strong dì lǐ èr shí yī strong
地理二十一
yún nán
△雲南
yún nán: yǔ gòng liáng zhōu jiǎo wài dì. qīng chū yán míng zhì, zhì chéng xuān bù zhèng shǐ sī, wèi yún nán shěng, shè xún fǔ, zhì yún nán fǔ, bìng shè yún guì zǒng dū, liǎng shěng hù zhù. kāng xī yuán nián, gǎi yún nán zǒng dū, zhù qǔ jìng. sān nián, cái guì zhōu zǒng dū bìng yún nán, zhù guì yáng. èr shí èr nián, yí zhù yún nán. yōng zhèng wǔ nián, dìng yún guì zǒng dū jiān xiá guǎng xī. shí èr nián, tíng jiān xiá guǎng xī. qián lóng yuán nián, shè yún nán zǒng dū. shí èr nián, gǎi yún guì zǒng dū. guāng xù zhōng, cái xún fǔ. lǐng fǔ èr shí, zhí lì zhōu yī. kāng xī wǔ nián, jiàng běi shèng zhí lì zhōu wèi zhōu, lì dà lǐ. bā nián, jiàng xún diān fǔ wèi zhōu, lì qǔ jìng. sān shí qī nián, shēng běi shèng zhōu wèi yǒng běi fǔ, shěng yǒng níng. yōng zhèng sān nián, gǎi wēi yuǎn tǔ zhōu wèi zhí lì tīng. sì nián, gē sì chuān zhī dōng chuān fǔ lái lì. wǔ nián, yǐ sì chuān wū méng zhèn xióng èr fǔ lái lì. liù nián, jiàng zhèn xióng wèi zhōu, shǔ wū méng. dōng chuān zhèn xióng, yuán shǔ yún nán, míng shǔ sì chuān. wū méng, yuán shǔ sì chuān, míng chū shǔ yún nán, hòu gǎi shǔ sì chuān. qī nián zhì pǔ ěr bā nián zhì kāi huà èr fǔ. jiǔ nián, gǎi wū méng wèi zhāo tōng fǔ. qián lóng sān shí yī nián, yǒng běi jiàng zhí lì tīng. sān shí wǔ nián, guǎng xī wǔ dìng yuán jiāng zhèn yuán sì fǔ jiàng zhí lì zhōu, jǐng dōng méng huà èr fǔ jiē jiàng zhí lì tīng, shěng yáo ān shǔ chǔ xióng, gǎi hè qìng fǔ wèi zhōu, shǔ lì jiāng. jiā qìng èr shí sì nián, shēng téng yuè zhōu wèi zhí lì tīng. dào guāng èr nián, gǎi fēn fáng tóng zhī, yòu gǎi zhèn yuán zhí lì zhōu wèi zhí lì tīng. guāng xù shí sān nián, zhì zhèn biān fǔ yí zhí lì tīng. èr shí sì nián, shēng zhèn xióng zhōu wèi zhí lì tīng. dōng zhì guǎng xī sì chéng qī bǎi wǔ shí lǐ. nán zhì jiāo zhǐ jiè qī bǎi wǔ shí lǐ. běi zhì sì chuān huì lǐ sì bǎi lǐ. xī zhì tiān mǎ guān, jiē miǎn diān jiè. èr qiān sān bǎi yī shí lǐ. xī nán: yīng lǐng miǎn diān. guāng xù zhōng, céng jì zé móu yǔ yīng kān jiè, suǒ bā mù, fù wǒ tài píng jiāng yǐ nán hàn lóng tiān mǎ hǔ jù tiě bì sì guān qīn dì, yì wèi jué. xuē fú chéng jì zhī, lì chí qián huà. téng yuè xī yǐ yī luò wǎ dì jiāng yuán liú wèi jiè, jiāng dōng yě rén shān dì gài guī zhōng guó, shàng kě yóu dà yíng jiāng zhī xīn jiē rù yī luò wǎ dì, jīng ā wǎ zhì yǎng guāng hǎi kǒu xíng lún, yòu suǒ hái gù rǎng èr qiān yú lǐ. jí zhōng dōng shì qǐ, é fǎ dé jū jiān, hòu zèng fǎ yǐ hóng jiāng ōu tuō jí mèng é dì, yīng jiè kǒu gǎi xuē yuē, gē kē gàn, fù xǔ yǐ diān miǎn tiě lù, ér biān shì rì jí, piàn mǎ bù shǒu yǐ. guǎng èr qiān wǔ bǎi yī shí lǐ, mào yī qiān yī bǎi wǔ shí lǐ. běi jí gāo èr shí jiǔ dù sān shí fēn zhì èr shí yí dù sì shí fēn. jīng shī piān xī shí dù èr shí jiǔ fēn zhì shí jiǔ dù shí fēn. xuān tǒng sān nián, biān hù yī bǎi wǔ shí sì wàn bā qiān yī shí sì, kǒu liù bǎi sì shí wàn sān qiān jiǔ bǎi sān. gòng lǐng fǔ shí sì, zhí lì tīng liù, zhí lì zhōu sān, tīng shí èr, zhōu èr shí liù, xiàn sì shí yī yòu tǔ fǔ yī, tǔ zhōu sān, tǔ sī shí bā. yì lù: dōng dá guì zhōu pǔ ān, dōng nán dá guǎng xī bǎi sè, xī dá miǎn diān bā mù, xī nán dá miǎn diān jǐng dōng. tiě lù: diān yuè. diàn xiàn: dōng běi tōng zhòng qìng, xī tōng bā mù, dōng nán tōng nán níng.
雲南:禹貢梁州徼外地。清初沿明制,置承宣布政使司,為雲南省,設巡撫,治雲南府,並設雲貴總督,兩省互駐。康熙元年,改雲南總督,駐曲靖。三年,裁貴州總督並雲南,駐貴陽。二十二年,移駐雲南。雍正五年,定雲貴總督兼轄廣西。十二年,停兼轄廣西。乾隆元年,設雲南總督。十二年,改雲貴總督。光緒中,裁巡撫。領府二十,直隸州一。康熙五年,降北勝直隸州為州,隸大理。八年,降尋甸府為州,隸曲靖。三十七年,升北勝州為永北府,省永寧。雍正三年,改威遠土州為直隸廳。四年,割四川之東川府來隸。五年,以四川烏蒙、鎮雄二府來隸。六年,降鎮雄為州,屬烏蒙。東川、鎮雄,元屬雲南,明屬四川。烏蒙,元屬四川,明初屬雲南,後改屬四川。七年置普洱、八年置開化二府。九年,改烏蒙為昭通府。乾隆三十一年,永北降直隸廳。三十五年,廣西、武定、元江、鎮沅四府降直隸州,景東、蒙化二府皆降直隸廳,省姚安屬楚雄,改鶴慶府為州,屬麗江。嘉慶二十四年,升騰越州為直隸廳。道光二年,改分防同知,又改鎮沅直隸州為直隸廳。光緒十三年,置鎮邊撫夷直隸廳。二十四年,升鎮雄州為直隸廳。東至廣西泗城;七百五十里。南至交阯界;七百五十里。北至四川會理;四百里。西至天馬關,接緬甸界。二千三百一十里。西南:英領緬甸。光緒中,曾紀澤謀與英勘界,索八募,復我太平江以南漢龍、天馬、虎踞、鐵壁四關侵地,議未決。薛福成繼之,力持前畫。騰越西以伊洛瓦諦江源流為界,江東野人山地概歸中國,尚可由大盈江之新街入伊洛瓦諦,經阿瓦至仰光海口行輪,又索還故壤二千餘里。及中東事起,俄、法、德居間,後贈法以紅江甌脫及孟俄地,英藉口改薛約,割科干,復許以滇緬鐵路,而邊事日棘,片馬不守矣。廣二千五百一十里,袤一千一百五十里。北極高二十九度三十分至二十一度四十分。京師偏西十度二十九分至十九度十分。宣統三年,編戶一百五十四萬八千一十四,口六百四十萬三千九百三。共領府十四,直隸廳六,直隸州三,廳十二,州二十六,縣四十一;又土府一,土州三,土司十八。驛路:東達貴州普安,東南達廣西百色,西達緬甸八募,西南達緬甸景東。鐵路:滇越。電線:東北通重慶,西通八募,東南通南寧。
yún nán fǔ: chōng, fán, pí, nán. yún wǔ fēn xún liáng chǔ dào zhì suǒ. zǒng dū xún fǔ, bù zhèng tí xué tí fǎ sān shǐ, yán fǎ xún jǐng quàn yè gè dào zhù. dōng běi jù jīng shī bā qiān èr bǎi lǐ, guǎng sān bǎi qī shí lǐ, mào èr bǎi jiǔ shí bā lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù liù fēn. jīng shī piān xī shí sān dù sān shí qī fēn. lǐng zhōu sì, xiàn qī. kūn míng chōng, fán, pí, nán. yǐ. chéng nèi: wǔ huá shān luó shān. shān yǒu cháo yīn dòng, shān cè yǒu cuì hú. dōng: yīng wǔ shān. xī: tài huá jù xiān. nán: wàn dé. běi: shāng shān. dōng běi: lóng quán shān. xī nán: bì jī shān. pán lóng jiāng zì sōng míng rù, xī nán liú, jìng chéng dōng, hé yín léng hé, zhì xiàn nán, huì wèi diān chí. diān chí yī míng kūn míng chí, zhǎng bǎi èr shí yú lǐ, xiàn dōng zhū shuǐ rù yān, xià liú zhé rù kūn yáng zhōu yuē hǎi kǒu, jí táng láng chuān shàng yóu. jīn léng hé zì chéng dōng běi sōng huá bà fēn pán lóng kǒu shuǐ rù diān chí. bǎo xiàng hé zì sōng míng rù, xī nán liú, jìng chéng nán, yì rù diān chí. xī: bì jī guān gāo yáo guān. dōng: jīn mǎ guān. tóng zhī yī, zhù nán guān. yì èr: bǎn qiáo diān yáng. xùn èr: kūn míng bǎn qiáo. fù mín jiǎn. fǔ xī běi qī shí lǐ. dōng: tiān mǎ shān. xī: wò yún yù píng. nán: líng zhī. běi: fǎ huá shān. táng láng chuān zì ān níng rù, nà chéng xī běi nóng nà shuǐ, rù wǔ dìng zhōu lù quàn, wèi pǔ dù hé. dà yíng hé chū kūn míng xī běi shān, xī liú rù jìng, dòng xī shuǐ lái huì, xī zhì chéng běi rù táng láng chuān, qīng shuǐ hé cóng zhī. yí liáng chōng, fán. fǔ dōng bǎi èr shí lǐ. běi: wàn shòu. nán: zhì shān. dōng: kè zhēng róng shān, xiàn zhèn shān yě. xī: shí yàn. dōng nán: luò tuó shān. xī nán: fèng huáng shān. xī: dài chéng jiāng, zì hé yáng zhī yáng zōng hǎi liú rù, jìng chéng xī běi, zhé dōng nán, fēn èr zhī, tóng rù dà chí jiāng. dà chí jiāng jí bā dá hé, wèi nán pán jiāng shàng liú. xī běi yǒu tāng chí. sōng míng zhōu chōng, nán. fǔ dōng běi bǎi sān shí lǐ. chéng nèi: huáng lóng shān. dōng: mǎ tóu. xī: líng yún dēng huā. xī běi: dōng gé lēi shān, yuán liáng wáng jié zhài dì. nán: fèng xī shí huá shān. lóng jù hé yī yuē lóng jì xī, zì xún diān rù, nán liú huì wèi jiā lì zé, yī míng yáng lín hǎi, jìng chéng dōng nán, nà yáng méi hé duì lóng hé zhū shuǐ, huì wèi zé, zhōu bǎi yú lǐ. dōng nán chū hé kǒu, zhé běi liú rù xún diān, wèi chē hóng hé kuān láng hé shào diān hé, hé jiǔ shí jiǔ quán, xī nán liú, huì mù yǎng hé. yòu xī nán, rù kūn míng, wèi pán lóng jiāng, jí diān chí shàng yuán yě. xī nán: tù ér guān. yì yī: yáng lín. jìn níng zhōu fán, nán. fǔ nán jiǔ shí lǐ. chéng nèi: luó jì shān. dōng: méi xī wǔ lóng. xī: shí měi shān, yǔ bǎi huā shān xiāng wàng. nán: shí bì. dōng nán: yù àn. xī nán: shí yú shān. xī yǒu tiān nǚ chéng. diān chí zài zhōu xī běi, dà bǎo hé zì xīn xìng lái huì, yòu xī běi jìng chéng xī, fēn shù dào liú rù diān chí. pán lóng hé yuán chū wǔ lóng shān, fēn èr pài, yī xī běi liú rù dà bà hé, yī dōng běi liú fēn wèi èr, yī rù chéng jiāng fǔ xiān hú, yī rù kūn chí. chéng gòng chōng, fán. fǔ nán sì shí lǐ. míng yǔ guī huà tóng lì jìn níng. kāng xī bā nián shěng guī huà rù yān. běi: sān tái shān. dōng: jūn yíng. nán: lóng xiáng. dōng nán: xiàng tù luó cáng shān. diān chí zài xiàn xī nán, dōng lāo yú hé nán yū ní hé dōng nán liáng wáng hé jiē huì yān. luò lóng hé yuán chū chéng dōng bái lóng tán, xī liú, huì hēi lóng tán, guàn chéng zhù diān chí, nán chōng hé xié qīng shuǐ hé cóng zhī. nán: tài píng guān, lín chéng kǒng dào. ān níng zhōu chōng, fán. fǔ xī qī shí lǐ. kāng xī liù nián shěng sān pō rù kūn yáng. yōng zhèng sān nián yòu gǎi qí dì lái lì. chéng nèi: tài jí bái huá. xī běi: cōng shān. dōng: yìn shān lóng mǎ. xī: luó qīng. nán: tiān mǎ shān. táng láng chuān yī míng ān níng hé, zì kūn yáng rù, běi liú rù fù mín. míng yǐ hé yuán chū lóng dòng, běi liú, wàng yáng hé, yòu běi zī lì hé, tóng lái huì. zhé dōng běi, zhì zhōu dōng nán, rù táng láng chuān. yǒu jiān yán shuǐ, chū yá jùn shān. yǒu dà jǐng shí jǐng hé zhōng dà jiè lián rán děng yán jǐng. yì èr: lù biǎo ān níng. luó cì jiǎn. fǔ xī běi bǎi sān shí lǐ. xī: jīn fèng. běi: bǎi huā. nán: jué zōng shān jiǔ xū shān, yì jiāng chū yān. dōng běi yǒu jū me zè póu shān, mián gèn xiàn xī, liǎng fēng xiāng wàng. yì jiāng běi liú rù lù fēng. jīn shuǐ hé dōng běi liú, nà qīng lóng shān nán běi èr xī shuǐ, yòu zhé xī běi, huì bì chéng hé shuǐ dōng qú hé shuǐ, zhé xī yì rù lù fēng, míng xīng xiù jiāng. běi: liàn xiàng guān. lù fēng jiǎn. fǔ xī běi èr bǎi shí lǐ. xī: sān cì hé shān, jiù míng méng dā fù shān. běi: xiàng tóu mǎ tóu shān. dōng: yáo líng shān. xīng xiù jiāng zì luó cì rù, nà nán hé jiǔ dù hé zhū shuǐ, nán rù yì mén. yì jiāng yì zì luó cì rù xiàn dōng jìng, rào ān níng, fù zhé rù jìng, dōng nán rù yì mén. dōng: lǎo yā guān. yì yī: lù fēng. kūn yáng zhōu pí, nán. fǔ nán bǎi èr shí lǐ. dōng: lóng quán shān. xī: yuè shān shān méng guǒ shān. nán: jīn guī shān. běi: wàng zhōu. dōng nán: yù píng. xī běi: cōng měng shān. diān chí zài chéng dōng běi yú. táng láng chuān zì diān chí fēn sān zhī, xī běi rù ān níng. qú làn chuān jìng chéng dōng nán rù diān chí. nán: tiě lú guān. yì mén jiǎn. fǔ xī nán èr bǎi wǔ shí lǐ. chéng nèi: guī shān. dōng: píng shān zuǒ yòu qí shān gǔ shān. xī: xiàng shān. dōng nán hǔ tóu shān. xīng xiù jiāng zì lù fēng rù, nán liú, nà tài hé chuān shuǐ, yòu nán huì dà xiǎo lǜ zhī hé, rù dīng guǐ jiāng. nán liú, yì jiāng yì zì lù fēng rù, nán liú huì shàng xià qú jiāng shuǐ, miào ér shān shuǐ zì dōng lái hé yān. zhé xī, nà shī shān shuǐ sù mò shuǐ, hé xīng xiù jiāng wèi dīng guǐ jiāng, nán liú rù xí é.
雲南府:沖,繁,疲,難。雲武分巡、糧儲道治所。總督、巡撫,布政、提學、提法三使,鹽法、巡警、勸業各道駐。東北距京師八千二百里,廣三百七十里,袤二百九十八里。北極高二十五度六分。京師偏西十三度三十七分。領州四,縣七。昆明沖,繁,疲,難。倚。城內:五華山、螺山。山有潮音洞,山側有翠湖。東:鸚鵡山。西:太華、聚仙。南:萬德。北:商山。東北:龍泉山。西南:碧雞山。盤龍江自嵩明入,西南流,逕城東,合銀棱河,至縣南,匯為滇池。滇池一名昆明池,長百二十餘里,縣東諸水入焉,下流折入昆陽州曰海口,即螳螂川上游。金棱河自城東北松華壩分盤龍口水入滇池。寶象河自嵩明入,西南流,逕城南,亦入滇池。西:碧雞關、高嶢關。東:金馬關。同知一,駐南關。驛二:板橋、滇陽。汛二:昆明、板橋。富民簡。府西北七十里。東:天馬山。西:臥雲、玉屏。南:靈芝。北:法華山。螳螂川自安寧入,納城西北農納水,入武定州祿勸,為普渡河。大營河出昆明西北山,西流入境,洞溪水來會,西至城北入螳螂川,清水河從之。宜良沖,繁。府東百二十里。北:萬壽。南:雉山。東:客爭容山,縣鎮山也。西:石燕。東南:駱駝山。西南:鳳凰山。西:大城江,自河陽之楊宗海流入,逕城西北,折東南,分二支,同入大池江。大池江即八達河,為南盤江上流。西北有湯池。嵩明州沖,難。府東北百三十里。城內:黃龍山。東:馬頭。西:靈雲、登花。西北:東葛勒山,元梁王結寨地。南:鳳谿、石華山。龍巨河一曰龍濟溪,自尋甸入,南流匯為嘉利澤,一名楊林海,逕城東南,納楊梅河、對龍河諸水,匯為澤,周百餘里。東南出河口,折北流入尋甸,為車洪河、寬郎河、邵甸河,合九十九泉,西南流,會牧養河。又西南,入昆明,為盤龍江,即滇池上源也。西南:兔兒關。驛一:楊林。晉寧州繁,難。府南九十里。城內:螺髻山。東:梅溪、五龍。西:石美山,與百花山相望。南:石壁。東南:玉案。西南:石魚山。西有天女城。滇池在州西北,大堡河自新興來會,又西北逕城西,分數道流入滇池。盤龍河源出五龍山,分二派,一西北流入大壩河,一東北流分為二,一入澂江撫仙湖,一入昆池。呈貢沖,繁。府南四十里。明與歸化同隸晉寧。康熙八年省歸化入焉。北:三台山。東:軍營。南:龍翔。東南:象兔、羅藏山。滇池在縣西南,東撈魚河、南淤泥河、東南梁王河皆匯焉。洛龍河源出城東白龍潭,西流,會黑龍潭,貫城注滇池,南沖河偕清水河從之。南:太平關,臨、澂孔道。安寧州沖,繁。府西七十里。康熙六年省三泊入昆陽。雍正三年又改其地來隸。城內:太極、白華。西北:蔥山。東:印山、龍馬。西:羅青。南:天馬山。螳螂川一名安寧河,自昆陽入,北流入富民。鳴蟻河源出龍洞,北流,望洋河,又北資利河,同來會。折東北,至州東南,入螳螂川。有煎鹽水,出岈峻山。有大井、石井、河中、大界、連然等鹽井。驛二:祿表、安寧。羅次簡。府西北百三十里。西:金鳳。北:百花。南:崛嵕山、九戌山,易江出焉。東北有苴麼崱裒山,綿亘縣西,兩峰相望。易江北流入祿豐。金水河東北流,納青龍山南北二溪水,又折西北,匯碧城河水、東渠河水,折西亦入祿豐,名星宿江。北:煉象關。祿豐簡。府西北二百十里。西:三次和山,舊名蒙荅縛山。北:象頭、馬頭山。東:姚陵山。星宿江自羅次入,納南河、九渡河諸水,南入易門。易江亦自羅次入縣東境,繞安寧,復折入境,東南入易門。東:老鴉關。驛一:祿豐。昆陽州疲,難。府南百二十里。東:龍泉山。西:月山、珊蒙果山。南:金龜山。北:望州。東南:御屏。西北:怱蒙山。滇池在城東北隅。螳螂川自滇池分三支,西北入安寧。渠濫川逕城東南入滇池。南:鐵爐關。易門簡。府西南二百五十里。城內:龜山。東:屏山、左右旗山、鼓山。西:象山。東南;虎頭山。星宿江自祿豐入,南流,納太和川水,又南匯大小綠汁河,入丁癸江。南流,易江亦自祿豐入,南流匯上下渠江水,廟兒山水自東來合焉。折西,納獅山水、速末水,合星宿江為丁癸江,南流入嶍峨。
wǔ dìng zhí lì zhōu: lì yún wǔ fēn xún liáng chǔ dào. míng, wǔ dìng fǔ. lǐng zhōu èr, xiàn yī. qián lóng sān shí wǔ nián, jiàng wèi zhí lì zhōu, cái fǔ zhì hé qū, jiàng lù quàn zhōu wèi xiàn. dōng nán jù shěng zhì èr bǎi sì shí lǐ. guǎng sān bǎi liù shí lǐ, mào sān bǎi sān shí jiǔ lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù sān shí èr fēn sān shí miǎo. jīng shī piān xī shí sān dù wǔ shí qī fēn, lǐng xiàn èr. běi: jiǎ diān bèi. xī běi: yī duǒ. xī: shī zi shān. běi: jīn shā jiāng zì yuán móu rù, zuǒ yǒu huì chuān, wèi shuǐ zì sì chuān huì lǐ hé dōng ān hé nán liú lái zhù. yòu dōng liú, hé dà huán chuān, rù lù quàn. pán lóng hé yuán chū luó cì bái huā shān, wèi jiū shuǐ hé, dōng běi liú, zhì chéng dōng, zuǒ huì yào yīng hé, wèi pán lóng hé, dōng rù lù quàn. nán: xiǎo yíng guān. dōng nán: xiǎo diān guān. xī běi: yóu zhà guān lóng jiē guān. míng zhǐ jiù cǎo qǐ èr yán jǐng, jīn fèi. xún sī yī, zhù jīn shā jiāng àn. yuán móu nán. zhōu xī běi jiǔ shí lǐ. dōng: dìng jiàn shān. xī: cuì fēng. nán: mǎ tóu. běi: wēn quán lián huā shān. běi: jīn shā jiāng zì dà yáo rù, hé xī xī hé, jí lóng chuān jiāng xià liú, zì guǎng tōng běi liú rù jìng. yòu běi huì nán hào hé hēi zhàn gān hé yuán mǎ hé luó yòu gān hé wǔ mào gān hé lú tóu hé, zì dà yáo dōng liú, hé wèi jū níng hé, yòu běi rù jīn shā jiāng. yuán mǎ zhǒng, zhōu běi èr shí lǐ. huá yáng guó zhì wèi xiàn yǒu yuán mǎ, rì xíng qiān lǐ, yuán mǎ hé yǐ cǐ dé míng. tǔ rén hū mǎ wèi móu, xiàn yǐ cǐ shì yān. dōng: wàng chéng guān. lù quàn nán. zhōu dōng běi èr shí lǐ. míng, zhōu, qián lóng èr shí wǔ nián jiàng. dōng běi: wū měng shān, yī míng xuě shān. běi: fǎ kuài xìng qiū. dōng nán: pǔ zhào shān. běi: jīn shā jiāng zì zhōu rù, dōng liú, lēi tì xī dōng tì xī zì xìng qiū shān hé běi liú rù yān, yòu dōng nà pǔ dù hé shuǐ, wū lóng hé zì wū měng shān běi liú zhù zhī, yòu dōng rù dōng chuān qiǎo jiā. pǔ dù hé jí táng láng chuān xià liú, zì fù mín běi liú rù jìng, nà zhǎng jiū hé shuǐ, běi jìng xuě shān rù jīn shā jiāng. xī nán: xióng guān.
