yú cì děng sān xiàn hàn zāi. mìng tíng zhēng jiāng sū ān huī cáo liáng. shàng fèng huáng tài hòu hái gōng. gēng wǔ, shàng yǐ jí mìng hé qīn wáng hóng zhòu dài xíng mèng dōng shí xiǎng lǐ. miǎn gān sù qín ān děng shí wǔ zhōu xiàn liáng cǎo sān fēn zhī yī, jí líng zhōu niǎn bó děng zhōu xiàn běn nián shuǐ báo gè zāi é fù.
九月乙巳朔,署廣西提督譚行義以安南鄭氏專柄,清化鎮邵郡公及黎鷟起兵與鄭氏內閧,奏聞。丙午,免江蘇海州、贛榆二州被水漕糧。戊申,賑河南祥符等三十七州縣水災有差。丁巳,上奉皇太后謁陵。庚申,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵。賑山東臨邑等縣水災。癸亥,賑甘肅張掖東樂堡水災。賑河南鄧州等四州縣水災,山西榆次等三縣旱災。命停徵江蘇、安徽漕糧。上奉皇太后還宮。庚午,上以疾命和親王弘晝代行孟冬時饗禮。免甘肅秦安等十五州縣糧草三分之一,及靈州、碾伯等州縣本年水雹各災額賦。
dōng shí yuè dīng chǒu, zhǔn gá ěr huí rén yī sī lā mù dìng lái jiàng. gēng chén, yǐ jiāng sū hǎi zhōu děng sì zhōu xiàn shuǐ zāi, miǎn bū fù. jiǎ shēn, duān huì huáng tài zǐ zhōu nián, shàng xìng tián cūn diàn jiǔ. yǐ yǒu, zhèn shān dōng lì chéng děng liù shí liù zhōu xiàn shuǐ zāi, gěi qì wū yín. dīng hài, miǎn shǎn xī xìng píng děng shí liù zhōu xiàn báo zāi é fù. jǐ chǒu, zhuāng qīn wáng yǔn lù lǐ qīn wáng hóng xī děng yuán shì, zōng rén fǔ yì xuē jué quān jìn. shàng yuē: zhuāng qīn wáng kuān miǎn. lǐ qīn wáng hóng xī bèi lēi hóng chāng bèi zi hóng pǔ jù xuē jué. hóng shēng yǒng yuǎn quān jìn. hóng jiǎo wáng jué, xì fèng huáng kǎo tè zhǐ, cóng kuān liú wáng hào, tíng fèng. bǐng shēn, shì mǎ lán tài. jǐ hài, é lǔ tè zhá sà kè duō luó jùn wáng hé shuò é fù ā bǎo zhī qī hé shuò gé gé jìn gù shí hàn suǒ chuán yù xǐ, yù hái zhī. rén yín, zhào dìng biān zuǒ fù jiāng jūn é fù cè líng lái jīng. fēng hóng yì jùn wáng, xí lǐ qīn wáng jué. guǐ mǎo, shàng xìng nán yuàn xíng wéi.
冬十月丁丑,準噶爾回人伊斯拉木定來降。庚辰,以江蘇海州等四州縣水災,免逋賦。甲申,端慧皇太子周年,上幸田村奠酒。乙酉,賑山東歷城等六十六州縣水災,給葺屋銀。丁亥,免陝西興平等十六州縣雹災額賦。己丑,莊親王允祿、理親王弘晰等緣事,宗人府議削爵圈禁。上曰:「莊親王寬免。理親王弘晰、貝勒弘昌、貝子弘普俱削爵。弘升永遠圈禁。弘晈王爵,系奉皇考特旨,從寬留王號,停俸。」丙申,釋馬蘭泰。己亥,額魯特札薩克多羅郡王、和碩額駙阿寶之妻和碩格格進顧實汗所傳玉璽,諭還之。壬寅,召定邊左副將軍額駙策凌來京。封弘勩郡王,襲理親王爵。癸卯,上幸南苑行圍。
shí yī yuè bǐng wǔ, shàng xíng dà yuè lǐ, lián fā wǔ shǐ jiē zhōng de, cì zài shì wáng dà chén yín bì yǒu chà. wù shēn, yǐ hǎo yù lín shǔ liǎng jiāng zǒng dū. gēng xū, zhào yǐn huì yī lái jīng, yǐ yǎ ěr tú wèi hé nán xún fǔ. zhèn jiāng sū ān dōng děng shí wǔ zhōu xiàn shuǐ zāi yǒu chà. rén shēn, miǎn níng xià cì nián é fù.
十一月丙午,上行大閱禮,連發五矢皆中的,賜在事王大臣銀幣有差。戊申,以郝玉麟署兩江總督。庚戌,召尹會一來京,以雅爾圖為河南巡撫。賑江蘇安東等十五州縣水災有差。壬申,免寧夏次年額賦。
shí èr yuè guǐ yǒu shuò, miǎn shān dōng jīn xiāng děng liù zhōu wèi shuǐ zāi é fù. bǐng zǐ, miǎn zhè jiāng ān jí děng zhōu xiàn cáo liáng, hé nán luó shān hàn zāi é fù. wù yín, hóng xī zuò wèn ān tài zhǔn gá ěr néng fǒu dào jīng, shàng shòu suàn rú hé, nǐ lì jiǎo. yù miǎn sǐ, yǒng yuǎn quān jìn, ān tài lùn jiǎo. miǎn shǎn xī yú lín děng shí yī zhōu xiàn bū fù. guǐ wèi, miǎn hé nán xiáng fú děng sì shí sì zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. yǐ yǒu, jìn fēng bèi lēi pō luó nài wèi jùn wáng. gēng yín, miǎn hé nán shāng qiū děng shí zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. rén chén, hā liǔ děng rù jìn. jiǎ wǔ, zhào chē chén hàn dá mǎ lín děng cì chá.
十二月癸酉朔,免山東金鄉等六州衛水災額賦。丙子,免浙江安吉等州縣漕糧,河南羅山旱災額賦。戊寅,弘晰坐問安泰「準噶爾能否到京,上壽算如何」,擬立絞。諭免死,永遠圈禁,安泰論絞。免陝西榆林等十一州縣逋賦。癸未,免河南祥符等四十四州縣水災額賦。乙酉,晉封貝勒頗羅鼐為郡王。庚寅,免河南商丘等十州縣水災額賦。壬辰,哈柳等入覲。甲午,召車臣汗達瑪林等賜茶。
wǔ nián chūn zhēng yuè dīng wèi, zhèn ān huī sù zhōu děng bā zhōu xiàn, lú jiāng děng shí zhōu xiàn wèi hàn zāi yǒu chà. dīng mǎo, cháo xiān rù gòng. xīn wèi, mìng wū hè tú bā líng ā hù zhǔn gá ěr rén fù cáng áo chá. hú nán suī níng miáo zuò luàn, mìng féng guāng yù děng jiǎo zhī.
五年春正月丁未,賑安徽宿州等八州縣,廬江等十州縣衛旱災有差。丁卯,朝鮮入貢。辛未,命烏赫圖、巴靈阿護準噶爾人赴藏熬茶。湖南綏寧苗作亂,命馮光裕等剿之。
èr yuè, liú qiú rù gòng. yǐ hài, mìng é fù cè líng děng dìng gè bù luò jiē zhǔn gá ěr yóu mù biān jiè. hā liǔ guī, zhào rù cì chá, yǐ hé yì chéng, jiā jiǎng zhī. xīn sì, yǐ yī lēi shèn wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn. guǐ wèi, gōng bù shàng shū wèi tíng zhēn bà. shēn yù jiǔ qīng, wú dǎo mó léng fù zhé. miǎn shān dōng zhāng qiū děng liù shí zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. wù zǐ, miǎn hú běi xiāng yáng xiàn wèi shàng nián é fù. rén chén, miǎn shàng nián ān huī sù zhōu báo zāi shān dōng téng xiàn děng wǔ xiàn shuǐ zāi é fù. wù xū, yǐ hán guāng jī wèi gōng bù shàng shū. xīn chǒu, miǎn hú běi hàn yáng děng sì xiàn shàng nián hàn zāi é fù.
二月,琉球入貢。乙亥,命額駙策凌等定各部落接準噶爾遊牧邊界。哈柳歸,召入賜茶,以和議成,嘉獎之。辛巳,以伊勒慎為綏遠城將軍。癸未,工部尚書魏廷珍罷。申諭九卿,毋蹈模稜覆轍。免山東章丘等六十州縣衛水災額賦。戊子,免湖北襄陽縣衛上年額賦。壬辰,免上年安徽宿州雹災、山東滕縣等五縣水災額賦。戊戌,以韓光基為工部尚書。辛丑,免湖北漢陽等四縣上年旱災額賦。
sān yuè gēng xū, yǐ yǐn jì shàn wèi chuān shǎn zǒng dū, è shàn shǔ xíng bù shàng shū. rén zǐ, miǎn zhí lì xióng xiàn shàng nián shuǐ zāi é fù. jiǎ zǐ, miǎn shān dōng zhān huà děng xiàn chǎng shuǐ zāi é fù. gēng wǔ, hú nán lì lín guǐ chōng gè zhài miáo fěi píng.
三月庚戌,以尹繼善為川陝總督,鄂善署刑部尚書。壬子,免直隸雄縣上年水災額賦。甲子,免山東霑化等縣場水災額賦。庚午,湖南栗林、鬼沖各寨苗匪平。
xià sì yuè bǐng xū, zhèn liǎng huái bǎn pǔ děng chǎng zāi. wù zǐ, yù shǐ chǔ tài zuò shòu huì lùn zhǎn. miǎn shǎn xī jiā zhōu huái yuǎn hàn zāi é fù. jǐ chǒu, yǐ nà sū tú wèi xíng bù shàng shū. jiǎ wǔ, yǐ hàn zhào jiǔ qīng miàn yù, zhí chén zhèng shì què shī. gǎi shān dōng hé dào wèi yùn hé dào, yǎn yí cáo dào wèi fēn xún yǎn yí cáo sān fǔ, guǎn hé gōng. wù xū, rèn lán zhī jí tài cháng sì qīng táo zhèng jìng zuò péng bǐ, xià bù yán yì.
夏四月丙戌,賑兩淮板浦等場災。戊子,御史褚泰坐受賄論斬。免陝西葭州、懷遠旱災額賦。己丑,以那蘇圖為刑部尚書。甲午,以旱召九卿面諭,直陳政事闕失。改山東河道為運河道,兗沂曹道為分巡兗、沂、曹三府,管河工。戊戌,任蘭枝及太常寺卿陶正靖坐朋比,下部嚴議。
wǔ yuè jiǎ yín, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. bǐng chén, mìng xíng bù qīng lǐ shù yù. jiǎ zǐ, yǐ yáng chāo céng shǔ liǎng jiāng zǒng dū. dīng mǎo, yù féng guāng yù jí hú guǎng tí dū dù kǎi jiǎo bǔ chéng bù suī níng yáo fěi.
五月甲寅,上詣黑龍潭祈雨。丙辰,命刑部清理庶獄。甲子,以楊超曾署兩江總督。丁卯,諭馮光裕及湖廣提督杜愷剿捕城步、綏寧瑤匪。
liù yuè guǐ yǒu, mìng a lǐ gǔn zhū bì jiē chá kān shān dōng yí zhōu děng chù shuǐ hàn zāi. wù yín, mìng shān dōng jiāng sū ān huī bǔ chú nǎn zi. zhào zhāng guǎng sì lái jīng. rén chén, zhèn gān sù qín zhōu shuǐ zāi. wù xū, fú zhōu jiāng jūn lóng shēng zuò shōu kuì yí, chǐ zhí jū zhì.
六月癸酉,命阿里袞、朱必階查勘山東沂州等處水旱災。戊寅,命山東、江蘇、安徽捕除蝻子。召張廣泗來京。壬辰,賑甘肅秦州水災。戊戌,福州將軍隆升坐收餽遺,褫職鞫治。
rùn liù yuè jiǎ chén, guǎng xī yì níng miáo zuò luàn, yù mǎ ěr tài fù guì lín diào dù bīng shì. xīn hài, yǐ kā ěr jí shàn wèi shān xī xún fǔ. mìng dù kǎi tǒng lǜ hú nán bīng zhì jūn qián. yǐ mǎo, mìng zhāng guǎng sì fù hú nán huì bàn jūn wù. jiǎ zǐ, zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng qiǎn shǐ jìn biǎo.
閏六月甲辰,廣西義寧苗作亂,諭馬爾泰赴桂林調度兵事。辛亥,以喀爾吉善為山西巡撫。命杜愷統率湖南兵至軍前。乙卯,命張廣泗赴湖南會辦軍務。甲子,準噶爾台吉噶爾丹策零遣使進表。
qiū qī yuè guǐ yǒu, diào zhāng qú wèi hú běi xún fǔ. yǐ xú shì lín wèi jiāng sū xún fǔ. diào fāng xiǎn wèi guǎng xī xún fǔ, shuò sè wèi sì chuān xún fǔ, zhū dìng yuán wèi shān dōng xún fǔ. yǐ hài, cì gá ěr dān cè líng chì shū, yù zhǔn gá ěr shǐ yǐ ā ěr tài shān wèi jiè, shān nán yóu mù zhī rén, réng jū jiù dì. shè gān sù ān xī tí dū, zhù hā mì. dīng chǒu, yǐ bǔ xī wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn. xīn sì, zhào tíng jīn nián qiū jué. jiǎ shēn, zhāng guǎng sì liú bàn hú nán shàn hòu. zhèn ān huī xuān chéng wèi jī. jǐ chǒu, miǎn ān huī fèng yáng děng shí jiǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi wú wèi děng sì zhōu xiàn hàn zāi é fù. jiǎ wǔ, zhèn shān xī xú gōu jī. dīng yǒu, zhèn gān sù wǔ wēi děng sān xiàn jī. wù xū, bān dì zòu zǒng bīng liú cè míng děng lián kè zhǎng píng gè miáo zhài, huò shǒu chàng yāo yán lí ā lán děng.