武定直隸州:隸雲武分巡、糧儲道。明,武定府。領州二,縣一。乾隆三十五年,降為直隸州,裁府治和曲,降祿勸州為縣。東南距省治二百四十里。廣三百六十里,袤三百三十九里。北極高二十五度三十二分三十秒。京師偏西十三度五十七分,領縣二。北:甲甸背。西北:猗朵。西:獅子山。北:金沙江自元謀入,左有會川,衛水自四川會理合東安河南流來注。又東流,合大環川,入祿勸。盤龍河源出羅次白花山,為鳩水河,東北流,至城東,左會鷂鷹河,為盤龍河,東入祿勸。南:小營關。東南:小甸關。西北:油榨關、龍街關。明只舊、草起二鹽井,今廢。巡司一,駐金沙江岸。元謀難。州西北九十里。東:定見山。西:翠峰。南:馬頭。北:溫泉、蓮花山。北:金沙江自大姚入,合西溪河,即龍川江下流,自廣通北流入境。又北會南號河、黑占乾河、元馬河、羅又乾河、午茂乾河、爐頭河,自大姚東流,合為苴寧河,又北入金沙江。元馬冢,州北二十里。華陽國志謂縣有元馬,日行千里,元馬河以此得名。土人呼馬為「謀」,縣以此氏焉。東:望城關。祿勸難。州東北二十里。明,州,乾隆二十五年降。東北:烏蒙山,一名雪山。北:法塊、幸丘。東南:普照山。北:金沙江自州入,東流,勒洟溪、東洟溪自幸丘山合北流入焉,又東納普渡河水,烏龍河自烏蒙山北流注之,又東入東川巧家。普渡河即螳螂川下流,自富民北流入境,納掌鳩河水,北逕雪山入金沙江。西南:雄關。
dà lǐ fǔ: chōng, fán. yí xī dào zhì suǒ. tí dū zhù. shùn zhì chū, yīn míng zhì. kāng xī wǔ nián, jiàng běi shèng zhí lì zhōu wèi zhōu lái shǔ. sān shí yī nián, réng zhí lì. dōng nán jù shěng zhì bā bǎi jiǔ shí lǐ. guǎng jiǔ bǎi liù shí lǐ, mào èr bǎi èr shí lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù sì shí sì fēn. jīng shī piān xī shí liù dù shí yī fēn. lǐng zhōu sì, xiàn sān, zhǎng guān sī yī. tài hé chōng, fán. yǐ. xī: diǎn cāng shān, gāo liù shí lǐ, shān jiāo xuán pù, zhù wèi shí bā xī, mián gèn bǎi yú lǐ, fǔ zhī zhèn shān yě, xī gǒng xiàn chéng rú bào gōng rán. xī ěr hé, yì míng ěr hǎi, xíng rú yuè bào ěr, yì yuē ěr hé. xiàn dōng wǔ lǐ, jí gǔ yè yú zé, yuán chū làng qióng běi, jìng nèi zhū shuǐ rù yān. zhǎng bǎi sān shí lǐ, kuò sān shí jiǔ lǐ, xià liú huì yàng bèi jiāng, jìng zhào zhōu rù méng huà. běi: shàng guān, yì yuē lóng shǒu guān, yòu yuē shí mén guān. nán: xià guān, yì yuē lóng wěi guān. yàn yuē: cāng shān xuě, ěr hǎi yuè, shàng guān huā, xià guān fēng. xià guān mào yì jí shèng, nán zōu míng zhèn. zhào zhōu chōng, fán. fǔ nán liù shí lǐ. dōng: jiǔ lóng shān, yǔ zhōu xī fèng yí shān duì zhì. xī: sān tái shān. nán: kūn mí. dōng nán: lóng mǔ. xī nán: huá cáng shān. dà jiāng yī míng bō luó jiāng, yǒu èr yuán, hé liú ér běi, jìng chéng nán, zhé dōng huì yù làng quán wū lóng shuāng tǎ zhū shuǐ, běi rù ěr hǎi. bái yá jiāng jí lǐ shè jiāng, shàng liú zì yún nán xiàn rù, liú jīng bái yá, yǒu bí chuāng chǎng shuǐ jí chì shuǐ jiāng lái huì, rù méng huà. dōng nán: hāo jīng guān sōng huā guān. nán: mí dù shì zhèn, tōng pàn zhù. yì èr: xī lǐng dé shèng. yún nán chōng, nán. fǔ dōng nán bǎi sān shí lǐ. míng shǔ zhào zhōu. shùn zhì chū, gǎi lì fǔ. dōng: fēi fèng. xī: jīn lóng. nán: qīng huá shān. běi: liáng wáng shān, lǐ shè jiāng yǔ yī pào jiāng tóng yuán yú cǐ. yī zhī nán liú zhì tuán shān bà, fēn wèi sān. qí yī nán liú wèi xī gōu, jìng qīng huá shān nán, rù zhào zhōu, wèi lǐ shè jiāng dōng yuán. qí èr dōng liú, yī jìng xiàn nán, huì wèi qīng lóng hǎi, yī jìng xiàn běi, huì wèi pǐn diān wáng hǎi, réng guī qīng lóng hǎi, hǎi zhōu sì shí yú lǐ, guàn tián lì pǔ. yī zhī běi chū wèi zhōu guān cǐ xī hǎi, hé liú ér nán, zhì yún nán xiàn, zhé ér dōng běi, nà nǐ diān hé zhū shuǐ, wèi yī pào jiāng, rù yáo zhōu. dōng běi: chǔ chǎng guān. dōng nán: ān nán guān. tǔ zhǔ bù zhù bái yán chuān. dèng chuān zhōu pí. fǔ běi jiǔ shí lǐ. dōng: yù àn jī zú. xī: xiàng shān mí lēi shān. dōng nán: dǐng shèng. nán: fú hǔ. běi: tiān mǎ shān. xī běi: fù zhōng shān. luó shí jiāng yuán chū zhōng shān xià lǜ yù chí, yì yuē xī hú, nán liú jìng xiàng shān xià, yòu dōng nán zhì shàng guān. mèn dì jiāng yuán chū zhōu dōng běi jiāo shí dòng, yì yuē dōng hú, nán liú jìng chéng dōng, yòu nán zhì shàng guān, mí jū qū jiāng zì làng qióng lái zhù zhī, rù ěr hǎi. gāo jiàn hé yuán chū jī zú shān, běi liú, luó lòu hé zì hè qìng lái huì, hé wèi kū mù hé, rù bīn chuān. dōng: dà bǎ guān. yì yī: dèng chuān. làng qióng jiǎn. fǔ běi bǎi shí lǐ. míng shǔ dèng chuān zhōu. shùn zhì chū, gǎi shǔ fǔ. xī: tiě jiǎ chǎng shān, mèn jiāng suǒ chū. xī nán: fèng yǔ shān. hēi huì jiāng zì jiàn chuān rù, yì yuē bái shí jiāng, nán liú jìng chéng xī, nà zhū shān xī shuǐ, rù tài hé wèi yàng bèi jiāng. dà yíng hé yuán chū jiàn chuān, nán liú, fèng yǔ hé yuán chū qīng yuán dòng, běi liú, bìng huì níng hé. níng hé yuán chū bà gǔ shān, huì wèi cí bì hú, nán liú, jìng chéng dōng běi, nán huì dà yíng hé, zhé xī, nà mèn jiāng fèng yǔ hé èr shuǐ, yuē sān jiāng kǒu. yòu nán, jìng chéng dōng pú tuó kōng, wèi mí jū qū jiāng, lì dèng chuān rù tài hé, jí ěr hǎi shàng yuán yě. xī: luó píng guān. xī běi: dà shù guān. dōng běi: yī nǚ guān. yǒu pú tuó kōng fèng yǔ xiāng shàng jiāng zuǐ xià jiāng zuǐ xún sī sì. bīn chuān zhōu nán. fǔ dōng bǎi èr shí lǐ. xī: jī zú shān. dōng: zhōng yīng shān. běi: huá gài mó ní. dōng běi: chì shí yán shān. xī běi: cuì píng shān. dōng běi: jīn shā jiāng zì hè qìng rù, dōng liú, nà dá dàn hé yī pào jiāng zhū shuǐ, rù yáo zhōu. dá dàn hé yī yuē liù xī hé, qí yuán yǒu liù, yuē zhōng liáng xī yín xī shí bǎo xī hán yù xī tōng ěr xī chì lóng xī, bìng zì chéng xī dōng liú, yòu běi jìng chéng xī běi, fēng lè xī zì hé zi kǒng shān lái huì, yì yuē qī xī, běi liú rù jīn shā jiāng. xī nán: bì luó guān. yún lóng zhōu fán, nán. fǔ xī wǔ bǎi lǐ. dōng: dà luó shān, míng shè dà luó wèi, jīn fèi. xī: sān chóng shān. běi: qīng shuǐ lǎng. dōng běi: dà luò mǎ shān, yǔ xī xiǎo luò mǎ jiā hé xiāng wàng. xī: lán cāng jiāng zì lì jiāng rù, nà bǐ jiāng biǎo cūn hé sōng mù xī zhū shuǐ, nán rù yǒng chāng. nù jiāng qiú jiāng zì qiú yí jìng rù, jìng sān chóng shān, nán rù yǒng chāng. běi: tài píng guān. dōng: xīn guān. yǒu dà jǐng yán kè dà shǐ. yán jǐng liù: shùn dàng nuò dèng shí mén tiān ěr shān jǐng shī jǐng. shí èr guān zhǎng guān sī fǔ dōng sān bǎi lǐ. běn yún nán xiàn chǔ chǎng dì. yuán zhì shí èr guān fáng sòng qiān hù suǒ. míng zhì zhǎng guān sī, lì dà lǐ, xǐ yī pào jiāng zhī xī. qīng yīn zhī. tǔ guān lǐ xìng, shì xí. dōng: bái shā pō. xī: guān yīn qìng.
大理府:沖,繁。迤西道治所。提督駐。順治初,因明制。康熙五年,降北勝直隸州為州來屬。三十一年,仍直隸。東南距省治八百九十里。廣九百六十里,袤二百二十里。北極高二十五度四十四分。京師偏西十六度十一分。領州四,縣三,長官司一。太和沖,繁。倚。西:點蒼山,高六十里,山椒懸瀑,注為十八溪,綿亘百餘里,府之鎮山也,西拱縣城如抱弓然。西洱河,亦名洱海,形如月抱珥,亦曰珥河。縣東五里,即古葉榆澤,源出浪穹北,境內諸水入焉。長百三十里,闊三十九里,下流會樣備江,逕趙州入蒙化。北:上關,亦曰龍首關,又曰石門關。南:下關,亦曰龍尾關。諺曰:「蒼山雪,洱海月,上關花,下關風。」下關貿易極盛,南陬名鎮。趙州沖,繁。府南六十里。東:九龍山,與州西鳳儀山對峙。西:三台山。南:昆彌。東南:龍母。西南:華藏山。大江一名波羅江,有二源,合流而北,逕城南,折東會玉閬泉、烏龍、雙塔諸水,北入洱海。白崖江即禮社江,上流自雲南縣入,流經白崖,有鼻窗廠水及赤水江來會,入蒙化。東南:蒿菁關、松花關。南:彌渡市鎮,通判駐。驛二:西嶺、德勝。雲南沖,難。府東南百三十里。明屬趙州。順治初,改隸府。東:飛鳳。西:金龍。南:青華山。北:梁王山,禮社江與一泡江同源於此。一支南流至團山壩,分為三。其一南流為溪溝,逕青華山南,入趙州,為禮社江東源。其二東流,一逕縣南,匯為青龍海,一逕縣北,匯為品甸王海,仍歸青龍海,海周四十餘里,灌田利溥。一支北出為周官{此夕}海,合流而南,至雲南縣,折而東北,納你甸河諸水,為一泡江,入姚州。東北:楚場關。東南:安南關。土主簿駐白岩川。鄧川州疲。府北九十里。東:玉案、雞足。西:象山、彌勒山。東南:鼎勝。南:伏虎。北:天馬山。西北:覆鐘山。羅時江源出鐘山下綠玉池,亦曰西湖,南流逕象山下,又東南至上關。悶地江源出州東北焦石洞,亦曰東湖,南流逕城東,又南至上關,彌苴佉江自浪穹來注之,入洱海。高澗河源出雞足山,北流,羅陋河自鶴慶來會,合為枯木河,入賓川。東:大把關。驛一:鄧川。浪穹簡。府北百十里。明屬鄧川州。順治初,改屬府。西:鐵甲場山,悶江所出。西南:鳳羽山。黑惠江自劍川入,亦曰白石江,南流逕城西,納諸山溪水,入太和為樣備江。大營河源出劍川,南流,鳳羽河源出清源洞,北流,並會寧河。寧河源出罷谷山,匯為茈碧湖,南流,逕城東北,南會大營河,折西,納悶江、鳳羽河二水,曰三江口。又南,逕城東蒲陀崆,為彌苴佉江,歷鄧川入太和,即洱海上源也。西:羅坪關。西北:大樹關。東北:一女關。有蒲陀崆、鳳羽鄉、上江嘴、下江嘴巡司四。賓川州難。府東百二十里。西:雞足山。東:鍾英山。北:華蓋、摩尼。東北:赤石岩山。西北:翠屏山。東北:金沙江自鶴慶入,東流,納答旦河、一泡江諸水,入姚州。答旦河一曰六溪河,其源有六,曰鍾良溪、銀溪、石寶溪、寒玉溪、通洱溪、赤龍溪,並自城西東流,又北逕城西北,豐樂溪自盒子孔山來會,亦曰七溪,北流入金沙江。西南:畢羅關。雲龍州繁,難。府西五百里。東:大羅山,明設大羅衛,今廢。西:三崇山。北:清水朗。東北:大雒馬山,與西小雒馬夾河相望。西:瀾滄江自麗江入,納沘江、表村河、松牧溪諸水,南入永昌。怒江、俅江自俅夷境入,逕三崇山,南入永昌。北:太平關。東:新關。有大井鹽課大使。鹽井六:順盪、諾鄧、石門、天耳、山井、師井。十二關長官司府東三百里。本雲南縣楚場地。元置十二關防送千戶所。明置長官司,隸大理,徙一泡江之西。清因之。土官李姓,世襲。東:白沙坡。西:觀音箐。
lì jiāng fǔ: yào. lì yí xī dào. míng wèi jūn mín fǔ, lǐng zhōu sì, xiàn yī. shùn zhì shí liù nián, gǎi tǔ fǔ, shěng suǒ shǔ zhōu xiàn bìng rù. yōng zhèng yuán nián shè liú guān. qián lóng èr shí yī nián, zhì zhōng diàn tīng. sān shí wǔ nián, zhì lì jiāng xiàn wèi fǔ zhì, gǎi hè qìng fǔ wèi zhōu, bìng suǒ shǔ jiàn chuān zhōu wéi xī tīng lái lì. dōng nán jù shěng zhì yī qiān èr bǎi sì shí lǐ. guǎng liù bǎi qī shí lǐ, mào jiǔ bǎi wǔ shí jiǔ lǐ. běi jí gāo èr shí liù dù wǔ shí èr fēn. jīng shī piān xī shí liù dù èr fēn. lǐng tīng èr, zhōu èr, xiàn yī. lì jiāng pí, nán. yǐ. míng, tōng ān zhōu. qián lóng sān shí liù nián gǎi jīn míng. xī nán: lǎo jūn shān, nán gàn zhū shān zhī zǔ. xī běi: xuě shān, yī míng yù lóng. xī: huā mǎ: hàn sǒu shān, gāo bǎi rèn, shàng yǒu sān hú. xī: nù jiāng jí lù jiāng, yuán chū xī zàng bù kā chí, zì yí jìng rù, nán liú rù yún lóng. lán cāng jiāng zì wéi xī rù, fēn èr, zhèng zhī xī nà bái shuǐ, nán liú rù yún lóng, fēn zhī wèi yàng bèi jiāng, dōng liú nà lǎo jūn shān xià fēn jiāng zhū shuǐ, rù jiàn chuān. jīn shā jiāng jí lì shuǐ, yì zì wéi xī rù nà hàn sǒu shān qiáo tóu jù diān zhū shuǐ, rù hè qìng. dōng: xuě shān mén guān. xī: shí mén guān. yǒu lì jiāng jǐng yán kè dà shǐ. hè qìng zhōu fán, nán. fǔ dōng nán sān bǎi wǔ shí wǔ lǐ. míng, jūn mín fǔ, lǐng jiàn chuān shùn zhōu. kāng xī zhōng, shùn zhōu shěng rù. qián lóng sān shí liù nián jiàng zhōu lái lì. xī nán: fāng zhàng shān, wèi nán zhào shí qī míng shān zhī yī. nán: bàn zǐ. běi: tāng gān. dōng běi: sān tái shān. dōng: jīn shā jiāng zì lì jiāng rù, dōng nán liú, hé yàng gòng jiāng, yī míng hè chuān, yì zì lì jiāng rù, nà jìng nèi zhū shuǐ, zhū wèi hú, fú liú shí xué zhōng sān lǐ, nán chū wèi yāo jiāng, zhé dōng liú zhù jīn shā jiāng. xī nán: guān yīn shān hé, nán liú rù dà lǐ làng qióng. nán: xuān huà guān. běi: yìn táng guān. xī nán: guān yīn shān guān, hè lì zhèn zǒng bīng zhù. jiàn chuān zhōu chōng. fǔ nán jiǔ shí lǐ. míng shǔ hè qìng, jīn gǎi lì. dōng: qīng yá shān. nán: yè hé. xī: shí zhōng shān. xī běi: lǎo jūn shān, yǔ lì jiāng fēn jiè. bái shí jiāng zì lì jiāng hé fēn jiāng shuǐ yuán jiè rù, hé mó dāo qù shí hé. yòu dōng nán, dà qiáo tóu hé yì yuē hēi huì jiāng, chū xī běi lǎo jūn shān, dōng nán huì qiān mù hé táng láng hé, zhì chéng nán wèi jiàn hú, guǎng liù shí lǐ, hé táo qiāng hé zhū shuǐ, xī nán chū wèi jiàn chuān, qū liú sān zhé rù làng qióng. nán: dà lǐ guó wàng dé gù chéng. yán jǐng èr: mí shā qiáo hòu. zhōng diàn tīng yào. fǔ běi èr bǎi sān shí lǐ. míng, lì jiāng fǔ dì. kāng xī shí, wú sān guì yǐ qí dì bì dá lài lǎ ma. yōng zhèng wǔ nián, lái lì hè qìng fǔ, yí jiàn chuān zhōu zhōu pàn zhù zhī. qián lóng shí yī nián shè tīng zhì, lì fǔ. dōng nán: xuě shān, yǔ lì jiāng xuě shān jiē, liǎng yá bì lì, jīn shā jiāng guàn qí zhōng, liú jìng chéng dōng nán, yǔ wéi xī yǐ jiāng wèi jiè, zuǒ hé shuò duō gāng hé, rù lì jiāng. duō kè chǔ hé lǐ chǔ hé, bìng zì sì chuān lǐ táng rù, wèi wú liàng hé, rù yǒng běi. wéi xī tīng jiǎn. fǔ xī běi qī shí lǐ. míng mò tà yuán lín xī xī běi tǔ bō dì wèi tǔ fǔ. yōng zhèng wǔ nián shè tīng zhì, lì hè qìng fǔ, tōng pàn zhù zhī. qián lóng shí yī nián suí hè qìng lái lì. xuě shān dōng jīn shā jiāng zì sì chuān bā táng rù, zǒng wén hé zì bā táng dōng lái zhù zhī, zhé dōng nán, nà suǒ chǔ hé shuǐ rù lì jiāng. lán cāng jiāng yì zì bā táng nà xú nà shān shuǐ, yòu nán liú, yǒng qīng hé shuǐ zì chéng dōng běi lái zhù zhī, rù lì jiāng.
麗江府:要。隸迤西道。明為軍民府,領州四,縣一。順治十六年,改土府,省所屬州縣併入。雍正元年設流官。乾隆二十一年,置中甸廳。三十五年,置麗江縣為府治,改鶴慶府為州,並所屬劍川州、維西廳來隸。東南距省治一千二百四十里。廣六百七十里,袤九百五十九里。北極高二十六度五十二分。京師偏西十六度二分。領廳二,州二,縣一。麗江疲,難。倚。明,通安州。乾隆三十六年改今名。西南:老君山,南幹諸山之祖。西北:雪山,一名玉龍。西:花馬:漢藪山,高百仞,上有三湖。西:怒江即潞江,源出西藏布喀池,自夷境入,南流入雲龍。瀾滄江自維西入,分二,正支西納白水,南流入雲龍,分支為漾備江,東流納老君山下分江諸水,入劍川。金沙江即麗水,亦自維西入;納漢藪山橋頭、巨甸諸水,入鶴慶。東:雪山門關。西:石門關。有麗江井鹽課大使。鶴慶州繁,難。府東南三百五十五里。明,軍民府,領劍川、順州。康熙中,順州省入。乾隆三十六年降州來隸。西南:方丈山,為南詔十七名山之一。南:半子。北:湯乾。東北:三台山。東:金沙江自麗江入,東南流,合漾共江,一名鶴川,亦自麗江入,納境內諸水,瀦為湖,伏流石穴中三里,南出為腰江,折東流注金沙江。西南:觀音山河,南流入大理浪穹。南:宣化關。北:印塘關。西南:觀音山關,鶴麗鎮總兵駐。劍川州沖。府南九十里。明屬鶴慶,今改隸。東:青崖山。南:夜合。西:石鍾山。西北:老君山,與麗江分界。白石江自麗江合分江水緣界入,合磨刀去石河。又東南,大橋頭河亦曰黑惠江,出西北老君山,東南會千木河、螳螂河,至城南為劍湖,廣六十里,合桃羌河諸水,西南出為劍川,曲流三折入浪穹。南:大理國望德故城。鹽井二:彌沙、橋後。中甸廳要。府北二百三十里。明,麗江府地。康熙時,吳三桂以其地畀達賴喇嘛。雍正五年,來隸鶴慶府,移劍川州州判駐之。乾隆十一年設廳治,隸府。東南:雪山,與麗江雪山接,兩崖壁立,金沙江貫其中,流逕城東南,與維西以江為界,左合碩多岡河,入麗江。多克楚河、里楚河,並自四川里塘入,為無量河,入永北。維西廳簡。府西北七十里。明末拓元臨西西北吐蕃地為土府。雍正五年設廳治,隸鶴慶府,通判駐之。乾隆十一年隨鶴慶來隸。雪山東金沙江自四川巴塘入,總文河自巴塘東來注之,折東南,納所楚河水入麗江。瀾滄江亦自巴塘納徐那山水,又南流,永青河水自城東北來注之,入麗江。
chǔ xióng fǔ: chōng. lì yí xī dào. míng lǐng zhōu èr, xiàn wǔ. kāng xī bā nián, shěng shí è jiā rù nán ān. yōng zhèng qī nián, shěng dìng biān gǎi lì méng huà fǔ. qián lóng sān shí wǔ nián, cái yáo ān fǔ, yǐ suǒ xiá yáo zhōu jí dà yáo xiàn lái lì. dōng jù shěng zhì sì bǎi èr shí lǐ. guǎng sān bǎi qī shí wǔ lǐ, mào wǔ bǎi bā shí lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù sì fēn. jīng shī piān xī shí sì dù sì shí wǔ fēn. lǐng zhōu sān, xiàn sì. chǔ xióng chōng, fán. yǐ. chéng nèi: yàn tǎ shān, jí gǔ jīn kuàng shān. xī: é shān lù shān. xī nán: jiǔ tái bì cáng shān. lóng chuān jiāng zì zhèn nán rù, nà dà shí hé qīng lóng hé zhū shuǐ, zhé dōng běi, hé fāng jiā hé, yuán dìng yuǎn jiè rù guǎng tōng. dōng: píng shān guān. nán: xuě lǐ guān. lǚ hé yī yì. tǔ xiàn chéng zhù xiàn xī nán. guǎng tōng chōng. fǔ dōng qī shí lǐ. dōng: gāo dēng shān. xī: fèng shān. nán: wò xiàng shān, yǔ fú shī shān duì zhì. dōng běi: ā lòu xióng shān, yǒu ā lòu jǐng hóu jǐng, jù chǎn yán. lóng chuān jiāng zì dìng yuǎn rù, dōng běi liú, nà lì lóng qīng fēng luó shēn zhū shuǐ, běi liú rù yuán móu, zhù jīn shā jiāng. lì lóng hé zì běi, qīng fēng hé zì dōng, bìng rù lóng chuān jiāng. yǒu ā lòu jǐng yán kè dà shǐ. huí dèng guān tǔ xún sī. yì èr: lù tián chōng zī. dìng yuǎn jiǎn. fǔ běi bǎi èr shí lǐ. dōng: bǎo huá. xī: wū lóng yún lóng shān. dōng běi: zhū gé áo fēng bǎo yīng shān, jù zài jiù láng yán jǐng sī jìng. jué dǐng fēng zài hēi yán jǐng sī jìng. lóng chuān jiāng zì chǔ xióng rù, nà láng xī líng chuān lóng gōu hé zǐ diān hé zhū shuǐ, rù guǎng tōng. xiàn jìng chǎn yán, jiù shè láng yán jǐng tí jǔ sī, hòu cái. hēi yán jǐng tí jǔ sī zhù bǎo quán xiāng. tǔ zhǔ bù zhù xiàn xī. yì yī: xīn tián. nán ān zhōu nán. fǔ dōng nán wǔ shí lǐ. kāng xī bā nián shěng shí è jiā xiàn rù. yōng zhèng jiǔ nián shè zhōu pàn zhù yān. xī nán: biǎo luó shān. dōng: jiàn lín cāng shān. nán: chá shān. qīng lóng hé yuán chū zhōu běi, rù chǔ xióng. mǎ lóng hé yuán chū zhèn nán, nán liú, dà chǎng hé dōng nán liú, èr shuǐ xiàng hé wèi lǐ shè jiāng. tuǒ shāo guān é máo guān huì jī guān, jù zài zhōu nán. zhèn nán zhōu chōng, pí. fǔ xī běi qī shí lǐ. dōng: shí gǔ wǔ lóu. nán: shí fèi. xī: jū lì pù shān, bái lóng hé chū qí xià, nà qīng shuǐ hé píng yí chuān zhū shuǐ, yǔ lóng chuān jiāng hé liú rù chǔ xióng. xī: bái yá jiāng, zì yáo zhōu yuán jiè rù, rù nán ān. běi: shí bā pán shān, lián chǎng hé chū, rù yáo zhōu. qí dōng zǐ diān hé, rù dìng yuǎn. dōng nán: ā xióng guān, tǔ xún sī zhù. xī: zhèn nán guān yīng wǔ guān, tǔ zhōu tóng zhù. yǒng níng xiāng, tǔ zhōu pàn zhù. yì yī: shā qiáo. yáo zhōu fán. fǔ xī běi èr bǎi yī shí lǐ. míng, yáo ān fǔ. qián lóng sān shí wǔ nián cái fǔ, yǐ fù guō zhī yáo zhōu gǎi lì. dōng: bái mǎ shān yàn zi shān. xī: chì shí guī xiáng. dōng běi: miào fēng. xī běi: huí lóng xiàng lǐng shān. yī zì shuǐ yuán chū lí wǔ shān, běi liú, jìng bái yán jìng, yòu xī běi rù yī pào jiāng. xiāng shuǐ hé chū lí wǔ nán lù, xī nán liú, rù dà yáo. qīng líng hé chū sān wō shān, xī běi liú, zhū wèi dà shí péng, běi liú, nà huí lóng chǎng hé, zhé dōng rù dà yáo. yáng pài hé yuán chū jīn xiù shān, běi liú huì wèi yáng piàn hú, yòu běi liú, huì lián chǎng hé, tóng rù qīng líng hé. běi: bái yán jǐng yǒu tí jǔ sī. yì yī: pǔ píng, zhōu pàn zhù. tǔ zhōu tóng zhù zhōu xī nán liù shí lǐ. dà yáo jiǎn. fǔ xī běi sān bǎi èr lǐ. nán: jǐ shān. běi: fāng shān lóng shān. xī běi: yù píng shān. yáng fàn jiāng yuán chū chéng běi me cǐ xī cūn, dōng běi liú rù jīn shā jiāng. xiāng shuǐ hé zì yáo zhōu rù, nán liú rù dà yáo hé. dà yáo hé yuán chū zhèn nán běi shí bā pán shān, nà jiāo lóng jiāng jū xì hé zǐ qiū làn ní qìng zhū shuǐ, rù jīn shā jiāng. bái mǎ hé wò mǎ cì hé yǐ zī hé cóng zhī. dōng: lí shí guān. xī: lóng mén guān. yǒu jū xì xún sī.
楚雄府:沖。隸迤西道。明領州二,縣五。康熙八年,省〈石咢〉嘉入南安。雍正七年,省定邊改隸蒙化府。乾隆三十五年,裁姚安府,以所轄姚州及大姚縣來隸。東距省治四百二十里。廣三百七十五里,袤五百八十里。北極高二十五度四分。京師偏西十四度四十五分。領州三,縣四。楚雄沖,繁。倚。城內:雁塔山,即古金礦山。西:峨〈山錄〉山。西南:九台、碧藏山。龍川江自鎮南入,納大石河、青龍河諸水,折東北,合方家河,緣定遠界入廣通。東:平山關。南:雪裡關。呂合一驛。土縣丞駐縣西南。廣通沖。府東七十里。東:高登山。西:鳳山。南:臥象山,與伏獅山對峙。東北:阿陋雄山,有阿陋井、猴井,俱產鹽。龍川江自定遠入,東北流,納立龍、清風、羅申諸水,北流入元謀,注金沙江。立龍河自北,清風河自東,併入龍川江。有阿陋井鹽課大使。回磴關土巡司。驛二:路田、翀資。定遠簡。府北百二十里。東:寶華。西:烏龍、雲龍山。東北:諸葛鼇峰、寶應山,俱在舊琅鹽井司境。絕頂峰在黑鹽井司境。龍川江自楚雄入,納琅溪、零川、龍溝河、紫甸河諸水,入廣通。縣境產鹽,舊設琅鹽井提舉司,後裁。黑鹽井提舉司駐寶泉鄉。土主簿駐縣西。驛一:新田。南安州難。府東南五十里。康熙八年省〈石咢〉嘉縣入。雍正九年設州判駐焉。西南:表羅山。東:健林蒼山。南:茶山。青龍河源出州北,入楚雄。馬龍河源出鎮南,南流,大廠河東南流,二水相合為禮社江。妥稍關、鵝毛關、會稽關,俱在州南。鎮南州沖,疲。府西北七十里。東:石鼓、五樓。南:石吠。西:苴力鋪山,白龍河出其下,納清水河、平夷川諸水,與龍川江合流入楚雄。西:白崖江,自姚州緣界入,入南安。北:十八盤山,連廠河出,入姚州。其東紫甸河,入定遠。東南:阿雄關,土巡司駐。西:鎮南關、鸚鵡關,土州同駐。永寧鄉,土州判駐。驛一:沙橋。姚州繁。府西北二百一十里。明,姚安府。乾隆三十五年裁府,以附郭之姚州改隸。東:白馬山、燕子山。西:赤石、龜祥。東北:妙峰。西北:回龍、象嶺山。一字水源出黎武山,北流,逕白鹽境,又西北入一泡江。香水河出黎武南麓,西南流,入大姚。蜻蛉河出三窩山,西北流,瀦為大石硼,北流,納回龍廠河,折東入大姚。陽派河源出金秀山,北流匯為陽片湖,又北流,會連場河,同入蜻蛉河。北:白鹽井有提舉司。驛一:普淜,州判駐。土州同駐州西南六十里。大姚簡。府西北三百二里。南:幾山。北:方山、龍山。西北:玉屏山。羊氾江源出城北麼{此夕}村,東北流入金沙江。香水河自姚州入,南流入大姚河。大姚河源出鎮南北十八盤山,納蛟龍江、苴郤河、紫丘、濫泥箐諸水,入金沙江。白馬河、臥馬刺河、矣資河從之。東:黎石關。西:龍門關。有苴郤巡司。
yǒng chāng fǔ: yào. lì yí xī dào. míng wèi jūn mín fǔ. lǐng zhōu yī, xiàn èr, tǔ fǔ yī, tǔ zhōu èr. shùn zhì shí liù nián, fèng xī shī diàn èr zhǎng sī shěng rù. qián lóng sān shí nián, xuē jūn mín zì. sān shí wǔ nián, zhì lóng líng. jiā qìng zhōng, téng yuè shēng zhí lì tīng. dào guāng èr nián jiàng. dōng jù shěng zhì yī qiān sān bǎi sì shí wǔ lǐ. guǎng liù bǎi jiǔ shí lǐ, mào yī qiān yī bǎi èr shí lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù liù fēn. jīng shī piān xī shí qī dù sì fēn. lǐng tīng èr, xiàn èr, tǔ fǔ yī, tǔ zhōu èr, xuān fǔ sī wǔ, ān fǔ sī sān, zhǎng guān sī èr. bǎo shān fán, nán. yǐ. chéng nèi: tài bǎo shān, xiàn yǐ cǐ míng. dōng: āi láo shān. xī: jiǔ lóng. nán: fǎ bǎo. xī běi: nù jiāng, zì yún lóng rù, nà xī xī xuě shān pú piǎo píng shì bā wān zhū shuǐ, dōng nán rù lù jiāng. dōng běi: lán cāng jiāng, zì yún lóng lái, yǔ yǒng píng fēn shuǐ, nà luó mín běi shān shuǐ shā mù hé shuǐ, dōng nán rù shùn níng. nán diàn hé, shàng liú wèi qīng shuǐ hé, yǒu èr yuán, hé liú ér nán, láng yì hé zì chéng běi lái huì, zhì chéng dōng, huì wèi qīng huá hǎi. zhé dōng nán, chuān xiá kǒu dòng chū, wèi kū kē hé, nán rù wān diān tǔ zhōu. nán: pú guān shuǐ yǎn guān. běi: diān tóu guān. dōng nán: lǎo yáo guān. dōng běi: shān tǎ guān. xī běi: mǎ miàn guān. shī diàn shā mù hé xún sī èr. yǒng píng jiǎn. fǔ dōng běi bǎi qī shí lǐ. dōng: tiān mǎ luó wǔ. xī: hé qiū. běi: luó mù. xī nán: bó nán shān huā qiáo shān. yín lóng jiāng chū dōng běi ā huāng shān, nán liú zhì chéng dōng nán, nà luó mù chǎng qū dòng hé huā qiáo hé zhū shuǐ, rù shùn níng, rù lán cāng jiāng. dōng: shèng bèi jiāng, yuán chū luó wǔ shān, dōng nán nà jiǔ dù shuāng qiáo zhū shuǐ, zhì méng huà rù bì xī jiāng. xī nán: huā qiáo guān. dōng běi: shàng diān guān. lóng líng tīng yào. fǔ xī nán èr bǎi jiǔ shí lǐ. míng, měng nòng sī. qián lóng sān shí wǔ nián zhì tóng zhī, xǐ zhù. dōng: nù jiāng, zì lù jiāng tǔ sī dōng nán liú rù jìng, nà yě zhū hé shī diàn hé bāng mǎi huí huán zhū shuǐ, nán liú zhé xī, lì mèng dìng tǔ fǔ rù miǎn diān. lóng chuān jiāng yuán tīng xī jiè, nà xiāng bǎi hé máng shì hé, xī nán liú, hé nán gē láng shuǐ, jìng zhē fàng nán rù ruì lì jiāng. dōng: xiàng dá guān. nán: zhē fàng fù xuān fǔ sī, běn lǒng chuān xuān fǔ sī dì, míng wàn lì shí èr nián yǐ duō gōng wèi fù xuān fǔ shǐ, guǎn zhē fàng. jīn yīn zhī. téng yuè tīng yào. yí xī dào zhù. fǔ xī sān bǎi liù shí lǐ. téng yuè zhèn zǒng bīng zhù. míng shǔ yǒng chāng fǔ. jiā qìng èr shí wǔ nián shēng zhí lì tīng. dào guāng èr nián jiàng tīng. guāng xù jiān, kāi bù tōng shāng. dōng: gāo lí gòng shān, yī míng kūn lún gǎng, shān dǐng yǒu quán, dōng rù bǎo shān, xī rù téng yuè, yòu míng fēn shuǐ lǐng. běi: míng guāng. xī: yǎ wū měng nòng. xī běi: zǐ mèi shān. lóng chuān jiāng yuán chū xī zàng sāng chǔ hé, yì yuē lù chuān jiāng, zhì chéng dōng, nà qū shí jiāng shuǐ, zhé ér xī, zhì tiān mǎ guān rù miǎn diān. dà yíng jiāng yì yuē dà chē jiāng, yuán chū chì tǔ shān, yuē mǎ yì hé, xī liú zhì chéng dōng běi, nà mǎ chǎng hé huáng pō miǎn qìng qiáo tóu nǎng gǒng zhū shuǐ, nán yǔ bīn láng jiāng huì, yǒu zhǎn dá hé běi liú lái zhù, xī nán jìng tóng bì guān dōng tiě bì guān běi, rù mán mù tǔ sī, rù dà jīn shā jiāng. xī: bīn láng jiāng, dōng nán liú, rù gàn yá tǔ sī, huì dà yíng jiāng. dōng: lóng chuān jiāng guān. nán: zhèn yí guān. xī: diān tān guān. xī běi: shén hù guān. mèng dìng tǔ fǔ fǔ dōng nán bā bǎi qī shí lǐ. míng, tǔ fǔ. shùn zhì chū yīn zhī. tǔ guān hǎn shì shì xí, lì fǔ. běi: wú liàng shān, kuà zhèn kāng gěng mǎ liǎng tǔ sī jiè. nán dīng hé, zì miǎn níng rù, nà wú liàng shān shuǐ, xī nán liú, nà nán kǎ nán lù nán men nán dǐ nán gǔn zhū shuǐ, xī jìng fǔ běi, zhé nán rù ā wǎ. nù jiāng zì lóng líng rù, sú míng zhā lī jiāng, jìng fǔ běi rù miǎn diān. wèi fǔ jìng zhī xiǎn yào. wān diān tǔ zhōu fǔ dōng nán èr bǎi èr shí lǐ. tǔ guān jǐng xìng shì xí, lì fǔ. xī běi: gāo lí gòng shān. dōng: mèng tōng shān. kū kē hé zì bǎo shān rù, nán liú, yáo guān shuǐ lái huì, yòu nán zhì chéng xī běi, huì zhèn kāng hé. zhèn kāng hé zì zhèn kāng rù, zuǒ nà xiǎng shuǐ hé, yòu nà dù wěi shān shuǐ, běi yǔ kū kē hé huì, hé wèi nán diàn hé. zhé xī, liú rù lóng líng, zhù nù jiāng. yǒu hēi quán, dú bù kě shè. běi: yáo guān. zhèn kāng tǔ zhōu fǔ nán sān bǎi bā shí lǐ. gǔ shí shǎn hēi bó suǒ. tǔ guān diāo xìng shì xí, lì fǔ. dōng nán: wū mù lóng shān. xī: wú liàng shān, jí méng lè shān. zhèn kāng hé yǒu èr yuán, yī chū wū mù lóng shān běi lù, xī běi liú, yī chū wú liàng shān běi lù, dōng běi liú, hé wèi wū mù lóng hé, jìng chéng xī nán, pà hóng hé lái huì, wèi zhèn kāng hé, zhé běi jìng chéng xī, rù wān diān. nán: xī lá zhài. xī nán: kòng wěi zhài. lù jiāng ān fǔ sī lì fǔ. fǔ xī nán bǎi sān shí wǔ lǐ. míng, róu yuǎn fǔ, xuán gǎi lù jiāng zhǎng guān sī. yǒng lè jiǔ nián shēng ān fǔ sī. shùn zhì chū yīn zhī. tǔ guān xiàn shì shì xí. dōng: léi nòng shān. nán: zhǎng yuán shān gāo lún shān. lù jiāng zì bǎo shān rù, nán liú rù lóng líng. nán: hé pō zhài. xī nán: jǐng hǎn zhài. dōng nán: xì diān. jiē mán qiú jié zhài chù. nán: quán shèng guān. mèng lián zhǎng guān sī lì fǔ. zài tīng nán. gǔ míng hā wǎ. míng yǒng lè sì nián zhì zhǎng guān sī, zhí lì yún nán dū sī. jiā jìng zhōng cái. wàn lì shí sān nián fù zhì. shùn zhì chū yīn zhī, shǔ yǒng chāng. qián lóng èr shí jiǔ nián gǎi shǔ shùn níng. guāng xù èr shí nián hái shǔ. dōng běi: mèng lián hé, dōng nán liú rù ā wǎ. nán diàn xuān fǔ sī lì téng yuè tīng. tīng nán qī shí lǐ. míng zhì nán diàn fǔ, shǔ téng chōng, xuán gǎi zhōu. zhèng tǒng bā nián shēng xuān fǔ sī, zhí lì bù zhèng sī. shùn zhì chū yīn zhī, gǎi lì téng yuè. tǔ sī diāo shì shì xí. dōng: bǐng nòng mán gàn shān, tǔ qiú shì jū qí shàng. nán: shā mù lóng shān. xī nán: yá shān, yán mào bǎi yú lǐ, shān quán liú rù nán yá jiāng. nán yá jiāng yī míng xiǎo liáng hé, jí dà yíng jiāng shàng liú, nà měng sòng shuǐ, xī rù gàn yá. gàn yá xuān fǔ sī lì téng yuè tīng. tīng xī nán bǎi èr shí lǐ. míng zhì fǔ, shǔ lù chuān píng miǎn sī. yǒng lè yuán nián xī zhì zhǎng guān sī. zhèng tǒng jiǔ nián shēng xuān fǔ sī, zhí lì bù zhèng sī. shùn zhì chū yīn zhī, gǎi lì téng yuè. tǔ guān diāo shì shì xí. dōng: yún lóng shān, yún lóng hé chū yān. nán: yún huǎng shān. xī: cì péng shān bù lǐng. běi: bái lián shān, tǔ guān jū zhī. dà yíng jiāng zì nán diàn rù, míng ān lè hé, xī jìng sī běi, yǔ bīn láng jiāng huì, yòu xī nán rù zhǎn dá. zhǎn dá fù xuān fǔ sī lì téng yuè tīng. tīng xī nán bǎi sì shí lǐ. běn gàn yá dì. míng zhèng tǒng zhōng zhì. wàn lì zhōng wèi miǎn jù. shùn zhì zhōng fù zhì. jiā qìng èr shí sì nián lì téng yuè. tǔ guān diāo shì shì xí. běi: zhǎn dá shān, zhǎn dá hé chū yān, xī nán huì nǎng sòng hé rù bīn láng jiāng. bīn láng jiāng zì gàn yá rù, jìng sī dōng nán jìng, xī nán liú rù là sā. lǒng chuān xuān fǔ sī lì téng yuè tīng. tīng xī nán bǎi sì shí lǐ. míng zhì lù chuān píng miǎn jūn mín xuān fǔ sī. zhèng tǒng shí yī nián gǎi zhì, zhì lǒng bǎ, yǔ gàn yá nán diàn chēng wèi sān xuān fǔ, hòu rù yú miǎn. shùn zhì chū fù zhì, lì téng yuè. tǔ guān duō shì shì xí. yǒu mó lí kǒng míng jì jiàn luó mù zhū shān. dōng: lóng chuān jiāng, yì yuē lù chuān jiāng, zì máng shì rù, xī nán liú rù zhē fàng. xī běi wèi dà jīn shā jiāng. máng shì ān fǔ sī lì téng yuè tīng. tīng dōng nán sì shí lǐ. gǔ wèi nù móu dà kū shǎn xiǎo kū shǎn zhī dì. míng, máng shì fǔ. zhèng tǒng jiǔ nián gǎi zhì zhǎng guān sī, zhí lì bù zhèng sī, hòu shēng ān fǔ. shùn zhì chū yīn zhī, gǎi lì téng yuè. tǔ sī fàng shì. xī nán: qīng shí shān, qiào bá wàn rèn, yí zhài jū zhī. máng shì hé yuán chū sī xī běi jìng, xī nán liú rù zhē fàng. měng mǎo ān fǔ sī lì téng yuè tīng. tīng xī nán bǎi sì shí lǐ. běn mù bāng dì. míng xī zhì mán mò xuān fǔ sī. wàn lì sān shí nián, gǎi tǔ qiú zhǎng. shùn zhì chū fù zhì. shí liù nián gǎi jīn míng. tǔ sī sī xìng. sī zhì hòu mán hā shān, shān rú xiàng bí. běi: děng liàn shān, shān yǒu děng liàn chéng, yòu yǒu léi hā dǎ xiàn zhū dì, jiē sī jìng xiǎn yào. dōng: lóng chuān jiāng zì zhē fàng rù, nà wǎn dǐng hé mán dǎn hé zhū shuǐ, yòu xī nán chū hàn lóng tiān mǎ guān jiān, yòu xī rù miǎn diān. yòu xī nán, nà mò jiāng, xià liú rù dà jīn shā jiāng. hù sā zhǎng guān sī lì téng yuè tīng. tīng xī nán bǎi jiǔ shí lǐ. běn é chāng yí dì. míng zhì tǔ sī. yōng zhèng èr nián cái. qián lóng sān shí yī nián fù zhì. là sā zhǎng guān sī lì téng yuè tīng. tīng xī nán èr bǎi èr shí lǐ. yǔ hù sā tóng shí zhì. xī běi: bīn láng jiāng zì zhǎn dá rù, xī nán liú rù miǎn diān.