秋七月癸酉,調張渠為湖北巡撫。以徐士林為江蘇巡撫。調方顯為廣西巡撫,碩色為四川巡撫,朱定元為山東巡撫。乙亥,賜噶爾丹策零敕書,諭準噶爾使以阿爾泰山為界,山南遊牧之人,仍居舊地。設甘肅安西提督,駐哈密。丁丑,以補熙為綏遠城將軍。辛巳,詔停今年秋決。甲申,張廣泗留辦湖南善後。賑安徽宣城衛飢。己丑,免安徽鳳陽等十九州縣衛水災、無為等四州縣旱災額賦。甲午,賑山西徐溝飢。丁酉,賑甘肅武威等三縣飢。戊戌,班第奏總兵劉策名等連克長坪各苗寨,獲首倡妖言黎阿蘭等。
bā yuè jǐ hài shuò, guǎng xī yí shān xiàn mán fěi píng. gēng zǐ, yù yuē: zhèn yuè jiāng shěng suì é qián liáng zá bàn kuǎn mù, yán zì qián míng, fù yì quán shū yì wèi biān dìng, guān mín jiāo shòu qí lèi, qí xī yǔ huò miǎn. gēng xū, bān dì zòu jiǎo píng yán jǐng kǒu miáo fěi gè zhài. rén xū, shàng fèng huáng tài hòu zhù nán yuàn. zhèn fú jiàn yǒng dìng jī. miǎn hé nán zhōng mù děng shí sì zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. wù chén, tán xíng yì zòu ān nán rén lì lóng biāo wèi wáng, tiě yuán jǐng xìng. guǐ yǒu, diào yáng chāo céng wèi lì bù shàng shū, réng shǔ liǎng jiāng zǒng dū, shǐ yí zhí wèi bīng bù shàng shū, hán guāng jī wèi xíng bù shàng shū, chén shì guān wèi gōng bù shàng shū. xīn sì, xié bàn dà xué shì lǐ bù shàng shū sān tài qǐ xiū, wèi liú zhī. zhèn fú jiàn shàng háng jī. zhèn zhè jiāng yú háng děng shí liù zhōu xiàn tīng wèi suǒ shuǐ zāi. bǐng xū, jiāng sū sù qiān xiàn zhū jiā zhá hé jué, mìng zhú tiāo shuǐ bà. dīng hài, zhú jiāng sū bǎo shān xiàn wú jiā bīn hǎi táng shí bà. zhèn shǎn xī jiā zhōu děng zhōu xiàn jī. yǐ wáng ān guó wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǒng dìng hé fù guī gù dào.
八月己亥朔,廣西宜山縣蠻匪平。庚子,諭曰:「朕閱江省歲額錢糧雜辦款目,沿自前明,賦役全書亦未編定,官民交受其累,其悉予豁免。」庚戌,班第奏剿平鹽井口苗匪各寨。壬戌,上奉皇太后駐南苑。賑福建永定飢。免河南中牟等十四州縣水災額賦。戊辰,譚行義奏安南人立龍彪為王,僣元景興。癸酉,調楊超曾為吏部尚書,仍署兩江總督,史貽直為兵部尚書,韓光基為刑部尚書,陳世倌為工部尚書。辛巳,協辦大學士禮部尚書三泰乞休,慰留之。賑福建上杭飢。賑浙江餘杭等十六州縣廳衛所水災。丙戌,江蘇宿遷縣朱家閘河決,命築挑水壩。丁亥,築江蘇寶山縣吳家濱海塘石壩。賑陝西葭州等州縣飢。以王安國為左都御史。永定河復歸故道。
dōng shí yuè wù xū shuò, yǐ cháng ān wèi cáo yùn zǒng dū. rén yín, shàng yè tài líng. yǐ sì, shàng hái jīng shī. zhèn sì chuān mián zhú děng sān xiàn shuǐ zāi. jiǎ yín, miǎn gān sù píng luó běn nián shuǐ zāi é fù, réng miǎn níng xià níng shuò bàn fù. bǐng chén, qiān dōu yù shǐ liú zǎo zòu qǐng tíng jiǎn yuán míng yuán yíng zào, shàng jiā nà zhī. zhèn fú jiàn tái wān zhū luó fēng zāi. dīng mǎo, zhāng guǎng sì zòu huò miáo fěi lì xián yǔ děng, jí fù yáo fěi zhī dài míng yáng děng, kè píng xī děng zhài.
冬十月戊戌朔,以常安為漕運總督。壬寅,上謁泰陵。乙巳,上還京師。賑四川綿竹等三縣水災。甲寅,免甘肅平羅本年水災額賦,仍免寧夏、寧朔半賦。丙辰,僉都御史劉藻奏請停減圓明園營造,上嘉納之。賑福建台灣、諸羅風災。丁卯,張廣泗奏獲苗匪栗賢宇等,及附瑤匪之戴名揚等,克平溪等寨。
shí yī yuè jǐ sì, yǐ nà sū tú shǔ hú guǎng zǒng dū. gēng wǔ, diào lái bǎo wèi xíng bù shàng shū, hā dá hā wèi gōng bù shàng shū. bǐng zǐ, yáng chāo céng hé jiāng xī xún fǔ yuè jùn, mìng gāo bīn wǎng huì jū zhī. jǐ mǎo, zhào wáng mò lái jīng. mìng wáng ān guó yǐ zuǒ dōu yù shǐ guǎn guǎng dōng xún fǔ shì. mìng a lǐ gǔn tóng gāo bīn kān jū yuè jùn. yǐ liú wú lóng wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǐ yǒu, mìng tíng chén gè jǔ suǒ zhī, rú tāng bīn lù lǒng qí chén bīn péng péng zhū rén. zhèn shǎn xī jiā zhōu děng liù zhōu xiàn jī.
十一月己巳,以那蘇圖署湖廣總督。庚午,調來保為刑部尚書,哈達哈為工部尚書。丙子,楊超曾劾江西巡撫岳濬,命高斌往會鞫之。己卯,召王謩來京。命王安國以左都御史管廣東巡撫事。命阿里袞同高斌勘鞫岳濬。以劉吳龍為左都御史。乙酉,命廷臣各舉所知,如湯斌、陸隴其、陳璸、彭鵬諸人。賑陝西葭州等六州縣飢。
shí èr yuè rén yín, zhāng guǎng sì jìn jiǎo hú nán chéng bù suī níng, guǎng xī yì níng miáo yáo, xī píng zhī. miǎn ān huī xuān chéng xuān zhōu èr xiàn wèi báo zāi é fù. miǎn tuō kè tuō chéng děng chù báo zāi é fù. rén zǐ, miǎn shān dōng pú tái bū fù.
十二月壬寅,張廣泗進剿湖南城步、綏寧,廣西義寧苗、瑤,悉平之。免安徽宣城、宣州二縣衛雹災額賦。免托克托城等處雹災額賦。壬子,免山東蒲台逋賦。
liù nián chūn zhēng yuè jiǎ xū, cái ān xī zǒng bīng, shè tí dū. bǐng zǐ, miǎn fú jiàn mǐn xiàn děng wǔ xiàn bū fù. jiǎ shēn, mìng è ěr tài nè qīn huì tóng sūn jiā gàn gù cóng kān shì yǒng dìng hé gōng. mìng cān zàn dà chén ā dài zhù wū lǐ yǎ sū tái. yǐ qìng tài wèi běi lù jūn yíng cān zàn dà chén. wù zǐ, miǎn bà zhōu xióng xiàn é fù. jiǎ wǔ, mìng bān dì réng zài jūn jī chù xíng zǒu.
六年春正月甲戌,裁安西總兵,設提督。丙子,免福建閩縣等五縣逋賦。甲申,命鄂爾泰、訥親會同孫嘉淦、顧琮勘視永定河工。命參贊大臣阿岱駐烏里雅蘇台。以慶泰為北路軍營參贊大臣。戊子,免霸州、雄縣額賦。甲午,命班第仍在軍機處行走。
èr yuè, yù shǐ cóng dòng qǐng zàn xī xíng wéi, shàng yǐ chì bīng huái yuǎn zhī yì xùn zhī. bǐng wǔ, yǐ wán yán wěi wèi nán hé fù zǒng hé. miǎn hú běi zhōng xiáng děng sì xiàn báo shuǐ zāi é fù. jiǎ yín, miǎn shǎn xī jiā zhōu děng sān zhōu xiàn báo zāi é fù. gēng shēn, zēng shè shān xī guī huà chéng fēn xún dào.
二月,御史叢洞請暫息行圍,上以飭兵懷遠之意訓之。丙午,以完顏偉為南河副總河。免湖北鍾祥等四縣雹水災額賦。甲寅,免陝西葭州等三州縣雹災額賦。庚申,增設山西歸化城分巡道。
sān yuè rén shēn, mìng shì láng yáng sì jǐng wǎng shān xī huì jū shān xī xué zhèng kā ěr qīn huì mài shēng yuán zhī yù. jiǎ shēn, yǐ yù shǐ zhòng yǒng tán hé è shàn shòu huì, mìng yí qīn wáng děng jū zhī. è shàn chǐ zhí dǎi wèn. xīn mǎo, zhuó zhòng yǒng tán wèi qiān dōu yù shǐ.
三月壬申,命侍郎楊嗣璟往山西會鞫山西學政喀爾欽賄賣生員之獄。甲申,以御史仲永檀劾鄂善受賄,命怡親王等鞫之。鄂善褫職逮問。辛卯,擢仲永檀為僉都御史。
xià sì yuè yǐ wèi shuò, dà xué shì zhào guó lín qǐ xiū, bù yǔn. miǎn jiāng sū fēng xiàn děng shí zhōu xiàn wèi shuǐ zāi chóng zāi mín tún lú kè. jiǎ chén, miǎn shùn tiān zhí lì bà zhōu děng shí zhōu xiàn shàng nián shuǐ zāi é fù. yǐ qìng fù shǔ liǎng guǎng zǒng dū, zhāng yǔn suí shǔ yún guì zǒng dū. jǐ yǒu, cì è shàn zì jǐn.
夏四月乙未朔,大學士趙國麟乞休,不允。免江蘇豐縣等十州縣衛水災、蟲災、民屯蘆課。甲辰,免順天直隸霸州等十州縣上年水災額賦。以慶復署兩廣總督,張允隨署雲貴總督。己酉,賜鄂善自盡。
wǔ yuè wù yín, miǎn fú jiàn tái wān bū fù. zhèn jiāng xī xìng guó děng xiàn shuǐ zāi, guì zhōu rén huái píng yuè shuǐ zāi.
五月戊寅,免福建台灣逋賦。賑江西興國等縣水災,貴州仁懷、平越水災。
liù yuè jiǎ wǔ shuò, miǎn shǎn xī jiā zhōu děng liù zhōu xiàn shàng nián shuǐ zāi é fù. bǐng shēn, jiāng sū xún fǔ xú shì lín gěi jiǎ shěng qīn, diào chén dà shòu shǔ zhī. gǎi zhāng kǎi wèi ān huī xún fǔ. gēng zǐ, mìng wáng ān guó kān guǎng dōng zhēng liáng jī bì. yǐ sì, yǐ yù shǐ lǐ chǎn hé gān sù nì zāi, mìng huì tóng yǐn jì shàn kān zhī. jǐ yǒu, zhè jiāng xún fǔ lú chāo jiě rèn, mìng dé pèi jí fù dōu tǒng wāng zā lēi jū zhī. zhèn ān huī sù zhōu děng shí èr zhōu xiàn shuǐ zāi, jiāng sū shān yáng děng zhōu xiàn shuǐ zāi. zhào guó lín yǐ jiàn jǔ fēi rén, jiàng diào.
六月甲午朔,免陝西葭州等六州縣上年水災額賦。丙申,江蘇巡撫徐士林給假省親,調陳大受署之。改張楷為安徽巡撫。庚子,命王安國勘廣東徵糧積弊。乙巳,以御史李剗劾甘肅匿災,命會同尹繼善勘之。己酉,浙江巡撫盧焯解任,命德沛及副都統汪紥勒鞫之。賑安徽宿州等十二州縣水災,江蘇山陽等州縣水災。趙國麟以薦舉非人,降調。
qiū qī yuè, miǎn jiāng sū sū zhōu děng fǔ shǔ bū fù. jiǎ zǐ, kā ěr qīn chù zhǎn. bǐng zǐ, sà hā liàng lùn zhǎn. wù yín, gān sù xún fǔ yuán zhǎn chéng yǐ yù shǐ hú dìng hé, jiě rèn, mìng fù dōu tǒng xīn zhù wǎng huì yǐn jì shàn jū zhī. guǐ wèi, zhào tíng jīn nián qiū jué. wù zǐ, shàng chū jǔ qiū xiǎn. fèng huáng tài hòu xìng bì shǔ shān zhuāng, miǎn jīng guò é fù shí fēn zhī sān. zì shì měi nián jiē rú zhī, jiǎn xíng wéi suǒ guò zhōu xiàn é fù. xīn mǎo, zhèn jiāng xī wǔ níng děng èr xiàn shuǐ zāi. rén chén, shàng zhì gǔ běi kǒu yuè bīng. zhèn guǎng dōng yǒng ān guī shàn èr xiàn jī.