永昌府:要。隸迤西道。明為軍民府。領州一,縣二,土府一,土州二。順治十六年,鳳溪、施甸二長司省入。乾隆三十年,削「軍民」字。三十五年,置龍陵。嘉慶中,騰越升直隸廳。道光二年降。東距省治一千三百四十五里。廣六百九十里,袤一千一百二十里。北極高二十五度六分。京師偏西十七度四分。領廳二,縣二,土府一,土州二,宣撫司五,安撫司三,長官司二。保山繁,難。倚。城內:太保山,縣以此名。東:哀牢山。西:九隆。南:法寶。西北:怒江,自雲龍入,納西溪、雪山、蒲縹、坪市、八灣諸水,東南入潞江。東北:瀾滄江,自雲龍來,與永平分水,納羅岷北山水、沙木河水,東南入順寧。南甸河,上流為清水河,有二源,合流而南,郎義河自城北來會,至城東,匯為青華海。折東南,穿峽口洞出,為枯柯河,南入灣甸土州。南:蒲關、水眼關。北:甸頭關。東南:老姚關。東北:山塔關。西北:馬面關。施甸、沙木和巡司二。永平簡。府東北百七十里。東:天馬、羅武。西:和丘。北:羅木。西南:博南山、花橋山。銀龍江出東北阿荒山,南流至城東南,納羅木場、曲洞河、花橋河諸水,入順寧,入瀾滄江。東:勝備江,源出羅武山,東南納九渡、雙橋諸水,至蒙化入碧溪江。西南:花橋關。東北:上甸關。龍陵廳要。府西南二百九十里。明,猛弄司。乾隆三十五年置同知,徙駐。東:怒江,自潞江土司東南流入境,納野豬河、施甸河、邦買、迴環諸水,南流折西,歷孟定土府入緬甸。龍川江緣廳西界,納香柏河、芒市河,西南流,合南歌郎水,逕遮放南入瑞麗江。東:象達關。南:遮放副宣撫司,本隴川宣撫司地,明萬曆十二年以多恭為副宣撫使,管遮放。今因之。騰越廳要。迤西道駐。府西三百六十里。騰越鎮總兵駐。明屬永昌府。嘉慶二十五年升直隸廳。道光二年降廳。光緒間,開埠通商。東:高黎貢山,一名崑崙崗,山頂有泉,東入保山,西入騰越,又名分水嶺。北:明光。西:雅烏猛弄。西北:姊妹山。龍川江源出西藏桑楚河,亦曰麓川江,至城東,納曲石江水,折而西,至天馬關入緬甸。大盈江亦曰大車江,源出赤土山,曰馬邑河,西流至城東北,納馬場河、黃坡、緬箐、橋頭、曩拱諸水,南與檳榔江會,有盞達河北流來注,西南逕銅壁關東、鐵壁關北,入蠻募土司,入大金沙江。西:檳榔江,東南流,入干崖土司,會大盈江。東:龍川江關。南:鎮夷關。西:滇灘關。西北:神護關。孟定土府府東南八百七十里。明,土府。順治初因之。土官罕氏世襲,隸府。北:無量山,跨鎮康、耿馬兩土司界。南丁河,自緬寧入,納無量山水,西南流,納南卡、南路、南們、南底、南滾諸水,西逕府北,折南入阿瓦。怒江自龍陵入,俗名喳哩江,逕府北入緬甸。為府境之險要。灣甸土州府東南二百二十里。土官景姓世襲,隸府。西北:高黎貢山。東:孟通山。枯柯河自保山入,南流,姚關水來會,又南至城西北,會鎮康河。鎮康河自鎮康入,左納響水河,右納杜偉山水,北與枯柯河會,合為南甸河。折西,流入龍陵,注怒江。有黑泉,毒不可涉。北:姚關。鎮康土州府南三百八十里。古石睒黑僰所。土官刁姓世襲,隸府。東南:烏木龍山。西:無量山,即蒙樂山。鎮康河有二源,一出烏木龍山北麓,西北流,一出無量山北麓,東北流,合為烏木龍河,逕城西南,怕紅河來會,為鎮康河,折北逕城西,入灣甸。南:昔剌寨。西南:控尾寨。潞江安撫司隸府。府西南百三十五里。明,柔遠府,旋改潞江長官司。永樂九年升安撫司。順治初因之。土官線氏世襲。東:雷弄山。南:掌元山、高侖山。潞江自保山入,南流入龍陵。南:何坡寨。西南:景罕寨。東南:細甸。皆蠻酋結寨處。南:全勝關。孟連長官司隸府。在廳南。古名哈瓦。明永樂四年置長官司,直隸雲南都司。嘉靖中裁。萬曆十三年復置。順治初因之,屬永昌。乾隆二十九年改屬順寧。光緒二十年還屬。東北:孟連河,東南流入阿瓦。南甸宣撫司隸騰越廳。廳南七十里。明置南甸府,屬騰衝,旋改州。正統八年升宣撫司,直隸布政司。順治初因之,改隸騰越。土司刁氏世襲。東:丙弄蠻幹山,土酋世居其上。南:沙木籠山。西南:牙山,延袤百餘里,山泉流入南牙江。南牙江一名小梁河,即大盈江上流,納猛送水,西入干崖。干崖宣撫司隸騰越廳。廳西南百二十里。明置府,屬麓川平緬司。永樂元年析置長官司。正統九年升宣撫司,直隸布政司。順治初因之,改隸騰越。土官刁氏世襲。東:雲籠山,雲籠河出焉。南:雲晃山。西:刺朋山布嶺。北:白蓮山,土官居之。大盈江自南甸入,名安樂河,西逕司北,與檳榔江會,又西南入盞達。盞達副宣撫司隸騰越廳。廳西南百四十里。本干崖地。明正統中置。萬曆中為緬據。順治中復置。嘉慶二十四年隸騰越。土官刁氏世襲。北:盞達山,盞達河出焉,西南會曩送河入檳榔江。檳榔江自干崖入,逕司東南境,西南流入臘撒。隴川宣撫司隸騰越廳。廳西南百四十里。明置麓川平緬軍民宣撫司。正統十一年改置,治隴把,與干崖、南甸稱為三宣撫,後入於緬。順治初復置,隸騰越。土官多氏世襲。有摩犁、孔明、寄箭、羅木諸山。東:龍川江,亦曰麓川江,自芒市入,西南流入遮放。西北為大金沙江。芒市安撫司隸騰越廳。廳東南四十里。古為怒謀、大枯睒、小枯睒之地。明,芒市府。正統九年改置長官司,直隸布政司,後升安撫。順治初因之,改隸騰越。土司放氏。西南:青石山,峭拔萬仞,夷砦居之。芒市河源出司西北境,西南流入遮放。猛卯安撫司隸騰越廳。廳西南百四十里。本木邦地。明析置蠻莫宣撫司。萬曆三十年,改土酋長。順治初復置。十六年改今名。土司思姓。司治後蠻哈山,山如象鼻。北:等練山,山有等練城,又有雷哈、打線諸地,皆司境險要。東:龍川江自遮放入,納碗頂河、蠻膽河諸水,又西南出漢龍、天馬關間,又西入緬甸。又西南,那莫江,下流入大金沙江。戶撒長官司隸騰越廳。廳西南百九十里。本莪昌夷地。明置土司。雍正二年裁。乾隆三十一年復置。臘撒長官司隸騰越廳。廳西南二百二十里。與戶撒同時置。西北:檳榔江自盞達入,西南流入緬甸。
shùn níng fǔ: fán, nán. lì yí xī dào. míng, shùn níng fǔ, lǐng zhōu yī. shùn zhì chū, yán míng zhì. qián lóng shí èr nián, shēng měng miǎn zhǎng guān sī wèi miǎn níng tīng. sān shí wǔ nián, zhì shùn níng xiàn wèi fǔ zhì. dōng jù shěng zhì yī qiān èr bǎi lǐ. guǎng sān bǎi sì shí lǐ, mào liù bǎi jiǔ shí lǐ. běi jí gāo èr shí sì dù sān shí liù fēn. jīng shī piān xī shí liù dù èr shí èr fēn. lǐng tīng yī, zhōu yī, xiàn yī, xuān fǔ sī yī. shùn níng yào. yǐ. dōng: dōng shān jiǔ lóng. xī: qí shān. nán: tán huā bǎ biān qióng yuè. běi: gǔ shān xiè shān mò yù ā lǔ sī ní chì guī. dōng nán: měng gǔ zhě shí shān. xī nán: xī yuè shān, shān xià yǒu qióng yīng dòng. běi: hēi huì jiāng, yī míng bì jī jiāng, jí yàng bì jiāng, zì méng huà rù, nán liú, rào jīn shān dōng lù, hé lán cāng jiāng. lán cāng jiāng zì bǎo shān rù, dōng nán liú, hé gāo jiǎn cáo hé sān tái jīng shuǐ, huì hēi huì jiāng, rù yún zhōu. shùn diān hé shùn níng hé hé liú cóng zhī. ā duó hé yuán chū ā duó shān, nán liú rù miǎn níng, zhù měng miǎn hé. nán: bǎ biān guān. xī nán: děng là guān. xiàn xī běi: wàng chéng guān jīn mǎ guān. fǔ jīng lì zhù xiàn xī běi yòu diān. miǎn níng tīng yào. fǔ nán sān bǎi lǐ. míng, měng miǎn zhǎng guān sī, lì yún zhōu. qián lóng shí èr nián, zhì tīng lì fǔ, jiān dà měng sā zhī dì, yì chēng sān měng. xī nán: shū tóu shān. dōng: yín dìng cuì píng tiān xǐ jiē tiān. xī: gāo lán. nán: fèng huáng shān wū lóng shān, běi duì sōng hú sūn shān. lán cāng jiāng zì jǐng dōng rù, jìng tīng dōng nán rù zhèn biān. měng miǎn hé, jí nán dīng hé shàng yóu, yuán chū tīng nán měng zhǔn zhī fēn shuǐ lǐng, zhé dōng běi, nà yún zhōu xiǎo hé shuǐ jí sì shí bā dào shuǐ, yòu xī zhì měng lài nán, wèi měng lài hé, rù mèng dìng. nán: fēn shuǐ lǐng guān. xī: qìng kǒu guān. běi: xī pú guān. nán: měng měng tǔ xún sī. yún zhōu yào. fǔ dōng sān shí lǐ. dōng běi: wú liàng shān, jí méng lè shān, dōng: ā lún shān, céng fēng dié yǎn, sì shí cāng cuì. xī: mán lài shān, duō zhú. běi: bā cì tiān mǎ. nán: měng mǎo mán mí shān. lán cāng jiāng zì shùn níng rù, hé shùn níng hé, dōng jìng zhōu nán, měng láng hé měng má hé zhù yān. yòu dōng rù jǐng dōng. nán yǒu yǒng zhèn guān. xiǎo hé shuǐ xì liú zhī fēn, fán sì shí bā dào, xī nán měng lài xī xī shuǐ, jù liú rù miǎn níng, zhù měng miǎn hé. nán: yǒng zhèn guān, dà měng má tǔ xún sī zhù. gěng mǎ xuān fǔ sī fǔ xī nán èr bǎi wǔ shí sān lǐ. gǔ mán dì. běn shǔ mèng dìng tǔ fǔ. míng wàn lì shí sān nián, xī mèng dìng dì zhì ān fǔ sī, xuán shēng xuān fǔ sī, yǐ zhā lī jiāng wèi jiè, běi jù mèng dìng bǎi lǐ. shùn zhì zhōng, hǎn mèn huàn tóu chéng, réng shòu xuān fǔ sī, shì xí, lì yǒng chāng. qián lóng èr shí jiǔ nián gǎi lì shùn níng. xī: sān jiān shān yǎng mǎ shān. xī nán: men hé yuán shān. xī běi: nán lù hé yuán shān. běi: gěng mǎ hé yuán shān. nán: men hé xī liú, nán lù hé běi liú, bìng rù mèng dìng. gěng mǎ hé nán liú, hé nán bié hé rù zhèn biān, jí là suàn jiāng shàng yuán yě.
順寧府:繁,難。隸迤西道。明,順寧府,領州一。順治初,沿明制。乾隆十二年,升猛緬長官司為緬寧廳。三十五年,置順寧縣為府治。東距省治一千二百里。廣三百四十里,袤六百九十里。北極高二十四度三十六分。京師偏西十六度二十二分。領廳一,州一,縣一,宣撫司一。順寧要。倚。東:東山、九龍。西:旗山。南:曇花、把邊、瓊岳。北:鼓山、偰山、墨玉、阿魯司泥、赤龜。東南:猛盬者石山。西南:西粵山,山下有瓊英洞。北:黑惠江,一名碧雞江,即樣濞江,自蒙化入,南流,繞津山東麓,合瀾滄江。瀾滄江自保山入,東南流,合高梘槽河、三苔菁水,會黑惠江,入雲州。順甸河、順寧河合流從之。阿鐸河源出阿鐸山,南流入緬寧,注猛緬河。南:把邊關。西南:等臘關。縣西北:望城關、金馬關。府經歷駐縣西北右甸。緬寧廳要。府南三百里。明,猛緬長官司,隸雲州。乾隆十二年,置廳隸府,兼大猛撒之地,亦稱三猛。西南:梳頭山。東:銀錠、翠屏、天喜、接天。西:高嵐。南:鳳凰山、烏龍山,北對松猢猻山。瀾滄江自景東入,逕廳東南入鎮邊。猛緬河,即南丁河上游,源出廳南猛准之分水嶺,折東北,納雲州小河水及四十八道水,又西至猛賴南,為猛賴河,入孟定。南:分水嶺關。西:箐口關。北:錫蒲關。南:猛猛土巡司。雲州要。府東三十里。東北:無量山,即蒙樂山,東:阿輪山,層峰疊巘,四時蒼翠。西:蠻賴山,多竹。北:八刺、天馬。南:猛卯、蠻彌山。瀾滄江自順寧入,合順寧河,東逕州南,猛郎河、猛麻河注焉。又東入景東。南有永鎮關。小河水細流支分,凡四十八道,西南猛賴、西溪水,俱流入緬寧,注猛緬河。南:永鎮關,大猛麻土巡司駐。耿馬宣撫司府西南二百五十三里。古蠻地。本屬孟定土府。明萬曆十三年,析孟定地置安撫司,旋升宣撫司,以喳哩江為界,北距孟定百里。順治中,罕悶睆投誠,仍授宣撫司,世襲,隸永昌。乾隆二十九年改隸順寧。西:三尖山、養馬山。西南:們河源山。西北:南路河源山。北:耿馬河源山。南:們河西流,南路河北流,併入孟定。耿馬河南流,合南別河入鎮邊,即辣蒜江上源也。
yǒng běi zhí lì tīng: fán, pí, nán. lì yí xī dào. míng, běi shèng zhōu, lì hè qìng fǔ, xìng lán cāng wèi tóng zhì. kāng xī wǔ nián, jiàng wèi shǔ zhōu, lì dà lǐ. èr shí liù nián, shěng wèi rù zhōu. sān shí yī nián, fù wèi zhí lì zhōu. sān shí qī nián, shēng yǒng běi fǔ, yǐ yǒng níng tǔ fǔ lì zhī. sān shí bā nián, yòu yǐ hè qìng fǔ shǔ gù shùn zhōu dì rù yān. qián lóng sān shí wǔ nián, gǎi zhí lì tīng. guāng xù sān shí sì nián, yǐ tīng shǔ zhī huá róng zhuāng jīng lì gǎi shè zhī xiàn, réng lì tīng. dōng nán jù shěng zhì yī qiān sì lǐ. guǎng sì bǎi qī shí wǔ lǐ, mào bā bǎi èr shí lǐ. běi jí gāo èr shí liù dù sì shí sān fēn. jīng shī piān xī shí wǔ dù sān shí yī fēn. lǐng xiàn yī, tǔ fǔ yī, tǔ zhōu yī. dōng: hú shān ā lá shān. dōng nán: dà pō nán lǐng, gāo èr wàn yú zhàng, diān yǒu lóng jiǎo. xī: sān dāo shān fú hǔ shān. xī nán: lán cāng shān, wèi yì jiē yǐ cǐ dé míng. xī běi: tài bǎo shān, yī yuē jìn tún dōng shān, xià yǒu jiǔ lóng tán. qí xī wèi jìn tún xī shān, xià yǒu cǎo hǎi. xī: jīn shā jiāng zì hè qìng rù, yuán tīng xī nán rù dà yáo. wú liàng hé zì zhōng diàn rù, nà zǒu mǎ hé guān yīn hé tā liú hé bǐ nà hé sān dù hé zhū shuǐ, nán rù jīn shā jiāng. jīng lì sī èr, yī zhù jiù yá píng, yī zhù huá róng zhuāng. jīn gǎi xiàn zhī shì yī, zhù jīn shā. shùn zhōu tǔ zhōu tóng zài tīng xī bǎi èr shí lǐ. xī: xī shān guān. nán: nán shān guān. běi: běi shān guān. huá píng xiàn tīng lǐ, běn míng huá róng zhuāng, jiù shè jīng lì yú cǐ. guāng xù sān shí sì nián, yún guì zǒng dū xī liáng zòu gǎi xiàn, jí yǐ zhuāng wèi xiàn zhì. yǒng níng tǔ fǔ tīng běi sì bǎi wǔ shí lǐ. míng shǔ hè qìng, xún shēng wèi fǔ. tǔ guān ā xìng. lǐng zhǎng guān sī sì, jīn shǔ tīng. běi: bo wù shān lá bù. dōng nán: jiǎ mǔ. dōng běi: liù niē shān. dǎ chōng hé yuán chū fǔ nán běi liú wèi sān chà hé, yòu běi zhì fǔ dōng nán, wèi lēi jī hé, yòu běi zhì fǔ dōng nán, nà lú gū hú shuǐ, dōng rù sì chuān, zhù yā jí jiāng. lú gū hú zài fǔ dōng sān shí lǐ, zhōng yǒu sān dǎo, zhōu èr shí wǔ lǐ, dōng běi liú, rù dǎ chōng hé. làng qú tǔ zhōu tīng běi bǎi bā shí lǐ. míng shǔ hè qìng, xún fèi. shùn zhì chū, tǔ guān ā huà tóu chéng, wèi shòu zhí. kāng xī sān shí yī nián gǎi tǔ guān wèi tǔ shě. dào guāng shí jiǔ nián fù shè tǔ zhōu, réng yǐ ā shì xí. xī nán: mián mián shān, mài jià hé chū, yì yuē làng qú shuǐ, zhé dōng běi wèi wā kāi hé, nà bié bié hé yán jǐng hé rù yā jí jiāng. zǒu mǎ hé yuán chū dōng nán luǒ luó guān, xī nán liú, rù yǒng běi tīng. luó yì jiāng zì zhōu běi liú, rù yǒng níng lú gū hú.
永北直隸廳:繁,疲,難。隸迤西道。明,北勝州,隸鶴慶府,興瀾滄衛同治。康熙五年,降為屬州,隸大理。二十六年,省衛入州。三十一年,復為直隸州。三十七年,升永北府,以永寧土府隸之。三十八年,又以鶴慶府屬故順州地入焉。乾隆三十五年,改直隸廳。光緒三十四年,以廳屬之華榮莊經歷改設知縣,仍隸廳。東南距省治一千四里。廣四百七十五里,袤八百二十里。北極高二十六度四十三分。京師偏西十五度三十一分。領縣一,土府一,土州一。東:壺山、阿剌山。東南:大坡難嶺,高二萬餘丈,巔有龍湫。西:三刀山、伏虎山。西南:瀾滄山,衛、驛皆以此得名。西北:太保山,一曰近屯東山,下有九龍潭。其西為近屯西山,下有草海。西:金沙江自鶴慶入,緣廳西南入大姚。無量河自中甸入,納走馬河、觀音河、他留河、沘那河、三渡河諸水,南入金沙江。經歷司二,一駐舊衙坪,一駐華榮莊。今改縣知事一,駐金沙。順州土州同在廳西百二十里。西:西山關。南:南山關。北:北山關。華坪縣廳□□里,本名華榮莊,舊設經歷於此。光緒三十四年,雲貴總督錫良奏改縣,即以莊為縣治。永寧土府廳北四百五十里。明屬鶴慶,尋升為府。土官阿姓。領長官司四,今屬廳。北:卜兀山、剌不。東南:甲母。東北:六捏山。打沖河源出府南;北流為三岔河,又北至府東南,為勒基河,又北至府東南,納瀘沽湖水,東入四川,注鴉蹐江。瀘沽湖在府東三十里,中有三島,周二十五里,東北流,入打沖河。蒗蕖土州廳北百八十里。明屬鶴慶,尋廢。順治初,土官阿化投誠,未授職。康熙三十一年改土官為土舍。道光十九年復設土州,仍以阿氏襲。西南:綿綿山,麥架河出,亦曰蒗蕖水,折東北為挖開河,納別別河、鹽井河入鴉蹐江。走馬河源出東南倮儸關,西南流,入永北廳。羅易江自州北流,入永寧瀘沽湖。
méng huà zhí lì tīng: yào. lì yí xī dào. míng, méng huà fǔ. kāng xī sì nián, zhì liú guān, shè zhǎng yìn tóng zhī. yōng zhèng qī nián, shěng chǔ xióng fǔ zhī dìng biān rù zhī. qián lóng sān shí wǔ nián, gǎi zhí lì tīng. dōng jù shěng zhì bā bǎi èr shí lǐ. guǎng èr bǎi lǐ, mào èr bǎi jiǔ shí wǔ lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù shí jiǔ fēn. jīng shī piān xī shí wǔ dù wǔ shí qī fēn. míng, méng huà gù wèi. kāng xī liù nián cái. xī: wén huá tún kù jiāo yǐ jīn niú. nán: diān wěi. běi: méng shě shān tiān ěr shān yī míng diān tóu shān shí mǔ shān. dōng nán: yù píng shān luó pán shān yuè yá shān. xī nán: wǔ yìn shān. xī běi: lóng yí tú shān. xī nán: lán cāng jiāng zì yǒng chāng rù, nán rù shùn níng. xī běi: yàng bì jiāng zì tài hé rù, yuán tīng xī liú rù shùn níng. lǐ shè jiāng yǒu èr yuán: dōng yuán yuē bái yá jiǎn jiāng, dōng zì zhào zhōu rù, nà pí cí jiāng shuǐ, dōng nán liú xī yuán yuē yáng jiāng, xī běi zì huā pàn shān nán liú, nà méng shí hé jiào chǎng hé jǐn xī wǔ dào hé dìng biān hé wō jiē hé zhū shuǐ, dōng nán yǔ bái yá jiǎn jiāng huì, yuē lǐ shè jiāng, dōng nán liú, rù nán ān. ā jí zuǒ hé, jí bǎ biān jiāng shàng liú, dōng nán liú, nà hǔ jiē niú jiē ān dìng hé zhū shuǐ, nán rù jǐng dōng. zhū shǐ hé nà qī xī zhū shuǐ, xī nán liú, rù shùn níng. dōng: lóng qìng guān. dōng nán: bái pǔ guān. xún sī sān: yī zhù nán jiàn, jí fèi dìng biān chéng yī zhù lán cāng jiāng yī zhù yàng bì jiāng. zhèn yī: mí dù.
蒙化直隸廳:要。隸迤西道。明,蒙化府。康熙四年,置流官,設掌印同知。雍正七年,省楚雄府之定邊入之。乾隆三十五年,改直隸廳。東距省治八百二十里。廣二百里,袤二百九十五里。北極高二十五度十九分。京師偏西十五度五十七分。明,蒙化故衛。康熙六年裁。西:文華、屯庫、交椅、金牛。南:甸尾。北:蒙舍山、天耳山一名甸頭山、石母山。東南:玉屏山、螺盤山、月牙山。西南:五印山。西北:巄鸃圖山。西南:瀾滄江自永昌入,南入順寧。西北:漾濞江自太和入,緣廳西流入順寧。禮社江有二源:東源曰白崖瞼江,東自趙州入,納毗雌江水,東南流;西源曰陽江,西北自花判山南流,納盟石河、教場河、錦溪、五道河、定邊河、窩接河諸水,東南與白崖瞼江會,曰禮社江,東南流,入南安。阿集左河,即把邊江上流,東南流,納虎街、牛街、安定河諸水,南入景東。諸始河納七溪諸水,西南流,入順寧。東:隆慶關。東南:白普關。巡司三:一駐南澗,即廢定邊城;一駐瀾滄江;一駐漾濞江。鎮一:迷渡。
jǐng dōng zhí lì tīng: fán, pí, nán. lì yí xī dào. míng, jǐng dōng fǔ. kāng xī sì nián, zhì liú guān, shè zhǎng yìn tóng zhī. qián lóng sān shí wǔ nián, gǎi zhí lì tīng. dōng běi jù shěng zhì yī qiān yī bǎi qī shí wǔ lǐ. guǎng sān bǎi sì shí lǐ, mào sì bǎi èr shí lǐ. běi jí gāo èr shí sì dù èr shí jiǔ fēn sān shí miǎo. jīng shī piān xī shí wǔ dù sān shí yī fēn. zhì hòu yù píng shān. dōng: fèng shān, jiù tǔ guān táo xìng shì jū. xī: wú liàng shān, jí méng lè shān, lián gèn sān bǎi yú lǐ, yǔ méng huà yún zhōu miǎn níng zhèn biān jiē jiè, jí yǔ gòng liáng zhōu měng shān yě. nán: jǐn píng kǒng què nán jīng. běi: hè lóng shān. dōng nán: ruì xiá. xī běi: jǐng dǒng shān, míng jiàn jǐng dōng wèi chéng yú shàng. xī nán: lán cāng jiāng, zì méng huà rù, yuán tīng xī jiè rù zhèn biān. jiāng shàng hàn yǒng píng zhōng jiàn lán jīn qiáo, liǎng àn qiào bì, róng tiě xì nán běi, gǔ chēng jù xiǎn. bǎ biān jiāng yī míng zhōng chuān hé, dōng nán liú rù zhèn yuán. yòu měng tǒng hé zhě gàn hé, jūn nán liú rù zhèn yuán. jǐng gǔ hé liú rù wēi yuǎn. yán jǐng sì: zài tīng nán zhě yuē mó là mó wài, zài tīng xī zhě yuē dà jǐng xiǎo jǐng. nán: jǐng lán guān mǔ guā guān. běi: ān dìng guān. xī běi: bǎo diān tǔ sī, míng xuān dé zhōng jiàn, tǔ guān táo xìng, shì xí xún sī. běi: sān chà hé tǔ sī, míng hóng zhì zhōng jiàn, tǔ guān yáng xìng, shì xí xún sī. dōng běi: bǎn qiáo yì, tǔ guān ā xìng, shì xí yì chéng. yǒu měng tǒng xún sī yī.
景東直隸廳:繁,疲,難。隸迤西道。明,景東府。康熙四年,置流官,設掌印同知。乾隆三十五年,改直隸廳。東北距省治一千一百七十五里。廣三百四十里,袤四百二十里。北極高二十四度二十九分三十秒。京師偏西十五度三十一分。治後玉屏山。東:鳳山,舊土官陶姓世居。西:無量山,即蒙樂山,連亘三百餘里,與蒙化、雲州、緬寧、鎮邊接界,即禹貢梁州蒙山也。南:錦屏、孔雀、南鯨。北:鶴籠山。東南:瑞霞。西北:景董山,明建景東衛城於上。西南:瀾滄江,自蒙化入,緣廳西界入鎮邊。江上漢永平中建蘭津橋,兩岸峭壁,鎔鐵系南北,古稱巨險。把邊江一名中川河,東南流入鎮沅。又猛統河、者干河,均南流入鎮沅。景谷河流入威遠。鹽井四:在廳南者曰磨臘、磨外,在廳西者曰大井、小井。南:景蘭關、母瓜關。北:安定關。西北:保甸土司,明宣德中建,土官陶姓,世襲巡司。北:三岔河土司,明弘治中建,土官楊姓,世襲巡司。東北:板橋驛,土官阿姓,世襲驛丞。有猛統巡司一。
qǔ jìng fǔ: chōng, fán, pí, nán. yí dōng dào zhì suǒ. míng, qǔ jìng fǔ, lǐng zhōu sì, xiàn èr. kāng xī bā nián, shěng yì zuǒ rù luó píng, yòu jiàng xún diān fǔ wèi zhōu lái lì. sān shí sì nián, gǎi jiù píng yí wèi wèi píng yí xiàn lái lì. yōng zhèng wǔ nián, xī zhān yì zhōu dì zhì xuān wēi zhōu. xī nán jù shěng zhì sān bǎi lǐ. guǎng sān bǎi jiǔ shí lǐ, mào liù bǎi èr shí lǐ. běi jí gāo èr shí wǔ dù sān shí sān fēn. jīng shī piān xī shí èr dù sān shí jiǔ fēn. lǐng zhōu liù, xiàn èr. nán níng chōng, nán. yǐ. dōng: qīng lóng bái shuǐ guān shān. xī: shèng fēng. nán: shí bǎo guān yīn. běi: lóng huá shān. dōng nán: tāng chí lián huā yáng méi xiāo xiāng. jiāo hé zì zhān yì rù, nà nán běi hé shuǐ, jìng xiàn běi, hé bái shí jiāng, zhé nán, xiāo xiāng jiāng zì mǎ lóng rù, xī nán rù lù liáng. dōng: dōng hǎi zǐ hēi lóng tán, jūn zī guàn gài. bái shuǐ guān yì chéng jiān xún sī, cái, yí bái yá xún sī zhù. nán níng yī yì. zhān yì zhōu chōng, nán. fǔ běi sān shí lǐ. kāng xī èr shí liù nián cái píng yí wèi, fēn jìng tún fù bīng zhōu. sān shí wǔ nián réng gǎi guī píng yí. yōng zhèng wǔ nián fēn zhì xuān wēi zhōu. běi: huā shān dòng, jiāo hé chū, jí shuǐ jīng wēn shuǐ, nán pán jiāng shàng yuán yě, dōng nán liú, jìng zhōu dōng běi, nà yù guāng xī shā hé ā chuáng hé zhū shuǐ, rù nán níng. bié yǒu pán jiāng, zì guì zhōu bì jié rù, rào zhōu běi jìng, réng rù guì zhōu nán ān. nán: sōng sháo guān ā chuáng qiáo guān. yǒu yán sōng xún sī yī. yì èr: sōng lín yán fāng. lù liáng zhōu pí, nán. fǔ nán bǎi èr shí lǐ. míng zhì lù liáng wèi. kāng xī liù nián cái wèi rù zhōu. dōng: qiū xióng shān píng shān. xī: lǎo yā yuè yà tiě shān táo huā shān. nán: zhōng nán shān tiān mǎ shān. jiāo hé jí nán pán shàng liú, zì nán níng rù, nà bǎn qiáo hé guān shàng hé gān chōng hé huì wèi zhōng shān zé, zhé xī liú, nà dà lóng tán shuǐ, yòu xī hé xī shān dà hé pù shàng hé, rù yí liáng, wèi dà chí jiāng. dōng běi: lù liáng hú, yǔ zhōng shān zé xiāng lián, zhōu bǎi yú lǐ. nán: dà shēng guān. xī: mù róng guān. běi: shí zuǐ tóu guān. yì yī: pǔ tuó. luó píng zhōu nán. fǔ dōng nán èr bǎi qī shí lǐ. dōng: jīn jī yún fēng shū lóng. xī: tiān mù yuè tāo. nán: wǔ tái bì quán. běi: ān lè shān lù nán shān. huáng ní hé zì guì zhōu pǔ ān rù, yuán píng yí jiè zhù kuài zé hé. fù rù, yòu hé ēn qín hé, jìng zhōu dōng nán. xī: lóu gé jiāng zì shī bǎo rù, yòu huì lǔ yí hé, jìng chéng běi zhù zhī, zhì jiāng dǐ. bā dá hé huì xī yuán jiāo hé rù guì zhōu xìng yì, jiǔ lóng hé cóng zhī. bǎn qiáo piān shān dà shuǐ jǐng ēn qín zhū xùn. mǎ lóng zhōu chōng, nán. fǔ xī nán wǔ shí lǐ. xī: yáng táng shān, yī míng guān suǒ lǐng, shàng yǒu yí guān. yòu mù róng huá gài lóng dǐng luó wǔ hóu zhōng hé zhū shān. xiāo xiāng jiāng yuán chū mù róng shān, dōng běi hé liú wèi lóng tán hé, yòu xī nán wèi bái mǎng hé, zhé xī rù xún diān. xiǎng shuǐ hé chū zhōu dōng běi, dōng liú huì zhá hǎi zǐ shuǐ, dōng rù nán níng wèi bái shí jiāng. dōng: sān chā kǒu guān. xī nán: fēn shuǐ lǐng guān. yì yī. xún diān zhōu chōng, fán. fǔ xī bǎi sān shí lǐ. míng, xún diān fǔ. kāng xī bā nián jiàng zhōu lái lì. dōng: wa shān zhōng hé shān xiǎo guān suǒ lǐng. xī: sān léng shān, shān yǒu jiǔ shí jiǔ quán. nán: shí lóng liáng wáng. běi: pò dāng shān. chē hú yuán chū huā qìng shào shān, huì běi shān zhū shuǐ zhū wèi hú, yī míng qīng shuǐ hǎi, zhōu shù shí lǐ, běi rù huì zé jiè wèi xiǎo jiāng. lóng dòng, zhōu běi, sān lóng quán, zhōu xī, xián lì guàn gài. chē hóng hé zì sōng míng rù, yì yuē xún chuān hé, nà guī lóng hé yù dài hé táng láng hé zhū shuǐ, wèi ā jiāo hé xī, yòu dōng běi rù huì zé. guǒ mǎ xī yuán chū guǒ mǎ shān, nán liú hé huā qìng shào shuǐ, rù sōng míng wèi lóng jù hé. dōng nán: mù mì guān. běi: bā chā guān. yǒu yì gǔ xún sī. yì yī: yì lóng. píng yí chōng, fán, nán. fǔ dōng běi jiǔ shí lǐ. míng, píng yí wèi. kāng xī èr shí liù nián shěng wèi rù zhān yì zhōu. sān shí sì nián gǎi píng yí. dōng: mán gǎng shān hàn gǎn shān. nán: zōng mèng shān. běi: méng dòng shān. kuài zé hé zì zhān yì rù, dōng liú wèi xiǎng shuǐ hé, yòu dōng zhì chéng xī wèi shí lǐ hé, yòu nán nà guì zhōu pǔ ān míng yuè suǒ shuǐ, nán rù luó píng. dōng: yù shùn guān xuān wēi guān. běi: fēn shān guān. yì yī: duō luó. xuān wēi zhōu pí, nán. fǔ běi èr bǎi sān shí lǐ. míng, zhān yì zhōu. shùn zhì shí liù nián yí zhōu zhì yú jiāo shuǐ. yōng zhèng wǔ nián xī zhān yì zhōu xīn huà lǐ zhì gāo pō dǐng zhì. dōng: xuān wēi lǐng. běi: shī shān dòu shān guāng shān mǎ ān zhè gū. dōng nán: mù zōng shān. chē hóng jiāng zì xún diān rù, nà chì shuǐ hé xī zé hé shuǐ, běi rù huì zé. kě dù hé zì guì zhōu wēi níng rù, yǒu èr yuán, hé wèi wǎ chà hé, huì dé jí hé zào wèi hé zhū shuǐ, dōng běi liú rù guì zhōu, jí běi pán jiāng shàng liú. wǎn wēn shuǐ yuán chū zhōu nán dōng tún, běi liú, nà zhōu xī jìng zhū shuǐ, rù kě dù hé. kě dù guān zài yān, xún sī zhù cǐ. yì yī: tǎng táng.
曲靖府:沖,繁,疲,難。迤東道治所。明,曲靖府,領州四,縣二。康熙八年,省亦佐入羅平,又降尋甸府為州來隸。三十四年,改舊平彝衛為平彝縣來隸。雍正五年,析霑益州地置宣威州。西南距省治三百里。廣三百九十里,袤六百二十里。北極高二十五度三十三分。京師偏西十二度三十九分。領州六,縣二。南寧沖,難。倚。東:青龍、白水、關山。西:勝峰。南:石寶、觀音。北:龍華山。東南:湯池、蓮花、楊梅、瀟湘。交河自霑益入,納南、北河水,逕縣北,合白石江,折南,瀟湘江自馬龍入,西南入陸涼。東:東海子、黑龍潭,均資灌溉。白水關驛丞兼巡司,裁,移白崖巡司駐。南寧一驛。霑益州沖,難。府北三十里。康熙二十六年裁平彝衛,分境屯賦并州。三十五年仍改歸平彝。雍正五年分置宣威州。北:花山洞,交河出,即水經溫水,南盤江上源也,東南流,逕州東北,納玉光溪、沙河、阿幢河諸水,入南寧。別有盤江,自貴州畢節入,繞州北境,仍入貴州南安。南:松韶關、阿幢橋關。有炎松巡司一。驛二:松林、炎方。陸涼州疲,難。府南百二十里。明置陸涼衛。康熙六年裁衛入州。東:丘雄山、平山。西:老鴉、月砑、鐵山、桃花山。南:終南山、天馬山。交河即南盤上流,自南寧入,納板橋河、關上河、乾沖河、匯為中埏澤,折西流,納大龍潭水,又西合西山大河、鋪上河,入宜良,為大池江。東北:陸涼湖,與中埏澤相連,周百餘里。南:大生關。西:木容關。北:石嘴頭關。驛一:普陀。羅平州難。府東南二百七十里。東:金雞、雲峰、淑龍。西:天目、月濤。南:五台、碧泉。北:安樂山、祿南山。黃泥河自貴州普安入,緣平彝界注塊澤河。復入,右合恩勤河,逕州東南。西:樓革江自師寶入,右會魯沂河,逕城北注之,至江底。八達河會西源交河入貴州興義,九龍河從之。板橋、偏山、大水井、恩勤諸汛。馬龍州沖,難。府西南五十里。西:楊唐山,一名關索嶺,上有夷關。又木容、華蓋、龍鼎、羅仵侯、中和諸山。瀟湘江源出木容山,東北合流為龍潭河,又西南為白蟒河,折西入尋甸。響水河出州東北,東流會札海子水,東入南寧為白石江。東:三叉口關。西南:分水嶺關。驛一。尋甸州沖,繁。府西百三十里。明,尋甸府。康熙八年降州來隸。東:哇山、中和山、小關索嶺。西:三棱山,山有九十九泉。南:石龍、梁王。北:珀璫山。車湖源出花箐哨山,會北山諸水瀦為湖,一名清水海,周數十里,北入會澤界為小江。龍洞,州北,三龍泉,州西,咸利灌溉。車洪河自嵩明入,亦曰尋川河,納歸龍河、玉帶河、螳螂河諸水,為阿交合溪,又東北入會澤。果馬溪源出果馬山,南流合花箐哨水,入嵩明為龍巨河。東南:木密關。北:八叉關。有易古巡司。驛一:易龍。平彝沖,繁,難。府東北九十里。明,平夷衛。康熙二十六年省衛入霑益州。三十四年改平彝。東:蠻崗山、旱感山。南:宗孟山。北:蒙洞山。塊澤河自霑益入,東流為響水河,又東至城西為十里河,又南納貴州普安明月所水,南入羅平。東:豫順關、宣威關。北:分山關。驛一:多羅。宣威州疲,難。府北二百三十里。明,霑益州。順治十六年移州治於交水。雍正五年析霑益州新化里至高坡頂置。東:宣威嶺。北:獅山、斗山、光山、馬鞍、鷓鴣。東南:木宗山。車洪江自尋甸入,納赤水河、西澤河水,北入會澤。可渡河自貴州威寧入,有二源,合為瓦岔河,會得吉河、皂衛河諸水,東北流入貴州,即北盤江上流。宛溫水源出州南東屯,北流,納州西境諸水,入可渡河。可渡關在焉,巡司駐此。驛一:儻塘。
dōng chuān fǔ yào. lì yí dōng dào. míng, dōng chuān fǔ, xún gǎi lì sì chuān. kāng xī sān shí bā nián, shè liú guān. yōng zhèng sì nián, gǎi lì yún nán. wǔ nián, zhì huì zé xiàn, zhì qiǎo jiā xùn. liù nián, yí xiàn fù guō. jiā qìng shí jiǔ nián, shè fēn fáng qiǎo jiā tóng zhī. nán jù shěng zhì wǔ bǎi jiǔ shí wǔ lǐ. guǎng wǔ bǎi lǐ, mào sì bǎi èr shí lǐ. běi jí gāo èr shí liù dù èr shí yī fēn sì shí yī miǎo. jīng shī piān xī shí sān dù yī fēn. lǐng tīng yī, xiàn yī. huì zé yào. yǐ. xī: tiān mǎ yún nòng nà xióng. běi: qīng lóng shān, shān yǒu qīng lóng dòng. xī nán: jiàng yún lù shān, pán gèn qī shí yú lǐ, jiē lù quàn jiè. chē hóng jiāng yī míng niú lán jiāng, zì xuān wēi yuán jiè rù, nà shā hé xiǎo hé, liú jìng guì zhōu wēi níng, zhé xī běi rù qiǎo jiā. xiǎo jiāng zì xún diān rù, wèi ā wāng hé, nà huā gōu pǔ chì zhū shuǐ, jìng bì gǔ bà wèi bì gǔ jiāng, běi liú rù qiǎo jiā. yǐ lǐ hé yuán chū xiàn nán yě mǎ chuān, dōng běi nà mài zé yí xī zhū shuǐ, huán fǔ zhì, qí shù zhī, réng tóng liú rù qiǎo jiā. tóu dào hé yuán chū xiàn dōng xī niú táng, xī běi liú rù qiǎo jiā. xī nán: zhě hǎi yī xún sī. qiǎo jiā tīng yào. fǔ běi èr bǎi sì shí lǐ. yōng zhèng sì nián zhì huì zé xiàn, zhì cǐ. liù nián yí xiàn fù guō. jiā qìng shí jiǔ nián xī huì zé xiàn dì zhì. dōng: táng láng shān, shuǐ jīng zhù suǒ wèi yáng cháng shéng qū, bā shí yú lǐ, jí cǐ. xī: chàng zhuō. běi: dà lè. dōng běi: dà liáng shān. xī běi: guī huà shān. xī: jīn shā jiāng zì lù quàn rù, nà sì chuān huì tōng hé shuǐ, yòu dōng liú, nà huì zé yǐ lǐ hé niú lán jiāng jí jìng nèi mù qī gǔ shuǐ mù qī gǔ běi shuǐ, dōng běi rù lǔ diān. niú lán jiāng xī liú, yǔ lǔ diān fēn shuǐ, nà tóu dào hé shuǐ, bìng rù jīn shā jiāng. mù qī gǔ tǔ qiān hù, qián lóng sān shí yī nián shè, lù shì shì xí.