秋七月,免江蘇蘇州等府屬逋賦。甲子,喀爾欽處斬。丙子,薩哈諒論斬。戊寅,甘肅巡撫元展成以御史胡定劾,解任,命副都統新柱往會尹繼善鞫之。癸未,詔停今年秋決。戊子,上初舉秋獮。奉皇太后幸避暑山莊,免經過額賦十分之三。自是每年皆如之,減行圍所過州縣額賦。辛卯,賑江西武寧等二縣水災。壬辰,上至古北口閱兵。賑廣東永安、歸善二縣飢。
bā yuè guǐ sì, zhèn ān huī sù zhōu děng shí jiǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. gēng zǐ, shàng zhù bì zhāng sān yíng. xīn chǒu, shàng xíng wéi. zhèn jiāng sū shān yáng děng shí bā zhōu xiàn guǎn dú děng chǎng shuǐ zāi. jǐ yǒu, zhào yáng chāo céng huí jīng. diào nà sū tú wèi liǎng jiāng zǒng dū, sūn jiā gàn wèi hú guǎng zǒng dū. yǐ gāo bīn wèi zhí lì zǒng dū, wán yán wěi wèi jiāng nán hé dào zǒng dū. cái zhí lì hé dào zǒng dū, mìng gāo bīn jiān lǐ zhí lì hé wù. xīn hài, zhào níng gǔ tǎ jiāng jūn jí dǎng ā lái jīng, yǐ è ěr dá dài zhī.
八月癸巳,賑安徽宿州等十九州縣衛水災。庚子,上駐蹕張三營。辛丑,上行圍。賑江蘇山陽等十八州縣、莞瀆等場水災。己酉,召楊超曾回京。調那蘇圖為兩江總督,孫嘉淦為湖廣總督。以高斌為直隸總督,完顏偉為江南河道總督。裁直隸河道總督,命高斌兼理直隸河務。辛亥,召寧古塔將軍吉黨阿來京,以鄂爾達代之。
jiǔ yuè guǐ hài shuò, yǐ chén hóng móu wèi gān sù xún fǔ. yǐ chǒu, shàng fèng huáng tài hòu huí zhù bì shǔ shān zhuāng. zhèn guǎng dōng nán hǎi děng èr shí liù zhōu xiàn tīng jī. shàng fèng huáng tài hòu huí bì. rén shēn, shòu wáng shù fú jiàn xún fǔ, yáng xī fú guǎng xī xún fǔ. jiǎ xū, diào chén hóng móu wèi jiāng xī xún fǔ, huáng tíng guì wèi gān sù xún fǔ. miǎn jiāng sū ān huī qián lóng sān sì nián bèi zāi cáo liáng. jǐ mǎo, diào hán guāng jī wèi gōng bù shàng shū. yǐ liú wú lóng wèi xíng bù shàng shū. xīn sì, yuán rèn jiāng sū xún fǔ xú shì lín zú. shòu chén dà shòu jiāng sū xún fǔ, zhāng kǎi ān huī xún fǔ. zhèn fú jiàn fú qīng děng bā xiàn jí zhǎng fú děng zhèn yíng jī. dīng hài, yǐ liú tǒng xūn wèi zuǒ dōu yù shǐ.
九月癸亥朔,以陳宏謀為甘肅巡撫。乙丑,上奉皇太后回駐避暑山莊。賑廣東南海等二十六州縣廳飢。上奉皇太后回蹕。壬申,授王恕福建巡撫,楊錫紱廣西巡撫。甲戌,調陳宏謀為江西巡撫,黃廷桂為甘肅巡撫。免江蘇、安徽乾隆三四年被災漕糧。己卯,調韓光基為工部尚書。以劉吳龍為刑部尚書。辛巳,原任江蘇巡撫徐士林卒。授陳大受江蘇巡撫,張楷安徽巡撫。賑福建福清等八縣及長福等鎮營飢。丁亥,以劉統勛為左都御史。
dōng shí yuè gēng zǐ, zhèn guǎng dōng qióng shān děng èr shí sì zhōu xiàn jù zāi. dīng wèi, zhèn ān huī sù zhōu děng sān shí yī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi, bìng miǎn sù zhōu děng sān zhōu xiàn é fù cáo liáng. jǐ yǒu, zhèn gān sù líng zhōu děng chù jī. bǐng chén, zhèn rè hé sì qí dīng shuǐ zāi.
冬十月庚子,賑廣東瓊山等二十四州縣颶災。丁未,賑安徽宿州等三十一州縣衛水災,並免宿州等三州縣額賦漕糧。己酉,賑甘肅靈州等處飢。丙辰,賑熱河四旗丁水災。
shí yī yuè jiǎ zǐ, zhèn liǎng huái zào hù jī. yǐ chǒu, nán zhǎng guó wáng dǎo sūn qiǎn shǐ rù gòng. bǐng yín, zhèn gān sù píng fān děng shí sì zhōu xiàn báo shuǐ zāi. jǐ sì, yù shǐ lǐ chǎn chén zòu gān sù jī jǐn qíng xíng bù shí, bù yì gé zhí. shàng yuē: yǔ qí chéng yán guān ér kāi huì zāi zhī duān, níng cóng kuān jiǎ yǐ guǎng ěr mù. mìng gé zhí liú rèn. wù yín, miǎn jiāng sū shān yáng děng shí wǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. zhèn jù róng děng sān shí sì zhōu xiàn wèi jī. bǐng xū, huáng tài hòu wǔ xún shèng shòu jié, yù cí níng gōng, shàng lǜ zhū wáng dà chén děng xíng qìng hè lǐ.
十一月甲子,賑兩淮灶戶飢。乙丑,南掌國王島孫遣使入貢。丙寅,賑甘肅平番等十四州縣雹水災。己巳,御史李剗陳奏甘肅饑饉情形不實,部議革職。上曰:「與其懲言官而開諱災之端,寧從寬假以廣耳目。」命革職留任。戊寅,免江蘇山陽等十五州縣衛水災額賦。賑句容等三十四州縣衛飢。丙戌,皇太后五旬聖壽節,御慈寧宮,上率諸王大臣等行慶賀禮。
shí èr yuè yǐ wèi, liú tǒng xūn qǐng tíng zhāng tíng yù jìn shǔ shēng zhuǎn, jiǎn nè qīn suǒ guǎn shì wù, shàng jiā zhī. bǐng shēn, dà xué shì zhāng tíng yù qǐng jiě bù wù, bù xǔ. xīn chǒu, miǎn gān sù wǔ wēi děng èr xiàn wǔ nián bèi shuǐ é fù. zhèn jiāng sū jiāng pǔ děng zhōu xiàn hàn zāi. miǎn hú nán xiāng xiāng děng èr xiàn bèi shuǐ é fù. yǐ sì, miǎn zhè jiāng rén hé děng shí jiǔ zhōu xiàn běn nián é fù. dīng wèi, miǎn shān dōng lì chéng děng shí liù zhōu xiàn wèi hàn zāi é fù. gēng xū, miǎn gān sù yǒng chāng děng sān xiàn hàn zāi é fù. liú qiú rù gòng. diào cháng ān wèi zhè jiāng xún fǔ, gù cóng wèi cáo yùn zǒng dū. mìng liú tǒng xūn wǎng zhè jiāng huì kān hǎi táng. zhèn zhè jiāng shèng xiàn děng shí qī zhōu xiàn rén hé děng chǎng shuǐ hàn zāi.
十二月乙未,劉統勛請停張廷玉近屬升轉,減訥親所管事務,上嘉之。丙申,大學士張廷玉請解部務,不許。辛丑,免甘肅武威等二縣五年被水額賦。賑江蘇江浦等州縣旱災。免湖南湘鄉等二縣被水額賦。乙巳,免浙江仁和等十九州縣本年額賦。丁未,免山東歷城等十六州縣衛旱災額賦。庚戌,免甘肅永昌等三縣旱災額賦。琉球入貢。調常安為浙江巡撫,顧琮為漕運總督。命劉統勛往浙江會勘海塘。賑浙江嵊縣等十七州縣、仁和等場水旱災。
qī nián chūn zhēng yuè rén xū, diào shǐ yí zhí wèi lì bù shàng shū, rèn lán zhī wèi bīng bù shàng shū. yǐ zhào guó lín wèi lǐ bù shàng shū. gēng wǔ, dìng suī yuǎn chéng yòu wèi guī huà chéng tǔ mò tè chá hā ěr gòng tiāo bīng sì qiān míng, nèi zhá sà kè shǒu duì bīng sì qiān wǔ bǎi míng èr duì bīng liù qiān wǔ bǎi míng, yuán yīng běi lù jūn yíng, bìng yú é ěr dé ní zhāo yán tú zhì tuó mǎ bèi yòng. wù yín, yǐ nà kè sù sān shí jiǔ bù fān mín bèi bàn zhǔn gá ěr jìn cáng guān bīng tuó mǎ, miǎn běn nián é fù. jiǎ shēn, zhèn ān huī fèng yáng yǐng zhōu èr fǔ, sì zhōu yī zhōu shǔ jī mín. gēng yín, zhǔn gá ěr rù gòng.
七年春正月壬戌,調史貽直為吏部尚書,任蘭枝為兵部尚書。以趙國麟為禮部尚書。庚午,定綏遠城、右衛、歸化城土默特、察哈爾共挑兵四千名,內札薩克首隊兵四千五百名、二隊兵六千五百名,援應北路軍營,並於額爾德尼昭沿途置駝馬備用。戊寅,以那克素三十九部番民備辦準噶爾進藏官兵駝馬,免本年額賦。甲申,賑安徽鳳陽、潁州二府,泗州一州屬饑民。庚寅,準噶爾入貢。
èr yuè xīn mǎo shuò, shàng yì tài líng. yǐ wèi, shàng yè tài líng. shì rì, huí bì. bǐng shēn, cháo xiān rù gòng. wù xū, shàng xìng nán yuàn xíng wéi. jǐ hài, liú qiú rù gòng. jǐ yǒu, lǐ bù shàng shū zhào guó lín qǐ xiū, bù yǔn. yǐ mǎo, yǐ jí dǎng ā wèi guī huà chéng dōu tǒng.
二月辛卯朔,上詣泰陵。乙未,上謁泰陵。是日,回蹕。丙申,朝鮮入貢。戊戌,上幸南苑行圍。己亥,琉球入貢。己酉,禮部尚書趙國麟乞休,不允。乙卯,以吉黨阿為歸化城都統。
sān yuè gēng shēn shuò, shàng yōu hàn, shēn mìng qiú yán, bìng chì jiǔ qīng dà chén tǐ guó jǐn zhí. dīng mǎo, mìng dà xué shì jiǔ qīng dū fǔ jǔ rú mǎ zhōu yáng chéng zhě wèi yán guān. yǐ hài, yǐ hàn mìng xíng bù qīng lǐ shù yù, gè shěng rú zhī. yǐ yàn sī shèng wèi shān dōng xún fǔ. xīn sì, zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng qiǎn shǐ chuī nà mù kā děng fèng biǎo gòng fāng wù, qǐ wù xiàn nián mào yì. rén wǔ, yǐ gá ěr dān cè líng biǎo zòu jiǎo zhà, yù xī běi liǎng lù jūn yíng dà chén jiā yì fáng zhī. wù zǐ, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. yǐ liǎng jiāng zǒng dū nà sū tú bàn zhèn yí lòu, qiè zé zhī.
三月庚申朔,上憂旱,申命求言,並飭九卿大臣體國盡職。丁卯,命大學士、九卿、督、撫舉如馬周、陽城者為言官。乙亥,以旱命刑部清理庶獄,各省如之。以晏斯盛為山東巡撫。辛巳,準噶爾台吉噶爾丹策零遣使吹納木喀等奉表貢方物,乞勿限年貿易。壬午,以噶爾丹策零表奏狡詐,諭西北兩路軍營大臣加意防之。戊子,上詣黑龍潭祈雨。以兩江總督那蘇圖辦賑遺漏,切責之。
xià sì yuè gēng yín shuò, zhǔn gá ěr gòng shǐ chuī nà mù kā děng rù jìn. cái bā gōu dú shí kǒu fù dōu tǒng gè yī, zēng tiān jīn fù dōu tǒng yī. yǐ gǔ běi kǒu tí dū guǎn dú shí kǒu wài tái zhàn. miǎn hé nán yǒng chéng děng sān xiàn shàng nián bèi shuǐ é fù. jiǎ wǔ, cì jīn shēn děng sān bǎi èr shí sān rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. diào dé pèi wèi liǎng jiāng zǒng dū, nà sū tú wèi mǐn zhè zǒng dū. yǐ wèi, bō ān huī zhèn yín sān shí wàn liǎng yǒu qí, bìng zhǔn cǎi mǎi hú guǎng mǐ bèi tiào. xīn chǒu, zhèn ān huī sù zhōu děng zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. jiǎ chén, cì zhǔn gá ěr tái jí gá ěr dān cè líng chì shū, shēn jiè yǐ zhuī lùn jiù shì, lǚ wéi dìng yuē, bìng yù jiāng cǐ cì zòu qǐng mào yì gǎi dào gá sī děng shì tíng zhǐ, réng shǎng lài rú lì. jiǎ yín, chú hé nán wěi chuān děng shí yī xiàn shuǐ chōng dì fù. miǎn fú jiàn fú qīng děng qī xiàn jù zāi é fù. bǐng chén, xíng bù shàng shū liú wú lóng zú, yǐ zhāng zhào wèi xíng bù shàng shū.
夏四月庚寅朔,準噶爾貢使吹納木喀等入覲。裁八溝、獨石口副都統各一,增天津副都統一。以古北口提督管獨石口外台站。免河南永城等三縣上年被水額賦。甲午,賜金甡等三百二十三人進士及第出身有差。調德沛為兩江總督,那蘇圖為閩浙總督。乙未,撥安徽賑銀三十萬兩有奇,並准採買湖廣米備糶。辛丑,賑安徽宿州等州縣衛水災。甲辰,賜準噶爾台吉噶爾丹策零敕書,申誡以追論舊事,屢違定約,並諭將此次奏請貿易、改道噶斯等事停止,仍賞賚如例。甲寅,除河南洧川等十一縣水沖地賦。免福建福清等七縣颶災額賦。丙辰,刑部尚書劉吳龍卒,以張照為刑部尚書。
wǔ yuè jǐ wèi shuò, yǐ shùn tiān bǎo dìng děng bā fǔ, yì zhōu děng wǔ zhōu quē yǔ, mìng tíng zhēng xīn jiù qián liáng. dìng yí zhù mǎn bīng tún kěn lā lín ā lēi chǔ kā shì yí, shè fù dōu tǒng, yǐ bā líng ā wèi zhī. wù chén, yǐ yù shǐ hú dìng hé, qǐn zhào hóng ēn bǔ xíng bù shì láng zhī mìng. guǐ yǒu, dìng yú jì diǎn lǐ, yù zhì lè zhāng. miǎn jiāng sū pèi xiàn zhāo yáng hú shuǐ shěn tián mǔ é fù. bǐng xū, jìn zòu zhāng chēng méng gǔ wèi yí rén. yǐ liú qiú guó wáng zī sòng jiāng nán zāo fēng nán mín, jiā jiǎng zhī. zhāng yǔn suí zòu měng zhē jiè wài mèng gěn qiú zhǎng zhào hè hǎn bèi zhú, dùn rù miǎn diān.
五月己未朔,以順天、保定等八府,易州等五州缺雨,命停徵新舊錢糧。定移駐滿兵屯墾拉林、阿勒楚喀事宜,設副都統,以巴靈阿為之。戊辰,以御史胡定劾,寢趙弘恩補刑部侍郎之命。癸酉,定雩祭典禮,御製樂章。免江蘇沛縣昭陽湖水沈田畝額賦。丙戌,禁奏章稱蒙古為「夷人」。以琉球國王資送江南遭風難民,嘉獎之。張允隨奏猛遮界外孟艮酋長召賀罕被逐,遁入緬甸。
liù yuè jiǎ yín, yù dū fǔ dǒng lǜ zhōu xiàn jīng huà dì lì. wù shēn, xùn chì dì fāng guān shí xīn jīng lǐ píng tiào.
六月甲寅,諭督撫董率州縣經畫地利。戊申,訓飭地方官實心經理平糶。
qiū qī yuè jǐ wèi, mìng zī sòng rì běn zāo fēng nán mín guī guó. miǎn guǎng xī wú zhōu děng sān fǔ shǔ bū fù. xīn yǒu, chú shān xī fán shì guǎng xī wǔ yuán huāng dì é fù. yǐ chǒu, lǐ bù shàng shū zhào guó lín qǐ xiū, shàng zé qí jiǎo shì, chǐ zhí. diào rèn lán zhī wèi lǐ bù shàng shū, chén dé huá wèi bīng bù shàng shū, xú běn jiān guǎn hù bù shàng shū. bǐng yín, mìng dà xué shì è ěr tài jiān lǐng shì wèi nèi dà chén. mìng zhèn jiāng sū shān yáng děng zhōu xiàn shuǐ zāi. mìng fǔ xù jiāng sū fù níng děng zhōu xiàn shuǐ zāi. guǐ wèi, mìng gāo bīn zhōu xué jiàn wǎng jiāng nán chá bàn zāi zhèn shuǐ lì. jiǎ shēn, zhèn hú běi hàn chuān xiāng yáng děng zhōu xiàn wèi shuǐ báo zāi, bìng tíng zhēng é fù. bǐng xū, zhèn jiāng sū jiāng pǔ děng shí bā zhōu xiàn wèi ān huī lín huái děng zhōu xiàn wèi. fǔ xù jiāng xī xìng guó děng zhōu xiàn zhè jiāng chún ān děng zhōu xiàn hú nán lǐ líng děng bā zhōu xiàn shān dōng yì xiàn děng shí zhōu xiàn wèi gān sù dí dào děng sì zhōu xiàn tīng zāi mín.
秋七月己未,命資送日本遭風難民歸國。免廣西梧州等三府屬逋賦。辛酉,除山西繁峙、廣西武緣荒地額賦。乙丑,禮部尚書趙國麟乞休,上責其矯飾,褫職。調任蘭枝為禮部尚書,陳德華為兵部尚書,徐本兼管戶部尚書。丙寅,命大學士鄂爾泰兼領侍衛內大臣。命賑江蘇山陽等州縣水災。命撫恤江蘇阜寧等州縣水災。癸未,命高斌、周學健往江南查辦災賑、水利。甲申,賑湖北漢川、襄陽等州縣衛水雹災,並停徵額賦。丙戌,賑江蘇江浦等十八州縣衛、安徽臨淮等州縣衛。撫恤江西興國等州縣、浙江淳安等州縣、湖南醴陵等八州縣、山東嶧縣等十州縣衛、甘肅狄道等四州縣廳災民。
bā yuè wù zǐ, jiāng nán huáng huái jiāo zhǎng, mìng jiāng lì zhěng jiù zāi lí, wú jū cháng lì. xùn chì shèn zhòng jūn zhèng. bō jiāng sū ān huī zhèn yín èr bǎi wǔ shí wàn liǎng yǒu qí. gēng yín, miǎn jiāng sū ān huī bèi shuǐ dì fāng běn nián é fù. xīn mǎo, dìng huáng hòu qīn cán diǎn lǐ. wù xū, miǎn zhí lì jiāng sū ān huī fú jiàn gān sù guǎng dōng děng shěng yōng zhèng shí sān nián bū fù, bìng miǎn jiāng nán zhè jiāng wèi wán yōng zhèng shí sān nián cáo xiàng. gēng zǐ, yù hé nán děng shěng fǔ xù jiāng nán liú mín. rén yín, shàng fèng huáng tài hòu xìng nán yuàn, shàng xíng wéi. guǐ mǎo, zhèn jiāng xī xìng guó shuǐ zāi. yǐ sì, shàng fèng huáng tài hòu xìng liàng yīng tái yuè wéi.
八月戊子,江南黃、淮交漲,命疆吏拯救災黎,毋拘常例。訓飭慎重軍政。撥江蘇、安徽賑銀二百五十萬兩有奇。庚寅,免江蘇、安徽被水地方本年額賦。辛卯,定皇后親蠶典禮。戊戌,免直隸、江蘇、安徽、福建、甘肅、廣東等省雍正十三年逋賦,並免江南、浙江未完雍正十三年漕項。庚子,諭河南等省撫恤江南流民。壬寅,上奉皇太后幸南苑,上行圍。癸卯,賑江西興國水災。乙巳,上奉皇太后幸晾鷹台閱圍。
jiǔ yuè dīng sì shuò, bō jiāng sū yùn shān dōng jié liú cáo mǐ shí wàn shí, bèi huái xú fèng yǐng gè shǔ zhèn tiào. zhèn hú běi qián jiāng děng shí zhōu xiàn shuǐ zāi. xīn yǒu, miǎn guǎng dōng yá zhōu děng èr zhōu xiàn fēng zāi é fù. miǎn ān huī fèng yǐng sì sān fǔ zhōu běn nián shuǐ zāi dì fāng cáo fù, bù chéng zāi zhě zhé zhēng zhī. zhèn hú nán xiāng yīn děng jiǔ xiàn shuǐ zāi. dīng mǎo, shàng yì dōng líng. gēng wǔ, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng. miǎn jiāng sū shān yáng děng èr shí yī zhōu xiàn běn nián bèi shuǐ cáo fù. rén shēn, shàng xìng pán shān. zhèn xù jiāng sū ān huī zāi yín èr bǎi jiǔ shí wàn liǎng mǐ gǔ èr bǎi èr shí wàn shí gè yǒu qí. mìng zài bō lín shěng yín yī bǎi wàn liǎng bèi míng chūn jiē jì. yǐ hài, shàng xìng shēn jì shān. wù yín, shàng huí bì.
九月丁巳朔,撥江蘇運山東截留漕米十萬石,備淮、徐、鳳、潁各屬賑糶。賑湖北潛江等十州縣水災。辛酉,免廣東崖州等二州縣風災額賦。免安徽鳳、潁、泗三府州本年水災地方漕賦,不成災者折徵之。賑湖南湘陰等九縣水災。丁卯,上詣東陵。庚午,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵。免江蘇山陽等二十一州縣本年被水漕賦。壬申,上幸盤山。賑恤江蘇、安徽災銀二百九十萬兩、米穀二百二十萬石各有奇。命再撥鄰省銀一百萬兩備明春接濟。乙亥,上幸棽髻山。戊寅,上回蹕。
dōng shí yuè bǐng xū, bō shān dōng hé nán míng nián yùn cáo mǐ gè wǔ wàn shí bèi jiāng nán zhèn, réng yóu zhí lì fù gǔ běi kǒu wài rú shù cǎi mǎi bǔ yùn. jǐ chǒu, miǎn shān dōng lì chéng děng shí jiǔ zhōu xiàn hàn zāi é fù. gēng yín, mìng jiāng nán jié liú guǐ hài nián cáo liáng èr shí wàn shí, réng bō shān dōng cáo liáng èr shí wàn shí, hé nán cāng mǐ èr shí wàn shí, yùn jiāng nán bèi zhèn. guǐ sì, zhè jiāng tí dū péi shì děng yǐ qīn qī chǐ zhí jū zhì. rén chén, zhèn jiāng sū shān yáng děng èr shí bā zhōu xiàn wèi jī. jiǎ wǔ, mìng qīng lǐ zhì yù. yǐ wèi, mìng bō shān dōng yán hé cāng gǔ shí wàn shí yùn jiāng nán bèi zhèn. dīng yǒu, zhèn ān huī fèng yáng èr shí sì zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. jiǎ chén, cháo xiān guó wáng lǐ qǐn biǎo xiè guó rén jīn shí zōng děng yuè jìng fàn fǎ, lǚ hé kuān diǎn. shàng yuē: cǐ zhèn róu yuǎn zhī ēn. ruò shì yǒu kuān diǎn, fàn fǎ zī duō, fēi zhèn bǎo quán wài fān zhī běn yì. wáng qí yán jiā yuē shù, wú bǐ gàn jì. yǐ sāi léng é wèi shǎn xī xún fǔ. jǐ yǒu, zhèn hé nán yǒng chéng děng shí sān zhōu xiàn jī. xīn hài, shàng yì shùn yì mì tài fēi gōng wèn jí. rén zǐ, zhèn jiāng sū shān yáng děng qī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi.
冬十月丙戌,撥山東、河南明年運漕米各五萬石備江南賑,仍由直隸赴古北口外如數採買補運。己丑,免山東歷城等十九州縣旱災額賦。庚寅,命江南截留癸亥年漕糧二十萬石,仍撥山東漕糧二十萬石,河南倉米二十萬石,運江南備賑。癸巳,浙江提督裴鉽等以侵欺褫職鞫治。壬辰,賑江蘇山陽等二十八州縣衛飢。甲午,命清理滯獄。乙未,命撥山東沿河倉穀十萬石運江南備賑。丁酉,賑安徽鳳陽二十四州縣衛水災。甲辰,朝鮮國王李昑表謝國人金時宗等越境犯法,屢荷寬典。上曰:「此朕柔遠之恩。若恃有寬典,犯法滋多,非朕保全外藩之本意。王其嚴加約束,毋俾干紀。」以塞楞額為陝西巡撫。己酉,賑河南永城等十三州縣飢。辛亥,上詣順懿密太妃宮問疾。壬子,賑江蘇山陽等七州縣衛水災。
shí yī yuè bǐng chén shuò, dà xué shì děng zòu zuǎn jí míng shǐ tǐ lì. shàng yuē: zhū qīng suǒ jiàn yǔ zhèn yì tóng. jì chūn qiū zhī yì dào, zhāo lái zī zhī jiàn guān, wǒ jūn chén qí gòng miǎn zhī. zhèn hú běi hàn chuān děng shí èr zhōu xiàn shuǐ zāi jī. wù wǔ, zhèn zhè jiāng ruì ān děng xiàn tīng chǎng hú nán xiāng yīn děng jiǔ xiàn shuǐ zāi. gēng shēn, fú jiàn zhāng pǔ xiàn huì fěi qiāng shā zhī xiàn, mìng yán zhì zhī. rén xū, zhèn shān dōng jiāo zhōu shí zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. guǐ hài, zhèn gān sù dí dào děng zhōu xiàn shuǐ báo zāi. yǐ hài, mìng chí fǎ kuān yán, wù guī píng yǔn. mìng chén shì guān huì tóng gāo bīn chá kān jiāng nán shuǐ lì. wù yín, yù míng chūn fèng huáng tài hòu yì shèng jīng yè líng. gēng chén, yǐ chū dìng zhāi gōng lǐ, shì rì yì zhāi gōng.