東川府要。隸迤東道。明,東川府,尋改隸四川。康熙三十八年,設流官。雍正四年,改隸雲南。五年,置會澤縣,治巧家汛。六年,移縣附郭。嘉慶十九年,設分防巧家同知。南距省治五百九十五里。廣五百里,袤四百二十里。北極高二十六度二十一分四十一秒。京師偏西十三度一分。領廳一,縣一。會澤要。倚。西:天馬、雲弄、納雄。北:青龍山,山有青龍洞。西南:絳雲露山,盤亘七十餘里,接祿勸界。車洪江一名牛欄江,自宣威緣界入,納沙河、小河,流逕貴州威寧,折西北入巧家。小江自尋甸入,為阿汪河,納花溝、普翅諸水,逕碧谷壩為碧谷江,北流入巧家。以禮河源出縣南野馬川,東北納麥則、夷溪諸水,環府治,歧數支,仍同流入巧家。頭道河源出縣東犀牛塘,西北流入巧家。西南:者海一巡司。巧家廳要。府北二百四十里。雍正四年置會澤縣,治此。六年移縣附郭。嘉慶十九年析會澤縣地置。東:堂琅山,水經注所謂「羊腸繩屈,八十餘里」,即此。西:鬯拙。北:大樂。東北:大涼山。西北:歸化山。西:金沙江自祿勸入,納四川會通河水,又東流,納會澤以禮河、牛欄江及境內木期古水、木期古北水,東北入魯甸。牛欄江西流,與魯甸分水,納頭道河水,併入金沙江。木期古土千戶,乾隆三十一年設,祿氏世襲。
chǎo tōng fǔ: zuì yào. míng, wū méng fǔ. xún gǎi lì sì chuān. yōng zhèng wǔ nián, gǎi lì yún nán. liù nián, shè liú guān, zhì ēn ān yǒng shàn liǎng xiàn, jiàng zhèn xióng fǔ wèi zhōu, bìng shǔ fǔ. jiǔ nián, gǎi jīn míng. guāng xù sān shí sì nián, xī yǒng shàn zhī fù guān cūn zhì jìng jiāng xiàn, réng shēng zhèn xióng wèi zhí lì zhōu. dōng nán jù shěng zhì jiǔ bǎi èr shí lǐ. guǎng wǔ bǎi wǔ shí lǐ, mào liù bǎi sān shí lǐ. běi jí gāo èr shí qī dù èr shí fēn. jīng shī piān xī shí èr dù sān shí liù fēn sān shí miǎo. lǐng tīng èr, xiàn èr. ēn ān fán, nán. yǐ. míng shǔ wū méng fǔ. yōng zhèng liù nián zhì. dōng: bǎo shān wǒ wèi shān. dōng nán: pǔ wō. xī nán: bó tè. dōng běi: sā tú. xī běi: jiǔ lóng shān. jīn shā jiāng zì lǔ diān rù, běi liú rù yǒng shàn. cā lā hé zì lǔ diān rù, dōng běi liú, huì pǔ wǔ zhài shuǐ zī ní hé bā xiān hǎi shuǐ, zhū wèi hú. yòu dōng liú rù dà guān. dà guān tīng zuì yào. fǔ běi bǎi bā shí lǐ. yōng zhèng liù nián shè dà guān tōng pàn. jiǔ nián shè fǔ tóng zhī, zhù cǐ, yí tōng pàn zhù lǔ diān. xī: jī jiǎo shān. běi: jī zhǎo shān lí shān. dōng nán: xuě shān. nán: lóng jù shān. sǎ yú hé zì ēn ān rù, huì dà guān hé, běi liú, jìng yán jǐng dù, huì yǒng shàn hé, yòu běi liú wèi dà wén xī, rù sì chuān qìng fú. dōng běi: jiǎo kuí hé zì zhèn xióng rù, xī běi liú, rù dà wén xī. xī nán: dòu shā guān. běi: yán jǐng dù xún sī. lǔ diān tīng jiǎn. fǔ xī nán sì shí lǐ. yōng zhèng jiǔ nián zhì, yí dà guān tōng pàn zhù cǐ. běi: lǔ diān shān, tīng yǐ cǐ míng. nán: lè mǎ chǎng shān dà hēi shān. běi: dà xiǎo liáng shān, shān fēng wēi sǒng. jīn shā jiāng zì qiǎo jiā rù, běi liú, jìng tīng xī nán rù ēn ān. niú lán jiāng zì guì zhōu wēi níng rù, xī běi liú, zhì tīng nán rù jīn shā jiāng. cā lā hé yuán chū dà hēi shān, dōng běi liú, huì mǎ lù gōu shuǐ, rù ēn ān. sǎ yú hé yuán chū dà liáng shān, dōng liú, nà jū lè hé shuǐ, rù ēn ān. jìng jiāng jiù wèi yǒng shàn xiàn jìng fù guān cūn, xiàn chéng zhù cǐ. guāng xù sān shí sì nián gǎi xiàn lì fǔ. běi: bā bù liáng shān, mán qiú jū zhī, guǎng qiān lǐ, mào èr bǎi yú lǐ. dōng běi: lóng tóu shān, sēn lín fán mào, kuàng chǎn jí shèng.
眧通府:最要。明,烏蒙府。尋改隸四川。雍正五年,改隸雲南。六年,設流官,置恩安、永善兩縣,降鎮雄府為州,並屬府。九年,改今名。光緒三十四年,析永善之副官村置靖江縣,仍升鎮雄為直隸州。東南距省治九百二十里。廣五百五十里,袤六百三十里。北極高二十七度二十分。京師偏西十二度三十六分三十秒。領廳二,縣二。恩安繁,難。倚。明屬烏蒙府。雍正六年置。東:寶山、我未山。東南:朴窩。西南:博特。東北:撒途。西北:九龍山。金沙江自魯甸入,北流入永善。擦拉河自魯甸入,東北流,會普五寨水、淄泥河、八仙海水,瀦為湖。又東流入大關。大關廳最要。府北百八十里。雍正六年設大關通判。九年設府同知,駐此,移通判駐魯甸。西:犄角山。北:雞爪山、梨山。東南:雪山。南:龍聚山。灑魚河自恩安入,會大關河,北流,逕鹽井渡,會永善河,又北流為大紋溪,入四川慶符。東北:角魁河自鎮雄入,西北流,入大紋溪。西南:豆沙關。北:鹽井渡巡司。魯甸廳簡。府西南四十里。雍正九年置,移大關通判駐此。北:魯甸山,廳以此名。南:樂馬廠山、大黑山。北:大小涼山,山峰危聳。金沙江自巧家入,北流,逕廳西南入恩安。牛欄江自貴州威寧入,西北流,至廳南入金沙江。擦拉河源出大黑山,東北流,會馬鹿溝水,入恩安。灑魚河源出大涼山,東流,納居樂河水,入恩安。靖江舊為永善縣境副官村,縣丞駐此。光緒三十四年改縣隸府。北:巴布梁山,蠻酋居之,廣千里,袤二百餘里。東北:龍頭山,森林繁茂,礦產極盛。
zhèn xióng zhí lì zhōu: zuì yào. lì yí dōng dào. míng, zhèn xióng fǔ, lì sì chuān. yōng zhèng wǔ nián, gǎi lì yún nán. liù nián, jiàng wèi zhōu, shǔ chǎo tōng fǔ. guāng xù sān shí sì nián, shēng zhí lì zhōu. guǎng mào běi jí piān dù, què. dōng: fèng chì huáng jiǎ. xī: jiǔ lóng shā nà. nán: zhú jī shān gè qì xióng shān. běi: wū tōng shān. bái shuǐ jiāng zì guì zhōu wēi níng rù, míng bā kuāng hé, huì jiǔ gǔ shuǐ huáng shuǐ hé xiǎo xī hé, jìng niú jiē xī běi, rù sì chuān yún lián, wèi dìng chuān xī. jiǎo kuí hé yì zì wēi níng rù, wèi luò zé hé, yòu xī běi, nà lóng táng wēi luò hé zhū shuǐ, xī běi rù dà guān. hēi dūn hé xī běi liú rù sì chuān yún lián. luò diān hé dōng liú rù sì chuān yǒng níng. jū qiú hé, dōng nán liú rù guì zhōu wēi níng. yí liáng, zhōu tóng wēi xìn, zhōu pàn zhī shì zhù. xī běi: niú jiē. mǔ hēng xún sī yī. yán jǐng èr.
鎮雄直隸州:最要。隸迤東道。明,鎮雄府,隸四川。雍正五年,改隸雲南。六年,降為州,屬眧通府。光緒三十四年,升直隸州。廣、袤、北極偏度,闕。東:鳳翅、黃甲。西:九龍、沙吶。南:竹雞山、硌砌雄山。北:烏通山。白水江自貴州威寧入,名八匡河,會九股水、黃水河、小溪河,逕牛街西北,入四川筠連,為定川溪。角魁河亦自威寧入,為洛澤河,又西北,納龍塘、威洛河諸水,西北入大關。黑墩河西北流入四川筠連。洛甸河東流入四川永寧。苴虬河,東南流入貴州威寧。彝良,州同;威信,州判、知事駐。西北:牛街。母亨巡司一。鹽井二。
chéng jiāng fǔ: fán, nán. lì yí dōng dào. míng, chéng jiāng fǔ, lǐng zhōu èr, xiàn sān. kāng xī bā nián, shěng yáng zōng rù hé yáng. xī běi jù shěng zhì bǎi èr shí lǐ. guǎng èr bǎi sān shí liù lǐ, mào bǎi qī shí wǔ lǐ. běi jí gāo èr shí sì dù sì shí èr fēn. jīng shī piān xī shí sān dù èr shí qī fēn. lǐng zhōu èr, xiàn èr. hé yáng chōng, fán. yǐ. kāng xī bā nián, shěng yáng zōng xiàn rù yān. dōng: yún lóng shān. xī: hǔ shān. běi: luó cáng. dōng nán: shè rén tiān mǎ. dōng běi: lù lù shān. míng hú yī míng yáng zōng hú, zhōu qī shí yú lǐ, hé jǐn xī rì jiǎo xī qī gǔ quán zhū shuǐ zhū wèi hú, běi rù yí liáng, wèi dà chéng jiāng. nán: fǔ xiān hú, yī míng luó jiā hú, zhōu sān bǎi yú lǐ, dōng rù tiě chí hé, dōng liú rù lù nán. dōng běi: yú zā xī, yī míng dōng dà hé, hé jìng zhuāng běi pō èr quán, xī nán rù fǔ xiān hú. luó cáng xī lì mǎ xī shí jiàn xī xī pǔ quán zhū shuǐ bìng cóng zhī. dōng běi yǒu dōng guān zhōng guān xī guān. jiāng chuān chōng, fán. fǔ dōng nán jiǔ shí lǐ. dōng: hǎi yíng shān, yī míng gū shān, tè lì fǔ xiān hú zhōng. běi: qū sǎng diān shān, shàng yǒu quán, sān pài fēn liú, xī rù diān chí, dōng rù fǔ xiān hú, nán rù xīng yún hú. xīng yún hú nà shàng hé zhōng hé xià hé zhū shuǐ, zhōu bā shí yú lǐ, dōng yóu hǎi mén rù hé yáng, huì wèi fǔ xiān hú. liǎng hú xiāng tōng, zhōng yǒu jiè yú shí. běi: guān suǒ lǐng guān. yì yī: jiāng chuān. xīn xìng zhōu fán. fǔ nán bǎi èr shí lǐ. dōng: lián zhū. xī: mǎ tuō luó shān. nán: yù qǐ shān yán hé dōng shān. běi: jīn lián luò jiā wò niú. dà xī zì jiāng chuān rù, huì xiāng bǎi hé sā lǎ hé, yòu xī nà luó me xī luó mù qìng èr shuǐ, zhì zhōu xī běi wèi yù xī. yù xī hé zì jiāng chuān rù, nà xī hé yáo gōu shuǐ móu xī hēi lóng tán, yòu xī huì diān jū hé liáng jiāng hé qīng shuǐ hé zhū shuǐ, nán rù xí é, jí qǔ jiāng shàng liú yě. běi cì tóng guān. lù nán zhōu chōng, fán. chéng nèi: lù fù shān. dōng nán: zhē kǒu shān. nán: zǐ yù xiāng huā. xī nán: zhú zi shān, fēng gāo qiān rèn. dà chí jiāng, jí tiě chí hé shàng liú, zì lù liáng xī liú rù, jìng zhōu běi jìng, nà xiǎo hé shuǐ rù yí liáng, fù zì hé yáng liú rù zhōu xī nán jìng, rào zhú zi shān sān miàn, nà bā pán jiāng shuǐ wèi tiě chí hé, yòu nán nà fǔ xiān hú zhū shuǐ rù níng zhōu. dōng nán: gé ní guān. yì yī: hé mó.
澂江府:繁,難。隸迤東道。明,澂江府,領州二,縣三。康熙八年,省陽宗入河陽。西北距省治百二十里。廣二百三十六里,袤百七十五里。北極高二十四度四十二分。京師偏西十三度二十七分。領州二,縣二。河陽沖,繁。倚。康熙八年,省陽宗縣入焉。東:雲龍山。西:虎山。北:羅藏。東南:赦人、天馬。東北:碌碌山。明湖一名陽宗湖,周七十餘里,合錦溪、日角溪、七古泉諸水瀦為湖,北入宜良,為大成江。南:撫仙湖,一名羅伽湖,周三百餘里,東入鐵池河,東流入路南。東北:玗紥溪,一名東大河,合鏡莊、北坡二泉,西南入撫仙湖。羅藏溪、立馬溪、石澗溪、西浦泉諸水並從之。東北有東關、中關、西關。江川沖,繁。府東南九十里。東:海瀛山,一名孤山,特立撫仙湖中。北:屈顙顛山,上有泉,三派分流,西入滇池,東入撫仙湖,南入星雲湖。星雲湖納上河、中河、下河諸水,周八十餘里,東由海門入河陽,匯為撫仙湖。兩湖相通,中有界魚石。北:關索嶺關。驛一:江川。新興州繁。府南百二十里。東:連珠。西:馬拖羅山。南:玉乞山、研和東山。北:金蓮、落伽、臥牛。大溪自江川入,會香柏河、撒喇河,又西納羅麼溪、羅木箐二水,至州西北為玉溪。玉溪河自江川入,納西河、窯溝水、牟溪、黑龍潭,又西會甸苴河、良江河、清水河諸水,南入嶍峨,即曲江上流也。北;刺桐關。路南州沖,繁。城內:鹿阜山。東南:遮口山。南:紫玉、香花。西南:竹子山,峰高千仞。大池江,即鐵池河上流,自陸涼西流入,逕州北境,納小河水入宜良,復自河陽流入州西南境,繞竹子山三面,納巴盤江水為鐵池河,又南納撫仙湖諸水入寧州。東南:革泥關。驛一:和摩。
guǎng xī zhí lì zhōu: chōng, fán, nán. lì yí dōng dào míng, guǎng xī fǔ, lǐng zhōu sān. kāng xī bā nián, shěng wéi mó zhōu, gǎi zhì sān xiāng xiàn. jiǔ nián, shěng rù shī zōng. yōng zhèng jiǔ nián, shè shī zōng zhōu, zhōu tóng zhù jiù wéi mó zhōu zhī qiū běi. qián lóng sān shí wǔ nián, jiàng fǔ wèi zhí lì zhōu, jiàng shī zōng mí lēi wèi xiàn, jiàng qiū běi tóng zhī wèi xiàn chéng. dào guāng èr shí nián, shēng qiū běi xiàn chéng wèi xiàn. xī běi jù shěng zhì sì bǎi lǐ. guǎng liù bǎi sān shí lǐ, mào sān bǎi yī shí lǐ. běi jí gāo èr shí sì dù sān shí jiǔ fēn. jīng shī piān xī shí èr dù sān shí bā fēn. lǐng xiàn sān. dōng: líng guī shān, xià yǒu yǐ bāng chí. nán: wén bǐ. běi: qí hè. xī: ā lú shān, shān dòng shēn suì, dòng quán liú rù xī xī, jìng chéng xī yǔ dōng xī hé, rù yǐ bāng chí. chí yī míng lóng diān hǎi, zhōng yǒu dǎo, zhōu sān shí yú lǐ, yòu dōng nán huì wèi zhī pú, yòu nán, fú liú rù pán jiāng. pán jiāng yī míng nán pán jiāng, zì mí lēi rù, dōng běi liú, jìng wǔ cáo, rù qiū běi. bā diān hé, yī míng bā pán jiāng, yī míng pān jiāng, nán liú rù mí lēi. wǔ cáo, zhōu pàn zhù bái mǎ cáo. shī zōng nán. zhōu běi bā shí lǐ. míng, shī zōng zhōu. qián lóng sān shí wǔ nián gǎi xiàn. dōng: ēn róng shān. xī: tōng yuán dòng. nán: kuài mǎo. běi: suǒ běi mén shān. pán jiāng zì qiū běi rù, liú jìng xiàn xī, yǔ guǎng xī xī lín xiàn fēn shuǐ, wǔ luó hé shuǐ nán lái zhù zhī, dōng běi liú rù luó píng. shī zōng shuǐ běi liú zhì xiàn dōng nán, yǒu shuǐ zì luò lóng dòng běi liú lái huì, yòu běi zhì dà hé kǒu, tōng yuán dòng shuǐ nán liú zhé dōng lái huì, yòu běi rù luó píng, zhù shé chǎng hé. mí lēi chōng, fán. zhōu xī jiǔ shí lǐ. míng, mí lēi zhōu. qián lóng sān shí wǔ nián gǎi xiàn. dōng: pán jiāng shān. xī: ā yù bù shān. nán: bù lóng shān. běi: tuó é. xī nán: shí bā zhài shān, shān qìng lián shǔ. pán jiāng zì ā mí rù, jìng pán jiāng shān nán, nà shí xué zhōng zhuó shuǐ, míng hùn shuǐ jiāng, yòu dōng běi rù zhōu jiè. bā diān hé zì zhōu nán rù, wèi pù bù hé, nà chì diān quán bái mǎ hé shān jīn hé ā yù quán zhú yuán cūn lóng tán zhū shuǐ, xī nán rù pán jiāng. běi: gé ní guān. xī nán: niè zhǎo guān. yǒu zhú yuán cūn yī xún sī. qiū běi yào. zhōu dōng nán èr bǎi jiǔ shí lǐ. míng, wéi mó zhōu dì. kāng xī bā nián gǎi zhì sān xiāng xiàn. jiǔ nián shěng, shè zhōu tóng zhù cǐ. qián lóng sān shí wǔ nián gǎi zhōu tóng wèi xiàn chéng. dào guāng èr shí nián gǎi xiàn. běi: gé lóng shān. xī: pán lóng. nán: shí lóng. pán jiāng zì zhōu jìng rù, nà qīng shuǐ hé, dōng běi liú rù shī zōng. yì yī: rèn chéng.