十一月丙辰朔,大學士等奏纂輯明史體例。上曰:「諸卿所見與朕意同。繼春秋之翼道,昭來茲之鑑觀,我君臣其共勉之。」賑湖北漢川等十二州縣水災飢。戊午,賑浙江瑞安等縣廳場、湖南湘陰等九縣水災。庚申,福建漳浦縣會匪戕殺知縣,命嚴治之。壬戌,賑山東膠州十州縣衛水災。癸亥,賑甘肅狄道等州縣水雹災。乙亥,命持法寬嚴,務歸平允。命陳世倌會同高斌查勘江南水利。戊寅,諭明春奉皇太后詣盛京謁陵。庚辰,以初定齋宮禮,是日詣齋宮。
shí èr yuè bǐng xū shuò, zhèn shān dōng jì níng děng qī zhōu xiàn wèi jī. dīng hài, mìng kǎo shì jiàn jǔ kē dào rén cái. zhōu xué jiàn jǔ sān rén jiē tóng xiāng, yù chì zhī. mìng zuǒ fù dōu yù shǐ zhòng yǒng tán huì tóng zhōu xué jiàn chá zhèn. rén chén, shàng fèng huáng tài hòu xìng yíng tái. bǐng zǐ, zhòng yǒng tán è róng ān yǐ lòu xiè jī mì, dǎi jiāo nèi wù fǔ shèn xíng sī, mìng zhuāng qīn wáng děng jū zhì. miǎn fú jiàn yóu xī děng sì xiàn huāng tián yì é yín. jǐ hài, zhào ān huī xún fǔ zhāng kǎi lái jīng, diào kā ěr jí shàn dài zhī. mìng kuān è ěr tài dǎng bì zhòng yǒng tán zuì. miǎn zhí lì jì zhōu děng sān zhōu xiàn shuǐ zāi é fù. dīng wèi, bō yùn jí lín wū lā cāng liáng jiē jì qí qí hā ěr děng chù hàn zāi. gēng xū, zhèn fèng tiān chéng dé děng wǔ zhōu xiàn jī. miǎn shān dōng jiāo zhōu děng shí zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. xīn hài, diào wán yán wěi wèi hé dōng hé dào zǒng dū, bái zhōng shān wèi jiāng nán hé dào zǒng dū. yǐ mǎo, yù yuē: jiāng nán shuǐ zāi dì mǔ hé chū, gēng zhǒng kè bù róng huǎn. jiāng lì qí quàn zāi mín ài hù tián niú, huò gěi zī sì yǎng, wú dé yǐ xì shì zhì zhī.
十二月丙戌朔,賑山東濟寧等七州縣衛飢。丁亥,命考試薦舉科道人才。周學健舉三人皆同鄉,諭飭之。命左副都御史仲永檀會同周學健查賑。壬辰,上奉皇太后幸瀛台。丙子,仲永檀、鄂容安以漏泄機密,逮交內務府慎刑司,命莊親王等鞫治。免福建尤溪等四縣荒田溢額銀。己亥,召安徽巡撫張楷來京,調喀爾吉善代之。命寬鄂爾泰黨庇仲永檀罪。免直隸薊州等三州縣水災額賦。丁未,撥運吉林烏拉倉糧接濟齊齊哈爾等處旱災。庚戌,賑奉天承德等五州縣飢。免山東膠州等十州縣衛水災額賦。辛亥,調完顏偉為河東河道總督,白鍾山為江南河道總督。乙卯,諭曰:「江南水災地畝涸出,耕種刻不容緩。疆吏其勸災民愛護田牛,或給貲飼養,毋得以細事置之。」
bā nián chūn zhēng yuè dīng sì, miǎn è róng ān fā jūn tái, mìng réng zài shàng shū fáng xíng zǒu. zhòng yǒng tán sǐ yú yù. zhào sūn jiā gàn lái jīng. yǐ ā ěr sài wèi hú guǎng zǒng dū. jiǎ zǐ, chén shì guān děng zòu xiū jiāng sū huái xú yáng hǎi, ān huī fèng yǐng sì gè shǔ hé dào shuǐ lì, xià dà xué shì è ěr tài děng dà chén yì xíng zhī. jǐ mǎo, mìng jūn jī dà chén xú běn bān dì nà yàn tài suí wǎng shèng jīng. xīn sì, zhào cān zàn dà chén ā dài tǎ ěr mǎ huí jīng, yǐ lā bù dūn wū ěr dēng dài zhī. rén chén, nèi gé xué shì lǐ fú zhì shì bì cí, yǐ shèn zhōng rú shǐ duì, cì shī jiā zhī. xīn mǎo, yǐ kǎo xuǎn yù shǐ, háng shì jùn cè yán nèi mǎn wài hàn, wǔ zhǐ chǐ zhí. diào liú yú yì wèi shān xī xún fǔ. mìng sūn jiā gàn shǔ fú jiàn xún fǔ. bǐng shēn, mìng yǐn jì shàn shǔ liǎng jiāng zǒng dū, xié tóng bái zhōng shān liào lǐ hé wù. guǐ mǎo, mìng shì jiǎng dèng shí mǐn gěi shì zhōng ní guó liǎn wèi fèng yǐng sì xuān yù huà dǎo shǐ, biān xiū tú féng zhèn yù shǐ xú yǐ shēng wèi huái xú yáng hǎi xuān yù huà dǎo shǐ. yǐ sì, miǎn hú běi hàn chuān děng shí yī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. zhǔn zhào guó lín huí jí. guǐ chǒu, qiǎn hé qīn wáng hóng zhòu dài sì xiān nóng tán yòng zhōng hé sháo lè, yǔ shàng qīn jì tóng, zhe wèi lì. zhèn shān dōng téng xiàn děng liù zhōu xiàn jī. gēng wǔ, diào kā ěr jí shàn wèi shān dōng xún fǔ, yàn sī shèng wèi hú běi xún fǔ, fàn càn wèi ān huī xún fǔ. bǐng zǐ, shàng yì shòu qí huáng tài fēi gōng wèn jí.
八年春正月丁巳,免鄂容安發軍台,命仍在上書房行走。仲永檀死於獄。召孫嘉淦來京。以阿爾賽為湖廣總督。甲子,陳世倌等奏修江蘇淮、徐、揚、海,安徽鳳、潁、泗各屬河道水利,下大學士鄂爾泰等大臣議行之。己卯,命軍機大臣徐本、班第、那彥泰隨往盛京。辛巳,召參贊大臣阿岱、塔爾瑪回京,以拉布敦、烏爾登代之。壬辰,內閣學士李紱致仕陛辭,以慎終如始對,賜詩嘉之。辛卯,以考選御史,杭世駿策言內滿外漢,忤旨褫職。調劉於義為山西巡撫。命孫嘉淦署福建巡撫。丙申,命尹繼善署兩江總督,協同白鍾山料理河務。癸卯,命侍講鄧時敏、給事中倪國璉為鳳、潁、泗宣諭化導使,編修塗逢震、御史徐以升為淮、徐、揚、海宣諭化導使。乙巳,免湖北漢川等十一州縣衛水災額賦。准趙國麟回籍。癸丑,遣和親王弘晝代祀先農壇、用中和韶樂,與上親祭同,著為例。賑山東滕縣等六州縣飢。庚午,調喀爾吉善為山東巡撫,晏斯盛為湖北巡撫,范璨為安徽巡撫。丙子,上詣壽祺皇太妃宮問疾。
xià sì yuè jiǎ shēn shuò, shòu qí huáng tài fēi hōng, chuò cháo shí rì. shàng yù chí fú, zhuāng qīn wáng děng qí miǎn. xùn chì jiǔ qīng qín shì. shēn mìng gè dū fǔ chén zòu shǔ yuán xián fǒu. yǐ yǒu, shàng yì shòu qí huáng guì tài fēi gōng zhì diàn. xīn mǎo, mìng fèng chén yuàn shì xíng qū tián fǎ. dīng yǒu, zhèn ān huī fèng yáng liù fǔ zhōu shǔ shuǐ zāi jī. miǎn hú běi xiāng yáng děng sān xiàn shuǐ zāi é fù. gēng zǐ, cái jiāng sū hǎi fáng dào, shè huái xú hǎi dào, zhù xú zhōu fǔ. yǐ sū sōng xún dào jiān guǎn táng gōng. yáng zhōu fǔ lì cháng zhèn dào. yuán shè huái xú huái yáng èr dào zhuān guǎn hé gōng.
夏四月甲申朔,壽祺皇太妃薨,輟朝十日。上欲持服,莊親王等祈免。訓飭九卿勤事。申命各督撫陳奏屬員賢否。乙酉,上詣壽祺皇貴太妃宮致奠。辛卯,命奉宸苑試行區田法。丁酉,賑安徽鳳陽六府州屬水災飢。免湖北襄陽等三縣水災額賦。庚子,裁江蘇海防道,設淮徐海道,駐徐州府。以蘇松巡道兼管塘工。揚州府隸常鎮道。原設淮徐、淮揚二道專管河工。
rùn sì yuè jiǎ yín shuò, liú qiú rù gòng. dīng sì, yù shì hàn lín zhān shì děng guān, zhuó wáng huì fén děng sān yuán wèi yī děng, yú gè shēng chù yǒu chà. xīn yǒu, miǎn hé nán zhèng zhōu děng shí sān zhōu xiàn běn nián shuǐ zāi é fù. jiǎ xū, chú jiāng sū wú jiāng děng èr xiàn tān méi tián dàng é fù.
閏四月甲寅朔,琉球入貢。丁巳,御試翰林、詹事等官,擢王會汾等三員為一等,餘各升黜有差。辛酉,免河南鄭州等十三州縣本年水災額賦。甲戌,除江蘇吳江等二縣坍沒田盪額賦。
wǔ yuè guǐ wèi shuò, yù luán yú xún xìng, lìng hù cóng hù jūn děng jiā yì yuē shù, bù dé jiàn tà tián hé. yǐ yǒu, yù shǐ shěn mào huá yǐ jìn chéng jīng shǐ jiǎng yì zhào jiàn, yǐ qù, xià bù yán yì. dīng hài, mìng hé nán tíng zhēng shàng nián bèi shuǐ dì fāng qián liáng. jǐ hài, miǎn jiāng sū shān yáng děng shí sān zhōu xiàn yá shuì. miǎn lín qīng shāng mín yùn zhēng mǐ chuán liào jí tóng bǔ shāng bǔ. xīn chǒu, zhèn shān dōng lì chéng děng shí bā zhōu xiàn wèi jī. bǐng wǔ, yǐ shuò sè wèi hé nán xún fǔ, jì shān wèi sì chuān xún fǔ. wù shēn, diào qìng fù wèi chuān shǎn zǒng dū. yǐ mǎ ěr tài wèi liǎng guǎng zǒng dū. shòu zhāng yǔn suí wèi yún nán zǒng dū, jiān guǎn xún fǔ shì. xīn yǒu, sū lù guó wáng má hǎn mò ā bǐng liáo níng biǎo qǐng sān nián yī xiū zhí gòng. mìng réng zūn wǔ nián jiù lì.
五月癸未朔,諭鑾輿巡幸,令扈從護軍等加意約束,不得踐踏田禾。乙酉,御史沈懋華以進呈經史講義召見,已去,下部嚴議。丁亥,命河南停徵上年被水地方錢糧。己亥,免江蘇山陽等十三州縣牙稅。免臨清商民運徵米船料及銅補商補。辛丑,賑山東歷城等十八州縣衛飢。丙午,以碩色為河南巡撫,紀山為四川巡撫。戊申,調慶復為川陝總督。以馬爾泰為兩廣總督。授張允隨為雲南總督,兼管巡撫事。辛酉,蘇祿國王麻喊末阿稟漻寧表請三年一修職貢。命仍遵五年舊例。
liù yuè rén zǐ shuò, yù shǐ chén rén qǐng yǐ jīng shǐ kǎo shì hàn zhān, bù yí yòng shī fù, shàng jiā zhī. jiǎ yín, gǎi nán zhǎng wèi shí nián yī gòng. yǐ mǎo, chú jiāng sū pèi xiàn shuǐ shěn dì fù. bǐng chén, yǐ hàn qiú yán. wù wǔ, mìng a lǐ gǔn zàn shǔ hé nán xún fǔ. dīng mǎo, yǐ yù shǐ hú dìng hé hú nán xún fǔ xǔ róng yī àn, jiū chū dū fǔ wū xiàn fú tóng, yǔ xù. rén shēn, yù dū fǔ lǜ shǔ zhòng nóng.
六月壬子朔,御史陳仁請以經史考試翰詹,不宜用詩賦,上嘉之。甲寅,改南掌為十年一貢。乙卯,除江蘇沛縣水沈地賦。丙辰,以旱求言。戊午,命阿里袞暫署河南巡撫。丁卯,以御史胡定劾湖南巡撫許容一案,究出督撫誣陷扶同,予敘。壬申,諭督撫率屬重農。
qiū qī yuè yǐ yǒu, shàng yì shùn yì mì tài fēi gōng wèn jí. bǐng xū, yǐ ān nán bù jìng, rǎo jí yún nán kāi huà dōu yīng chǎng, mìng zhāng yǔn suí děng yán fáng zhī. kāi huà zhèn zǒng bīng sài dōu qǐng tǎo ān nán, bù xǔ. wù zǐ, shàng fèng huáng tài hòu yóu rè hé yì shèng jīng yè líng, miǎn jīng guò zhī zhí lì fèng tiān dì fāng qián liáng. bō tōng cāng mǐ sì shí wàn shí zhèn zhí lì hàn zāi. rén chén, miǎn shān dōng lì chéng děng shí liù zhōu xiàn wèi hàn zāi é fù. yǐ wèi, tíng jīn nián gōu jué. shàng fèng huáng tài hòu zhù bì shǔ shān zhuāng. bǐng shēn, chú fú jiàn lián jiāng děng èr xiàn shuǐ chōng dì fù. jǐ hài, shàng fèng huáng tài hòu yì shèng jīng. guǐ mǎo, shàng xíng wéi yú yǒng ān mǎng kā. yǐ sì, shàng xíng wéi yú ài lǐ. bǐng wǔ, shàng xíng wéi yú xī lā nuò hǎi. mìng yán chú zhōu xiàn zhēng cáo zuò cāng zhī bì. wù shēn, miǎn zhí lì cāng zhōu bèi báo zào hù é fù. shàng fèng huáng tài hòu zhù bì ma ma tǎ lǎ. jǐ yǒu, shàng xíng wéi, zhì jǐ mǎo jiē rú zhī. yán dū fǔ děng lòu xiè mì zòu zhī jìn. zhèn hú běi xìng guó děng sān zhōu xiàn shuǐ zāi, bìng miǎn é fù. guǐ hài, wàn shòu jié, shàng yì huáng tài hòu xíng wò xíng lǐ. yù xíng wò, hù cóng zhū wáng yǐ xià dà chén guān yuán jì méng gǔ wáng yǐ xià gè guān qìng hè. cì zhū wáng dà chén méng gǔ wáng děng yàn. jiǎ zǐ, shàng zhù bì bā yǎ ěr tú tǎ lá. yǐ chǒu, shàng xíng wéi. wù chén, shàng xíng wéi. rén shēn, shàng zhù bì yī kè nào ěr, shàng xíng wéi, zhì bǐng zǐ rú zhī. jiǎ xū, zhèn sì chuān xī chāng shuǐ zāi. dìng zhí lì bèi hàn zhōu xiàn zhèn xù shì yí. zhèn guǎng dōng shǐ xìng děng shí liù zhōu xiàn shuǐ zāi. jǐ mǎo, shàng xíng wéi yú bā yàn, qīn shè yì hǔ.
秋七月乙酉,上詣順懿密太妃宮問疾。丙戌,以安南不靖,擾及雲南開化都霙廠,命張允隨等嚴防之。開化鎮總兵賽都請討安南,不許。戊子,上奉皇太后由熱河詣盛京謁陵,免經過之直隸、奉天地方錢糧。撥通倉米四十萬石賑直隸旱災。壬辰,免山東歷城等十六州縣衛旱災額賦。乙未,停今年勾決。上奉皇太后駐避暑山莊。丙申,除福建連江等二縣水沖地賦。己亥,上奉皇太后詣盛京。癸卯,上行圍於永安莽喀。乙巳,上行圍於愛里。丙午,上行圍於錫拉諾海。命嚴除州縣徵漕坐倉之弊。戊申,免直隸滄州被雹灶戶額賦。上奉皇太后駐蹕嗎嗎塔喇。己酉,上行圍,至己卯皆如之。嚴督撫等漏泄密奏之禁。賑湖北興國等三州縣水災,並免額賦。癸亥,萬壽節,上詣皇太后行幄行禮。御行幄,扈從諸王以下大臣官員暨蒙古王以下各官慶賀。賜諸王、大臣、蒙古王等宴。甲子,上駐蹕巴雅爾圖塔剌。乙丑,上行圍。戊辰,上行圍。壬申,上駐蹕伊克淖爾,上行圍,至丙子如之。甲戌,賑四川西昌水災。定直隸被旱州縣賑恤事宜。賑廣東始興等十六州縣水災。己卯,上行圍於巴彥,親射殪虎。
jiǔ yuè gēng chén shuò, shàng xíng wéi yú wǔ shén háng ā, qīn shè yì hǔ. xīn sì, shàng xíng wéi wēi zhǔn. rén wǔ, shàng xíng wéi huáng kē. guǐ wèi, shàng xíng wéi ā lán. yǐ zhé bù zūn dān bā hū tú kè tú wèi zòu wǎng é ěr dé ní zhāo lǐ bài, tǔ xiè tú hàn dūn dān duō ěr jì jūn xià lǐ fān yuàn yì chù. jiǎ shēn, zhèn shǎn xī shāng zhōu shuǐ zāi jī. yǐ yǒu, shàng xíng wéi shě lǐ. bǐng xū, shàng xíng wéi shàn yán wō hè. dīng hài, shàng xíng wéi bā yàn. è mí dá gǎi jīng zhōu jiāng jūn. diào bó dì wèi jí lín jiāng jūn, fù sēn wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn. wù zǐ, shàng xíng wéi ní yǎ mǎn zhū. jǐ chǒu, shàng xíng wéi zhū dūn. gēng yín, shàng xíng wéi yīng é biān mén wài. shì rì, zhù bì wū sū hé. jiǎ wǔ, xǔ róng yǐ hé xiè jì shì tān zòng gè kuǎn jiē xū, sūn jiā gàn yǐ fú tóng dìng àn, jūn chǐ zhí. shǔ liáng dào cāng dé yǐ tōng jiē jū shí, yǔ xù. shàng zhù bì mù qí cūn. yǐ wèi, shàng fèng huáng tài hòu yè yǒng líng. bǐng shēn, xíng dà xiǎng lǐ. mìng tíng gù cóng yì xiàn mín tián. zhèn hé nán xiáng fú děng èr shí yī zhōu xiàn shān dōng qí dōng děng shí bā zhōu xiàn wèi hàn zāi, bìng miǎn é fù yǒu chà. xīn chǒu, yè fú líng. rén yín, xíng dà xiǎng lǐ. yè zhāo líng. guǐ mǎo, xíng dà xiǎng lǐ. shàng fèng huáng tài hòu zhù bì shèng jīng. cháo xiān guó wáng lǐ qǐn qiǎn péi chén zhì shèng jīng gòng fāng wù. jiǎ chén, shàng lǜ qún chén yì huáng tài hòu gōng xíng qìng hè lǐ. yù chóng zhèng diàn shòu hè. cì qún chén jí cháo xiān shǐ chén yàn. yù dà zhèng diàn cì pú. bān zhào tán ēn yǒu chà. yǐ sì, shàng yì wén miào shì diàn. xìng jiǎng wǔ tái dà yuè. yù wáng gōng zōng shì dà chén děng jié juān lǐ diǎn, xùn dǎo bīng mín, wú wàng chún pǔ jiù sú. bǐng wǔ, shàng qīn diàn kè qín jùn wáng yuè tuō jí wǔ xūn wáng yáng gǔ lì mù. qiǎn guān wàng jì zhǎng bái shān běi zhèn yī wū lǘ shān jí liáo tài zǔ líng. wù shēn, shàng qīn diàn hóng yì gōng é yí dū zhí yì gōng fèi yīng dōng mù. miǎn hé nán dài zhēng qián lóng qī nián yǐ qián mín qiàn.
九月庚辰朔,上行圍於伍什杭阿,親射殪虎。辛巳,上行圍威准。壬午,上行圍黃科。癸未,上行圍阿蘭。以哲布尊丹巴呼圖克圖未奏往額爾德尼招禮拜,土謝圖汗敦丹多爾濟均下理藩院議處。甲申,賑陝西商州水災飢。乙酉,上行圍舍里。丙戌,上行圍善顏倭赫。丁亥,上行圍巴彥。鄂彌達改荊州將軍。調博第為吉林將軍,富森為黑龍江將軍。戊子,上行圍尼雅滿珠。己丑,上行圍珠敦。庚寅,上行圍英額邊門外。是日,駐蹕烏蘇河。甲午,許容以劾謝濟世貪縱各款皆虛,孫嘉淦以扶同定案,均褫職。署糧道倉德以通揭鞫實,予敘。上駐蹕穆奇村。乙未,上奉皇太后謁永陵。丙申,行大饗禮。命停顧琮議限民田。賑河南祥符等二十一州縣、山東齊東等十八州縣衛旱災,並免額賦有差。辛丑,謁福陵。壬寅,行大饗禮。謁昭陵。癸卯,行大饗禮。上奉皇太后駐蹕盛京。朝鮮國王李昑遣陪臣至盛京貢方物。甲辰,上率群臣詣皇太后宮行慶賀禮。御崇政殿受賀。賜群臣及朝鮮使臣宴。御大政殿賜酺。頒詔覃恩有差。乙巳,上詣文廟釋奠。幸講武台大閱。諭王公宗室大臣等潔蠲禮典,訓導兵民,毋忘淳樸舊俗。丙午,上親奠克勤郡王岳託及武勛王揚古利墓。遣官望祭長白山、北鎮醫巫閭山及遼太祖陵。戊申,上親奠弘毅公額宜都、直義公費英東墓。免河南帶徵乾隆七年以前民欠。
dōng shí yuè gēng xū shuò, shàng yù dà zhèng diàn, cì hù cóng wáng dà chén yàn yú fèng huáng lóu qián. yù wáng gōng zōng shì děng gé chú lòu xí, kè shǒu jiù zhāng. miǎn shèng jīng xìng jīng děng shí wǔ chù qí dì běn nián é fù jí qián lóng qī nián bū fù. yù zhì shèng jīng fù. xīn hài, shàng fèng huáng tài hòu huí bì. yǐ chǒu, zhèn guǎng dōng nán hǎi děng qī xiàn shuǐ zāi. shì rì, shàng dēng wàng hǎi lóu, zhù wén shū ān. dīng mǎo, mìng zhí lì bèi zāi gè shǔ jiǎn jià píng tiào. jǐ sì, mìng bù yuàn dà chén jīng chá gè jǔ xián zì dài. yǐ liú yú yì wèi hù bù shàng shū, a lǐ gǔn wèi shān xī xún fǔ. mìng xú běn réng jiān guǎn hù bù. diào chén hóng móu wèi shǎn xī xún fǔ, sāi léng é wèi jiāng xī xún fǔ. gēng wǔ, zhèn hé nán xiáng fú děng shí sì zhōu xiàn hàn zāi. jiǎ xū, shàng fèng huáng tài hòu hái jīng shī. dīng chǒu, shàng yǐ yè líng lǐ chéng, lǜ qún chén yì huáng tài hòu gōng xíng qìng hè lǐ. yù tài hé diàn, wáng dà chén gè guān jìn biǎo cháo hè.
冬十月庚戌朔,上御大政殿,賜扈從王大臣宴於鳳凰樓前。諭王公宗室等革除陋習,恪守舊章。免盛京、興京等十五處旗地本年額賦及乾隆七年逋賦。御製盛京賦。辛亥,上奉皇太后回蹕。乙丑,賑廣東南海等七縣水災。是日,上登望海樓,駐文殊菴。丁卯,命直隸被災各屬減價平糶。己巳,命部院大臣京察各舉賢自代。以劉於義為戶部尚書,阿里袞為山西巡撫。命徐本仍兼管戶部。調陳宏謀為陝西巡撫,塞楞額為江西巡撫。庚午,賑河南祥符等十四州縣旱災。甲戌,上奉皇太后還京師。丁丑,上以謁陵禮成,率群臣詣皇太后宮行慶賀禮。御太和殿,王大臣各官進表朝賀。
shí yī yuè, zhèn ān huī wú wèi shuǐ zāi, bìng miǎn é fù. rén wǔ, zhèn gān sù dí dào děng èr shí sì zhōu xiàn shuǐ chóng fēng báo zāi. gēng yín, ān nán guó wáng lí wéi yī biǎo xiè cì jì jí xí fēng ēn, jìn gòng fāng wù. xīn chǒu, zhèn guǎng dōng wàn zhōu děng shí sì zhōu xiàn shuǐ zāi, fú jiàn tái wān děng sān xiàn hàn zāi. rén yín, dài hēi lóng jiāng bèi hàn bèi shuāng bīng dīng děng cāng liáng. zhèn shān xī qǔ wò děng shí yī zhōu hàn zāi. guǐ mǎo, zhèn zhí lì tiān jīn děng èr xiàn hàn zāi. dīng wèi, zhèn ān huī shòu zhōu děng jiǔ zhōu xiàn wèi hàn zāi. jǐ yǒu, miǎn yè líng jīng guò é fù shí fēn zhī sān.
十一月,賑安徽無為水災,並免額賦。壬午,賑甘肅狄道等二十四州縣水蟲風雹災。庚寅,安南國王黎維禕表謝賜祭及襲封恩,進貢方物。辛丑,賑廣東萬州等十四州縣水災,福建台灣等三縣旱災。壬寅,貸黑龍江被旱被霜兵丁等倉糧。賑山西曲沃等十一州旱災。癸卯,賑直隸天津等二縣旱災。丁未,賑安徽壽州等九州縣衛旱災。己酉,免謁陵經過額賦十分之三。
shí èr yuè gēng xū shuò, zhèn guǎng dōng wú chuān xiàn hàn zāi. xīn hài, mìng shǐ yí zhí xié bàn dà xué shì. yǐ mǎo, zhèn shān dōng líng xiàn děng shí èr zhōu xiàn wèi hàn zāi. zàng duān huì huáng tài zǐ yú zhū huá shān qǐn yuán. xīn yǒu, dà xué shì fú mǐn qǐ tuì. wēn yù wèi liú. jiǎ zǐ, zhǔn gá ěr qiǎn gòng shǐ tú ěr dōu děng zhì jīng, xiè jìn zàng rén yóu gá sī lù xíng zǒu, cì zhù shēng chù ēn, bìng gòng fāng wù. yǐ chǒu, yǐ chén dé huá yǐn nì qí dì shǎn xī àn chá shǐ chén dé zhèng shēn biàn cān àn mì zòu, xià bù yán yì. dé zhèng chǐ zhí jū zhì. dīng mǎo, yǐ xīng biàn shì jǐng, zhào xiū shěng.