廣西直隸州:沖,繁,難。隸迤東道明,廣西府,領州三。康熙八年,省維摩州,改置三鄉縣。九年,省入師宗。雍正九年,設師宗州,州同駐舊維摩州之丘北。乾隆三十五年,降府為直隸州,降師宗、彌勒為縣,降丘北同知為縣丞。道光二十年,升丘北縣丞為縣。西北距省治四百里。廣六百三十里,袤三百一十里。北極高二十四度三十九分。京師偏西十二度三十八分。領縣三。東:靈龜山,下有矣邦池。南:文筆。北:騎鶴。西:阿盧山,山洞深邃,洞泉流入西溪,逕城西與東溪合,入矣邦池。池一名龍甸海,中有島,周三十餘里,又東南匯為支酺,又南,伏流入盤江。盤江一名南盤江,自彌勒入,東北流,逕五嶆,入丘北。巴甸河,一名巴盤江,一名潘江,南流入彌勒。五嶆,州判駐白馬嶆。師宗難。州北八十里。明,師宗州。乾隆三十五年改縣。東:恩容山。西:通元洞。南:塊卯。北:鎖北門山。盤江自丘北入,流逕縣西,與廣西西林縣分水,五羅河水南來注之,東北流入羅平。師宗水北流至縣東南,有水自落龍洞北流來會,又北至大河口,通元洞水南流折東來會,又北入羅平,注蛇場河。彌勒沖,繁。州西九十里。明,彌勒州。乾隆三十五年改縣。東:盤江山。西:阿欲部山。南:部籠山。北:陀峨。西南:十八寨山,山箐連屬。盤江自阿迷入,逕盤江山南,納石穴中濁水,名混水江,又東北入州界。巴甸河自州南入,為瀑布河,納赤甸泉、白馬河、山金河、阿欲泉、竹園村、龍潭諸水,西南入盤江。北:革泥關。西南:涅沼關。有竹園村一巡司。丘北要。州東南二百九十里。明,維摩州地。康熙八年改置三鄉縣。九年省,設州同駐此。乾隆三十五年改州同為縣丞。道光二十年改縣。北:革龍山。西:盤籠。南:石龍。盤江自州境入,納清水河,東北流入師宗。驛一:任城。
lín ān fǔ: fán, pí, nán. lì lín ān kāi guǎng dào. míng, lín ān fǔ, lǐng zhōu wǔ, xiàn wǔ. kāng xī wǔ nián, shěng xīn huà rù xīn píng. yōng zhèng shí nián, gǎi xīn píng shǔ yuán jiāng. qián lóng sān shí wǔ nián, jiàng jiàn shuǐ wèi xiàn. běi jù shěng zhì sì bǎi sān shí lǐ. guǎng wǔ bǎi qī shí lǐ, mào sì bǎi bā shí lǐ. běi jí gāo èr shí sān dù sì shí fēn. jīng shī piān xī shí sān dù èr shí sān fēn. lǐng zhōu sān, xiàn wǔ. jiàn shuǐ pí, nán. yǐ. míng, jiàn shuǐ zhōu. qián lóng sān shí wǔ nián gǎi xiàn. dōng: shí yán shān, yī míng měng shān, shān yǒu shuǐ yún nán míng wàn xiàng sān dòng. xī: mǎ ān shān. nán: huàn wén shān wǔ lǎo fēng. běi: huí lóng shān qíng shān. dōng nán: yǐ hé bō shān. xī nán yǒu měng píng qū tōng shān. lú jiāng zì shí píng rù, nà huáng lóng tán bái shā jiāng xiàng chōng hé tā chōng hé shuǐ, fú liú yán dòng zhōng, dōng chū wèi lè méng hé, rù ā mí. lǐ shè jiāng zì shí píng rù, jìng kuī róng tǔ sī jìng, dōng nán rù méng zì. qǔ jiāng zì tōng hǎi rù, nà gǒu jiē xùn líng yáng hé shuǐ, xī rù méng zì. hēi jiāng zì sī máo yuán jiè nà cí tōng bà měng bàng zhū shuǐ, nán liú rù jiāo zhǐ. lín yuán zhèn zǒng bīng zhù cǐ. měng dīng xiàn, xī nán bǎi liù shí lǐ. guāng xù shí liù nián, gǎi tǔ guī liú, shè fǔ jīng lì. běi: qǔ jiāng xún sī yī. nán: nà gèng tǔ xún sī yī. xī nán: nà lóu yǒu zhōng chǎng é huáng mó hē sān kuàng. zhǎng guān sī yī, guāng xù jiǔ nián cái. xī nán: kuī róng zhǎng guān sī yī, ā shì shì xí. xī běi: dà guān. dōng běi: qìng kǒu guān. yì yī: qǔ jiāng. shí píng zhōu nán. fǔ xī bā shí lǐ. nán: shí píng shān, zhōu yǐ cǐ dé míng. yòu nán: zhōng xiù. dōng: jiǒng lóng shān. běi: jí yīng gān yáng. xī nán: zuǒ néng sī tuó. dōng nán: wǔ zhǎo shān. lú jiāng yuán chū zhōu xī bǎo xiù hú, zhōu sān shí lǐ, jiā chéng dōng liú, huì wèi yì lóng hú, zhōu bǎi wǔ shí lǐ, zhōng yǒu sān dǎo. dōng liú rù jiàn shuǐ wèi lú jiāng, jí pán jiāng zuì yuǎn zhī yī yuán yě. běi hé nà bái huā yīng chāng míng zhū shuǐ, xī liú guò guī shū, bēn hóng wèi guī shū hé, zhé nán liú, wèi sān bǎi bā dù hé, yǒu zhōu nán nán hé nà wǔ táng mí lēi gōu zhū shuǐ, xī liú lái huì, yòu nán rù lǐ shè jiāng. lǐ shè jiāng zì yuán jiāng liú rù xī nán tǔ sī jìng. qīng shuǐ hé nán dǐng hé zhū shuǐ dōng nán liú rù jiàn shuǐ. xī: bǎo xiù guān, xún sī yī, qián lóng èr shí nián cái. xī nán: luò kǒng zhǎng guān sī yī, tǔ guān chén xìng shì xí. xī nán: zuǒ néng zhǎng guān sī yī, tǔ guān wú shì shì xí. sī tuó zhǎng guān sī yī, tǔ sī lǐ shì shì xí. nán: wǎ zhā xī chù tǔ guān gè yī, kāng xī sì nián shěng, xún fù zhì. yì yī: bǎo xiù. ā mí zhōu chōng, fán. fǔ dōng nán bǎi èr shí lǐ. dōng: dōng shān shuǐ chéng shān, zhōu wéi zhǔ zé. xī: rì chōng yàng tián. nán: nán dòng shān. dōng nán: léi gōng. xī nán: wàn xiàng dòng shān. běi: huǒ shān, dōng běi yǒu huǒ jǐng. lè róng hé jí lú jiāng, zì wàn xiàng dòng fú liú, dōng chū, rào yàng tián shān lù, zhì yàn zi dòng yòu fú liú, dōng chū, nà dōng shān shuǐ, zhé dōng běi rù pán jiāng. pán jiāng zì níng zhōu rù, nán liú, zhì zhōu dōng běi huì lú jiāng shuǐ, rù mí lēi. qīng shuǐ hé zì méng zì rù, zhì shuǐ quán shān rù lè róng hé. bái qī hé chū lù fēng xiāng, dōng nán liú, rù wén shān. dōng: dōng shān guān. xī: ā bǎo guān. níng zhōu chōng, fán. fǔ dōng běi èr bǎi wǔ shí lǐ. dōng: yáng mù shān. xī: dān fèng shān. nán: shuāng shī shān. běi: huá gài shān. dōng nán: dēng lóu shān, shān dǐng yǒu chí, fāng bǎi bù. pó xī jiāng, jí tiě chí hé, zì jiàn shuǐ rù, huì yú pó xī diān, yòu dōng nán huì qǔ jiāng. qǔ jiāng zì tōng hǎi rù, nà guā shuǐ, dōng liú rù ā mí, wèi pán jiāng. fǔ xiān hú xīng yún hú jù běi yǔ hé yáng fēn jiè. qǐ lù hú xī nán yǔ tōng hǎi fēn jiè. xī běi: diān jū guān. tōng hǎi nán. fǔ dōng běi bǎi wǔ shí lǐ. dōng: dōng huá. xī: xī huá. nán: xiù shān, yī míng luó fēng. běi: méi shān. xī nán: huáng lóng. dōng běi: líng bǎo. qǔ jiāng zì hé xī rù, nà dōng shān lóng quán liù cūn hé zhū shuǐ, dōng rù níng zhōu. qǐ lù hú yī míng tōng hǎi, zhōu bǎi wǔ shí lǐ, bái mǎ gōu xiù shān gōu huáng lóng shān zhū shuǐ jiē rù yān, yǔ hé xī hú zhōng fēn jiè, yǔ níng zhōu hú biān fēn jiè. dōng: níng hǎi guān. nán: jiàn tōng guān. yì yī: tōng hǎi. hé xī jiǎn. fǔ xī běi bǎi bā shí lǐ. dōng: lù xī shān. xī: pǔ yīng fó guāng xiān rén dòng shān. nán: chá shān jiǔ jiē zǐ. běi: liú lí shān jiā xióng shān bì shān huáng cǎo bà shān. qǔ jiāng shàng liú wèi hé liú jiāng, zì xí é rù, yì yuē lù lù hé, jìng xiàn xī, nà shě láng hé shuǐ, dōng rù tōng hǎi, wèi qǔ jiāng. qǐ lù hú yuán chū lù xī shān, fán kuà sān yì, zhōu bǎi wǔ shí lǐ, běi: qū tuó guān. xí é nán. fǔ xī běi èr bǎi liù shí lǐ. dōng: dēng yún shān. xī: lǎo lǔ guān wǔ fèng. xī běi: shèng láng. dōng běi: xí shān, qí hòu é shān, xiàn yǐ cǐ dé míng. qǔ jiāng zì xīn xìng rù, yì yuē ní jiāng, jìng xiàn běi huì liàn jiāng. liàn jiāng yuán chū shèng láng shān, liú jìng shí píng, míng lóng chē hé, dōng běi huì yú ní jiāng, wèi hé liú jiāng, rù hé xī. dīng guǐ jiāng zì yì mén rù, xī nán zhì xīn píng rù lǐ shè jiāng, jí yuán jiāng shàng liú yě. xī běi: jiā luó guān. xī: lǎo lǔ guān xìng yī guān. méng zì fán, nán. fǔ dōng nán bǎi wǔ shí lǐ. dōng: dà xiǎo yún lóng shān. xī: mù zé shān, jí méng zì shān, xiàn yǐ shì míng. nán: tiān mǎ shān. dōng nán: píng fēng. xī nán: qí lín. lǐ shè jiāng zì jiàn shuǐ rù, wèi lí huā jiāng, nà mán mí dù mán tí dù gè jiù chǎng zhū shuǐ, yòu dōng zhì mán bǎn dù, nà gǎo wú kǎ shuǐ, yòu dōng nán zhì mán hào xùn, rù wén shān. dōng běi: zhǎng qiáo hǎi, yuán chū xiàn xī dà tún bà, yuē yǐ bō hǎi, nán liú jìng xīn ān suǒ, yǒu fǎ guǒ quán xué hǎi jìng xiàn nán lái huì, xià liú hé bái qī hé, wèi sān chà hé, yòu nán liú, yǔ hóng hé huì yú hé kǒu, wèi zhōng fǎ tōng shāng yào kǒu. xīn ān suǒ zài chéng xī nán shí wǔ lǐ. nán: lián huā tān, rù yuè nán dà dào. guāng xù jiān kāi bù tōng shāng, shè lín ān kāi guǎng dào, yǒu shuì guān, yí lín yuán zhèn zǒng bīng tóng zhù cǐ. dōng nán: shí mǎ jiǎo guān. xī: jīng jiāng guān. xī nán: yáng liǔ kǒu guān dà wō guān. nán yǒu dǎ wū bái qìng, yòu nán zhì jiāng hǔ, dì míng yǐ lìn mǔ, dù jiāng wèi lēi gǔ bù dì, lù tōng jiāo zhǐ. guāng xù jiān shè fǔ tóng zhī, zhù gè jiù.
臨安府:繁,疲,難。隸臨安開廣道。明,臨安府,領州五,縣五。康熙五年,省新化入新平。雍正十年,改新平屬元江。乾隆三十五年,降建水為縣。北距省治四百三十里。廣五百七十里,袤四百八十里。北極高二十三度四十分。京師偏西十三度二十三分。領州三,縣五。建水疲,難。倚。明,建水州。乾隆三十五年改縣。東:石岩山,一名蒙山,山有水雲、南明、萬象三洞。西:馬鞍山。南:煥文山、五老峰。北:回龍山、晴山。東南:矣和波山。西南有猛屏、曲通山。瀘江自石屏入,納黃龍潭、白沙江、象沖河、塌沖河水,伏流閻洞中,東出為樂蒙河,入阿迷。禮社江自石屏入,逕虧容土司境,東南入蒙自。曲江自通海入,納狗街汛、羚羊河水,西入蒙自。黑江自思茅緣界納茨通壩、猛蚌諸水,南流入交趾。臨元鎮總兵駐此。猛丁縣,西南百六十里。光緒十六年,改土歸流,設府經歷。北:曲江巡司一。南:納更土巡司一。西南:納樓有中場、鵝黃、摩訶三礦。長官司一,光緒九年裁。西南:虧容長官司一,阿氏世襲。西北:大關。東北:箐口關。驛一:曲江。石屏州難。府西八十里。南:石屏山,州以此得名。又南:鍾秀。東:迥龍山。北:集英、乾陽。西南:左能、思陀。東南:五爪山。瀘江源出州西寶秀湖,周三十里,夾城東流,匯為異龍湖,周百五十里,中有三島。東流入建水為瀘江,即盤江最遠之一源也。北河納白花霙、昌明諸水,西流過龜樞,奔洪為龜樞河,折南流,為三百八渡河,有州南南河納五塘、彌勒溝諸水,西流來會,又南入禮社江。禮社江自元江流入西南土司境。清水河、南鼎河諸水東南流入建水。西:寶秀關,巡司一,乾隆二十年裁。西南:落恐長官司一,土官陳姓世襲。西南:左能長官司一,土官吳氏世襲。思陀長官司一,土司李氏世襲。南:瓦渣、溪處土官各一,康熙四年省,尋復置。驛一:寶秀。阿迷州沖,繁。府東南百二十里。東:東山、水城山,周圍渚澤。西:日沖、漾田。南:南洞山。東南:雷公。西南:萬象洞山。北:火山,東北有火井。樂榮河即瀘江,自萬象洞伏流,東出,繞漾田山麓,至燕子洞又伏流,東出,納東山水,折東北入盤江。盤江自寧州入,南流,至州東北會瀘江水,入彌勒。清水河自蒙自入,至水泉山入樂榮河。白期河出祿豐鄉,東南流,入文山。東:東山關。西:阿寶關。寧州沖,繁。府東北二百五十里。東:陽暮山。西:丹鳳山。南:雙獅山。北:華蓋山。東南:登樓山,山頂有池,方百步。婆兮江,即鐵池河,自建水入,會於婆兮甸,又東南會曲江。曲江自通海入,納瓜水,東流入阿迷,為盤江。撫仙湖、星雲湖俱北與河陽分界。杞麓湖西南與通海分界。西北:甸苴關。通海難。府東北百五十里。東:東華。西:西華。南:秀山,一名螺峰。北:梅山。西南:黃龍。東北:靈寶。曲江自河西入,納東山、龍泉、六村河諸水,東入寧州。杞麓湖一名通海,周百五十里,白馬溝、秀山溝、黃龍山諸水皆入焉,與河西湖中分界,與寧州湖邊分界。東:寧海關。南:建通關。驛一:通海。河西簡。府西北百八十里。東:碌溪山。西:普應、佛光、仙人洞山。南:茶山、九街子。北:琉璃山、夾雄山、碧山、黃草壩山。曲江上流為合流江,自嶍峨入,亦曰碌碌河,逕縣西,納舍郎河水,東入通海,為曲江。杞麓湖源出碌溪山,凡跨三邑,周百五十里,北:曲陀關。嶍峨難。府西北二百六十里。東:登雲山。西:老魯關、五鳳。西北:勝郎。東北:嶍山,其後峨山,縣以此得名。曲江自新興入,亦曰猊江,逕縣北會練江。練江源出勝郎山,流逕石屏,名龍車河,東北會於猊江,為合流江,入河西。丁癸江自易門入,西南至新平入禮社江,即元江上流也。西北:伽羅關。西:老魯關、興衣關。蒙自繁,難。府東南百五十里。東:大小雲龍山。西:目則山,即蒙自山,縣以是名。南:天馬山。東南:屏風。西南:麒麟。禮社江自建水入,為梨花江,納蠻迷渡、蠻提渡、個舊廠諸水,又東至蠻板渡,納稿吾卡水,又東南至蠻耗汛,入文山。東北:長橋海,源出縣西大屯壩,曰矣波海,南流逕新安所,有法果泉、學海逕縣南來會,下流合白期河,為三岔河,又南流,與紅河會於河口,為中、法通商要口。新安所在城西南十五里。南:蓮花灘,入越南大道。光緒間開埠通商,設臨安開廣道,有稅關,移臨元鎮總兵同駐此。東南:石馬腳關。西:菁江關。西南:楊柳口關、大窩關。南有打巫白箐,又南至江滸,地名矣吝母,渡江為勒古簿地,路通交趾。光緒間設府同知,駐個舊。
guǎng nán fǔ: yào. lì lín ān kāi guǎng dào. míng, guǎng nán fǔ. shùn zhì shí bā nián, gǎi liú guān. kāng xī bā nián, shěng guǎng xī fǔ zhī wéi mó zhōu, yǐ qí dì lái lì. qián lóng yuán nián, shè bǎo níng xiàn wèi fǔ zhì. xī běi jù shěng zhì bā bǎi wǔ shí lǐ. guǎng qī bǎi èr shí lǐ, mào sì bǎi sān shí lǐ. běi jí gāo èr shí sì dù shí sì fēn. jīng shī piān xī shí yí dù èr shí èr fēn. lǐng xiàn yī, zhōu yī. bǎo níng yào. yǐ. qián lóng yuán nián zhì. dōng: líng yǔ shān. nán: má mǎo pì lìng. dōng nán: bǎo yuè guān shān. xī běi: sù bù bǎn láng mù zhǔ sān shān, shān gè yī quán, wèi xī yáng jiāng yuán, dōng nán liú rù fù zhōu. mǎ bié hé zì wén shān rù, nà zhě zhǒng hé zhū shuǐ, běi rù shī zōng. pǔ méi hé zì wén shān rù, wèi téng tiáo jiāng, dōng nán rù jiāo zhǐ. xī běi yǒu bǎo níng xī, xiàn yǐ cǐ dé míng. dōng: bǎo yuè guān. nán: pǔ tīng táng, fǔ jīng lì zhù. tǔ fù zhōu fǔ dōng nán èr bǎi liù shí lǐ. tǔ tóng zhī nóng shì shì xí. guāng xù jiān shè tōng pàn. chéng nèi: cuì lǐng. xī: qū pī shān. xī běi: huā jià yù quán. xī běi: xī ān shān, shān dòng shēn suì. xī yáng jiāng zì bǎo níng rù, zhé dōng běi, cuò rù guǎng xī xī lín jiè, yòu hé bō jiāng, zuǒ láng hé shuǐ, réng rù guǎng xī bǎi sè tīng. xī nán: pǔ méi hé, zì wén shān rù, wèi mù bēn jiāng, rù yuè nán, zuǒ lài hé cóng zhī. dōng: bō ài zhèn.
廣南府:要。隸臨安開廣道。明,廣南府。順治十八年,改流官。康熙八年,省廣西府之維摩州,以其地來隸。乾隆元年,設寶寧縣為府治。西北距省治八百五十里。廣七百二十里,袤四百三十里。北極高二十四度十四分。京師偏西十一度二十二分。領縣一,州一。寶寧要。倚。乾隆元年置。東:零雨山。南:麻卯、僻令。東南:寶月關山。西北:速部、板郎、木主三山,山各一泉,為西洋江源,東南流入富州。馬別河自文山入,納者種河諸水,北入師宗。普梅河自文山入,為藤條江,東南入交趾。西北有寶寧溪,縣以此得名。東:寶月關。南:普廳塘,府經歷駐。土富州府東南二百六十里。土同知儂氏世襲。光緒間設通判。城內:翠嶺。西:袪丕山。西北:花架、玉泉。西北:西安山,山洞深邃。西洋江自寶寧入,折東北,錯入廣西西林界,右合剝江,左郎河水,仍入廣西百色廳。西南:普梅河,自文山入,為木奔江,入越南,左賴河從之。東:剝隘鎮。
kāi huà fǔ: zuì yào. lì lín ān kāi guǎng dào. zǒng bīng zhù. míng, jiào huà wáng nòng ān nán sān zhǎng guān sī, shǔ lín ān fǔ. kāng xī liù nián, gǎi liú shè fǔ. bā nián, shěng guǎng xī fǔ wéi mó zhōu, fēn qí dì lái lì. yōng zhèng liù nián, mìng shì láng háng yì lù xué shì rèn lán zhī cì jiāo zhǐ qiān chǎng hé nèi dì sì shí lǐ, yǐ mǎ bái dǔ zhòu hé xià liú wèi jiè. bā nián, zhì wén shān xiàn wèi fǔ zhì. jiā qìng èr shí wǔ nián, gǎi mǎ bái guān tóng zhī wèi ān píng tīng, réng shǔ fǔ. xī běi jù shěng zhì qī bǎi wǔ shí lǐ. guǎng yī qiān yī bǎi sì shí wǔ lǐ, mào sì bǎi èr shí wǔ lǐ. běi jí gāo èr shí sān dù èr shí yī fēn. jīng shī piān xī shí èr dù jiǔ fēn. lǐng tīng yī, xiàn yī. wén shān yào. yǐ. yōng zhèng bā nián shěng tōng pàn jīng lì zhì. dōng: dōng wén shān, xiàn yǐ cǐ dé míng. xī: xiù shí suō yī. běi: fèng hǔ shān. xī nán: xī huá shān, céng luán dié zhàng, lián luò rú píng, héng liè sān shí liù fēng. jiào huà fèi zhǎng guān sī zhì zài yān. xī nán: hóng hé, jí lǐ shè jiāng xià liú, zì méng zì rù, zuǒ xīn xiàn hé yòu lóng bó hé zhù zhī, dōng nán liú rù ān píng. bái qī hé, yī míng sān chà hé, zì méng zì liú rù, yǒu nà mù guǒ hé zhù zhī, nán liú rù ān píng jiè. kāi huà dà hé yuán chū xiàn xī bái lóng tán, běi liú, huì liù shí wǔ tán shuǐ, zhì wū qī shí dòng chū, wèi wū qī hé, zhé dōng nán liú, wèi pán lóng hé, fú liú, zhì fǔ dōng běi fù chū, jīng fǔ dōng, zhé ér nán, zhì tiān shēng qiáo xùn, fú liú chū ān píng. běi mǎ bié hé, dōng pǔ méi hé, bìng rù bǎo níng. nán: hóng yī guān dà wō guān. xiàn chéng zhù jiāng nà. ān píng tīng yào. fǔ nán bǎi sān shí lǐ. míng, ān nán zhǎng guān sī dì, shǔ lín ān fǔ. kāng xī sì nián, zhǎng guān sī wáng shuò zuò luàn, tǎo píng zhī. liù nián, gǎi shǔ fǔ. jiā qìng èr shí wǔ nián gǎi tīng, bìng xī wén shān xiàn zhī dōng ān féng chūn yǒng píng sān lǐ dì shǔ zhī, réng fù guō. dào guāng sān nián yí jīn zhì. xī: tiān dòng shān, dǐng yǒu shí dòng, pù bù fēi liú. xī nán: ā dé shān, mián gèn wú jì. hóng hé zì wén shān rù, xī nán zhì hé kǒu xùn, yǔ bái qī shuǐ huì. bái qī hé zì wén shān rù, nà jí lín qìng zhū shuǐ, yǔ hóng hé huì, rù jiāo zhǐ. pán lóng hé zì wén shān rù, nán liú zhì jiāo zhǐ chéng xùn, yǒu niú yáng hé lái huì, yòu dōng nán, nà zuǒ yòu shù xiǎo shuǐ, rù jiāo zhǐ. pǔ méi hé zì bǎo níng rù, yī míng nà lóu jiāng, réng nán liú rù bǎo níng. pān zhī huā hé, tīng xī, xià liú wèi bà bù hé. nán: mǎ bái hé guī rén lǐ èr xiǎo shuǐ, jūn xī nán liú rù pán lóng hé. nán: mǎ bái guān.