十二月庚戌朔,賑廣東吳川縣旱災。辛亥,命史貽直協辦大學士。乙卯,賑山東陵縣等十二州縣衛旱災。葬端慧皇太子於朱華山寢園。辛酉,大學士福敏乞退。溫諭慰留。甲子,準噶爾遣貢使圖爾都等至京,謝進藏人由噶斯路行走,賜助牲畜恩,並貢方物。乙丑,以陳德華隱匿其弟陝西按察使陳德正申辨參案密奏,下部嚴議。德正褫職鞫治。丁卯,以星變示儆,詔修省。
jiǔ nián chūn zhēng yuè xīn sì, yǐ xú běn bìng, mìng shǐ yí zhí wèi dà xué shì. yǐ liú yú yì wèi lì bù shàng shū xié bàn dà xué shì, zhāng kǎi wèi hù bù shàng shū. chén dé huá bà, yǐ wáng ān guó wèi bīng bù shàng shū. rén wǔ, xìng yíng tái. yù dà wò cì, cì zhǔn gá ěr shǐ tú ěr dōu yàn, mìng lì shǒu bān dà chén mò. yǐ gá ěr dān cè líng gōng shùn, tú ěr dōu chéng jìng kě jiā, zhào tú ěr dōu jìn qián, cì yǐn sān jué, xī lài yǒu jiā. xùn chì gè shěng zhōu xiàn jiào yǎng jiān shī. dīng hài, zhèn zhí lì tiān jīn děng shí yī zhōu xiàn zāi. gēng zǐ, wáng ān guó yōu miǎn, yǐ péng wéi xīn wèi bīng bù shàng shū. yǐ xǔ róng shǔ hú běi xún fǔ. shòu shǐ yí zhí wén yuān gé dà xué shì. cháo xiān rù gòng. gěi nè qīn qīn chà dà chén guān fáng. guǐ mǎo, shàng fèng huáng tài hòu yì tài líng. bǐng wǔ, shàng yì tài líng. shì rì, fèng huáng tài hòu huí bì.
九年春正月辛巳,以徐本病,命史貽直為大學士。以劉於義為吏部尚書、協辦大學士,張楷為戶部尚書。陳德華罷,以王安國為兵部尚書。壬午,幸瀛台。御大幄次,賜準噶爾使圖爾都宴,命立首班大臣末。以噶爾丹策零恭順,圖爾都誠敬可嘉,召圖爾都近前,賜飲三爵,錫賚有加。訓飭各省州縣教養兼施。丁亥,賑直隸天津等十一州縣災。庚子,王安國憂免,以彭維新為兵部尚書。以許容署湖北巡撫。授史貽直文淵閣大學士。朝鮮入貢。給訥親欽差大臣關防。癸卯,上奉皇太后詣泰陵。丙午,上詣泰陵。是日,奉皇太后回蹕。
èr yuè, shàng fèng huáng tài hòu xìng nán yuàn. bǐng chén, yǐ gěi shì zhōng chén dà jiè děng zòu, qǐn xǔ róng shǔ hú běi xún fǔ zhī mìng, liú yàn sī shèng rèn, réng shēn jiè yán guān fú tóng jiū lùn. miǎn ān huī tóng chéng děng jiǔ zhōu xiàn shàng nián shuǐ zāi é fù. miǎn fú jiàn tái wān děng sān xiàn hàn zāi é fù, bìng zhèn zhī. jiǎ zǐ, chén dé huá jiàng diào. dīng mǎo, zhèn yún nán zhān yì èr zhōu xiàn shuǐ zāi. dīng chǒu, hù bù shàng shū zhāng kǎi zú, yǐ ā ěr sài dài zhī, è mí dá wèi hú guǎng zǒng dū.
二月,上奉皇太后幸南苑。丙辰,以給事中陳大玠等奏,寢許容署湖北巡撫之命,留晏斯盛任,仍申誡言官扶同糾論。免安徽桐城等九州縣上年水災額賦。免福建台灣等三縣旱災額賦,並賑之。甲子,陳德華降調。丁卯,賑雲南霑、益二州縣水災。丁丑,戶部尚書張楷卒,以阿爾賽代之,鄂彌達為湖廣總督。
sān yuè guǐ wèi, yǐ wāng yóu dūn wèi gōng bù shàng shū. dīng hài, miǎn jiāng sū pèi xiàn hé nán zhōng mù děng liù xiàn hàn zāi é fù. dīng yǒu, diào bó dì wèi xī ān jiāng jūn. yǐ bā líng ā wèi níng gǔ tǎ jiāng jūn. yǐ sì, zhèn shān dōng dé zhōu děng wǔ zhōu xiàn wèi hàn zāi. yǐ nè qīn zòu chá yuè hé nán jiāng nán yíng wǔ fèi chí, shàng yuē: kě jiàn wài shěng dà lì wú yī bù qī zhèn zhě, bù kě bù chéng yī jǐng bǎi.
三月癸未,以汪由敦為工部尚書。丁亥,免江蘇沛縣、河南中牟等六縣旱災額賦。丁酉,調博第為西安將軍。以巴靈阿為寧古塔將軍。乙巳,賑山東德州等五州縣衛旱災。以訥親奏查閱河南、江南營伍廢弛,上曰:「可見外省大吏無一不欺朕者,不可不懲一儆百。」
sì yuè wù shēn shuò, shǐ jiàn xiān cán tán chéng. yǐ mǎo, shàng yì yuán qiū xíng dà yú lǐ, tè zhào biǎn sǔn yí jié, yǐ shì qián dǎo. yǐ hàn mìng shěng xíng kuān jìn. xīn wèi, zhèn shān dōng dé píng děng bā zhōu xiàn hàn zāi. jǐ mǎo, yù yuē: yī chūn yǐ lái, yǔ zé xī shǎo. huáng tài hòu yǐ tiān shí jiǔ hàn, yōu xíng yú sè, jīn rì cóng qǐn gōng bù xíng zhì yuán nèi lóng shén miào qián dǎo. zhèn huáng kǒng zhàn lì, jí kè qián wǎng qǐng ān, zhūn kěn xiè zuì, tè yù nèi wài chén gōng zhī zhī. wù zǐ, jì dì yú fāng zé, bù chéng niǎn, bù shè lǔ bù. gēng yín, yǔ. rén yín, dà xué shì jiǔ qīng yì fù yù shǐ chái cháo shēng qǐng xiū zhí lì shuǐ lì, mìng xié bàn dà xué shì liú yú yì wǎng bǎo dìng huì tóng gāo bīn chóu huà.
四月戊申朔,始建先蠶壇成。乙卯,上詣圜丘行大雩禮,特詔貶損儀節,以示虔禱。以旱命省刑寬禁。辛未,賑山東德平等八州縣旱災。己卯,諭曰:「一春以來,雨澤稀少。皇太后以天時久旱,憂形於色,今日從寢宮步行至園內龍神廟虔禱。朕惶恐戰慄,即刻前往請安,諄懇謝罪,特諭內外臣工知之。」戊子,祭地於方澤,不乘輦,不設鹵簿。庚寅,雨。壬寅,大學士、九卿議覆御史柴潮生請修直隸水利,命協辦大學士劉於義往保定會同高斌籌畫。
liù yuè jǐ yǒu, dà xué shì xú běn yǐ bìng qǐ xiū, yǔn zhī. guǐ chǒu, zhèn shān dōng lì chéng děng sān shí èr zhōu xiàn hàn zāi, lán shān děng liù zhōu xiàn báo zāi.
六月己酉,大學士徐本以病乞休,允之。癸丑,賑山東歷城等三十二州縣旱災,蘭山等六州縣雹災。
qiū qī yuè bǐng zǐ shuò, yù zhí lì zāi zhòng zhī tiān jīn děng shí liù zhōu xiàn, běn nián tíng zhēng xīn jiù qián liáng. bǐng xū, miǎn jiāng sū ān huī yōng zhèng shí sān nián bū fù. rén chén, é ěr tú yǐ bù zhí miǎn, yǐ dá lēi dǎng ā wèi fèng tiān jiāng jūn.
秋七月丙子朔,諭直隸災重之天津等十六州縣,本年停徵新舊錢糧。丙戌,免江蘇、安徽雍正十三年逋賦。壬辰,額爾圖以不職免,以達勒黨阿為奉天將軍。
bā yuè jǐ yǒu, fǔ xù ān huī shè xiàn děng èr shí zhōu xiàn shuǐ zāi. wù shēn, miǎn jiāng sū huái ān ān huī fèng yáng èr fǔ yōng zhèng shí sān nián bū fù. guǐ chǒu, zhèn sì chuān chéng dū děng zhōu xiàn shuǐ zāi. yǐ chǒu, yǔ gào dà xué shì xú běn huí jí, shàng cì shī chǒng xíng, shǎng lài yǒu jiā, bìng yù xíng xìng nán yuàn zhī rì, qīn lín wèi wèn. bǐng yín, miǎn zhí lì tiān jīn děng sān shí yī zhōu xiàn shàng nián bū fù. jǐ sì, shàng fèng huáng tài hòu xìng nán yuàn, shàng xíng wéi.
八月己酉,撫恤安徽歙縣等二十州縣水災。戊申,免江蘇淮安、安徽鳳陽二府雍正十三年逋賦。癸丑,賑四川成都等州縣水災。乙丑,予告大學士徐本回籍,上賜詩寵行,賞賚有加,並諭行幸南苑之日,親臨慰問。丙寅,免直隸天津等三十一州縣上年逋賦。己巳,上奉皇太后幸南苑,上行圍。
jiǔ yuè jǐ hài shuò, yǐ hàn lín yuàn biān xiū huáng tǐ míng jìn chéng jiǎng zhāng, qiān jí sōu jiǎn tài yán, yǐn hán fěng cì, xià bù yán yì chǐ zhí. yǐ wèi, miǎn shān xī qīng shuǐ hé běn nián báo zāi é fù. guǐ mǎo, zhèn shān dōng bó xìng děng xiàn hàn zāi. dīng wèi, gǎi míng nián huì shì yú sān yuè jǔ xíng. jǐ yǒu, yǐ chén shì guān jiǎ mǎn, mìng rù gé bàn shì. zhèn shān xī wén shuǐ děng xiàn shuǐ zāi. gēng xū, yǐ sì chuān xué zhèng jiǎng wèi shí xīn jiào shì, mìng liú rèn. yǐ mǎo, shàng fèng huáng tài hòu xìng tāng shān. jiāng nán hé nán shān dōng huáng. guǐ hài, shàng xìng pán shān. dīng mǎo, shàng fèng huáng tài hòu hái gōng. gēng wǔ, chóng xiū hàn lín yuàn gōng jùn. shàng xìng hàn lín yuàn cì yàn, fēn yùn fù shī, fù yù zhì bǎi liáng tǐ shī shǒu jù, qún chén yǐ cì gēng xù. cì zhǎng yuàn dà xué shì è ěr tài zhāng tíng yù yù shū biǎn é, jí hàn lín zhān shì zhū chén shū bì yǒu chà. shì rì, xìng gòng yuàn, cì yù shū lián é. fù xìng zǐ wēi diàn guān xiàng tái. zhèn zhí lì bǎo dìng děng shí bā zhōu xiàn shuǐ chóng báo děng zāi. zhèn jiāng sū jìng jiāng děng shí èr zhōu xiàn wèi cháo zāi, ān huī shè xiàn èr shí yī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi. gēng chén, qǐ sūn jiā gàn wèi zōng rén fǔ fǔ chéng. xīn sì, chú zhí lì zhuō zhōu děng sān zhōu xiàn shuǐ chōng dì fù. bǐng xū, shān dōng dēng zhōu zhèn zǒng bīng mǎ shì lóng yǐ kē pài bīng dīng, jū shí lùn jiǎo. zhèn gān sù hé zhōu děng sān shí wǔ zhōu xiàn wèi báo shuǐ gè zāi. xīn mǎo, yǐ jiāng xī xué zhèng jīn dé yīng qǔ shì gōng míng, mìng liú rèn. jǐ hài, yǐ guì zhōu xué zhèng tóng bǎo shǒu jié shì fú, mìng liú rèn. bǐng wǔ, è ěr tài yì fù liú yú yì zòu kān zhí lì shuǐ lì, mìng bō yín wǔ shí wàn liǎng xìng xiū. dīng wèi, miǎn zhè jiāng rén hé děng sān shí yī zhōu xiàn suǒ hàn zāi é fù, bìng zhèn zhī. xīn hài, zhèn chéng dū děng sān shí zhōu xiàn shuǐ zāi. rén zǐ, yǔn zhǔn gá ěr gòng shǐ hā liǔ děng suí dài niú yáng děng wù zài sù zhōu mào yì. jiǎ zǐ, miǎn shān dōng lì chéng děng sān shí èr zhōu xiàn wèi běn nián hàn báo děng zāi é fù. yǐ chǒu, miǎn zhí lì bǎo dìng děng shí yī zhōu xiàn tīng běn nián shuǐ hàn chóng báo zāi é fù. bǐng yín, shǎng léi hóng é wài yù dé, shí fèng. wù chén, zhāng zhào dīng yōu, diào wāng yóu dūn wèi xíng bù shàng shū, yǐ zhào hóng ēn wèi gōng bù shàng shū. miǎn ān huī shè xiàn děng èr shí yī zhōu xiàn wèi shuǐ zāi é fù. xīn wèi, yǐ fú jiàn mǐn xiàn děng xiàn huǒ zāi, yù zé jiāng lì bù yán huǒ bèi. luó bo cáng dān zěn jiù huò.