開化府:最要。隸臨安開廣道。總兵駐。明,教化、王弄、安南三長官司,屬臨安府。康熙六年,改流設府。八年,省廣西府維摩州,分其地來隸。雍正六年,命侍郎杭奕祿、學士任蘭枝賜交阯鉛廠河內地四十里,以馬白賭咒河下流為界。八年,置文山縣為府治。嘉慶二十五年,改馬白關同知為安平廳,仍屬府。西北距省治七百五十里。廣一千一百四十五里,袤四百二十五里。北極高二十三度二十一分。京師偏西十二度九分。領廳一,縣一。文山要。倚。雍正八年省通判經歷置。東:東文山,縣以此得名。西:秀石、蓑衣。北:鳳虎山。西南:西華山,層巒疊嶂,連絡如屏,橫列三十六峰。教化廢長官司治在焉。西南:紅河,即禮社江下流,自蒙自入,左新現河、右龍膊河注之,東南流入安平。白期河,一名三岔河,自蒙自流入,有那木果河注之,南流入安平界。開化大河源出縣西白龍潭,北流,匯六十五潭水,至烏期石洞出,為烏期河,折東南流,為盤龍河,伏流,至府東北復出,經府東,折而南,至天生橋汛,伏流出安平。北馬別河,東普梅河,併入寶寧。南:洪衣關、大窩關。縣丞駐江那。安平廳要。府南百三十里。明,安南長官司地,屬臨安府。康熙四年,長官司王朔作亂,討平之。六年,改屬府。嘉慶二十五年改廳,並析文山縣之東安、逢春、永平三里地屬之,仍附郭。道光三年移今治。西:天洞山,頂有石洞,瀑布飛流。西南:阿得山,綿亘無際。紅河自文山入,西南至河口汛,與白期水會。白期河自文山入,納吉林箐諸水,與紅河會,入交阯。盤龍河自文山入,南流至交阯城汛,有牛羊河來會,又東南,納左右數小水,入交阯。普梅河自寶寧入,一名那樓江,仍南流入寶寧。攀枝花河,廳西,下流為壩不河。南:馬白河、歸仁里二小水,均西南流入盤龍河。南:馬白關。
zhèn yuán zhí lì tīng: zuì yào. lì yí nán dào. míng, zhèn yuán fǔ. yōng zhèng wǔ nián, shè liú guān, bìng gǎi zhě lè diān zhǎng guān sī wèi ēn lè xiàn lái lì. qián lóng sān shí wǔ nián, jiàng zhí lì zhōu. dào guāng èr shí nián shēng tīng, shěng ēn lè rù yān. dōng běi jù shěng zhì jiǔ bǎi yī shí lǐ. guǎng sān bǎi sì shí lǐ, mào èr bǎi jiǔ shí lǐ. běi jí gāo èr shí sān dù sì shí jiǔ fēn. jīng shī piān xī shí wǔ dù èr shí yī fēn. dōng: yún lóng shí huā. xī: àn bǎn. nán: mǎ róng. dōng nán: bō nòng. dōng běi: āi láo shān. dōng: lǔ mǎ hé, zì jǐng dōng rù, jìng xīn píng, fù liú rù jìng, yòu nán liú rén tā láng, wèi ā mò jiāng. dōng běi: jǐng lái hé zì jǐng dōng rù, nà mán gǎng ā sà dà nòng āo bì zhū shuǐ, dōng nán rù tā láng, wèi bǎ biān jiāng. shù gēn hé, yì míng mán kuàng hé, nán liú zhé xī, měng tǒng hé zì jǐng dōng lái huì, wèi shā mù jiāng, yòu xī nán rù wēi yuǎn. dōng nán: měng lài hé, hé lán mǎ hé, nán liú rù wēi yuǎn. dōng běi: ēn lè gù chéng, fǔ jīng lì zhù. xīn fǔ xún sī, yōng zhèng shí sān nián shè, zhù xīn fǔ. yán jǐng èr: dōng nán yuē bō nòng, dōng běi yuē àn bǎn. yōng zhèng sān nián shè yán dà shǐ zhù cǐ. dōng běi: jiù lù gǔ zhài zhǎng guān sī.
鎮沅直隸廳:最要。隸迤南道。明,鎮沅府。雍正五年,設流官,並改者樂甸長官司為恩樂縣來隸。乾隆三十五年,降直隸州。道光二十年升廳,省恩樂入焉。東北距省治九百一十里。廣三百四十里,袤二百九十里。北極高二十三度四十九分。京師偏西十五度二十一分。東:雲龍、石花。西:案板。南:馬容。東南:波弄。東北:哀牢山。東:魯馬河,自景東入,逕新平,複流入境,又南流人他郎,為阿墨江。東北:景來河自景東入,納蠻崗、阿薩、大弄、凹必諸水,東南入他郎,為把邊江。樹根河,亦名蠻況河,南流折西,猛統河自景東來會,為杉木江,又西南入威遠。東南:猛賴河,合欄馬河,南流入威遠。東北:恩樂故城,府經歷駐。新撫巡司,雍正十三年設,駐新撫。鹽井二:東南曰波弄,東北曰案板。雍正三年設鹽大使駐此。東北:舊祿谷寨長官司。
zhèn biān zhí lì tīng: zuì yào. lì yí nán dào. míng shǐ zhì měng diān zhǎng guān sī. qián lóng shí èr nián, shè miǎn níng tīng, jīn tīng jìng lì zhī. guāng xù shí sān nián, xī luǒ hēi tǔ sī dì shàng gǎi xīn wèi měng měng tǔ xún jiǎn xiá jìng, xià gǎi xīn wèi mèng lián xuān fǔ sī xiá jìng. yǐ xiǎo hēi jiāng wèi jiè. zhì tīng, yǐ měng lǎng bà wèi tīng zhì. xī nán jù shěng zhì yī qiān bā bǎi èr shí lǐ. guǎng sì bǎi jiǔ shí lǐ, mào yī qiān líng sì shí lǐ. běi jí piān dù què. nán: dōng gǎng. běi xiān rén xí yuǎn. dōng nán: rú gāng. xī nán: xī jiān kǎ wǎ. xī běi: duō yī lǐng lǎo tàn shān. xī běi: xiǎo hēi jiāng, jí là suàn jiāng, yuán chū gěng mǎ mèng dìng liǎng tǔ sī jìng. nà xiān rén shān shuǐ nán měng hé shuǐ, dōng liú rù lán cāng jiāng. lán cāng jiāng zì miǎn níng rù, hé mán pà hé nán dǐ hé, dōng nán liú rù sī máo. hēi hé, yī míng zhá nuò jiāng, zì tīng běi liú, jīng dà yá kǒu dōng rù lán cāng jiāng. gān hé zì tīng xī mó dāo chǎng dōng liú, jīng xiǎo zhài, nà nán mù hé shuǐ, rù sī máo. nán: xī hé, yī míng jīn hé. tīng xī nán yǒu nán kāng hé, hé luò shuǐ dòng hé yīng hé lóng táng zhū shuǐ, nán liú lái huì, rù mǎng lěng. shàng gǎi xīn tīng dōng, xià gǎi xīn tīng běi, guāng xù shí sān nián shè èr xún sī fēn zhù zhī. tīng xī jìng yǒu kǎ wǎ mǎng lěng zhū yí.
鎮邊直隸廳:最要。隸迤南道。明始置猛甸長官司。乾隆十二年,設緬寧廳,今廳境隸之。光緒十三年,析倮黑土司地上改心為猛猛土巡檢轄境,下改心為孟連宣撫司轄境。以小黑江為界。置廳,以猛朗壩為廳治。西南距省治一千八百二十里。廣四百九十里,袤一千零四十里。北極偏度闕。南:東崗。北;仙人、習遠。東南:儒岡。西南:西監、佧佤。西北:多衣嶺、老炭山。西北:小黑江,即辣蒜江,源出耿馬、孟定兩土司境。納仙人山水、南猛河水,東流入瀾滄江。瀾滄江自緬寧入,合蠻怕河、南底河,東南流入思茅。黑河,一名札糯江,自廳北流,經大雅口東入瀾滄江。乾河自廳西磨刀廠東流,經小寨,納南木河水,入思茅。南:西河,一名金河。廳西南有南康河,合落水洞、合英河、龍塘諸水,南流來會,入蟒冷。上改心廳東,下改心廳北,光緒十三年設二巡司分駐之。廳西境有佧佤、蟒冷諸夷。
yuán jiāng zhí lì zhōu: zuì yào. lì yí nán dào. míng, yuán jiāng fǔ. lǐng zhōu èr. shùn zhì liù nián, shè liú guān. shí bā nián, shěng gōng shùn fèng huà èr zhōu rù zhī. yōng zhèng shí nián, yǐ lín ān fǔ xīn píng xiàn lái lì. qián lóng sān shí wǔ nián, jiàng zhí lì zhōu. dōng běi jù shěng zhì wǔ bǎi èr shí lǐ. guǎng sān bǎi lǐ, mào èr qiān yī bǎi lǐ. běi jí gāo èr shí sān dù sān shí liù fēn. jīng shī piān xī shí sì dù shí jiǔ fēn. lǐng xiàn yī. xiá tǔ zhí wǔ. rú lín lǐ yuán mén, fù shè yuán mén qiān zǒng sān. yǒng fēng lǐ jiā gé bǎ zǒng èr. dōng: yù tái shān, yī míng luó pán shān, fán èr shí wǔ fēng. xī: wǎ nà. xī běi: jiǔ lóng. xī nán: bǎo shān, yī míng yín kuàng shān. yuán jiāng jí lǐ shè jiāng, zì xīn píng rù, nà màn xiàn hé gān zhuāng hé nán qí hé zhū shuǐ, jìng chéng dōng, nán liú, huì qīng shuǐ hé nán hóu hé yǐ luò hé zhū shuǐ, rù shí píng. lǐ xiān jiāng zì tā láng rù, nà bù gù jiāng sà pǔ jiāng, míng sān jiāng kǒu, rù jiàn shuǐ, wèi téng tiáo jiāng. guī shū hé zì xīn píng rù, nà chǎng gōu dà xiǎo shào zhū shuǐ, dōng nán rù shí píng, míng sān bǎi bā dù, rù lǐ shè jiāng. nán: měng diān guān. běi: qīng lóng guān. xī nán: jiè pái guān. xī běi: wǎ è guān dìng nán guān shā mù guān. xún sī yī, zhù yīn yuǎn. xīn píng nán. zhōu běi èr bǎi lǐ. míng shǔ lín ān fǔ. yōng zhèng shí nián lái lì. dōng: mǎ lù táng shān. xī: āi láo shān gāo bǎi shù shí lǐ, guǎng bā bǎi lǐ, diān nán zuì gāo shān yě. běi: kōng kōng shān. kōng kōng shān běi yǒu zhū lóng shān yǔ mǎ lóng, jiē mán qiú jié zhài chù. nán: nán dòng shān, shān qī shí èr dòng, xún sī zhù. xī běi: yuán jiāng, yǒu èr yuán, yī yuē lǐ shè jiāng, yī yuē má hā jiāng, zì xí é rù, qí shàng liú wèi xīng xiù jiāng, míng sān chà hé. jìng āi láo shān lù, nà huà lóng hé bīn jú hé le wèi hé mǎ lóng hé zhū shuǐ, nán rù zhōu jiè wèi yuán jiāng. guī shū hé jí xí é, liú rù zhī. là měng, nà xiàn dōng běi jìng yáng máo chōng niú máo chōng zhū shuǐ, nán jìng lǔ kuí shān běi, nà yà ní hé qīng shuǐ hé sān tā lā hé yáo fáng dé lēi zhū qìng shuǐ, nán liú jīng dà kāi mén, wèi dà kāi hé, yòu dōng nán liú, nà shí píng zhī běi hé shuǐ, zhé xī, jīng lǔ kuí shān nán, nà téng zǐ qìng zhū shuǐ, rù zhōu dōng jiè. xún sī yī, zhù yáng wǔ bà.
元江直隸州:最要。隸迤南道。明,元江府。領州二。順治六年,設流官。十八年,省恭順、奉化二州入之。雍正十年,以臨安府新平縣來隸。乾隆三十五年,降直隸州。東北距省治五百二十里。廣三百里,袤二千一百里。北極高二十三度三十六分。京師偏西十四度十九分。領縣一。轄土職五。儒林里轅門,復設轅門千總三。永豐里、茄革把總二。東:玉台山,一名羅槃山,凡二十五峰。西:瓦納。西北:九龍。西南:寶山,一名銀礦山。元江即禮社江,自新平入,納漫線河、甘莊河、南淇河諸水,逕城東,南流,會清水河、南睺河、矣落河諸水,入石屏。李仙江自他郎入,納布固江、薩普江,名三江口,入建水,為藤條江。龜樞河自新平入,納廠溝、大小哨諸水,東南入石屏,名三百八渡,入禮社江。南:猛甸關。北:青龍關。西南:界牌關。西北:瓦阨關、定南關、杉木關。巡司一,駐因遠。新平難。州北二百里。明屬臨安府。雍正十年來隸。東:馬鹿塘山。西:哀牢山;高百數十里,廣八百里,滇南最高山也。北:硿硿山。硿硿山北有諸龍山與馬籠,皆蠻酋結寨處。南:南峒山,山七十二峒,巡司駐。西北:元江,有二源,一曰禮社江,一曰麻哈江,自嶍峨入,其上流為星宿江,名三岔河。逕哀牢山麓,納化龍河、賓橘河、了味河、馬龍河諸水,南入州界為元江。龜樞河即嶍峨,流入之。臘猛,納縣東北境羊毛沖、牛毛沖諸水,南逕魯魁山北,納亞泥河、清水河、三他拉河、窯房、得勒諸箐水,南流經大開門,為大開河,又東南流,納石屏之北河水,折西,經魯魁山南,納藤子箐諸水,入州東界。巡司一,駐楊武壩。
pǔ ěr fǔ: zuì yào. yí nán dào zhì suǒ. pǔ ěr zǒng bīng zhù. míng, chē lǐ xuān wèi sī, shǔ yuán jiāng fǔ. tǔ guān nà shì shì xí. yōng zhèng qī nián, zhì pǔ ěr fǔ. dōng běi jù shěng zhì yī qiān èr bǎi sān shí lǐ. guǎng yī qiān qī bǎi jiǔ shí lǐ, mào yī qiān èr bǎi sì shí lǐ. běi jí gāo èr shí sān dù yī fēn. jīng shī piān xī shí wǔ dù shí èr fēn. lǐng tīng sān, xiàn yī, xuān wèi sī yī. níng ěr yào. yǐ. míng, chē lǐ xuān wèi sī dì. shùn zhì shí liù nián biān lì yuán jiāng fǔ. kāng xī sān nián diào yuán jiāng fǔ tōng pàn fēn fáng pǔ ěr. qí chē lǐ shí èr bǎn réng shǔ sī. yōng zhèng qī nián cái tōng pàn, yǐ suǒ shǔ pǔ ěr děng chù liù dà chá shān jí gǎn lǎn bà jiāng nèi liù bǎn dì zhì fǔ. qián lóng yuán nián cái yōu lè tōng pàn, zhì xiàn fù guō. dōng: jǐn páo shān, yī míng guāng shān. xī: tài yǐ. nán: shuāng xīng. běi: guān yīn yù píng. dōng nán: bān jiū pō, gāo chū qún fēng, xíng tú jiān wēi. bǎ biān jiāng zì tā láng rù, nà mó hēi màn gāng èr hé shuǐ, dōng nán réng rù tā láng. měng lài hé zì wēi yuǎn rù, xī nán liú rù sī máo. pǔ ěr hé yī míng sān chà hé, hé jīn lóng hé shuǐ, nán liú zhì xiàn nán, hé dōng hé shuǐ, yòu nán huì nán yùn hé, rù sī máo. bǔ yuǎn jiāng, yuán chū xiàn dōng nán, nà zhěng dǒng hé shuǐ, huì dà kāi hé, dōng nán rù sī máo. fǔ jīng lì zhù tōng guān shào. dōng: mó hēi jǐng, shè yán dà shǐ. měng wū zhěng dǒng jǐng èr yán dà shǐ, jīn cái. tóng zhì shí sān nián shè shí gāo jǐng tí jǔ. guāng xù jiān, gē měng wū wū dé yǔ fǎ. wēi yuǎn tīng zuì yào. fǔ xī sān bǎi sì shí lǐ. míng, wēi yuǎn zhí lì zhōu. yōng zhèng sān nián gǎi tīng, shǔ zhèn yuán. yòu shè měng bān xún sī. qián lóng sān shí wǔ nián gǎi lì fǔ, bìng yǐ měng jiá káng hōng měng bān sān tǔ biàn lì yān. dōng nán: jí cuì shān tiě chǎng shān. xī nán: xiān rén jiǎo shān. xī: bō má. běi: léi guàn. lán cāng jiāng zì zhèn biān rù, shā mù jiāng nà jǐng gǔ jiāng bǎo gǔ jiāng shuǐ lái huì, rù sī máo. měng sā jiāng yī míng měng lài hé, zì zhèn yuán rù, nà nuǎn lǐ hé tiě chǎng hé shuǐ, rù níng ěr. jīng lì zhù měng jiá. xī nán yǒu jiá guān. xī xiāng bào mǔ èr yán jǐng, yōng zhèng sān nián shè yán dà shǐ, zhù bào mǔ. bā nián yí zhù xiāng yán jǐng, míng bào xiāng jǐng, jīn gǎi lì shí gāo jǐng. sī máo tīng zuì yào. fǔ nán bǎi èr shí lǐ. míng, chē lǐ dì, míng sī máo zhài. yōng zhèng shí sān nián shè tīng zhì, fēn chē lǐ jiǔ tǔ sī jí yōu lè tǔ mù dì lì yān. dōng: yǐ xiàng tiě shān. xī: yù píng liù kùn. dōng nán: liù chá shān: yuē yōu lè yuē mǎng zhī yuē gé dēng yuē mán zhuān yuē yǐ bāng yuē màn sā. yì wǔ shān yì chǎn chá. lán cāng jiāng zì wēi yuǎn rù, nà měng sā jiāng shuǐ, yòu dōng nán, nà nán zhōng nán yún zhū shuǐ, rào jiǔ lóng shān lù, míng jiǔ lóng jiāng, zhì chē lǐ běi. nán hā hé zì zhē fàng rù, yòu dōng huì luó suō jiāng, dōng nán rù jiāo zhǐ. luó suō jiāng shàng yuán wèi qīng shuǐ hé, nán liú jìng níng ěr wèi dà kāi hé, réng liú rù jìng, nà lóng gǔ měng là zhū shuǐ, yòu xī nán rù jiǔ lóng jiāng. nán: yǒng jìng guān. dōng nán: yǐ xiàng guān. tā láng tīng yào. fǔ dōng běi bǎi liù shí lǐ. míng, gōng shùn tǔ zhōu. shùn zhì shí bā nián shěng rù yuán jiāng fǔ. yōng zhèng shí nián shè tīng. qián lóng sān shí wǔ nián gǎi shǔ fǔ. dōng: qiú xiāng shuǐ guǐ. xī: hóng yán měng lián zhē bì líng shān. dōng nán: tài jí shān. xī nán: bān le fǎ shān. bǎ biān jiāng zì zhèn yuán rù, jìng níng ěr, réng nán liú, zhì tīng nán rù yuán jiāng. ā mò jiāng zì zhèn yuán rù, nà màn huì hé shuǐ tā láng hé shuǐ, wèi bù gù jiāng. níng ěr nán píng hú, huì liú guàn tián. chē lǐ xuān wèi sī xiá jiāng wài liù bǎn dì. qián lóng sān shí bā nián xuān wèi sī diāo wéi píng qián táo, cái gé. sì shí èr nián, yǐ diāo tǔ wǎn fù xí.
普洱府:最要。迤南道治所。普洱總兵駐。明,車裡宣慰司,屬元江府。土官那氏世襲。雍正七年,置普洱府。東北距省治一千二百三十里。廣一千七百九十里,袤一千二百四十里。北極高二十三度一分。京師偏西十五度十二分。領廳三,縣一,宣慰司一。寧洱要。倚。明,車裡宣慰司地。順治十六年編隸元江府。康熙三年調元江府通判分防普洱。其車裡十二版仍屬司。雍正七年裁通判,以所屬普洱等處六大茶山及橄欖壩江內六版地置府。乾隆元年裁攸樂通判,置縣附郭。東:錦袍山,一名光山。西:太乙。南:雙星。北:觀音、玉屏。東南:班鳩坡,高出群峰,行途艱危。把邊江自他郎入,納磨黑、慢岡二河水,東南仍入他郎。猛賴河自威遠入,西南流入思茅。普洱河一名三岔河,合金龍河水,南流至縣南,合東河水,又南會南蘊河,入思茅。補遠江,源出縣東南,納整董河水,會大開河,東南入思茅。府經歷駐通關哨。東:磨黑井,設鹽大使。猛烏、整董井二鹽大使,今裁。同治十三年設石膏井提舉。光緒間,割猛烏、烏得與法。威遠廳最要。府西三百四十里。明,威遠直隸州。雍正三年改廳,屬鎮沅。又設猛班巡司。乾隆三十五年改隸府,並以猛戛、扛哄、猛班三土弁隸焉。東南:集翠山、鐵廠山。西南:仙人腳山。西:波麻。北:雷貫。瀾滄江自鎮邊入,杉木江納景谷江、寶谷江水來會,入思茅。猛撒江一名猛賴河,自鎮沅入,納暖里河、鐵廠河水,入寧洱。經歷駐猛戛。西南有戛關。西香、抱母二鹽井,雍正三年設鹽大使,駐抱母。八年移駐香鹽井,名抱香井,今改隸石膏井。思茅廳最要。府南百二十里。明,車裡地,名思茅寨。雍正十三年設廳治,分車裡九土司及攸樂土目地隸焉。東:倚象、鐵山。西:玉屏、六困。東南:六茶山:曰攸樂、曰蟒支、曰革登、曰蠻磚、曰倚邦、曰漫撒。易武山亦產茶。瀾滄江自威遠入,納猛撒江水,又東南,納南鍾、南勻諸水,繞九龍山麓,名九龍江,至車裡北。南哈河自遮放入,又東會羅梭江,東南入交阯。羅梭江上源為清水河,南流逕寧洱為大開河,仍流入境,納龍谷、猛臘諸水,又西南入九龍江。南:永靖關。東南:倚象關。他郎廳要。府東北百六十里。明,恭順土州。順治十八年省入元江府。雍正十年設廳。乾隆三十五年改屬府。東:球香、水癸。西:紅岩、猛連、遮蔽、靈山。東南:太極山。西南:班了、法山。把邊江自鎮沅入,逕寧洱,仍南流,至廳南入元江。阿墨江自鎮沅入,納慢會河水、他郎河水,為布固江。寧洱南平湖,匯流灌田。車裡宣慰司轄江外六版地。乾隆三十八年宣慰司刁維屏潛逃,裁革。四十二年,以刁土宛復襲。