九月己亥朔,以翰林院編修黃體明進呈講章,牽及搜檢太嚴,隱含諷刺,下部嚴議褫職。乙未,免山西清水河本年雹災額賦。癸卯,賑山東博興等縣旱災。丁未,改明年會試於三月舉行。己酉,以陳世倌假滿,命入閣辦事。賑山西文水等縣水災。庚戌,以四川學政蔣蔚實心教士,命留任。乙卯,上奉皇太后幸湯山。江南、河南、山東蝗。癸亥,上幸盤山。丁卯,上奉皇太后還宮。庚午,重修翰林院工竣。上幸翰林院賜宴,分韻賦詩,復御製柏梁體詩首句,群臣以次賡續。賜掌院大學士鄂爾泰、張廷玉御書扁額,及翰林、詹事諸臣書幣有差。是日,幸貢院,賜御書聯額。復幸紫微殿、觀象台。賑直隸保定等十八州縣水蟲雹等災。賑江蘇靖江等十二州縣衛潮災,安徽歙縣二十一州縣衛水災。庚辰,起孫嘉淦為宗人府府丞。辛巳,除直隸涿州等三州縣水沖地賦。丙戌,山東登州鎮總兵馬世龍以科派兵丁,鞫實論絞。賑甘肅河州等三十五州縣衛雹水各災。辛卯,以江西學政金德瑛取士公明,命留任。己亥,以貴州學政佟保守潔士服,命留任。丙午,鄂爾泰議覆劉於義奏勘直隸水利,命撥銀五十萬兩興修。丁未,免浙江仁和等三十一州縣所旱災額賦,並賑之。辛亥,賑成都等三十州縣水災。壬子,允準噶爾貢使哈柳等隨帶牛羊等物在肅州貿易。甲子,免山東歷城等三十二州縣衛本年旱雹等災額賦。乙丑,免直隸保定等十一州縣廳本年水旱蟲雹災額賦。丙寅,賞雷鋐額外諭德,食俸。戊辰,張照丁憂,調汪由敦為刑部尚書,以趙弘恩為工部尚書。免安徽歙縣等二十一州縣衛水災額賦。辛未,以福建閩縣等縣火災,諭責疆吏不嚴火備。羅卜藏丹怎就獲。
shí nián chūn zhēng yuè bǐng zǐ, zhào dà xué shì nèi tíng hàn lín yú zhòng huá gōng lián jù. gǎi huì shì yú sān yuè, zhe wèi lìng. yǐ wèi, dà xué shì è ěr tài yǐ bìng qǐ jiě rèn, wēn yù wèi liú. jǐ hài, zhǔn gá ěr qiǎn shǐ hā liǔ gòng fāng wù. gēng zǐ, zhào gāo bīn lái jīng, yǐ liú yú yì shǔ zhí lì zǒng dū. jǐ yǒu, zhèn zhè jiāng chún ān děng sì xiàn shàng nián shuǐ zāi. cháo xiān rù gòng. xīn hài, shàng xìng nèi yòu mén zhí lú shì è ěr tài jí. jǐ wèi, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng. gēng shēn, miǎn guǎng dōng hǎi yáng děng èr xiàn shàng nián shuǐ zāi é fù. jiǎ zǐ, miǎn jiāng sū dān tú děng shí zhōu xiàn wèi shàng nián shuǐ zāi é fù. dīng mǎo, shàng hái jīng shī. jǐ sì, miǎn shān dōng bó xìng děng èr xiàn qián lóng jiǔ nián hàn zāi é fù. gēng wǔ, gāo bīn huí zhí lì zǒng dū.
十年春正月丙子,召大學士、內廷翰林於重華宮聯句。改會試於三月,著為令。乙未,大學士鄂爾泰以病乞解任,溫諭慰留。己亥,準噶爾遣使哈柳貢方物。庚子,召高斌來京,以劉於義署直隸總督。己酉,賑浙江淳安等四縣上年水災。朝鮮入貢。辛亥,上幸內右門直廬視鄂爾泰疾。己未,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵。庚申,免廣東海陽等二縣上年水災額賦。甲子,免江蘇丹徒等十州縣衛上年水災額賦。丁卯,上還京師。己巳,免山東博興等二縣乾隆九年旱災額賦。庚午,高斌回直隸總督。
sān yuè guǐ yǒu shuò, rì shí. yǐ hài, gǎi diàn shì yú sì yuè, zhe wèi lìng. zhèn yún nán bái yán jǐng shuǐ zāi. gēng chén, shàng xìng è ěr tài dì shì jí. xīn sì, jiā è ěr tài tài fù. jǐ chǒu, xié bàn dà xué shì lǐ bù shàng shū sān tài qǐ xiū, yǔn zhī. gēng yín, mìng nè qīn xié bàn dà xué shì, diào lái bǎo wèi lǐ bù shàng shū, yǐ shèng ān wèi xíng bù shàng shū. guǐ sì, miǎn zhè jiāng rén hé děng sān shí zhōu xiàn shàng nián hàn zāi é fù. jiǎ wǔ, yǐ ān nán mò kāng wǔ zuò luàn, gōng xiàn tài yuán gāo píng děng chù, mìng nà sū tú děng yán fáng biān ài. yǐ wèi, jiā shǐ yí zhí chén shì guān lái bǎo gāo bīn tài zǐ tài bǎo, liú yú yì zhāng yǔn suí zhāng guǎng sì tài zǐ shǎo bǎo.
三月癸酉朔,日食。乙亥,改殿試於四月,著為令。賑雲南白鹽井水災。庚辰,上幸鄂爾泰第視疾。辛巳,加鄂爾泰太傅。己丑,協辦大學士、禮部尚書三泰乞休,允之。庚寅,命訥親協辦大學士,調來保為禮部尚書,以盛安為刑部尚書。癸巳,免浙江仁和等三十州縣上年旱災額賦。甲午,以安南莫康武作亂,攻陷太原、高平等處,命那蘇圖等嚴防邊隘。乙未,加史貽直、陳世倌、來保、高斌太子太保,劉於義、張允隨、張廣泗太子少保。
xià sì yuè guǐ mǎo shuò, fā jiāng nán tǎng yín wǔ shí liù wàn liǎng jùn hé dào. jǐ sì, miǎn shān dōng hǎi fēng děng èr xiàn bèi hàn é zhēng zào kè. yǐ mǎo, dà xué shì è ěr tài zú, shàng lín diàn, chuò cháo èr rì, mìng zūn shì zōng yí zhào, pèi xiǎng tài miào. zhào nà sū tú lái jīng, yǐ cè léng wèi liǎng guǎng zǒng dū. diào zhǔn tài wèi guǎng dōng xún fǔ. yǐ wèi dìng guó wèi ān huī xún fǔ. gēng shēn, zhào jiǎng pǔ lái jīng, yǐ yáng xī fú wèi hú nán xún fǔ. rén xū, chì yán hǎi gè shěng xùn liàn shuǐ shī. guǐ hài, yǐ hàn mìng xíng bù qīng lǐ shù yù. wù chén, cè shì gòng shì, zhào néng shēn xī shí zhèng zhí yán jí jiàn zhě tīng. jǐ sì, qìng fù jì shān zòu jìn jiǎo zhān duì fān.
夏四月癸卯朔,發江南帑銀五十六萬兩濬河道。己巳,免山東海豐等二縣被旱額徵灶課。乙卯,大學士鄂爾泰卒,上臨奠,輟朝二日,命遵世宗遺詔,配饗太廟。召那蘇圖來京,以策楞為兩廣總督。調準泰為廣東巡撫。以魏定國為安徽巡撫。庚申,召蔣溥來京,以楊錫紱為湖南巡撫。壬戌,飭沿海各省訓練水師。癸亥,以旱命刑部清理庶獄。戊辰,策試貢士,詔能深悉時政直言極諫者聽。己巳,慶復、紀山奏進剿瞻對番。
wǔ yuè rén shēn shuò, cì qián wéi chéng děng sān bǎi sān shí sān rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. dīng hài, chú jiāng sū sū zhōu děng jiǔ fǔ tān méi lú kè. bān yù zhì tài xué xùn chì shì zǐ wén yú gè shěng xué gōng, tóng shì zǔ wò bēi wén shèng zǔ shèng yù guǎng xùn shì zōng péng dǎng lùn shuò wàng xuān jiǎng. mìng nè qīn wèi bǎo hé diàn dà xué shì. xīn mǎo, hù bù shàng shū ā ěr sài wèi jiā nú suǒ hài, zhé jiā nú yú shì. yǐ gāo bīn wèi lì bù shàng shū, nà sū tú wèi zhí lì zǒng dū. mìng gāo bīn liú yú yì réng bàn zhí lì shuǐ lì hé dào. yǐ liáng shī zhèng wèi hù bù shàng shū. jǐ hài, mìng liú yú yì jiān guǎn hù bù shì wù.
五月壬申朔,賜錢維城等三百三十三人進士及第出身有差。丁亥,除江蘇蘇州等九府坍沒蘆課。頒御製太學訓飭士子文於各省學宮,同世祖臥碑文、聖祖聖諭廣訓、世宗朋黨論朔望宣講。命訥親為保和殿大學士。辛卯,戶部尚書阿爾賽為家奴所害,磔家奴於市。以高斌為吏部尚書,那蘇圖為直隸總督。命高斌、劉於義仍辦直隸水利河道。以梁詩正為戶部尚書。己亥,命劉於義兼管戶部事務。
liù yuè dīng wèi, pǔ miǎn quán guó qián liáng. yù yuē: zhèn lín yù tiān xià, shí nián yú zī. fǔ yù zhēng lí, gōng xíng jiǎn yuē, báo fù qīng yáo, zī zī bǎo zhì, bù gǎn shāo yǒu xiá yì. jīn huán yǔ mǐ níng, zuǒ cáng yǒu yú, chí yíng bǎo tài, mò xiān zú mín. tiān xià zhī cái, zhǐ yǒu cǐ shù, bù jù yú shàng, jí sàn yú xià. wǒ huáng zǔ zài wèi liù shí yī nián, juān zū cì fù zhī zhào, shǐ bù jué shū, pǔ miǎn tiān xià qián liáng yī cì. wǒ huáng kǎo wú rì bù xià jiǎn fù kuān zhēng zhī lìng, rú gān sù yī shěng, zhèng fù quán xíng huò miǎn zhě shí yǒu yú nián. zhèn yǐ jì zhì shù shì zhī xīn, jì chóng xī lěi qià zhī hòu, yù shǐ hǎi shì shān zōu, jù zhān dà zé, wèi shì tè bān yù zhǐ, bǐng yín nián zhí shěng yīng zhēng qián liáng, qí tōng juān zhī. gēng xū, miǎn ān huī fèng yáng děng zhōu fǔ lián nián bèi zāi dì fāng hào xiàn. mìng hù bù shì láng fù héng zài jūn jī chù xíng zǒu. xīn yǒu, yù shǐ hè tài qǐng shōu huí pǔ miǎn qián liáng chéng mìng. shàng chì qí bèi miù, chǐ zhí. guǐ hài, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ.
六月丁未,普免全國錢糧。諭曰:「朕臨御天下,十年於茲。撫育蒸黎,躬行儉約,薄賦輕徭,孜孜保治,不敢稍有暇逸。今寰宇敉寧,左藏有餘,持盈保泰,莫先足民。天下之財,止有此數,不聚於上,即散於下。我皇祖在位六十一年,蠲租賜復之詔,史不絕書,普免天下錢糧一次。我皇考無日不下減賦寬徵之令,如甘肅一省,正賦全行豁免者十有餘年。朕以繼志述事之心,際重熙累洽之後,欲使海澨山陬,俱沾大澤,為是特頒諭旨,丙寅年直省應徵錢糧,其通蠲之。」庚戌,免安徽鳳陽等州府連年被災地方耗羨。命戶部侍郎傅恆在軍機處行走。辛酉,御史赫泰請收回普免錢糧成命。上斥其悖謬,褫職。癸亥,上詣黑龍潭祈雨。
qiū qī yuè xīn wèi shuò, miǎn gān sù níng xià děng sān xiàn bū fù. guǐ yǒu, yǐ shùn zhí wǎn píng děng liù shí sì tīng zhōu xiàn quē yǔ, mìng tíng zhēng qián liáng. yǐ yǒu, mìng gāo bīn réng jiān zhí lì hé dào zǒng dū. wù zǐ, zhèn ān huī shòu zhōu děng shí bā zhōu xiàn wèi shuǐ zāi báo zāi. rén chén, shàng fèng huáng tài hòu xìng duō lún nuò ěr, miǎn jīng guò zhōu xiàn é fù shí fēn zhī sì.
秋七月辛未朔,免甘肅寧夏等三縣逋賦。癸酉,以順直宛平等六十四廳州縣缺雨,命停徵錢糧。乙酉,命高斌仍兼直隸河道總督。戊子,賑安徽壽州等十八州縣衛水災雹災。壬辰,上奉皇太后幸多倫諾爾,免經過州縣額賦十分之四。